Güldür Güldür Torunumu Benden Sakladın Fikri

güldür güldür torunumu benden sakladın fikri

/Geçmiş geçmediyse eğer elbet birgün gerçekler gün yüzüne ç&#x;kard&#x;./

Medyadaki görsel can&#x;m memleketim Sakarya'm&#x;n yeşilliklerinden sadece biraz&#x; Kimler nerelerden bizleri takip ediyor? &#x;️

Bak&#x;n bölümü düzenleme yapmadan olduğu gibi at&#x;yorum. Kusurlar&#x;m varsa affola 

Bol oy ve yorum istiyorum art&#x;k 🌼

Keyifli okumalar dilerim 

Geceyi bir güneşle sonland&#x;ran dünya, ac&#x;lar&#x;m&#x;z&#x; gülüşlerimizin içine mi s&#x;ğd&#x;racakt&#x;? Uzun zamand&#x;r gülebildiğimi, bu evde kendimi daha çok kendim gibi hissedebildiğimi fark etmiştim. Geceleri korkuyla uyanmalar&#x;m&#x;n daha az olduğunu söyleyen Emir'in önerdiği doktor sayesinde bu halde olduğumun fark&#x;ndayd&#x;m. O kadar karanl&#x;k şeyler yaşatm&#x;şt&#x; ki ruhuma, doktorumun söylediği gibi ruhumun bunlardan ar&#x;nmas&#x; için zamana ve gerçek sevgiye ihtiyac&#x;m vard&#x;. Öyküm'ün varoluşu belki de beni ayakta tutan, daha güçlü yapan tek nedendi.

Defalarca kez tecavüze uğram&#x;ş, işkencelere maruz kalm&#x;ş, dayak yemiş, karanl&#x;k, küçük bir odaya kapat&#x;lm&#x;ş, garip seslerin dinletildiği türlü sapk&#x;nl&#x;klar&#x;na dayanmak zorunda kalm&#x;şt&#x;m. Hamile olduğumu öğrendikten sonraki zamanlarda bu işkencelerini azaltm&#x;şt&#x;. Çocuğunu önemsemiş, annesine ise eziyet etmekten asla geri kalmam&#x;şt&#x;. Düşüncesi bile titrememe neden olacak kadar zordu benim için. Tüm bunlar&#x; nas&#x;l yaşad&#x;ğ&#x;ma hala inanam&#x;yordum.

"Bugün nas&#x;l geçti diye sorsamda sen yine anlatmayacaks&#x;n san&#x;r&#x;m."diyen Emir'in arabas&#x;na doğru yürürken sessiz düşüncelerimi bölmüştü.

"Yani doktorumla benim aramda."diyerek göz k&#x;rpt&#x;ğ&#x;mda gülümseyişi genişlemişti.

O çocukluğunu bildiğim Emir'den tek farks&#x;z olan yan&#x; gülüşü ve bana bak&#x;şlar&#x;yd&#x;. Geriye kalan her şeyi değişmişti.

"Biraz gezelim mi?"diyerek konuyu değiştiren Emir'e kafam&#x; sallayarak cevap vermek istemiştim.

Nereye gideceğimiz hakk&#x;nda bir fikrim yoktu ve aç&#x;kças&#x; onunlayken nedenini bile sormak akl&#x;ma gelmiyordu. Ona hissettiğim yak&#x;nl&#x;ğ&#x;n nedeni çocukluk aşk&#x;m oluşu muydu yoksa bana katt&#x;klar&#x; m&#x;yd&#x; bilmiyordum ama onun yan&#x;nda kendimi güvende hissettiğim ve güçlü olduğumu bildiğim bir gerçekti.

"Çocuk park&#x; m&#x;?"diyerek şaş&#x;rd&#x;ğ&#x;mda gülüşü yeniden gamzelenmişti.

"Evet, t&#x;pk&#x; eski günlerdeki gibi."diyerek haz&#x;r bir cevap verdiğinde tek kaş&#x;m&#x; kald&#x;rarak onunla at&#x;şm&#x;şt&#x;m.

"Ama art&#x;k büyümüş olduğumuzun fark&#x;ndas&#x;n değil mi?"

"Parkta oynayacağ&#x;m&#x;z&#x; falan m&#x; düşündün sen?"diyerek gözlerini devirdiğinde gülümseme s&#x;ras&#x; bana geçmişti.

"Seni bir an öyle düşündüm de.. ay yok yok.."diyerek gülmeye başlad&#x;ğ&#x;mda beni kolumdan h&#x;zla tutup, h&#x;z&#x;na göre hiçte sert olmayacak şekilde banka doğru sürüklemişti.

"Eski an&#x;lar&#x;m&#x;zdan konuşacağ&#x;z senin yapt&#x;ğ&#x;n alaya bak!"diyerek daha çok kendi kendine söylendiğini duyduğumda ona k&#x;zmamay&#x;, aksine bozulmuş olduğu için istediği gibi davranmaya karar vermiştim.

Oysa ben onunla at&#x;şmay&#x; seviyordum. Onunda bundan hoşland&#x;ğ&#x;n&#x; bildiğim için yapm&#x;şt&#x;m bunu ama demek ki şu an hoş bir zaman olmam&#x;şt&#x;. Eskileri bu kadar çok önemsiyor olduğunu bilmiyordum.

"Ben sadece tak&#x;lmak istemiştim. Hakl&#x;s&#x;n, konuşmam&#x;z yar&#x;m kalm&#x;şt&#x;."dedikten sonra ortam&#x; yumuşatmak için banka oturup, "Ee böyle boş mu oturacağ&#x;z, eski günlerdeki gibi çekirdek ve gazozumuz yok mu?"diye sormuştum.

Gülüşü yavaş yavaş yüzüne yay&#x;l&#x;rken etraf&#x;na bak&#x;n&#x;p, bir büfe ya da market ar&#x;yor olduğunu fark etmiştim. An&#x;lar&#x;m&#x;za dair hat&#x;rlad&#x;klar&#x;m onun hoşuna gidiyor olmal&#x;yd&#x;.

"Hemen al&#x;yorum. Bekle beni burada."dediğinde arkas&#x;ndan "sanki başka işim varm&#x;ş gibi."diyerek bağ&#x;r&#x;p gülmüştüm.

Tuhaf bir hazla yüzümdeki gülümseme tükenmeden elime telefonumu al&#x;p, saatlerdir k&#x;z&#x;mdan haber almad&#x;ğ&#x;m için evin telefonunu aram&#x;şt&#x;m. Babam&#x;n sesini duyduğum vakit şaş&#x;rsamda bozuntuya vermemiştim.

"Alo k&#x;z&#x;m."dediğinde arkadan Öyküm'ün gülüşmelerinin sesi geliyordu.

Bir anda burnumda tütmeye başlayan meleğimi çoktan özlemiş olduğumu fark etmiştim. Evimin neşesi, hayat&#x;m&#x;n tek gerçeğiydi.

"Baba, neden sen açt&#x;n telefonu?"

"Telefona biz daha yak&#x;nd&#x;k torunumla, senin numaran&#x; görünce de merak ettiğini anlay&#x;p biz açt&#x;k."diyen nefesi h&#x;zl&#x; h&#x;zl&#x; al&#x;p vermeye başlamas&#x;ndan anlad&#x;ğ&#x;m kadar&#x;yla k&#x;z&#x;mla oyun oynuyorlard&#x;.

Onunla birlikte yerde yuvarlan&#x;yor, çocuklaş&#x;yordu. Babam&#x;n böyle bir adama dönüşeceğini asla düşünemezdim. Onu ilk gördüğümde öyle sert bir surat&#x;, mizac&#x; vard&#x; ki bu kadar yumuşak bir dedeye dönüşme ihtimalini asla düşünemezdim.

"Siz oyun mu oynuyorsunuz?"dediğimde o s&#x;rada gelen Emir'in bak&#x;şlar&#x; değişmiş, kiminle konuştuğumu anlamad&#x;ğ&#x; için sorar gözlerle bakar olmuştu.

Sessiz bir şekilde babamla konuştuğumu sadece dudaklar&#x;m&#x; oynatarak belirttiğimde rahatlad&#x;ğ&#x;n&#x; fark etmiştim. Serdar yüzünden diken üstünde olduğunun fark&#x;ndayd&#x;m. Bir sonraki hamlesi ne olacak diye sürekli tetikte bekliyorduk. Elindeki gazozun kapağ&#x;n&#x; açmak için küçükken de yapt&#x;ğ&#x; gibi bank&#x;n sert uç taraf&#x;na denk gelecek şekilde koymuş ve eliyle üzerine vurmuştu. Küçükken yapt&#x;ğ&#x; bu hareketle elinin ac&#x;y&#x;p ac&#x;mad&#x;ğ&#x;n&#x; çok düşünürdüm. Can&#x; yanmaz m&#x;yd&#x;?

"Evet, Öyküm'ün keyfi gayet yerinde. Az evvel senin b&#x;rakt&#x;ğ&#x;n sütü içirdik. Şimdi dedeyle oyun, sonrada uyku vakti yapacak benim torunum."diyerek bir yandan onu sevdiğini tahmin ettiğim sesler ç&#x;kar&#x;yordu.

Onlar&#x;n bu halleri çok hoşuma gidiyor, beni her seferinde gülümsetiyordu.

"Senin seans&#x;n nas&#x;l geçti? Şimdi mi ç&#x;kt&#x;n k&#x;z&#x;m?"diye sorduğunda gazozumu elime al&#x;p, bir yudum almadan önce cevap vermiştim. O s&#x;rada Emir elindeki çekirdek paketini aç&#x;yordu.

"Güzeldi. Evet yeni say&#x;l&#x;r. Emir'le biraz hava alal&#x;m dedik. Bir, iki saate evde oluruz. Bir sorun olursa hemen aray&#x;n baba olur mu?"

"&#x;yi düşünmüşsünüz. Hep evdesin zaten biraz gez k&#x;z&#x;m. Sen bizi düşünme keyfine bak."

Telefonu kapatt&#x;ktan sonra bir elinde gazozu, bir elinde çekirdeğiyle bacak bacak üstüne atm&#x;ş tak&#x;m elbiseli Emir'in şu haline gülmeden edememiştim. Şaşk&#x;n gözleriyle beni incelerken ne olduğunu deli gibi merak ettiğini bilsemde, gülmemi bast&#x;ramad&#x;ğ&#x;m bu görüntü karş&#x;s&#x;nda bir şey diyememiştim. Tak&#x;m elbiseli, avukat ve şirket sahibi bir adam&#x; bile bu hale getiren hayat bize neler yapmazd&#x;.

"Ne? Ne oldu şimdi? Ne kaç&#x;rd&#x;m ben?"diyerek bir yandan hala çekirdeğini çitliyordu.

"Seni bu hale getiren hayat bize neler yapmaz."diyerek üzerini göstererek konuştuğumda anlamas&#x; çok uzun sürmemiş, kendisi de benimle birlikte gülmeye başlam&#x;şt&#x;.

"Değil mi ama tak&#x;m elbiseyle parka gelip, çekirdek çitlemeyen adamda adam değildir yani."dediğinde beni benden alm&#x;şt&#x;.

Bu kadar çok güldüğümü daha önce hat&#x;rlam&#x;yordum. &#x;nsanlar&#x;n bize bu kadar çok güldüğümüz için mi yoksa Emir'in bu üstüyle baş&#x;yla çekirdek çitliyor oluşuna m&#x; bak&#x;yor olduklar&#x;n&#x; çözemesemde, kimseyi umursayacak durumda hissetmiyordum. Aksine en güzel anlar&#x;m&#x; yaş&#x;yor gibiydim. Çocukluğumu bana geri vermişlerdi. 'Sen çok yara ald&#x;n tekrar geriye dönüp, mutlu anlar&#x;n&#x; tekrar yaşaman gerekli' demişlerdi sanki.

"Emir ne iyi ettin bizi buraya getirmekle. Uzun zamand&#x;r böyle gülmüyordum. Teşekkür ederim."

"Sana iyi gelecekse bütün mahalle parklar&#x;n&#x; tek tek gezeriz, hiç s&#x;k&#x;nt&#x; değil."diyerek gülümsemiş, elindeki çekirdekleri paketine geri koymuştu.

"Hat&#x;rl&#x;yor musun? Bir keresinde kayd&#x;raktan kayarken kafan&#x; vurmuştun da benim suçum olduğunu söyleyip, bütün gün trip atm&#x;şt&#x;n bana."dediğinde utanarak kafam&#x; eğmiş ve gülümsemiştim.

Elbette hat&#x;rl&#x;yordum. Tribimin as&#x;l sahibi kendim olsamda gerçeğini ona ödetmek zorunda kalarak yapt&#x;ğ&#x;m çocukluğu düşününce utan&#x;yordum. Bunun gibi bir çok saçma şeyi yapm&#x;ş olabilirdim.

"Hat&#x;rlamaz olur muyum? Onun gibi bir çok şeyi senden ç&#x;karm&#x;şl&#x;ğ&#x;m var ve hepsi için şu an özür dileyebilirim. O zaman ki Asl&#x; çok nazl&#x;yd&#x; kabul."

"O zaman ki Asl&#x;'da, şu zamanki Asl&#x;'da asla kimseden özür dilememeli, benden bile."diyerek duygu dolu bak&#x;şlar&#x;yla beni yine ekseni içine almaya çal&#x;ş&#x;yordu.

Emir art&#x;k bak&#x;şlar&#x;n&#x; ve san&#x;r&#x;m hislerini gizlemek istemiyordu. O böyle yapt&#x;kça kendimi köşeye s&#x;k&#x;şm&#x;ş hissediyor, ona bir cevap verme gereği duyma s&#x;k&#x;nt&#x;s&#x;ndan stresleniyordum. Onu kaybetmek istemediğim için, belki de onu kaybetmekten korktuğum için duygular&#x;n&#x; anlam&#x;yormuş gibi davranmaya çal&#x;ş&#x;yordum. Böyle yapmasam eğer benden bir beklentisi olacak ve belki de istediği, hak ettiği duygular&#x; ona ben veremeyecektim.

"Sen.. yani siz taş&#x;nd&#x;ktan sonra neler yapt&#x;n? Akl&#x;na hiç arkadaşlar&#x;m&#x;z falan gelmedi mi?"diyerek konuyu değiştirmeye çal&#x;şm&#x;ş, ayn&#x; zamanda da merak ettiklerimi öğrenmeye çal&#x;şm&#x;şt&#x;m.

"Çok bir şey yapmad&#x;m asl&#x;nda. Bir tek sana ulaşamad&#x;m ama diğer arkadaşlar&#x;m&#x;zla bir, iki y&#x;l kadar daha uzaktan görüştük. Sonras&#x;nda uzak olunca koptuk san&#x;r&#x;m. Ama akl&#x;m hep sendeydi."dediğinde nefesim beni boğuyor gibi hissetmiştim.

Zaman&#x;nda bende onu uzunca bir süre akl&#x;mdan ç&#x;karamam&#x;şt&#x;m. Ben bir şekilde hayat&#x;ma devam etmiş, onu an&#x;larda b&#x;rakm&#x;şt&#x;m ama san&#x;yordum ki Emir beni an&#x;lara hapsetmemişti. Duygular&#x;n&#x;n böyle olduğunu bilseydim eğer ondan asla vazgeçmezdim, biliyordum ama şu an her şey için çok geç kalm&#x;ş gibiydik. Ne o eski çocuktuk, ne de ben eski bendim. Benden bir çok şey eksilmiş, bir çok şey gitmişti. Benim önceliğim evlad&#x;m&#x; düşünmek, onun iyiliği için elimden geleni yapmakt&#x;.

"Sen neler yapt&#x;n as&#x;l? Sana bir türlü ulaşamad&#x;m. Siz neden taş&#x;nd&#x;n&#x;z mahalleden sonra? Ve ne kadar sonra taş&#x;nd&#x;n&#x;z?"

"Siz apar topar gidince bende çok üzülmüştüm. Bir daha görüşemeyeceğimizi babam&#x;n taş&#x;nmam&#x;z gerek dediği zaman anlad&#x;m. Neden taş&#x;nd&#x;k bilmiyordum o zaman. Ben iş nedenidir san&#x;yordum ama biliyorsun. Gerçek babam&#x;n beni bulamamas&#x; için kaç&#x;r&#x;yorlarm&#x;ş beni."

"&#x;kimizde ailemiz yüzünden ayr&#x;lmak zorunda kald&#x;k. Böyle olmasayd&#x; belki.."dediği cümlesini tamamlamam&#x;ş, benden bir ad&#x;m beklemişti.

"Belki de birlikte büyüyecektik değil mi?"

"Ve seni belki de her şeyden koruyacakt&#x;m. Eskisi gibi."diyerek ciddileştiğinde, gözlerinin sinirle dolmas&#x; bir olmuştu.

Yaşad&#x;klar&#x;mdan kendini suçlu hissediyor olmas&#x; saçmayd&#x;. Onun asla bir suçu yoktu. Tercihler, seçimler ve hatalar tamamen bana aitti. Evet, belki o hayat&#x;mda olsayd&#x; ben Serdar'a aş&#x;k olmayacak, belki de bunlar&#x; yaşamak zorunda kalmayacakt&#x;m ama hayat bize bunlar&#x; reva görmüştü.

"Baz&#x; şeyler yaşanmas&#x; gerekiyormuş. Çektiğim ac&#x;lar yan&#x;ma kar kalsa da, şu an yan&#x;mdas&#x;n. Ve beni her şeyden ve herkesten koruyacağ&#x;na eminim."

"Her şeyden ve herkesten."

