Epley Manevrasının Yapılışı

BENIGN PAROKSİSMAL POZİSYONEL VERTİGO ( BPPV )
Bu hastalık adından da anlaşılacağı üzere başın hareketleri ile birlikte ani ortaya çıkan şiddetli baş dönmesi ile karakterizedir. Hastalar genellikle eğilip kalktıklarında, ya da yatakta sağdan sola, soldan sağa döndüklerinde birden başlayan ve yaklaşık saniye kadar süren çok şiddetli baş dönmesinden yakınırlar. İlk ortaya çıktığında hasta için çok korkutucudur. Hastalar kalp krizi geçirdiklerini ve öleceklerini düşünürler.
BPPV NEDEN OLUR?
Hastalığın altında yatan sebep iç kulaktaki denge organının sakkül kısmında yer alan otokonilerin (halk arasında denge kristalleri olarak bilinmektedir) yerlerinden koparak yarım daire kanalları içerisine düşmeleridir. Kristaller hangi yarım daire kanalı içerisine düşmüşse başın o eksendeki hareketlerinde şiddetli baş dönmesi ortaya çıkar. En sık etkilenen kanal arka yarım daire kanalıdır.
BPPV KİMLERDE GÖRÜLÜR?
BPPV her yaş gurubunda görülebilmekle birlikte yaşlı kişilerde daha sık görülür. 65 yaşın üstündeki kişilerde en sık baş dönmesi nedenidir.
BPPV de TANI
BPPV de Tanı hastalara spesifik pozisyonların verildiği pozisyonel testler uygulanarak konulur. Bunlardan en sık uygulananı Dix Hall-Pike testidir. Bu testte hasta önce bir sedyeye oturtulur. Başı sağa çevirilir. Sonra baş bu pozisyonu koruyacak şekilde hızla yatırılarak baş bir miktar sedyeden sarkıtılır. Bu arada doktor hastanın göz hareketlerini Frenzel Gözlüğü ya da videonistagmografi ile takip ederek nistagmus adı verilen spesifik göz hareketlerinin ortaya çıkıp çıkmadığını kontrol eder. Sonra hasta tekrar oturur pozisyona getirilir ve baş karşı tarafa çevirilerek test tekrar edilir. Hasta olan kulak tarafında pozisyonla birlikte nistagmus (sıçrayıcı nitelikte hızlı göz hareketleri) ortaya çıkar.

Dix HallPike Testi:

BPPV DE TEDAVİ
Hastalık çoğu zaman kendiliğinden kısa sürede geçer. Ancak bazı hastalarda kendiliğinden iyileşme olmaz. Bu hastaların doktor tarafından değerlendirilmesi gerekir. BPPV de en sık uygulanan tedavi repozisyon manevraları yani kristallerin tekrar orjinal yerine gönderildiği manevralardır. Epley Manevrası posterior (arka ) yarım daire kanalı BPPV sinde en sık kullanılan manevradır. Lateral (yan) yarım daire kanalı BPPV sinde ise sıklıkla Barbekü Manevrası kullanılır. Bu manevralar bir seferde % oranında hastalığın düzelmesini sağlar. Bazen ikinci ya da üçüncü manevrayı yapmak gerekir ve bu sayede hastaların % 90 nında düzelme sağlanır. Başarısız olunan hastalarda habituasyon egzersizleri uygulanarak sorun büyük oranda çözümlenir. Oldukça nadiren tüm tedavilere rağmen hastalarda düzelme olmayabilir. Bu durumda cerrahi tedaviler gündeme gelir. Cerrahi olarak hastalıklı yarım daire kanalı kapatılabilinir ya da hastalıklı taraftaki denge siniri kesilebilir.
Epley Manevrası (Sağ Kulak):

BPPV TEKRARLAR MI?
BPPV tekrarlayabilen bir hastalıktır. Hastaların ilk yıl içinde1/3 ünde, ilk 5 yıl içerisinde ise en az yarısında tekrar BPPV atağı görülmektedir. Ancak bu korkulacak bir durum değildir. Genellikle ilk hastalıkta olduğu gibi düzeltici manevralarla tedavi edilir.

Cerrahi müdahaleye gerek kalmadan ve ilaç kullanımı gerçekleştirilmeden vertigo tedavisinde kullanılan uygulamaya epley manevrası denir.

