Creatine Kinase Yüksekliği

1. KULLANIM KOŞULLARI

funduszeue.info alan adından veya bu alan adına bağlı alt alan adlarından ulaşılan internet sayfalarını (Hepsi birden kısaca "SİTE" olarak anılacaktır) kullanmak için lütfen aşağıda yazılı koşulları okuyunuz. Bu koşulları kabul etmediğiniz takdirde "SİTE"yi kullanmaktan vazgeçiniz. "SİTE" sahibi bu "SİTE"de yer alan veya alacak olan bilgileri, formları, içeriği, "SİTE"'yi, "SİTE" kullanma koşullarını dilediği zaman değiştirme hakkını saklı tutmaktadır.

Bu "SİTE"'nin sahibi Türkocağı cad. No, Balgat Ankara adresinde ikamet eden Ortadoğu Reklam Tanıtım Yayıncılık Turizm Eğitim İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş.'dir (bundan böyle kısaca "Türkiye Klinikleri" olarak anılacaktır). "SİTE"'de sunulan hizmetler "Türkiye Klinikleri" tarafından sağlanmaktadır.

Bu "SİTE"'de sunulan hizmetlerden belirli bir bedel ödeyerek ya da bedelsiz olarak yararlananlar veya herhangi bir şekilde "SİTE"ye erişim sağlayan her gerçek ve tüzel kişi aşağıdaki kullanım koşullarını kabul etmiş sayılmaktadır. İşbu sözleşme içinde belirtilen koşulları "Türkiye Klinikleri" dilediği zaman değiştirebilir. Bu değişiklikler periyodik olarak "SİTE"'da yayınlanacak ve yayınlandığı tarihte geçerli olacaktır. "Türkiye Klinikleri" tarafından işbu sözleşme hükümlerinde yapılan her değişikliği "SİTE" hizmetlerinden yararlanan ve "SİTE"ye erişim sağlayan her gerçek ve tüzel kişi önceden kabul etmiş sayılmaktadır.

İşbu "SİTE Kullanım Koşulları" tarihinde en son değişiklik yapılarak ve web sitesi üzerinden yayınlanarak; "SİTE"yi kullanan her kişi tarafından erişimi mümkün kılınıp yürürlülüğe konmuştur. İşbu "SİTE Kullanım Koşulları" ayrıca, "Türkiye Klinikleri" hizmetlerinden belli bir bedel ödeyerek veya ödemeden yararlanacak olan kullanıcılarla yapılmış ve/veya yapılacak olan her türlü "KULLANICI Sözleşmesi"nin de ayrılmaz bir parçasıdır.

2. TANIMLAR

"SİTE" : "Türkiye Klinikleri" tarafından belirlenen çerçeve içerisinde çeşitli hizmetlerin ve içeriklerin sunulduğu çevrimiçi (on-line) ortamdan funduszeue.info alan adından ve/veya bu alan adına bağlı alt alan adlarından erişimi mümkün olan web sitesi.

KULLANICI : "SİTE"ye çevrimiçi (on-line) ortamdan erişen her gerçek ve tüzel kişi.

LİNK : "SİTE" üzerinden bir başka web sitesine, dosyalara, içeriğe veya başka bir web sitesinden "SİTE"ye, dosyalara ve içeriğe erişimi mümkün kılan bağlantı.

İÇERİK : "Türkiye Klinikleri" "SİTE"yi ve/veya herhangi bir web sitesinden yayınlanan veya erişimi mümkün olan her türlü bilgi, dosya, resim, rakam, fiyat v.b görsel, yazınsal ve işitsel imgeler.

"KULLANICI SÖZLEŞMESİ" : "Türkiye Klinikleri"nin sunacağı özel nitelikteki hizmetlerden yararlanacak olan gerçek ve/veya tüzel kişilerle "Türkiye Klinikleri" arasında elektronik ortamda akdedilen sözleşme.

3. HİZMETLERİN KAPSAMI

"Türkiye Klinikleri", "SİTE" üzerinden sunacağı hizmetlerin kapsamını ve niteliğini belirlemekte tamamen serbesttir.

"Türkiye Klinikleri" "SİTE" bünyesinde sunulacak servislerden yararlanabilmek için, "KULLANICI"nın "Türkiye Klinikleri" tarafından belirlenecek özellikleri taşıması gereklidir. "Türkiye Klinikleri", bu gerekliliği tek taraflı olarak dilediği zaman değiştirebilir.

