Türk Hal Müziğinin vazgeçilmez çalgılarından olan halk diliyle Saz, sanat diliyle Bağlama’nın nasıl yapıldığı konusunda bir araştırma yaptık. Turgutlu’da bu işi 31 yıldır yapan Bağlama Ustası Osman Kulalı ile güzel bir sohbet gerçekleştirdi. Bağlama’nın tarihçesinde günümüze olan koşullarına kadar birçok konuyu konuştu.
31 yıldır bu işi yaptığını belirten Osman Kulalı “ Bağlamanın atası kopuzdur. Kopuz zamanla biçim değiştirmiş, bağlama dediğimiz çalgı ortaya çıkmıştır. Anadolu'da daha da geliştirilen bağlama tekne ve sap olarak adlandırılan iki ana parçadan oluşur. Tekne, yarım armut biçiminde yapılır ve üstüne çok ince bir tahtadan göğüs geçirilir. Teknenin gittikçe incelen uç bölümü de sapa bağlanır. Tekne ile göğsün birleştiği alt bölüme, küçük bir yükselti eklenir. Alt eşik adı verilen bu yükseltiye bağlanan teller göğüs üzerinde, orta eşik adı verilen ve istendiği zaman yerinden oynatılabilen bir yükseltinin üzerinden geçer. Perdelerin bağlandığı sapın ucundaki burguluk üzerine açılan deliklere takılan burgulara da tellerin öteki ucu bağlanır. Burgularla teller gerilerek ya da gevşetilerek çalgı akort edilir. Sapın burgulukla birleştiği yerde bulunan sabit üst eşik, tellerin burgulara düzenli bir biçimde dağılmasını sağlar, bulunur. Bağlamalarda genellikle üç çift tel bulunur. Üçer üçer kümelenmiş dokuz telden oluşan bağlamalar da vardır. Bağlama kiraz ağacı kabuğundan ya da plastikten yapılan küçük bir mızrapla çalınır. Bağlam Türk müziğinin en sevilen çalgılarındandır. Eskiden Bağlamayı dut, Ardıç, Kestane gibi ağaçlardan yapıyorduk. Şimdi ithal ağaçlar, yani Maun ağacı kullanılıyor. 31 yıldır bu iş yapıyorum ve her bağlama yapışımda ilk günkü gibi heyecan duyuyorum. İmalattan halka bu iş yapıyoruz. Türkiye’nin bir çok yerine ve yurt dışına Bağlamaları imal ediyoruz. Ayrıca müşterilerimizin isteğine göre çeşitli telli çalgılarda yapıyoruz. Bağlamanın yanı sıra Gitar, Kabak Keman ve diğer telli çalgıları da vatandaşlarımız yararlanması için üretiyoruz. Bu işi Manisa’da yapan yok. Turgutlu’da da ben benim dışımda yetiştirdiğim elamanlar var. Şu an için Bağlama 80 liradan başlıyor. Çok yakında bir proje ile seri üretim yapmaya planlıyoruz. Herkes çalsın diye bağlamanın fiyatında indirime gideceğiz” dedi. (Ali ÖZGÜZEL)
Müzik Haberleri, Şarkı Sözleri Lyrics
Yiğit Can Orhan – Kan Gider Emine Sağlam AKFIRAT TRT İzmir Radyosu saz sanatçısı Hulki Rıza İpek, söyleşimizin bu bölümünde, lise yıllarında Fuar’da İzzet Altınmeşe’ye saz çaldığını, babasının saz atölyesinde nota dersleri verdiğini, o günlere özlem duyarak anlatıyor. İpek, radyo sınavlarına girdiğinde, babasının jüri üyesi olduğunu ve babasının jürideki arkadaşlarına oğlunun sınava gireceğini söylemediğini gururlanarak aktardı. “Lise sona doğru İzmir Fuarı'nda da bağlama çalıyordum” dediniz. Kime çalıyordunuz? İzzet Altınmeşe’ye çalıyordum. Baş bağlama, Kazım Alkar’dı. Necdet Mahir Ün, Kemal Kırmızı İzmir’in büyük bağlama üstatlarıydı. Saz çalanların kendi aralarında yaptığı gruplar vardı. Ben de girerdim aralarına. Fuar zamanları Radyo’dan bu şekilde gruplar oluşturulurdu. Fuar’a ses sanatçıları geleceği zaman, önceden haber verip “Kazım bana bir grup yap” derlerdi. Babanız Yılmaz İpek’in grubu var mıydı? Babam o gruplara girmezdi. Daha önce benim yaşlarımdayken girermiş gruplara. Ahmet Sezgin fuara