Sofinin Dünyası

Sofie'nin Dünyası - Jostein Gaarder

Kitap Türü:Yabancı Romanlar, Tarihi, FelsefeOrjinal Adı:Sofies VerdenÇeviren:Sabir Yücesoy

Puan Tablosu

Arka Kapak Bilgisi

Sofie'nin Dünyası Özet

Sofie Amundsen, her şeyin her zamanki olağanlığında aktığı bir günde okuldan dönmüş ve posta kutusunda bir zarf bulmuştur: “Kimsin sen?”

İşte bugüne kadar oldukça sıradan bir yaşam sürdüğünü düşünen Sofie, bu iki kelime karşısında adeta sarsılmıştır. Bu zarf çok büyük bir yolculuğun ilk biletidir ve asla son değildir. Sofie, zarflar almaya devam eder ve bir felsefe kursunun içinde olduğunun bilincine varır. İyi de kimdir Sofie’ye bu oyunu oynayan? Sofie yaklaşmakta olan Doğum günü için babasının ona bir sürpriz yaptığını düşünür ama olaylar gerçeklikten sapmaya başladığında bunun hiç de basit bir sürpriz olmadığının farkına varır. Sofie, olur olmadık yerlerde bu zarfları bulmaktadır. Ayrıca zarflarda tıpkı kendisi gibi 15 yaşına basacak olan Hilde diye bir kızdan da bahsedilmektedir. Sofie’ye göre ortada büyük bir karışıklık vardır. Sofie, bu karışıklığı çözmek için posta kutusuna kimin zarfları bıraktığını görmek ister ve beklemeye başlar. Yaşlı ve oldukça garip görünümlü birini gören Sofie peşinden koşsa da bu gizemli adamı yakalayamaz.

Sofie birgün yatağının altında bir kaset bulur ve kasetin içerisindeki videoda gördükleri Sofie’yi iyice tedirgin etmeye başlamıştır. Alberto ismindeki filozof Atina sokaklarında yüzyıllar öncesinde dolaşmakta ve Platonile Sofie’yi tanıştırmaktadır.

Sofie ve Alberto’nun felsefi yolculuğu mitlerden doğa filozoflarından günümüze kadar dayanmaktadır. Mektuplaşmalara son veren Alberto ve Sofie felsefe derslerine yüz yüze devam etmeye karar verirler. Felsefe dersleri saatler sürmektedir çünkü Hilde ve Sofie’nin Yaş gününe çok az kalmıştır. Alberto’ya göre binbaşının ne yapacağı hiç belli değildir. Tabi tüm bunlar Sofie için hala belirsizlikken kafasını daha da karıştıran olaylar yaşar: Yerde bulduğu paranın Hilde tarafından kaybedilen para olduğunu öğrenir, Alberto’nun köpeği Hermes’in kendisiyle iletişime geçtiğini görür. Sofie, tüm bunları yaşarken annesi artık bu gizemli hallerden çok tedirgin olmaya başlamış ve Sofie’ye Yaş günü partisine Alberto’yu da davet etmesi gerektiğini söylemiştir.

Sofie için durum iyice karmaşıklaştığında kitap Hilde’nin gözünden yansıtılmaya başlanır. Sofie ve Alberto Knax, Hilde’nin babası Binbaşı Albert Knag’ın kızına hazırladığı Yaş günü hediyesinin bir parçasıdır. Binbaşı kızına BM tarafından görevlendirildiği Lübnan’daki taburundan bir kitap yazmaya karar vermiştir. Kitap, Sofie isimli bir genç kızın başından geçen olaylardan bahsetmektedir. Hilde, kitabı elinden düşüremez ve bir çırpıda öyküyü bitirmeye kararlıdır. Aynı zamanda da Alberto ve Sofie’nin durumuna oldukça üzülmüş onları bir kitabın içerisine sıkıştıran babasına öfkelenmiştir. Babasına bir oyun oynamaya karar verir ve tıpkı Sofie’nin başına gelenler gibi babası havaalanındayken ona farklı noktalarda bulabileceği notlar bırakır.

Alberto ve Sofie ise binbaşının öyküsünden kaçmanın planlarını yapmaktadır. Her şeyi Sofie’nin doğum günü partisinde sonlandırmaya karar verirler. Doğum günü partisinde bir sürü beklenmedik olay gelişir. Sofie ve Alberto için özgürlük zamanı gelmiştir. Sofie, evcil hayvanları ve annesi ile vedalaşır, onların gerçek olmadığını bilmesine rağmen Sofie için oldukça duygusal bir andır. Binbaşı kitabı şöyle noktalar: “Sanki yer yarıldı da içine girdiler.” Bu cümle Sofie ve Alberto için binbaşının en başından beri elinde tuttuğu iplerden kurtuluşun sihirli sözcükleridir. Binbaşı Sofie ve Alberto’ya fark etmeden de olsa başka bir dünyada varoluşlarını sürdürme imkânı vermiştir.

