Dab Radyo Türkiye

Teknolojinin ilerlemesiyle FM bandından yayım yapan radyolar da şekil değiştirmeye başladı. Sinyal sorunlarını bitirmesi hedeflenen dijital radyolar yavaş yavaş hayata geçmeye başladı. Türkiye'de de TRT aracılığıyla dijital radyo test yayını yapılıyor.

monash.pw

Yayınlanma: - 04 Mart Güncellenme:

İnternet tüm alışkanlıklarımızı değiştirdiği gibi radyo dinleme alışkanlıklarını da etkiliyor. Yıllardır kullanılan FM bandı engebeli arazilerde ve yüksek bölgelerde frekans almakta zorlanıyor. Norveç ise FM radyo yayınını bitirerek dijital radyo (DAB) sistemine geçen ilk ülke oldu. Geçen ocak ayında ülkenin Bodo bölgesinde düzenlenen bir törenle FM radyo yayını resmen ömrünü noktaladı. yılı sonuna kadar ülkede FM yayını yapan radyo kalmayacak.

KARAR TARTIŞILIYOR

Dagbladet gazetesinde geçen ay yayımlanan bir kamuoyu araştırmasına göre, Norveçlilerin üçte ikisi hükümetin erken davrandığını görüşünde. Norveç'te radyo dinleyicilerinin yüzde 70'inin dijital yayını tercih etmesine rağmen, uygulamaya karşı çıkanlar çok fazla insanın pahalı ekipmanlar edinmek zorunda kalacağını söylüyor. Ülkede yeni bir otomobil teybinin fiyatı, 4 bin Norveç kronu (yaklaşık bin T.L.).

Norveç Yerel Radyo Derneği'nden Svein Larsen “Norveç buna hazırlıklı değil. Milyonlarca evde, kulübede, teknede artık işe yaramayacak olan radyolar var ve Norveç'teki arabaların sadece yüzde 25'inde dijital radyo veya uyarlayıcı var” diyor. ABD'de yılında icat edilen radyoyu hatıralarından ötürü kullanmaya devam etmek isteyenler de var.

Haritada koyu maviyle gösterilen ülkelerde DAB yayını yapılıyor. Türkiye’nin de dahil olduğu açık maviler grubunda dijital radyo test yayınları yapılıyor. Turkuaz renkteki ülkeler ise test yayını yapma niyetini taşıyor. Kaynak: World DAB

Ulusal radyo istasyonu NRK'nin yöneticisi Marius Lillelien şöyle diyor: “Tabi ki, radyo çok nostaljik. Bu uygulamanın bu kadar çok tartışma yaratmasının nedenlerinden biri bu. İster analog ister dijital yayın yapalım insanların radyoyu ve nostaljiyi sevmesi bizim için değerli.” İsviçre ve İngiltere de analog radyo yayına son vermeyi tartışıyor.

TÜRKİYE’DE DURUM NE?

Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumu (TRT) yılından beri Band III’te iki alıcıyla birlikte İstanbul ve Ankara’da dijital radyo test yayınları yapıyor. Kurum Band III dijital frekansında Radyo-1 TRT-FM, Radyo-3, TRT Nağme ve TRT Türkü kanallarını yayımlıyor. TRT önümüzdeki yıllarda DAB+ yayın modeline geçerek daha kaliteli dijital radyo yayını yapmayı hedefliyor. DAB+ yayınlarının RTÜK denetiminde İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa, Kocaeli ve Antalya’da başlayacağı belirtiliyor.

FM’İN 10 KATI TEMİZ SES VEREBİLİYOR

Dijital radyo yılında bir AB projesi olarak geliştirilmeye başladı. 1 Haziran yılında Norveç ilk dijital yayım yapan radyo kanalını kurdu. Daha sonra bu akımı İngiltere ve İsveç de izledi. FM radyo çekim gücüne göre 15 ila kHz kalitesinde ses verebilirken dijital radyonun gücü bunun 10 katına kadar çıkabiliyor.

ABDAnkaraAntalyaBursaDünyaİngiltereistanbulİsveçİsviçreizmirKocaeliNorveçotomobilRTÜKTRTTürkiye

İşte o yazı:

Radyo yayıncılığı, internetin yaygınlaşmasıyla birlikte yayın yapan radyo sayısı her geçen gün artmaya devam ediyor.

Bu durum radyo ile birlikte Televizyon sektöründe de kendini göstermeye başladı. Ancak Radyoya olan etkileri Televizyondan daha fazla hissedilir hale geldi. Özellikle radyo yayınlarındaki bu artışın aslında sektörün de her geçen gün kan kaybetmesine neden oluyor.

Sayısal karasal radyo yayınlarının başlayamaması nedeniyle mevcut analog FM frekans bandında taşınabilecek radyo sayısı Khz (standart dışı) aralıkla en çok adet yayın iletilebilmektedir. Bu durum karasal olarak iletilecek radyo sayısını sınırlayarak sert rekabet ortamının oluşmasını engellemektedir. Ancak internet ve uydu üzerinden yapılan radyo yayınlarının iletim sınırı ise neredeyse yok gibi.

Karasaldan iletilen radyo yayınlarının sayısının sınırlı olması ancak internet üzerinden iletilmekte olan sayının her geçen gün artması nedeniyle sektör her geçen gün etkisini ve gelirlerini yitirmesine sebep olmaktadır.

