Emasya Açılımı

Bugün, 28 Şubat sürecinin ürünü olan "EMASYA" protokolüne ulaştı. 7 Temmuz 'de dönemin Genelkurmay Harekat Başkanı Korgeneral Çetin Doğan ile İçişleri Bakanlığı Müsteşarı Teoman Ünüsan arasında imzalanan EMASYA (Emniyet, Asayiş, Yardımlaşma) protokolünde her şey en ince ayrıntısına kadar düşünülmüş.

Çiçek: Kaldırılacak

Başbakan Yardımcısı Cemil Çiçek BUGÜN'e yaptığı açıklamada İçişleri Bakanlığı'nda EMASYA protokolünün kaldırılması amacıyla bir çalışma başlatıldığını açıkladı. Protokolün önümüzdeki günlerde iptal edileceği değerlendiriliyor. Meşhur protokol, 8 kısım ve 27 maddeden oluşuyor. Genelkurmay Başkanlığı ile İçişleri Bakanlığı arasında Sayılı İl İdaresi Kanunu'nun "11/D Maddesi" gereğince alınması gereken müşterek tedbirlere ilişkin protokolün metni basında ilk kez gündeme geliyor.

Genel hükümler

"Balyoz" darbe planına zemin hazırladığı öne sürülen EMASYA protokolünün 1. kısım genel hükümlerden oluşuyor. Genel hükümler arasında; amaç, kapsam, dayanak ve tanımlar yeralıyor. İkinci kısım kuvvet kullanılması, üçüncü kısım kuvvet kaydırılması, dördüncü kısım emir-komuta ilişkilerinin düzenlenmesi, beşinci kısım ise işbirliği ve koordinasyon, altıncı kısım tamamlayıcı hususlar, yedinci kısım mali hususlar, sekizinci kısım ile yürütmeye ilişkin hususlardan oluşuyor.

Protokolün amacı

EMASYA protokolünün 5. sayfasında ise 3 bölüm bulunuyor. 1. bölüm "Koordinatör Valilik", 2. bölüm, "Harekat Merkezi faaliyetleri", 3. bölüm ise, "İstihbarat faaliyetleri" başlığı ile yeralıyor. EMASYA protokolünün amacı madde-1'de şöyle açıklanıyor: "Bu protokolün amacı, bir veya birden fazla ilde çıkan veya çıkabilecek olaylarla ilgili olarak valilerin isteği üzerine askeri birlik tahsis edilmesi durumunda, güvenliğin, asayiş ve kamu düzeninin sağlanması ve terörle mücadelede, askeri birlikler ile kolluk kuvvetleri arasında; a) Kuvvet kullanılması b) Kuvvet kaydırılması c) Emir komuta ilişkileri d) İşbirliği ve koordinasyon e) Gerekli görülen diğer hususları, belirlemek, uygulanacak yöntem ve alınacak tedbirleri ortaya koymaktır.

iSTiHBARAT faaliyetleri

Protokolün üçüncü bölümü "istihbarat faaliyetlerini" içeriyor. maddede istihbarat faaliyetleri şöyle açıklandı: "EMASYA Bölge ve Tali Bölge Komutanlıklarında; terörle mücadelede görev yapan bütün birimlerin istihbarat gayretlerinin birleştirilmesi ve istihbaratın koordinesi için, "MÜŞTEREK İSTİHBARAT MERKEZLERİ" tesis edilir. Başbakanlığın 25 Haziran gün ve sayılı genelgesi gereğince jandarma, MİT ve emniyet temsilcileri de bu merkezin çalışmalarına asil üye olarak katılırlar. Jandarma, MİT ve emniyet temsilcileri, EMASYA Bölge Komutanlığı'nın belirleyeceği zaman, şekil ve usullerle çalışmalarını ve istihbarat bilgilerini takdim ederler ve karşılıklı istihbarat mübadelesinde bulunurlar. Elde edilen sonuçlardan ilgili valiye bilgi verilir.

