kürtajdan sonra ne zaman namaz kılınır / Kürtaj ameliyatı geçirmiş bir bayanın ibadeti nasıl olmalıdır? · Fetva Meclisi

Kürtajdan Sonra Ne Zaman Namaz Kılınır

kürtajdan sonra ne zaman namaz kılınır

(Hayz), akmak demektir. Sekiz yaşını bitirip, dokuz yaşına bastıktan birkaç gün veyâ ay, yâhut seneler sonra, sıhhatli bir kızın veyâ âdet zamânı son dakîkasından itibâren (Tam temizlik) geçmiş olan kadının önünden çıkan ve en az üç gün, yanî ilk görülmesinden itibâren yetmiş iki mutedil yanî vasatî sâat devâm eden kana denir. Buna (Sahîh kan) da denir. Âdet zamânından sonra başlayan on beş veyâ dahâ ziyâde gün içinde hiç kan görülmezse ve öncesi ve sonrası hayz günleri olursa, bu temiz günlere (Sahîh temizlik) denir. On beş veyâ dahâ ziyâde temiz gün içinde fâsid kan yanî istihâza kanı bulunursa, bu günlerin hepsine (Hükmî temizlik) veyâ (Fâsid temizlik) denir. Hayz müddeti içinde kan görülmeyen günlere de (Fâsid temizlik) denir. Sahîh temizliğe ve hükmî temizliğe (Tam temizlik) denir. Tam temizlikten önce ve sonra görülüp, üç vasatî gün devâm eden kanlar iki ayrı hayz olurlar. Beyâzdan başka her renge ve bulanık olana hayz kanı denir. Bir kız, hayz görmeye başlayınca (bâliga) olur. Yanî kadın olur. Hayz görmeyen kızın ve menîsi olmayan oğlanın, on beş yaş tamâm olunca, bâlig sayılacağı (Dürr-i Yektâ) şerhinde yazılıdır. Hayz kanı görüldüğü andan, kesildiği güne kadar olan günlerin sayısına (Âdet zamânı) denir. Âdet zamânı en çok on gündür. En az üç gündür. Şâfiî ve hanbelî mezheplerinde, en çoğu on beş, en azı bir gün, mâlikîde en çoğu 15 gün ise de, ilk görülen kan hayz olur. Mâlikî ve şâfiî mezhebini taklîd eden hanefî mezhebindeki bir kadının âdeti on günü aşarsa, bu günlerde kılmadığı namâzlarını temizlendikden sonra kazâ eder.

Hayz kanının durmadan hep akması lâzım değildir. İlk görülen kan kesilip, üç gün sonra tekrâr görülürse, aradaki temizlik, fâsid temizlik olup, söz birliği ile hep aktı kabûl edilir. Onuncu gününden önce görülürse, imâm-ı Muhammedin imâm-ı a’zam Ebû Hanîfeden rivâyet ettiğine göre, on gün içinde hep aktı kabûl edilir. İmâm-ı Muhammedin bildirdiği başka bir rivâyet de vardır. İmâm-ı Ebû Yûsüfe ve şâfiîye ve mâlikîye göre ise, on beşinci günden önce görülünce, bütün temizlik günlerinde hep aktı kabûl edilir. 

Bir gün, tam yirmi dört mutedil, yanî vasatî sâat demektir. Evlenmemiş (Bâkire) kadınların, yalnız hayz zamânında, evli olanların ise her zamân, fercin ağzına (Kürsüf) denilen bez veyâ saf nebâtî pamuk koymaları ve buna koku sürmeleri müstehabdır. Sunî pamuk sıhhate zararlıdır. Kürsüfün hepsini fercin içine sokmaları mekrûhtur. Kürsüf üzerinde, aylarca, her gün kan lekesi gören kız, ilk on gün hayzlı, sonra yirmi gün istihâzalı kabûl edilir. (İstimrâr) denilen bu kan kesilinceye kadar, hep böyle devâm eder.

Üç günden, yanî yetmiş iki sâatten, beş dakîka bile az olan ve yeni başlayan için on günden çok sürünce, onuncu günden sonra ve yeni olmayanlarda âdetten çok olup, on günü de aşınca, âdetten sonraki günlerde gelmiş olan ve hâmile ve âyise [ihtiyâr] kadınlardan ve dokuz yaşından küçük kızlardan gelen kanlar, hayz olmaz. Buna (İstihâza) veyâ (Fâsid kan) denir. Kadın elli beş yaşlarında (Âyise) olur. 

İstihâza günlerinde bulunan bir kadın, idrârını tutamayan veyâ sık sık burnu kanayan kimse gibi, özür sâhibi olur. Elli üçüncü maddede bildirildiği gibi, namâz kılması ve oruç tutması lâzım olur ve kan gelirken dahî vaty câiz olur. İstihâza kanı hastalık alâmetidir. Uzun zamân akması, tehlikeli olur. Tabîbe mürâceat etmek lâzım olur. Kardeş kanı (Sang-dragon) denilen kırmızı sakızı toz edip sabâh, akşam birer gramı su ile yutulursa, kanı keser. Günde beş gram alınabilir.

Bir kadının hayz ve temizlik zamânı çok defa, her ay aynı gün sayısında olur. Burada bir ay demek, bir hayz başından, ikinci hayz başına kadar geçen zamân demektir.

Yeni hayzdaki kan müddeti, on günü geçmezse ve sonra sahîh temizlik olursa, kan günlerinin hepsi yeni hayz olur. Sonra sahîh temizlik olmazsa, önceki âdet sayısı değişmez. Âdetten sonra ve on günden önce kesildiği namâz vaktinin sonu yaklaşıncaya kadar beklemesi müstehab olur. Sonra gusl edip, o vaktin namâzını kılar. Sonra vaty câiz olur. Beklerken, guslü ve namâzı kaçırırsa, namâz vakti çıkınca guslsüz vaty câiz olur.

Kızda ilk olarak ve kadında âdetinden on beş gün sonra görülen kan üç günden önce kesilince, namâz vaktinin sonu yaklaşıncaya kadar bekler. Sonra gusl etmeden yalnızca abdest alıp, o namâzı kılar ve önce kılmadıklarını kazâ eder. O namâzı kıldıktan sonra kan yine gelirse, namâz kılmaz. Yine kesilirse, vakit sonuna doğru yalnız abdest alıp, o namâzı kılar ve kılmadıkları varsa kazâ eder. Üç gün tamâm oluncaya kadar böyle yapar. Fakat gusl etse bile, vaty helâl olmaz.