Baz&#x; zamanlar&#x;n yaşanmas&#x; gerekti. Yağmurdan sonra güneşin doğumu olduğu gibi hüzünlerin ard&#x;ndan bir mutluluk gelmeliydi. Hüzünle gölgelenen ruhumuza ilaç sadece sevgiydi. Gerçek sevgi her zaman insan&#x; iyileştirirdi. Birine sonsuz inanmak, birine sonsuz güvenmek ne demek Emir'de görmüştüm. Çocuk yan&#x;md&#x;. Beni en iyi tan&#x;yan, beni en çok anlayacak oland&#x;. Bir şeyler değişmişti evet ama ona olan güvenimi bir şey zedelemiyordu. Ne olursa olsun ona güvenmekten vazgeçmeyecektim.

Uzunca bir süre daha bankta oturmuş, onsuz neler yapt&#x;ğ&#x;mdan, yeni arkadaşlar&#x;mdan, okulumdan, yaşad&#x;klar&#x;mdan tek tek bahsetmiştim. Ayn&#x; şekilde kendisi de neler yaşad&#x;ğ&#x;n&#x;, ac&#x;lar&#x;n&#x; gizlemeden her bir şeyi bana anlatm&#x;ş, dostu bildiği iki insan ile nas&#x;l tan&#x;şt&#x;klar&#x;n&#x;, maceralar&#x;n&#x;, hepsini tüm duygu değişimlerini yaşaya yaşaya anlatm&#x;şt&#x;. &#x;lk defa belki de bu kadar aç&#x;k olmuştuk birbirimize karş&#x; ve ilk defa onun ac&#x;lar&#x;n&#x; gösterişine şahit olmuştum. Babas&#x;n&#x;n annesini öldürdüğünü öğrendiği zaman çektiği ac&#x;n&#x;n tarifi olmad&#x;ğ&#x;n&#x;, daha kötüsü ne olur diye düşünürken, annesinin babas&#x;n&#x; aldatt&#x;ğ&#x; için öldürdüğünü öğrendiğini ve y&#x;k&#x;ld&#x;ğ&#x;n&#x; anlatm&#x;şt&#x;.

Anne ve babas&#x; hiçbir zaman onunla gerçek anlamda ilgilenmemişlerdi. Babam&#x;n ona olan ilgisi bir baba gibi olduğu için belki de ona bu kadar bağl&#x; hissediyordu. Gerçekleri bilse daha fazla can&#x; yanacakt&#x; belki ama gerçekleri bilmeye hakk&#x; vard&#x;. Kendi annesi bildiği kad&#x;n annesi değil, babas&#x; ise karaktersiz adam&#x;n tekiydi. Öyle bir babadan böyle bir çocuk olmas&#x; ise gerçekten mucize olsa da, Emir'in annesine benzediğini düşünüyordum. Onu görmesem bile babam&#x;n hala aş&#x;k olduğu kad&#x;n&#x;n kötü bir karakterinin olacağ&#x;n&#x; düşünmüyordum.

Eve döndükten bir süre sonra babam&#x; yine çal&#x;şma odas&#x;nda müzik dinlerken görmüştüm. Ayn&#x; müzik, ayn&#x; hüzün, ayn&#x; gözyaşlar&#x;yla Ona ne söylemem, ne yapmam gerektiğini bilmeden öylece bir süre beklemiştim.

"Neden Leyla? Neden onca zaman uzaklarda yaşad&#x;n? Aşk&#x;ndan ölürken ben, neden hiç gelmedin? Seni böyle mi bulacakt&#x;m ben?"dediğinde Emir'in annesinin yerini bulduğunu mu ima ediyor olduğunu idrak etmekte biraz zorlanm&#x;şt&#x;m.

Göğsünü tutmaya başlad&#x;ğ&#x; zaman daha fazla bu haline dayanamay&#x;p, aral&#x;k kap&#x;dan kendimi h&#x;zla içeri atm&#x;şt&#x;m.

"Baba bunu kendine neden yap&#x;yorsun?"

Sözlerim karş&#x;s&#x;nda m&#x; yoksa bu hallerini gördüğüm için mi bilmiyordum ama oldukça afallam&#x;ş, gözyaşlar&#x;n&#x; m&#x; silsin kendini mi toplas&#x;n bilememişti.

"Onu buldum k&#x;z&#x;m."dediğinde o s&#x;rada ilac&#x;n&#x;n nerede olduğuna bak&#x;n&#x;yordum.

Onu biraz rahatlatmak, kendine getirmesi aç&#x;s&#x;ndan belki iyi olabilirdi. Aksi halde üzüntüden kalbine bir şey olabilirdi. Onu kaybetmeyi göze alamazd&#x;m. Hayat&#x;ma yeni girmişken ç&#x;kamazd&#x;.

"Duydum baba. Önce sakin ol. Kalbin mi s&#x;k&#x;ş&#x;yor?"

"Ben iyiyim bir anl&#x;kt&#x;."dediğinde derin bir nefes alm&#x;ş, karş&#x;s&#x;ndaki sandalyeye oturmadan önce benim gibi birisinin daha duyabilme ihtimaline karş&#x; kap&#x;y&#x; kapatm&#x;şt&#x;m.

"Baba art&#x;k bana neler oluyor tam anlat&#x;r m&#x;s&#x;n? Annesini buldun ama mutlu değil gibisin, bir sorun mu var?"

"Kendine başka bir hayat kurmuş. Başka bir adamla evlenmiş, bir de k&#x;z&#x; olmuş. Sakarya'da küçük bir ilçede yaş&#x;yor."

Y&#x;k&#x;lm&#x;şl&#x;ğ&#x;n&#x;n nedenini anlayabiliyordum. Bunca y&#x;ld&#x;r babam onu sevmekten bir an olsun vazgeçmemişken belki de onun aşkla bir evlilik yapm&#x;ş olabileceği fikri onu kahrediyordu. Başka bir adamdan bir çocuğu daha olmuştu. Emir'in bir k&#x;z kardeşi daha vard&#x;.

"Belki o da severek evlenmemiştir baba, evlenmek zorunda kalm&#x;şt&#x;r. Ne yaşad&#x;, neler oldu bilmiyoruz ki."

"Doğru. Ama yine de kalbim bunu kald&#x;rm&#x;yor art&#x;k."diyen yaşl&#x; gözlerinin ac&#x;s&#x; kalbime oturmuş, boğaz&#x;m&#x; düğüm düğüm etmişti.

"Nas&#x;l bu kadar aş&#x;k olabildin baba? Hiç mi sevmekten vazgeçmedin onu?"

"Hiç."

"Onunla doğru düzgün bir an&#x;n bile yok. Seni gerçekten sevip sevmediğini bile bilmediğin bir kad&#x;n&#x; y&#x;llarca sevmek çok büyük bir şey. Çok güzel kalbe sahipsin sen. Beklemeden sevmişsin, dokunmadan hissetmişsin, görmeden güzel demişsin. Bunu herkes yapamaz baba. Leyla han&#x;m&#x; çok merak ediyorum bu yüzden."dediğimde yumuşak bir tebessüm etmişti.

"Leyla çok farkl&#x;yd&#x;. Kendine ait bir dünyas&#x; vard&#x; onun. Diğer genç k&#x;zlar gibi zengin bir erkek bulup evleneyim diye düşünmeyen, taş&#x; s&#x;ksa suyunu ç&#x;karacak kadar kendi ayaklar&#x; üzerinde durabilen güçlü bir kad&#x;nd&#x;. D&#x;ş güzelliğinden önce düşüncesini, konuşmas&#x;n&#x;, nelere güleceğini bilmesini sevdim ben onun. O yaşlarda böyle sevmek zordu ama benim için hayat hiçbir zaman kolay olmam&#x;şt&#x; ki.."

"Onu gidip gördün mü peki gözlerinle?"

"Hay&#x;r ben görmedim. Gitmeye cesaret edemedim. Onu ailesiyle mutlu görürsem dayanamayabilirim diye düşündüm."

Babam&#x;n bana karş&#x; aç&#x;k olmas&#x;n&#x; sevmiştim. Ne hissediyorsa içinde yaşamaktan belki de b&#x;km&#x;şt&#x;. Bunca sene içinde tuttuklar&#x;, s&#x;rlar, ac&#x;lar, aşk tüm yaşad&#x;klar&#x;n&#x;n yükü ağ&#x;r olmal&#x;yd&#x;. Ona g&#x;ptayla bakt&#x;ğ&#x;m&#x; görüyor muydu? Onun kadar güçlü birini daha önce tan&#x;mam&#x;şt&#x;m.

"Bence gözlerinle görmeli, bir kez de olsa konuşmal&#x;, onu dinlemelisin. Ona Emir'den bahsetmelisin. Neden onu b&#x;rakt&#x;ğ&#x;n&#x; anlatmal&#x;. Neden hiç gelmediğini söylemeli. Hatta önce Emir'e gerçekleri anlatmal&#x;y&#x;z art&#x;k."diyerek ayağa kalkacak olduğumda babam telaşla beni yerime tekrar oturtturmuş, sessiz olmam için işaret yapm&#x;şt&#x;.

Korkuyordu. Korkunun ac&#x; veren vicdan s&#x;z&#x;s&#x;n&#x; gözlerinde görebiliyordum. Emir'i kaybetmekten korkuyordu ama bu korkuyla, bu s&#x;rlarla daha fazla yaşanmazd&#x;. Nereye kadar saklayabilecekti? Emir'in bunlar&#x; bilmeye, en çokta ondan öğrenmeye hakk&#x; vard&#x;.

"K&#x;z&#x;m dur. Lütfen ben.. bunu nas&#x;l yapacağ&#x;m&#x; bilmiyorum."

"Baba Emir'in annesini bilmeye hakk&#x; var."

"Biliyorum ama onu görmeden, dediğin gibi onunla konuşmadan, doğruyu, yanl&#x;ş&#x; tartmadan onu bu kargaşan&#x;n içine çekmek istemiyorum. Anne babas&#x;ndan çok çekti ve şimdi gerçek annesini, tüm yaşananlar&#x; öğrenmek ona ağ&#x;r gelebilir. Üstelik düşünsene annesinin onu hiç aramad&#x;ğ&#x; düşüncesiyle nas&#x;l başa ç&#x;kacak Emir? Onun için çok zor Asl&#x;. Önce ben Leyla'dan her şeyi öğrenmeliyim ama ailesi bu durum hakk&#x;nda kötü etkilenir mi diye de düşünmek zorunday&#x;m. Pat diye hayat&#x;na girmek ona da haks&#x;zl&#x;k olur gibime geliyor, bilmiyorum."derken kafas&#x;n&#x;n oldukça kar&#x;ş&#x;k olduğunun fark&#x;ndayd&#x;m.

O bu haldeyken daha fazla &#x;srar etmemin bir manas&#x; yoktu. Hakl&#x; olduğu yanlar olsa da Emir'in bilmesi gerektiği fikrinde hala hemfikirdim.

Başka bir ailesi olmas&#x; Emir'i üzebilirdi. Bunca y&#x;l onu düşünmediğini, hiç sevmediğini düşündürebilirdi. Gerçekten böyle miydi yoksa? Emir'i hiç mi sevmemişti? Neden babas&#x;na b&#x;rak&#x;p gitmiş, kendi hayat&#x;n&#x; başka bir yerde kurmuştu? Bilmediğimiz daha bir çok şey olduğunu düşünüyordum. &#x;çimdeki bir ses o kad&#x;n&#x;n kötü bir kad&#x;n ve anne olmad&#x;ğ&#x;n&#x; söylüyordu.

"Peki ne zaman gitmeyi düşünüyorsun?"

"Yar&#x;n sabah yola ç&#x;k&#x;yorum. Birkaç güne ihtiyac&#x;m var. Döndüğümde Emir'e her şeyi anlatacağ&#x;m."dediğinde gözlerinin ne kadar kararl&#x; olduğunun fark&#x;ndayd&#x;m.

Korkuyordu ama tüm gerçekleri öğrenip, ona doğru bilgiler vermek ve içini rahatlatmak istiyor gibiydi. Onun yalan hayat&#x; da buydu. Annesi bildiği kad&#x;n annesi değil, hatta Haşim amcas&#x;n&#x;n sevdiği kad&#x;nd&#x;. Babas&#x;n&#x;n zorla sahip olmas&#x;yla kendisine hamile kalmas&#x;yla dünyaya gelmiş bir çocuk olduğunu öğrenmek, üstüne annesinin onu babas&#x;na b&#x;rak&#x;p başka bir yerde kendine aile kurduğunu öğrenmek onun için hiç kolay olmayacakt&#x;. Bunlar&#x; nas&#x;l atlatacağ&#x; konusunda oldukça endişeliydim. Y&#x;llarca çektikleri yetmezmiş gibi daha bir çok şey duyacak, kendini çok kötü hissedecekti. Kimseye içindekileri belli eden biri değildi ama bana her duygusunu göstermişti. Belki de susmam&#x;n tek nedeni buydu. Ac&#x;lar&#x;na şahit olmamd&#x;.

Yan&#x;mda duran Emir'in merakl&#x; bak&#x;şlar&#x; babam&#x; bulduğunda, içimden binlerce geçen düşüncelerimi susturmaya çal&#x;ş&#x;yordum. Tüm gerçekleri öğrenecek ve ne tepki verecek diye stresleniyordum.

"Haşim amca ne söyleyeceksin, seni dinliyorum?"

Yanlar&#x;nda kalbim ağz&#x;mda atarak onlar&#x;n konuşmalar&#x;n&#x; dinlerken, babam&#x;n gözlerinin dolu dolu olduğunu görebiliyordum. Gözleri ne kadar endişeli olduğunu gösteriyordu.

"Oğlum.. nas&#x;l söylemem gerektiğini bilmiyorum ama annen bildiğin annen gerçek annen değildi."

"Ne?"diyerek alayla kar&#x;ş&#x;k gülümsediğinde merakl&#x; bak&#x;şlar&#x; oldukça tehlikeli görünüyordu.

"Baban gerçek annene zorla sahip olmuş"dediğinde Emir elini kald&#x;rarak onu susturmuştu.

"Ne saçmal&#x;yorsun Haşim amca sen! Tamam babam normal bir adam değildi ama bana neden yalan söylemiş olsun ki?"

Söylediklerini anlamland&#x;ram&#x;yor, yaşad&#x;klar&#x;yla bağdaşt&#x;ram&#x;yordu. Kabullenmek kolay değildi. &#x;stenilmediğini düşünmek oldukça zor olmal&#x;yd&#x;.

"Oğlum biliyorum inanmak çok zor-"

"&#x;nanmak m&#x;? Haşim amca diyelim ki bunlar doğru. Senin babamdan ne fark&#x;n var? Sen neden benden bunlar&#x; gizledin bunca y&#x;ld&#x;r?"diyerek bağ&#x;rmas&#x;n&#x;beklemediğim için, ellerimin endişeden titremesinidurduram&#x;yordum.

"Hakl&#x;s&#x;n ama-"

"Haşim amca bence daha fazla konuşmayal&#x;m."diyerek bana doğru döndüğünde gözlerinin k&#x;rg&#x;n bak&#x;şlar&#x; içimi bir tuhaf ediyordu.

"Sende biliyordun değil mi? Ve benden saklad&#x;n. Bari sen yapmasayd&#x;n Asl&#x;.."diyen dolu dolu gözleri o kadar k&#x;rg&#x;n bak&#x;yordu ki, nefesim genzimi yakarak geçiyordu.

Bir şey söylemek istesem de söyleyememiş, ard&#x;ndan gitmek istediğimde ise h&#x;z&#x;na yetişememiştim.

Kan ter içinde uyand&#x;ğ&#x;mda vicdan azab&#x;m h&#x;zla üzerime çullanm&#x;ş, zaten günlerdir ondan saklad&#x;klar&#x;m içimi yemeye devam etmişti. Yan&#x; baş&#x;mdaki sürahime bakt&#x;ğ&#x;mda boş olduğunu görmüş, derin bir nefes vererek Öyküm'ü uyand&#x;rmadan odadan ç&#x;kmaya çal&#x;şm&#x;şt&#x;m. Mutfağa sessizce inmiş, yan&#x; baş&#x; sürahimi doldurup odama geri dönmek istemiştim ki Emir'in konuşmas&#x;yla irkilmiştim.

"Yine bir kabus mu gördün sen?"dediğinde ona doğru dönmüş, onunda benim gibi sürahisini doldurmaya geldiğini elindeki boş sürahiden anlam&#x;şt&#x;m.

"Ben.."

"O şerefsizin art&#x;k cezas&#x;n&#x; çekmesi için elimden geleni yapacağ&#x;m. Çok bile d&#x;şar&#x;da kald&#x;."diyerek yumruğunu s&#x;kt&#x;ğ&#x;nda, elindeki sürahiyi alarak ona bakmadan suyunu doldurmaya başlam&#x;şt&#x;m.

Kabusumun nedeninin o olduğunu san&#x;yordu ama oysa onu görmüştüm. Endişemin, üzüntümün nedeni bu sefer kendisinin üzülecek olmas&#x;yd&#x;. Ondan bir şeyler gizlemek oldukça zoruma gidiyordu. Sanki onu kand&#x;r&#x;yormuşum gibi hissediyordum.

"Ne gördün?"diye sorduğunda elimdeki sürahiyi elimden düşürmem bir olmuştu.

Etrafa saç&#x;lan parçalar&#x;n ard&#x;ndan dökülen su üzerimize s&#x;çram&#x;ş, bacaklar&#x;m&#x;z&#x; &#x;slatm&#x;şt&#x;.

"Özür dilerim."diyerek eğilmiş, parçalar&#x; toplamaya çal&#x;ş&#x;rken Emir ellerimden yakalay&#x;p, gözlerine bakmama zorlam&#x;ş ve beni ayağa kald&#x;rm&#x;şt&#x;.

