Sport248

Turkish Studies Volume 14 Issue 6, , p. DOI: /TurkishStudies ISSN: Skopje/MACEDONIA-Ankara/TURKEY Research Article / Araştırma Makalesi Article Info/Makale Bilgisi  Received/Geliş: Accepted/Kabul:  Report Dates/Rapor Tarihleri: Referee 1 ()-Referee 2 () This article was checked by funduszeue.info TÜRK HALKLARI GELENEKSEL GÜREŞLERİNİN KÜLTÜREL PEDAGOJİSİ Mehmet TÜRKMEN* - Kanat CANUZAKOV** ÖZ Amaç: Bu çalışma, Türk halkları geleneksel güreşlerinde ki fiziki, fikri ve ahlaki pedagojisini inceleyecektir. Metot: Bu çalışmada literatür taraması yapılmıştır. Türkiye dışındaki Türk ülkelerinin kaynakları da taranmıştır. Bulgular: İnsanlığın Paleolitik tarih öncesi derinliklerinde doğan güreş, günümüze kadar sayısız formda ve tüm kültürlerde hayatta kaldı. Bunu yapmış olması, insanın özünde bir kişinin bir başkasına üstünlük kazanma zorunluluğunu gerektiren fizikselliğin ifadelerine anlam katması için yaygın bir eğilim göstermesidir. Bu eğilimlerin kültürel ve pedagojik unsurları nasıl ve nelerdi? Günümüz sporcu eğitimine ne gibi katkısı olabilir sorusuna yanıt aramak amaçlandı. Çalışmada niteliksel yaklaşım içinde yer alan modellerden betimsel tanımlama ve karşılaştırma yöntemi kullanıldı. Merkezine M.M. Bakhtin’in “Tvorchestvo Fransua…” çalışmasını alan bu araştırma, Türk halkları ile sınırlandırıldı. Sonuç olarak; Bozkır-göçebe hayatı yaşayan kadim Türkler, doğası gereği güçlü, mücadeleci ve dayanıklı olmak zorundaydı. Fiziki olduğu kadar fikri ve ahlaki yönden de kollektif bilince ulaşmalıydı. Bu şekilde yetişmesi için elbette atalarından eğitim almasını gerektirmekteydi. Sonuç: Tüm bu yönleriyle yetişen insanlara “alp” denilmekteydi. XII. Yüzyılda yerini Farsça “pehlivan” terimine bırakan “alplik”, dokuz koşullu seküler ve yine dokuz koşullu manevi dünya kazanımını hak etmesiydi. Türk güreş geleneğinden gelen bu kültürel pedagojilerin bir kısmının çağdaş spor eğitimine katkı sağladığı görüldü. Pehlivanların * Prof. Dr., Muş Alparslan Üniversitesi & Türkiye & Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi, Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu, E-posta: [email protected] ** Prof. Dr., Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi, Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu, E-posta: [email protected] Mehmet TÜRKMEN - Kanat DZHANUZAKOV güreşin kurallarına adapta olmalarından zor olmayacak bu kaybolan milli niteliklerini tekrar yerine konulmasını öneririz. Anahtar Kelimeler: Türk halkları, Geleneksel güreş, Kültürel pedagoji. CULTURAL PEDAGOGY OF TRADITIONAL WRESTLING OF TURKISH PEOPLE ABSTRACT Purpose: This study will examine the physical, intellectual and moral pedagogy of Turkish people in traditional wrestling. Method: In this study, literature review was made. Turkey is scanned at literatürü of the country except Turkey. Findings: Born deep in humankind‘s Palaeolithic prehistory, wrestling has survived, in innumerable forms and in virtually all cultures, down to the present day. That it has done so speaks to the widespread propensity for human beings to attach meaning to expressions of physicality that, at their core, necessitate the struggle of one person to gain mastery over another. What were the cultural and pedagogical elements of these trends? It is aimed to answer the question of what kind of contribution it can make to the sportsman training. Descriptive identification and comparison method were used among the models included in the qualitative approach. Get the “Tvorchestvo Fransua…” study of M.M. Bakhtin to the center, it was limited to Turkish peoples. As a result; the ancient Turks, who lived the steppe-nomadic