RTÜK kayıtlarında lisanslı olarak yayın yapan kuruluş sayısı ulusal 38, bölgesel 99, yerel adet olmak üzere toplam radyo yayınlarını sürdürmektedir. Yaklaşık olarak bir bölge ya da ile yayın yapan radyo sayısı ortalama 30 ile adet arasındadır.  Bu sayılara internet üzerinden yapılan lisanslı ya da olmayan radyo sayılarını ilave edersek çıkan toplam sayının   büyüklüğü şaşırtıcı olacaktır. Bu durum özellikle reklam gelir paylaşımının tahammül edilemez seviyeye çıkaracağı görülecektir. Sanıyoruz Radyo sektörünü bölgesel ve yerel yayıncılar için zor günler bekleyecek.

Diğer yandan teknik ve işletme giderleri olarak kısa bir analiz yaparsak özellikle metropollerde yayın yapan ulusal ve bölgesel yayıncıların arasında rekabet etmeye çalışan yerel yayıncıların hayli zorlandığı görülecektir. Ana giderler olarak RTÜK’e her yıl ödenen Yıllık frekans kullanım ücretleri, Elektrik, istasyon Kira, verici bakım onarım giderleri, personel ücretlerinin tamamı yerel yayıncıları zorlamaktadır.

Tabloyu daha da netleştirmek için yılı EBU radyo dinleme eğilimleri ’te %85,5, yılı %84,8 oranında düşmeye başladığı görülmektedir. Pandemi sürecinde bu oranın çok daha yükseleceği tahmin edilmektedir.

Türkiye’de, Nielsen yılı radyo dinlenme oranları ise, yaş arası %49, yaş arası %64, SES gruplarında AB de %67, DE de %52 olduğu görülmektedir.

Bu verilerden genç kuşakların internet ve diğer mecralardan radyo dinleme oranının git gide düştüğünü buna karşılık ilginç şekilde SES gruplarında ise AB’nin yüksek olduğu görülmektedir.

Dinleme cihazları ve yaş grupları incelemesinde; Oto radyolarından dinleme yaş grubunda %59, digital ortamdan yaş grubunda %16, 45+ da %8 TV’den dinleme yaş grubu %13, 45+ %15 oranlarını görmekteyiz.

Ayni araştırmada Radyo ve Televizyonların reklamlardan aldığı ve yılı paylar; Televizyonlar için yılı %50, yılı %47, Radyoların reklamlardan aldığı pay ise yılı %2,1, yılı %3,3, Digital ortamdan yılı %22,9, yılı   % olarak gerçekleşmiş.

Tüm verilerden, hızlı olmasa da Radyo dinlenme ve reklamlardan aldığı payların düşüklüğü görülmektedir. Sonuç olarak Radyo yayıncılığının sürekli kan kaybettiği görülmektedir. Özellikle radyo sektörünün düzenlenmesi ya da ilgili kuruluşlarca regüle edilmesi sanıyoruz gerekli hale gelecektir.

Karasal sayısal radyo yayınları yapılmış olsaydı hangi standart kabul edilirse edilsin (Dab Dab +, HD radyo ve diğerleri) kaliteli radyo yayınlarına etkisi yüksek olacak ancak çok sayıda radyo yayıncısının sisteme katılmasıyla sektör içinden çıkılmayacak sorunları da beraberinde yaşaması kaçınılmaz olacaktır.

Bunlarla uzun süredir baş etmeye çalışan radyo sektörü, müzik meslek birlikleri telif giderleri, uydudan yayın yapıyorsa uydu transmisyon giderleri ile birlikte yıllık frekans giderleri, verici enerji, yakıt, bekçi, yer kirası gibi diğer giderler de ilave edildiğinde toplam giderlerinin dayanılmaz hale geldiği ifade edilmektedir. Bu durum yerel ve bölgesel radyo yayıncıları için reklam gelirlerinin de sınırlı olması nedeniyle daha da zorlaştığı anlatılmaktadır.

Ulusal radyolar bu zorluklarla reklam gelirlerinin kabul edilebilir seviyede olmasıyla tahammül edebilmektedir. Ancak ulusal radyolar bile küresel salgının etkileri Televizyonda olduğu gibi bu klasmandaki radyoları da kıskacına almaya devam etmektedir.

Dinleyici aracı dışında radyo yayınlarını vericiler dışında akıllı telefon veya tabletlerinden kolayca erişebilmektedir. Ancak görsel yayınlara erişim eskisinden daha kolay ve ekonomik olması nedeniyle dinleyicilerin radyo yayınlarına olan talebinin azaltmaya başladığını görmekteyiz.

Radyo yayınlarının devamı elbette vaz geçilmez olmalıdır. Olağanüstü zamanlarda haberleşmenin bilgi iletiminin en kolay ve pratik yolu radyo kuruluşları ve onların işlettiği vericilerdir. Bu şekilde geniş kitlelerin bilgilendirilmeleri kolay ve hızlı olacaktır. Bu bile radyoların devamı için geçerli ve önemli bir neden olacaktır.

Bu konuda ekonomik desteğin ve özendirmenin ilgili regülasyonlar ve devlet tarafından sağlanması, sübvanse edilmesi radyo kuruluşlarına nefes aldırabilecektir.