"Türkiye Klinikleri"nin "SİTE" üzerinden belirli bir ücret karşılığı veya ücretsiz olarak vereceği hizmetler sınırlı sayıda olmamak üzere;

- Sağlık sektörüne yönelik bilimsel makaleler, kitaplar ve bilgilendirici yayınları sağlamak.

- - Bilimsel dergilere yönelik makale hazırlama aşamasında biçimsel, istatistikî ve editöryal destek sağlamak.

4. GENEL HÜKÜMLER

"Türkiye Klinikleri", "SİTE" dâhilinde erişime açtığı hizmetler ve içeriklerden hangisinin ücrete tabi olacağını belirlemekte tamamen serbesttir.

"Türkiye Klinikleri"'nin sunduğu hizmetlerden yararlananlar ve siteyi kullananlar, yalnızca hukuka uygun ve şahsi amaçlarla "SİTE" üzerinde işlem yapabilirler. Kullanıcıların, "SİTE" dâhilinde yaptığı her işlem ve eylemdeki hukuki ve cezai sorumluluk kendilerine aittir. Her KULLANICI, "Türkiye Klinikleri"nin ve/veya başka bir üçüncü şahsın haklarına tecavüz teşkil edecek nitelikteki herhangi bir iş ve eylemde bulunmayacağını; yazılı, görsel ve işitsel bilgileri açıklamayacağını, "Türkiye Klinikleri"ne açıkladığı ve/veya "SİTE"ye gönderdiği her türlü yazılı, görsel ve işitsel bilginin "Türkiye Klinikleri"ne açıkladığı ve/veya "SİTE"ye gönderdiği sırada her türlü biçimde kullanılması, işlenmesi, saklanması, açıklanması ve üçüncü kişilere karşı ifşa edilmesi konusunda münhasır hak sahibi olduğunu kabul, beyan ve taahhüt eder. "KULLANICI" "SİTE" dâhilinde bulunan resimleri, metinleri, görsel ve işitsel imgeleri, video klipleri, dosyaları, veritabanları, katalogları ve listeleri çoğaltmayacağı, kopyalamayacağı, dağıtmayacağı, işlemeyeceğini, gerek bu eylemleri ile gerekse de başka yollarla "Türkiye Klinikleri" ile doğrudan ve/veya dolaylı olarak rekabete girmeyeceğini kabul ve taahhüt etmektedir.

"SİTE" dâhilinde üçüncü kişiler tarafından sağlanan hizmetlerden ve yayınlanan içeriklerden dolayı "Türkiye Klinikleri"nin, işbirliği içinde bulunduğu kurumların, "Türkiye Klinikleri" çalışanlarının ve yöneticilerinin, "Türkiye Klinikleri" yetkili satıcılarının sorumluluğu bulunmamaktadır. Herhangi bir üçüncü kişi tarafından sağlanan ve yayınlanan bilgilerin, içeriklerin, görsel ve işitsel imgelerin doğruluğu ve hukuka uygunluğunun taahhüdü bütünüyle bu eylemleri gerçekleştiren üçüncü kişilerin sorumluluğundadır. "Türkiye Klinikleri", üçüncü kişiler tarafından sağlanan hizmetlerin ve içeriklerin güvenliğini, doğruluğunu ve hukuka uygunluğunu taahhüt ve garanti etmemektedir.

"KULLANICI"lar, "SİTE"yi kullanarak, "Türkiye Klinikleri"nin, diğer "KULLANICI"ların ve üçüncü kişilerin aleyhine hiçbir faaliyette bulunamazlar. "KULLANICI"ların işbu "SİTE Kullanım Koşulları" hükümlerine ve hukuka aykırı olarak gerçekleştirdikleri "SİTE" üzerindeki faaliyetler nedeniyle üçüncü kişilerin uğradıkları veya uğrayabilecekleri zararlardan dolayı "Türkiye Klinikleri"nin doğrudan ve/veya dolaylı hiçbir sorumluluğu yoktur.

"KULLANICI"lar, "SİTE" dâhilinde kendileri tarafından sağlanan bilgilerin ve içeriklerin doğru ve hukuka uygun olduğunu kabul ve taahhüt etmektedirler. "Türkiye Klinikleri", "KULLANICI"lar tarafından "Türkiye Klinikleri"ne iletilen veya "SİTE" üzerinden kendileri tarafından yüklenen, değiştirilen ve sağlanan bilgilerin ve içeriklerin doğruluğunu araştırma; bu bilgi ve içeriklerin güvenli, doğru ve hukuka uygun olduğunu taahhüt ve garanti etmekle yükümlü ve sorumlu değildir.

