Çift Fil Matı

kaynağı değiştir]

İki atın kullanıldığı şah mat pozisyonları vardır ancak bu pozisyonlar zorlanamaz. Yalnız şahı kalan oyuncunun yenilmesi için rakibine yardım etmesi gerekir. Yandaki pozisyonda 1. Ae7 ya da 1. Ah6 hamleleri oyunu pata sürükler. Beyaz şu hamle dizisini izleyebilir.

1. Af8 Şg8

2. Ad7 Şh8

3. Ad6 Şg8

4. Af6+

Siyah bu durumda Şh8?? oynarsa 5. Af7# ile oyun şah matla sonuçlanır. Ancak siyah

Şf8 oynarsa önceki konuma geri dönülür.

Savunma yapan şahın tahtanın kenarında olduğu durumlar için de mat pozisyonları mevcuttur ancak bunlar da zorlanabilir pozisyonlar değillerdir. Yandaki pozisyonda beyazın 1. Ab6+ hamlesine karşılık olarak siyah Şd8?? oynarsa oyun 2. Ae6# ile beyaz lehine sonuçlanır. Ancak siyah bu kıskaçtan Şc7 hamlesiyle kurtulabilmektedir. Bu şah mat pozisyonu bazı satranç problemlerinin çözümü için temel oluşturur (aşağıya bakınız).

İki atlı oyun sonu savunma yapan oyuncuya beraberlikle sonuçlanması kuvvetle olası diğer oyun sonlarında bulunmayan hareket yeteneğini sunmaktadır. Oyuncu bir sonraki hamlede matı engelleyen hamleyi bulmakla oyunu kolaylıkla beraberliğe götürebilir.

İlginç bir biçimde üç at ve şah kullanılarak şah mat zorlanabilir. Kazanca giden yol savunma yapan oyuncunun rakip atlardan birini ele geçirememesi durumunda yirmi hamleden kısa sürer.

Troitzky hattı[değiştir kaynağı değiştir]

Troitzky (Troitsky) hattı (Troitzky pozisyonu) at ve piyon oyun sonlarının uygulamada önemsiz ancak teoride ilginç bir örneğini oluşturur. Bu oyun sonu A. A. Troitzky tarafından çözümlenmiştir.

İki atın yalnız başına mat edemediği rakip şah, taş avantajına sahip olduğu oyun sonlarında mata sürüklenebilir. Buradaki asıl amaç savunma yapan şahı bir hamle farkla pata sürüklemek üzere sıkıştırmak ve piyonun önünü tıkayan atın son hamlesiyle oyunu kazanca götürmektir. Hamle sırası beyazda ve siyahın piyonu a4-b6-c5-d4-e4-f5-g6-h4 hattının gerisinde beyaz at tarafından engellenmiş ise oyun, diğer taşların konumlarına bakılmaksızın beyazın kazancıyla sona erebilir (aynı durum siyah için de geçerlidir). Ne var ki, mata giden yol güç ve uzundur. hamleye dek uzayabilen bu tür oyun sonları genellikle elli hamle kuralı uyarınca berabere sonuçlanır (Elli hamle içinde zorlanabilen matlar için bu makaleye 20 Temmuz tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ve İkinci Troitzky hattı bölümüne bakınız). Bu nedenle oyun sonu uygulamadan çok teoriye yöneliktir.

John Nunn iki atlı oyun sonunu çözümlemiş ve "Troitsky ve diğerlerinin çözümlemelerinin kesinlikle doğru olduğunu" vurgulamıştır.

Örnekler[değiştir

basadon

Aşağıdaki seviyelere göre ayarlanmış bulmacaları resimlere tıklayarak etkileşimli tahtada çözebilirsin.

Tüm seviyeleri tamamladığında tam bir taktik uzmanı olacaksın!

Piyon Seviyesi

At Seviyesi

Fil Seviyesi

Kale Seviyesi

Piyon

Piyon Seviyesi

Şah Çekelim	Boşta Taşlar	Kale ile Basit Matlar
1 Hamlede Mat	Fil ile Mat	Piyon ile Mat
1 Hamlede Mat - 2	Çatal	Çatal - 2
Geri Satır Matı	At ile Mat	Şiş
Arap Matı	1 Hamlede Mat - 3	1 Hamlede Mat - 4

At

At Seviyesi

Çifte Şah	2 Hamlede Mat	Açmaz
Opera Matı	Apolet Matı	Damiano Matı
Anastasia Matı	Kanca Matı	Lolli Matı
Balestra Matı	Arap Matı	2 Hamlede Mat - 4
Konumsal 1	Konumsal 2	2 Hamlede Mat - 2
Aşırı Yükleme	Feda	Boden Matı
İleri Piyon	2 Hamlede Mat - 3

Fil

Fil Seviyesi

Şaha Karşı Şah Çekme	Atlarla Matlar	Saptırma
Mat Tehtidi	3 hamlede mat	Blackburne Matı
Boşaltma	Anastasia Matı 2	Çekme - Celbetme
3 Hamlede Mat - 2	Boğmaca Matı	Boğmaca Matı - 2
Şahına Şah	Apolet Matı 2

Kale Seviyesi

Kale

Opera Matı	Aşırı Yükleme	At Çatalı
Çift Fil Matı	Vezir Fedası	4 Hamlede Mat
Terfi	Beraberliği Kurtar

kaynağı değiştir]

Bu örüntü, siyahın piyona sahip olmasının kendisine verdiği zararı anlatıyor. Siyah, oyunu pata sürükleme şansına sahip değil çünkü fazladan bir piyon hamlesi var.

1. Ae4 d2

2. Af6+ Şh8

3. Ae7 (Siyah, piyona sahip olmasaydı oyun patla sonuçlanacaktı.)

3. d1=V

4. Ag6#.

Siyahın piyon hamlesi bulunmasaydı beyaz, şah matı zorlayamayacaktı.