Özel Harekât MADDESi

Genelkurmay'ın 'den beri kırsala çıkmalarına izin vermediği emniyet Özel Harekât timleri de kapsam içine alınmış. maddede, "EMASYA görevlerinde ve özellikle kırsal alanda terörist unsurlara karşı icra edilecek operasyonlarda polis özel harekat timleri ile askeri birliklerin kullanılması amacıyla, EMASYA komutanlıkları ve ilgili mülki amirlerin koordinasyonu ile müşterek tatbikatlar icra edilir" hükmü yer alıyor. EMASYA protokolünün yedinci kısmı "mali hususlardan" oluşuyor. madde mali hususları şöyle tanımlıyor: "Polis Özel Harekat timlerinin EMASYA Bölge veya Tali Bölge Komutanlıklarının harekat kontrolünde uzun süreli operasyonlara iştiraki halinde, bu timlerin iaşeleri ilgili askeri birlikler tarafından sağlanacaktır. Bu maksatla yapılan harcamalar mevcut mali mevzuat usullerine göre, İçişleri Bakanlığı Emniyet Genel Müdürlüğü bütçesinden, Milli Savunma Bakanlığı bütçesine aktarılır" deniliyor.

İhtilaflar bile düşünülmüş

İmzalandığı 'den itibaren geçerli olan EMASYA protokolünde Genelkurmay Başkanlığı ile İçişleri Bakanlığı arasında ileride doğacak ihlitaflar bile unutulmamış. Protokolün maddesi bunun için düzenlenmiş. O maddede, "Protokolün uygulanmasından doğacak ihtilaflar, aksayan hususlar ve değişiklik teklifleri karşılıklı görüşmeler yoluyla düzeltilecektir" deniliyor.

İŞTE O PROTOKOL

GENELKURMAY BAŞKANLIĞI İLE İÇİŞLERİ BAKANLIĞI ARASINDA SAYILI İL İDARESİ KANUNU "11/D MADDESİ" GEREĞİNCE ALINMASI GEREKEN MÜŞTEREK TEDBİRLERE İLİŞKİN PROTOKOL

BİRİNCİ KISIM: GENEL HÜKÜMLER

AMAÇ: MADDE Bu protokolün amacı, bir veya birden fazla ilde çıkan veya çıkabilecek olaylarla ilgili olarak valilerin isteği üzerine askeri birlik tahsis edilmesi durumunda, güvenliğin, asayiş ve kamu düzeninin sağlanması ve terörle mücadelede, askeri birlikler ile kolluk kuvvetleri arasında; a) Kuvvet kullanılması b) Kuvvet kaydırılması c) Emir komuta ilişkileri d) İşbirliği ve koordinasyon e) Gerekli görülen diğer hususları, belirlemek, uygulanacak yöntem ve alınacak tedbirleri ortaya koymaktır.

KAPSAM: MADDE Bu protokol, toplumsal olayların önlenmesinde ve kamu düzeninin sağlanmasında, mülki amirler (vali ve kaymakamlar), EMASYA Komutanlıkları (EMASYA Bölge Komutanlıkları, EMASYA Tali Bölge Komutanlıkları, EMASYA Birlik Komutanlıkları) ve kolluk kuvvetleri (Jandarma, polis, GKK, sadece asli görevleriyle sınırlı olmak üzere özel güvenlik birimleri) arasındaki yetki, görev ve sorumlulukları ile müştereken uygulanacak tedbirleri kapsar.

DAYANAK: MADDE Bu protokol sayılı İl İdaresi Kanununun 11'inci maddesinin D fıkrasına dayanılarak hazırlanmıştır.

TANIMLAR: MADDE

İKİNCİ KISIM

KUVVET KULLANILMASI MADDE - 5: Terör ve toplumsal olayları değerlendirmek, kullanılacak kolluk kuvvetlerini düzenlemek, olaylara müdahale yöntemlerini belirlemek, kesintisiz koordinasyon ve işbirliğini sağlamak maksadıyla; il ve ilçe bazında "İL VE İLÇE GÜVENLİK KOORDİNASYON KOMİSYONLARI" ihdas edilir. İl Güvenlik Koordinasyon Komisyonları; vali garnizon komutanı veya temsilcisi, il jandarma komutanı, il emniyet müdürü, MİT temsilcisi ve gerekli görülen diğer ilgililerden teşkil edilir. İlçe Güvenlik Koordinasyon Komisyonları; kaymakam, garnizon komutanı veya temsilcisi, ilçe jandarma komutanı, ilçe emniyet müdürü/amiri, MİT temsilcisi (varsa) ve gerekli görülen diğer ilgililerden teşkil eder. İl ve İlçe Güvenlik Koordinasyon Komisyonları; yeterli hazırlık zamanı bırakacak şekilde, olaylara karşı alınacak tedbirleri ve müdahale yöntemlerini tespit eder, askeri kuvvet talep edilmesi konusunda mülki amirlerin karar vermelerine yardımcı olur. İl ve İlçe Güvenlik Koordinasyon Komisyonları; illerde vali, ilçelerde kaymakamların başkanlığında ayda bir defa olağan, gerekli hallerde olağanüstü toplanarak, il ve ilçenin güvenlik durumunu değerlendirir.