"KULLANICI"lar, "SİTE" dâhilinde Türk Ticaret Kanunu hükümleri uyarınca haksız rekabete yol açacak faaliyetlerde bulunmayacağını, "Türkiye Klinikleri"nin ve üçüncü kişilerin şahsi ve ticari itibarı sarsacak, kişilik haklarına tecavüz ve taarruz edecek fiilleri gerçekleştirmeyeceğini kabul ve taahhüt etmektedir.

"Türkiye Klinikleri", "SİTE" dâhilinde sunulan hizmetleri ve içerikleri her zaman değiştirebilme hakkını saklı tutmaktadır. "Türkiye Klinikleri", bu hakkını hiçbir bildirimde bulunmadan ve önel vermeden kullanabilir. "KULLANICI"lar, "Türkiye Klinikleri"nin talep ettiği değişiklik ve/veya düzeltmeleri ivedi olarak yerine getirmek zorundadırlar. "Türkiye Klinikleri" tarafından talep edilen değişiklik ve/veya düzeltme istekleri gerekli görüldüğü takdirde "Türkiye Klinikleri" tarafından yapılabilir. "Türkiye Klinikleri" tarafından talep edilen değişiklik ve/veya düzeltme taleplerinin, "KULLANICI"lar tarafından zamanında yerine getirilmemesi sebebiyle doğan veya doğabilecek zararlar, hukuki ve cezai sorumluluklar tamamen kullanıcılara aittir.

"SİTE" üzerinden, "Türkiye Klinikleri"nin kendi kontrolünde olmayan ve başkaca üçüncü kişilerin sahip olduğu ve işlettiği başka web sitelerine ve/veya "İÇERİK"lere ve/veya dosyalara link verebilir. Bu link'ler sadece referans kolaylığı nedeniyle sağlanmış olup ilgili web sitesini veya işleten kişiyi desteklemek amacıyla veya web sitesi veya içerdiği bilgilere yönelik herhangi bir türde bir beyan veya garanti niteliği taşımamaktadır. "SİTE" üzerindeki linkler vasıtasıyla erişilen web siteleri, dosyalar ve içerikler, bu linkler vasıtasıyla erişilen web sitelerinden sunulan hizmetler veya ürünler veya bunların içeriği hakkında "Türkiye Klinikleri"nin herhangi bir sorumluluğu yoktur.

"Türkiye Klinikleri", "SİTE" üzerinden "KULLANICILAR" tarafından kendisine iletilen bilgileri "Gizlilik Politikası" ve "KULLANICI Sözleşmesi" hükümleri doğrultusunda kullanabilir. Bu bilgileri işleyebilir, bir veritabanı üzerinde tasnif edip muhafaza edebilir. "Türkiye Klinikleri" aynı zamanda; KULLANICI veya ziyaret edenin kimliği, adresi, elektronik posta adresi, telefonu, IP adresi, "SİTE"nin hangi bölümlerini ziyaret ettiği, domain tipi, tarayıcı (browser) tipi, tarih ve saat gibi bilgileri de istatistiki değerlendirme ve kişiye yönelik hizmetler sunma gibi amaçlarla kullanabilir.

5. FİKRİ MÜLKİYET HAKLARI

Bu "SİTE" dâhilinde erişilen veya hukuka uygun olarak kullanıcılar tarafından sağlanan bilgiler ve bu "SİTE"nin (sınırlı olmamak kaydıyla tasarım, metin, imge, html kodu ve diğer kodlar) tüm elemanları (Hepsi birden "Türkiye Klinikleri"nin telif haklarına tabi çalışmaları olarak anılacaktır) "Türkiye Klinikleri"ne aittir. Kullanıcılar, "Türkiye Klinikleri" hizmetlerini, "Türkiye Klinikleri" bilgilerini ve "Türkiye Klinikleri"nin telif haklarına tabi çalışmalarını yeniden satmak, işlemek, paylaşmak, dağıtmak, sergilemek veya başkasının "Türkiye Klinikleri"nin hizmetlerine erişmesi veya kullanmasına izin vermek hakkına sahip değildirler. İşbu "SİTE Kullanım Koşulları" dâhilinde "Türkiye Klinikleri" tarafından sarahaten izin verilen durumlar haricinde "Türkiye Klinikleri"nin telif haklarına tabi çalışmalarını çoğaltamaz, işleyemez, dağıtamaz veya bunlardan türemiş çalışmalar yapamaz veya hazırlayamaz.

