Osmanoğulları (1299-1922): Söğüt ve Domaniç çevresinde Osman Bey tarafından kuruldu. Oğuzların Kayı boyundandı. uyguladıkları iskan, istimalet, gaza ve cihat politikaları sayesinde güçlenmişlerdi.
Candaroğulları (1292-1460): Kastamonu ve Sinop dolaylarında kuruldu. Ankara Savaşı’ndan sonra ismi isfendiyaroğulları olarak değişti. (Denizci beyliklerden)
Germiyanoğulları (1283-1429): Kütahya, Emet, Simav, Kula, Denizli ve Tavşanlı yöresinde kuruldu.
Menteşeoğulları (1280-1451): Muğla ve Denizli çevresinde kuruldu. (Denizci beyliklerden)
Karamanoğulları (1257-1487): Karaman Bey tarafından Ermenek, Konya ve Karaman çevresinde kuruldu. Anadolu beylikleri arasında en güçlü olan beylikti. Osmanlı Devleti’nin Anadolu birliğine en fazla karşı çıkan beylikti. (Kendilerini Selçukluların mirasçısı olarak görüyorlardı). Karamanoğlu Mehmet Bey tarafından Türkçe’yi resmi dil olarak kabul etmişlerdi (1277). Türkçe’yi resmi dil ilan eden ilk beylik Karamanoğulları beyliğiydi.
NOT: Anadolu Selçuklu Devleti’nin Farsça’yı resmi dil olarak kabullenmesi, Moğolların Anadolu’da Türk kültürünü yok etmeye yönelik politikaları Karamanoğlu Mehmet Bey’in tepkisine sebep olmuştu.
Aydınoğulları (1308-1425): Aydın, İzmir, Selçuk ve Tire dolaylarında kuruldu. (Denizci beyliklerden)
Hamitoğulları (1280-1423): Isparta, Burdur, Eğridir ve Antalya civarında kuruldu.
Ramazanoğulları (1353-1608): Adana, Tarsus ve çevresinde kuruldu. (Osmanlı’ya bağlanan son beylik)
Dulkadiroğulları (1337-1515): Maraş ve Elbistan dolaylarında kuruldu.
Karesioğulları (1293-1345):Balıkesir ve Çanakkale dolaylarında kuruldu. Osmanlı Devleti’ne bağlanan ilk Türk beyliğiydi. Aynı zamanda Osmanlıların donanmasının altyapısını oluşturmuşlardı. (Denizci beyliklerden)
Saruhanoğulları (1308-1410): Manisa, Turgutlu ve Menemen çevresinde kuruldu. (Denizci beyliklerden)
KRİTİK: Orta Asya’dan Anadolu’ya göçen, burada devlet ve beylikler kuran Türk boylarının, başka milletlerin değerlerini kabullenip, kendi öz yapılarını terk etmeye yöneldikleri bu dönemde, Karamanoğlu Mehmet Bey’in bu gerçeği, tarih sayfalarına fermanıyla yazması, Anadolu Türk tarihinin en önemli adımlarındandı.
Örnek Soru: Selçuklularda resmi yazışmalar Farsça idi. Medrese eğitimi Arapça yapılıyordu. Halk ise Türkçe konuşuyordu. Bu durumun Selçuklularda,
I. hukuk birliğinin sağlanması,
II. Türk dilindeki gelişmenin yavaşlaması,
III. yöneticiler ile halk arasındaki siyasi ve kültürel bağların zayıflaması,
IV. Haçlı Seferleri’nin başlaması
sonuçlarından hangilerine yol açtığı söylenebilir?
A) Yalnız I B) II ve III C) II ve IV
D) III ve IV E) II, III ve IV
Çözüm: Selçuklularda yöneticilerin Farsça; halkın Türkçe konuşması Türkçe’nin gelişimini durağanlaştırmış, yöneticiler ile halk arasındaki bağları zayıflatmıştı. Açıklamaya göre II. ve III. öncüllere ulaşır; ancak diğer öncüllere ulaşamayız. Cevapz B
Ankara Savaşı sonrasında Osmanlı Devleti'nden ayrılan beylikler hangileridir?