Hilde ve babası bahçede göle karşı otururken ve büyük patlamadan bahsederken Sofie ve Alberto onları izlemektedir. Artık işler tersine dönmüştür. Dışarıdan izlenebilen ve gözlenebilen tek yaşam ‘Sofie’nin Dünyası’ değildir.

DEĞERLENDİRME

Jostein Gaarder, bizlere didaktik bir eser sunmaktansa insanlığın var oluşunun ilk kıvılcımlarından günümüze kadar olan süreci öyküsel bir anlatımla harmanlamayı tercih etmiştir. Çok da güzel yapmıştır çünkü hem felsefe konusunda sizi içine çeken aynı zamanda da sizi Sofie’nin dünyasında sürükleyen harika bir yapıt ortaya çıkmıştır. Dili oldukça anlaşılır ve felsefeye başlangıç için güzel bir eser olduğunu ifade edebiliriz.

Yukarıda yapmış olduğum özet kitabın öyküsel boyutudur. Sizlere asırlık felsefe tarihi hakkında özet ama tadında bilgi alabilmek için bu kitabı okumanızı tavsiye ediyorum. Önemli olan içinizdeki hayreti uyandırmanızdır. Yetişkinlik evresinde günlük hayata öylesine bağlanıyoruz ki dünyaya hayret etme yeteneğimizi kaybediyoruz. Belki bir filozof gibi süslü ya da derin cümleler edemeyeceğiz ama dünyaya duyarlı kalıp içimizdeki çocuğu besleyecek aktivitelerde bulunabiliriz bu kitap da bu günlerde sizlere önerebileceğim aktivitelerden biridir.

Editör: Ceren Kozalıoğlu

Sofie'nin Dünyası Konusu

Hilde Moller Knag, on beş yaşına girmek üzere olan genç bir kızdır. Babası Birleşmiş Milletlerin Lübnan temsilciliğinde binbaşı olan Hilde, doğum günü sabahı erkenden uyanır ve başucunda kendisi için yazılmış bir kitap bulur. Kitap, Hilde’nin babası tarafından yazılmış bir doğum günü armağanıdır. Hilde sabırsızlıkla hediyesini okur ve Hilde’nin felsefe tarihindeki yolculuğu başlar.

Kitap, Sofie adındaki bir kızın posta kutusunda notlar bulmasıyla başlar. Sofie, kendini ummadığı bir anda felsefe kursunda bulur. Başlarda, mektuplarla başlayan bu kurs, zamanla Alberto Knox tarafından video kayıtları, ilginç kıyafetler, esrarengiz mekanlar ve farklı anlatımlarla desteklenir. Kitap süresince, Sofie binbaşı tarafından çoğu kez Hilde için gönderilen kartlarla, binbaşının ilginç oyunlarıyla karşılaşır. Başlarına gelen onca olayı anlamlandıramayan felsefe hocası Alberto ve öğrencisi Sofie, bir süre sonra kendilerinin Hilde için yazılmış bir romanın kahramanları olduklarını fark ederler ve binbaşının hayal dünyasından kurtulmak için bir plan yaparlar. Aziz Yahya gününde doğum gününü kutlamak için hazırlanan Sofie, yaşanacaklar için merak içerisindedir. Nihayet doğum günü gecesi gelir ve Sofie ve Alberto bu ilginç felsefe kitabından çıkarak, masal kahramanlarının, cinlerin ve perilerin yaşadığı ruhlar alemine geçerler.

Hilde babasının kendisi için yazdığı bu felsefe kitabını çok beğenir ve eve dönmek için hazırlanan babasına bir sürpriz yapmaya karar verir. Havaalanına inen babası için kartlar hazırlar ve onları bulmasını sağlar. Hilde’nin sürprizi babasının felsefe kitabında Sofie‘ye gönderdiği kartların benzeridir. Babasının gelişiyle çok mutlu olan Hilde, doğum günü hediyesiyle adeta bir felsefe kursu görür. Kursun devamında öğreneceklerini babasından dinlemeyi sabırsızlıkla beklemektedir.

Doğa filozofları ile başlayıp, günümüz filozoflarına kadar felsefe tarihinin büyük bir kısmına ışık tutan yazar, hayatı anlamaya yönelik sorularla okuyucuyu çoğu kez düşündürüp, çoğu kez de şaşırtıyor. Felsefe tarihinde uzun bir yolculuğa çıkmaya hazırlanan okuyuculara, Sofie, Alberto, Hilde ve binbaşı arkadaşlık ediyor. Bu uzun yolculuğa çıkmaya hazır tüm yolculara sesleniyorum: bir bardak sıcacık çayınızı ve hayal gücünüzü eksik etmeyiniz.

Sofie'nin Dünyası Soruları ve Cevapları

Sofie'nin Dünyası Yorumları