Hangi Vakitlerde Kaza Namazı Kılınır
Hangi vakitlerde kaza ve nafile kılınmaz?
Kerahet vakitlerinde bazı ibadetlerin yapılması yasaklanmıştır. Bu bilgi ışığında bireyler hangi vakitlerde kaza ve nafile namazı kılınmaz? sorusunun cevabını araştırıyor. Bu konuda güneşin doğmasının ardından geçen süre oldukça önemlidir.
Bazı vakitlerde bir kısım ibadetlerin yapılması yasaklanmıştır. Bu vakitlere kerahet vakitleri denilir. Ukbe b. Amir el-Cüheni'den şöyle dediği nakledilmiştir: "Rasulüllah (s.a.s.) bize üç vakitte namaz kılmayı ve ölülerimizi defnetmeyi yasakladı: Güneşin doğmasından itibaren bir veya iki mızrak boyu yükselmesine kadar, güneşin gökyüzünde tam dik oluşundan batıya yönelmesine kadar ve güneşin sararmasından itibaren batmasına kadar" (Müslim, Müsafirin, ; Ebu Davud, Cenaiz 51; Tirmizi, Cenaiz, 41).
Bu hadiste belirtilen üç vakitte hiçbir namaz kılınamaz. Bu vakitlerin başlama ve bitiş zamanları şöyledir:
a. Güneşin doğmasından itibaren, dakika sonrasına kadar.
b. Güneşin, başımızın üzerinde, tam dik bulunduğu vakit. (Öğle vaktinin girmesine yaklaşık 10 dakika kalmasından öğle vaktinin girmesine kadarki süre)
c. Güneş batmazdan önce, gözleri kamaştırmaz hale gelmesinden, batmasına kadar olan vakit. (Güneşin batmasına dakika kalmasından itibaren akşam namazı vakti girinceye kadar olan zaman) (Merğinani, el-Hidaye, I, 40).
Bu üç kerahet vaktinde ne kazaya kalmış farz namazlar, ne vitir gibi vacip namaz, ne de daha önce hazırlanmış bulunan bir cenaze namazı kılınamadığı gibi, daha önce okunmuş bir secde ayetinden dolayı "tilavet secdesi" de yapılamaz. Bununla birlikte kerahet vaktinde okunan secde ayetinin secdesi, daha sonraya bırakmak efdal olsa da bu vakitte de yapılabilir. Yine bu vakitlerde hazırlanan cenazenin namazı da kılınabilir.
Güneşin batmasından önceki kerahet vaktinde, sadece o günün ikindi namazının farzı kılınabilir. Fakat mazeretsiz olarak ikindi namazını bu vakte kadar geciktirmek mekruhtur.
Bunların dışında şu vakitlerde de sadece nafile namaz kılmak mekruhtur:
a) Sabah namazının sünneti hariç olmak üzere imsak vakti girdikten sonra, güneş doğuncaya kadar olan sürede,
b) İkindi namazını kıldıktan sonra güneş batıncaya kadar olan sürede,
c) Akşam namazı vakti girdiğinde farz kılınmadan önce,
d) Cuma günü hatibin minbere çıkmasından sonra (Merğinani, el-Hidaye, I, ).
Ebu Said el-Hudri'den şöyle dediği nakledilmiştir: "Rasulüllah (s.a.s.)'i şöyle derken işittim: Sabah namazı kılındıktan sonra, güneş doğuncaya kadar başka namaz yoktur. İkindi namazından sonra, güneş batıncaya kadar başka namaz yoktur" (Ahmed b. Hanbel, Müsned, I, 19, II, 42, III, 7, 95).
Kaza namazı nasıl kılınır? Kaza namazı kaç rekattır? Diyanet
Kaza namazı neye göre kılınır? Kaza namazı için nasıl niyet edilir? Kaza namazları kaç rekattır? bu sorular en çok merak edilen konu başlıkları arasında. Sizler için bu konuyu ele aldık
KAZA NAMAZI NEDİR?
Namazını kılamamış olan kimse bir vakit namazını vaktinin dışında kılarsa o namazı kaza etmiş olur. Yani vakit namazını vaktinin dışında kılmaya kaza denilmektedir. Ayrıca namazı vaktinde kılmaya da namazı eda etmek denmektedir.
Vakit namazlarını kazaya bırakmak bilinçli yapılmaması gereken bir harekettir. Fakat kılınamamış olan bir namaza da “vaktinde kılamadık artık geçti” demek gibi bir şey söz konusu değildir. Çünkü vaktinde kılınamayıp kaçırılan namazı kaza etmek de farzdır. Yani vaktinde kılınmamış olan beş vakit farz namazın kazası da farzdır. Bu durum vitir namazında değişkenlik gösterir çünkü vitir namazının kazası, vacip olur
KAZA NAMAZI NE ZAMAN KILINIR?
Kaza namazı kılmak için belirli bir zaman yoktur. Kerahat vakitleri dışında, vakti kaçırılan her namaz, gün içerisinde yahut daha sonra kaza edilebilir.
Örneğin öğle namazını kaçıran birisi kazasını yatsı namazının peşine yapabilir. Öğlenin kazası yine öğle vakitlerinde yapılır gibi bir sınırlama yoktur. Elbette kaçırılan namazların kazalarını da en yakın zamanda yapmaya çabalamak yine kulun hayrınadır.
