Bu yazımızda tarih dersi konu anlatımları kapsamında 9. sınıf tarih dersinin 1. ünitesi olan Tarih ve Zaman ünitesinin 1. konusu olan İnsanlığın Hafızası Tarih konusuna yer verdik. İnsanlığın Hafızası Tarih Konusunu Bir araştırma alanı ve bilim dalı olarak tarihin konusunu, kapsamını ve diğer bilim dallarıyla ilişkisini açıklar. kazanımı çerçevesinde anlattık.
Bu Yazının İçindeki Başlıklar:
Tarih 9
Tarih ve Zaman
İnsanlığın Hafızası Tarih
Bir araştırma alanı ve bilim dalı olarak tarihin konusunu, kapsamını ve diğer bilim dallarıyla ilişkisini açıklar.
İnsanlığın Hafızası Tarih konusuda öncelikle tarihin ve tarih bilimin tanımına yer verdik. Ayrıca tarihin konusu nedir? Olay ve olgu nedir? sorularını da yanıtladık. Geçmişten günümüze büyük fikir adamlarının ve tarihçilerin tarih hakkındaki görül ve düşünceleri de bu konuda yer almaktadır.
Tarih, geçmişte yaşamış insan ve insan topluluklarının faaliyetlerinin yer ve zaman gösterilerek, sebep sonuç ilişkisi kurularak, belge ve bulguları inceleyen bilim dalıdır. Tarihi bilgi, geçmişteki olaylara ilişkin tüm bilgilerin olayların gerçekleştiği dönemin şartları göz önüne alınarak mümkün olduğunca nesnel bir şekilde sunulmasıyla meydana gelir. Tarihte yaşanan olayların bir daha yaşanamayacağı için diğer bilimler gibi gözleme ve deneye dayanamaz. Tarih bir milletin ortak hafızasıdır. Tarih geçmişte yaşamış toplumların olaylara bakış açısı hakkında fikir sahibi olmamızı sağlar Tarih kaydedilmesi yazının icadı ile başlamıştır.
Sosyal bir bilim olan tarih, bilinmeyene yönelerek onu kendi yöntemleriyle keşfetmeye çalışarak bilimsel bilgiyi ortaya çıkarmak için kaynaklardan yararlanır. Çünkü kaynak olmadan tarihi gerçekleri ortaya çıkarmak mümkün değildir. Tarih, uyguladığı yöntemler ile bireylerde araştırma ve kanıt arama becerisini geliştirir. Tarih geçmişteki insanların neler yaptıklarını, neden ve sonuç ilişkisi dahilinde, yer ve zaman göstererek belgeler aracılığı ile objektif bir şekilde incelendiği için bilim olarak kabul edilmektedir. Bu neden ve sonuç ilişkisi dahilinde incelenmesi sonucunda bireylerde çok yönlü düşünme kabiliyeti artar. Tarih bilimi geçmişten günümüze meydana gelen olayları kronolojik bir süreçte ele alır. Günümüzde tarih biliminin temel amacı incelenmesi ve açıklanması zor olan karmaşık tarihi olayları ortaya çıkarmaktır.
Bu konuyla ilgili olarak Tarih Nedir? Tarihin Tanımı ve Özellikleri başlıklı yazımızı da inceleyebilirsiniz.
Tarih sözcüğünün kökeni ve sözcük anlamı nedir? Başka dillerde tarih sözcüğünün karşılığı nedir?Tarih kelimesinin Batı dilindeki tüm karşılıkları Grekçe olan istorien sözcüğünden gelmektedir. Tarih kelimesi Latince “historia” İtalyanca “storia” Fransızca “histoire” İngilizce “history” Almanca “historie”dir. İyonya lehçesinde tarih, bildirme ve haber anlamında kullanılırken Attika lehçesinde ise görerek ve tanık olarak bilme anlamında kullanılır. Daha da çok genişleyen kullanım alanıyla fizik, coğrafya, astronomi, bitki ve hayvan bilgisi hatta giderek doğa bilgisini kapsayacak şekilde kullanılmaktadır. Edward Carr’ın tarih için yaptığı tanım ise “doğrulanmış algı kümesi”dir. Tarih kelimesi Arapça’dan gelmektedir. Tarih kelimesi wrχ/Arχ kökünden gelen taˀrīχ تأريخ kelimesidir. Anlamı ise günün tarihinin hilalin kaçıncı günü olduğunu belirlemedir.