"Sakin ol. Kazayla düştü. Hem.. ben sana kimseden özür dileme dememiş miydim? Bunlar&#x; da dert etme. Sabah temizlerler. Gel ben seni odana ç&#x;karay&#x;m."diyerek şefkatle endişemi yat&#x;şt&#x;rmaya çal&#x;ş&#x;yordu.

Normalde buray&#x; bu halde b&#x;rakmay&#x; asla kabul etmezdim ama onunla daha fazla yüz yüze gelmek istemiyordum. Benim için ondan bir şeyler saklamak oldukça zordu. Herkesten her şeyi gizleyebilirdim ama Emir'den bir şeyleri gizlemek beni üzüyordu. Üstelik bu şeyler hayat&#x;n&#x;n gerçekleri olunca benim k&#x;rm&#x;z&#x; çizgim haline geliyordu.

Sessizliğini koruyarak beni odama kadar ç&#x;karm&#x;ş, gözlerimin içine sevgiyle bakm&#x;şt&#x;. Onu bu halde gördükçe içim eziliyordu. Ondan saklad&#x;klar&#x;m&#x;z&#x; öğrendiği zaman bize çok k&#x;zar m&#x;yd&#x;?

"Şimdi güzelce dinlen. Eğer tekrar bir kabus görürsen yan&#x;ma gelebilirsin. Oturur biraz konuşuruz kafan dağ&#x;l&#x;r."diyerek sessizce konuştuğunda Öyküm'ün ağlama sesi bir olmuştu.

Kendime bir kaç&#x;ş yolu bulduğum için oldukça şansl&#x; hissetmiştim. Daha fazla Emir'in bak&#x;şlar&#x;n&#x;n alt&#x;nda ezilmeyecektim.

"Öyküm ağl&#x;yor. Teşekkür ederim Emir, eğer bir şey olursa gelirim. &#x;yi geceler."diyerek ard&#x;ma bile bakmadan odama girip kap&#x;y&#x; kapatm&#x;ş, Öyküm'ü h&#x;zla kollar&#x;m&#x;n aras&#x;na alarak yat&#x;şt&#x;rm&#x;şt&#x;m.

Babam&#x;n bir an önce gelmesi ve olanlar&#x; bir bir anlatmas&#x; için dua etmiştim. Gitmeden önce ona söz vermiş olmasayd&#x;m eğer gördüğüm rüyadan sonra ona olanlar&#x; çoktan anlatm&#x;ş olurdum. Ama elimi ayağ&#x;m&#x; bağlayan bir sözüm vard&#x;.

Sabah Öyküm'ün ağlamas&#x;yla zorla gözlerimi açm&#x;ş, saatin kaç olduğuna bakmak istemiştim. Her sabah erkenden kalkan k&#x;z&#x;m&#x;n bugün biraz daha geç uyanacağ&#x; tutmuş olmal&#x;yd&#x;. Biraz daha fazla uyamak istememin sebebi oldukça geç uyumuş olmam olsa da, küçük bir bebeğim olduğu için buna katlanmak durumunda kal&#x;yordum.

Kollar&#x;m&#x;n aras&#x;na gelen miniğim hemen sessizleşmiş, göğsüme yaklaşarak sütünü istediğini ima etmişti. Art&#x;k çoğu şeyini anlatmaya çal&#x;ş&#x;yor gibiydi. Herkesi kavr&#x;yor, en çokta babama ilgi duyuyordu.

Küçük han&#x;m&#x;n karn&#x;n&#x; doyurup, giydirdikten sonra kendi rutinimi de tamamlay&#x;p, aşağ&#x;ya kahvalt&#x;ya inmiştik. Önce mutfağa gidip, Serap'&#x;n babaannesine b&#x;rakm&#x;ş olduğum camlar için özür dilemeyi düşünüyordum ki, Emir'in kendisinin k&#x;rd&#x;ğ&#x;n&#x; söylemesi üzerine susmak durumunda kalm&#x;şt&#x;m. Arkas&#x;nda olduğumun fark&#x;nda değil gibiydi.

Aniden telefonu çal&#x;nca geriye dönüp beni görmüştü. Gülümseyerek günayd&#x;n demiş, ard&#x;ndan telefonunu açarak içeriye kahvalt&#x; masas&#x;na doğru gitmişti. Babam olmad&#x;ğ&#x; için masada sadece o, ben, k&#x;z&#x;m ve Cevdet amcalar olacakt&#x;k. Cevdet amca henüz d&#x;şar&#x;dan dönmemiş olmal&#x;yd&#x; ortal&#x;kta yoktu. Mehmet henüz aşağ&#x;da görünmüyordu ve Cevdet amcan&#x;n eşi de mutfakta bir şeylerle uğraş&#x;yordu.

"Evet art&#x;k bir şeyler yapmak istiyorum. Hakl&#x;s&#x;n. Tamam."diyerek k&#x;sa k&#x;sa konuşmalar&#x;n&#x; duyduğumda ne hakk&#x;nda konuşuyor olduğunu bilmediğim için sessizce beklemeye karar vermiştim.

"O pisliğin Asl&#x;'ya yapt&#x;klar&#x;n&#x; ödemesi gerekiyor. D&#x;şar&#x;da elini kolunu sallaya sallaya gezmesi kan&#x;ma dokunuyor art&#x;k."dediğinde gözlerim aniden ona dönmüştü.

"O söylediğini asla yapamam ben! Nas&#x;l izin veririm böyle bir şeye? Bu onu tehlikeye atmak olur. Hay&#x;r. Asla kabul etmiyorum. Başka bir çözüm bul!"diyerek bağ&#x;rd&#x;ğ&#x;nda neden bu kadar sinirlendiğini sormak istesem de, telefonu h&#x;zla kapat&#x;p masaya f&#x;rlatmas&#x;n&#x; izlemiştim.

"Emir ne oluyor?"

"Boş ver Asl&#x;."diyerek beni geçiştirmeye çal&#x;şt&#x;ğ&#x;nda sinirlenme s&#x;ras&#x; bana geçmiş gibiydi.

"Ne demek boş ver Emir? Benim hakk&#x;mda konuştun, kimle konuştun? Ne konuştun? Yine ne oluyor?"

"Serdar'&#x;n ceza almas&#x; için uğraş&#x;yorum ama elimizde bir kan&#x;t olmad&#x;ğ&#x; için lanet olsun ki bir şey yapam&#x;yoruz. Arkadaş&#x;m&#x;n önerisine k&#x;zd&#x;m. Senin o adamla bir araya gelmen mümkün değil!"

"Nas&#x;l bir araya gelmek?"

"Üzerine mikrofon koyulacak ve sen onunla konuşmaya gideceksin. Baz&#x; şeyleri söyletebilirsen eğer de onu hapise att&#x;rabilmemiz için elimize bir koz geçmiş olacakm&#x;ş falan işte. Böyle bir şeyi asla kabul edemem. Sana zarar verebilir, seni onunla yaln&#x;z b&#x;rakamam."

"Tamam kabul ediyorum."dediğimde sesimdeki kararl&#x;l&#x;ktan ötürü hiçbir şey diyememişti.

Onunla yaln&#x;z kalmaktan deli gibi korksamda bana bir şey olmayacağ&#x;n&#x; düşünüyordum. Onu art&#x;k hapise yollayabilirsem belki daha rahat nefes alabilirdim. Bunun yolu ne olursa olsun kabul edebilirdim. Tam bir şey söyleyeceği s&#x;rada babam&#x;n kap&#x;dan içeri girmesiyle söyleyeceği yar&#x;m kalm&#x;şt&#x;.

"Emir oğlum seninle biraz konuşabilir miyiz?"dediğinde kendimle ilgili olan tüm korkular&#x;m&#x;n yerini Emir'in az sonra öğreneceklerinden sonra kendi ac&#x;s&#x;na karş&#x; vereceği tepkiye korkmaya başlam&#x;şt&#x;m.

Bir bölümün daha sonuuuu

Canlar çok s&#x;k yazamad&#x;ğ&#x;m&#x;n fark&#x;nday&#x;m ve inan&#x;n yazmak çokok çok zorlaşt&#x; benim için. Tüm &#x;srarlar&#x;n&#x;za daha fazla dayanamay&#x;p uyumad&#x;m, çocuklar&#x;mdan arta kalan zamanlar&#x;n&#x; yazmaya ay&#x;rd&#x;m. Her zaman bunu yapam&#x;yorum beni mazur görün lütfen 

Bir şeyler ortaya ç&#x;kacak m&#x; dersiniz?

Peki ya Leyla ile Haşim'in karş&#x;laşmas&#x; nas&#x;l olmuştur sizce?

Gelecek bölümde neler olacağ&#x; hakk&#x;nda bir fikriniz var m&#x;?

Sizleri çoktan çok seviyorum canlar&#x;m &#x;️

Keyifli okumalar&#x;n&#x;z, bol oy ve yorumlar&#x;n&#x;z olsun lütfen 

Aşkla, sevgiyle, sağl&#x;kla kal&#x;n 🌼

_FadimElifYiğitSemih_

"14 yaşında anne oldum"

Haberin Devamı

- Evet, ilahiler de okudum. Hafız kızıyım ben çünkü. İlk Maksim’e çıktığımda “Hafız kızı sahneye çıktı” diye yazmışlardı. Kuran sesleriyle, ezan sesleriyle büyüdüm. Babam öleceği günü biliyordu.

◊ Nasıl yani, ne demek o?

- Vallahi Ölmeden üç gün önce kendi cenaze namazını kılmıştı. Ermişti benim babam. Elektrikli battaniyeyle yatıyordu rahmetli, bir gün elektrikli battaniyesi tutuştu. Yatağı yandı, yorganı yandı ama onun pijamasına bile bir şey olmadı. Kız kardeşim o zaman 7 yaşındaydı, hiç unutmuyorum dumanların içinden babamı kolundan tutup çıkarmaya çalışıyordu. Ben çığlığına koştum.

◊ Babanız ne durumdaydı?

- İnanır mısınız, “Ne oluyor evladım? Beni huriler, melekler cennete götürüyor” diyordu şaşkınlıkla.
Babam yangın çıktığını bile fark etmedi, cennet yolunda görüyordu kendini. Öyle ermiş bir insandı. Dediğim gibi her şeyini bildi. Ölümünden üç gün önce bizi karşısına aldı, “Ağlamayın. Annenizle aynı mezara yatırın beni” dedi. İkisi de öyle istemişti zaten, diledikleri gibi oldu.

FAİK BEY BENİM OĞLUMU SIRTINDA TAŞIDI, ÖMÜR BOYU MİNNETTARIM

◊ Hem başarılı bir sanatçı, fedakar bir annesiniz hem de eğlenceli, renkli bir hayat arkadaşı Oğlunuzu hiç ihmal etmeden bugünlere geldiniz. Buna rağmen durumu ajite etmediniz, kendinizi acındırmadınız. Örnek alınacak bir insansınız gerçekten.

- Faik Bey’i ’un sonunda tanıdım ben. O dönemde oğluma daha yeni MS teşhisi konmuştu. Çok üzgündüm. Kendime sığınacak bir liman ararken Faik Bey karşıma çıktı. Bir tarafta beni güldüren insan, diğer tarafta çok derin bir üzüntü.

◊ Belli ki size çok destek vermiş.

- Hem de nasıl. Varlığı ilaç gibi geldi bana. Kimsenin yapmayacağı, yapamayacağı bir şeyi yaptı, benim oğlumu sırtında taşıdı Faik Bey. Onun için kendisine ömür boyu minnettarım, onun için hep yanındayım, hep de yanında olacağım. Bugünlerde halka nasıl ihtiyacı varsa bana da öyle ihtiyacı var.

◊ Hangi anlamda?

- Manevi olarak yani Hiçbir zaman maddi varlığıma bakmamıştır, göz koymamıştır. Asla o karakterde biri değildir. Aç kalır, kuru ekmek yer, yine de kimseye minnet etmez. Bir sigara parası olmadığı günler oldu, onu bile istemedi benden, öyle karakterli bir adam. Hayat müşterektir, tabii ki bende varsa ben ona, onda varsa o bana Ama böyle bir talebi hiç olmadı.

14 yaşında anne oldum

ÇADIRDA DA YAŞASAM MUTLU OLURUM BEN

◊ Sizin jenerasyondan olan sanatçılar, bugünkülere nazaran biraz daha naif geliyor bana

- Şöyle bir durum var; birbirimizi hiç kırmayız biz. Hâl ve gidiş çok önemli. Neden bana iyi diyecekleri yerde kötü desinler ki Bu dünyanın bir de öbür tarafı var. Hepimiz bu dünyada misafiriz. Ölüp de kefene girdiğimizde hepimiz aynı, hepimiz bir oluyoruz. Orada bakanlıkmış, sanatçılıkmış öyle bir şey yok. Herkes aynı. Amelimiz güzel olsun yeter. Bunun için tüm gayretim. Gördüğüme “görmedim”, duyduğuma “duymadım” derim, kimse için bir şey söylemem, kimseyle kimsenin dedikodusunu yapmam. En çok sevdiğim yanım da budur. “Aaaa öyle mi?” der geçerim. Hatta aksine küsleri barıştırmak için uğraşırım. Allah da kalbimi biliyor.

◊ Şöhret, para Bunlar hiç mi başınızı döndürmedi?

- Beni ne para ne de şöhret şımarttı. Başbakanlara, cumhurbaşkanlarına, tüm Türkiye’ye konser vermiş, ülkemi yurtdışında temsil etmiş insanım. Buna rağmen durum değişmedi. Ukala, burnu havada insanları da sevmiyorum. Hem tavandan hem tabandan insanım. Yer sofrasında da yemek yiyorum, şık bir mekanda da. Çadırda da yaşasam mutluyum ben.

HARUN ASKERE GİDEBİLMEK İÇİN MS RAPORUNU SAKLADI

◊ Oğlunuz Harun’un durumu nasıl?

- Eskiden hastaneden çıkmıyorduk. Şimdi Bodrum’da yaşıyor, havası çok iyi geldi ona.

◊ Ya öncesinde?

- Önceden Ankara’da yaşıyorduk. Ardından İstanbul’a geldik. Ama İstanbul’un nemli havası ona yaramadı. Bir ara tatil için Erdek’e gitti. Kaz Dağları’nın havası çok iyi geldi. Sonra Bodrum’a geçti. İlk bir ay kaldılar. Sonra iki ay, üç ay kalmaya başladılar.

◊ Sağlık durumunu nasıl etkiledi Bodrum ziyaretleri?

- Nefes almaya, kendine gelmeye başladı çocuğum. Rengi düzeldi. Ben de hem o hem de kendim için oradan bir ev tuttum. Harun artık yaz-kış orada yaşıyor, denizin kenarında bir evde. Yardımcısı var yanında, abisi demek daha doğru. Bir de hasta bakıcısı. Yaşantısı çok güzel. Kendisi orada kalmak istedi zaten.

◊ Niye benim başıma geldi bu diye isyan etmiyor musunuz hiç?

- İsyan etmem. Hatta buna da şükrediyorum; gözünü açıp bakıyor, nefes alıyor, gözleriyle bana cevap veriyor. Akıl küpüdür de. İki üniversite okudu. Önce Bilkent Üniversitesi’nde dört yıllık turizmi bitirdi. Sonra rahatsızlanınca Açıköğretim’e girdi, uluslararası işletme okudu. Rahatsızlığı ilerleyince diplomasını alamadı ama bitirdi sayılır. Askere de gitti.

◊ Gerçekten mi?

- Tabii Bazıları askere gitmekten kaçar falan ya, benim oğlum MS raporunu sakladı da gitti askere. 28 gün de olsa yapmak istedi.

OĞLUMUN BİR GÜN BANA YENİDEN “ANNE” DEMESİNİ DİLİYORUM

◊ Zamanla ilerledi değil mi hastalığı?

- Evet. Çok hızlı yaşadı aslında benim çocuğum. Araba hobisi vardı. Eski, iskelet halinde arabaları alırdı. Lastiğini başka ülkeden getirttirir, kornasını öbür ülkeden, bir güzel toparlayıp sıfır gibi yapardı. İnşallah Allah şifa verir. Rabbimden diliyorum, bekliyorum ki bir gün bana yeniden “Anne” diyecek. Dünyam o benim.

◊ Yeterince vakit ayırabiliyor musunuz ona?

- Konserlerim olmadığında soluğu hemen yanında alıyorum. Çok genç yaşta eve bağlandı ama onu evde yaşatmamak için elimden geleni yapıyorum. Konserlerime götürüyorum, yemeklere çıkarıyorum, Bodrum’da sabahları kahvaltılara gidiyoruz. Eve ve yatağa bağlı yaşatmıyorum oğlumu. Müziğimde bile onun izi var.

◊ Ne gibi bir iz?

- Müzikle de ilgiliydi, Bilkent Üniversitesi’ndeyken DJ’lik yapıyordu. Şimdi şarkılarım önce onun onayından geçiyor, onun sevdiği şarkıları albüme koyuyorum.

BAZILARI YAŞI ORTAYA ÇIKMASIN DİYE ÇOCUKLARINI SAKLIYOR

◊ Sizin torunlarınız da var, değil mi?

- Evet, bir oğlum, bir kızım, iki de torunum var. Ömrümün sonuna kadar onlar için çalışacağım. Bu arada ben hiçbir zaman evlatlarımı basından saklamadım.

◊ Kim niye çocuklarını saklasın ki?

- İşte yaşı ortaya çıkmasın falan Kocasını saklayan var, sevgilisini saklayan var. Ben öyle yapmadım, hepsini döktüm ortaya. Sonra herkes beni örnek almaya başladı.

SEDA’NIN OĞLU KUCAĞIMDA BÜYÜDÜ

◊ Sanatçılar arasında hep bir yarış, sert bir rekabet vardır ya genelde Neden kimse sizi hedef almıyor bu camiada?