Vertigo kişinin gördüklerini sürekli dönüyor halde hissetmesine neden olan bir rahatsızlıktır. Genellikle denge kaybı, kusma ve bulantı görüntünün bulanık olmasına eşlik etmektedir. Genellikle iç kulaktan kaynaklanan hastalıkların belirtisi olarak vertigo ile karşılaşılmaktadır.

Pek çok durum vertigo hastalığına neden olabileceği için başarılı bir tedavi planlaması yapabilmek adına hastalığın temelinde yatan durumun tespiti önemlidir. Vertigo tedavisinde kısa sürede olumlu sonuçlar alınabilmesini sağlayacak epley manevrası John Epley tarafından bulunduğu için bu isimle anılmaktadır. İlk ortaya çıktığında tıp camiası tarafından kabul görmesi zaman alsa da yıllar içerisinde kulak burun boğaz kliniklerinin neredeyse tamamında kullanılır olmuştur.

Epley manevrası uygulanarak tedavisi gerçekleştirilebilecek rahatsızlık halk arasında kristal oynaması adıyla da anılmaktadır. Kristal oynaması, kişide pozisyona bağlı olarak baş dönmesi görülmesi durumudur. Kişilerde en sık karşılaşılan baş dönmesi tiplerindendir. Bu durumun nedenleri arasında pek çok sebep sıralanabilir. Kafa travmaları, kişinin ani hareketleri, çeşitli nedenlere bağlı olarak gerçekleştirilen uzun süreli yatak istirahatleri pek çok faktör rahatsızlığın temelinde yer alabiliyor.

Stres ve yorgunluğa bağlı olarak da gözlemlenebilecek durumun tedavisi için öncelikle rahatsızlığın nedeninin bulunması gerekmektedir. Kişide hareket kısa süreli baş dönmelerine neden olan rahatsızlık hareket düzleminde yarım daire kanallarının oynaması ve kristallerin denge sinirlerini uyarması nedeniyle ortaya çıkar.

Çeşitli testler vertigo yani kristal oynaması nedeninin tespiti için yeterli gelecektir. Nedenin tespit edilmesi sonrasında uzman tarafından tedavide epley manevrası hareketleri kullanılıp kullanılmayacağına karar verilecektir.

Epley Manevrası Hareketleri

Vertigo tanısı yöntemleri arasında dix halpike testi ve roll testi yer almaktadır. Testlerde uzman tarafından elde edilen bulgulara göre tedavi aşamaları planlanacaktır. Testlerin yapılması ve elde edilen bulgulara göre hareket edilmesi farklı bir manevra yapılması durumunda istenmeyen sonuçlar ile karşılaşılabileceği için önemlidir. Yapılan testler sonrasında sık karşılaşılan tutulum iç kulak yarım dairenin arkasında olandır. Bunun yerine oturtulması ve tedavinin gerçekleştirilmesi için epley manevrası uygulanabilir. Bu manevranın hareketlerinde;

• İlk olarak hastanın başı hastalık tespit edilen tarafa çevrilir. 
• Hastanın başı etkilenen kulak tarafına 45 derece döndürülür. Başın hasta tarafa çevrilmesi esnasında baş sarkık pozisyonda olacaktır. Bu şekilde 3 dakika boyunca beklenir.
• Hasta bu aşamada yatar pozisyonda olmalıdır.
• Hastanın iç kulak yarım daire kanallarında yer alan kristaller hastanın aldığı bu pozisyona göre hareket etmeye başlayacaktır.
• Sonra hastanın başı vücudu ile 90 derece ters tarafa hızla çevrilir ve 3 dakika daha beklenir.
• Baş hızla 45 derece çevrilirken hasta yatar pozisyona getilir ve 3 dakika beklenir.
• Son olarak hasta oturur pozisyona alınabilir. Baş öne doğru 30 derece eğilir.