life, had to be strong, challenging and durable by nature. He had to reach the collective consciousness as well as the intellectual and moral aspects. In order to be raised in this way, he would of course require training from his ancestors. Conclusion: XII. Century Persian “pehlewan” to the term leaving "alplik", it was the right of nine conditional seculars and another nine conditional spiritual worlds. Some of these cultural pedagogies from the Turkish wrestling tradition will contribute to contemporary sports education. We recommend that these lost national qualities be replaced by wrestlers, which will not be difficult for them to adapt to the rules of wrestling. STRUCTURED ABSTRACT Purpose of the Study: This study will examine the physical, intellectual and moral pedagogy of Turkish people in traditional wrestling. Method: In this study, literature review was made. Turkey and other Turkic countries were screened in literature. The study has made it possible to characterize such an important component of the social culture of Turkish people as the culture of traditional wrestling. Turkish Studies Volume 14 Issue 6, Türk Halkları Geleneksel Güreşlerinin Kültürel Pedagojisi Results: Born deep in humankind‘s Palaeolithic prehistory, wrestling has survived, in innumerable forms and in virtually all cultures, down to the present day. That it has done so speaks to the widespread propensity for human beings to attach meaning to expressions of physicality that, at their core, necessitate the struggle of one person to gain mastery over another. What were the cultural and pedagogical elements of these trends? It is aimed to answer the question of what kind of contribution it can make to the sportsman training. Descriptive identification and comparison method were used among the models included in the qualitative approach. Get the “Tvorchestvo Fransua…” study of M.M. Bakhtin to the center, it was limited to Turkish peoples. As a result; the ancient Turks, who lived the steppe-nomadic life, had to be strong, challenging and durable by nature. He had to reach the collective consciousness as well as the intellectual and moral aspects. In order to be raised in this way, he would of course require training from his ancestors. The moral richness of the peoples and their moral and ethical foundations are reflected in the desire to instill the high moral qualities of young people, which has created the conditions for maintaining an appropriate moral climate for future generations. Therefore, the educational process had a continuous and multilateral character depending on social status, gender and age of the educational object. Scientific and pedagogical analysis of the ethnic history and culture of Turkish peoples has shown a strong educational potential. The decisive influence of wrestling on the labor education of young children of the Turkish peoples is realized through an ethnic culture that unites all material and spiritual national riches. Traditional wrestling is the center of the idea of being an excellent person in the ethnic culture of these people, in the ideas of children's labor education, and it is seen that all kinds of traditional arts, men and women education penetrate into the content, physical education and leisure activities. Conclusion: XII. Century Persian “pehlewan” to the term leaving "alplik", it was the right of nine conditional seculars and another nine conditional spiritual worlds. Some of these cultural pedagogies from the Turkish wrestling tradition will contribute to contemporary sports education. We recommend that these lost national qualities be replaced