- Mütevazıyım, ondandır. Kıskançlık nedir bilmem. Mesela bana bir iş geldi, programım uymadı da gidemiyorum diyelim, hemen başka arkadaşıma yönlendiririm. Muhtemelen başkası yapmaz bunu.

◊ Neden?

- Yerini kaptırmamak için. Ama dedim ya bende öyle bir şey yok. Allah insana kalbinin ekmeğini yedirir, ona inanıyorum.

◊ Bu camiadan en yakın dostlarınız kimler?

- En samimi arkadaşım Seda Sayan. Diğer arkadaşlarımı da çok severim; Ebru Gündeş olsun, Sibel Can olsun, Muazzez Ersoy olsun. Hepsiyle iyiyimdir. Ama en kanka olduğum Seda. 30 senelik arkadaşım. Oğlu kucağımda büyüdü. O da benim çocuklarıma ablalık yaptı.

#T&#;lay Demir#Safiye Soyman#Faik &#;zt&#;rk

LinkedinFlipboardLinki KopyalaYazı Tipi

Yazarın Tüm Yazıları

Hz. Mevlâna&#;nın Hayatı

destar1

Hz. Mevlâna&#;nın Hayatı

Dr. Mehmet ÖNDER

Bilginler Sultanı Bahaeddin Veled

Ortaasya&#;da Türkistan, bugün Kuzey-Batı Afganistan&#;ı da içine alır. Yağız atlı, yağız benizli Türkmenlerin at koşturduğu bu yaylalarda hemen herkes Türkçe konuşur. Aral Gölü&#;ne dökülen Amu Derya&#;nın bu kesiminde, İran sınırına yakın eski ticaret yolu üzerinde Belh şehri vardır. Horasan&#;ın bu ihtiyar şehri binlerce yıllık tarihi içerisinde pekçok siyasî ve sosyal olaylara sahne olmuş, Zerdüşt&#;ün doğduğu ve Mecûsî&#;liğin (ateşe tapanların dini) kurulduğu bir şehir olarak tanınmıştır. Yüzyıllar boyunca, çeşitli istilâlar altında ezilen, her gelenin yeni bir kültür, yeni bir din aşıladığı Belh, Emeviler zamanından itibaren İslâm devletlerinin göz diktiği bir belde olur. Putperest, Mecusî, Şaman, Budist, Hristiyan tapınaklarının yerini cami ve mescitler alır. Hatta Belh&#;e kadar uzanan muharip İslâm sahabelerine izafeten, şehre Kubbe-t-ül İslâm (İslâm Kubbesi) adı verilir. Bazıları da Belh&#;e, beldelerin anası anlamına gelen (Ümmül-bilâd) derler.

Belh&#;i bir süre sonra Büyük Selçuklu Devleti&#;nin elinde önemli bir ilim ve irfan merkezi olarak görüyoruz. Devletin başveziri Nizamülmülk&#;ün açtırdığı medreseler, kütüphane ve rasathaneler, Belh&#;te yaygın hale gelir. Yıllar yılı birbiri ardından gelen istilâlar, her istilânın sonunda meydana gelen fikrî buhranlar, açlıklar, sefaletler, halkı bezgin ve bedbin yapar. Artık dünyada huzur ve sükûnu bulamayanlar, bunu öte âlemde aramayı, düşünce ve inançlarına gömülmeyi tercih ederler. Bu dünyevî bunalım, tasavvufî düşüncelerin kolayca yayılmasını sağlar. Çoğu Belh&#;te toplanan, sırtları abalı, coşkun ve cezbeli sûfîler &#;vahdet-i vücud&#; felsefesinin, çeşitli görüş ve düşünüşte temsilcileri olarak halk arasında itibar görmeye başlarlar. İslâm dininin geniş hoşgörüsü içinde tasavvufî sohbetler yapılır, ilâhî okyanuslara dalınır, sesler, hayaller ve fevkalâdelikler içinde yaşanır, Allah&#;a vuslat yolunda, manevî bir sarhoşluğa garkolunur, cennet nimetleri, manevi güzellikler tahayyül edilir. Selçuklulardan sonra Harezmşahların eline geçen ve başşehir olan Belh, yine bu ortamdadır. Bugünlerde de Belh, canlı, hareketli bir şehirdir. Medreseler tanınmış bilginlerle dolup taşmakta, her biri az &#; çok bir diğerinden farklı inancın mümessili olan şeyhler, bunların etrafını çeviren müridler, dünyadan elini eteğini çekmiş veya tevekküle boyun eğmiş dervişler, başıboş seyyahlar, talebeler zaviyeleri, hanları doldurmaktadır.

Zaman zaman çarpışan fikirler, şahlanan manevî heyecanlar, insan sellerini peşinden sürüklemekte, bazan bir şeyh, bir bilgin, bir hatip bir sultan gibi bunlara hükmedebilmektedir. İşte bu günlerde Belh&#;te bir bilgin vardır ki, gönülleri kendi inancı etrafında toplamasını biliyor, sözleri ve dersleriyle, insanları, herkesten daha kolay cezbedebiliyordu. Tesiri, dikkati çekecek ve şeyhleri kıskandıracak kadar kuvvetliydi. O kadar çok seviliyor ki, medresesi yalnız müridlerinin değil, sultanların, prenslerin de uğrağı oluyordu. Hangi toplulukta görünürse, orası mahşere benziyordu. Sözleri ezberleniyor, hattâ yazılarak elden ele dolaşıyor, dinleyen ve okuyan aylarca tesirinde kalıyordu. Bütün bunlara rağmen o, tevazu ile Hak&#;ka kulluk ediyor, insanlara en açık bir ifadeyle, Hak&#;kı ve hakikat yollarını, doğruluğu ve iyiliği telkin ediyor, halkın gösterdiği saygı ve itibarı, gene halka bağışlıyor, düşküne halince yardımda bulunuyor, çaresize çare arıyordu.

Belh şehrinin bu tanınmış bilginine Hüseyin Hatibî oğlu Bahaeddin Veled derlerdi. Belh&#;in Hatiboğulları soyuna mensup, yedi ceddi bilgin, özü, sözü, doğru bir insandı. Bazı kaynaklar O&#;nun anasının Ha-rezmşahlar hanedanına mensup, Sultan Alâeddin Muhammed Harezmşah&#;ın kızı olduğunu kaydederler. Her ne olursa olsun Bahaeddin Veled, babası Hüseyin Celâleddin Hatibi&#;yi çok genç yaşında kaybetmiş, dirayetli ve kültürlü bir hanım olan annesinin eli altında tahsil ve terbiye görmüştü. Üstün zekâsı ve kaabiliyeti ile genç yaşında müderris olmuş, tasavvuf mesleğinde kademe kademe ilerleyerek merhaleler aşmıştı. Ondan feyz almak için gelenlerin haddi hesabı yoktu. Her taraftan akın eden öğrenciler, müridler, bu genç bilginin medresesini dolduruyordu. Dedeleri din uğruna çalışmış, ahiret saltanatı kurmuşlardı. Şimdi kendi de o yolda yürüyor, insanlara, manevî âlemlerin ihsanını saçıyordu.

İlmine ve kerametine izafeten bir gün Bahaeddin Velede Sultan&#;ül-Ûlema, yani (Bilginlerin Sultanı) dendiğini de görüyoruz. Bu unvanın verilişi, kaynaklarımızda şöyle anlatıla gelmektedir:

&#;Bir gece, Belh&#;in ileri gelen üçyüz bilgini, hep birden aynı rüyayı görmüşlerdir: Bir sahrada kurulan ulu bir çadırın ortasında, Hazret-i Muhammed (S.A.V.) sahabesiyle oturmaktadır. Tam bu sırada, Belh&#;li Baha Veled edeb ve hürmetle selâm verip çadıra girmiştir. Peygamber, Baha Velede iltifat ederek, sağ yanına oturtmuş, orada hazır bulunan müftü ve imamlara:

— Bugünden itibaren Baha Veled&#;e, Sultan&#;ül-Ûlema deyiniz ve öyle hitabediniz! buyurmuşlardır. Sabah olunca, rüyayı gören bilginler, doğruca Baha Veled&#;in medresesine gitmişler. Onlar daha rüyalarını anlatmadan, Baha Veled gördükleri rüyayı aynen anlatıverince bilginler:

— Allah ve Resûlullah şahittir, biz de şahidiz ki, sen Sultan&#;ül-Ûlema&#;sın, bugünden itibaren bu namla tanınacaksın, diye söylemişlerdir.&#;

Böylece O Sultan&#;ül-Ûlema olarak tanınmıştı.

Başta Fahreddin Râzî gibi O&#;nu çekemeyen, O&#;nun şöhretini kıskanan bazı bilginlerin itirazına rağmen bu unvan O&#;nun ebediyete kadar adı olarak kalacak ve yaşayacaktır.

Bahaeddin Veled, olgunluk çağlarına girdiği bir sırada, Belh emiri Rükneddin&#;in kızı Mümine Hatunla evlenmiş, bir yıl sonra da nur topu gibi bir oğlu dünyaya gelmişti. Baha Veled, çocuğun adını Alâeddin Muhammed koydu. Bu oğlundan sonra, ikinci bir çocuğu daha dünyaya geldi. Yüzünde gün ışığı gibi celâl nurları parlayan bu ikinci oğlunu pek sevmişti. Lohusa yatağında, şefkat damarlarından annelik sütünü emziren Mümine Hatunun kucağından alarak:

— Mübarek olsun Muhammed Celâleddin. Bu çocuk hiçbir çocuğa benzemez. O&#;na iyi bak Mümine demiş ve adını böylece &#;Muhammed Celâleddin&#; koymuştu.

Geleceğin büyük Mevlâna&#;sı, küçük Celâleddin böyle bilgin bir babanın ikinci oğlu olarak, annesinin, yetişkin müridlerin terbiyesi altında büyüyor, O&#;nun her hareketi dikkatle takip ediliyordu.

Belh&#;te Bir Fikir Ayrılığı Doğmuştu

Sultan&#;ül-Ûlema Baha Veled&#;in iki yakın dostu ve müridi Semerkandlı Şerefeddin Lala ve Tirmizli Seyyid Burhaneddin küçük Celâleddin&#;in terbiyesini üzerine almışlar ve daha beş yaşındayken okuyup yazmayı öğretmişlerdi. Küçük Celâleddin zekâsı ve terbiyesiyle herkesi cezbediyor, omuzlardan omuzlara geziyordu. Bazan babasının medresesine gider, edeple bir köşeye çekilir, söylenen sözleri hayran hayran dinlerdi. Büyük bir teslimiyet içinde, işittiği her sözü tahlil eder, bazan çocuksu gibi görünen sualleri ile etrafındakileri şaşırtırdı.

Bir gün ağabeyi ve Belh&#;in ileri gelen ailelerinin çocuklarıyla toprak damlar üzerinde oynuyorlardı. Bu sırada bir çocuk, küçük Celâleddin&#;e:

— Gel bu damdan öteki dama atlayalım&#; dedi. Celâleddin gülümseyerek:

— Hayır, bu iş, kedi ve köpeklerin kolayca yapabileceği bir iştir. Eğer gücünüz yetiyorsa, böyle damdan dama değil, geliniz göklere uçalım, âlemleri seyredelim&#; diye cevap verdi.

Derler ki, küçük Mevlâna bu sözleri söyledikten sonra bir anda göğe sıçramış, çocuklar korkudan çığlığı basmışlardı.

O, daha çocukken, bu heyecanı yaşıyor, kabına sığamıyordu.

Baha Veled&#;in vaaz ve dersleri, çevrede derin tesisler yapıyor, bu dersler talebeler tarafından not edilerek Maarif adı verilen üç ciltte toplanıyordu. Bu dersler pek heyecanlı oluyor, dinleyenleri coşturuyordu. Bazı kereler, felsefe gibi önü ardı boş vesveseli ilimlerle uğraşanlara çatıyor, onları halkın önünde yeriyordu. O günlerde sufiye ile felsefeciler arasında geniş fikir ayrılıkları vardı. Belh&#;in tanınmış filozoflarından Fahreddin Râzî ve Sultan Muhammed Tekiş Harezmşah gibi bazı ileri gelenler, kaynağını Yunan felsefesinden alan ve akla dayanan bir anlayışın içindeydiler. Sûfîler ise gerçeğe ancak ilâhi cezbe ile erişilebileceğini, bunun için de riyazatla ruhun saflaştırılması ve nefsin öldürülmesi gerektiğini ileri sürüyorlardı.
Bu iki zıt anlayış, ister istemez Baha Veled&#;le Fahreddin Râzî&#;yi karşı karşıya getirmişti. Fırsat buldukça birbirlerine iğneleyici sözler söylüyorlardı. Bir vaazında yine Baha Veled coşmuştu:

— Ey Fahri Râzî! Ey Harezmşah! Ey bunların taraftarları!. Sizler, huzur içinde gönülleri, ilâhi keşifleri bırakmış, karanlığa gömülmüş kişilersiniz. Bir takım hayaller peşindesiniz. Bu hayalleriniz, sizleri nefislerinizin esiri yapıyor. Can gözlerinizi kapamış, hakikati göremiyorsunuz. Bu sebepledir ki, hem kendinize, hem başkalarına kötülük etmektesiniz. Vesveseleriniz ve boş hayallerinizden sapıklıklar ortaya çıkıyor&#;

Bu tok sözler ve hücumlar, Belh&#;te hemen yayılıyor, dedikodular saraya kadar ulaştırılıyordu. Birgün Fahreddin Râzî ve adamları Sultana şu şikâyeti yaptılar:

— Baha Veled, Belh halkını tamamiyle kendisine bağladı. Bize ve size asla itibar etmediği gibi, açıktan açığa da kötülemeye başladı. Korkarız ki, bir gün saltanat tahtına da kasteder. Halk, Onunla beraberdir. Tedbirli olmak lâzım&#;

Sultan Muhammed Harezmşah, bu sözlerden incindi. Baha Velede çok büyük saygısı vardı. O&#;nun saltanat tahtında gözü olmadığını bilmekle beraber, bir kere niyetini yoklamak yerinde olurdu. Sadık bir adamıyla şu haberi gönderdi:

— Şeyhimiz eğer Belh ülkesini kabul ederlerse, bugünden itibaren padişahlık da, ülkeler ve askerler de O&#;nun olsun. Bana da başka bir ülkeye gitmek üzere müsaade etsin. Çünkü, bir ülkede iki padişahın bulunması münasip değildir.

Bu manâlı teklife Baha Veled şu cevabı verdi:

— Belh Sultanına selâm söyleyiniz. Bu dünyanın fânî ülkeleri, askerleri, hazineleri, tahtları padişahlara yaraşır. Biz dervişiz, bize memleket ve saltanat münasip değildir. Biz gönül hoşluğu ile sefer edelim de. Sultan, kendi uyrukları ve dostlarıyla başbaşa kalsın.

Esasen bu sıralarda, Cengiz&#;in orduları Belh sınırlarına kadar dayanmış, geçtiği yerleri amansızca yakıyor, yıkıyor, yağma ediyordu.

Bu vahşetin acı haberleri ulaştıkça, Horasan illerinde huzur kalmamış, umutsuz halk, kafile kafile batı memleketlerine, İran&#;a, Irak&#;a, &#;Diyâr-ı Rûm&#; denilen Anadolu&#;ya göç etmeye başlamışlardı. Baha Veled, gerek bu sebeble, gerekse Harezmşahların, kendi şöhret ve ilmine karşı takındıkları menfî tavır ve kıskançlıktan, Belh&#;i, bir daha dönmemek üzere, terke karar vermişti. Bu kararını, Sultan&#;ın imalı sözleri kamçılamış, gösterişten uzak, hele vesvese, hased ve dedikodudan hiç hoşlanmayan, Allah yolunda O&#;nu vecdle teşbih eden, sultanlara adalet, halka iyi hareket tavsiyesinde bulunan, devletten on para almayan, aza kanaat ederek, verdiği fetvaların karşılığı emekle geçinen. Hakka kulluğu gereği ile yerine getiren Baha Veled, herhangi bir fitneye meydan vermeden Belh&#;ten uzaklaşmayı doğru buldu:

Bu kararını dostlarına:

— Sefere hazırlanıyoruz&#; Bu hakkımızda hayırlı olacaktır&#; diye duyurdu.

Baha Veled&#;in Belh&#;i terkedeceği haberi, bir anda duyulmuştu. Belh halkı küme küme medresesine geliyor, kendilerini yalnız bırakmaması için yalvarıyor, gözyaşı döküyorlardı. Bu ısrar ve ricalar Baha Veled&#;i kararından çeviremedi. Neredeyse bir karışıklık çıkacak, bu göçe sebep olanlara karşı isyan başlayacaktı. Fahreddin Râzî ve adamları, sokağa çıkamaz olmuşlar, korkularından titriyorlardı. Göç günleri yaklaştıkça, halk büsbütün galeyana geliyordu.

Durumun aleyhine dönmüş olduğunu sezen Sultan, veziri ile birlikte Baha Veled&#;i ziyaret ederek özür dilemiş, kararından vazgeçmesi ve halkı yatıştırması için yalvarmış, Baha Veled&#;in göçe kararlı olduğunu görünce de hiç olmazsa, büyük bir nümayiş olmaması için gizlice hareket etmesini rica etmişti. Kendi yüzünden kimsenin incinmesini istemeyen Baha Veled, bir Cuma sabahı, namazdan sonra, küçük kervanını hazırlatarak, kitaplarını ve bazı lüzumlu eşyasını yanına aldı ve yola düştü. Belh&#;de yalnız süt annesi ihtiyar Nesibe Hatun kalmış, ailesi ile birlikte, sevdiği müridlerini de beraberine almıştı. Bu sırada oğlu Mevlâna Celâleddin birçok kaynakların ifade ettiği gibi, üç veya altı yaşlarında bir çocuk değil, yaşı onun üzerinde, fakat yaşından beklenmeyen bir olgunluk içinde genç bir bilgin olarak, babasına refakat ediyordu.