Epley manevrası uygulaması sonrasında hastanın öne eğilip kalkması, başını yukarı aşağı hareket ettirmesi kristallerin yeniden yerinden oynama riski olması nedeniyle 4 – 5 gün kısıtlanmalıdır. Bazı nedenlerden dolayı hastanın uyması gereken hareket kısıtlamalarına riayet edemeyecek olması durumunda belirtilen süre boyunca boyunluk kullanılması faydalı olacaktır. Örneğin küçük çocuğu olan annelerin gün içerisinde pek çok kez ani hareket etmeleri gerekebileceği için hareket kısıtlamalarına uyamama ihtimalleri nedeniyle boyunluk kullanmaları çözüm olacaktır.

Vertigodan kaynaklı dönme hissi ve baş dönmesi, aktivitelerinizi sınırlayabilir ve kendinizi hasta hissetmenizi sağlayabilir. vertigo manevrası nedir, sorusuna vertigo tedavisi için kullanılan bir yöntem olduğu yanıtını veririz. Vertigo epley manevrası nasıl yapılır, sorusuna fizik tedavi yöntemleri kullanılır yanıtını veririz. Günde kaç kez yapılır, dediğimizde her gün yapılması gerekebileceğini öğreniriz. vertigo manevra tedavisi çözüm olur mu sorusuna hastalığın ilerlemesi ile değişir yanıtını veririz.

Vertigo Nedir?

Vertigo, sizin veya gördüklerinizin döndüğünü hissetmenize yol açan bir histir. Vertigo başlıca merkezi sinir sistemi ve iç kulak hastalıklarından dolayı kaynaklanır. Vertigo labirentit ve vestibüler nörit denilen iç kulağın iltihaplanması sonucu oluşabilir. Baş dönmesi ile birlikte duyma kaybı da olabilir. Vertigo beyin damarlarının tıkanması veya beyin kanaması sonucu da ortaya çıkabilir. Kafa travması ve boyun yaralanmalarından sonra vertigo ortaya çıkabilir. Diyabet, düşük kan şekeri, anksiyete ve panik bozukluğu vertigonun diğer nedenleridir. Vertigo tedavisi esnasında kafein, tütün ve alkol kullanılmamalıdır.

En yaygın belirtisi baş dönmesi olan vertigo, neden olan rahatsızlığa göre farkı belirtiler de verebilmektedir. Şiddetli baş ağrısı, mide bulantısı ve kusma, bayılmalar, işitme kaybı veya kulakta çınlama, ateş, kulakta dolgunluk hissi, kuvvet kaybı ve hissizlik gibi belirtilerde vertigo rahatsızlığında ortaya çıkabilmektedir. Vertigoya neden olan hastalığa göretedavi değişiklik gösterir. Bu tedavileri şu şekilde sıralayabiliriz:

• Orta kulak enfeksiyonu varsa antibiyotikler kullanılır. Kulakta iyileşmeyen enfeksiyon varsa cerrahi tedavi gerekebilir.
• Menier hastalığında hastalara tuzsuz diyet ve idrar söktürücü ilaçlar verilir.
• Düzelmeyen hastalara iç kulağa yönelik cerrahi düşünülebilir.
• Vertigo tedavisinde fizik tedavi de kullanılmaktadır.

Vertigo Manevrası Nedir?

Manevralar hem teşhiste hem tedavide kullanılıyor. Vertigo tedavisi, rahatsızlığı tetikleyen nedenlere göre değişebilmektedir. Baş dönmelerinin denge kaynaklı olduğu vertigo olgularının tedavisinde, pratik olması ve kesin sonuçlar vermesi nedeniyle baş manevraları ön plana çıkmaktadır. Egzersizlerle baş dönmenizi azalabilir. Dengeniz egzersizlerle düzenlenebilir. Vertigonun hangi kulaktan kaynaklandığı da önemlidir. Rahatsızlığın her iki iç kulakta etkili olduğu durumlarda hastalara kademeli yürüme programı uygulanmaktadır.

Vertigo Epley Manevrası Nasıl Yapılır?

Vertigo'nuz sol kulağınızdan ve sol yanınızdan geliyorsa:

• Hastaya öncelikle Dix-Halpike testi yapılır bu yöntem ile etkilenen kulak tespit edilir.
• Yatağınızın kenarında oturun.
• Başınızı 45 derece sola çevirin (omuzla düz hiza arasına).
• Altınıza bir yastık yerleştirin, böylece uzanırken başınızın altında değil omuzlarınız arasında kalır.