by wrestlers, which will not be difficult for them to adapt to the rules of wrestling. Wrestling was trained in the traditional context with the master and apprentice relationship. Mystical aspects of the historical establishment, such as the wrestling lodge was weighted. In these pedagogical systems, wrestling was physical as well as intellectual and moral. In addition, each movement of traditional wrestling included national and religious aspects. In recent years, this intellectual and moral virtue has caused him to lose some of the rituals. These rituals, which are still alive in the memories of people over the age of 50, are also present, albeit limited, in documents and printed sources. We recommend reputing these lost national qualities, which will not be difficult for wrestlers to adapt to the rules of wrestling. Keywords: Turkish peoples, Traditional wrestling, Cultural pedagogy. Turkish Studies Volume 14 Issue 6, Mehmet TÜRKMEN - Kanat DZHANUZAKOV Giriş ve Amaç Her milletin geçmişten süzülüp gelen, sosyal yapı ve yaşayıştan kaynaklamış, kısmen coğrafi özellikleri de bünyesinde ihtiva ede spor kültürü anlayışları vardır (Türkmen ve ark.,). Dışarıdan birisi için, Türk sporunu anlamak şüphesiz Türk sosyal hayatının diğer yönlerine de çok fazla ışık tutar. Özbekistan hariç Merkezi Asya Türk halklarında “kök börü” atlı oyunu en popüler spor olurken, milli kimliklerini bu sporla ifade ederler. Sibirya, Kafkasya, Anadolu ve tüm Batı Türk halklarında güreş kadar sembolik “ağırlık” taşıyan başka bir spor yoktur. Güreşin uyandırdığı duygular statik veya kanun olmaktan uzaktır. Güreşin sembol ve imgelerinin yorumları tabii ki farklı şekillerde kullanılabilir ve hegemonik süreçlerde ve karşıt emsallerinde araç olarak benimsenebilirler. Aslında, güreş ulusal gücü anlatan mitlerin meydana getirilmesinde ve ahlak eğitiminde, erdemlilik anlayışında yarışma ve gösterilerde “alp” sıfatıyla sistematik olarak kullanılır. Açıkça, spor olayları sadece “ter atma” fırsatı, “doğal” mücadeleci içgüdüleri açığa vurmak veya semboller yoluyla ifade etmek için fırsat değil, aynı zamanda geniş ahlaki ve politik yankının sosyal değerleri etrafında organize olan dikkatli bir şekilde yapılandırılmış kamuya açık organizasyonlardır. Türk milletinin geçmişten süzülerek gelen, sosyal yapı ve yaşayıştan kaynaklanan spor kültürü anlayışları vardır (Türkmen ve ark., ). Sportif faaliyetlerin insanı kendi isteğiyle ve sportif zorunluluklar uyarınca yönlendirdiği de bir gerçektir (Yamaner ve ark.,). Spor insanların vücutlarının sağlıklı olma yanında güzel ve estetik görünmesini sağlar (Yamak ve ark., ). Spor, yoğun kişilerarası ilişkiler yanında yaygın grup yaşantıları sergileyen bir olgu olarak hem sosyal bir nitelik taşımakta hem de sosyal bir ihtiyaç sayılmaktadır. Asya ve Avrupa kültüründe spor farklı olarak algılanır. Asya vücut kültüründeki bilgiler, düşünceler ve uygulamalar daha ziyade toplumların kültürel yaşantılarıyla bir paralellik göstererek dönemler itibariyle farklı şekillerde hayata geçirilmiştir. Sporun toplum içinde yaygınlaştırılması, diğer pek çok faktörle birlikte, fertleri yönlendiren değer yargıları, gelenek ve göreneklerin spor türlerini desteklemesi ile de bağlantılı görülmektedir (İmamoğlu ve ark.,;Taşmektepligil ve İmamoğlu,). Türk – Moğol halkları spor kültüründe at yarışları, binicilik ve güreş olmak üzere üçü (threesome strong game) bir oyun ve sporun çok ötesinde öneme ve sosyal norma sahiptir. Moğol halklarının geleneksel erkek triatlonu (üçlü sporu) "Eryn Gurban naadan" ile günümüzde geleneksel kültürün popüler kitle fenomenlerinden biri olmaya devam ediyorlar. Petroglif ve