Senelerce namaz kılmamış bir insan namaza başladıktan sonra dilerse, üzerine farz olan namazlarını kılmadığı dönemler için de kaza yapabilir. Kaza namazı kılmak isteyenler, bir gün içerisinde diledikleri kadar kaza namazı kılabilirler. ‘Günde şu kadar namaz kaza edilir’ gibi bir sınırlandırma yoktur.
KAZA NAMAZINA NASIL NİYET EDİLİR?
Her ne kadar kaza namazlarında, vakit namazının farzı aynı şekilde kılınıyor olsa da niyet şekli farklıdır. Kaza namazına niyet ederken niyette hangi vaktin namazının kaza edildiğini belirtmek gerekir.
– Sabah Namazının kazası için; “Niyet ettim Allah rızası için, vaktine yetişip de kılamadığım sabah namazını kılmaya” veya “Niyet ettim Allah rızası için, üzerimde olan bir sabah namazını kaza etmeye.” şeklinde niyet edilerek 2 rekat farz kılınır.
– Öğle Namazının kazası için; “Niyet ettim Allah rızası için, vaktine yetişip de kılamadığım öğle namazını kılmaya” veya “Niyet ettim Allah rızası için, üzerimde olan bir öğle namazını kaza etmeye.” şeklinde niyet edilerek 4 rekat farz kılınır.
– İkindi Namazının kazası için; “Niyet ettim Allah rızası için, vaktine yetişip de kılamadığım ikindi namazını kılmaya” veya “Niyet ettim Allah rızası için, üzerimde olan bir ikindi namazını kaza etmeye.” şeklinde niyet edilerek 4 rekat farz kılınır.
– Akşam Namazının kazası için; “Niyet ettim Allah rızası için, vaktine yetişip de kılamadığım akşam namazını kılmaya” veya “Niyet ettim Allah rızası için, üzerimde olan bir akşam namazını kaza etmeye.” şeklinde niyet edilerek 3 rekat farz kılınır.
– Yatsı Namazının kazası için; “Niyet ettim Allah rızası için, vaktine yetişip de kılamadığım yatsı namazını kılmaya” veya “Niyet ettim Allah rızası için, üzerimde olan bir yatsı namazını kaza etmeye.” şeklinde niyet edilerek 4 rekat farz kılınır.
– Vitir Namazının kazası için; “Niyet ettim Allah rızası için, vaktine yetişip de kılamadığım vitir namazını kılmaya” veya “Niyet ettim Allah rızası için, üzerimde olan bir vitir namazını kaza etmeye.” şeklinde niyet edilerek 3 rekat aynı şekilde kılınır. Vitrin kazası farz değil vaciptir.
KAZA NAMAZI NASIL KILINIR?
Kazaya kalan namazlar, o namazın farz rekatlarını kılmak suretiyle gerçekleştirilir. Şöyle ki kaza edilecek olan vakit namazının farzları nasıl kılınıyorsa, aynı şekilde kaza namazında kılınır.
Sabah Namazının kazası: 2 rekât farzı kılınır.
Öğle Namazının kazası: 4 rekât farzı kılınır.
İkindi Namazının kazası: 4 rekât farzı kılınır.
Akşam Namazının kazası: 3 rekât farzı kılınır.
Yatsı Namazının kazası: 4 rekât farzı kılınır.
Vitir Namazının kazası: 3 rekât aynen kılınır.
Bu farzların kazalarının kılınış şekli vakit namazlarıyla aynıdır. Kaza namazında kılınan bu farzların kılınışı vakit namazının farzlarının kılınışıyla aynıdır. Yani kazaya kalan namazın kılınma şekli, kaza edilecek vakit namazının kılınma şekliyle aynıdır tek ayrım kaza namazlarında kaza edilen vakit namazının farzlarının kılınıyor olmasıdır.
Müslümanların üzerine farz olan namaz ibadeti vaktinde yerine getirmeye gayret edilmesi gereken bir ibadettir. Bu yüzden de namazları kazaya bırakmak çok çok mecburi bir durumla karşılaşılmadıkça tercih edilmemesi gereken bir durumdur. İnançlı bir müminin namazını kazaya bırakması keyfi bir şekilde yapılacak bir hareket değildir. Namazı kazaya bırakmamak ve vaktinde eda etmek için elinden geleni yapmak o kul için çok daha doğru ve hayırlı bir davranış olacaktır.
Ayrıca namaza riya karıştırmamak ve namazı bir gösteriş ya da yarış haline getirmemek için kaza namazlarının evde kılınması daha uygun bulunmaktadır. Namaza riya karıştırmak Allah’ın (c.c.) hoş görmediği davranışlardandır.
“Rahmân ve Rahîm olan Allah´ın adıyla
Gördün mü, o hesap ve ceza gününü yalanlayanı! İşte o, yetimi itip kakan, yoksula yedirmeyi özendirmeyen kimsedir. Yazıklar olsun o namaz kılanlara ki, onlar namazlarını ciddiye almazlar. Onlar (namazlarıyla) gösteriş yaparlar. Ufacık bir yardıma bile engel olurlar.”