Belh, vahdet işareti gibi görünen minareleri ile gerilerde kalmış, kervan güneye doğru yönelmişti.

Öyle bir kervan ki, yükü ne altın, ne gümüş, ne dünya nimetlerini, ne Hind&#;in amberini, ne Çin&#;in ipeklisini taşıyordu. Bir kervan ki, kitap yüklü, ilim yüklü, ne muhafızı, ne kılıcı, hattâ ne de kılavuzu vardı. Muhafızı Allah, kılıcı imân, kılavuzu ilim. Bir kervan ki, dağlan, bayırları, korkusuzca aşıyor, yollarda takım takım insanlar, kervanın geçtiği topraklara yüz sürüyor, Baha Veled&#;in eline, eteğine sarılıp öpüyor, bu ak sakallı, nur yüzlü, özü sözü &#;Allah&#; olan ihtiyarın hayır duasını niyaz ediyorlar. O&#;nun Belh&#;ten ayrılırken son sözü şu oluyor:

— Ben artık gidiyorum. Benim ardımdan çekirge gibi dünyaya yayılan Tatar askerleri, Horasan ülkesini zaptedecek, Belh ahalisine, ne yazık ki, ölümün acı içkisini tattıracaktır.

Nitekim, Baha Veled&#;in, Belh&#;ten göçüşünden kısa bir süre sonra, Belh, yılında, Cengiz&#;in hışımlı orduları tarafından kuşatılmış, şehir baştan başa yağma edilmiş, yıkılmış, yakılmış, masum halkı aman verilmeden kılıçtan geçirilmişti&#;

Baha Veled, bu tehlikeyi önceden sezmiş, Belh&#;ten göçüşünün en büyük sebeplerinden biri de bu olmuş, fikirlerini kolayca yayabileceği huzur içinde bir ortam aramıştı.

Yollar, menzil menzil duruluyor, nereye varsalar, oranın din ve dünya büyükleri karşı çıkıyor, Baha Veled ve yanındakilerini, evlerinde, saraylarında misafir etmek istiyorlar, fakat Baha Veled, kendisine gösterilen bu derin ve içten saygıyı, yine saygı ile karşılıyor, medreseden başka hiçbir yerde konaklamıyordu.

Bu yolun sonu nereye çıkardı? Kafile hiçbir şey sormuyor, tevekkülle, Baha Veled&#;in işaret ettiği menzillere ulaşıyordu, ilk büyük menzil Nişapur olmuştu.

Devrin büyük bir ilim ve kültür merkezi olan Nişapur&#;da tanınmış mutasavvıf Ferideddin Attar oturuyordu. Necmeddin Kübra ve Mecdeddin-i Bağdadî gibi büyük bilginlerin yetiştirdiği Ferideddin Attar, Kübreviye tarikatının ulularından sayılır ve saygı görürdü.

Büyük bilgin Ferideddin Attar da. Sultan ül-Ûlema Bahaeddin Veled&#;i gözlüyordu. Daha bir şehre varmadan diğer şehir kafileyi haber alıyordu. Nişapur&#;da iki İslâm kutbu, birbirleriyle kucaklaştılar. Uzun uzun sohbetler yapıldı. Hikmet incilerinin saçıldığı bu ilmî sohbetlere, o sıralarda oniki yaşlarında olduğu sanılan genç Mevlâna Celâleddin de katılmıştı. Şeyh Ferideddin Attar, bu genç fakat yaşına bakılırsa çok olgun Celâleddin&#;i takdir etmiş, o günlerde yazdığı &#;Esrarnâme&#; adlı eserinin bir nüshasını da armağan etmişti.

Sonraları, Mevlâna Celâleddin özellikle Mesnevinde bu eserden çok faydalanacak, sırası düştükçe Şeyh Attar&#;ı övecekti. Bir sohbette babası Baha Velede şöyle demişti:

— Umarım ki, senin bu oğlun, âlemde yanacak gönülleri, yakın zamanda ateşleyecektir.

Nişapur&#;da kaç gün kalındığı bilinmez ama, bilinen şey, Baha Veled&#;in burada da uzun zaman durmadığıdır. Kervan yine düzülmüş, yola koyulmuştu. Şeyh Attar&#;ın yaşlı gözlerle kervanı uğurladığı ve babasının arkasından yürüyen Mevlâna&#;yı kastederek:

— Hayret! Bir ırmak, koca bir ummanı peşine takmış, sürükleyip gidiyor, dediği rivayet edilir. Bu sözün Baha Veled&#;i küçültmek değil, bir ırmağın icabında koca bir umman meydana getirebileceğini ifade için söylendiğini düşünmek lâzım. Yoksa, Bahaeddin Veled de ayrı bir okyanustur.

Kervan Bağdad&#;a doğru yol alıyordu. Günler ve haftalar geçti. Uzaktan Bağdad&#;ın kubbe ve minareleri görünmüştü. Tam bu sırada, şehrin muhafızları dört nal kafileye doğru at sürmüş, kafileyi durdurmuştu. İçlerinden bir muhafız:

— Nereden gelip, nereye gidiyorsunuz? diye sordu. Baha Veled başını mahfesinden (devenin sırtına konan çadırlı oturak) çıkararak şu cevabı verdi:

— Allah&#;dan geldik. Allah&#;a gidiyoruz. Allah&#;dan başka kimsede kuvvet ve kudret yoktur ki. bizi durdursun. Biz mekânsızlıktan gelip mekânsızlığa gidiyoruz.

Bu cevap, Arap muhafızları şaşırtmıştı. Dört nal geri dönerek durumu ve işittiklerini Halifeye bildirdiler. Halife, Bağdad&#;ın tanınmış bilginlerinden Şeyh Şehabeddin Sühreverdî&#;yi sarayına davetle, bu sözün hikmetini sordu. Sühreverdî:

— Bu sözleri, ancak Belh&#;li Bahaeddin Veled söyleyebilir, çünkü bu asırda ondan başka biri, ne bu çeşit söz söyler, ne de bu tarz da bir dil kullanabilir. cevabını vererek, hemen müridleri ile birlikte Baha Veled&#;i karşılamak üzere şehrin dışına çıktı. Karşılaştıkları zaman Sühreverdî, Baha Veled&#;in dizini öpmüş ve kendi konağına davet etmişti. Baha Veled:

— İmamlara medrese daha münasiptir, diye bu daveti kabul etmemiş, bir medreseye inmiştir. Herkes hizmetine koşuyor, ziyaretlerin bir türlü sonu gelmiyordu. Nihayet, Bağdad&#;ın büyük camilerinden birinde bir vaaz vermek suretiyle Baha Veled, halkın arzusuna cevap verebildi.

Bir Cuma günü, başta halife olmak üzere, bütün Bağdad halkı camii doldurmuş, omuz omuza namaz kılınmıştı. Kürsüye gelen Bahaeddin Veled, halkın gözyaşları arasında saatlerce konuşmuş, hikmetli sözleriyle cemaati coşturmuştu.

Derler ki, halife, Baha Veled&#;in Bağdad&#;a geldiği gün &#;hoş geldin&#; hediyesi olarak bir tabak içinde üç bin altın göndermiş, Baha Veled:

— Halifenin malı haram ve şüphelidir. Kendini zevk ve eğlenceye veren bir adamın hediyesini kabul edemem&#;
diyerek iade etmiştir. Ayrıca Cuma vaazında halifeye ağır sözler söylemiş:

— Moğol askerleri etrafı yakıp yıkarak geliyorlar. Seni de işkence ile öldürecekler. Vaktine hazır ol. gaflet perdesini gönül gözünden aldırarak Allah&#;a dönmeye çalış&#; demişti. Gerçekten de, birkaç ay sonra, Belh&#;in Cengiz&#;in askerleri tarafından işgal edildiği, halkın kılıçtan geçirildiği, kütüphanelerin yakıldığı haberi Bağdad&#;a ulaşmıştı.

Belh&#;ten göçün isabeti bir kere daha anlaşılmıştı. Bir süre sonra da Bağdad aynı akıbete uğrayacak, halife, Moğolların elinde can verecekti.

Baha Veled, Bağdad&#;ta da çok durmadı. Mekke&#;ye (Beytullaha) gidip ihrama bürünmek üzere yola düştü.

Bizim Durağımız Konya Şehridir

Kervan ağır ağır Küfeye, oradan Mekke&#;ye hareket etmişti. Her mümine, bülûğuyla ihtiyarlığı arasında bir kere farz olan Hac borcu eda edilecekti. Baha Veled&#;le Mevlâna, baba ve oğul Mekke&#;ye varmış, derin bir huşu içinde Kabe&#;yi tavaf etmişler, tekrar yola koyulmuşlardı. Şimdi, yol kuzeye doğru uzanıyordu.

Mekke&#;den Medine&#;ye, burada Resulullah&#;ın türbesini ziyaretten sonra, kona göçe Kudüs&#;e geldiler. Yolculuk aylarca sürmüş, kızgın çölleri sabır ve sükûnet içerisinde asarak Şam&#;a yönelmişlerdi.

Şam halkı, Baha Veled&#;i şehrin dışında karşıladı ve şehirlerinde konaklamasını rica ettiler. Baha Veled:

— Allah yurdumuzun Rûm (Anadolu) topraklarında olmasını buyuruyor. Bizim durağımız Konya şehri olacaktıfunduszeue.info belde bizi çekiyor, diyerek kabul etmedi. Anadolu&#;ya: Selçuklu Devleti&#;nin sınırlarına girdi. Halep&#; Oradan Malatya. Hiç bir konakta bir iki günden fazla durulmuyordu. Kervan, Erzincan&#;a doğru yöneldi. O zaman Erzincan Mengücüklerin elinde bulunuyordu. Erzincan ve Mengücüklerin şöhretli sultanı Fahreddin Behramşah ve karısı İsmeti Hatun, Baha Veled&#;in kendi diyarlarına doğru gelmekte olduğunu öğrenince, karşılamak üzere, Erzincan yakınlarındaki Akşehir kasabasına kadar geldiler, kafileyi burada karşıladılar. Baha Veled, burada da bir medreseye inerek, bir süre oturdu. Daha sonra, bu civarın da sınır olması dolayısiyle, huzursuzluğunu bahane ederek, Sivas, Kayseri, Niğde yolu ile Lârende (Karaman)&#;ye geldiler&#;

Baha Veled&#;in Lârende&#;ye gelmekte olduğu haberi, birkaç gün önceden duyulmuştu. Selçukluların emiri ve Lârende şehri valisi Emir Musa Bey, şehrin ileri gelenleri ile birlikte, yaya olarak şehrin dışında çıktı, Baha Veled&#;i karşıladı ve sarayına davet etti:

Hiç bir şehirde, hiç bir kimseye yük olmak istemeyen ve medreseden başka bir yere inmeyen Baha Veled, burada da Emir Musa Beyin teklifini reddetti ve bir medresede yer gösterilmesini rica etti. O&#;nun bu isteğini canla başla kabul eden Musa Bey, Baha Veled için derhal bir medrese yapılmasını emretmiş, şehrin ortasında münasip bir arsa seçilmişti. Kısa bir zaman sonra yapılan medreseye, Baha Veled, ailesi ve müridleri ile birlikte yerleşti, orada ders ve vaazlarına başladı.
Bu sırada Mevlâna Celâleddin, genç ve bilgin bir delikanlı olarak babasının derslerine devam ediyor, gece gündüz çalışıyor, araştırıyordu.

Baha Veled&#;le birlikte, Belh şehrinden göçen, onun has bir müridi olan Semerkandlı Serefeddin Lalanın, Gevher Hatun adında güzellikte eşi bulunmayan, melek huylu bir kızı vardı. Mevlâna ile birlikte büyümüş, yedi yaşına kadar Baha Veled&#;in rahlesi önünde diz çökmüşlerdi, Baha Veled, sevgili müridinden, bu kızı, oğlu Mevlâna Celâleddin için istemiş, ihtiyar Lala, bunu bir mutluluk sayarak hemen kabul etmişti. yılı baharında, mütevazı bir düğünle, her ikisinin nikâhları kıyıldı. Bu mutlu evlenmeden kısa bir süre sonra, Baha Veled&#;in tek zevcesi Mümine Hatun vefat etti. Onu, Mevlâna&#;nın ağabeyi Muhammed Alâeddin takip etti. Baha Veled, biri vefakâr eşi, diğeri sevgili oğlu olan iki kıymetli varlığını. Karaman topraklarına böylece armağan bıraktı&#;

Bu iki büyük kayıp Baha Veled&#;i can evinden yaralamıştı. Serefeddin Lâlâ&#;nın eşi ve Mevlâna&#;nın ebesi de kısa bir süre sonra, bu iki mezarın yanında yer aldı.

Bunları alan Allah, vermesini de biliyordu. Bugünlerde Mevlâna&#;nın ilk çocuğu Sultan Veled, daha sonra da ikinci oğlu Alâeddin Çelebi, birer teselli güneşi gibi dünyaya geldiler. Mevlâna ilk oğluna babasının, ikinci oğluna da çok sevdiği ağabeyinin adlarını vermişti. Bu iki sevimli yavru, acılan unutturmuştu. Büyük babalan Baha Veled&#;in şefkat dolu kucağında büyüyor. Lârende bahçelerinde gezip oynuyorlardı.

Günler geçtikçe Baha Veled&#;in şöhreti yayılıyor, medresesi gönül sahipleriyle dolup taşıyordu.

O günlerde Anadolu&#;ya Selçuklu Devleti hâkimdi ve devletin en parlak ve göz kamaştırıcı devresi idi. yılında kardeşi Sultan Keykâvus I&#;in yerine geçen Alâeddin Keykûbad I iyi bir asker olduğu kadar, dine ve ilme karşı derin ilgisi ve sevgisi ile tanınmış zarif, fikir ve dâva adamı bir hükümdardı. Devletin başşehri olan Konya, sanat eserleri ve ilim müesseseleri ile donatılıyor, Selçuklu saray ve medreseleri, devrin ilim adamları ile dolup taşıyordu.

Alâeddin Keykûbad I. Konya&#;dan sonra. Kayseri, Sivas gibi birçok şehirleri sağlam surlarla çevirtmiş, doğuda beliren Moğol tehlikeleri için önceden tedbirler almış, güneyde önemli bir liman olan Kalonoros kalesini fethettikten sonra, adını &#;Alâiye&#; koymuştu. O, bir yönden devletin sınırlarını genişletir ve emniyet altına alırken, diğer yönden yazlık ve kışlık saraylar yaptırmış, bunları devrin en ünlü nakkaş ve ressamlarına süsletmişti. Beyşehir Gölü&#;nün batı sahillerinde kurduğu Kubâd-âbâd, Kayseri yakınlarındaki Kûbadiye yazlık saraylarından ayrı olarak, Alâiye&#;de bir kışlık saray yaptırmıştı.

Bu çağlarda, din ve mezhep meselelerindeki didişme ve çekişmeler, bu arada Moğol akınlarından doğan huzursuzluk halkın moralini bozmuş, dünyasından bezdirmişti. Anadolu&#;ya, doğudan sürekli göçler oluyordu. Gelenler arasında bilginler, şeyhler, dervişler vardı. Bunlar ebedi huzurun bu dünyada değil, ölümden sonra var olacağı telkinini yayıyorlardı. Bezgin halk. kolayca bunların etkisi altında kalıyor, bu düşüncelerin çevresinde halka oluyorlardı. Böylelikle tasavvuf! fikir akımı, Anadolu&#;da kök salmış, yayılmak için uygun bir ortam bulmuştu. Halkın tasavvufa olan bu eğilimi, bir kısım zahit hocaların direnmelerine rağmen, sultanları, vezirleri ve beyleri de bu inanca doğru sürüklüyordu. Sultan Alâeddin Keykûbad, tahta oturduktan sonra rnu-tasavvuf Şeyh Sehabeddin Sühreverdî, Abbasi Halifesi tarafından Konya&#;ya yollandı; padişaha at ve imame gönderildi. Sultan, Şeyhi Aksaray&#;da karşılamış, dönüşte de uzak mesafelerden uğurlamıştı. Ayrıca &#;Mirsad-ül-İbâd&#; adlı eserin sahibi mutasavvıf Necmeddin Dâye, Muhid-din İbn ul-Arabî, Sadreddin Konevî gibi bilginler, Konya şehrinde saraydan ve halktan büyük itibar görüyorlardı. Konya bir ilim ve kültür merkezi olarak, bilginlere, şeyhlere, dervişlere, kapılarını ardına kadar açmıştı. Nerede bir bilgin, bir şeyh, bir şair, bir sanatçı adı duyulursa, onum Konya&#;ya davete edilmesi olağandı. Şimdi Sultan&#;ül-Ûlema Bahaeddin Veled gibi, halk tarafından sevilen, sayılan bir bilginin Konya&#;ya davet edilmemesi düşünülemezdi.

Baha Veled ise, Konya&#;nın yakınındaki Lârende şehrinde oturuyor, dersleri, vaazları ile halkı aydınlatıyordu. Emir Musa hizmetindeydi. Bu saf, temiz yürekli insan, Baha Veled&#;in derslerini büyük bir heyecan içinde dinliyor, onun sözlerinin neşesi içinde kendinden geçiyordu.

Fakat çekemeyenleri vardı. Birkaç fesatçı Emir Musa&#;yı gözden düşürmek amacıyla Sultan&#;a şu haberi ulaştırdılar:

— Belh&#;li Baha Veled, Rûm diyarına geldi, bu vilâyeti velilik nurlarıyla aydınlattı. Devrin kıtalara hükmeden padişahı ise onun gelişinden habersiz kaldı. Çünkü Sultan hazretlerinin Lârende&#;deki valisi, Baha Veled&#;in yolunu kesmiş ve müridi olmuş. Onu Lârende&#;de alıkoymuş, üstelik bir de medrese yaptırarak emrine vermiş. Emir Musa, bu cüret ve cesareti nasıl gösterebilir? Sultan buna ne diyecektir?