Kan gelmesi üç günü geçti ise, âdetten önce kesilince, âdet zamânı geçinceye kadar, gusl etse bile, vaty halâl olmaz. Fakat namâz vakti sonuna kadar kan lekesi görmezse, gusl edip o namâzı kılar. Kılmadıklarını kazâ etmez. Oruç tutar. Kan kesildiği günden sonra, on beş gün hiç gelmezse, kesildiği gün, yeni âdetinin sonu olur. Fakat, kan yine başlarsa, namâzı bırakır. Tutmuş olduğu orucu Ramazândan sonra kazâ eder. Kan durursa, yine namâz vaktinin sonuna yakın gusl edip, namâzını kılar. Oruç tutar. On güne kadar böyle devâm eder. On günden sonra, kan görse de, tekrâr gusl etmeden kılar ve guslden önce vaty helâl olur. Fakat vatyden önce gusl abdesti almak müstehab olur. Fecr doğmadan önce kan kesilse, fecrin doğmasına, yalnız gusl abdesti alıp elbisesini giyecek kadar zamân olur da, Allahü ekber diyecek kadar fazla zamân kalmazsa, o günün orucunu tutar. Fakat, yatsıyı kazâ etmesi lâzım olmaz. Tekbîri söyleyecek kadar da zamân olursa, yatsıyı kazâ etmesi de lâzım olur. İftârdan önce hayz başlarsa, orucu bozulur. Ramazândan sonra kazâ eder. Namâz içinde hayz başlarsa, namâzı bozulur. Temizlenince farz namâzı kazâ etmez. Nâfileyi kazâ eder. Fecr doğduktan sonra, uyanınca kürsüfünde kan lekesi gören, o anda hayzlı olur. Uyanınca, yatarken koyduğu kürsüfünü temiz gören, yatarken hayzdan kurtulmuştur. İkisine de yatsıyı kılmak farzdır. Çünkü, namâzın farz olması, vaktinin son dakîkasında temiz olmaya bağlıdır. Vakit namâzını kılmadan önce hayz gören, bu namâzı kazâ etmez.

İki hayz arasında (Tam temizlik) bulunması lâzımdır. Bu tam temizlik (Sahîh temizlik) ise, önceki ve sonraki kanların başka iki hayz olacakları, söz birliği ile bildirildi. On günlük hayz müddeti içinde, kan görülen günler arasında bulunan temizlik günleri hayz kabûl edilmekte, on günden sonraki istihâzalı günler ise, temiz kabûl edilmektedir. 

On beş gün içinde hiç temiz gün olmadan, kan (İstimrâr) ederse, âdetine göre hesâp olunur. Yanî, âdetinden sonra başlayarak bir evvelki ay içindeki temizlik günü kadar temizlik ve sonra âdeti kadar hayz kabûl edilir.

(Nifâs), lohusa demektir. Elleri, ayakları, başı belli olan düşükte gelen kan da nifâstır. Nifâs zamânının azı yoktur. Kan kesildiği zamân, gusledip namâza başlar. Fakat, âdeti kadar gün geçmeden, cimâ’ edemez. En çok zamânı kırk gündür. Kırk gün tamâm olunca, kan kesilmese de, gusl edip, namâza başlar. Kırk günden sonra gelen kan, istihâza olur. Birinci çocuğunda, yirmi beş günde temizlenen kadının âdeti, yirmi beş gün olur. Bu kadının ikinci çocuğunda kan, kırk beş gün gelse nifâsı yirmi beş gün sayılıp, yirmi günü istihâza olur.

Yirmi günlük namâzlarını kazâ eder. O hâlde nifâs gününü de ezberlemek lâzımdır. İkinci çocukta kan, kırk günden önce, meselâ otuz beş günde kesilirse, bunun hepsi nifâs olur ve âdeti yirmi beş günden, otuz beş güne değişmiş olur. Ramazânda, sahûrdan [yanî fecrden] sonra, hayzdan veyâ nifâstan kesilen o gün yemez, içmez. Fakat, o günü kazâ eder. Hayz ve nifâs sahûrdan sonra başlarsa, ikindiden sonra da olsa, o gün yiyip, içer.

Hayz ve nifâs günlerinde namâz, oruç, câmi’ içine girmek, Kur’ân-ı kerîmi okumak ve tutmak, tavâf, cimâ’, dört mezhepte de harâmdır. Oruçları kazâ eder. Namâzları kazâ etmez. Namâzları affolur. Her namâz vaktinde abdest alıp, o namâzı kılacak kadar zamân oturup zikir, tesbîh ederse, en iyi namâzın sevâbını kazanır.

[Sekiz yaşını tamâmlayan kıza, anasının, anası yoksa, ninelerinin, ablalarının, hala ve teyzelerinin hayz ve nifâs ilmini bildirmeleri farzdır. Bildirmezlerse, kendileri ve zevcleri büyük günâha girerler.]

(Cevhere) kitâbında buyuruyor ki, (Kadının, hayz başladığını kocasına bildirmesi lâzımdır. Kocası sorunca bildirmezse, büyük günâh olur. Temiz iken, hayz başladı demesi de, büyük günâhtır. Peygamberimiz “sallallahü aleyhi ve sellem”, (Hayzın başladığını ve bittiğini kocasından saklayan kadın melûndur) buyurdu. Hayz hâlinde de, temiz iken de kadına dübüründen yaklaşmak harâmdır. Büyük günâhtır). Böyle yapan, melûndur. Puştluk, yanî cinsî sapıklık denilen oğlan kirletmek dahâ büyük günâhtır. Buna (Livâta) denir. Enbiyâ sûresinde, livâtaya (Habîs iştir) buyuruyor. Kâdî zâdenin, (Birgivî) şerhinde, Peygamberimiz, (Lût kavmi gibi livâta yapanları, suçüstü yakalarsanız, ikisini de öldürünüz!) buyurdu. Bazı âlimler, ikisini de yakmalıdır, dedi. Livâta yapanlar arasında sürat ile yayılan Aids denilen korkunç hastalığın domuz eti yiyenlerde dahâ vahîm olduğu Amerikada tespît edilmiştir. de virüsü teşhîs olunan bu hastalığın ilâcı bulunamamıştır.