gelmişti. Orhan Gencebay, Ahmet Sezgin’in bağlamacısıydı ve işi bırakmıştı. Babama teklif etmiş, “Orhan işi bıraktı, Yılmaz gözünü seveyim akşama sahneye çıkacağım, sen gel çal” diye. Babam da tamam demiş. Babamın takımı şöyleydi: Yılmaz İpek, Necat Batıgün, Alaaddin Sesgel, İbrahim Karataş. O yıllar, Ahmet Sezgin'in en parlak zamanıydı. Sezgin bir ara elbisesini değiştirmek için içeriye girerken Yılmaz İpek’e “sen bir açış yap2 demiş. Yılmaz İpek bir açış yapıyor, orada coşuyor, dışarıda alkıştan kıyamet kopuyor. Ahmet Sezgin sahneye çıkıyor, türkü okumaya çalışıyor. Seyirci durmuyor, alkışlarla, “Yılmaz İpek” diye bağırıyor. O akşam Ahmet Sezgin, “Yılmaz gözünü seveyim, sen benden daha çok meşhursun burada. Sen ayrıl, ben bu akşam çıkmayayım. Biz Orhan ile anlaşırız” demiş. Lise bittikten sonra ne yaptınız? 79-80 senelerinde üniversite sınavlarına girdim ve Ankara'yı kazandım. Babam, “Oğlum, sağ, sol olayları çok yaygın, çatışmalar var, sen gitme Ankara’ya. Önümüzdeki yıl radyoda sınavlar açılacak. Oraya girersin” dedi. Kazanamasam bile atölyemizde çok işimiz vardı. Oyma makinelerimiz vardı, bağlama yapılıyordu, işleri yetiştiremiyorduk. Siz de atölyede çalıştınız mı? Bizzat değil de yanından geçiyordum mecburen. Aynı zamanda imalatçıydık. Baba mesleğiydi, okumaya zaman yoktu. Derken ben de lise sonda bir heves, ders vereceğim diye başladım. O zaman herkese ayrı ayrı ders veriliyordu. Bu tür ders almanın bir adabı vardı. Biri çalarken, öbürü dinleyecekti. Ben notalarını normal deftere yazardım fa, mi, re diye. Notaları öğretirken aynı zamanda öğrenmeye de başlıyorsun. Babam, 'Oğlum ben benzin kuyruğu, gaz kuyruğu, yağ kuyruğu gördüm ama ders kuyruğu görmedim.' derdi. Boyacı boya sandığını bırakıyordu bizim kursa geliyordu. Önce sazı çalsın sonra notayı öğrensin diyordum. Sazı çalmadan notayı öğrenmek, anlamını bilmeden kuran okumaya benziyor Radyo sınavlarına nasıl girdiniz? Bir gün kulakları çınlasın İzmir Radyosu’ndan Ziya Ezgin, “Hulki’ciğim radyo imtihanları açıldı. Ben seni kaydettim” dedi. Babam şaşırdı, “Ziya bağlama sınavı yok ki” dedi. O da “Tar dan kaydettim” dedi. Tarı biliyoruz da ne görmüşüm ne de dükkânda satmışız. Şaşırdım kaldım tabi… Tarın sesi, müzikleri kulağımda. Şinasi Özkan tar yapıyormuş. Babamla birlikte yanına gittik. Şinasi abi, “hemen sana bir tar yapıyorum” dedi. Yaptı ve aldık. Tar yapımı kaç gün sürdü? Hazırda teknesi varmış. Bir hafta da bitirdi. TRT saz sanatçısı Nejat Batıgün dinlemem için bana bantlar getirdi. Hem dinliyorum hem çalmaya çalışıyorum ama tarı bağlama gibi çalmaya çalışıyorum. Radyo sınavlarına girdim. Sınavda, Nida Tüfekçi, Yücel Paşmakçı, Tuncer İnan, Mehmet Erenler, Ali Can gibi değerli hocalarımız vardı. Hepsi babamın arkadaşları, radyo programlarında beraberler. Beraber yemek yiyorlar ama benim sınava gireceğimi hiç konuşmamışlar. Ben sınava girdim ve çaldım. Hadi bir tane daha çal dediler. Yılmaz Atalı eşlik etti. Üç beş eser daha çaldım. Birkaç arkadaş daha sınava girmişti. Aralarından beni beğenmişler. Ertesi gün bir sınav daha vardı, girdim. Nida Tüfekçi bana “soyadın İpek. Yılmaz İpek ile bir alakan var mı?” diye sordu. Babam da jüride. Dedim “babam!” Nida hoca söylendi: “İnsan söylemez mi oğlum!” Babam Yılmaz İpek böyle bir adamdı işte. Sınavı kazandıktan sonra radyoda göreve başladınız mı? Kazandık