Kervan Konya&#;ya Doğru Ağır &#; Ağır İlerliyordu

Sultan Alâeddin Keykûbad, bu haber karşısında. Emir Musa&#;ya kırılmış, böyle bir bilginin Lârende şehrinde alıkonmasma içerlemişti. Emir Musa, Sultan&#;ın en sadık adamlanndandı. Bunu yapmaması gerekirdi. Sultan, adamları ile dokunaklı bir haber gönderdi:

— O ulu kişinin halinden bir parça olsun bize bildirmedin. Bu derece unutkanlık ve gafleti niçin gösterdin? diyor, âdeta tehdit ediyordu. Emir Musa ne yapacağını şaşırmış durumdaydı. Baha Veled&#;in ellerine kapanarak, Sultan&#;ın gönderdiği haberi anlattı.

Baha Veled:

— Kalk, Konya&#;ya git. Çekinmeden Sultan&#;ın huzuruna gir. Ne olup, bitmişse olduğu gibi ona anlat, diyerek teskin etti, Konya&#;ya gönderdi.

Emir Musa, Konya&#;ya gelir gelmez, doğruca saraya gitti. Baha Veled&#;in kendi arzusu ile Lârende&#;ye yerleştiğini, yedi yıldır da oturmakta olduğunu, kendisinin bu işte suçsuz bulunduğunu, uzun uzun anlattı. Sultan:

— Eğer bizim başkentimize zahmet eder, gelir de Konya şehrini kendi evlâdının makamı yaparsa, bundan çok memnun olurum&#; Kulu ve müridi olur, izini izlerim. Konya şehri, Sultan&#;ı ve emirleriyle onu beklemektedir.

Emir Musa&#;ya hediyeler verildi, tekrar Lârende&#;ye gönderildi.

Baha Veled Sultan&#;ın davetini, bir ilâhî emir saymıştı. Fazla düşünmedi. Hemen yol hazırlıklarının yapılmasını söyledi.

yılının ılık bir bahar günüydü. Lârende halkı, üzüntülerini gönüllerine akıta akıta yollara dökülmüştü. Baha Veled, Lârende&#;de toprağa verdiği aziz sevgililerinin mezarlarını bir kere daha ziyaret etti. Ruhlarına Fatiha&#;lar yolladı. Genç Mevlâna, bir saygı sembolü gibi, yine babasının peşindeydi. Bu sefer kucağında biri Sultan Veled, diğeri Alâeddin Çelebi olmak üzere iki yavru taşıyordu. Yedi yıllık bir konaklamadan sonra, kervan yine hazırlanmış, son menziline doğru ağır ağır ilerliyordu.

Konya şehri, ağızdan ağıza yayılan ve kısa zamanda bütün şehri saran bir haberle çalkalandı. Büyük bilgin Belh&#;li Baha Veled, Konya&#;ya, kendi şehirlerine geliyordu.
O gün Konya sarayında da olağanüstü bir durum vardı. Şehrin ileri gelen bütün bilginleri, şeyhleri, kadıları davet edilmiş, padişahın atı eğerlenmişti. Bahaeddin Veled, şehrin dışında karşılanacaktı. Halk, kafile kafile şehir dışına. Filobâd denen Karaman yolu üzerindeki çayırlığa dökülüyordu.

Beş-on kişiyi geçmeyen küçük kervan uzaklardan göründü. Baha Veled önde, atının üzerinde bir haşmet âbidesi gibi dimdik duruyor, gerisinde Mevlâna Celâleddin, onun ardından da kadınlar, dervişler geliyordu. En gerideki birkaç deveye kitaplar yüklenmişti. Kervan şehre yaklaştığı zaman, Sultan Alâeddin atından inip, koşarak Baha Veled&#;in atının dizginlerini tuttu, inmesine yardım etti. Koca Sultan birdenbire küçülüvermişti o gün. Önce Baha Veled&#;in elini öpmek istemişti. Fakat el yerine bir asa uzanmış, Sultan, yanmdakilerin hayret dolu bakışları arasında, uzanan asayı saygıyla öpmüştü. Maneviyat Sultan&#;ı, dünya sultanına böylece ilk dersi vermiş, onun dünyevî gururunu bir anda kırmıştı. Sultan Alâeddin, Baha Veled&#;in heybetinden ve keskin bakışlarından titremeye başlamıştı.

Manzara görülmeye değerdi. Anadolu&#;nun büyük fâtihi, keskin kılıcı ile küf farı defalarca dize getiren ünlü sultanı I. Alâeddin Keykûbad önde ve yaya olarak Baha Veled&#;in atının dizginlerini çekiyor, arkada, atı üzerinde Baha Veled, sağa sola selâm veriyordu. Birisi iklimler, diğeri bilginler sultanı idi. Konya&#;ya böyle girildi.

Halk hayretler içindeydi. Sultan&#;ın şimdiye kadar alışık olmadıkları bu tevazuu halk üzerinde iyi bir tesir yapmıştı. Sultan, atın dizginini saraya çekmek istedi. Baha Veled:

— Ey kudretli sultan! Maksadınızı anlıyorum. Fakat imamlara medrese, şeyhlere hankâh, emirlere saray, tüccarlara han, başıboşlara zaviye, gariplere kervansaraylar münasiptir. Müsaade buyurunuz da biz medreseye inelim, dedi&#; Sultan, bu arzuya uydu ve fazla ısrar etmedi. Şehrin en büyük medresesi, Altun-Abâ hazırlanarak, oraya misafir edildiler.

Baha Veled, saraydan gönderilen hediyeleri de geri çevirdi:

— Bizim, dünya malında gözümüz yoktur, daha ecdadımızın gaza suretiyle elde ettikleri dünyalığımız duruyor. Onlar bize yeter. Sultan, zahmet edip, hakkımız olmayan malları bize göndermesin.

Zaten hiç kimseden, hiçbir şey kabul etmez, hele gelen hediyelere haram karışıktır şüphesiyle asla el sürmezdi. Yalnız yazıyla verdiği fetvalar için küçük bir ücret alırdı, o kadar&#; Konya şehrinin ortasındaki Altun-Abâ Medresesi&#;nin birkaç hücresini işgal etmiş, oğlu ve torunları ile birlikte yerleşmişti. Kısa zamanda Konya&#;da derslerine ve vaazlarına başladı, etrafına birçok talebeler toplandı. Ders ve vaazlarında, Kur&#;an-ı Kerim&#;den âyetler okuyor, bunları gayet açık ve veciz bir şekilde şerhediyordu.

Gönlü yalnız Allah&#;la dolu olan bu gerçek Allah adamı, bu Horasan&#;dan Diyâr-ı Rûm&#;a göçmüş büyük Sûfî, Allah sevgisini bir aşk ilmi haline getirmiş, insanlardaki zulmü ve kötülüğü giderecek tek düşüncenin, tek inancın bu olduğuna inanmıştı:

— Gönül yaprağından bir sahife ezber etmeye gayret et ki, onun mânası, ebediyete kadar senin ruhunla bağdaşsın. Öldükten sonra elini tutan ancak aşk ilmidir. diyordu.
O bir tarikat kurucusu değildi. O&#;nun yolu, gerçek yolu, Hak yolu idi. Şeriata tam mânâsiyle riayet eder, bu arada bâtın ilmini ve Hak sevgisini esas tutar, felsefeden hoşlanmazdı. Kuvvetli seziş ve görüşleri, hitabet kaabiliyeti ile bazen toplulukları coşturur, heyecana getirir, kendisine bağlardı. O Horasan erlerinin bir ulusu olarak Konya&#;ya gelmiş ve bu şehirde yerleşmişti.

Birkaç gün sonra Sultan Alâeddin Keykûbad, büyük bir tören hazırlattı. Bu törene, Baha Veled&#;le birlikte; şehrin ileri gelen bütün bilginlerini, fütüvvet erbabını, emirleri ve vezirleri davet etti. Selçuklu sarayı hınca hınç doluydu.

Sultan, Baha Veled&#;i, sarayın kapısında karşıladı, büyük salona götürdü. Salonda herkes, saygı duruşunda Baha Veled&#;i selâmlıyor, birer birer gelerek ellerini öpüyorlardı. Sultan Alâeddin, sesini yükselterek:

— Ey din padişahı! Düşündüm ve karar verdim. Bugünden itibaren dedelerimden bana miras kalan bu tahtı size terkediyorum. Siz sultan, ben kul. Zira bütün zahir ve bâtın sultanlığı sizindir, dedi ve davetlilerin önünde, Baha Velede saltanat tacını uzattı.

Baha Veled, Sultan&#;ın bu sözleri karşısında ayağa kalkarak onu kucakladı, gözlerinden öptü ve:

— Ey melek huylu, mülk sahibi hükümdar! Dünya ve âhiret mülkünü kendine mal ettin. Bunda şek ve şüphe yok&#; Tahtında rahatça otur. Biz dünya malına gözlerimizi çoktan kapamışız. Şimdi Allah&#;a kulluk ediyor, O&#;nun emirlerini yerine getirmeye çalışıyoruz. diyerek karşılık verdi. Bu sözler meclistekileri ağlattı, cümle davetliler, Baha Veled&#;in has müridi oldular.

Baha Veled, her ne kadar Altun &#; Aba Medresesine yerleşmişti ama; içi rahat değildi. Medresede başka müderrisler de oturuyordu. Üstelik kendisi için ayrılan bölüm çok küçüktü. Mevlâna Celâleddin, delikanlılık çağına girmiş, evlenmiş, çoluk çocuğu olmuştu. Ayrıca, bazı yoksul müridler de medreseye yerleştirilmişti. Sultana söylense, şüphesiz, derhal yeni bir medrese yaptırırdı ama, böyle bir teklifin, Sultan veya emirleri tarafından yapılmış olması gerekirdi. Elbet bir &#;zuhurat&#; olacaktı. Nitekim oldu da&#; Şöyle ki: Bir gün, Cuma Mescidi denilen Alâeddin Camii&#;nde vaazediyordu. Cami, mahşer gibi kalabalıktı. Sultan mahfilinde, Sultanla birlikte emirler de vardı. Herkes can kulağı ile dinliyor, Baha Veled, her âyetin iniş sebeplerini, onun tahkikini bütün incelikleri ve teferruatıyla tefsir ediyordu. Sultan&#;ın lalası Emîr Bedreddin Gevhertaş da dersi dinliyor, Baha Veled&#;in belagat dolu sözlerine hayran oluyordu. İçinden &#;Mâaşallah, Hazretin ne parlak bir zihni, ne kuvvetli bir hafızası ve ne geniş bir mütalâası var ki, bu kadar güzel konuşuyor. Acaba önceden hazırlanıyor mu?&#; diye geçirdi.

Yeni Bir Medrese Yapılıyor

Bu sırada, Baha Veled, bunları işitmiş gibi, minberden haykırdı:

— Emir Bedreddin, bir aşîr oku!

Emir Bedreddin, bu âni hitaptan irkilmiş, yerinden doğrulmuştu. Hemen aklına gelen bir âşiri okudu. Baha Veled, bu sefer okunan âşîrin de her âyetini ayrı ayrı tefsir etti: Bedreddin hayretler içinde kaldı. Vaazın sonunda gidip Baha Veled&#;in ellerini, kürsüsünün ayaklarını öptü. O günden itibaren, bu halin şükranesi olarak, Baha Veled ve kaldırılmış, Mevlâna&#;ya daha az yüksek, mermer ve üzeri puşideli ayrı bir sanduka yaptırılmıştır. Ziyaretçilerin &#;Oğlunun, ilmine, yüceliğine hürmeten babasının sandukası ayakta&#; diyerek efsaneleştirdiği sanduka aslında Mevlâna&#;ya aittir.

Baha Veled, can ve bekâ yurduna göçmüştü, ama geride kendisinden daha parlak bir yıldız bırakmıştı: Mevlâna Celâleddin.. Kutup yıldızı gibi ışıldayan bu ilim ve irfan cevherinin yanında, daha sonra nice yıldızlar sönük kalacaktı.

Şimdi hikâyemizin asıl yıldızına, âşıklar ve gönüller sultanı Mevlâna&#;ya dönelim.

Mevlâna Celâleddin

&#; Bilginler Sultanı Bahaeddin Veled&#;in kendisinden sonra kürsüsüne varis olarak bıraktığı sevgili oğlu Mevlâna Celâleddin&#;in doğum tarihi, birçok araştırıcıları düşündürmüştür. Tarihçi Willy Durant, Mevlâna&#;nın doğumunun , Maurice Barres ise olarak kabul eder. XIV. Yüzyılda Mevlâna&#;ya ait menkıbeleri toplayan Mevlevî bilgini Eflâkî Ahmed Dede&#;nin (Menâkıb-ül-Ârifîn) adlı eserinde, Mevlâna&#;nın 6 Rebî&#;ül-evvel (30 Eylül ) tarihinde doğduğu yazılıdır. Son yıllarda, bu konuda geniş araştırmalar yapanlar, Mevlâna&#;nın yılından çok önce doğduğu tezini ortaya koymuşlardır. Şöyle ki, Mevlâna&#;Fîhi-Mâfih&#; adlı eserinin bir yerinde, Semerkand&#;ın Harezmşahiar tarafından kuşatılmasına dair bir hatırasını anlatırken, &#;Semerkand&#;ta idik ve Harezmşah, Semerkand&#;ı muhasara etmiş, asker çekmiş savaşıyordu&#; demektedir. Anlatılan tarihî olayın yılında olduğu düşünülecek olursa, Mevlâna&#;nın bu tarihlerde hatıralarını unutmayacak bir yaşta, hiç olmazsa yaşlarında olması ihtimali vardır. Şu hale göre, onun doğum tarihinin. yılından çok önceye, en azından yılına alınması lâzım gelir. Bu böyle olunca, birçok kaynakların bildirdiği gibi, Mevlâna, babası ile birlikte Belh&#;ten göçtüğü sıralarda, bir çocuk değil, çocukluk yıllarını aşarak delikanlılık çağına basmış bir genç olmalıdır. Mevlâna&#;yı, Konya topraklarına ayak bastığı yıllarda da en azından 24 yaşlarında, babası Bahaeddin Veled&#;in kendisine miras bıraktığı kürsüde, herkesin saygısını ve güvenini üzerinde toplayan genç, heyecanlı, fakat olgun bir bilgin olarak görmekteyiz.

Onun Belh&#;teki çocukluk günleri, yetişkin dervişlerin ilâhî nağmeleri arasında geçmişti. Mevlâna&#;nın hayatını yazan Myriam Harry o günleri söyle tasvir eder:

&#;Belh&#;te. Baha Veled&#;in dervişleri sık sık ilâhî meclislerinde toplanıyorlardı Mevlâna&#;nın annesi, küçük oğlunun bu meclislere girmesinden çok hoşlanıyordu. Küçük Celâleddin, elinde ipek mendili, basında elmaslarla süslü kırmızı takkesi, başı sağ omuzuna düşük, yanakları al al uzun kirpikli ışıklı gözleri süzgün, kendisini ilâhilerin âhengine kaptırıyor, durmadan semâ ediyordu&#;&#;

Babasının derslerine devam eden. olgun müridlerin terbiyesi altında yetişen Mevlâna, babası ile birlikte, bütün göç yollarını izlemiş, bu yollarda devrin tanınmış bilgin sûfileriyle tanışmıştı. Bahaeddin Veled&#;in vefatından sonra, durağın Konya şehri olduğuna, O&#;nıın mübarek cesedinin bulunduğu bu topraklarda kesin olarak yerleşmek gerektiğine artık inanmıştı. Konya&#;yı seviyor ve şöyle diyordu:

— Bundan sonra Konya&#;ya Velîler şehri deyiniz. Zira, Konya&#;da doğan çocuk veli olur. Sultan&#;ül Ulemanın mübarek cesedi, evlât ve ahfadı bu şehirde kaldığı müddetçe, burada harp olmaz, düşmanlar galip gelemez. Nihayet helak olurlar. Konya âhir zaman âfetlerinden de mahfuz kalır Zira maddî ve manevî varlığımız artık Konya&#;dadır.
Mevlâna. eşi ve çocukları ile birlikte. Emir Eedreddin Gevhertaş&#;ın yaptırdığı medresenin mütevazi birkaç hücresine yerleşmişti-. Babasının ölümünden sonra, O&#;nun müridi ve talebeleri, bu sefer kendi etrafını çevirdiler. Veled&#;in bıraktığı kürsünün tek varisi olarak görüyorlar, ondan feyz almak istiyorlardı. Fakat Mevlâna, kendisini babasının yerine lâyık göremiyor, bu kürsüye oturmanın henüz zamanının gelmediğine inanıyordu. Baha Veled, sevgili oğluna bütün bilgileri kademe kademe vermiş, hakikat yollarını birer birer açmıştı. Bilgiye ve durmaksızın okumaya susamış Mevlâna, babasının ölümünden sonra, yalnız kaldığını, onsuz hiçbir şey yapamayacağını sanıyordu. Bu sıkıntılı günlerde, yeni bir irfan güneşinin Anadolu&#;ya gelmekte olduğu haberi geldi. Bu. Tirmizli Seyyid Burhaneddin&#;di.