[Mâlikî mezhebinde, dokuz yaşına gelmiş kızın önünden, bir sebep olmadan akan kırmızı, sarı veyâ bulanık kana (Hayz kanı) denir. Akmaya başlayınca, hayz olur. Devâm ederse, on beş günden azı âdet olur. Fazlası istihâza olur. Sonraki ayda, âdeti değişirse, âdetlerinden en çoğunun üç gün fazlası hayz olur. Dahâ fazlası ve on beş günden fazlası istihâda olur. Kürsüf kuru veyâ beyâz ıslak ise, hayzın kesildiği anlaşılır. Yetmiş yaşından sonra gelen kan hayz olmaz, istihâza olur.

Kan, fâsılalarla devâm ederse, kesildiği günler temiz kabûl edilir. Temizliğin asgarî müddeti on beş gündür. On beş günden evvel gelen kan, istihâza olur. Böyle temizlik müddeti sonsuzdur. Kesilip, on beş gün sonra başlarsa hayz olur. Doğumdan evvel gelen kan, hayzdır. Karın yarılarak çocuk alınınca gelen kan nifâs olmaz. Nifâsın azamî müddeti altmış gündür. On beş gün kan kesilirse, tâhir olur. Sonra gelen hayz olur.]

Sual: Kürtajdan sonra gelen kan, lohusa kanı hükmünde midir, yoksa istihaze kanı gibi midir?
CEVAP
İstihazedir.

Sual: Âdet on günden önce fakat adet zamanı tamam olunca kesilirse gusl almadan vaty caiz olur mu? 
CEVAP 
Bu konuda iki kavil vardır. Seadeti Ebediyye kitabında buyuruluyor ki:

Birinci kavil:
Âdet (regle) on günden sonra kesilirse, gusl etmese bile, muvâka’a câiz olur. On günden önce, fakat âdet tamâm olunca, kesilirse, gusl ettikten veyâ bir namâz vakti geçtikten sonra câiz olur. On günden ve âdetten önce kesilirse, gusl etse dahî, âdeti olan günler tamâm oluncaya kadar, âilesi ile cimâ’ câiz olmaz. 

İkinci kavil:
Cünüp iken uyumak, cimâ’ yapmak günâh değildir. 

Kürtaj sonrası iyileşme süreci ne kadar sürer?

Kürtaj yaptırmak amacıyla hastanemize başvuran hastalarımızın en çok merak ettiği konulardan biri de kürtaj sonrasında iyileşme sürecinin nasıl geçeceği ve ne kadar süreceğidir. Lokal veya genel anestezi ile yapılan kürtaj sonrasında hasta aynı gün normal hayatına dönebilmektedir. Her cerrahi operasyonda olduğu gibi kürtaj operasyonu sonrasında da dikkat edilmesi gereken genel ve hastaya özel şeyler olduğu gibi kürtaj sonrasında iyileşme sürecinin hızlı olması için dikkat edilmesi gereken şeyler bulunmaktadır. Bu yazımızda kürtaj sonrası iyileşme süreci hakkında bilgiler vereceğiz. Kürtaj operasyonu ve öncesi hakkında ayrıntılı bilgi için kürtaj nedir, kürtaj ne zaman yapılır ve kürtaj riskleri yazılarımızı okuyabilirsiniz.

Kürtaj sonrasında hasta ağır işler yapmamalı, mutlaka dinlenmelidir. Kısa ve ağrısız bir operasyon olan kürtaj sonrası iyileşme çok hızlı gerçekleşir. Kürtaj sonrasında iyileşme süreci içerisinde kasıkta hafif kramplar dışında şiddetli ağrı beklenmez. Komplikasyon gelişmeyen normal bir kürtaj operasyonu sonrasında hastanın tamamen iyileşmesi için normal süre iki haftadır

Kürtaj sonrası dikkat edilmesi gerekenler nelerdir?

Kürtaj sonrası iyileşme süresi ne kadar kısa olsa da bu süre içerisinde hastanın dikkat etmesi gereken durumlar bulunmaktadır. Doktorunuz size bu durumlarla ilgili operasyon öncesi ve sonrasında uyarılarda bulunacaktır. Doktorunuzun tavsiyesine uymanız kürtaj sonrası iyileşme süresini kısaltacak, sorunsuz bir iyileşme süreci yaşamanızı sağlayacaktır. Kürtaj sonrasında iki hafta cinsel ilişki ve vajinal duştan uzak durulmalı, reçete edilen ilaçların kullanımına özen gösterilmelidir. Kürtaj sonrası kontrol muayenesine mutlaka gidilmelidir.

Kürtaj sonrası rahim ne zaman eski haline döner?

Kürtaj sonrası tekrar gebelik düşünen hastalarımız tarafından merak edilen bir diğer konu kürtaj sonrası rahim ne zaman toparlanır ve tekrar gebelik için ne kadar beklemek gerekir sorularıdır. Kürtaj sonrasında yeni bir gebelik için iki ay beklenmesini önermekteyiz. Psikolojik bir yönü de bulunan bu durum hastadan hastaya değişmektedir. Sizin için geçerli süreyi jinekolojik muayene sonrasında doktorunuzdan öğrenmeniz gerekir.

Kürtaj olduktan sonra ne zaman ayağa kalkılır?

Kürtaj operasyonu kısa süren bir operasyondur ve hastanın taburcu edilmesine kadar geçen süre içerisinde hastanın gözlem altında tutulması gereklidir. Kürtaj olan hastalar kürtaj sonrası ne zaman ayağa kalkarım, rahim kendini ne kadar sürede toplar, kürtaj sonrası ağrı ve kanama olur mu gibi soruları sıkça araştırmaktadır. İstenmeyen gebeliklerin sonlandırılması olarak bilinen kürtaj sonrası hastalar operasyondan sonra dakika gibi bir sürede ayağa kalkıp yürüme imkânı bulabilirler. Operasyon lokal anestezi eşliğinde yapılmış ise kısa sürede ayağa kalkabilirler fakat genel anestezi eşliğinde yapılmış ise bu süre bir saate kadar uzayabilir. Kürtaj işlemi sonrası hastalar aynı gün içinde normal yaşamlarına dönmekte ve ufak çaplı olarak gelişen kanama, ağrılar için endişe edilmemelidir.

Kürtajdan sonra hasta bakımı nasıl olmalı?