ama bu arada Jandarma kapıya geldi. Osman Kalay ve Nuri Esentürk’ün ve benim askerlik zamanı gelmişti. Zorlukları aştık, sınavı kazandık, sıra kadroya alınmaya gelmişti. Allah rahmet eylesin Ahmet Günday abimiz bir torpil yaptı, üçümüz de hak kaybı yaşamadan asker olduk. Nasıl bir torpil bu? Eğitim birliğim Ankara Etimesgut’ta Tank Taburu idi. Osman Kalay İzmit tarafında… Komando eğitim bitti, geldim. Yılmaz İpek’in sağ kolu Ahmet Günday abi yine başrollerde. “Bir torpil yapacağım buraya geleceksiniz “dedi. Bir torpil yaptı, ben Ankara’dan Elazığ’a yollandım… Elazığ’da tam teçhizatlı, yüz kilo ağırlıkla, günde 20 kilometre koşuyoruz dağlarda, bayırlarda. Orada bir asteğmen abimiz vardı. “ben bağlama çalıyorum” deyince “orduevine bağlamacı arıyorlar” dedi. Söyleyin beni alsınlar dedim. Söyledi ve ertesi gün hemen bir jip geldi, beni orduevine götürdü. Bir salonda on beş yirmi kişi dizilmişti. Yetkililer sırayla çaldırıyor, “olmadı” deyip gönderiyorlardı. Komutan’ın duruşuna baktım, konuşmasından Denizlili olduğunu anladım. Sıra bana geldi, ben de hemen Denizli yöresinden, “Gaydırı gubbak Cemilem” i çaldım. “Hepiniz gidin, sen kal İzmirli” dedi. Kalış o kalış. Düğünler bende, dernekler bende. Bir de “Stüdyo 23” çalışmaları da vardı. İ. Can: İbrahim Tatlıses de ilk kasetini orada yapmış. Öyleymiş, söylüyorlardı orada. Ben 1983 yılında gittim. Benden önce olmuş. Her yerde bağlama çalıyordum ve para da kazanıyordum. Askerlere bavul, takım elbise alıyorum, giydirip öyle gönderiyordum memleketlerine. Ahmet Günday abi yine yazıyordu “bir torpil daha yapacağım” diye. “Sakın yapma buradan Ağrı’ya verirler” dedim. Askerde öyle bir forsum var ki, bağlı olduğumuz 8. Kolordu generali benim ağzıma bakıyordu. Nuri Esentürk’in Malazgirt’te bandocu olduğunu duydum. Hemen çıkıp “komutanım, radyodan bir arkadaşımızı Malazgirt’te bandocu yapmışlar” dedim. “Arkadaşın türkü söyler mi” diye sordu. Nuri’yi anlattım. Hemen ertesi gün Nuri oradan tezkeresini aldı ve yanıma geldi. Beraber askerlik yaptık. DERE BOYU GİDERİM Yöresi: Kütahya-Simav-Gökçeler Köyü Kaynak Kişi: Semiha Çetin-Mehmet Çetin Derleyen ve Notaya Alan: Hulki Rıza İpek Makamsal Dizi: Uşşak Türü: Aşk-Sevda Ses Genişliği: 6 Ses Türkünün Sözleri Dere boyu giderim annem Kara koyun güderim O gelinin yoluna annem Firar eder giderim Bağlantı: Yar yoluna annem kurşun geldi ciğer bağıma Gelin kurşun geldi aslan yarime Dere boyu han olsa annem İçi dolu mal olsa O gelinin yoluna annem Üç beş sene dam olsa Bağlantı Dere boyu kestane annem Gölge bastı üstüme Ağılarım ölürüm annem Varmam ortak üstüne Bağlantı Bahçede sarı çiçek annem Dayansan yıkılıcek İki gönül bir olsa annem Nikah dediğin ne olcek Bağlantı Yöresi: Tokat-Erbaa Kaynak Kişi: İbrahim Karataş Derleyen ve Notaya Alan: Hulki Rıza İpek Makamsal Dizi: Segah Türü: Aşk-Sevda Ses Genişliği: 8 Ses Türkünün Sözleri serbest: Karanfilin filfili Nerden aldın bu dili Bu dil buranın değil İstanbul'un bülbülü Bağlantı: Haydi de yavrum şimd'olmaz Şirin dillerin durmaz Şirin dillerin dursa Saran kolların durmaz Karanfili budarlar Işkın vermesin diye Beni köyden kovarlar Güzel sevmesin diye Bağlantı Karanfilsin tarçınsın Niye böyle hırçınsın Ne büyüksün ne küçük Tamam benim harcımsın Bağlantı Filfili: yonca otu Işgın: ışkın : yeni, taze sürgünSAZCI OKUYUCUDAN
MEŞHUR OLMAYACAK!