Babasının Vefatından Sonra Burhaneddin Konya&#;ya Geldi

Eski kitaplarda &#;Seyyid-i Sırdan&#;, &#;Muhakkik&#;. &#;Fahr&#;ül Meczubin&#; gibi unvanlarla tanınan Seyyid Burhaneddin. Belh şehrinde iken Sultan&#;ül-Ulema Bahaeddin Veled&#;in müridleri arasına girmiş, Mevlâna&#;nın terbiyesini üzerine almıştı. Bir süre sonra, coşkunluğu ve cezbesi yüzünden. Mecnûn misali, başını alıp çöllere düşmüş, birkaç yıl dolaştıktan sonra sükûn bularak Tirmiz şehrine gelmiş, orada inzivaya çekilmişti. Baha Veled, Belh&#;ten Anadolu&#;ya göçtükten sonra, mürşidinin Konya&#;ya yerleştiğini öğrenmiş, Moğol akınları yüzünden huzuru kaçan birçok insanlar gibi. o da Anadolu&#;ya yönelmişti. Bu yönelişin sebepleri üzerine şöyle söylenir:

Birgün Seyyid Burhaneddin, Tirmiz&#;de bir toplulukta ayağa fırlamış.-

— Eyvah! Eyvah! Şeyhim Baha Veled, bu fâni âlemden öte âleme göçtü. Haydi namazını kılalım.

Diye bağırmış, o gün Konya&#;da vefat eden Baha Veled&#;in cenaze namazını aynı gün, Tirmiz&#;de kılmış, sonra da:

— Benim Şeyhimin oğlu Celâleddin Muhammed yalnız kaldı, beni beklemekte&#; Diyar-ı Rûma (Anadolu&#;ya) göçmek, yüzümü şeyhimin temiz toprağına sürmek ve O&#;nun emaneti olan Celâleddin&#;i teslim almak borcumdur&#;

Diyerek yollara düşmüştü.

Seyyid Burhaneddin, Konya&#;ya ulaştığı zaman Mevlâna, annesinin ve kardeşinin mezarı bulunan Lârende (Karaman) şehrinde idi. Seyyid, şeyhi Baha Veled&#;in mezarını ziyaret etmiş, acele Konya&#;ya dönmesi için de Mevlâna&#;ya haber salmıştı. Hemen o gün Konya&#;ya dönen Mevlâna, Seyyid Burhaneddin&#;i bularak elini öptü. Kendi medresesinde misafir etti. O günden sonra, Mevlâna, tekrar, Seyyid&#;in manevî terbiyesi altına girdi. Babasından boşalan kürsüye, kendi eliyle oturtarak, önünde saygı ile diz çöktü.

Seyyid Burhaneddin, Mevlâna&#;nın bilgi ve görgüsünü yoklamak için, onu şöyle bir imtihan etti. Bazı eksiklikleri olmasına rağmen mükemmeldi:

— Bilgide eşin yok. Din ve yakıyn ilminde babanı hayli geçmişsin. Oysa babanın hem &#;hâl&#; ilmi tamamdı, hem de o, &#;kaal&#; (söz) ilmini tamamen biliyordu. İstiyorum ki. hâl ilmine sûfîlik yoluyla başlayasın, şeyhimden bana erişen o mânayı sen de benden alasın. Bugünden sonra senin hâl ilmine girmen gerek. Bu, Peygamberlerin, velilerin ilmidir. O ilme, (Ledün ilmi-Gerçeği bilme) derler. Buna çalış da güneş gibi âlemleri aydınlat&#; diye nasihatta bulundu. O günden sonra, Seyyid Burhaneddin şeyh, Mevlâna da müridi olmuştu artık. Önce, kırk gün bir odaya kilitlemiş, Mevlâna&#;ya halvet çıkartmıştı. Her gün yeni bir şey öğretiyor. Allah gerçeğinin sırlarını birer birer Mevlâna&#;nın önüne seriyordu.

Onun &#;zahir&#; ilimerini de öğrenmesini istemişti. Zamanın en yüksek medreseleri Halep&#;te ve Şam&#;da idi. Mevlâna. bu şehirlere gitmeli, bir -iki yıl tahsil etmeliydi. Kararını Mevlâna&#;ya açtı. Hemen yol hazırlıklarına başlanarak Mevlâna&#;yı birkaç dervişle birlikte Halep&#;e yolcu etti. Kendisi de kısa bir süre için Kayseri şehrine giderek istirahata çekildi.

Mevlâna, Halep yoluna düşmüştü. Dağarcığında birkaç kitaptan başka hiçbir şeyi yoktu. Ama gönlü&#; Gönlü öğrenme, bilme, okuma aşkıyla kaynıyordu. Halep&#;e geldi.
Halep&#;te devrin tanınmış Hanefî fakihlerinden Kemaleddin ibn-ül-Adîm&#;in müderrisi olduğu (Halâviyye Medresesine yerleşti. Müderris Kemaleddin, Mevlâna&#;nın babasını tanıyordu. Ona özel bir muamelede bulundu. Kısa zamanda, Mevlâna&#;nın zekâ ve kaabiliyetinden çok memnun olmuştu.

Mevlâna Halep&#;te ancak bir iki yıl kalmıştı. Niyeti Şam&#;a gitmekti. Sam, Moğol akınlarından kaçan bilginlerin sığınağı olmuştu. Üstelik burada, devrin ünlü bilgini Muhyiddin-i Arabî de vardı. Tekrar yola düştü, Şam&#;a gelerek (Mukaddemiye Medresesi)ne indi.

Gece gündüz okuyor, öğreniyor, ilim dağarcığını her gün biraz daha dolduruyordu. Sanki ilim bir okyanustu da Mevlâna küçücük yelkenlisiyle, bu okyanusta sahil sahil dolaşıyordu. Mesafe, her gün biraz daha kısalmakta. Okumak, öğrenmek, sormak, araştırmak için günler birer birer geçip gitmekte, yıllar birbiri peşisıra uzanmakta. Sık sık devrin bilginlerini, sûfilerini ziyaret ediyor, onlarla konuşuyor, sorularına cevap arıyordu. Bu arada Fıkıh&#;ta &#;Hidâye&#; kitabını, Muhyiddin Arabi&#;nin eserlerini, tahlil ede ede okumuştu.

Şam&#;da geniş bir muhit yapmıştı. Bilginler, sûfiler O&#;na saygı gösteriyor, zekâsı ve irfanına hayran kalıyorlardı. Şam&#;da 4 yıldan fazla oturdu. Artık Konya&#;ya dönmeliydi. Bu düşünceler içindeyken bir olay onun dönüşünü çabuklaştırdı.

Günlerden bir gün, Şam&#;ın kalabalık bir pazar yerinde, dalgın dalgın dolaşıyordu. Burada dünyanın dört bucağından gelmiş, çeşit çeşit insanlar vardı. Dilleri gibi, renkleri ve giyimleri de başka başkaydı. Kimi seyyah, kimi tüccar, kimi derviş olan bu kalabalığın içinde, garip kılıklı bir adam kolunu çekti. Mevlâna. ansızın irkilerek dönüp baktı. Hiç tanımıyordu. Derken adam. Mevlâna&#;nın elini tuttu, saygıyla öptü. Mevlâna&#;—Kimsin?&#; demeye kalmadan:

— Ey dünya sarrafı Mevlâna beni anla&#;

Diyerek, kalabalığa karışıverdi. Çağırmak, arkasından koşmak istedi. Olmadı. Adam, kalabalıkta kayboluvermişti.

Mevlâna, yıllar sonra öğrenecekti ki, bu belirsiz kişi. en büyük can dostu Şemseddin Tebrizî&#;dir.

Artık, bu olaydan sonra, Şam&#;da çok durmadı. Anadolu&#;ya döndü. Önce, Kayseri&#;ye uğrayarak şeyhi Seyyid Burhaneddin&#;i ziyaret etti. Sonra da, onunla birlikte Konya&#;ya geldi.

Seyyid memnundu. İstediği olmuştu. Ona, &#;ledün&#; yolunda mürşidlik ediyor, onu her bakımdan tam bir &#;insan-ı kâmil&#; yapmak için çaba gösteriyordu.

Seyyid&#;in &#;Maarif&#; adlı eserinden öğreniyoruz ki, o da Bahaeddin Veled&#;in yolundan gitmede ve izini izlemede. Bu eserde (Maarif-i Baha Veled) de olduğu gibi filozoflar, hâkimler kınanmakta. Allah dostu, âşık ve ârif erenler övülmektedir. Bunlar, (Varlık levhinden EneHak sözünü) okumuş bilgin kişilerdi. Seyyid Burhaneddin, Baha Veled&#;in Maarifini pekçok kere okumuş, Mevlâna&#;ya da okutmuştu.

Mevlâna artık Seyyid&#;e bağlanmış, &#;sülük&#; devresini sabırla geçirmekte, çileden çileye gererek &#;Kemal&#;e ermektedir. Günlerce süren &#;riyâzat&#; oruçları Mevlâna&#;nın rengini soldurmuş, nâzik bedeni büsbütün zayıflamıştı.

Seyyid, riyâzata çok önem veriyor ve müridlerine şöyle diyordu:

— Eğer Allah&#;a hiçbir ibâdette bulunamıyorsanız, hiç olmazsa orucu ihmâl etmeyiniz. Kamınızı aç tutunuz ve açlık acısına önem veriniz. Oruç hikmet hazinelerinin anahtarıdır. Peygamberlerin ve velilerin, son derece anlayışlı ve sezişli olan bâtınlarından hikmet pınarları, açlık ve oruç bereketi ile fışkırtmıştı. Oruç tutmaktan daha iyi ibâdet yoktur.

Söylendiğine göre, Seyyid Burhaneddin&#;in onbeş gün, ağzına lokma koymadığı aylar olurmuş. Nefsinin isteği arttığı zaman, onu öldürmek, isteğini körletmek için, kalkar, aşçı dükkânına gider, köpekler için hazırlanmış bulaşık sularının başında durarak:

— Ey kör nefis, ben bundan fazlasını bulamam, beni özürlü bil, beni fazla üzme&#; Eğer içmek istersen işte önünde, şu yalakta&#; der, içmez, nefsiyle böylece savaşırmış.
Mevlâna,böyle bir hocanın, böyle bir terbiyecinin elinde en çekin oruçlara katlanıyor, Seyyid&#;in kızgın potasında yana yana pişiyordu.

Seyyid&#;in Manevi Vazifesi Bitiyordu

Böylece, aylar, yıllar geçti. Her geçen yıl Mevlâna&#;yı bir kat daha olgunlaştırdı. Oruç ve çile günleri atlatıldı. Seyyid&#;e pek çetin bir imtihan verildi. Seyyid de çok memnundu. Mevlâna&#;yı istediği gibi yetiştirmişti. Vazifesinin bittiğine kanî olunca, Konya&#;dan ayrılmak. Kayseri şehrine giderek, ömrünün son yıllarını inzivade geçirmek istiyordu. Fakat Mevlâna bırakır mı? Bir kere Seyyid&#;in eteğinden tutmuş, dokuz yıl onun sözünü dinlemiş, onun önünde diz çökmüş, her biri hakikat incisi olan sözlerini teşbih gibi çekmiş, tekrarlamıştı. Bu alışkanlıktan sonra. Mevlâna elbette çok yalnız kalacaktı. Seyyid ise. mutlaka ayrılmak istiyor, açıkça bu fikrini Mevlâna&#;ya söyleyemiyordu. Bir gün katıra binmiş. Konya bağlarını seyre çıkmıştı. Yolda, içinden, &#;Buradan doğruca Kayseri&#;ye gitsem&#;&#; diye geçirdi, o anda katır, birden bire sıçrayarak Seyyid&#;i yere attı ve ayağını kırdı. Yanındakiler, Seyyid&#;i kucaklayarak tekrar katıra bindirdiler ve geri döndüler. Mevlâna haberi işitince koştu, hocasının ayaklarından çizmesini çıkardı. Bir de ne görsün? Bütün kemikler hurdahaş olmuş&#; Seyyid, Mevlâna&#;nın yüzüne bakarak sitemli:

—Aferin, ne de güzel mürid. şeyhinin ayağını kırıyor!. dedi. Mevlâna, ses çıkarmadı, kırıkları sararak bir kaç ay içinde tedavi etti.

Hâdiseden sonra, Mevlâna. ısrarın doğru olmayacağına inanmıştı. Bir gün baş başa sohbet ediyorlardı. Mevlâna sordu:

— Niçin gitmek istiyorsun?

Seyyid. aylardan beri söylemek istediğini söyledi.

— Sen artık yetiştin oğlum.. Nakli, aklî, kisbî ve keşfi bütün ilimlerde eşi. benzeri bulunmayan bir arslan oldun. Ben de kendimce bir arslanım. İki arslan bir sahrada oturmaz. Onun için gitmek istiyorum. Hem benden sonra senin yanına büyük bir dost gelecek. Birbirinizin aynası olacaksınız. O. seni iç âlemin en mahrem noktalarına kadar çekecek, sen de, ona. aynı âlemi yaşatacaksın. Birbirinizi tamamlayacak ve yeryüzünün en büyük iki dostu olacaksınız&#;

Seyyid, sözlerinin burasında susmuştu. Mevlâna gözleri dolu dolu dinliyordu. Bu konuşmada Seyyid: Şemseddin Tebrizî&#;nin zuhur&#;unu haber vermişti. Sözlerine söyle devam etti:

— Dünya ve ahirette Allah&#;a hamdolsun ki. zayıf ve nahif olan bu kul. senin esi bulunmaz bir er olduğunu görmek saadetine erişti. Haydi, yürü de insanların ruhunu taze bir hayat ve ölçülemeyecek bir rahmete boğ. Bu suret âleminin ölülerini kendi mânâ ve aşkınla dirilt&#;

yılının tatlı bir bahar günü. Mevlâna. Şeyhinin mübarek ellerini doya doya öptükten sonra, birkaç müridle birlikte onu Kayseri&#;ye yolcu etti.

Seyyid Burhaneddin Kayseri&#;ye geldiği zaman, şehrin valisi Vezir Sahip Şemseddin İsfahanî tarafından saygıyla karşılandı, bir zaviyede misafir edildi. Şehrin ileri gelenleri, Seyyîd&#;in huzuruna gelerek tazimde bulunuyor, beraberlerinde getirdikleri hediyeleri veriyorlardı. Seyyid, bu hediyelerin hiçbirine el sürmeden, fakirlere, meczuplara dağıtılmasını emretti. O, artık inzivaya çekilmişti. Bu sırada, Mevlâna, birkaç defa Kayseri&#;ye gelerek Şeyhinin gönlünü aldı. Kayseri halkı, Seyyid&#;e büyük bir saygı gösteriyor, bir dediğini iki etmiyorlardı. Hattâ bir keresinde, Seyyid&#;i camiye imam yapmışlardı. Fakat Seyyid, namaz kıldırırken, bazen saatlerce ayakta kalır, rükû ve secdeye vardığı zaman da, gene saatlerce yerinden doğrulamazdı. Cemaat, O&#;nun bu hareketlerinden âciz kalmıştı. Seyyid:

— Mazur görün beni.. Ben heyecanlı bir adamım.. Allah&#;ın huzurunda kendimden geçiyor, sizleri unutuyorum. Ben imamlık edemem. Siz temkinli bir imâm bulun&#; diyerek bu vazifeden affını istemiş, tekrar hücresine çekilmişti. Bir süre sonra Bağdaddan mutasavvıf Şeyh Şihabeddin Ömer Sûhreverdî&#;nin Kayseri&#;ye geleceğini, kendisini ziyaret edeceğini haber verdiler. Bir iki gün sonra, Sûhreverdî Kayseri&#;ye geldi, Seyyid&#;i zaviyesinin önündeki bir toprak yığını üstünde bularak yanıbaşına çömeliverdi. Saatler geçtiği halde ne Seyyid, ne Sûhreverdî, tek kelime konuşmamışlardı.

Nihayet Sûhreverdî, Seyyid&#;in yanından ayrıldı, bu garip ziyareti şaşkın şaşkın seyreden müridleri, Seyyid&#;e:

— Bu nasıl görüşme böyle. Aranızda hiçbir sual ve cevap vakî olmadı. Tek kelime konuşmadınız. Buna sebep nedir? diye sordular. Seyyid şu cevabı verdi:

— Hâl ehli yanında &#;kaal&#; dili değil, &#;hâl&#; dili lâzım. Kur&#;an-ı Kerim&#;de &#;Susunuz&#; hitabı varid oldu. Hakikati görenin huzurunda susmak gerekir. Zira &#;hâl&#; olmaksızın &#;kaal&#; ile gönül müşkülleri çözülemez.

Seyyid, Kayseri&#;ye geleli bir yıl bile olmamıştı. Ömrünün son günlerini yaşamakta olduğunu hissediyordu. Bir gün hizmetçisine bir testi sıcak su hazırlamasını emretti.

İstediği su hazırlanınca, kalkıp abdest aldı. Sonra da hizmetçisine:

— Git kapıyı muhkemce kapa ve dışarıda: &#;Garip Seyyid dünyadan göçtü&#; diye sâla ver! dedi. Odasının bir kösesine çekilerek son duasını şöylece yaptı: &#;Ey Büyük Allah, ey dost, beni kabul et ve canımı al.. Beni mesteyle ve bu dünyadan al götür.. Sensiz, her ne ile gönlüm rahatsa, onu benden al&#; diyerek ruhunu teslim etti&#;

Hizmetçi çığlıklar atarak. Sahip Semseddin&#;e koşmuştu. Seyyid&#;in ölüm haberi Kayseri&#;de kısa zamanda duyulmuş, büyük bir kalabalık, hücresinin önünde toplanmıştı. Sahip Şemseddin, cenaze merasimini hazırlarken, Mevlâna&#;ya da haber ulaştırdı. Cenaze, dua ve tekbirlerle musallaya götürülmüştü, namazı kılındı, hatimler indirildi.