MADDE Mülki amirler, olaylara müdahale için (tabii afet durumları hariç) askeri birlik talebinde bulunmadan önce;

a. Kolluk kuvvetleri ile kontrol altına alınabilecek olaylarda zayıf bir ihtimal de olsa olayların kontrolden çıkması söz konusu ise, kuvvet talebinde bulunmadan önce EMASYA komutanlıklarına (bölge/ tali) bilgi vererek, kademeli hazırlık süresi imkanı sağlar.

b. İl ve İlçe Güvenlik Koordinasyon Komisyonlarında yapılan durum değerlendirmesi neticesinde, mülki amirler tarafından askeri birliklerden kuvvet talebi zorunlu görülür ise, birlik komutanları ile koordinede bulunularak, uygun müdahale usullerinin icra edilmesine imkan verecek tarzda; birliklere hazırlık ve teşkilatlanma için yeterli zamanı sağlayacak şekilde önceden uyarı yapılır.

c. Kamu düzenini bozma istidadı gösteren terör dışındaki toplumsal olayların; kolluk kuvvetleri ile bastırılması esas alınır ve gerekli görülen hallerde, askeri gücün "caydırıcılık" özelliğinden yararlanılır.

d. Sportif faaliyetler, futbol maçları, planlı gösteri yürüyüşleri gibi olağan durumlar için, askeri kuvvet talebinde bulunulması hususu özenle değerlendirilmelidir. Zorunluluk olmadıkça kuvvet talebinde bulunulmamalıdır. MADDE - 7: Mülki amirler tarafından, önceden yapılacak planlama ve hazırlıklarda, kolluk kuvvetlerinin kullanılmasına ilişkin esaslar, muhtemel kullanma planları ve muhabere irtibatları, EMASYA Komutanlıkları ile yeterli bir zaman öncesinden koordine edilir. Mümkün olduğu durumlarda bu planlar, esaslar ve irtibatlar; muhtelif senaryolara göre prova edilir.

MADDE-8 : EMASYA Komutanlıkları tarafından, mülkü amirler emrindeki kolluk kuvvetlerinin muhtemel olaylarda daha önceden kullanabileceği göz önünde bulundurularak; emir komutanının askeri birliğe geçtiği andan itibaren, kolluk kuvvetlerinin "emre/ harekat kontrolüne" alma şeklinde kullanılacağı dikkate alınır.

MADDE Toplantı ve gösteri yürüyüşü gibi toplumsal olayların şekil değiştirerek birçok bölgede, geniş halk kitlelerine yaygınlaşması, şiddete, katliama veya ayasal düzeni bozmaya yönelmesi durumunda İl/ilçe Güvenlik Koordinasyonları Komisyonu, olağanüstü ve ivedikllikle toplanır. Bu gibi durumlarda EMASYA Komutanlıkları (bölge/ tali) olayları yakinen takip eder ve birlikleri hazır bulundurur. Olayların gelişmesini değerlendirir. Bayta mülkü amirler olmak üzere ilgili kademelere bilgi verir ve gecikmenin yaratacağı mahsurları ortadan kaldırmak için olaylara müdahale eder. Bu ve benzeri durumlarda olayların yaygınlaşmasını önlemek ve olayları bastırmak esas alınır.

ÜÇÜNCÜ KISIM

KUVVET KAYDIRILMASI MADDE Bir ildeki olayların gelişmesi üzerine mevcut kolluk kuvvetleri ile birlikte askeri birliklerin de yetersiz kalacağının değerlendirilmesi durumunda ilgili EMASYA Tali Bölge Komutanı bu ilden sorumlu EMASYA Bölge Komutanlığından yardım talep ederek iller arasında kuvvet kaydırması sağlanır.