KAZA NAMAZI İLE İLGİLİ AYETLER
Kazaya kalmış namazlar birden fazla olupta vakit bunlardan yalnız bir kısmı ile vakit namazları kılmaya elverişli olursa sıraya uymak gerekmez.
Kazaya kalan namazlarda niyet, aakit namazlarda olduğu gibi şarttır. Ancak kazaya kalan namazlar çok olursa ve tayini mümkün olmazsa niyetleri "kazaya kalmış ilk" veya "kazaya kalmış son" namaz olarak yapılır.
Kaza namazlarının evde kılınması daha iyidir. Çünkü kazaya namaz bırakmakla büyük bir günah işlenmiştir, bunun teşhir edilmemesi gerekir.
Kaza namazlarının belirli vakitleri yoktur. Üç kerahet vakti dışında her vakitte kaza namazı kılınabilir.
Kaza namazı kılmak nafile namaz kılmaktan daha iyidir. Fakat kaza namazı kılmak maksadıyla farz namazların müekked ve gayr-i müekked sünnetlerini terketmek doğru değildir.
Hangi vakitlerde kaza ve nafile namaz kılınmaz?
Bazı vakitlerde bir kısım ibadetlerin yapılması yasaklanmıştır. Bu vakitlere kerâhet vakitleri denilir. Ukbe b. Âmir el-Cühenî’den şöyle nakledilmiştir: “Resûlullah (s.a.s.) bize üç vakitte namaz kılmayı ve ölülerimizi defnetmeyi yasakladı: Güneşin doğmasından itibaren bir veya iki mızrak boyu yükselmesine kadar, güneşin gökyüzünde tam dik oluşundan batıya yönelmesine kadar ve güneşin sararmasından itibaren batmasına kadar.” (Müslim, Müsâfirîn, ; Ebû Dâvûd, Cenâiz, 55; Tirmizî, Cenâiz, 41)
Bu hadiste belirtilen üç vakitte hiçbir namaz kılınamaz. Bu vakitlerin başlama ve bitiş zamanları şöyledir:
a) Güneşin doğmasından itibaren, dakika sonrasına kadar,
b) Güneşin, tam tepede bulunduğu vakit (Öğle vaktinin girmesine yaklaşık 10 dakika kalmasından öğle vaktinin girmesine kadar),
c) Güneş batmazdan önce, gözleri kamaştırmaz hâle gelmesinden, batmasına kadar olan vakit (Güneşin batmasına dakika kalmasından itibaren akşam namazı vakti girinceye kadar olan zaman) (Merğînânî, el-Hidâye, I, ).
Bu sayılan kerâhet vakitlerinde kaza namazı, vitir gibi vacip namaz kılınamadığı gibi kerahat vaktinden önce hazırlanmış bulunan cenazenin namazı da kılınamaz. Bu vakitlerde hazırlanmış cenazenin namazı ise kılınabilir. Daha önce okunmuş bir secde ayetinden dolayı “tilâvet secdesi” yapılamaz. Ancak kerâhet vaktinde okunan secde âyetinin secdesi, daha sonraya bırakmak efdal olsa da bu vakitte yapılabilir.
Güneşin batmasından önceki kerâhet vaktinde, sadece o günün ikindi namazının farzı kılınabilir. Fakat mazeretsiz olarak ikindi namazını bu vakte kadar geciktirmek mekruhtur.
Bunların dışında şu vakitlerde de sadece nafile namaz kılmak mekruhtur:
a) Sabah namazının sünneti hariç olmak üzere imsak vakti girdikten sonra, güneş doğuncaya kadar olan sürede,
b) İkindi namazını kıldıktan sonra güneş batıncaya kadar olan sürede,
c) Akşam namazı vakti girdiğinde farz kılınmadan önce,
d) Cuma günü hatibin minbere çıkmasından sonra (Merğînânî, el-Hidâye, I, ).
Ebû Saîd el-Hudrî’den şöyle nakledilmiştir: “Resûlullah’ı (s.a.s.) şöyle derken işittim: Sabah namazı kılındıktan sonra, güneş doğuncaya kadar başka namaz yoktur. İkindi namazından sonra, güneş batıncaya kadar başka namaz yoktur.” (Ebû Dâvud, Tatavvu’, 9; Ahmed b. Hanbel, el-Müsned, I, )
Soru ve Cevaplar
Soru
Kazaya kalan namazlar cemaatle kılınabilir mi?
Cevap
İmamla aynı vaktin namazını kılıyor olmak kaydı ile kazaya kalan namazlar cemaatle kılınabilir (Merğînânî, el-Hidâye, I, ; Haraşî, Şerhu Muhtasar, II, 39). Nitekim Hendek savaşının zor şartları altında Resûlullah (s.a.s.), dört vakit namazı kılmaya fırsat bulamamış; bilahare şartlar uygun hâle gelince de bu namazları ashabına cemaatle kıldırmıştır. Abdullah b. Mesud’un olayla ilgili rivayeti şöyledir: “Müşrikler, Hendek Savaşı’nda Resûlullah’ı namaz kılmaktan alıkoydular. Nihayet, gecenin bir kısmı geçtikten sonra Bilâl ezan okudu ve kâmet getirdi; Hz. Peygamber öğle namazını kıldırdı, sonra Bilâl kamet getirdi, ikindiyi kıldırdı; sonra Bilâl kâmet getirdi, akşam namazını kıldırdı; sonra Bilâl yine kâmet getirdi, yatsı namazını kıldırdı.” (Tirmizî, Salât, 20; Nesâî, Mevâkît, 55; Tecrîd Tercemesi, II, )
Soru
Hangi vakitlerde kaza ve nafile namaz kılınmaz?