, Batı Anadolu’da bugünkü Bodrum yakınlarında MÖ yılında doğdu. Tiran Lygdamis tarafından sürülmüştür. Herodot’un gençliği ise dünyanın birçok yerine yaptığı geziler ile geçmiştir. Herodot uzun süre Atinada yaşamıştır. Herodotun Mısıra gidip Assuana kadar indiği, Mezopotamyayı, Filistini, Güney Rusyayı gördüğü, Afrikanın kuzey kıyılarını da gördüğü düşünülmektedir. Yaşlılığında İtalyadaki Thurii adlı Yunan kolonisine çekilmiştir. Herodot çekildiği yerde kendisine Tarihin Babası olmayı kazandıran eserini burada kaleme almıştır. Herodot’un kaleme aldığı kitap yalnızca bir tarih eseri değildir. Herodot tarihi ise insanların ve insan topluluklarının başlarından geçenleri kaydederken edinilen bilgi olarak tanımlamıştır.
, ’de Tunus’ta doğmuştur. İbn-i Haldun tarih, sosyoloji, felsefe, siyaset bilimi, sosyal bilimler ve ekonomi alanlarında önemli fikirler ortaya atmıştır. İbn-i Haldun tarih hakkında ise tarihin gerçeği araştırmak ve olayların sebeplerini bulup ortaya koymak olduğunu söylemiştir.
, 21 Aralık Almanya’da doğmuştur. Leopold von Ranke ile tarih incelemeleri yapılırken birincil kaynakların önemi, hikâyeci tarih ve uluslar arası politika da tarihin yeri özel bir anlam kazanmıştır. Tarih, toplumlara aktarılırken “aslında ne ise” ona sadık bir tarih yazımı üzerine düşüncesini savundu. Kendinden sonraki tarih yazımında önemli yardımlarda bulundu.. Kendi sözleriyle tarihin hakikatte meydana gelmiş olaylarla ilgili olduğunu, gerçeğin ne olduğu belgelerde saklı olduğunu ve gerçeğin ancak belgelerin yardımıyla ortaya çıkabileceğini söyledi. Leopold von Ranke’ye göre belge yoksa tarih de yoktur.
, 27 Mart ’de Lofça’da doğmuştur. Osmanlı Devleti’nde on dokuzuncu asırda yetişen Türk devlet ve bilim adamı, tarihçi, hukukçu ve şairdir. Mecelle’yi kaleme alarak İslam hukukunu kalıplaştıran kişidir. Ahmet Cevdet Paşa tarih hakkındaki görüşlerini şu sözler ile dile getirmiştir: “Tarih bir olayın sadece o tarihte olduğunu bilmek değil, geçmişte meydana gelen olayları değerlendirerek ve bu olaylardan ders almaktır.”
, 28 Haziran ’de Londra’da doğdu. Özellikle “Tarih Nedir?” adlı eseri ile tanınmaktadır. Edward Hallet Carr tarih hakkında tarihçi ile olgular arasında kesintisiz karşılıklı bir etkileşim sürecidir ve bugün ile geçmiş arasında bitmez bir diyaloga benzetmiştir
, 7 Eylül ’ta İstanbul’da doğmuştur. Halil İnalcık, eserleriyle Osmanlı-Türk tarihine hem siyasi ve ekonomik konularda hem de kültür ve medeniyet tarihi alanında birçok katkıda bulunmuş bir bilim insanıdır. Tarih hakkında görüşlerini ise “Gerçek bir tarih için kaynaklara gitmek, kaynakları iyi tenkit edip değerlendirmek gerekir.” sözleriyle ifade etmiştir.
Geçmiş ve şimdiki zamandaki insan tecrübesinin tamamı tarihin konusu içine girer. Tarihin konusu, zaman içinde insan faaliyetleri, farklı etkilerle meydana gelen değişimler ve insan eylemlerinin sonucunda ortaya çıkar. Ayrıca doğa olayları da insanları etkilediği funduszeue.info tarihin konusunun içine girer. Tarihin konusu insandır ve insanın olmadığı yerde tarih olmaz.