İşbu "SİTE Kullanım Koşulları" dâhilinde "Türkiye Klinikleri" tarafından sarahaten yetki verilmediği hallerde "Türkiye Klinikleri"; "Türkiye Klinikleri" hizmetleri, "Türkiye Klinikleri" bilgileri, "Türkiye Klinikleri" telif haklarına tabi çalışmaları, "Türkiye Klinikleri" ticari markaları, "Türkiye Klinikleri" ticari görünümü veya bu SİTE vasıtasıyla sağladığı başkaca varlık ve bilgilere yönelik tüm haklarını saklı tutmaktadır.

6. SİTE KULLANIM KOŞULLARINDA DEĞİŞİKLİKLER

"Türkiye Klinikleri", tamamen kendi takdirine bağlı olarak işbu "SİTE Kullanım Koşulları"nı herhangi bir zamanda "SİTE"'da ilan ederek değiştirebilir. İşbu "SİTE Kullanım Koşulları"nın değişen hükümleri, ilan edildikleri tarihte geçerlilik kazanacaktır. İşbu "SİTE Kullanım Koşulları" kullanıcının tek taraflı beyanları ile değiştirilemez.

7. MUCBİR SEBEPLER

Hukuken mücbir sebep sayılan tüm durumlarda, "Türkiye Klinikleri" işbu "SİTE Kullanım Koşulları", gizlilik politikası ve "KULLANICI Sözleşmesi"nden herhangi birini geç ifa etme veya ifa etmeme nedeniyle yükümlü değildir. Bu ve bunun gibi durumlar, "Türkiye Klinikleri" açısından, gecikme veya ifa etmeme veya temerrüt addedilmeyecek veya bu durumlar için "Türkiye Klinikleri"nin herhangi bir tazminat yükümlülüğü doğmayacaktır. "Mücbir sebep" terimi, ilgili tarafın makul kontrolü haricinde ve "Türkiye Klinikleri"nin gerekli özeni göstermesine rağmen önleyemediği olaylar olarak yorumlanacaktır. Bunu yanında sınırlı olmamak koşuluyla, doğal afet, isyan, savaş, grev, iletişim sorunları, altyapı ve internet arızaları, elektrik kesintisi ve kötü hava koşulları gibi durumlar mücbir sebep olaylarına dâhildir.

8. UYGULANACAK HUKUK VE YETKİ

İşbu "SİTE Kullanım Koşulları" uygulanmasında, yorumlanmasında ve bu "SİTE Kullanım Koşulları" dâhilinde doğan hukuki ilişkilerin yönetiminde yabancılık unsuru bulunması durumunda Türk kanunlar ihtilafı kuralları hariç olmak üzere Türk Hukuku uygulanacaktır. İşbu sözleşmeden dolayı doğan veya doğabilecek her türlü ihtilafın hallinde Ankara Mahkemeleri ve İcra Daireleri yetkilidir.

9. YÜRÜRLÜLÜK VE KABUL

İşbu "SİTE Kullanım Koşulları" "Türkiye Klinikleri" tarafından "SİTE" içersinde ilan edildiği tarihte yürürlülük kazanır. Kullanıcılar, işbu sözleşme hükümlerini "SİTE"yi kullanmakla kabul etmiş olmaktadırlar. "Türkiye Klinikleri", dilediği zaman iş bu sözleşme hükümlerinde değişikliğe gidebilir ve değişiklikler sürüm numarası ve değişiklik tarihi belirtilerek "SİTE" üzerinde yayınlandığı tarihte yürürlülüğe girer.

Abstract

Turkish Abstract

Introduction

Graves hastalığı hipertiroidinin en sık sebebidir. Bu hastalığın tedavi seçenekleri arasında antitiroid ilaçlar, radyoaktif iyot tedavisi ve cerrahi bulunmaktadır. Antitiroid ilaç kullanan hastaların %6?sında kaşıntı, deri döküntüsü, ürtiker, artralji gibi minör yan etkiler görülmektedir. Bu yan etkiler sıklıkla kendiliğinden düzelmekte, gerektiğinde antihistaminik ilaçlar tedaviye eklenmektedir. Hastaların %0,3?de ise metimazole bağlı agranülositoz, vaskülit, kolestatik hepatit ve propiltiourasile bağlı nekrotik hepatit gibi ciddi yan etkiler görülmektedir. Bu durumda antitiroid ilaç kullanımı kesilerek diğer tedavi seçenekleri önerilir ¹. Bu yazıda, Graves hastalığı nedeniyle metimazol tedavisi başlanan ve ardından şiddetli miyalji şikâyeti ile başvuran bir olguyu sunuyoruz.