MADDE Birden fazla ili içine alan olaylarda aynı nitelikteki olayların gelişmesi veya kırsal kesimde de ve mevcut askeri birliklerin de yetersiz kalacağının değerlendirilmesi durumunda ilgili EMASYA Bölge Komutanlığı ve Koordinatör Vali arasında müteakip EMASYA Bölge Komutanı bir üst komutanlığından (Ordu/Kuvvet Komutanlığı, "funduszeue.infoK.lığı dahil") kuvvet talebinde bulunarak iller arasında kuvvet kaydırır.

MADDE Bir veya birden fazla ili içine alan terör olaylarında askeri birliklerin kullanılması için vali ve /veya koordinatör valiler tarafından kuvvet talebi yetkili EMASYA Komutanlıklarına yazılı olarak yapılır. Acil durumlarda bu istek sonradan yazılı şekilde şekle dönüştürülmek kaydıyla sözlü olarak yapılabilir. Bu yazılı talebin düzenlenmesinde kırsal alanlarda terörist unsurların yakalanması etkisiz hale getirilerek tasfiye edilmesi için bu tür harekatın kapsamı ve özelliği dikkate alınarak kesintisiz olarak sürecek seri operasyonların icrası dikkate alınır.

MADDE Emaysa Komutanlıklarının talebi ve ihtiyaç halinde ilgili vali, kamu kurum ve kuruluşlarının hizmet araçgereç ve malzemelerinin il ve ilçeler arasında kaydırılmasının ve kullanılmasını sağlayarak personeliyle birlikte olay sürecince emre/harekat kontrolüne verebilir.

DÖRDÜNCÜ KISIM

EMİR-KOMUTA İLİŞKİLERİNİN DÜZENLENMESİ MADDE EMASYA planlarının uygulanması için mülki makamlar tarafından kuvvet talebinde bulunduğu ve olay mahalline intikal edildiği andan itibaren kıdemli askeri komutan (Jandarma dahil) emir komutayı alır. Kolluk kuvvetleri bu andan itibaren askeri komutanını emrine girerler. Askeri komutan tarafından aksine bir emir verilmedikçe olay mahallindeki kolluk kuvvetlerinin almış odluları tertip, tedbir ve düzenler bozulmaz.

MADDE Emir komutanın askeri birlik komutanına geçtiği andan itibaren zor kullanmanın derecesinin tayini ile kullanılacak araç ve gereçler ile silah kullandırmanın yetki ve sorumluluğu askeri komutandadır.

MADDE Mülki makamların koordinatörlüğünde muhtelif senaryolara göre EMASYA planlarının uygulanması ,emir komuta ilişkileri ve işbirliğinin esaslarının geliştirilmesi maksadıyla ,ilgili EMASYA Bölge ve Tali Komutanlıkları ve kolluk kuvvetleri personelinin katılımı ile EMASYA / Komutanlıklarının koordinatörlüğünde ,yılda en az bir defa EMASYA seminerleri düzenlenir.

MADDE Olaylara müdahale hangi kurum- kuruluşların destek görevi alacağı, il valileri veya görevlendirildiyse koordinatör vali tarafından ilgili EMASYA Bölge/ Tali Komutanlıkları ile koordine edilerek, belirlenir ve bu husus önceden yapılacak planlamalarda ayrıntılı olarak belirtilir.

MADDE İlgili mülki amir tarafından görevlendirilen polis özel hareket timleri, iç güvenlik harekatı süresince EMASYA Bölge ve Tali Komutanlıkları'nın harekat kontrolünde görev yaparlar . Geçici köy korucuları da, bölgedeki ilgili jandarma komutanlığının emir-komutasında olarak EMASYA Komutanlıklarının harekat kontrolünde görev yaparlar.

BEŞİNCİ KISIM

İŞBİRLİĞİ VE KOORDİNASYON BİRİNCİ BÖLÜM KOORDİNATÖR VALİLİK MADDE Birden fazla ili içine alan olaylarda, iller arasında kuvvet kaydırılması ve kullanılması, işbirliği koordinasyon, emir-komuta ilişkileri ve gerekli görülen diğer hususların uygulanmasını sağlamak üzere geçici olarak Koordinatör Vali olarak görevlendirilebilir. Görevlendirilen koordinatör vali, bulunduğu yerdeki EMASYA bölge komutanından gerekli görülen hallerde kuvvet talebinde bulunur, yürütülecek faaliyetleri ve işbirliğini bu komutanlıkla takip eder, iller ve kuvvetler arasında koordinasyonu sağlar.