Tarih biliminin araştırma konusu içerisinde bulunan iki önemli unsur bulunmaktadır. Bu unsurlardan birincisi olay, diğeri ise olgudur. Olay; tarihte insanlığı etkileyen siyasi, sosyal, kültürel, ekonomik ve dini konularda kısa sürede meydana gelen gelişmelerdir. Olaylar kendilerine özel özelliklere sahiptirler. Somut bilgi içerirler. Yer ve zaman bildirirler. Aynı zamanda olayların başlangıç ve bitiş süreleri de belirlidir. Olaya örnek vermek gerekirse Talas Savaşı tarihi bir olaya örnek olarak verilebilir. Malazgirt Savaşı’nın yaşanması, İstanbul’un fethedilmesi, Atatürk’ün çeşitli alanlarda inkılâplar yapması da yine olay örnekleri arasında yer alır.
Tarih biliminin araştırma konusu içerisinde bulunan unsurlardan diğeri olan olgu ise tarihte insanlığı etkileyen olayların ortaya çıkardığı sonuçların meydana geldiği uzun süreli değişimlerdir. Olgular; geneldir, süreklilik gösterirler, soyutturlar. Olgularda belirli bir yer ve zaman yoktur. Tarihi olgu ve tarihi olay arasındaki farklar şunlardır; tarihi olay biriciktir, özgündür, tekrarlanamaz. Fakat tarihi olgu ise geneldir ve tekrar edilebilir. Olguya örnek vermek gerekirse Talas Savaşı sonucunda Türklerin Müslüman olması olguya örnek olarak gösterilebilir. Malazgirt Savaşı’nın sonucunda Anadolu’nun Türkleşmesi, İstanbul’un fethedilmesi sonucu İstanbul’un Türk şehri haline gelmesi, Atatürk’ün çeşitli alanlarda inkılâplar yapması sonucu Türkiye’nin çağdaşlaşması da yine olgu örnekleri arasında yer alır.
Bu konuyla ilgili olarak Olay ve Olgu Nedir? Tarihi Olay ve Olgu Örnekleri ve Olay ile Olgu Arasındaki Fark Nedir? başlıklı yazılarımızı da inceleyebilirsiniz.
Hafızasını kaybetmiş bir insan geleceğini planlayamaz. Çünkü hafızasını kaybettiği için geçmişte yaşadığı olaylarını unutarak öğrendiği bilgi ve deneyimleri kaybeder. Geçmişte yaşadıkları olayları bugüne aktaramayıp bilgi ve deneyimlerini kaybedince hayatta karşısına çıkan zorlukları üstesinden gelemez. Hafızasını kaybeden insanın kararlı bir geleceği olamaz. Geçmişte yaptığı hatalardan ders çıkarması gerekirken hafızasını kaybettiği için geçmişte yaptığı hatalardan ders çıkaramaz. Geleceğini planlayamaması sonucunda ise hayatından karışıklıklar çıkar. Çıkan karışıkları geçmişteki tecrübesini hatırlayamadığı için çözemez. Ve böylelikle kısır bir döngüye girer.
Tarih ve Zaman ünitesinin tüm konularını aşağıdaki başlıklarda inceleyebilirsiniz.
İnsanlığın Hafızası Tarih (Şu an bu başlıktasınız!)
Tarih Bilimin Yöntemi Nedir?
Tarih ve Diğer Bilimler
Neden Tarih?
Tarihi Olaylara Bakış Açısı
Zamanın Taksimi
Tarihin Dönemlendirilmesi
Takvim Sistemleri
Tarih ders notları, yks tarih ders notları, ayt tarih ders notları, tyt tarih ders notları, tarih özet, tarih 9 ders notları, tarih 10 ders notları, tarih 11 ders notları, inkılap tarihi ders notları, çağdaş Türk ve dünya tarihi ders notları, güncel tarih ders notları, özet konu anlatım, kısa tarih, yeni kitaba göre hazırlanmış ders notları, yeni müfredat tarih
Herodotos (Herodot) (MÖ ): Tarih, insanların ve insan topluluklarının başlarından geçenleri kaydetme yoluyla edinilen bilgidir.
İbn-i Haldun (): Tarih, gerçeği araştırmak ve olayların sebeplerini bulup ortaya koymaktır. Olayların ilkeleri incedir, nitelik ve sebepleri hakkındaki bilgi derindir.