arkeolojik veriler güreşin insanlık tarihi ile birlikte başladığını, spor tarihi otoriteleri de dünya da ilk spor formatının ve ilk örgütlenen sporun güreş olduğunda hemfikirdirler (Kyle 44, Petrov 3). Eski uygarlıkların hemen hepsinde görülen güreş, her ulusun kültüründe farklı boyutta yer almış ve farklı tatmin tarzı ile farklı fonksiyonlar icra etmiştir (Paliakoff 17, Harris 11). Güreş değişik figürler olarak çizilmiştir. Renklerin gücünden faydalanılma yoluna gidilmiştir. Giyilen kıyafetler bile insanları ve güreşçileri etkileyebilir (Yamaner ve İmamoğlu,). Eski uygarlıklar arasında yer alan Türk halklarında güreş, sosyal yapı ve yaşayışlarının hemen her safhasında görülmüş, sanat, edebiyat, adet ve geleneklerinin teşekkülünde mühim bir yer almıştır. Güreş, Sibirya’dan Balkanlara tüm Türk toplumlarının milli, dini, iktisadi, özel ve genel merasimlerinin de ayrılmaz bir parçası olmuştur (Petrov , Sevük 37). Amaç Bu çalışmanın amacı Türk halkları geleneksel güreşlerinde ki fiziki, fikri ve ahlaki pedagojisini incelemektir. Çalışma, teoriye uygun olarak fiziksel kültürü, bir kişinin yeteneklerinin fiziksel ve entelektüel gelişimi, fiziksel aktivitesinin geliştirilmesi ve sağlıklı bir yaşam tarzının oluşturulması, fiziksel eğitim yoluyla sosyal adaptasyon amacıyla toplum tarafından yaratılan ve kullanılan değerler, normlar ve bilgilerin bir birleşimi olan bir kültürün parçası olarak görür. Turkish Studies Volume 14 Issue 6, Türk Halkları Geleneksel Güreşlerinin Kültürel Pedagojisi Metot Bu çalışmada literatür taraması yapılmıştır. Türkiye dışındaki Türk ülkelerinin literatürüde taranmıştır. Çalışma Türk halklarının sosyal kültürünün bu kadar önemli bir bileşenini geleneksel güreşlerin yetiştirme kültürü olarak nitelendirmeyi mümkün kılmıştır. Tartışma ve Sonuç Geleneksel Güreş: İnsanlığın Paleolitik tarih öncesi dönemi derinliklerinde doğan güreş, günümüze kadar sayısız formda ve hemen her medeniyetlerde hayatta kalabilmesinin birçok doğal sebebi vardır. Bu sporu ısrarla yapmış olması ve kültürlerde kalıcı olması, insanın ve dolayısıyla toplumların özünde bir kişinin bir başkasına üstünlük kazanma zorunluluğunu gerektiren fizikselliğin ifadelerine anlam katması için yaygın bir eğilim göstermesidir [Hatton 3]. Araştırmacıların uzun süren çalışmalarıyla ansiklopedi haline getirdikleri dünya geleneksel güreşlerinin hala adetinin yaşadığını somut belgelerle ortaya koymuşlardır. Fakat sadece el, kol veya sadece ayaklar ile yapılan ya da Sakalar’ın sopa çekiştirme, Türkiye’nin “horoz güreşi” vb. güreş formatına uygun olmayan mücadeleleri de bunun içine dahil etmişlerdir [Mandzyak & Artemenko II]. Büyük emek sarf edilip hazırlanan bu ansiklopedide 27 adedi güreş formatına uymamaktadır. Dolayısıyla günümüz dünyasında civarında geleneksel güreş bulunduğunu söyleyebiliriz. Güreş Osmanlı döneminde kurumlara yerleşmiştir. Osmanlı İmparatorluğunda zamanla önemleri değişerek avcılık, atıcılık, okçuluk, güreş (karakucak ve huzur güreşleri), binicilik, kılıç, cirit, tepük, ağırlık kaldırma, gürz ve topuz kullanma ve benzeri faaliyetler görülür. Müsabaka veya yarışma şeklinde olan güreş daha sonraki senelerde geleneksel bir hale dönüşmüş ve Türklerin ata sporları olarak tarihe kayıt edilmiştir (Şener ve İmamoğlu,). Spor Tekkeleri, Türk kültür tarihinde önemli roller üstlenmişlerdir. Hem Selçuklu devleti hem de Osmanlı imparatorluğunun her döneminde ilmi, sosyal, ekonomik ve siyasi hayata etkileri olmuştur (İmamoğlu ve ark., ). Türk Halklarının etnik Kültürü: Tarihsel kaynakların analizine dayalı fiziksel uygunluk ve fiziksel gelişim, belli bir pedagojik süreç çerçevesi ve geleneği ile