İKİNCİ BÖLÜM HAREKAT MERKEZİ FAALİYETLERİ MADDE Mülki makamlardan askeri kuvvet talebi geldiği andan itibaren EMASYA komutanlıkları nezdinde teşkil edilen "Asayiş Harekat Merkezleri"nde, jandarma komutanlıkları ve emniyet müdürlüklerini temsilen gerekli irtibat ve koordineyi sağlayacak şekilde, yeteri kadar irtibat personeli ve muhabere teçhizatı bulundurulur ve 24 saat esasına göre faaliyet gösterilir.

MADDE Olayları en üst seviyede takip etmek, hükümeti ve komuta katını bilgilendirmek maksadıyla, Genelkurmay Başkanlığı bünyesinde bir İç Güvenlik Harekat Merkezi oluşturulmuştur. İçişleri Bakanlığı seviyesinde de buna eş değer bir "ASAYİŞ HAREKAT MERKEZİ" teşkilinde Emniyet Genel Müdürlüğü ve Jandarma Genel Komutanlığı Asayiş Harekat Merkezlerinden faydalanılır ve her iki kurum arasında işbirliği ve koordinasyona işlerlik kazandırılır.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM İSTİHBARAT FAALİYETLERİ MADDE EMASYA Bölge ve Tali Bölge Komutanlıklarında; terörle mücadelede görev yapan bütün birimlerin istihbarat gayretlerinin birleştirilmesi ve istihbaratın koordinesi için, "MÜŞTEREK İSTİHBARAT MERKEZLERİ" tesis edilir. Başbakanlığın 25 Haziran gün ve sayılı genelgesi gereğince jandarma, MİT ve emniyet temsilcileri de bu merkezin çalışmalarına asil üye olarak katılırlar. Jandarma, MİT ve emniyet temsilcileri, EMASYA Bölge Komutanlığının belirleyeceği zaman, şekil ve usullerle çalışmalarını ve istihbarat bilgilerini takdim ederler ve karşılıklı istihbarat mübadelesinde bulunurlar. Elde edilen sonuçlardan ilgili valiye bilgi verilir.

ALTINCI KISIM

TAMAMLAYICI HUSUSLAR MADDE EMASYA görevlerinde ve özellikle kırsal alanda terörist unsurlara karşı icra edilecek operasyonlarda polis özel harekat timleri ile askeri birliklerin birlikte kullanılması amacıyla, EMASYA komutanlıkları ve ilgili mülki amirlerin koordinasyonu ile müşterek tatbikatlar icra ediler

YEDİNCİ KISIM

MALİ HUSUSLAR MADDE Polis özel harekat timlerinin EMASYA Bölge ve ya Tali Bölge Komutanlıklarının harekat kontrolünde uzun süreli operasyonlara iştiraki halinde, bu timlerin iaşeleri ilgili askeri birlikler tarafından sağlanacaktır. Bu maksatla yapılan harcamalar mevcut mali mevzuat usullerine göre, İçişleri Bakanlığı Emniyet Genel Müdürlüğü bütçesinden Milli Savunma Bakanlığı bütçesine aktarılır

SEKİZİNCİ KISIM

YÜRÜTMEYE İLİŞKİN HUSUSLAR MADDE Bu protokol imza tarihinden itibaren geçerlidir.

MADDE Protokolün uygulanmasından doğacak ihtilaflar, aksayan hususlar ve değişiklik teklifleri karşılıklı görüşmeler yoluyla düzenlenecektir.

MADDE İş bu protokol tarihinde taraflar tarafından imza altına alınmıştır. (PROTOKOLÜN ALTINDA İMZASI BULUNANLAR) İÇİŞLERİ BAKANLIĞI ADINA Teoman Ünüsan Vali İçişleri Bakanlığı Müsteşarı GENELKURMAY BAŞKANLIĞI ADINA Çetin Doğan Korgeneral Harekat Başkanı

KAYNAK: BUGÜN

Altı yıl önce "Darbeye zemin hazırlıyor, demokrasinin boynuna geçirilen kement" denilerek iptal edilince, askerin elini kolun bağlanan EMASYA, (Emniyet-Asayiş yardımlaşma) protokolü, "Terörle mücadelede etkinlik" gerekçesiyle geri geldi. Bu konuyu da kapsayan yasa, Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından imzalandı ve yürürlüğe girdi.

