Bilanço Nedir

Öte yandan bilanço; şirket sermayesine yönelik yapısal değeri de ortaya çıkarır. Şirketlerin edindiği veya kuruluş aşamasından itibaren sahip oldukları varlıklar ve hissedar yatırımları bilanço ile görüntülenir. Hissedarların aktif ve durağan yatırımlarına ilişkin değerler yine bilanço çizelgesinde detaylı şekilde yer alır.

Bir işletme için önemli konulardan biri bilanço paylaşımıdır. Çünkü firmaların bilanço değerlerini hissedarlarıyla ve regülatörlerle paylaşması gerekir. Ortaklıklar ya da şahıs şirketleri için bilanço hazırlığı, paylaşma zorunluluğu bulunmaz. Ancak bir firmanın durumunu takip ve gözlem için bilanço hazırlığının ve paylaşımının önemi büyüktür. 
Temel analiz planlamaları ve finans işlemlerine yönelik oranlar için yapılan hesaplamalarda bilanço değerleri baz alınır. Envanter hazırlığı ve bilançolar için düzenleme dönemlerine ise bilanço günü adı verilir. 

Bilanço Nedir?  

Bilanço; şirketlerin ilgili tarih ve döneme dair finansal durumlarını yansıtan mali tablolardan biridir. Bu tablolar kısa vadeli finansal döngüleri ve varlık takiplerini içerir. Bu nedenle orta ve uzun vadeli yatırım ve takipler için kullanılmazlar.

Yapılan işlemlerin temel amacı önceki dönemlerle karşılaştırmalı şekilde finansal değerlendirmelerin beslenmesidir. Yani bilançolar arası mali karşılaştırmalar ile şirketin ilerleme durumu teyit edilir. Aynı durum gerileme ve zarar hareketlerinin boyutları için de geçerlidir. Kısa aralıklı karşılaştırma çalışmaları ile bilançolar sayesinde yakından finansal takip zemini yaratmak mümkündür. 

Bilanço Nasıl Oluşturulur? 

“Bilanço nedir?” sorusunu araştıranlar için önem taşıyan konulardan biri oluşturma işleminin gerekleridir. Bilanço oluşturmak için gereken unsurlar temel bir formüle dayanır. Bu formül; 
Toplam varlıklar = yükümlülükler + öz kaynaklar şeklindedir.

Yani bir şirkete ait tüm varlıklar, o şirketin yükümlülükleri ile öz kaynaklarının toplanan değerine eşit olmak zorundadır. Ancak bu şekilde söz konusu şirketin ilerleme durumu sağlıklı şekilde teyit ve tespit edilebilir. Şirket sermayeleri öz kaynak olarak değerlendirilir. 

Bilançonun Bileşenleri  

“Bilanço ne demek?” diye merak edenler için bileşenlere ilişkin bilgi edinmek şarttır. Çünkü bilançoların en temel özelliği sahip oldukları 3 unsurun bir arada kullanılmasıdır.

Varlıklar, yükümlülükler ve öz kaynaklar aynı anda bir araya getirilmeden bir bilanço değerlemesi yapılamaz. Dolayısıyla bilanço oluşturmak veya karşılaştırma süreci başlatmak isteyenlerin bu 3 bileşeni bir araya getirerek çizelge oluşturması gerekir. 

Bilanço Türleri Nelerdir?  

“Bilanço ne işe yarar ve türleri nelerdir?” gibi sorular işletme yönetimi açısından önem arz eder. Bu konularda bilgi sahibi olmak istediğinizde ilk dikkat noktası bilançonun içeriği ve türleri olmalıdır.

Bilanço türleri kendi arasında; rapor şeklinde bilanço, hesap bilançosu, karşılaştırmalı bilanço, analitik bilanço, ticari bilanço, konsolide bilanço ve işletme bilançosu olarak kategorilere ayrılır. Bu bilanço türlerinin her biri; içerik, değer, takip amacı, oluşturma kriterleri ve bileşenleri açısından farklı özelliklere sahiptir. 