Cevap
Bazı vakitlerde bir kısım ibadetlerin yapılması yasaklanmıştır. Bu vakitlere kerâhet vakitleri denilir. Ukbe b. Âmir el-Cühenî’den şöyle nakledilmiştir: “Resûlullah (s.a.s.) bize üç vakitte namaz kılmayı ve ölülerimizi defnetmeyi yasakladı: Güneşin doğmasından itibaren bir veya iki mızrak boyu yükselmesine kadar, güneşin gökyüzünde tam dik oluşundan batıya yönelmesine kadar ve güneşin sararmasından itibaren batmasına kadar.” (Müslim, Müsâfirîn, ; Ebû Dâvûd, Cenâiz, 55; Tirmizî, Cenâiz, 41)Bu hadiste belirtilen üç vakitte hiçbir namaz kılınamaz. Bu vakitlerin başlama ve bitiş zamanları şöyledir:a) Güneşin doğmasından itibaren, dakika sonrasına kadar,b) Güneşin, tam tepede bulunduğu vakit (Öğle vaktinin girmesine yaklaşık 10 dakika kalmasından öğle vaktinin girmesine kadar),c) Güneş batmazdan önce, gözleri kamaştırmaz hâle gelmesinden, batmasına kadar olan vakit (Güneşin batmasına dakika kalmasından itibaren akşam namazı vakti girinceye kadar olan zaman) (Merğînânî, el-Hidâye, I, ).Bu sayılan kerâhet vakitlerinde kaza namazı, vitir gibi vacip namaz kılınamadığı gibi kerahat vaktinden önce hazırlanmış bulunan cenazenin namazı da kılınamaz. Bu vakitlerde hazırlanmış cenazenin namazı ise kılınabilir. Daha önce okunmuş bir secde ayetinden dolayı “tilâvet secdesi” yapılamaz. Ancak kerâhet vaktinde okunan secde âyetinin secdesi, daha sonraya bırakmak efdal olsa da bu vakitte yapılabilir.Güneşin batmasından önceki kerâhet vaktinde, sadece o günün ikindi namazının farzı kılınabilir. Fakat mazeretsiz olarak ikindi namazını bu vakte kadar geciktirmek seafoodplus.infoın dışında şu vakitlerde de sadece nafile namaz kılmak mekruhtur:a) Sabah namazının sünneti hariç olmak üzere imsak vakti girdikten sonra, güneş doğuncaya kadar olan sürede,b) İkindi namazını kıldıktan sonra güneş batıncaya kadar olan sürede,c) Akşam namazı vakti girdiğinde farz kılınmadan önce,d) Cuma günü hatibin minbere çıkmasından sonra (Merğînânî, el-Hidâye, I, ).Ebû Saîd el-Hudrî’den şöyle nakledilmiştir: “Resûlullah’ı (s.a.s.) şöyle derken işittim: Sabah namazı kılındıktan sonra, güneş doğuncaya kadar başka namaz yoktur. İkindi namazından sonra, güneş batıncaya kadar başka namaz yoktur.” (Ebû Dâvud, Tatavvu’, 9; Ahmed b. Hanbel, el-Müsned, I, )
Soru
Kaza namazının delili nedir?
Cevap
Kur’an’da vaktinde kılınamayan namazların kaza edilmesi ile ilgili olarak açık bir ifade bulunmamakla birlikte, Hz. Peygamber (s.a.s.) vaktinde kılamadığı namazları kaza etmiş ve ashabına da bunu tavsiye etmişseafoodplus.infoûl-i Ekrem (s.a.s.), “Kim namazı unutursa veya uyuyup kalırsa hatırlayınca onu kılsın. Onun keffâreti ancak budur.” (Buhârî, Mevâkîtü’s-Salât, 37; Müslim, Mesâcid, ) buyurmuştur. Yine Hz. Peygamber (s.a.s.), Hendek savaşı sırasında harbin şiddetlenmesi nedeniyle ikindi namazını kılamamışlar; bunun üzerine “Bizi ikindi namazından alıkoydular. Allah da onların evlerini ve kabirlerini ateşle doldursun.” diye beddua etmiş ve ikindi namazını akşam ile yatsı arasında kaza etmiştir (Müslim, Mesâcid, ). Ayrıca Hayber Fethinden dönerken, bir yerde konakladıklarında uyuyakalmışlar ve vaktinde kılamadıkları sabah namazını güneş doğduktan sonra kaza etmişlerdir (Müslim, Mesâcid, ).Beş vakit namazın farzı ve vitir namazı kaza edilir. Kazaya kalan sabah namazı, o günün öğle vaktinden önce kaza edilecekse sünneti de kaza edilir. Ayrıca öğle namazının dört rekâtlık ilk sünneti de vakit çıkmadıkça öğlenin farzından sonra kılınır. Öte yandan geçmiş namazlar, kazaya nasıl kaldıysa öyle kılınırlar, yani seferî olarak kaldıysa seferî, mukim olarak kaldıysa mukim gibi kaza edilir (Mevsilî, el-İhtiyâr, I, ).Unutma ve uyuma gibi bir mazeret olmaksızın, kasıtlı olarak terk edilen namazların kazası ile ilgili herhangi bir hadis bulunmamaktadır. Fakat bu kasıtlı olarak terk edilen namazların kazasının gerekmediği anlamına gelmez. Zira, Ramazan’da kasıtlı olarak cinsel ilişkiye girerek orucunu bozan kimseye Resûl-i Ekrem’in (s.a.s.) hem keffâreti hem de o günkü orucun kazasını emretmesi (Beyhakî, es-Sünenü’l-kübrâ, IV, ), bir farz ibadetin kasıtlı olarak terk edilmesi durumunda da kazasının gerektiğine delildir. Öte yandan Hz. Peygamberin (s.a.s.) bir mazerete dayalı olarak vaktinde kılamadığı namazları kaza etmesi ve sahabeye de bu yönde emir buyurması dikkate alınacak olursa, mazeretsiz olarak terk edilen namazların kaza edilmesinin öncelikle gerekli olacağı sonucuna ulaşılır (Nevevî, el-Mecmû’, III, 68).