Kürtaj işlemi sonrası hasta bir süre gözlem altında tutularak olası bir komplikasyon gelişip gelişmediği konusunda dikkatli olunmalıdır. Kürtaj olan hastalar içinde olduğu duruma karşı hassasiyet hisseder ve duygusal olarak yıpranma ihtimalleri büyüktür. Kürtaj sonrası kadın mutlaka dinlenmelidir. Fiziksel ve ruhsal yönden tam bir dinlenme iyileşme sürecinde büyük rol oynayacaktır. Kürtaj sonrası hastaların dikkat etmesi gereken bazı hususlar, yapması ve yapmaması gereken durumlar mevcuttur.

Kürtaj sonrası hasta bakımında yapılabilecekler şunlardır;

  • Doktorun reçete edeceği antibiyotik, ağrı kesici ve benzeri ilaçları düzenli kullanmak
  • Kürtaj sonrasında oluşabilecek hafif ağrıları gidermek için karın ve sırt bölgesine masaj yapmak
  • Karın ve sırt bölgesine ısı uygulamak
  • Tampon yerine ped kullanmak
  • Kürtaj sonrası hasta hijyeni çok önemlidir ve iç çamaşırları düzenli olarak değiştirilmelidir.
  • Düzenli olarak kontrole gidilmelidir.
  • Hasta operasyondan sonrası mide bulantısı yaşamıyorsa yemek yiyebilir.

Kürtajdan sonra ne zaman doktora gidilmeli?

Kürtaj sonrasında iyileşme sürecinin kontrol edilmesi için hastalar genellikle bir hafta içerisinde kontrol muayenesine çağrılmaktadır. Kontrol muayenesine çağırma süresi hastanın durumu ve operasyonda komplikasyon gelişip gelişmemesine bağlı olarak değişebilmektedir. Kürtaj sonrası kontrol muayenesinde operasyonun başarısı görülmekte, operasyon sonrası gelişebilecek enfeksiyon, parça kalması ve benzeri durumlar tespit edilerek gerekli tedaviler yapılmaktadır.

Başarısız kürtaj belirtileri nelerdir?

Başarısız kürtaj; uygulanacak işlemde başarısız olunması ve yapılan müdahaleler sonrası gebelik durumunun hala devam etmesi anlamına gelmektedir. Başarısız kürtaj; genellikle gebelik testinin pozitif ama gebelik kesesinin görülmediği durumlarda uygulanan kürtaj sırasında görülmektedir. Başarısız kürtajın olmaması adına önce ultrason sırasında kesenin tespit edilip ardından kürtaj işlemine geçilmesi işlemi uygulanmalıdır. Her hasta kürtaj sonrası kontrole çağrılmalı ve olası bir durum görüldüğünde ikinci planlama yapılmaktadır.

Başarısız kürtaj belirtileri şunlardır;

  • Yirmi günü aşan kanama
  • Yoğun ağrı, kramp
  • Yüksek ateş
  • Vajinal akıntı

Başarısız kürtaj operasyonlarında aşağıdaki durumlar meydana gelebilir. Kürtaj sonrası iyileşme sürecinde beklenmeyen durumlar görüldüğünde bir sağlık kuruluşundan yardım alınmalıdır.

Her cerrahi operasyon sonrası hastada bazı komplikasyonlar gelişebildiği gibi kürtaj operasyonu sonrası da bazı komplikasyonlar meydana gelebilir. Günümüz şartlarında, gelişen tıp teknolojileri ile birlikte kürtaj sırası ve sonrasında komplikasyonlar gelişebilir fakat görülme sıklığı çok nadirdir. Kürtaj komplikasyonları şu şekildedir:

  • Kanama: Operasyon sonrası hastada az miktarda kanama görülmesi normal bir durum olarak görülür fakat kanama süresi uzun sürerse mutlaka hastaneye başvurulmalıdır.
  • Enfeksiyon: Kürtaj işlemi steril ortamda ve hijyenik hastane koşulları altında yapıldığında enfeksiyon minimum düzeydedir. Enfeksiyon varlığı, rahim ve yumurtalık iltihabına sebebiyet verebileceği için kontrol edilmesi gereken bir husustur.
  • Rahim delinmesi: Perforasyon olarak bilinen rahim delinmesi hastalarda yapısal olan rahimin öne ve arkaya doğru sarkık olması sonucu büyük risk taşıyabilir, hastanın ultrason gözetiminde tutulması gerekir.
  • Rahimde yapışıklılık: Rahimde yapışıklılık durumu kendini adet görememe ile belli etmekte ve vakumlu kürtaj tekniği ile azaltılan bir komplikasyondur. Böyle bir durumda hastaya histereskopi işlemi yapılarak yapışıklık durumu ortadan kaldırılır.

Kürtaj sonrası adet ne zaman düzene girer?

Kürtaj sonrası hastada ufak çaplı kanamalar meydana gelebilir ve çoğu hasta meydana gelen kanamanın adet kanaması olduğunu sanmaktadır. Kürtaj sonrası görülen ilk adet kanaması her zaman görülen adet kanaması miktarından daha az olabilmektedir ve bu durum endişe yaratacak bir durum değildir. Kürtaj olan hastalar adetlerinin ne zaman düzene gireceği konusunda merak etmekte ve uzun sürüp sürmeyeceği konusunda endişe duymaktadır. Kürtaj sonrası adet dört ile sekiz hafta arasında adetin düzene girmesi beklenmektedir. Bu süre içerisinde adet görülmemişse kadın hastalıkları ve doğum uzmanı ile görüşülmelidir.

Kürtaj yapan yer araştırırken mutlaka hastane ortamı ve alanında uzman doktorlar tercih edilmelidir. Bağcılar’daki hastanemizde uzman kadın hastalıkları ve doğum uzmanlarımız ile kürtaj operasyonları yapmaktayız. Hastanemizde yapılacak muayene sonrasında kürtaj operasyonunuz için kürtaj fiyatı alabilirsiniz.

Kürtaj Sonrası Gelen Kanın Hükmü Nedir?

Kürtaj ve düşük sonrası gelen kanamanın hükmü nedir?Kürtaj olduktan sonra gelen kan hayız mıdır? Özür müdür?