Karşılaştırmalı Bilanço  

İşletmelere ait bir bilançodaki tutarların, belirlenen tarihe dair farklı bir bilançoyla karşılaştırılması için hazırlanır. Karşılaştırmalı bilanço tarihleri işletme yönetimi tarafından belirlenir. Hangi döneme ait veriler analiz edilecekse, ilgili bilançonun veri değerleri o dönemin tarihlerini ve finansal değerlerini içerir. Bu sayede iki farklı dönem arasındaki finansal ilerleme veya gerileme teyidi yapılır. 

Hesap Şeklinde Bilanço  

Bilanço hesapları yapılırken aktif ve pasif değerlerin bulunduğu bölgeler türlerin ayrımı için önemlidir. Hesap şeklinde bilanço hazırlıkları sırasında; aktif varlıklar sol tarafta, pasif varlık ve değerler sağ tarafta yer alır. Bu bilanço türleri “T” düzeneğinde biçimlendirilir ve hesap çizelgesine benzer. 

Analitik Bilanço  

Bilançolar genel olarak farklı analiz kategorilerinin verileri şeklinde kurgulanır. Analitik bilanço türü de bunlardan biridir. Hesap tutarlarının farklı oransal ifadelerine analitik bilanço modelinde yer verilir. Analiz verilerinde detaylı inceleme yapılması gerektiğinde; oransal değerlerin yer aldığı bilanço türü kullanılır. 

Mali Bilanço  

Vergi bilançosu olarak da anılan mali bilanço, mali yasaların ve yaptırımların baz alındığı bilanço türüdür Mali bilanço düzenlemeleri sırasında yasal yükümlülüklere dikkat edilmesi şarttır. İlgili yasada yer alan kıstas ve yasaklar ile mutlaka içerikte yer alması gereken unsurlar mali bilançonun vazgeçilmez özelliğidir.

Ticari kazancın takibi, saptanması ve karşılaştırma modeli için kullanılması adına mali bilanço düzenlenebilir. Ayrıca amortisman değerlerinin yer aldığı bu bilanço türünde pek çok iktisadi veri girişi için Vergi Usul Kanunu baz alınır. 

İşletme Bilançosu  

Bir işletmenin belirlenen tarihine ait bilançoya işletme bilançosu denir. Belli bir işlem anı ya da gününe dair tüm finansal durumlar işletme bilançosu üzerinden kontrol edilebilir. Karşılaştırmalı bilanço işlemleri için de işletme bilançosu verileri kullanılabilir.

İşletmelerin kuruluş aşamalarından itibaren nitelikli finansal takip yapması, büyüme hareketleri açısından vazgeçilmez bir ihtiyaçtır. Bu ihtiyaca yönelik kuvvetli takip argümanlarının başında da bilanço yer alır. Finansal döngünün tespiti ve takibini en ayrıntılı biçimde bilanço hazırlığı ile görüntülemek mümkündür. 

Konsolide Bilanço 

Bilanço türleri arasında alt kategoriler bulunmaktadır. Bunlardan biri de konsolide bilançolardır. Solo bilançoların karşıtı olarak da bilinen konsolide bilançonun temel işlevi; sermaye ilişiği bulunan ortaklar için aynı dönemin varlıklarını tek işletmeye ait gibi göstermektir. Yani aralarında ana ortaklık sebebiyle sermaye birliği bulunan şirket veya kurumların varlıkları, konsolide bilanço ile tek işletmeye ait gibi sunulur ve değerlendirilir. Birden fazla işletmenin varlık değerlerini içeren bu bilanço türü; bilanço analizi için sıklıkla tercih edilir.  