Soru
İmsak vakti ile güneşin doğuşu arasında sabah namazının sünneti dışında kaza veya nafile namaz kılmak caiz midir?
Cevap
Bir namazın vakti girdikten sonra öncelikle o vaktin namazını kılmak daha uygun olmakla birlikte, o vaktin namazını kaçırma tehlikesi olmadığı sürece, öncesinde kaza namazı kılınabilir. Buna binaen sabah namazının sünnetini kıldıktan sonra güneşin doğmasına henüz vakit varsa bu arada kaza namazı kılıseafoodplus.info doğuşundan sonra sabah namazının iki rekat sünneti dışında sünnet ve nafile namaz kılınmaz. Çünkü Hz. Peygamber (s.a.s.), namaza olan düşkünlüğüne rağmen fecrin doğuşundan itibaren sabah namazının iki rekat sünneti dışında namaz kılmamıştır (Mevsilî, el-İhtiyâr, I, ).Hz. Peygamberin (s.a.s.) sabah namazından sonra güneş bir mızrak boyu oluncaya kadar, ikindi namazından sonra ise güneş batıncaya kadar nafile namaz kılmayı yasakladığı rivayet sebebiyle (Buhârî, Mevâkitu’s-salât 30) sabah namazını kıldıktan sonra nafile namaz kılmanın mekruh olduğu kabul edilmiştir (Merğînânî, el-Hidâye, I, ).
Soru
Kaza namazına nasıl niyet edilir?
Cevap
Kaza namazı kılacak olan kişinin kılacağı namazı belirleyerek niyet etmesi asıldır. Fakat üzerinde çok sayıda kaza namazı varsa, geçmiş namazları kaza ederken, “Vaktinde kılamadığım ilk sabah/ ilk öğle/ ilk ikindi/ ilk akşam/ ilk yatsı namazını kılmaya” şeklinde niyet edebileceği gibi, “ kılamadığım son sabah/ son öğle/ son ikindi/ son akşam/ son yatsı namazını kılmaya” şeklinde de niyet edebilir.
Soru
Bir namaz hem kaza hem sünnet niyeti ile kılınabilir mi?
Cevap
Bir namaz hem kaza hem de sünnet niyetiyle kılınamaz. Kılınacak namazın ne olduğu kesin olarak tayin edilerek ona niyetlenilmesi gerekir. Hem kaza namazına, hem de vaktin sünnetine birlikte niyet edilirse bu namaz, kaza namazı olur. Hem kaza namazı hem de vaktin sünneti kılınmış olmaz (el-Fetâva’l-Hindiyye, I, 73).
Soru
Kaza namazı borcu olan kimse sünnet namazları kılabilir mi?
Cevap
Hanefî mezhebine göre kazaya kalmış namazları bulunan kimseler farz namazların öncesi ve sonrasında kılınan (revâtib) sünnetleri de kılarlar. Vaktinde kılamadıkları namazları da ilk fırsatta kılmaya çalışırlar.Şâfiî mezhebine göre üzerinde kaza namazı olan kimse, geçmiş namazlarının hepsini kaza etmeden bayram ve vitir namazı da dâhil sünnet-i müekkede olsun, gayrimüekkede olsun hiçbir nafile namaz kılamaz. Üzerinde kaza namazı bulunan kimsenin, bütün zamanını bu namazları kaza etmeye ayırması gerekir. Hatta uyku, evin geçimi gibi terk edilmesi güç olan önemli bir iş hariç bütün vakitlerini kazaya kalan namazlarını kılmakla geçirmesi gerektiğinden nafile ile meşgul olması caiz değildir (Dimyâtî, Hâşiyetü i’âneti’t-tâlibîn, I, ).
Soru
Sünnet namazlar kaza edilir mi?