Case Report

Otuzbir yaşında erkek hasta, son iki ayda belirginleşen kilo kaybı, çarpıntı ve sinirlilik şikayetleri ile polikliniğimize başvurdu. Bilinen hastalığı olmayan ve ilaç kullanım öyküsü bulunmayan hastanın yapılan fizik muayenesinde; kan basıncı: /80 mmHg, nabız: ritmik, /dk idi. Tremoru mevcuttu. Boyun muayenesinde tiroid bezinin grade 1b olduğu tespit edildi. Diğer sistem muayeneleri normaldi. Laboratuvar tetkiklerinde, serum sT3 ve sT4 düzeyi yüksek, Tiroid stimulan hormon (TSH) düzeyi baskılı olarak tespit edildi. Tiroid otoantikorları pozitifti. Tam kan sayımı ve biyokimya testleri normal sınırlardaydı (Tablo). Tiroid Doppler-ultrasonografisinde, her iki lobun heterojen, psödonodüler görünümde olduğu, vaskülaritenin belirgin olarak arttığı saptandı. Tiroid teknesyum sintigrafisinde, bilateral diffüz hiperplazi ve artmış homojen aktivite tutulumu mevcuttu. Tiroid iyot uptake testinde, uptake değerleri 2. sa % 60,9, sa % 78,9 olarak hesaplandı. Graves tanısı konulan hastaya metimazol tb 2x10 mg ve propranolol tb 2x40 mg tedavisi başlandı. Tedavinin ikinci ayında yaygın vücut ağrısı şikayeti ile polikliniğe başvuran hastanın laboratuvar tetkiklerinde tiroid hormon düzeylerinin kontrol altında olduğu, ancak karaciğer fonksiyon testlerinde ve özellikle kreatin kinaz düzeylerinde belirgin artış olduğu görüldü (Tablo). İlaca bağlı miyopati geliştiği düşünülen hastanın metimazol tedavisi kesildi. Hastaya böbrek fonksiyonlarının korunması amacıyla intravenöz hidrasyon ve asetilsistein tb mg/gün tedavisi başlandı. Metimazol tedavisinin kesilmesinden bir gün sonra miyalji şikayeti azalan hastanın kreatin kinaz değeri U/l geriledi. Tedavi kesildikten dört hafta sonra yapılan tetkiklerinde aşikar hipertiroidisi olan hastanın, karaciğer fonksiyon testleri ve kreatin kinaz değeri normal olarak saptandı (Tablo).

Tablo 1  Tedavi öncesi ve sonrası laboratuvar sonuçları

Hipertiroidiye yönelik olarak propiltiourasil tb 3x mg başlandı. Miyalji yakınması olmayan ve serum kreatin kinaz düzeyi normal olan hasta takibe alındı. 

Discussion

Miyopati, kas yapısında, fonksiyonlarında veya metabolizmasındaki bozuklukları içeren heterojen bir durumdur. Miyopati esnasında, hafif miyaljiden, akut böbrek yetmezliğine neden olan rabdomiyolize kadar çeşitli derecelerde sorunlar görülebilmektedir ². Miyopati kalıtsal nedenlere bağlı olarak gelişebileceği gibi, ilaç kullanımı ve çeşitli endokrinolojik hastalıkların seyri sırasında da olabilir ³. Kronik hipotiroidi miyopatisinde, kas hipertrofisi, kas güçsüzlüğü ile serumda kreatin kinaz yüksekliği saptanabilmektedir ⁴. Tedavi edilmemiş hipertiroidi hastalarının yaklaşık %?inde kas güçsüzlüğü görülmekte ve bu hastalarda serum kreatin kinaz düzeyi genellikle normal seyretmektedir ⁵. Yazıda sunulan vakanın da, Graves hastalığına bağlı hipertiroidisi olup, tedavi öncesi serum kreatin kinaz düzeyleri normal sınırlarda idi.