Rapor Şeklinde Bilanço 

Hesap sıralamaları için belirlenen tekniği ile diğer türlerden ayrılan rapor şeklinde bilanço; özgün bir sıralama modeline sahiptir. Bu tür bilançolarda pasif hesaplar, aktif hesapların altında kalıplaşmış bir sıra ile yer alır. Tekdüzen adı verilen muhasebeleştirme çalışmaları sırasında, bilanço düzenlemeleri için rapor tipi bilanço modeli kullanılır.  

Ticari Bilanço 

Bilanço tablosu hazırlanırken dikkat edilmesi gereken hususların başında, türlere dair bilgi edinme ve işlevsel kullanım yer alır. Bilanço türleri arasında yaygın kullanımı bulunan kategorilerden biri de ticari bilançodur.

Ticari bilançolarda ticari yaşama ait usul ve kanunlar baz alınır. Bir işletmenin tüm ticari faaliyetleriyle elde ettiği gelir, gider ve borçlar bilanço argümanlarına eklenir. Bu sayede geniş kapsamlı finansal değerlendirmeler yapılır. Ticari bilanço ile aynı zamanda işletmenin ödemesi gereken gelirler hesaplanır ve kurumlar vergisi hesaplama işlemleri de yapılabilir.

Bilanço Nasıl Okunur? 

Bilanço okuma işlemlerinin tek başına uzun süreli değerlendirmeler için yeterli olmayacağı bilinmelidir. Bilançolar daha çok kısa ve orta vadeli finansal değerlendirmeler için veri akışı sağlar.

Aynı sektörün temsilcileriyle karşılaştırmalı bilanço değerlendirmesi yapmak hem rekabet ortamını tanıma hem de rakip değerlemesi yapmaya katkı sağlar. Aynı zamanda işletmelerin farklı zamanlar için aynı finansal veriler üzerinden kıstasa alınması, ilerleme kaydı için önemli bir takip aracıdır. Bilanço okumaları karşılaştırmalı olarak yapıldığı takdirde işletme yönetimine geleceğe yönelik öngörü sağlar.  

Bilanço Ne Zaman Hazırlanır?  

Bilanço hazırlama süreçlerinin planı işletme yönetimlerine aittir. Kullanılacak bilanço türüne bağlı olarak düzenli tarihlere ait bilançolar hazırlanabilir.

Aralıklı tarih bilançoları işletmeye sürekli takip imkânı verir. Öte yandan anlık veya kısıtlı tarihlere dayalı bilançolar, karşılaştırmalı bilanço modeli için kullanılabilir. Belirli aralıklarla düzenlenen bilançoların tarih seçimleri, işletmenin faaliyet döngüsü ile ilişkilidir. Dolayısıyla her şirket kendi bilanço döngüsünü sektörüne, faaliyet hacmine, hareket alanına ve ihtiyaç haritasına bağlı şekilde kurgular. 

Borsada Bilanço Ne Anlama Gelir? 

“Ciro nedir, borsada bilanço ne anlama gelir?” gibi sorular, şirket yönetimi ve faaliyetleri için kritik öneme sahiptir. Bilanço borsada işlem yapmak isteyen yatırımcı için şirketlerin tanınmasına dair en kuvvetli takip unsurudur.

Dolayısıyla bir yatırımcı, ilgilendiği şirket veya şirketler için en verimli finansal veriye bilanço değerlendirmesiyle ulaşabilir.

Öte yandan borsada faaliyet göstermek isteyen şirketler için de bilanço takibi gereklidir. Hacim, kapsam, finansal döngü, mali yeterlilik gibi sayısız kategorinin takip ve teyidi için şirketler bilanço hazırlığına ihtiyaç duyar.    

Norma ile Kolay Hesap Takibi Yapın!

İşletme yönetiminde ihtiyaç duyulan en kritik ihtiyaçlardan biri de cari hesap takibidir. Günümüzün gelişen teknoloji hizmetlerinden faydalanarak şirket yönetimini kurgulayan markalar büyük avantajlar elde eder.