Leopold von Ranke (Lepold fon Ranke) (): Tarih, hakikatte meydana gelmiş olaylarla ilgilidir. Gerçeğin ne olduğu belgelerde saklıdır ve gerçek ancak belgelerin eleştirisiyle ortaya çıkar. Belge yoksa tarih de yoktur.
Ahmet Cevdet Paşa (): Tarih bir olayın sadece filan tarihte olduğunu bilmek değil geçmişte meydana gelen olayları değerlendirmek ve bu olaylardan ders almaktır.
Halil İnalcık ():Gerçek bir tarih için kaynaklara gitmek, kaynakları iyi tenkit edip değerlendirmek gerekir.
TARİHİN KONUSU
Tarihin konusu, İnsanoğlunun meydana getirdiği faaliyetler, değişimler ve eserlerdir.
Siyasi: Cumhuriyetin İlanı
Askerî: Malazgirt Savaşı
Sosyal: Orta Asya Türk Göçleri
Ekonomik: Sanayi Devrimi
Kültürel: Yazının İcadı (Görsel )
Dinî: İslamiyetin Doğuşu
Mimari: Sultan Ahmet Camisi
Olay- olgu
Olay; tarihte insanlığı etkileyen siyasi, sosyal, kültürel, ekonomik dinî konularda kısa sürede meydana gelen gelişmelerdir. Olaylar; kendine has özelliklere sahiptir, somut bilgiler içerir, yer ve zaman bildirir. Olayların başlangıç ve bitiş süreleri de bellidir.
Olgu ise tarihte insanlığı etkileyen olayların ortaya çıkardığı sonuçlara göre uzun sürede meydana gelen değişimlerdir.
Olgular; geneldir, süreklilik gösterir, soyuttur. Olgularda belirli bir yer ve zaman söz konusu değildir.
Tarihî olay ve olgu arasındaki farklar şunlardır;
tarihî olay biriciktir, özgündür, tekrarlanamaz ancak tarihî olgu ise geneldir ve tekrar edebilir.
Örneğin Malazgirt Savaşı olay, Anadolunun Türkleşmesi ise olgudur.
TARİH BİLMİNİN YÖNTEMİ
Tarih biliminin de diğer bilimler gibi yöntemleri vardır. Ancak tarihî olayların aydınlatılmasında en önemli unsur belgelerdir.
Zamanı geriye döndürmek mümkün değildir. Bu nedenle doğa bilimlerindeki deney ve gözlem, tarih bilimi için uygulanamaz.
Doğa bilimlerinin kesin kanunları olmasına rağmen tarihin yoktur.
Sosyal bir bilim olan tarih, bilimsel bilgiyi ortaya çıkarmak için kaynaklardan yararlanır. Çünkü kaynak olmadan tarihî gerçekleri ortaya çıkarmak ve onları yazmak mümkün değildir.
KAYNAK
Kaynak, tarihî bilgiye kaynaklık eden malzemelerdir.
Birinci el kaynaklar (Ana kaynak):
Olayın geçtiği döneme ait belge ve buluntulardır: Kitabe, abide, arkeolojik buluntu, para vb.
İkinci el kaynaklar:
Olayın geçtiği döneme yakın ya da o dönemin kaynaklarından faydalanılarak meydana getirilen eserlerdir.
Kaynakların sınıflandırılması
Sözlü kaynaklar: Efsaneler, destanlar, menkıbeler vb.
Yazılı kaynaklar: Tabletler, kitabeler, fermanlar, beratlar vb.
Sesli ve görüntülü kaynaklar: Resimler, fotoğraflar, filmler, video bantları vb.
Gerçek eşya ve nesneler: Arkeolojik buluntular ile tarihî eşya ve nesneler.
TARİH VE DİĞER BİLİMLER
Kronoloji: Geçmişten günümüze meydana gelen olay ve olguların zamanını tespit ederek sıralar.
Coğrafya: İnsan ve mekânın karşılıklı etkileşimini araştırır.
Diplomasi: Siyasi belgelerin cins, şekil ve içerik olarak değerlendirmesini yapar.
Arkeoloji: Kazı yolu ile toprak ve su altındaki maddi kalıntıları ortaya çıkarır.
Heraldik: Tarihte devletlerin kullandığı armaları inceler
Kimya: Karbon 14 metodu sayesinde buluntuların hangi döneme ait olduğunu ve orjinalliğini kimyasal analizler sonucu tespit eder.