Cevap
Vaktinde kılınmayan beş vakit namazın farzları ile vacip olan vitir namazı kaza edilir. Kılınmayan sünnetler vakit çıktıktan sonra kaza edilmez. Ancak vaktinde kılınmayan sabah namazı, aynı gün zevalden önce kaza edildiğinde sünneti ile birlikte kaza edilir (Mevsılî, el-İhtiyâr, I, ). Çünkü Hz. Peygamber kılamadığı bir sabah namazını öğleden önce kaza ederken, sünnetiyle birlikte kaza etmiştir (Ebû Dâvûd, Salât, 11).Bir de öğle namazında cemaate yetişmek için sünneti kılmadan farza başlayan kişi, farzı kıldıktan sonra kılmadığı ilk sünneti de kılar. Bunu, son sünnetten önce kılabileceği gibi sonra da kılabilir.
Soru
Vaktinde kılınmayan namaz daha sonra kaza edildiğinde, namazı kazaya bırakma günahı da affedilmiş olur mu?
Cevap
Günlük işler, sanat ve meslekler, aile fertlerinin geçimini sağlamak için yapılan çalışma ve yolculuklar namazın geriye bırakılması için özür sayılmaz. Kur’an-ı Kerim’de şöyle buyrulur: “Öyle kimseler vardır ki, onları ne bir ticaret, ne de bir alışveriş, Allah’ı anmaktan, namazı dosdoğru kılmaktan ve zekât vermekten alıkoyar. Onlar, kalplerin ve gözlerin dehşete düşeceği günden korkarlar.” (Nûr, 24/37)Unutmak, uyuyakalmak gibi meşru mazeret olmaksızın namazı kazaya bırakmak büyük günahtır. Hangi şekilde olursa olsun vaktinde kılınmayan namazların mutlaka kaza edilmesi gerekir. Meşru mazerete dayalı olarak namazını vaktinde kılamayan kimse bundan bir sorumluluk altına girmediği gibi o namazı kaza etmekle borcundan da kurtulur. Peygamber Efendimiz, “Her kim bir namazı unutur veya ondan gaflet edip uyuyakalırsa, onu hatırladığında hemen kılsın. Onun bundan başka kefareti yoktur…” (Buhârî, Mevakitu’s-salat, 37; Muvatta, Vukût, 25) buyurmuşseafoodplus.info ve tembellik sebebi ile namazı vaktinde kılmayan kimse bu namazı kaza etmekle namaz borcundan kurtulur. Namazı ertelemiş olmanın vebalinden kurtulmak için ise kişinin tövbe etmesi gerekir (İbn Nüceym, el-Bahr, II, 85; Kurtubî, el-Cami‘ XI, ).
Soru
Namaz borcu olan kişilerin yerine başkaları bu namazları kılabilir mi?
Cevap
Sırf bedenle yerine getirilen ibadetlerde başkasının yerine o ibadeti yapmak geçerli sayılmaz (İbn Âbidîn, Reddü’l-muhtâr, II, ; Şeyhîzâde, Mecme‘u’l-enhur, I, ). Zira herkes kendi amelinin hesabını verecektir (İsrâ, 17/13; Yâsîn, 36/54; Tûr, 52/16, 21; Müddessir, 74/38). Bu itibarla bir kimse, vefat etmiş veya hayatta olan birinin kılmadığı farz namazları, onun adına kılamaz. Dolayısıyla herkes hayatta ve sağlığı yerinde iken ibadetlerini yerine getirmeye özen göstermeli, Allah’ın huzuruna borçlu olarak gitmemeye gayret etmelidir.
Soru
Kaza namazı kılınırken ezan okunursa kaza namazına devam edilebilir mi?
Cevap
Kaza namazı kılarken herhangi bir vaktin ezanının okunması, kılınmakta olan kaza namazına zarar vermez. Vaktinde kılınamayan namazların kaza edilmesi için belli bir vakit yoktur. Kerâhet vakitleri dışında her zaman kaza namazı kılınabilir. Namaz kılınamayacak olan bu vakitler Ukbe b. Âmir’in rivayet ettiği hadiste şöyle belirtilmiştir: “Resûlullah (s.a.s.), bize üç vakitte namaz kılmayı ve ölülerimizi defnetmeyi yasakladı: Güneşin doğmasından itibaren bir veya iki mızrak boyu yükselmesine kadar, güneşin gökyüzünde tam dik oluşundan batıya yönelmesine kadar ve güneşin sararmasından itibaren batmasına kadar.” (Müslim, Müsâfirîn, ; Ebû Dâvûd, Cenâiz, 55; Tirmizî, Cenâiz, 41)Güneşin batmasından önceki kerâhet vaktinde, sadece o günün ikindi namazının farzı kılınabilir. Fakat mazeretsiz olarak ikindi namazını bu vakte kadar geciktirmek mekruhtur.
Soru
Kaza edilecek namazlar arasında bir sıra takip etmek şart mıdır?
Cevap
Kaza edilecek namazlar arasında sıra gözetilip gözetilmeyeceği bu namazları kılacak kimsenin durumuna göre değişir. Buna göre “sahib-i tertip” kimseler yani altı vakit veya daha fazla namaz borcu olmayanlar, vaktinde kılamadıkları ilk namazdan başlayarak sırayla kılarlar, ardından içinde bulundukları vaktin farzını kılarlar. Sahib-i tertip olanlar için bu sıraya uymak Hanefîlere göre vaciptir (Semerkandî, Tuhfe, II, ; Aliyyü’l-kârî, Fethu bâbi’l-‘inâye, I, ). Sahib-i tertip olmayanların ise kaza namazları için sıraya uyma zorunluluğu yoktur.
