Ünlü Matematik Buluşları

kaynağı değiştir]

[değiştir kaynağı değiştir]

Blaise Pascal (19 Haziran –19 Ağustos ) Fransız bir mucit,matematikçi, fizikçi,yazar ve filozof idi. Rouen’de vergi tahsildarı olan babası tarafından eğitilen bir çocuk dahiydi. Pascal’ın ilk çalışmaları doğa bilimleri ve uygulamalı bilimler alanındaydı. Bu dönemde, akışkanlar ile ilgili çalışmalara büyük katkılarda bulunmuştur ve Evangelista Torricelli’nin çalışmalarını genelleştirerek basınç ve vakum kavramlarını açıklığa kavuşturmuştur. Aynı zamanda Pascal, bilimsel yöntemi savunmuştur.

yılında gençliğine rağmen hesap makineleri üzerinde bazı çalışmalara öncülük etmiştir. Üç yıllık uğraştan ve elli prototipten sonra, mekanik hesap makinesinin ilk iki mucidinden biri olmuştur. Daha sonraki on yıl içinde, Pascal hesap makinesi daha sonra da Pascaline adı verilen bu makinelerden 20 tane daha yapmıştır. Pascal, iki ana araştırma konusu oluşturulmasında yardımı dokunan önemli bir matematikçiydi. 16 yaşındayken izdüşümsel geometri konusunda kayda değer bir bilimsel eser yazmıştır, daha sonra olasılık kuramı konusunda Pierre de Fermat ile benzeşmiştir ve modern ekonomi ile sosyal bilimlerin gelişmesinde büyük bir etkisi olmuştur. Galileo ve Torricelli gibi o da ’da “Kainat boşluk kabul etmez” ifadesini savunan Aristoteles’in takipçilerini çürütmüştür. Pascal’ın çalışmasının sonuçları kabul edilmeden önce çeşitli tartışmalara sebep olmuştur.

yılında kardeşi Jacqueline ile beraber Katolik hareketlenmelerle özdeşleşmiştir. yılında babası ölmüştür. yılının sonlarına doğru dini tecrübelerini kullanarak felsefe ve teoloji alanında etkileyici çalışmalarda bulunmuştur. En çok bilinen ve Jansenizm müridi ile Cizvitler arasındaki çatışma hakkında olan iki eseri Lettres provinciales ve Pensées o döneme aittir. Aynı yıl aritmetik üçgen üzerine de önemli bir bilimsel eser yazmıştır. - yılları arasında sikloit ve katıların hacmini hesaplamakta kullanımı üzerine yazı yazmıştır.

Pascal’ın sağlığı özellikle 18 yaşından sonra bozulmuştur ve doğum gününden 2 ay sonra ölmüştür.

Gençliği ve Eğitimi[değiştir kaynağı değiştir]

Ana madde: Hint matemamatiği

Ayrıca bakınız: Hint–Arap sayı sisteminin tarihi

Hindistan'ın bir bölümünde kullanılan eski Brahmi rakamları

Hint yarımadasındaki en eski uygarlık, İndus nehri havzasında gelişen İndus Vadisi Uygarlığı'dır (olgunluk dönemi: MÖ ). Şehirleri geometrik düzende düzenlenmiştir, ancak bu uygarlıktan bilinen hiçbir matematiksel belge günümüze kalmamıştır.^[]

Hindistan'dan günümüze ulaşan en eski matematiksel kayıtlar, Sulba Sutralarıdır (MÖ 8. yüzyıl ile MS 2. yüzyıl arasında çeşitli tarihlere tarihlenmiştir.)^[], kare, dikdörtgen, paralel kenarlar ve diğerleri gibi çeşitli şekillerde^[] sunaklar inşa etmek için basit kurallar veren dini metinlere ek bölümlerdir. Mısır'da olduğu gibi, tapınak işlevlerine ilişkin meşguliyet, matematiğin dinsel ritüeldeki kökenine işaret etmektedir.^[] Sulba Sutraları, belirli bir kare ile yaklaşık olarak aynı alana sahip bir çember oluşturmak için yöntemler verir, bu da π değerinin birkaç farklı yaklaşımını ifade eder.^[][][a] Ek olarak, 2 ila birkaç ondalık basamağın karekökünü hesaplar, Pisagor üçlülerini listeler ve Pisagor teoreminin bir açıklamasını verirler.^[] Tüm bu sonuçlar, Mezopotamya etkisini gösteren Babil matematiğinde mevcuttur.^[] Sulba Sutralarının daha sonraki Hint matematikçileri ne ölçüde etkilediği bilinmemektedir. Çin'de olduğu gibi Hint matematiğinde de süreklilik sorunu vardır; önemli ilerlemeler uzun hareketsizlik dönemleri ile tarihsel olarak birbirinden ayrılır.^[]

Pāṇini (MÖ 5. yüzyıl) Sanskrit dil bilgisi kurallarını formüle etti.^[] Onun notasyonu, modern matematiksel gösterime benziyordu ve üst kurallar, dönüşümler ve özyineleme kullandı.^[]Pingala (kabaca MÖ 3. – 1. yüzyıllar), aruz üzerine yaptığı incelemede ikili sayı sistemine karşılık gelen bir cihaz kullanır.^[][] Sayaçların kombinasyonlarıyla ilgili tartışması, binom teoreminin basit bir versiyonuna karşılık gelir. Pingala'nın çalışması aynı zamanda Fibonacci sayılarının (mātrāmeru olarak adlandırılır) temel fikirlerini de içerir.^[]