Etnografya: Toplumların örf, âdet, gelenek ve yaşayışlarını inceler.
Antropoloji: İnsan ırkını inceler ve kültürlerin gelişimini araştırır.
Nümizmatik: Tarih içerisinde basılan paraları inceler.
Paleografya: Yazıları, alfabeleri ve bunların zaman içerisindeki değişimlerini inceler.
Filoloji: Dillerin tarihini, gelişimini ve değişimini araştırır.
Epigrafi: Kitabeleri inceler.
Not: Ünitenin devamına funduszeue.info /ders notları bölümünden ulaşabilirsiniz.
KAZANIM ve AÇIKLAMALARI
Bir araştırma alanı ve bilim dalı olarak tarihin konusunu, kapsamını ve diğer bilim dallarıyla ilişkisini açıklar.
a) Tarihin konusunun zaman içindeki insan faaliyetleri ve bu faaliyetler sonucunda ortaya çıkan eserler ve değişimler olduğu belirtilir.
b) Tarih biliminin diğer beşerî ve sosyal bilimler ile fen bilimlerinden farklılıklarına değinilir
40+40=80 Dakika (İki ders saati)
HAFTA, EYLÜL
Sunuş, Soru-cevap. Tartışma, Kavram haritası, Örnek olay
Bu ders sonunda;
Tarih biliminin tanımını,
Tarih biliminin tanımında yer alan kavramların anlamlarını,
Tarihin konusunu,
İnsan faaliyetlerinin neler olduğunu,
İnsan faaliyetlerinin ne gibi değişimlere sebep olduğunu,
Belge ve belge türlerini,
Tarih biliminin özelliklerini,
Tarih biliminin diğer bilimlerden farkını,
Tarih faydalandığı bilim dallarını,
Tarihin faydalandığı bilim dallarının özelliklerini,
Zamanın hangi bölümlerinde kullanılıp kullanılmadığını öğreneceğiz
• Tarih • Kaynak • Kronoloji • Arkeoloji • Coğrafya
Page updated
Google Sites
Report abuse
çamaşır makinesi ses çıkarması topuz modelleri kapalı huawei hoparlör cızırtı hususi otomobil fiat doblo kurbağalıdere parkı ecele sitem melih gokcek jelibon 9 sınıf 2 dönem 2 yazılı almanca 150 rakı fiyatı 2020 parkour 2d en iyi uçlu kalem markası hangisi doğduğun gün ayın görüntüsü hey ram vasundhara das istanbul anadolu 20 icra dairesi iletişim silifke anamur otobüs grinin 50 tonu türkçe altyazılı bir peri masalı 6. bölüm izle sarayönü imsakiye hamile birinin ruyada bebek emzirdigini gormek eşkiya dünyaya hükümdar olmaz 29 bölüm atv emirgan sahili bordo bereli vs sat akbulut inşaat pendik satılık daire atlas park avm mağazalar bursa erenler hava durumu galleria avm kuaför bandırma edirne arası kaç km prof dr ali akyüz kimdir venom zehirli öfke türkçe dublaj izle 2018 indir a101 cafex kahve beyazlatıcı rize 3 asliye hukuk mahkemesi münazara hakkında bilgi 120 milyon doz diyanet mahrem açıklaması honda cr v modifiye aksesuarları ören örtur evleri iyi akşamlar elle abiye ayakkabı ekmek paparası nasıl yapılır tekirdağ çerkezköy 3 zırhlı tugay dört elle sarılmak anlamı sarayhan çiftehan otel bolu ocakbaşı iletişim kumaş ne ile yapışır başak kar maydonoz destesiyem mp3 indir eklips 3 in 1 fırça seti prof cüneyt özek istanbul kütahya yol güzergahı aski memnu soundtrack selçuk psikoloji taban puanları senfonilerle ilahiler adana mut otobüs gülben ergen hürrem rüyada sakız görmek diyanet pupui petek dinçöz mat ruj tenvin harfleri istanbul kocaeli haritası kolay starbucks kurabiyesi 10 sınıf polinom test pdf arçelik tezgah üstü su arıtma cihazı fiyatları şafi mezhebi cuma namazı nasıl kılınır ruhsal bozukluk için dua pvc iç kapı fiyatları işcep kartsız para çekme vga scart çevirici duyarsızlık sözleri samsung whatsapp konuşarak yazma palio şanzıman arızası