Kürtaj ve düşük sonrası gelen kanın hükmü aynıdır.Kürtaj olan kadının lohusa sayılması için yani gelen kanamanın nifas (lohusalık) mı yoksa hayız (adet) mi olduğuna hükmetmek için çocuğun azalarının belli olup olmamasına göre hükm verilir.
1. Kürtaj ve düşük olan kadının : Loğusalığına itibar edilmesi için, çocuğun büyük kısmının çıkması gerekir. Bu tamamen parçalar halinde de olsa loğusalık için yeterlidir. Hatta parmaklar veya tırnaklar gibi insanın yapısından bazı şeyler açıkça belli olan bir düşük ardından da loğusalık süreci başlamış olur. (bk. V. Zuhaylî, 1/)

Bu tespit herkes için daha kolay ve daha kesin bir yoldur. Düşük için de belli bir zaman dilimi hesabından çok, bir insan şeklini hatırlatan bir uzvun gözle görülmesi metodu daha uygun olsa gerektir. Eğer düşen çocuğu görme durumu olmamışsa, doktora veya ebeye sorarak karar verilebilir.

2. Şayet düşüğün organları belirlenmiş ise, anne lohusa sayıldığından kanı kesilmedikçe cinsi ilişkide bulunmak caiz değildir. Namazları kılmaz, oruçları da tutmaz. Farz oruçları sonra kaza eder. Ama organlar teşekkül etmemiş ise cinsel ilişki yasak olmamakla beraber, kan devam ettiği takdirde cinsel yaklaşım sağlıklı olmaz. Bu durumda oruçlarını tutması ve namazlarını da kılması gerekir.

Lohusalık müddeti kadından kadına değişir. Bazı kadınlarda bu süre, bir gün dahi olabilir. Lohusalık süresi, kanın kesilmesiyle son bulur. Lohusalığın asgarî süresi yoktur; azamî süre ise kırk gündür. Doğumdan sonra kırk gün geçtiği halde kan devam ediyorsa, artık bu kan nifas kanı değil, özür kanıdır. (bk. Halil GÜNENÇ, Günümüz Meselelerine Fetvalar, II/)

3. Kürtaj da düşük çocuk hükmündedir. Çocuğun azası belli ise kadın lohusa olur.

Düşük: İslâm Hukukunda "sakt" kelimesiyle anlatılan düşük, sadece organları belirmiş olan düşüktür. Ama bütün organların belirmiş olması şart değildir. Saç ve tırnak gibi bazı organlarının belirmesi, çocuk sayılması için yeterlidir. Böylece bir kısım organları belirmiş çocuğu düşen kadın, bununla lohusa olur ve normal doğumla ilgili bütün hükümler onun için de geçerli olur. Meselâ iddeti sona erer, çocuk düşmeden önce gördüğü kan âdet kanı olmaz.

Organları Belirsiz Düşük

Hiçbir organı belli olmayan düşük, çocuk sayılmaz ve bununla çocuğa ait hükümler geçerli olmaz. Böyle bir düşükle gelen kan; nisaba ulaşırsa, yani âdetin en az miktarı olan üç gün sürerse ve öncesinde de bir tam temizlik geçmişse âdet kanıdır. Bu iki şarttan biri, ya da her ikisi eksikse hastalık kanıdır.

Organları Belirgin Olup Olmadığı Bilinmeyen Düşük

Kadın, meselâ tuvalette düşük yaptığı için, organlarının belirgin olup olmadığını bilmemesi halinde; bu düşürme olayı âdet günlerinin başlangıcına rastlamış ve bununla kan devam etmişse: âdet günleri sayısınca namaz ve orucunu kesinkes terkeder. Çünkü bu günlerinde ya âdetlidir ya da lohusadır. Sonra yıkanır ve temizlik âdeti kadar süre namazlarını şüpheli bir şekilde kılar. Çünkü lohusa olma ihtimali de vardır. Sonra âdeti kadar süre namazlarını yine kesinlik ifade eder tarzda kılmaz. Çünkü yine ya lohusadır veya adetlidir. Sonra yıkanır ve temizlik âdeti kadar süre -kırk günü doldurmuşsa- kesin tarzda kılar, doldurmamışsa dolduracak kadar sürede şüpheli bir şekilde, doldurduktan sonrakileri de kesin olarak kılar. Sonra bu minval üzere devam eder.

Eğer âdet günlerinden sonra böyle bir düşük yapmışsa; bu düşük, temizlik günlerine rastladığı için, temizlik âdeti kadar gün namazını şüpheyle kılar. Sonra âdetine rastlayan günlerde kesin olarak bırakır. Çünkü ya lohusadır ya da âdetlidir.

Bu son iki maddede anlatılan meselede göz önünde bulundurulan şey, şüpheye yer vermemek ve ihtiyatli olanla amel etmektir.



Üye girişi

IslamKultur

Guncel

Çeşitli sual ve cevaplar

CEVAP
Kürtajdan sonra gelen kan, istihazadır. Düşüğün herhangi bir uzvu, mesela parmağı, tırnağı belli ise, bütün çocuk doğurmuş gibi olur. Gelen kan nifas olur. Eğer hiç bir yeri belli değilse, nifas olmaz. Fakat üç gün veya daha fazla akarsa, hayz olur. Eğer hayzdan kesileli 15 gün veya daha fazla olmuşsa böyledir. Eğer üç günden eksik kesilir ise veya daha hayz kesileli 15 gün olmamış ise, hayz değildir. Burun kanı gibidir. Namazını kılar ve orucunu tutar.

İki âdet arasında en az 15 gün temizlik hâli olur. Kan, en az 15 günlük temizlikten sonra gelip 3 günden önce kesildiğinde, namaz vaktinin sonu yaklaşıncaya kadar bekler. Sonra gusletmeden yalnızca abdest alıp, o namazı kılar ve önce kılmadıklarını kaza eder. O namazı kıldıktan sonra kan yine gelirse, namaz kılmaz. Yine kesilirse vaktin sonuna doğru abdest alıp, o namazı kılar ve kılmadıklarını kaza eder. 3 gün tamam oluncaya kadar böyle yapar. Üç gün kan gelip, normal âdet süresinden önce kesildiğinde, namaz vakti sonuna kadar bekler, kan görmezse gusledip, o namazı kılar. Kılmadıklarını kaza etmez. Normal âdet zamanı geçinceye kadar bekler.

Sual: Muayyen günlerde iken bir kadın ölürse şehit olabilir mi? Yani bu hâl şehitliğe engel midir?
CEVAP
Hayzlı veya cünüp ölmek şehitliğe mani değildir. Eshab-ı kiramdan Hanzala hazretleri, [gusletmeye vakit bulamadan orduya katıldığı için] savaşta cünüp olarak şehit olmuştur. Şehitliğe mani olan imansızlıktır.