tezahür etmektedir. Asya bozkır Türk halkları genç çocukların emek eğitimi üzerindeki belirleyici etkisi, tüm maddi ve manevi milli zenginlikleri birleştiren etnik bir kültür aracılığıyla gerçekleştirilmektedir. Bu Türk halkların etnik kültüründe, çocukların emek eğitimi düşünceleri, mükemmel bir insan olma fikrinin merkezidir. Türlü geleneksel sanat, kadın ve erkek eğitiminin içeriği, beden eğitimi ve boş zaman aktivitelerine nüfuz eder. Kırgızistan Türkiye Manas Üniversitesi, Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Bölümü yılı bir bitirme tezinin konusu “Türk Halkları Geleneksel Güreşleri” idi. M. Türkmen’in danışmanlığında ve Argen Nurmamut-uluu adını taşıyan bu bitirme tezi, aslında çok da titizlikle hazırlanmamıştı. Buna rağmen daha önce Türk dünyasında 28 tür olarak bilinen geleneksel güreşlerin (Türkmen 78), bu mezuniyet teziyle birlikte 39 adet olduğu ortaya çıktı. Dolayısıyla ülke olan dünyada güreş türü içerisinde 39 adedinin Türk halklarına ait olması, ilginç ve bir o kadarda Türklerin bu spor oyununa verdikleri önemin göstergesidir. Türkler ’de güreş kişinin yarışmayı metaforik olarak görmenin yanı sıra genel anlamıyla, farklı bir ışıkta görmesini sağlar. Yazılı kaynaklara yapılan bu yolculuktan güreşin şu anki egemen politik çerçevede yeniden şekillendirilen ve yeniden formüle edilen bir çeşit “geleneksel” erkek otoritesinin sembolik ifadesi olduğu, fiziki olduğu kadar ahlaki ve fikri olduğu sonucuna varmak kolaydır (Khasbulatova 46). Geleneksel eğitim kültürü, etnik yaşamın özellikleri ile bir insanın sosyo-biçimlendirici ve zihinsel özellikleriyle, ailesi ve sosyal yaşamıyla, yani; terimi geniş anlamıyla etnik kültür ile ilişkilidir. Etnik pedagojik gelenekler, uzun bir süre boyunca biriken geleneksel eğitim kültürünün deneyimi, çocuğun kişiliğini biçimlendirme ve belirli bir toplumda yaşama uyarlama yöntemleri de dahil olmak üzere, birçok neslin kolektif yaratıcılığının bir ürünüdür. Bu nedenle, bir kişiliğin oluşumu döneminde, Turkish Studies Volume 14 Issue 6, Mehmet TÜRKMEN - Kanat DZHANUZAKOV milli eğitim, insanların geleneklerine aşina olmak özellikle mühim ve önemlidir. Çünkü erken çocuklukta bir insan ahlaki, etik, estetik kültürün temelini atmaktadır (Olsen 93). Eğitim ve kültürel miras: Halkların manevi zenginlikleri ve ahlaki ve etik temelleri, gençlerin yüksek ahlaki niteliklerini aşılamak arzusuna yansır ve bu da gelecek kuşaklar için uygun bir ahlaki iklimi sürdürme koşullarını yarattı. Bu nedenle, eğitim süreci sosyal statüye, cinsiyete ve eğitim nesnesinin yaşına bağlı olarak sürekli ve çok taraflı bir karaktere sahipti. Öneri ve ikna yanısıra kişisel örnek, her zaman en önemli eğitim yöntemleri olmuştur. Fiziksel gelişimin gelişmesiyle birlikte, belirli ahlaki ve gönüllü niteliklerin geliştirilmesine önemli bir rol verilmiştir: cesaret, dayanıklılık, irade, dayanıklılık, vb. Etnopatoloji, bilişsel ihtiyaçların belli bir düzeyde gelişimini ve toplumun ihtiyaçlarına uygun belirli bir pratik faaliyete hazırlanmasını amaçlayan ve sistematik olarak sağlayan kültürel miras ve ulusal deneyim hazinesidir. N. I. Ponomarev'a göre, insan yalnızca araçların geliştirilmesi sırasında değil, aynı zamanda insan vücudunun ana üretici güç olarak sürekli iyileştirilmesi sürecinde de bir insan oldu. Bir emek biçimi olarak avlanma insanın gelişiminde kilit bir rol oynamıştır. Çalışma sürecinde niteliksel olarak yeni beceriler ve hareketler edinen bir kişi, biyolojik yasaların sınırsız tahakkümünden kurtuldu ve gelişiminde sosyo-tarihsel modeller belirleyici oldu ( ). Böyle bir açıklama ile sporun kökeni temel olarak üretici güçlerin gelişimi ile