Cari hesap takibi için de aynı avantajı yakalamak isteyen işletme yöneticileri, Norma iş birliği sayesinde tüm cari hesap işlemlerini tek ekranda gerçekleştirebilir. Kasa hesabından ön muhasebe işlemlerine, bankacılık entegrasyonundan finansal danışmanlığa kadar sayısız hizmete Norma ile ulaşın, şirket yönetiminde avantajı yaşayın!

Anadolu Üniversitesi İşletme Fakültesi ve Halkla İlişkiler Bölümlerinden mezun olan Elif Yeşim Işılganer, yılından bu yana çalışma hayatına Muhasebe Uzmanı olarak devam ediyor. LinkedIn

Bilanço veya kazanç raporlarını şirketlerin röntgen filmleri gibi düşünebilirsin. Nasıl ki, röntgenler vücuttaki hasta yerleri göstererek sağlığa dair fikir veriyorsa, bilançolarda şirketlerin sağlığına dair fikir verirler.

Bir şirketin sağlıklı olduğu yerleri veya hasta olduğu bölümleri, bilançosundaki bölümlerden anlarız. Örneğin bir şirketin satışları iyi gidiyor ama kârlılığı düşüyorsa, şirketin düşen kârlılık hastalığı başlamış olabilir.

Şirketler, yıllık finansal faaliyetlerini, hedeflerini ve bu hedefleri gerçekleştirebilmek için atmaları gereken adımları ‘mali yıl’ dediğimiz süre içerisinde gerçekleştirir ve kaydını tutar. Bu kapsamda her üç ayda bir şirketler &#;bilanço” açıklar.

Bilançolar, bir yatırımcıya şirketin yakın zaman içerisindeki genel durumu hakkında bilmesi gereken her şeyi söyler. Çünkü şirketin finansal performansını okumaya yardımcı olan bilanço, belirli bir dönemde gerçekleştirilmiş faaliyetlerin özetini net bir şekilde gözler önüne serer.

Bu yazıda neler öğreneceğiz?

• Bilanço nedir ve ne anlama gelir?
• Bilanço nasıl yorumlanır?
• Bilanço örnekleri
• Bilanço nasıl okunur?

Bilanço ne demek?

Bilanço, bizlere şirketin belirli bir süre zarfında neler yaptığını anlatır. Bilanço içerisinde şirketler 3 temel nokta üzerinde durur 👇

• Şirketin güncel finansal durumu nasıl? Finansal verileri yani gelir, kâr, zarar vb. kalemler nasıl gerçekleşti? Bu soruların cevaplarıyla şirket “geçmiş” çeyrekteki finansal performanslarının hesabını verir.

• Şirketin “iş modeline özel” verilerin paylaşılması; aylık abone sayısı, günlük aktif kullanıcı sayısı, ücretli aboneliklerin yenilenme oranı, açılan yeni perakende mağazalarının sayısı, pazar payının değişim oranı, tamamlanan anlaşmaların oranı gibi birçok şirkette ortak olmayan, her şirketin kendi iş modeline özgü veriler paylaşılır. Bu verilerle şirket “geçmiş” çeyrekteki operasyonel performanslarının hesabını verir.

• Şirketin geleceğe dair öngörü ve beklentileri nasıl değişti? Gelecekteki kâr, zarar, gelir gibi kalemlerdeki beklentileri neler? Ekonomik veya siyasi gelişmeler karşısında şirketin gelecek planları neler olacak, bu gelişmelerden nasıl etkilenecek? Bu soruların cevaplarıyla da şirket, “gelecek” çeyreklerdeki performanslarına dair öngörülerini paylaşır.

İkinci madde her şirkete göre değiştiği, üçüncü madde yine birinci maddeyle ilintili olduğu için biz  bu yazımızda ilk maddeyi detaylandıracağız.