Âdetli iken ölen de şehit olabilir. Uykuda iken abdestsiz ölen de şehit olabilir. Cünüp ölse de şehit olabilir. Kapalı gezen ve beş vakit namazı kılan şehit olarak ölür. Tabii ehl-i sünnet olmak şartı da vardır.

Sual: Âdetli iken ölüye Fatiha okunabilir mi?
CEVAP
Evet okunur. Dua niyetiyle Fatiha okunur. Ölüye de bağışlanır.

Sual: Büluğa ermemiş kızdan, hamile ve yaşlı kadından gelen kan âdet midir?
CEVAP
Üç günden az olan ve yeni başlayan için on günden çok sürünce, onuncu günden sonra ve yeni olmayanlarda âdetten çok olup, on günü de aşınca, âdetten sonraki günlerde gelmiş olan ve hamile ve ayise [55 veya daha büyük olan] kadınlardan ve 9 yaşından küçük kızlardan gelen kan, hayz olmaz. Buna (İstihaza) denir. Böyle bir kadın, namaz kılar ve her ibadeti yapar.

Bir misal: Her ay 7 gün âdet gören bir kadında, 11, 12, 13 veya daha fazla gün kan gelirse, yine bu kadının âdeti, 7 gündür. Eğer 8, 9 veya 10 gün devam ederse, âdetinin değiştiği anlaşılır.

Sual: Hayzlı kadın neler yapamaz?
CEVAP
1- Namaz kılamaz.
2- Oruç tutamaz
3- Kur'an-ı kerim okuyamaz.
4- Mushafa el süremez.
5- Camiye, mescide giremez.
6- Kâbe’yi tavaf edemez.
7- Zevciyet muamelesinde bulunamaz. Yani kocasıyla birlikte olamaz.
Hayzlı kadın, her çeşit dua okur, tesbih çeker. Saç ve tırnak kesebilir. Saç boyatabilir.

Sual: Arefe günü ihlâs süresi okumak istiyorum. Fakat o gün hayz olabilirim. Hasta olmamak için ilaç almam caiz mi?
CEVAP
İlaç almak caizdir.

Sual: Bir kız hayz görmeye başlayınca mı mükellef oluyor?
CEVAP
Evet.

Sual: Kur’an okuyan çocuklara camide hediye falan verildi. Kur’an okundu. Namaz kılınmadığı için bazı bayanlarla biz de gittik. İçimizde abdestsiz ve hayzlı olanlar da vardı. Onlara günah oldu mu?
CEVAP
Cünüp ve hayzlı olarak camiye girmek haramdır. Abdestsiz girmek mekruhtur.

Sual: Diş dolgusu ve kaplama yaptırırken abdestli olmak şart mıdır? Hayzlı veya cünüp olmanın mahzuru olur mu?
CEVAP
Hayır, abdestli olmak şart değildir. Cünüp veya hayzlı da olsa, ilk gusülden itibaren Maliki mezhebini taklit etmek şarttır. Abdestliyken diş doldurttum diyerek taklit etmezse, cünüp gezmiş olur.

Sual: Erken dönemde yani ilk ay içinde görülen düşüklerde yani bebeğin başı vs. belli değilken meydana gelen düşüklerde görülen kanamanın ne olduğu ve namaz oruç gibi hususlarda nasıl hareket edileceğini ayrıntılarıyla belirtir misiniz?
CEVAP
Nifas olmadığı için burundan akan kan gibidir. Kadın Hanefi ise her namaz vaktinde abdest alması gerekir, çünkü özürlüdür. Orucunu tutar. Maliki’yi taklit ederse, özür kanı abdestini bozmaz. Yani sabahki abdesti ile yatsıyı kılabilir. Tabii abdesti bozan başka şey olmamışsa böyledir.

Sual: Hanefi mezhebinde ki bir bayanın âdet dönemlerinde ki düzensizlik ( ayda bir olması gibi) özel bir şey yapmayı gerektiriyor mu ? (Namazda ve oruçta mesela)
CEVAP
Özel bir şey yapması gerekmez. Normaldir. Az âdet olması daha iyidir.

Sual: Âdet son günlerinde akmayan fakat pamuğu kirleten kahverengi akıntı âdet kanı sayılır mı?
CEVAP
Evet.

Sual: Hayz hâlinde hanımla beraber olmak günah mıdır? Kadının rızası önemli midir?
CEVAP
Evet haramdır. Kur’an-ı kerimde mealen buyuruluyor ki:
(Ay hâlinde olan kadınlara temizleninceye kadar yaklaşmayın.)[Bekara ]

Kadının rızası önemli değildir. Temizleninceye kadar haramdır. Zinada kadın da erkek de razı oluyor. Onların razı olması haramı ortadan kaldırır mı? O hâl bir hastalık hâlidir, tıbbi yönden mahzurludur. Hiç mahzuru olmasa bile Allahü teâlâ yasak ettiği için, emre uymak gerekir.

Sual: Hayzlı kadın, abdest alıp ölse, abdestli ölmüş olur mu?
CEVAP
Hayır.

Sual: Karnı yarılıp, çocuğu alınan kadından gelen kan, nifas mı?
CEVAP
Evet nifastır. Ameliyat kanı ayrıdır.

Sual: Devamlı kan gelen kadın, her ay 10 gün âdet, 20 gün temiz kabul etse, caiz mi?
CEVAP
Evet.

Sual: Kırk gün devam eden nifası müteakip, 10 veya 16 günlük temizlikten sonra gelen kan hayz mı?
CEVAP
10 günden sonraki istihaza, 16 dan sonraki hayzdır.

Özürlü olmak için
Sual:
 Hanefî’de ve diğer mezheplerde özürlü olmak için akıntının ne kadar devam etmesi gerekir?
CEVAP
Hanefî’de, Hanbelî’de ve Şâfiî’de, özür sahibi olmak için, abdesti bozan şeyin, bir namaz vaktinde devamlı akması lazımdır. Abdest alıp, o vaktin farzını kılacak kadar bir zamanda akmazsa, özür sahibi olmaz. Bir kimse özür sahibi olunca, sonraki namaz vakitlerinde, bir kere, bir damla bile gelse, özür sahibi olması, o vakitlerde de devam eder. Bir namaz vaktinde hiç gelmezse, özür sahibi olmak biter.

Mâlikî’de ise günde bir kere gelse, hatta üç beş günde bir kere gelse bile yine özürlü olur. Bunun için, akıntısı, Hanefî’de özür sayılmayanlar, Mâlikî’yi taklit ederek rahat edebilirler.