bağlantılıdır. Çocukluk dönemi etnografisi uzmanı Kon: “Çocukluk dünyası ve çocuk yetiştirme yolları eski ve aynı zamanda insan ve toplum bilimlerinin yeni konusu. Bir ulusun çocuklarını nasıl eğittiğini bilmeden, onun yaşam tarzını veya sosyal tarihinin özelliklerini anlamak mümkün değildir” ( 3) dedi. Bugün Etrüsk Alfabeleri ve mezarlarında çıkan bazı figürler ise Türk kökenli olduklarını kuvvetlendirmektedir (İmamoğlu ve İmamoğlu,). Türk Halklarının Geleneksel eğitim kültürü: Geleneksel eğitim kültürü karmaşık bir gelenek, fikir, bir dizi sosyalleşme mekanizması ve kurumunu, eğitim araçlarını, yöntemleri ve yollarını, ampirik pedagojik görüş ve genç neslin eğitimini amaçlayan görüşlerin, gerekli bilgi sisteminin özümsenmesinin sağlanmasını içeren normlar ve değerlerdir. Bu, bağlamda geleneksel güreşler, herhangi bir etnik grubun varlığının ve korunmasının temel, temel soruları ve etnik kültürünün korunmasıyla ilişkilendirilen en zengin ve en çeşitli halk kültürü tabakasıdır. Bu yazıda, XIX- XX yüzyılın başlarında Türk halklarının özelliği olan sosyalleşme modelinin bir analizini sunan geleneksel güreş, bizce, bu sosyo-tarihsel koşullarda başarılı ve verimli bir şekilde hareket ettirildiği ve eğitimin sosyal normundan bir ölçüde faydalanıldığı sonucuna varmamızı ortaya koyabilmektedir. Türk halklarının fiziksel kültürü, halkın gelişimi ve sürekliliği için kendisine özgü olan iktisadi yaşamı ve bu yaşamı besleyen coğrafi ortamı olan geleneksel kaynaklara dayanıyor. Nesiller arasında kimliğin ve bağlantının korunmasına yardımcı olan güreş kültürünün en önemli unsurlarından biri halkın özgün oyunları arasında baş değere sahip bir geleneksel sporun itesine anlamlar yüklenmesidir. Doğal koşullar, Türk halklarının tarihsel gelişiminin özellikleri, geleneksel güreşlere eğitim vasıtasıyla ulusal bir kimlik kazandırdı ve onları özgün kıldı. Bu nedenle, diğer etnik gruplardan farklı özel güreş oyunları vardır ve farklılık daha ziyade ritüel anlamlara yüklenen spesifik önemlerle analiz edilebilmektedir. Antik çağlardan itibaren anıtlar üzerindeki yazıtlar, güreş, halter, uzun atlama, yüzme, kürek çekme, atıcılık, balık tutma ve atletik oyunların yanı sıra çeşitli top oyunlarını da uygulamıştır. Bazı spor dallarının kökenleri veya ortaya çıkışları konusunda tartışmalar bulunmaktadır (Koca ve ark.,). Özellikle Türklerde spor ve oyun kültürü çok yaygın idi. Bu Asurlar, Etiler ve Hititlerden yani ön Asya uygarlıklarından itibaren gelişerek devam etmiştir (İmamoğlu ve Koca,). Bazı sporlar ve uygulamalar günümüze kadar gelmiştir. Örneğin Halat çekme günümüzde Türkiye’de de geleneksel sporlar olarak yapılmaktadır. İnsanların bir halata sarılarak birbirinden kopmama ve rakipleri kendine çekmenin onlarda birliktelik duygusunu artırma ve mutluluk ortaya çıkarabileceği düşünülmektedir (Demirtaş ve İmamoğlu,). Turkish Studies Volume 14 Issue 6, Türk Halkları Geleneksel Güreşlerinin Kültürel Pedagojisi Sonuç ve Öneriler Antik gizemlerin, toy, yuğ ve takvime bağlı etnik törenlerin ayrılmaz bir parçası olan güreş, Türk halklarında ritüel bir öneme sahipti. Bu geleneksel güreşlerin eğitiminin (yani pedagojisinin) fiziki yönü usta- çırak ilişkisiyle olmaktaydı. Çırağın ustasına öykünmesi, beraberinde atalardan kalma ahlak anlayışın taşıyıcı görevini de üstlenmekte idi. Ayrıca dini törenlerde oynanan efsaneler, günümüzdeki kozmogonik (cosmogonic) tanrı eylemlerini yeniden üretmeyi amaçlıyordu. "İmamsız tempolu Deity'ler (Tanrılar) tarafından gerçekleştirilen yaratıcı eylemlerin günümüzdeki periyodik olarak çoğaltılması kutsal takvimi ve bayramların kodu olma eyleminde güreş en önemli faaliyetti. Bu