İlaca bağlı miyopati,  kas hastalıklarının sık sebeplerindendir. İlaca bağlı miyopati, doğrudan miyotoksisite, inflamatuvar miyopati, indirekt kas hasarı ya da kombine mekanizmalar sonucunda oluşmaktadır ^6,7. Suzuki ve ark. ⁸, metimazol tedavisine bağlı kreatin kinaz yüksekliği olan dört erişkin Graves hastasında metimazol dozu azaltıldıktan ve tedaviye levotiroksin ekledikten sonra şikayetlerin azaldığını tespit etmişlerdir. Ito ve ark. ⁹ ise,  metimazole bağlı miyalji ve kreatin kinaz artışı olan bir vakada, ilaç kesildikten sonra şikayetlerin gerilediğini bildirmişlerdir. Ancak,  tedaviye propiltiourasil ekledikten sonra tekrar kreatin kinaz düzeylerinde artış meydana gelmiştir. Düşük dozlarda başlanan propiltiourasil, hastada kreatin kinaz yüksekliğine neden olmamıştır ⁹. Metimazol tedavisi sonrası gelişen kreatin kinaz yüksekliğinin nedeni tam olarak açıklanamasa da,  hipertiroidi tedavisi sonrası hızla dokularda oluşan göreceli hipotiroidinin bu duruma sebep olduğu ileri sürülmektedir .  Bizim vakamızda da miyalji geliştiğinde sT4 düzeyi normal sınırların altındaydı ve metimazol tedavisi kesildikten sonra hastanın şikayetleri düzeldi. Sonuç olarak,  metimazol kullanan ve miyalji şikayeti ile başvuran hastalarda, serum kreatin kinaz düzeyi gözden geçirilmeli, gerektiğinde ilaç kesilerek uygun hidrasyon tedavisi önerilmelidir.

References

1. Larry Jameson J L,  De Groot L J (Editors).  Endocrinology Adult and Pediatric funduszeue.info edition. Philadelphia; Elsevier-Saunders: p.
2. Zuckner J. Drug- related myopathies. Rheum Dis Clin North Am.  ;
3. Yılmaz S. İlaca bağlı miyopatiler. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi.  ;
4. Garder DF. The neuromuscular system and brain in hypothyroidism. In: Braverman LE, Utiger RD, editors. Werner & Ingbar?s the thyroid: a fundamental & clinical text. 9th ed. Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins; p.
5. Garder DF. The neuromuscular system and brain in Thyrotoxicosis. In: Braverman LE, Utiger RD, editors.  Werner & Ingbar?s the thyroid: a fundamental & clinical text. 9th ed. Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins; p.  
6. Lane RJ, Mastaglia FL. Drug-induced myopatihesin man. Lancet. ;
7. Sieb JP, Gillessen T. Iatrojenic and toxic myopathies. Muscle Nerve.  ;
8. Suzuki S,  et al. Elevation of serum creatine kinase during treatment with anti-thyroid drugs in patients with hyperthyroidism due to Graves? disease. A novel side effect of anti-thyroid drugs. Arch Intern Med.  ;
9. Ito T, et al. A case of elevation of serum creatine kinase with anti-thyroid medications for Graves? disease. J Endocrinol Metab.  ;
10. Mizuno H, et al. Elevation of serum creatine kinase in response to medical treatment of Graves' disease in children. Acta Paediatr.  ; 
11. Kim H, et al. Elevation of serum creatinine kinase during methimazole treatment of Graves? disease in a year-old girl and a literature review of similar cases. Ann Pediatr Endocrinol Metab.  ;

Kanda CK nedir konusunda kişiler araştırma yaptığında yanıtın kan testi olduğu görülebilir. CK neden yükselir gibi soruların yanıtı hasta sağlığı açısından dikkat edilen bir konudur. Bunun yanında kreatinin kinaz yüksekliği nasıl düşürülür sorusuna doğru yanıt bulabilmek de önemlidir. Kan tahlilinde kreatin kinaz (CK) yüksekliği ve düşüklüğü ne anlama gelir, referans aralığı ile normal değeri kaç olmalı sorularının yanıtlarını paylaştık.

Kanda CK Nedir?

İnşaların vücudunda birtakım enerji veren enzimler bulunur. CK yani kreatin kinaz da bu enzimler arasında yer almaktadır. Hücrede ya da çeşitli dokularda üretimi yapılan bu enzimler vücut açısından son derece önemli bir yere sahiptir. CK hücrelerin doğru bir şekilde çalışabilmesi için görevli bir protein olarak da tanımlanabilir.