Sulba Sutralarından sonra Hindistan'dan gelen bir sonraki önemli matematiksel belge, güçlü Helenistik etkiler görülen ve MS 4. ve 5. yüzyıllara (Gupta dönemi) tarihlenen astronomik incelemeler olan Siddhantas'tır.^[] Ptolemaik trigonometride olduğu gibi tam kiriş yerine modern trigonometride olduğu gibi yarı kirişe dayalı trigonometrik ilişkilerin ilk örneğini içermeleri bakımından önemlidirler.^[] Bir dizi çeviri hatası aracılığıyla, "sinüs" ve "kosinüs" kelimeleri Sanskritçe "jiya" ve "kojiya" dan türemiştir.^[]

Yuktibhāṣā’da Sinüs Kuralının açıklaması

MS civarında, Aryabhata, mantık veya tümdengelimli metodoloji duygusu olmaksızın, astronomi ve matematiksel ölçmede kullanılan hesaplama kurallarını tamamlamayı amaçlayan, nazım biçiminde yazılmış ince bir cilt olan Aryabhatiya'yı yazdı.^[] Kayıtların yaklaşık yarısı yanlış olsa da, Aryabhatiya'da ilk olarak ondalık basamak-değer sisteminin ortaya çıktığı görülmektedir. Birkaç yüzyıl sonra Müslüman matematikçi Ebu Rayhan Biruni, Aryabhatiya'yı "sıradan çakıl taşları ve pahalı kristallerin bir karışımı" olarak tanımladı.^[]

7. yüzyılda Brahmagupta, Brahmagupta teoremini, Brahmagupta özdeşliğini ve Brahmagupta formülünü tanımladı ve ilk kez Brahma-sphuta-siddhanta 'da sıfırın hem yer tutucu hem de ondalık basamak olarak açıkça kullanımını ve Hint–Arap rakam sistemini açıkladı.^[] Matematik üzerine yazılmış bu Hint metninin çevirisinden (y. ), İslami matematikçiler Arap rakamları olarak uyarladıkları sayı sistemini tanıttı. İslam alimleri, bu sayı sistemi bilgisini yüzyılda Avrupa'ya taşıdı ve şimdi tüm dünyadaki eski sayı sistemlerinin yerini aldı. Hint-Arap sayı sistemindeki sayıları temsil etmek için çeşitli simge kümeleri kullanılır ve bunların tümü Brahmi sayılarından geliştirilmiştir. Hindistan'ın kabaca düzinelerce önemli el yazısının her birinin kendi sayısal kabartmaları vardır. yüzyılda, Halayudha'nın Pingala'nın çalışması üzerine yaptığı yorum, Fibonacci dizisi ve Pascal üçgeni ile ilgili çalışmaları içerir ve bir matrisin oluşumunu tanımlar.^[]

yüzyılda, Bhāskara II^[] güney Hindistan'da yaşadı ve o zamanlar bilinen tüm matematik dalları üzerine kapsamlı bir şekilde yazdı. Çalışması, sonsuz küçüklere eşdeğer veya yaklaşık olarak eşdeğer matematiksel nesneler, türevler, ortalama değer teoremi ve sinüs fonksiyonunun türevini içerir. Analizin icadının matematik tarihçileri arasında ne ölçüde tartışmalı bir konu olduğunu tahmin etti.^[]

yüzyılda, Kerala Matematik Okulu'nun kurucusu olan Sangamagramalı Madhava, Madhava-Leibniz serisini buldu ve ondan faydalanarak π'nin ilk 21 basamak değerini 3, olarak hesaplayan dönüştürülmüş bir seri elde etti. Madhava ayrıca arktanjantı belirlemek için Madhava-Gregory serisini, sinüs ve kosinüsü belirlemek için Madhava-Newton kuvvet serisini, sinüs ve kosinüs fonksiyonları için Taylor yaklaşımını buldu.^[] yüzyılda Jyesthadeva, Kerala Okulu'nun Yukti-bhāṣā’daki gelişmelerinin ve teoremlerinin çoğunu birleştirdi.^[][] Analizin temellerini atan Kerala Okulunun ilerlemelerinin yüzyılda Avrupa'ya aktarıldığı ileri sürülmüştür.^[] Cizvit misyonerler ve tüccarlar aracılığıyla o zamanlar antik Muziris limanı çevresinde faaliyet gösterdiler ve sonuç olarak, analiz ve hesaplamadaki sonraki Avrupa gelişmelerini doğrudan etkilediler.^[] Bununla birlikte, diğer bilim adamları Kerala Okulu'nun sistematik bir türev ve integral teorisi formüle etmediğini ve sonuçlarının Kerala dışına iletildiğine dair doğrudan kanıtlar olmadığını savunuyorlar.^[][][][]

İslam[değiştir

nest...

119984 119985 119986 119987 119988