Soru
Kazaya kalan namaz, yeni vakit girdiğinde, o vaktin namazından önce kılınabilir mi?
Cevap
Namazı kazaya kalan kişinin daha önce kazaya bıraktığı namazlar varsa ve bunların sayısı altıyı bulmamışsa, yani kişi sahib-i tertip ise, bu kimse önce kazaya kalan namazını, sonra da o vaktin farzını kılmalıdır. Kazaya kalan namazları altı vakit veya daha fazla ise, yani kişi sahib-i tertip değil ise, kaza namazını kerâhet vakitleri dışında dilediği zaman kılabilir (Haddâd, el-Cevhera, I,80; Mevsılî, el-İhtiyâr, I, ).
Soru
Namaz vakti girdiği hâlde namazı kılmadan âdet görmeye başlayan kadın o vaktin namazını kaza eder mi?
Cevap
Namaz kılmakla mükellef olan bir kadın, vakit girdiği hâlde henüz namazını kılmadan âdet görürse; Hanefîlere göre artık o vaktin namazını kaza etmekle yükümlü olmaz. Zira namazın edası mükellefe -daha önce kılmamışsa- vaktin sonunda farz olur. Bu açıdan bir kadın temiz olarak yatıp da uyandığı zaman, hayız görmeye başladığını anlarsa, uyandığı andan itibaren âdet görmeye başlamış sayılır ve vaktin namazını kılmaz. Buna mukabil hayızlı bir kadın, yatıp da vakit çıktıktan sonra uyandığı zaman temizlenmiş olduğunu anlarsa, ihtiyat olarak yattığı zamandan itibaren temizlenmiş sayılır ve o vaktin namazını kılması gerekir (İbn Âbidîn, Reddü’l-muhtâr, I, ).
Geçmiş namazların kazası nasıl kılınır? 5 vakit kaza namazının kılınışı
Namaza geç başladıysanız geçmiş yılların telafisini nasıl yapacağınız konusunda ümitsizliğe düşebilirsiniz. Çok fazla kaza namazı borcunuz olsa bile kolay namaz borcu hesaplaması ile kısa yoldan kaza namazı borçlarınızı kapatmaya çalışabilirsiniz. Kaza namazı kaç rekat, kaza namazı nasıl kılınır? İşte 5 vakit namazın kaza namazı kılınışı
Allah (c.c)'un mümin kulları üzerine farz kıldığı 5 vakit namazı, vaktini geçirmeden eda edebilmek, hem fazileti bakımından hem de kazaya kalmaması açısından oldukça önemlidir. Unutkanlıktan, tembellikten ya da diğer mazeretlerden dolayı namazını vaktinde kılamayan kimsenin namazını daha sonradan kılması kaza olarak değerlendirilir. Yani vaktinde kılınan bir namaz eda edilirken, vakti kaçan namazı sonradan kılmak kaza olur. 'Sonradan kaza ederim' düşüncesi ile bile isteye namazı kılmamak büyük bir günah sebebi olacağı için bu tarz hareketlerden uzak durmalı şeytanın namazdan alıkoyacak vesvesesine kanmamalıyız.
Böyle bir hata işlendiği vakit, yarına ne olacağımız belli olmayacağı için ölüm gelip çatmadan kazasını yapmalıyız. Allah'ın mahşer günü bizler ilk olarak hesaba çekeceği amel, namazlarımız olacaktır. Bu nedenle namazlarımızı huşu içerisinde, vaktinde kılmaya son derece önem göstermeliyiz.
İLİŞKİLİ HABERNamaz sureleri sıralaması! Namazda hangi sureler okunur? Namaz kılarken okunan zammı sureler
KAZA NAMAZI NEDİR? KAZA NAMAZI İLE İLGİLİ HADİS-İ ŞERİFLER
Kaza namazı nasıl kılınır? Kaza namazına niyet nasıl edilir?
Kaza namazı, Allah'ın farzının terkini önlemeye yönelik bir telafi durumdur. Özetle denilebilir ki vakti kaçırılan namazın kazasını yapmak farzdır. Bu durum vitir namazında değişkenlik gösterir, vitir namazının kazası vaciptir.
Kaza namazlarının kılınması gerektiğine dair en güçlü delillerden birisi de Peygamberimiz (SAV)'in hadisidir. Öyle ki Efendimiz (SAV), "Kim uyur kalır veya unutarak namazı vaktinde kılmamış bulunursa, onu hatırlayınca kılsın." (Tirmizî) buyurmuştur.