çağda, efsanevi bir kahramanın, yetenekli bir savaşçının ve evrensel kötülüğe karşı savaşan, şanlı arayışı içinde dolaşan estetik bir ideal ortaya çıkıyor. Türk halkları etnik tarihinin ve kültürünün bilimsel ve pedagojik analizi, güçlü bir eğitim potansiyeline sahip olduğunu göstermiştir. Güreşin Türk halkları genç çocukların emek eğitimi üzerindeki belirleyici etkisi, tüm maddi ve manevi milli zenginlikleri birleştiren etnik bir kültür aracılığıyla gerçekleştirilmektedir. Geleneksel güreş, bu halkının etnik kültüründe, çocukların emek eğitimi düşüncelerinde, mükemmel bir insan olma fikrinin merkezidir ve her türlü geleneksel sanat, kadın ve erkek eğitiminin içeriği, beden eğitimi ve boş zaman aktivitelerine nüfuz ettiği görülür. Ulusal kültürün çeşitli geleneklerini, ritüellerini ve manevi değerlerini korumak ve restore etmek için yapılan çalışmalar, Türk halkları ulusal görüntünün ana bileşeni fiziksel egzersizler ve oyunlar olduğunu göstermektedir. Güç, el becerisi ve mesafe yarışları sadece festival eğlencesi olarak değil, aynı zamanda insanların fiziksel ve ahlaki gücü ve ruhunun bir testi olarak da kullanıldığı, esnekliği, kararlılığı, sağlıklı ruhu ifadesini gösterdiği sonucuna varıldı. Güreş, geleneksel bağlamda usta çırak ilişkisi ile eğitim alınmaktaydı. Güreş tekkeleri gibi tarihi kurularında ise mistik yönleri de ağılıktaydı. Bu pedagojik sitemlerde güreşin fiziki olduğu kadar fikri ve ahlaki bakımdan da eğitim söz konusuydu. Ayrıca geleneksel güreşlerin her bir hareketinin milli ve dini yönler içermekteydi. Son yıllarda bu fikri ve ahlakı ritüellerin bir kısmını kaybetmesine vesile oldu. Hala 50 yaşın üstündeki insanların hafızalarda canlı kalan bu ritüeller, aynı zamanda sınırlı da olsa belgelerde ve matbu kaynaklarda da mevcuttur. Pehlivanların güreşin kurallarına adapta olmalarından zor olmayacak bu kaybolan milli niteliklerini tekrar yerine konulmasını öneririz. KAYNAKÇA Alter, Joseph S. (). "The "sannyasi" and the Indian Wrestler: The Anatomy of a Relationship". American Ethnologist. ISSN , 19 (2): – doi/aea Bakhtin MM. (). Tvorchestvo Fransua Rable i narodnaya kul'tura srednevekov'ya i Renessansa [Creativity Francois Rabelais and folk culture of the Middle Ages and the Renaissance]. Moscow: nauk. Bartold, VV. ().Selected Works on the History of Kyrgyz and Kyrgyzstan. - Bishkek, -p. Demirtaş Ö., İmamoğlu G.(). In Ancient Egypt, Gamnastic, Dance, Ball Games and Interpretation of Their Visuals , The Journal of International Social Research, 11(59): Eliade, Mircea (). Dinler Tarihine Giriş [Introduction to the History of Religions], Çevirmen / Translator: Lale Arslan, İstanbul: Kabalcı Yayınevi / Kabalci Publishing House Harris, Harold Arthur .(). War and Imperialism in Republican Rome, Oxford Univ. Pres. Hatton, Charles Nathan. "Grappling on the Grain Belt: Wrestling in Manitoba to " A thesis presented to the University of Waterloo in fulfilment of the thesis requirement for the degree of Doctor of Philosophy in History, Waterloo - Ontario- Canada, funduszeue.info?sequence=1 Turkish Studies Volume 14 Issue 6, Mehmet TÜRKMEN - Kanat DZHANUZAKOV Hatton, Charles Nathan. ().“Battles on the Bay: Wrestling in Fort William and Port Arthur before the Great Depression”, ‖ Thunder Bay Historical Museum Society Papers and Records 66 İmamoğlu M. İmamoğlu G.