Sual: Doktor bir bayanım. Bayanlarda mensturuel sıklusun yani aylık âdet döngüsünün dönemlerine bağlı olarak miktarı ve kıvamı değişen fizyolojik yani doğal akıntı vardır. Bu akıntı meselesi abdest ve namaz konusunda bayanların yaşadığı en büyük sıkıntı. Ancak benim birçok kapalı arkadaşım var ve hiçbirinin böyle bir şeyden yani Maliki mezhebini taklitten haberleri yok. O zaman kadınlar Maliki’yi neden taklit etmiyorlar?
CEVAP
Bilmedikleri için. Çekinip rahatça soru soramamalarından bu sıkıntıyı çekiyorlar. Maliki’yi taklit etseler rahat edecekler. Bu akıntılar ne abdestlerini ne de namazlarını bozacak.

Ayrıca, iç çamaşırına akıntı bulaşmış ise, temizini bulmak zor olursa, bunu değiştirmeden namaz kılabilir. Maliki’de necaseti temizlemek farz değil. İhtiyaç hâlinde necasetle namaz kılmak caizdir.

Sual: Doğal akıntı sarı akıntı mı, rengi nasıl? Evlide bekârda değişir mi? Menopozdan sonra da doğal akıntı olur mu? Bu doğal akıntı nedir, diğerlerinden farkını nasıl anlayacağız?
CEVAP
Nisaiye uzmanı bayan doktorumuz diyor ki: Doğal akıntı denilen şeyin rengi aslında şeffaf-beyaz arasıdır. Ancak bu akıntı çamaşırda veya pamukta birikince ve biraz bekleyince sarımsı renk alır. Dolayısıyla çamaşırda görülen sarı renk doğaldır. Evlide bekârda aynıdır. Menopozdan sonra olmaz, ancak eğer hormon hapı kullanılıyorsa, bir rahatsızlık varsa olabilir.

Sual: Maliki’yi taklit ederken nelere dikkat edeceğimi özetle yazar mısınız?
CEVAP
Diş dolgusu veya idrar kaçırma, yahut bir akıntı sebebiyle Maliki mezhebini taklit eden Hanefi, sadece gusülde, abdestte ve namazda, kendi mezhebinin şartlarına ilaveten Maliki’nin farzlarına uyup müfsitlerinden kaçar. Hanefi’den farklı olan durumlar şunlardır:
1- Gusülde niyet, muvalat ve delk farzdır. Muvalat, uzuvları ara vermeden yıkamaktır. Delk, yıkanan yerleri el veya havlu ile hafif sıvazlamaktır. Sadece dokunmak da delk yerine geçer.
Gusülde saçlar hilallenir.
2- Abdestte, niyet, muvalat, delk, başın tamamını meshetmek farzdır.
3- Kendi ön edep yerine, elinin içi ile dokunan erkeğin abdesti bozulur.
4- Mestin üst ve altı tamamen meshedilir.
5- Namaz aynen Hanefi gibi kılınınca Maliki’deki farzlara da uyulmuş olur.

Sual: Ramazanda bir kadının muayyen hâli zuhur ederse, yiyip içebilir mi? Muayyen hâli sona erince, yiyip içmesi günah olur mu?
CEVAP
Ramazan-ı şerifte, gündüz muayyen hâli sona eren kadın, bir şey yiyip içmeden oruçlu gibi durur. Fakat oruçlu iken muayyen hâli zuhur eden kadın, oruçlu gibi durmaz, yiyip içebilir. Ancak oruçluların gözü önünde yememelidir!

Sual: Kadın geceden niyet ettiği orucu öğleyin bozsa, öğleden sonra da âdet görse, kaza mı gerekir?
CEVAP
Âdet olmasa idi kefaret gerekirdi. Âdet olduğu için kaza gerekir. Bir kimse de orucunu bozsa, sonra oruç tutamayacak kadar hastalansa yine kaza gerekir.

Sual: Âdeti 13 ve 15 olan Maliki’yi taklit eden kadın onuncu günden sonra Ramazan orucunu tutabilir mi?
CEVAP
Evet tutması gerekir. On günden sonra değil esas âdeti kaç ise o günden sonra oruç tutmak gerekir. Hanefi’ye göre âdeti bitmiş oluyor gusledip oruçları tutar. Gusletmese de oruçlar yine sahih olur, fakat gusüllü tutmak elbette iyi olur. Maliki’ye göre de kan kesilince de yani 15 gün bitince gusletmesi gerekir.

Sual: Kaza orucu tuttuğum gün, âdetim başladı. Âdetim bittiğinde, yarıda kalan orucum yüzünden ayrıca bir gün daha mı tutacağım?
CEVAP
Ayrıca oruç tutmazsınız. Kaza orucunuz yarıda kalmıştır. Onu yeniden tutarsınız.

Sual: Kabir ziyaretinde hayzlı, Fatihayı besmelesiz mi okur?
CEVAP
Hayzlının Fatihayı dua niyetiyle okuması caizdir, besmele çekmesinin mahzuru olmaz. Dua niyeti olmadan âyetleri ve Fatihayı besmelesiz de olsa okuyamaz. Dua âyetlerini besmeleli veya besmelesiz okuyabilir. Hayzlı kadın, dua niyetiyle Fatiha okuyup ölülere bağışlayabilir.

Sual: Hayz ve nifas bilgilerini öğrenmenin hükmü nedir? Kısaca bilgi verir misiniz?
CEVAP
Her müslüman erkek ve kadının ilmihal bilgilerini öğrenmesi farzdır. Bu bilgiler içinde, Hayz ve Nifas bilgileri de çok önemlidir. Abdest, namaz, Kur'an-ı kerim, hac, balig olmak, evlenmek gibi işler için kadın hallerini bilmek şarttır. Bunları bilmeyen, harama düşer, ibadeti sahih olmaz. Herkesin bilmesi gerekenler, Hanefi mezhebine göre kısaca şöyle:

Hayz müddeti en az 3 gün, en fazla 10 gündür. 10 günden sonra gelen kana İstihaza kanı denir. Bu hastalık kanıdır. Beyazdan başka her renk hayz kanı’dır. Kan görüldüğü andan, kesilene kadar olan günlerin sayısına âdet zamanı denir. Âdet zamanı en çok 10, en az 3 gündür. Diğer üç mezhepte en çoğu 15 gündür. Hayz kanı devamlı akmayabilir. Her gün az miktar kan görülmesi hayz hâlinin devam ettiğini gösterir. İki âdet arasında en az 15 gün temizlik hâli olur. Kan, en az 15 günlük temizlikten sonra gelip 3 günden önce kesildiğinde, namaz vaktinin sonu yaklaşıncaya kadar bekler. Sonra gusletmeden yalnızca abdest alıp, o namazı kılar ve önce kılmadıklarını kaza eder. O namazı kıldıktan sonra kan yine gelirse, namaz kılmaz. Yine kesilirse vaktin sonuna doğru abdest alıp, o namazı kılar ve kılmadıklarını kaza eder. 3 gün tamam oluncaya kadar böyle yapar.