İLİŞKİLİ HABER5 vakit namaza nasıl başlanır? Namazda üşengeçlik neden olur? Namazı bırakmamak için dua
ÇOK FAZLA KAZA NAMAZI OLAN NE YAPMALI? BİR GÜNDE 1 AYIN KAZA BORCU NASIL ÖDENİR? 30 GÜNLÜK KAZA NAMAZI BORCU
Kaza namazı kılınışı! Kaza namazı hesaplaması nasıl yapılır? Geçmiş kaza namazı borçları
24 saat yani 1 gün içerisinde toplamda 30 gün boyunca kılınamayan namazların kazasını kısa yoldan yapabilirsiniz. Çok fazla sayıda kaza namazınızın olduğunu düşünüyor ya da biliyorsanız, bir an evvel kaza namazlarını yerine getirmelisiniz. Peki kaza namazlarına nasıl başlayabilirsiniz? İşte tavsiyesi
Örneğin; sabah namazından sonra 6 kaza namazı kılın. Her vakitte 6 tam günlük kaza namazı kılmaya çalışın. Gün sonunda toplam kaza namazı sayısı 30'u bulacaktır. Böylelikle 12 gün kazan namazlarına bu şekilde devam ettiğimizde 1 yıllık sabah namazı kazası kılınmış olur.
2 ayda 5,4 ayda 10, 6 ayda 15 yıllık kaza namazı ödenmiş olur. Yarı senede 15 yıllık sabah namazı kazası bitmiş olur Allah'ın izniyle. Bu nedenle yeter ki isteyin çok kazam var, uzun zamandır kılmadım nasıl bitecek diye düşünerek ümitsizliğe girmenize gerek yok.
30 senedir namaz kılmadıysanız bile yukarıdaki tablo örneğini takip ederek 1 yılda sabah namazı kazaları bitmiş olacaktır inşallah. Sabah namazı yerine diğer vakit namazlardan da başlanılabilir. (Suffagah)
GEÇMİŞ YILLARIN KAZASI NASIL YAPILIR? NAMAZ BORÇLARINA BAŞLAMA
Herkeste aynı aralıkta olmamakla beraber girilen buluğ çağ döneminden itibaren dini açıdan mükellef olduğumuz bazı sorumluluklar ve görevler vardır. İşte bu vazifelerden birisi de namazdır. O dönemlerde tam olarak bilinç yerine oturmadığı için çevresel koşulların da etkisiyle namazı kılmama caydırıcı olabilir.
Özellikle de uygun olmayan bir arkadaş ortamında kişi namaz kılmakla mükellef olsa bile önemine tam varamayabilir. Eğer ömür yetmişse bunu fark eder etmez kazalara başlamak en doğrusu olacaktır.
KAZA NAMAZI NE ZAMAN KILINIR? KAZA NAMAZININ BELİRLİ VAKTİ VAR MI?KERAHAT VAKTİ KAZA NAMAZI KILINIR MI?
Kaza namazı borcu hesaplaması! Kaza namazı ne zaman kılınır? Kaza namazına nasıl başlanır?
Vakit namazlarında olduğu gibi belirli zaman aralıklarında kılınma şartı olmayan kaza namazları, kerahat vakti dışında istenilen zamanda kılınabilir. Örneğin; Geçmişte kılınmayan bir öğle namazının kazası için öğle vaktini beklemeye gerek yoktur. Hiçbir namazın kılınmaması gerektiği kerahat vakti, güneş doğduktan 45 dk sonra ve güneş batmadan 45 dakika önce ile güneşin tam tepede olduğu öğle vaktinden yarım saat önce öğle namazının girişinin olduğu vakte kadar ki zamanı içerir.
VAKTİ KAÇAN KAZA NAMAZI NASIL KILINIR? SÜNNETLER KAZA EDİLİR Mİ?
Kaza namazı nasıl kılınır? Kaza namazı borçları ödenir mi?
Kazaya bırakılan 5 vakit namazın kazası farz, yatsıdan sonra kılınan vitirin kazası vacip, sünnetlerin kazasını da kılmanın sünnet olduğu bilinmektedir. Kazası sünnet olanın sadece sabah namazının sünneti olduğu görüşler vardır. Sabah namazı kılınamamışsa, öğleye kadar kılınınca farzıyla beraber sünneti de kaza edilir, öğleden sonra kalınınca sadece farz kaza edilir.
Vaktinde kılınmayan kimi vakit sünnetleri sonradan kaza yapılabilir. Örnek verecek olursak; cemaat sevabını kaçırmamak için farz önce kılınıp iki rekat sünnetten sonra ayrıca sünnet kılınır. Cuma namazının ilk sünneti hutbeden önce kılınamadığında, cumanın farzından sonra kaza olarak kılınır. Bu sünnetlerin haricinde diğer vakit namazlarının sünnetleri kaza edilmez.
İLİŞKİLİ HABERAdetli kadın namazları ve oruçları kaza etmeli mi? Kadınların özel halleri
KAZA NAMAZINA NİYET NASIL YAPILIR? KAZA NAMAZI NİYETİ:
Kaza namazlarından bir tanesine niyet ederken şunlar söylenebilir:
Örneğin: "Niyet ettim Allah rızası için, vaktine yetişip de kılamadığım ilk namazını kılmaya" yahut "son namazını kılmaya." denilebilir. Bir başka şekliyle de "Üzerimde olan bir ya da namazını kaza ediyorum" niyet yeterlidir.
Öte yandan unutmamak için kendinize bir kaza namazı çizelgesi oluşturabilir ve kıldığınız kaza namazlarınızı bu şekilde not alabilirsiniz.
kaza namazı çizelgesi