(). Etruscan’s Sports Activities, Turkish Studies Social Sciences,13(26): , DOI: /TurkishStudies İmamoğlu. O., Taşmektepligil. M. Y., Türkmen. M. (). Türk Kültüründe Spor, Ondokuzmayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, İmamoğlu O.,Çebi M.,İslamoğlu İ.,Yamak B., (). Sport Tekkes and Institutionalization in Ottoman Empire, The Journal of International Social Research, 11(58): Khasbulatova, Zulay Imranovna. (). Traditsionnaya kul‘tura vospitaniya detey u chechentsev [Çeçen Çocuklar İçin Geleneksel Kültür Eğitimi] (XIX – nachalo XX veka / XIX – sonu XX yüzyılın başlarında), Spetsial'nost' – Etnografiya, etnologiya i antropologiya, Moscow: Doktora istoricheskikh nauk Koca F., İmamoğlu G., İmamoğlu O. (). Hunting, Horse Riding and Archery Sports in Ancient Egypt and Interpretation of Their Depictions, The Journal of International Social Research, 11(59) Kon, IS. (). Vvedeniye // Traditsionnyye formy vospitaniya detey i podrostkov u narodov Vostochnoy i Yugo Vostochnoy Azii [Introduction// Traditional forms of raising children and adolescents among the peoples of East and Southeast Asia]. Moscow: Nauk Kyle, G. Danold .().Sport in the Cultures of the Ancient World, Londra: OU. Press. Mandzyak AS., Artemenko OL. (). Entsiklopediya traditsionnykh vidov bor'by narodov mira [Dünya halklarının geleneksel güreş ansiklopedisi], Minsk: Fizkul'tura i sport Mendot, EE. - Gaskov AV.- Sakhiulin AA. (). ‘Development of physical culture and sport in Tuva’, Vestnik Buryatskogo Gosudarstvennogo Universiteta [Buryat Devlet Üniversitesi Bülteni], 13/, Olsen, SL. (). The exploitation of horses at Botai, Kazakhstan. In M. Levine, C. Renfrew and K. Boyle (eds.), Prehistoric Steppe Adaptation and the Horse. McDonald Institute Monographs. Cambridge: McDonald Institute for Archaeological Research, Petrov, Raiko (). Wrestling in Bulgarian, Sofya: SELA Press Poliakoff, B. M. (). Kompfsport in der Antike, Das Spiel um Leben and Tod, Duesseldorf: Patmos Verlag, GmbH%Co. KG Severtson, N. (). “Puteşestviye po Turkestankomu kraya i isledovaniye gornoy sistemi Tyan-Şanya po Poruçeniyu Russkogo geografiçeskogo obşestva”, SnPet.: SPb Ponomarev, NI. (). Vozniknoveniye i pervonachal'noye razvitiye fizicheskogo vospitaniya [The emergence and initial development of physical education / Beden eğitiminin ortaya çıkışı ve başlangıçtaki gelişimi], - Moscow: Fizkul'tura i sport, Sagalayev AM., Oktyabr'skaya IV. (). Traditsionnoye mirovozzreniye tyurkov Yuzhnoy Sibiri. Znak i ritual [The traditional worldview of the Turks of Southern Siberia. Sign and ritual], Novosibirsk: Nauka. Sib. Otdeleniye Sevük, İsmail H.(). Türk Güreşi ve Elli Yıl Önce Garp Âleminde On Yıllık Türk Kasırgası, İstanbul: Ocak Matbaası Turkish Studies Volume 14 Issue 6, Türk Halkları Geleneksel Güreşlerinin Kültürel Pedagojisi Şener O.A., İmamoğlu G. (). Wrestling's Activities And Reflections in the Ottoman Empire, Turkish Studies Social Sciences, Volume 13(26), funduszeue.info Taşmektepligil. M. Y., İmamoğlu. O. (). Türkiye’de Kültürel Yapının Spora Etkisi Üzerine Düşünceler, Gazi Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. 1 (I) Türkmen, M. (). “Opinios about Kirgiz traditional equestrian sports”, Vestnik Fiziçeskoy Kulturi i Sporta, ISSN Volume (İssue) o: 1- (9), Türkmen M. İmamoğlu, O. Ziyagil M.A. (). Popularity of the Wrestling sport in Turkey and it’s comparison with the selected sports, Researches About The Turks All Around The World, Yamak B. İmamoğlu O., İslamoğlu İ., Çebi M. (). The Effects of Exercise on Body Posture, Turkish Studies Social Sciences, Volume 13(18), DOI Number: funduszeue.info Yamaner, F., İmamoğlu, G. (). Reflection of performances of effects of colors in sports. Volume 13/15, p. , DOI Number: funduszeue.info Studies Yamaner F.,İmamoğlu O.,Yamaner E.,Keskin E.Ç. (). Investigation of the Moral Attitudes of Students who Are Taking Sports Training, The Journal of Kesit Academy,4 (13): Turkish Studies Volume 14 Issue 6,