Bu kalemdeki finansal verilere bakacak olursak, şirket şunlara değinir 👇

• Satışlarda yani gelirde yaşanan artış veya azalışlar
• Şirket borçlarındaki değişimler
• Şirket kârında yaşanan artış veya azalışların raporu
• Mali yılda gerçekleşmesi istenen hedeflere hangi düzeyde ulaşılabildiği
• Bir sonraki mali yılda yürütülmesi planlanan faaliyetler
• Kârını artırabildi mi? Ve hepsinden önemlisi, değişen ekonomik koşullar doğrultusunda istikrarını ve güvenilirliğini koruyabildi mi? 

İşte bilançolar tüm bu sorularımıza cevap verir.

Bilanço nasıl yorumlanır?

Bilanço içerisindeki bilgileri doğru bir şekilde analiz edebilmek bizim için oldukça önemli. Çünkü bu veriler bize şirketin finansal performansını gösterir ve biz de buna göre yatırım kararlarımızı şekillendiririz.

❗️ Buradaki en önemli noktalar da ‘istikrar’ ve ‘güven’dir. Bunu şu şekilde anlatalım.

• Mali yıl dediğimiz süreçte şirketler, finansal bildirgelerini hazırlar ve yayınlar.

Konumuza devam edecek olursak; bildiğin üzere mali yıl 12 aylık bir süreci kapsıyor. Bu sürede de 3 aylık periyotlara ayrılmış 4 adet çeyrek bilançosu oluyor. İşte istikrar ve güven kavramı da tam olarak burada devreye giriyor.

• Şirket Q1 (1. çeyrek) ve Q4 (4. çeyrek) arasında bir dalgalanma yaşadı mı? Yaşadıysa bu dalgalanmanın sebebi ne? Mali yılın sonuna gelindiğinde Q4 sonuçlarında istediği hedefe ulaşabildi mi?

Eğer şirket Q1 ve Q4 hedefleri arasında dalgalanma yaşamamış, kârlılığını korumuş, gelirlerini düzenli olarak artırabilmiş, eğer veriyorsa temettüsünü artırabilmiş ve büyüme ivmesini korumuş ise güven analizi yüksek olacaktır. Bu da bir yatırımcı olarak senin için çok önemli bir artı demektir.

‼️ Bilançolarda takip edilmesi gereken bir diğer nokta da “analist beklentileri”dir. Finans dünyasında hizmet veren yatırım kuruluşlarının analistleri, her şirketin kazançları, gelirleri ve operasyon değerleri hakkında bazı tahminler yaparak “beklenti” yayınlar. Bu beklentilerin bir araya getirilip ortalama bir değer alınmasıyla da “konsensüs beklentisi” ortaya çıkar.

• İşte asıl önemli nokta da burada ortaya çıkar. Piyasalar, şirketlerin açıkladığı bilançolarda bu “konsensüs beklentisi” değerlerini ne kadar aştıklarına veya ne kadar altında açıklandıklarına dikkat eder ve buna göre pozisyon alırlar. Çoğu zaman beklentilerin üzerinde bilanço açıklayan şirket hisselerinin sert yükselişler yaşadıklarına ve beklentilerin altında kalan şirket hisselerinin de sert düşüşler yaşadıklarına şahit oluruz.

Bilanço kavramı kafamızda oturduysa şimdi de bilançoların ve bilanço sezonunun neden bu kadar önemli olduğuna bakalım.

💸 Bilanço hareketleri nasıl okunur?

Bilançolar yatırım yapılan şirketin finansal performanslarına ve geleceğine dair çok önemli sonuçları göstermesi açısından önemli olsa da bilançoların bir diğer önemi, hisse senetlerinin fiyat hareketleri üzerindeki etkilerinde karşımıza çıkar.

ABD borsalarında “earning season” yani kazanç veya bilanço sezonu olarak adlandırılan sezonlar geldiğinde, hisse senetleri bilançolarını yatırımcılarıyla paylaşır. Bu sonuçlar açıklandıktan sonra, çoğu zaman hisse senetlerinde çok sert yukarı veya aşağı yönlü fiyat hareketleri gözlemlenebilir.