Emin ÖZGÖNÜL

Yayınlanma: - 14 Temmuz Güncellenme:

Cumhurbaşkanı Erdoğan 4 Şubat 'da iptal edilen EMASYA için, “Böyle protokol olamaz, olmayacak. Bu işi bitireceğiz” demiş, Abdullah Gül de ‘'Hukuk anlayışımız ve standartlarına göre buna gerek yok'' açıklaması yapmıştı. Dönemin AKP Genel Başkan yardımcısı Ayhan Sefer Üstün de, “'ların hukuk düzenine dönülmez. EMASYA'nın geri gelmesi mümkün değil” demişti.

VALİ İZNİ KALKTI

Ancak Binali Yıldırım hükümetince hazırlanan ve TBMM’den geçerek dün de Erdoğan tarafından onaylanan yasa ile, EMASYA geri geldi. Yasa ile, asker, validen izin almadan, birlik komutanının emri ile terör operasyonu yapabilecek. Kaçan teröristleri yakalamak için arama ve operasyonlarda da hakim iznine gerek olmayacak. Kamu düzeninin bozulması halinde İçişleri Bakanının teklifi ve Bakanlar Kurulu kararıyla askeri birlik görevlendirilecek.

Birliklerin çapı, teşkilatı, emir komuta ilişkileri, kuvvet kaydırılması konusunda Genelkurmay yetkili olacak. TSK personeli, kendi birlik komutanının emri ile, genel kolluk kuvvetlerinin yetkilerini de kullanıp, terör mücadelesi yapacak. Valiler ise bu dönemde koordinasyon görevi yapacak. Polis-Asker ortak operasyonlarında da komuta, en yüksek rütbeli askeri birlik komutanında olacak.

ASKERE DOKUNULMAZLIK

Bu faaliyetler sebebiyle işlendiği iddia edilen suçlar, askeri suçlardan sayılacak. Askere soruşturma izni verilmeden, gözaltı ve tutuklama yapılamayacak. Görev sırasındaki zararı, devlet tazmin edecek. Kişisel kusurdaki tazminat davaları ancak devlet aleyhine açılabilecek. Görevini kötüye kullanana tazminat, Milli Savunma Bakanı'nın uygun bulması şartıyla rücu edilecek. Hukuki korumaya ilişkin düzenlemelerden, yasanın yürürlüğe girdiği tarihten önce operasyonlara katılan TSK personeli ile diğer güvenlik görevlileri ve köy korucuları da yararlanacak.

EMASYA İÇİN “DARBE” DEMİŞLERDİ

7 Temmuz 'den 4 Şubat 'a kadar uygulanan EMASYA protokolü için ‘'Cuntacıların darbe planlarına dayanak yapılıyor, Balyoz darbe planında da EMASYA kullanıldı'' propogandası yapılmış ve bu protokol, dönemin Genelkurmay Harekat Başkanı Korgeneral Mehmet Eröz ile İçişleri Bakanlığı Müsteşarı Osman Güneş'in imzası ile yürürlükten kaldırmıştı. EMASYA, Şemdinli’deki Umut Kitabevi’nin bombalanmasının ardından astsubayın ifadesiyle kamuoyunun gündemine girmişti. Protokol, Türkiye’nin gündemine ise Balyoz Eylem Planı iddialarıyla oturdu. 27 maddelik protokol askere, şehirlerdeki toplumsal olaylara müdahale imkanı tanıyor, terör şüphesi ile de olaylara el konabiliyordu. 6 yıl önce kaldırılan bu protokolün benzeri şimdi yasayla geri geldi.