Kişiler eğer beyin hasarı, çeşitli kas ve kalp krizi gibi sorunlar ile karşı karşıya kalırlarsa gerekli teşhislerin konulabilmesi için CK kreatin kinaz yükseklik testi uygulanmaktadır. Bu testin değerlerinin belirli bir yükseklikte olması hasta sağlığı açısından önem taşımaktadır.

Kreatin Kinaz Kaç Olmalıdır?

Kreatin kinaz belirli yükseklikte olması gereken bir enzimdir. Test sırasında normalden yüksek ya da düşük çıkması çeşitli sorunlara neden olabilmektedir. Normal şekilde litre başına 10 ile mikrogram seviyesinde olması uygun görülmektedir. Bu seviyelerden daha yüksek ya da düşük olması kişilerin ciddi sağlık problemleri yaşamasına neden olabilmektedir. Uzman doktorlar bu testin sonuçlarına göre hastalar üzerinde bir teşhis koyabilmektedir. Bu testlerin sonuçlarının yorumlanmasında doktor görüşleri büyük bir önem taşımaktadır.

CK Yükselmesinin Nedenleri

CK yükselmesinin birtakım nedenleri vardır. Bu nedenler arasında öne çıkanlar ise şunlardır:

• Rabdomiyoliz hastalığı
• Kalp krizi
• Kas kütlelerinin yoğun olması
• Ağır egzersizler yapmak
• Çeşitli beyin sorunları
• Elektriğe maruz kalmak

Gibi durumlar CK değerlerinin yüksek çıkmasında oldukça önemli etkilere sahiptir. Bunların yanında Kennedy hastalığı da yine bu enzimlerin değerlerinin yüksek çıkmasına neden olabilmektedir.

CK Kreatin Kinaz Düşüklüğünün Nedenleri

CK değerlerinin düşük olmasının da birtakım nedenleri bulunmaktadır. Ancak bu değerin düşük olması yüksek olduğu zamanlardaki gibi önemli hastalıkların habercisi olarak görülmez. Genelde kişiler hareketsiz bir yaşam sürdüklerinde ya da aşırı hızlı kilo verme durumlarında bu enzim değerleri düşük çıkmaktadır.

Kadınların hamilelik dönemlerinin ilk dönemlerinde bu değerlerin düşük çıktığı gözlemlenen durumlardan biridir. Özellikle eklem iltihabı nedeniyle ortaya çıkan kas zayıflıkları gibi durumlarda düşük çıkan bir değerdir. Aynı zamanda alkol kaynaklı olarak ortaya çıkan karaciğer rahatsızlıklarında da ortaya çıkmaktadır.

Shih ve arkadaşları ¹⁰ tarafından yapılan çalışmada yüksek voltajlı ve düşük voltajlı yaralanmalar karşılaştırılmıştır. Beşbindörtyüzseksenbeş hastanın %18’i düşük, %38’i yüksek voltajlı yaralanma geçirmiştir. Düşük voltajlı yaralanmalarda ölüm oranı %, yüksek voltajlı yaralanmalarda % olarak belirtilmiştir. Yaralanmaların yaklaşık %90’ı erkelerde ve %82’si işyerlerinde olmuştur. Elektrik yaralanmasına bağlı gelişen bilinç kaybı, travmatik beyin hasarı, fraktür, intraabdominal yaralanma, nöropati ve diğer komplikasyonlar yüksek voltajlı elektrik yaralanmalarında daha yüksek olarak bulunmuştur. Aynı şekilde eskaratomi, fasyatomi ve ampütasyon uygulamalarının yüksek voltajlı yaralanmalarda daha fazla olduğu ifade edilmiştir.

Lipovy ve ark. ¹¹ tarafından 11 yıllık verilerin analiz edildiği çalışmada, 11 yılda bütün yaş gruplarında 58 yüksek voltajlı elektrik yaralanması olmuştur. Yaralanmaların %96’sı erkeklerde olmuştur. Bu periyotta meydana gelen ciddi yanıkların %’ü yüksek voltajlı elektrik yaralanması sonucu oluşmuştur. Yaralanmaların %62’si işle ilgilidir ve 30 hastada ampütasyon uygulanmıştır. Mortalite oranı %15’dir. Gille ve ark.’nın ¹² 18 yıllık sürede elektrik yaralanmalarını incelediği çalışmada hasta değerlendirilmiştir. Vakaların %’sı yüksek voltajlı yaralanmadır. Yüksek voltajlı elektrik yaralanması olan hastalar daha genç, önemli ölçüde daha yüksek morbidite ve mortaliteye sahiptir ve düşük voltajlı yaralanma hastalarına göre daha kapsamlı yanık cerrahisi ve yanık yoğun bakımı gerektirmektedir. Yüksek voltajlı yaralanması olan hastalarda cerrahi müdahaleler, ampütasyon, flep cerrahisi daha çok uygulanmış ve hastane yatış süreleri daha uzun olarak bulunmuştur. ¹³.