Bilanço sonrası gözlemlediğimiz her iki fiyat hareketine örnek:

📈 Yukarı yönlü fiyat hareketi

Beklentilerin çok üzerinde gelen bilanço sonuçları veya şirketlerin geleceğe dair olumlu öngörülerini bilanço açıklamalarında paylaşmasının ardından gözlemlenebilen bir fiyat hareketidir.

Advanced Micro Devices (AMD) &#; 27 Temmuz , 3. çeyrek bilançosu

• AMD, 27 Temmuz ’de açıkladığı çeyrek bilanço sonuçlarında analist beklentilerinin %16 üzerinde hisse başına kâr ile %6 üzerinde gelir bildirmiş ve geleceğe dair öngörülerini pozitif yönde revize etmişti.
• Şirket hisseleri, çeyrek bilançosunun hemen sonrasında, 28 Temmuz’da %7,58 yükselmiş ve sonraki 6 işlem günü boyunca ardı ardına yükselerek toplamda %30,47 değer kazanmıştı.

📉 Aşağı yönlü fiyat hareketi

Yukarı yönlü fiyat hareketini oluşturan nedenlerin tam tersinin gerçekleşmesiyle oluşur. Beklentilerin altında kalan bilanço sonuçları veya geleceğe yönelik olumsuz, beklentilerin altında kalan öngörüler…

Netflix (NFLX) &#; 20 Ocak , 1. çeyrek bilançosu

• NFLX, 20 Ocak ’de açıkladığı çeyrek bilançosunda her ne kadar beklentilerin üzerine çıktıysa da şirketin iş modeline özel olarak paylaştığı küresel net abone sayısının artış hızındaki yavaşlama ve şirketin ’ye dair paylaştığı beklentilerin altında kalan öngörüleri sonrasında, şirket hisseleri hayatı boyunca yaşadığı en büyük düşüşlerden birini yaşadı.
• Şirket hisseleri, çeyrek bilançosunun hemen sonrasında, 21 Ocak’ta %21,79 değer kaybetti.

Bilançoların önemini anladıysak, şimdi de bu sonuçları nasıl okumamız gerektiğine bi’ bakalım.

📚 Bilanço analizi nasıl yapılır?

Çeyreklik bilançolar sonuçlar bir yatırımcının şirketin finansal performansını değerlendirmesine ve bilinçli bir şekilde yatırım kararları almasına yardımcı olur. Bu noktada yatırımcılar çeyrek sonuçlarını değerlendirmede iki yaklaşıma sahipler:

• Kısa Yol: Çeyrek kazancında açıklanan değerler analist beklentilerinin üstünde mi yoksa altında mı? Eğer beklentileri geçtiyse ne kadar geçti, altında kaldıysa ne kadar altında kaldı? Bu sonuçlara göre çok kısa ve basit bir şekilde analizimizi gerçekleştirebiliriz.
• Uzun ve Detaylı Yol: Çeyreklik bilançonun her kalemini ayrı ayrı analiz edip şirketin geçmiş senelerdeki performansıyla karşılaştırarak şirketin finansal performansına dair daha detaylı ve açıklayıcı bir resim çizebiliriz.

Peki, bilançolar nasıl okunur? Gel, seninle bu sonuçlar içerisinde yer alan birkaç kavram üzerinden en kısa ve özet haliyle nasıl değerlendirme yapmamız gerektiğine bakalım.

💰 Toplam Gelir (Satışlar)

“Satılan ürün ve hizmetlerden elde edilen gelirlerin tamamı”

Brüt satış en kaba tabiriyle şirketin cirosu demektir. Yani şirketin yaptığı satışlar sonucunda elde ettiği gelirlerin toplamıdır.