BAKAN “BU EMASYA DEĞİL”

Milli Savunma Fikri Işık ise yeni yasanın EMASYA ile ilgisi olmadığını savundu ve ” Bu düzenlemede askerin görevi net olarak tanımlanıyor. Karar yetkisi, İçişleri Bakanlığının teklifi üzerine Bakanlar Kuruluna veriliyor. Asker ise, operasyonun icrasında yetkili. Bunu tabi ki Vali yapamaz. Vali, gözetim ve izleme yapacak. Her yönüyle sivil irade hakim. TSK’nın teröristle mücadelede askerî operasyonun icrasıyla sınırlandırıldığı bir düzenleme. EMASYA da ise, Valinin talebinden sonra yetki askerdeydi. Şimdi ise sadece operasyonun icrası yetkisi askerî kademede” dedi.

Abdullah GülAKPaskerAyhan Sefer ÜstünBakanlar KuruluBinali YıldırımCumhurbaşkanıdarbeEmniyeteylemFikri IşıkGenelkurmayİçişleri BakanlığıPolisTBMMTerörTSK

"YURTTAŞ SAHİPSİZ KALDI"

Bölgeye üç TIR yardım gönderdiklerini belirten eski AKUT Vakfı Başkanı Mahruki şunları söyledi:

"Tam bir felaketle karşı karşıyayız. Yurttaşlarımız anormal derecede sahipsiz kaldı. Bölgeye ulaşabilen kurtarma ekipleri, kahramanca çalışıyorlar ama sayıca çok yetersizler. Türk Silahlı Kuvvetleri’nin neden geriden geldiğini anlamış değilim. En öncelikli konu arama kurtarma çalışmaları. Bunu çözmemiz gerekiyor. Bu noktada da bölgeye ulaşım çok büyük bir problem. Türk Silahlı Kuvvetleri ilk andan itibaren çok etkin ve güçlü bir şekilde bölgeye girmedi. Bunu sebebini bilemiyorum. Yollar bitmiş durumda, trafik yok, insanlar karayoluyla halen bir yerden bir yere ulaşmaya çalışıyor. Neden helikopterler çalışmıyor? ’daki Marmara depreminde havada vızır vızır çalışan tane helikopter vardı. Bunlar ordunun araçlarıydı. Eskiden EMASYA protokolü vardı. Bu kaldırılınca şimdi her şey direktifle oluyor."

"ÇOK SIKINTILI BİR SÜREÇLE KARŞI KARŞIYAYIZ"

Kendilerine ulaşan çok sayıda yardım talebi bulunduğunu da dikkat çeken Mahruki, “Bize ulaşan o kadar çok yardım talebi var ki. ‘Babam enkaz altında hiç kimseye ulaşamıyorum ne olur yardım edin’ diyerek ağlaya ağlaya bizi arayan insanlar var. Bunları duydukça içimiz parçalanıyor. Bölgede gönüllü çalışanlar vasıtasıyla insanlara ulaşmaya çalışıyoruz. Çok fazla ihbar aldık. Durum tam bir felaket, insanlar sahipsiz. Bu deprem bir afet değil, bir felaket. Marmara depreminden daha büyük iki deprem sekiz saat içerisinde meydana geldi. Böyle bir şeyi daha önce hiç yaşamadık. Çok sıkıntılı bür süreçle karşı karşıyayız" dedi.

"TSK İLK ANDAN İTİBAREN ALANDA OLMALIYDI"

Herkesin seferber olması gerektiğini söyleyen Mahruki, "Türk Silahlı Kuvvetleri ilk andan itibaren askeri uçaklarıyla, helikopterleriyle ve gemileriyle alanda olmalıydı. Sadece AFAD’ın, sivil toplum örgütlerinin, gönüllülerin seferber olması yetmez” ifadelerini kullandı.

EMASYA NEDİR?

Açılımı “Emniyet Asayiş Yardımlaşma Protokolü” olan EMASYA protokolü, 7 Temmuz tarihinde Mülki amirlikleri temsilen İçişleri Bakanlığı ile Genelkurmay arasında imzalanmıştı. 27 maddeden oluşan protokol kapsamında alay seviyesinde birlikler kuruldu. Bu birliklere daha sonra doğal afetlerde müdahaleyi kapsayan DAFYAR (Doğal Afet Yardım Birliği) görevi tanımlandı. AKP’nin 4 Şubat ’da uygulamadan kaldırdığı protokol, 13 Temmuz ’da AKP'li Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan tarafından yeniden imzalandı. 15 Temmuz darbe girişimi sonrası ise protokol yeniden kaldırıldı.