“DERS KUYRUĞUNU
SENDE GÖRDÜM”
RADYO SINAVINA SAZDAN DEĞİL TARDAN GİRDİM
OĞLUNUN SINAVA GİRDİĞİNİ SÖYLEMEYEN JÜRİ ÜYESİ
AHMET GÜNDAY TORPİL YAPTI ELAZIĞ’A GİTTİM!
SANATÇI OLARAK
GENERALDEN FORSLUYDUM
KARANFİLİN FİLFİLİ
Kan Gider Sözleri
Baba Kerpiç Evden Aldım Zulamı
Gurbet Mi Burası Yoksa Sılamı
Yitirdim Yollarda Göçek Balamı
Erir İçim Erir Erir Kan Gider
Düşmüşem Ardına Günler Boyunca
Söylerim Sevdamı Diller Boyunca
Elimde Kelepçe Kollar Boyunca
Mapuslarda Yata Yata Gün Gider
Giderim Giderim Yolum Yokuştur
Bir Yanım Hasret Bir Yanım Ateştir
Genç İken Ölene Ölüm Zor İştir
Erir İçim Usul Usul Kül Gider
Söz : Leyla Şahin
Beste : Hüseyin Boğa
Şarkı Sözleri, Şarkı Sözü, Türkü Sözleri, Sözleri, Deyiş Sözleri, Semah Sözleri, Şarkısı Sözleri, Şarkı Sözü, Sözler, Şarkısı Kimin, Yeni Klibi, Son Şarkısı, Son Klibi, Albümü, Single, Müzikleri, Şarkıları, Lyric, Lyrics, Songtext, Song anhören, Şarkısı Sözü, Dinle, Şarkısını Kim Okuyor
çamaşır makinesi ses çıkarması topuz modelleri kapalı huawei hoparlör cızırtı hususi otomobil fiat doblo kurbağalıdere parkı ecele sitem melih gokcek jelibon 9 sınıf 2 dönem 2 yazılı almanca 150 rakı fiyatı 2020 parkour 2d en iyi uçlu kalem markası hangisi doğduğun gün ayın görüntüsü hey ram vasundhara das istanbul anadolu 20 icra dairesi iletişim silifke anamur otobüs grinin 50 tonu türkçe altyazılı bir peri masalı 6. bölüm izle sarayönü imsakiye hamile birinin ruyada bebek emzirdigini gormek eşkiya dünyaya hükümdar olmaz 29 bölüm atv emirgan sahili bordo bereli vs sat akbulut inşaat pendik satılık daire atlas park avm mağazalar bursa erenler hava durumu galleria avm kuaför bandırma edirne arası kaç km prof dr ali akyüz kimdir venom zehirli öfke türkçe dublaj izle 2018 indir a101 cafex kahve beyazlatıcı rize 3 asliye hukuk mahkemesi münazara hakkında bilgi 120 milyon doz diyanet mahrem açıklaması honda cr v modifiye aksesuarları ören örtur evleri iyi akşamlar elle abiye ayakkabı ekmek paparası nasıl yapılır tekirdağ çerkezköy 3 zırhlı tugay dört elle sarılmak anlamı sarayhan çiftehan otel bolu ocakbaşı iletişim kumaş ne ile yapışır başak kar maydonoz destesiyem mp3 indir eklips 3 in 1 fırça seti prof cüneyt özek istanbul kütahya yol güzergahı aski memnu soundtrack selçuk psikoloji taban puanları senfonilerle ilahiler adana mut otobüs gülben ergen hürrem rüyada sakız görmek diyanet pupui petek dinçöz mat ruj tenvin harfleri istanbul kocaeli haritası kolay starbucks kurabiyesi 10 sınıf polinom test pdf arçelik tezgah üstü su arıtma cihazı fiyatları şafi mezhebi cuma namazı nasıl kılınır ruhsal bozukluk için dua pvc iç kapı fiyatları işcep kartsız para çekme vga scart çevirici duyarsızlık sözleri samsung whatsapp konuşarak yazma palio şanzıman arızası