• Brüt satışların içinde maliyet ve indirimler de bulunur. Yani “net” bir kalem değil, toplam gelirden maliyet ve giderlerin çıkarılmamış halidir.

Şirketin brüt satış değerleri artışta istikrar gösteriyorsa bu bize şirkete olan talebin ve sağlıklı bir iş yapısının var olduğunu söyler. Brüt satışlar 2 ayrı kalemde ele alınır. Biri “yurtiçi satışlar” diğeri ise “yurtdışı satışlar”dır. Eğer ilgili ülke bir döviz krizi içerisindeyse veya yurtiçinde resesyon (ekonomik durgunluk) hakimse, bu şirketin yurtdışı satışlarının yüksek olması dikkat çekecektir.

Fakat dikkat etmemiz gereken nokta, brüt satışların sadece bir yıl değil uzun yıllar boyunca takip edilmesi gerektiğidir. Yani son bir yılın değerlerine bakmak yerine, son 5 veya 10 yılın değerlerine bakmak “büyük resim” hakkında daha fazla bilgi verecektir.

💰 Brüt Kâr

“Brüt Kâr = Toplam Gelir &#; Satışların Maliyeti”

Şirketin toplam gelirlerinden, satışların maliyetlerini düştüğümüzde brüt kâr miktarıyla karşılaşırız. Aslında brüt kâr bize toplam gelirden daha gerçekçi bir tablo sunar.

• Brüt kârın, şirketin toplam satışları içindeki oranı, şirketin ne kadar kârlı olduğuna dair bir gösterge sunar. Brüt kâr marjı adı verilen bu kârlılık oranı, brüt kâr / toplam satışlar formülü ile bulunur. Şirketin ne kadar kazandığının yanı sıra bu gelirlerinden ne kadar kâr ettiği de önemlidir.

💰 Net Kâr

“Net Kâr = Toplam Gelir &#; Toplam Gider”

Firmanın, içinde bulunduğu dönemdeki net kâr veya zararı, şirketin toplam gelirlerinden, toplam giderleri çıkardığımızda kalan tutardır. Yani bir ürünün satışıyla ve üretimiyle ilgili olan maliyetlerin yanında personel maaşı veya kira giderleri gibi her türlü maliyet, toplam giderlerin içerisinde yer alır. Bu da çeyrek bilançosunu incelerken dikkat etmemiz gereken faktörlerdendir.

💰 Faaliyet Giderleri

“Operasyon Harcamaları”

Şirketlerin faaliyetlerini sürdürürken harcadıkları tutarı gösterir. Bunlar arasında satış ve pazarlama (örn: reklam) giderleri, AR-GE harcamaları gibi kalemler de yer alır. Üretim maliyetleri arasında yer almaz. Şirketin faaliyetini sürdürebilmek için harcadığı toplam tutarı gösterir.

Bu faaliyetler arasında yer alan satış ve pazarlama giderleri şirketin müşteri portföyü ve bilinirliği üzerinde, AR-GE giderleri ise şirketin gelecek verimliliği üzerinde etkili olabileceği için bu noktada yüksek bir faaliyet gideri her zaman negatif bir gösterge değildir. Aksine, şirketlerin uzun dönemli kârlılıkları üzerinde pozitif etkileri de olabilir.

💰 Net Faaliyet Kârı (FVÖK & EBIT)

“Net Faaliyet Kârı = Brüt Kâr &#; Faaliyet Giderleri”

Şirketin geliri dediğimizde bunun içerisine; faaliyet gelirleri ve faaliyet dışı gelirler dahil olur. Şirketin temel faaliyetlerinden yani ürün ve hizmetlerinin satışlarından elde ettiği gelire faaliyet geliri deriz. Net faaliyet kârı ise bu gelirlerden elde ettiği kârdır.

• İşletmelerin finansal yatırımlarından elde ettikleri kârları veya kısa dönemli faiz getirileri gibi kazançları bu başlık altında yer almaz. Bu yüzden işletmenin kârını en net gösteren verilerden biridir.