Özellikle yüksek voltajlı yaralanmalarda, serum miyoglobin ve CK gibi rabdomiyoliz belirteçleri, yaralanma şiddeti, ampütasyon oranı ve mortalite ile ilişkilendirilmiştir ^13,14. Bizim çalışmamızda da CK yüksekliğinin mortalite riskini artırdığı bulunmuştur. Boyd ve arkadaşları ¹⁵ tarafından yapılan çalışmada da yüksek voltajlı yaralanması olan hastaların CK seviyelerinin daha yüksek olduğu bulunmuştur. Ayrıca fasyatomi, eskaratomi ve ampütasyon uygulanan hastaların tamamının yüksek voltajlı yaralanmalı hastalar olduğu görülmektedir. Jiang ve ark.’nın ¹⁶ yaptığı çalışmada da elektrik yanığı hastalarında ampütasyon oranı %, ölüm hızı % olarak bulunmuştur. Orak ve ark. ¹⁷ tarafından yapılan çalışmada da serum CK seviyesinin üçüncü derece elektrik yanığı olan hastalarda daha yüksek olduğu, ölen hastalarda, fasyatomi ve eskaratomi uygulanan hastalarda anlamlı bir yükseklik olmadığı görülmüştür. Kopp ve ark.’nın ¹⁸ yaptığı çalışmada çok yüksek CK seviyeleri ile hastaların uzuv ampütasyonu ve mortalite riski arasında bir ilişki olduğunu ortaya konmuştur. Menon ve ark.’nın ¹⁹ yaptığı çalışmada serum CK seviyesi ile ölüm olasılığı arasında anlamlı ilişki bulunmuştur. Ahren-holz ve ark.’nın ²⁰ yaptığı çalışmada serum CK seviyesi U/L yüksek elektrik yaralanması olan kişilerde ampütasyon oranının önemli derecede fazla olduğu bulunmuştur. Brandao ve ark. ²¹ yaptığı çalışmada ise yüksek voltajlı elektrik yaralanması olan hastalarda serum CK seviyelerinin daha yüksek olduğu ve bu hastalarda fasiyatomi, eskaratomi ve ampütasyon oranlarının daha fazla olduğu bulunmuştur. Saraçoğlu ve arkadaşları ²² tarafından yapılan çalışmada ise ölen hastaların CK seviyelerinin daha yüksek olduğu bulunmuştur. Özdel ve ark.’nın ²³ pediatrik yaralanmalarda yaptığı çalışmada da CK seviyelerinin yüksek voltajlı yaralanmalarda önemli olarak arttığı bulunmuştur. Bizim çalışmamızda da bu çalışmaları destekler şekilde yüksek voltajlı yaralanmalarda CK seviyelerinde anlamlı yükseklik bulunmuştur. Aynı zamanda yüksek CK seviyesinin ölüm riskini 1 kat artırdığı, eskaratomi, fasyatomi ve ampütasyona giden hastalarda CK seviyelerinin anlamlı olarak yükseldiği bulunmuştur. Bir başka bulgumuz da Laktat yüksekliği olan hastalarda ölüm riski 2 kat yüksektir ve eskaratomi, fasyatomi, ampütasyona giden hastalarda laktat seviyelerinin anlamlı olarak yükseldiği bulunmuştur.

Ferreiro ve ark. ²⁴ tarafından yapılan çalışmada sekonder kranial ve respiratuar yaralanması olan elektrik yaralanması olan hastalarda mortalite %12 olarak bulunmuştur. Orak ve ark. ¹⁷ yaptığı çalışmada sekonder kranial ve respiratuar yaralanması olan hastalarda mortalite hızı % olarak bulunmuştur. Akbenorku ve ark. ²⁵ tarafından yapılan çalışmada ise mortalite riskinin yüksek voltajlı yaralanmalarda ve daha yaşlı kişilerde olduğu bulunmuştur. Bizim çalışmamızda da kraniyal ve respiratuar komplikasyon gelişen hastalarda mortalite yaklaşık kat daha fazla bulunmuştur.