Âdetin değişmesi
Üç gün kan gelip, normal âdet süresinden önce kesildiğinde, namaz vakti sonuna kadar bekler, kan görmezse gusledip, o namazı kılar. Kılmadıklarını kaza etmez. Normal âdet zamanı geçinceye kadar bekler. Âdet zamanı belli olan kadın, bir defa başka sayıda hayz kanı görse, âdeti değişmiş olur. Temiz gün sayısı da böyledir. Mesela, âdeti 5 gün, temizlik hâli 20 gün olan bir kadın, hayz hâlini 7 gün görse âdeti değişmiş 7 gün olmuş olur.

Âdeti 7 gün olan kadının kanı, 8 gün devam eder sonra kesilirse, âdeti 8 güne çıkmış olur. Fakat gün tekrar gelirse, 7 günden sonrası istihaza kanı olur. 7 günden sonraki namazlarını kaza eder. Normal âdeti 7 gün iken 5 günde kan kesilirse, gusledip namazını kılar.

Âdetin başlayış ve bitiş vaktini bilmek çok önemlidir. Mesela, âdeti 5 gün olan kadının özrü, 10 günü 3 dakika aşmış olsa, âdet zamanı olan 5 günden sonra gelenler, istihaza kanı olur. 10 gün geçmeden yani 10 günden birkaç dakika önce kesilmiş olursa, hepsi hayz olur. Bunun için her kadının, kendi hayz ve temizlik gün sayısını ezberlemesi gerekir.

Ramazanda, sahurdan sonra, hayzdan veya nifastan kesilen, o gün yiyip içmez. Fakat, o günü kaza eder. Hayz veya nifas gündüz başlarsa, o gün yiyip içer. Hayz olmayıp istihaza kanı gelen kadın, idrarını tutamayan veya bir yerinden devamlı kan akan kimse gibi özürlü olur. Kan aksa da, namazını kılar, orucunu tutar. Özürlü olduğu için, her namaz için, o namazın vakti girince abdest alması gerekir. Fakat Maliki’yi taklit ederse, abdesti bozulmuş olmaz.

Nifasın en çoğu 40 gündür. Daha sonra gelen kan istihaza kanıdır. Nifasta da âdet günü vardır. Mesela, nifas âdeti ilk çocuğunda 25 gün ise, bundan sonraki çocuğunda 25 gün olur.

Hayz bitince
Sual:
 Hayz bitince, gusletmeden önce cima caiz midir?
CEVAP
Hanefi’de caiz; diğer üç mezhepte caiz değildir.

Hayz olmaz
Sual:
 Dokuz yaşından küçük kızdan kan gelse, hayz olur mu?
CEVAP
Hayır, istihaza yani özür olur. (Redd-ül-muhtar)

Hayzı biten kadın
Sual: 
Vaktin sonunda hayzı biten kadın, vakit çıkmadan kılamadıysa, o vakti kaza eder mi?
CEVAP
Eğer farzı kılacak kadar vakit varsa, kılmak farz olur. Kılamamışsa kaza etmesi farzdır. Eğer gusledip namazı kılacak kadar vakit yoksa farz olmaz. (Hindiyye)

İstihazalı kadın
Sual:
 Bir kadının hayzı bitip istihazası devam ederken, yani özürlü iken onunla vaty caiz olur mu?
CEVAP
Hanbelî'de haram, diğer üç mezhepte caizdir. (Mizan-ül-kübra)


nest...

çamaşır makinesi ses çıkarması topuz modelleri kapalı huawei hoparlör cızırtı hususi otomobil fiat doblo kurbağalıdere parkı ecele sitem melih gokcek jelibon 9 sınıf 2 dönem 2 yazılı almanca 150 rakı fiyatı 2020 parkour 2d en iyi uçlu kalem markası hangisi doğduğun gün ayın görüntüsü hey ram vasundhara das istanbul anadolu 20 icra dairesi iletişim silifke anamur otobüs grinin 50 tonu türkçe altyazılı bir peri masalı 6. bölüm izle sarayönü imsakiye hamile birinin ruyada bebek emzirdigini gormek eşkiya dünyaya hükümdar olmaz 29 bölüm atv emirgan sahili bordo bereli vs sat akbulut inşaat pendik satılık daire atlas park avm mağazalar bursa erenler hava durumu galleria avm kuaför bandırma edirne arası kaç km prof dr ali akyüz kimdir venom zehirli öfke türkçe dublaj izle 2018 indir a101 cafex kahve beyazlatıcı rize 3 asliye hukuk mahkemesi münazara hakkında bilgi 120 milyon doz diyanet mahrem açıklaması honda cr v modifiye aksesuarları ören örtur evleri iyi akşamlar elle abiye ayakkabı ekmek paparası nasıl yapılır tekirdağ çerkezköy 3 zırhlı tugay dört elle sarılmak anlamı sarayhan çiftehan otel bolu ocakbaşı iletişim kumaş ne ile yapışır başak kar maydonoz destesiyem mp3 indir eklips 3 in 1 fırça seti prof cüneyt özek istanbul kütahya yol güzergahı aski memnu soundtrack selçuk psikoloji taban puanları senfonilerle ilahiler adana mut otobüs gülben ergen hürrem rüyada sakız görmek diyanet pupui petek dinçöz mat ruj tenvin harfleri istanbul kocaeli haritası kolay starbucks kurabiyesi 10 sınıf polinom test pdf arçelik tezgah üstü su arıtma cihazı fiyatları şafi mezhebi cuma namazı nasıl kılınır ruhsal bozukluk için dua pvc iç kapı fiyatları işcep kartsız para çekme vga scart çevirici duyarsızlık sözleri samsung whatsapp konuşarak yazma palio şanzıman arızası