Bizim için en önemli noktalardan birisi, şirketin esas faaliyetinden elde ettiği bu kârdır. Şirketin finansal performansını analiz etmede yatırımcıların bakabilecekleri en önemli göstergelerden birisidir. Kısaca, şirketin brüt kârından, faaliyet giderlerinin çıkarılmasıyla elde edilir.

• İşletmenin kârı yükseldikçe ‘işletme sağlığı’ dediğimiz kavramda da iyileşmeler gözlenecektir. Bu da bize şirket yönetiminin verimli olduğunu, yapılan işlerin etkili olduğunu gösterebilir.

Net faaliyet kârı, “esas faaliyet kârı” veya “faiz ve vergi öncesi kâr (FVÖK)” olmak üzere 3 şekilde adlandırılabilir. İngilizcesi “Earning Before Interest and Taxes” (EBIT)’dır.

• (Brüt kâr &#; Faaliyet Giderleri) formülünün yanında, FVÖK= Net Kâr + Ödenecek Vergi + Faiz Giderleri formülüyle de hesaplanır.

Çoğu zaman bu formülün sonuna “amortisman” yani şirketin fabrikasındaki aletleri gibi duran varlıklarındaki yıpranma, bozulma değerleri de eklenerek “FAVÖK” değerine ulaşılır. İngilizcesi “EBITDA”dır. Şu formül ile hesaplanır:

• FAVÖK= Net Kâr + Ödenecek Vergi + Faiz Giderleri + Amortisman (Varlıkların Yıpranma, Bozulma Değeri)

Şimdi de yukarıda anlattıklarımızı biraz daha netleştirebilmek adına hızlıca birkaç örneğe bakalım.

🎯 Örnek Bilanço

Apple (AAPL) (Kaynak)

Apple’ın mali yılı için açıklamış olduğu son çeyrek sonucu bize neler anlatıyor?

• Toplam gelirlerini bir önceki çeyreğe oranla %29 artırarak 64,6 milyar dolardan 83,3 milyar dolara çıkarmış.
• Faaliyet kârını %60 artırarak 23,7 milyar dolar seviyesine çıkarmış.
• Net kârını %62 artırarak 20,5 milyar dolar seviyesine çıkarmış.
• Hisse başına kârını ise %69,8 artırarak 1,24 dolara çıkarmış.

Apple bu çeyrekte 83,8 milyar dolar ile tüm zamanların toplam gelir rekorunu kırmış.

Şirketler çeyrek sonuçlarını tayin ettikleri tarihlerde, değerlendirmeleriyle beraber halka açıklıyor. Sen de ilgilendiğin şirketlerin çeyrek sonuçlarını takip ederek bunları nasıl yorumlayabileceğine dair pratik yapabilirsin.

Unutma ki bir yatırımcı için açıklanan değerleri doğru bir şekilde okuyup yorumlayabilmek hassasiyet gerektiriyor. Doğru bir analizle yapılmış yatırım, başarıya ulaştırır.

Bu yazımızda neler öğrendik?

• Bilanço nedir?
• Bilançolar ne ifade eder?
• Bilanço sonuçları neleri kapsar?
• Bilanço örnekleri nelerdir?

Bu içerik, içeriğin yayınlandığı günkü veriler baz alınarak hazırlanmıştır. İçerikte geçen hedef fiyat tahminleri, uzman ve analist yorumları bu içeriğin yayınlandığı tarihte geçerlidir. Bu tahmin ve yorumlar zaman içinde değişkenlik gösterebilmektedir. Bu sayfada yer alan haberler ve haberlerin içerdiği şirketler hakkındaki bilgiler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Kullanılan hisse işlem görselleri; hisse adı, fiyatı ve grafikleri de dahil temsilidir, yatırım tavsiyesi değildir.

Detaylı bilgi için: Midas Sorumluluk Beyanı