Mevlâna, şeyhin ölüm haberini alınca derin bir üzüntü içinde hemen Kayseri&#;ye gelmiş, mezarı başında saatlerce niyazda bulunmuştu. Sahip Şemseddin, Mevlâna&#;ya kitaplarını teslim etti ve Mevlâna, hocasının kitaplarıyla birlikte Konya&#;ya döndü. Bu kitaplar arasında Seyyid&#;in &#;Maarif&#; adlı meşhur eseri de vardı.

Mevlâna&#;nın Hayatında Parlayan Güneş: Tebrizli Şemseddin

Selçuklu Devleti&#;nin başşehri Konya, bir ikindi güneşinde pırıl pırıldı. Mevlâna Celâleddin, Altun-Abâ Medresesinde dersini vermiş, evine dönüyordu. Bindiği katırı iki molla çekiyor, Mevlâna başı önünde tevazu ve hiçlik duygusundan iki büklüm, ağır aheste gidiyordu. Yolun yarısında ve caddenin tam ortasında, birdenbire iki çıplak kol. katırın dizginlerine yapıştı. Mevlâna katırın birdenbire silkinerek durması üzerine, daldığı tefekkür âleminden sıyrılarak, başını kaldırdı. Esmer, yanık benizli, hiç tanımadığı bir adam, yolunu kesmiş, katırın dizginlerine sımsıkı sarılmış, ateşli, keskin bakışlarıyla Mevlâna&#;yı süzüyordu. Mevlâna irkildi. Bu saçı sakalı karmakarışık, ihtiyarca, derviş adamın birer kıvılcım gibi şimşeklenen bakışları altında ezilmişti. Ömründe böyle büyüleyici, yakıcı gözleri ilk defa görüyordu. O anda bir kıvılcım çakarak, ikisini de ateşlemiş gibiydi. Kısa, fakat korkunç sükûtu, adamın tunç, ağır, tane tane sözleri dağıttı. Adam ciddî, yüksek bir tonla soruyordu:

&#;— Sen Belh&#;li Sultan&#;ül-Ûlema oğlu Mevlâna Muhammed Celâleddin&#;sin değil mi?&#;

— Evet.

— Bir müşkülüm var, söyle bana. Hazreti Muhammed mi büyüktür. Beyazıd-ı Bestâmi mi? Ne dersin?..

Mevlâna böyle cadde ortasında, etrafına toplanan halkın şaşkın bakışları arasında ansızın sorulan bu soruyla, tekrar irkildi. Sorunun taşıdığı geniş mânâyı hemen kavramış, adamın hiç de yabana atılır bir kişi olmadığını anlamıştı. Cevap verdi:

— Bu nasıl soru? Elbette Hazreti Muhammed büyük&#;

Adamın bakışları tatlılaştı. Dudaklarında, bir tebessüm halesi dolaştı.

Bu sefer de şöyle sordu:

— İyi ama. Hazreti Muhammed, &#;Yarabbi. Seni tebcil ederim, biz seni lâyık olduğun veçhile bilemedik&#; buyurur. Halbuki Beyazıd-ı Bestâmî &#;Ben kendimi tebcil ederim, benim şanım çok yücedir. Zira cesedimin her zerresinde Allah&#;tan başka varlık yok&#; demekte. Buna ne buyrulur?

Mevlâna, sualin bu mecraya döküleceğini önceden anlamıştı. Hemen cevap verdi:

— Çünkü Hazreti Muhammed, günde sayısız makamlar aşıyor, her makam ve mertebeye varışında, evvelki bilgi ve hayalinden istiğfar ediyordu. Böylece Peygamber, hiçbir makamda ve hükümde kalmayarak ebediyyen tenzih edilmesi gereken Rabbi. Onu bütün tecelli cilveleri içinde dahi, tecrid ve tenzih edebilmenin mukavemetine malik bulunuyordu. Mutasavvıf Beyazıd-ı Bestâmî ise, vardığı ilk makamın sarhoşluğuna kapıldı ve kendinden geçdi. O makamda kaldı ve hemen bu sözü söyledi.

Adam, cevabın azameti karşısında dayanamadı, sendeledi, bir çığlık atarak yere düştü. Mevlâna da heyecanlanmıştı. Katırından inerek dervişi kucakladı, kaldırdı.

Sanki iki umman, burada birbirine kavuşuvermişti. Derviş, kendine gelir gelmez, biri diğerini ezelden tanıyan iki dost gibi kucaklaşıverdiler. Mevlâna. dervişin koluna girdi. Hiçbir şey konuşmadan eve, Mevlâna&#;nın Medresesine doğru yöneldiler.

Bu durumu, hayret ve endişe içinde seyreden talebeler ve halk şaşırıp kalmış, olup bitenlere bir mânâ verememişlerdi. Birbirini kucaklayan, birlikte yürüyüp giden iki adamın ardından bakakaldılar.

Mevlâna&#;yı Mevlâna Yapan Tebrizli Şems

Kimdi bu adam. Mevlâna&#;nın hem de cadde ortasında yolunu kesen, sorduğu bir çift suale aldığı cevap karşısında kendisinden geçen, derviş kılıklı, bu esrarengiz ihtiyar kim olabilirdi?

Mevlâna&#;yı böyle cadde ortasında durduran, attığı okla kendisi vurulan derviş. Tebrizli Muhammed Şemseddin&#;di. Mevlâna gibi bilgin, temkinli bir sûfi&#;yi uçsuz bucaksız âşk denizine salıveren, onu pişiren, potasında yakan, kavuran kısacası Mevlâna&#;yı Mevlâna yapan Tebrizli Şems..

Dediklerine göre Azeri Türklerinden Melikdad oğlu Ali adlı birinin oğlu.. Tebriz&#;de doğmuş, orada büyümüş. Küçük yaşından beri değişik halleri, üstün yaratılışı ile dikkati çekmekte. Daha çocukken babası ile birlikte bir dere kenarına varmışlar. Bir tavuğun altındaki yumurtalardan çıkmış ördek yavruları, dereye dalıp yüze yüze karşı sahile geçtikleri halde, tavuk karada çırpınıp duruyor. Bu manzarayı gören, küçük ve mağrur Şemseddin, babasına şöyle demiş:

— Şu hale bak baba!.. Tıpkı, seninle benim aramızdaki hale benziyor. Tavuk karada çırpınıp durduğu halde, yavruları suya dalıp karşıya geçti. Meslekler meşrepler nasıl da ayrıldı, gördün değil mi?

Birçok Mevlevi kaynakları, Şemseddin&#;i Necmeddin Kübra&#;nın halifelerinden Baba Kemal&#;in veya Halvetiye silsilesinden Kudbeddin Ebher&#;in halifesinin dervişi olarak kaydederler. Halbuki Şems, bizzat &#;Makalât&#; adlı eserinde, &#;Benim, Tebriz&#;de Ebubekir adlı bir şeyhim vardı. Sepet örer, onunla geçinirdi. Ondan pek çok bilgiler öğrendim. Fakat bende bir şey vardı ki, onu şeyhim göremiyordu. Zaten hiç kimse de görmemişti. İşte onu, Hüdavendigârım Mevlâna gördü..&#; demekte, ilk şeyhinin (Selebaf-Sepet Ören) Ebubekir olduğunu ifade etmektedir.

Bir süre sonra şeyhini bırakan, Tebriz&#;den ayrılarak diyar diyar gezen Şems artık, bundan sonra kimseye yâr olmamış, hiçbir şeyhe bağlanamamıştı. Kendine inanmış, kimseyi beğenmeyen bir tavrı vardı. Birisinden bahsedilirse:

— Dün anasının karnından çıkmış, bugün hiçliğini idrâk etmesi gerekirken, Allah&#;lık taslıyor. Allah mukallidlerinden bıktım, usandım&#; Bir adam tanıyorum ki, filân şeyhin adını, sanını duyup uzun bir sefere katlanıyor; onu görmeye geliyor. Şeyh ona, niçin geldiğini sorunca, Allah&#;ı aramak gayesiyle geldiğini söylüyor. Şeyh ona Allah&#;ın semâlarda hüküm sürmekte ve gemilerini yürütmekte olduğunu söyleyince, biçare yolcu kalkıp gidiyor ve şeyhi daha fazla denemeye lüzum görmüyor, diyor, bu sözlerle kendisini kasdettiği anaşılıyordu. Yine diyordu ki:

— Herkes kendisinden, kendi şeyhinden bahseder, ona nisbet iddia ederek hakikat yolunda kendisine bir bağ kurar. Halbuki bize, bizzat Allah Resulü, mânâ âleminde hırka giydirdi. Bu hırka, öyle iki günde eskiyip yıpranan, yırtılıp çürüyen, külhanlara atılan cinsten değil. Bu hırka, sohbet ve hakikat hırkasıdır. Öyle bir sohbet ve hakikat ki, zaman ve mekânın üstünde.. Ne dünü var, ne bugünü, ne de yarını.. Aşkın, zamanla, mekânla ne işi var..

Tanınmaktan Korkuyor, Yokluğa Yol Alıyordu

Bununla Şems aslı astarı olmayan söylentilerle, bir şeyhi tarif edenleri kastediyor, aslında bu söylentilerin, gerçekten çok ipe sapa gelmez lâflar olduğunu ifade etmek istiyordu. Gerçeğe lâfla, hattâ ilimle varılamazdı. İlâhi visal, ancak şeriata uymak, ölçülere başkesmek, olgun bir mürşidin, bir yol göstericinin tapusuna girmek, aşkla, muhabbetle yol almakla mümkündü. Bunun içindir ki, felsefecileri kınardi:

— Filozofcuk, on akıl vardır, bunlar kâinatı kaplamıştır, der. Sonra da. hiçbir aklın gerçeği bulamaması karşısında sersem sersem başını kaşır, yine de ders almaz.

Şems, bilgilerin bilgisi olan ilâhî bilginin, binlerce yıl tahsil edilse dahi, öğrenilemeyeceğini, hiçbir bilginin bir kerecik Allah vuslatı ile elde edilen feyze denk olamayacağını söyler, bu hikmet ve gerçeğin kaynağını da gönülde, arınmış temiz gönüllerde arardı. Derdi ki:

— Herşey insana fedadır, insan ise kendisine, kendi hakikatına fedâ.. Allah, insanoğlunu ululadığını söylediği halde, gökleri ve arşı ululadığını buyurmadı. Arşa varsan da, onun üstüne çıksan da fayda yok.. Keza, yedi kat yerin dibini geçsen de faydasız. Gönüle girmek, gönül sahibine yâr olmak lâzım. Bütün peygamberlerin, gayesi gönüldür. Ve insan kendisini bilince herşeyi bildi, demektir.

Şems&#;e göre, kulluk, gönül kulluğudur. Hizmet, gönül hizmetidir. O da, insanın Tann&#;sında istiğrakıdır. Şeriat, bu istiğrakın temel taşıdır. Bunsuz olmaz. &#;Bir an düşünmek, murakabeye varmak, gönüle eğilmek, altmış yıllık ibâdetten hayırlıdır&#; hâdisindeki düşünmekten maksat da, sadık dervişin gönül huzurudur. Hak&#;ka dönüş, Hak&#;ka teslim oluştur.

Şems, bir hakikat ehli. bir gönül eri arayıp durmada, bunun için uzun yolculuklar yapmadaydı. Gittiği yerlerde hanlarda, kervansaraylarda konaklıyordu. Bazı memleketlerde bir süre oturduğu da oluyordu. Fakat çabuk tanınıyor, etrafını, bir sürü mürid sarıveriyordu. O zaman, durmanın, tehlikeli olduğunu anlıyor, bir fırsatını bulup kaçıyor, başka bir memlekete göçüyordu. Çoğu zaman, Şam&#;a uğrardı. Şam&#;da bir hana iner, hücresini sıkıca kilitler, günlerce yalnız başına kalır, kimseyi içeri almaz, kimseyle görüşmezdi. Daima riyâzat yapar, bir somun, bir testi suyla günler geçirirdi. Şam&#;dayken bir ahçı dükkânına gitmişti. Ahçı, eski müşterisini hemen tanımış, biraz iltimas olsun diye yağlıca bir baş suyu ile sıcak bir somunu eline tutuşturmuştu. Şems, kendisinin tanındığını anlayınca, kâseyi yere koymuş, ellerini yıkamak bahanesiyle dükkândan çıkmış, o gün Şam&#;ı terketmişti. Bir defasında da Erzurum&#;a yerleşmiş, mektep hocalığı ile meşgul olmuştu. Fakat kısa bir zamanda halk onu tanımış, etrafını çevirmişti. Oradan da uzaklaştı.

Tebrizli Şemseddin, ulaştığı makam ve mertebelerde durmuyor, daha derin, daha hakikat ehli bir şeyh, daha yüksek bir makam arıyordu. Kendisini makamlara ulaştıracak bir mürşidin sohbetine girebilmek için yıllarca dolaşmıştı. Ona, bu halinden dolayı &#;Şems-i perende-Uçan Şems&#;, demişlerdi. Durmaksızın geziyor, arıyor, soruyor, &#;şeyhim&#; diyenleri imtihan ediyor, aradığını bulamayınca da uzaklaşıyordu. Diyordu ki:

— Büyük şehirlerde oturmak, bir mürşid&#;in tapusunda kayıtlı olmaktır. Hele bu mürşid&#;in kuvvet ve sohbeti eksik olursa, bu mıhlanıp kalmanın felâketini siz hayal edin&#;

Bir zaman, yolu Bağdad&#;a uğramıştı. Tanınmış sûfilerden Şeyh Evhadüddin Kirmanî&#;yi ziyaret etti. ne âlemde olduğunu sordu. Şeyh Evhadilddin &#;Güzellerde Cemâl-i Mutlak-ı görüyorum&#; mânâsını kastederek:

— Ay&#;ı leğendeki suda seyrediyorum, dedi. Bu cevap üzerine Şems:

— Ense kökünde çıban yoksa, başını kaldır da göğe bak! O zaman Ay&#;ı leğende değil, kendi zatında seyretmiş olursun. Bu iş varken ne diye leğenlere abanıp, kendini aradığın şeyin aslından mahrum edersin? deyince, Evhadüddin, Şems&#;in ellerine sarıldı, müridi olmak istedi. Şems:

— Bizim sohbetimize dayanamazsın&#; cevabını verdi. Evhadüddin ısrar edince, bu sefer Şems sordu:

— Pekâlâ, bir şartla. Bağdad pazarında, halkın karşısında şarap içebilir misin?

— Estağfurullah, bunu yapamam.

— Peki, bundan vazgeçtim, pazardan şarap alır, ben içerken, benimle sohbet edebilir misin?

— Bunu da yapamam..

— O halde uzaklaş erenlerin yanından! Benimle arkadaşlık edemezsin sen.. Şunu da bil ki, ben mürid değil şeyh arıyorum. Hem de rastgele değil&#; Gerçekten, gerçekleri bilen, olgun bir şeyh, bir mürşid.. Bunu şöyle anlatır:

— Ben kendi diyarımdan, gerçek bir mürşid bulmak amacıyla çıktım, ama ne gezer. Nereye gittim ve kime rastladımsa, hepsi bomboş.. Vardır elbet, âlem bu kadar boş değildir ya. diye düşündüm, ama bulamadım. Bir yerde bir şey söylüyorlardı: Bir şeyh varmış, insana haberi olmadan hırka giydirirmiş, devlet ve saltanat ihsan edermiş. Vefat etmiş ama ben görmedim. İşte hep bu boş sözler&#; Kâmilce bir şeyh hakkında, sırası gelmişken bir ölçü vermek isterim&#; İnsana, aleyhinde bir söz nakletseler, kat&#;iyyen incinmemeli, ona gücenmemeli. Böylesine bile rastlayalamadım. Kaldı ki. bu kadar küçük bir kemâl ile. hakiki kemâl arasında daha nice mesafeler var. Hasılı ben şeyhliğe lâyık kimseyi bulamamıştım.

Bunu şu misalle anlatır:

Bir adam balığı anlatmada, büyüklüğünü tarif etmedeydi.

Birisi:

— Sen balık nedir bilir misin ki, anlatıyorsun? dedi. Adam:

— Nasıl bilmem!.. Yıllarca deniz seferlerinde bulundum.

— Anlat bakalım, nasıl? Adam anlatmaya başladı:

— Balığın deve gibi iki boynuzu vardır..

— Sus, yeter artık. Sen evvelâ öküzle devenin farkını bilmiyorsun. Kaldı ki balığı tarif edeceksin.

Belliydi ki Şems, bir tekke sahibi sözüm ona şeyhlerden olmak istemiyordu. Birçok şeyhleri denemiş, onların şeyh değil, mürid bile olamayacaklarını görmüştü. Şöhretin, malın, mülkün, kâr değil, zarar getireceğini .dünyaya çivileyip kalacağını biliyordu. Halk, devamlı harpler, yağmalar yüzünden dünyasından bezmişti. Bu dünyada bulamadığı huzuru hiç olmazsa öte âlemde aramak için maneviyata yönelmiş, tasavvufa meyli artmıştı. O&#;nun bu temiz duygularını istismar edenlerden, ben böyleyim, ben şöyleyim diyenlerden nefret ediyor, memleket memleket dolaşıyor, gerçek bir şeyh, bir mürşid arama yolunda, yıllardan beri koşuyordu.

Yaşı altmışa ulaşmış, siyah sakalını beyaz teller bezemişti. Sırtında keçeden bir cübbe, elinde bir alem, başında da kalpağa benzer bir külah vardı. Bazı hallerde işçilik yapar, sırtında taş çeker, birkaç mangır alır, maişetini temin ederdi. Kimseden bir şey talep etmez, kimseye yük olmazdı. Çoğu zaman aç kalır, nefsiyle alay ederdi.

Şems. Anadolu&#;yu bu halle geziyor, birer ikişer gün şehir ve kasabalarda konaklıyordu.

Bir seyahati sırasında yolu Konya yakınlarındaki Aksaray&#;a uğramıştı. Münasip bir han bulamadığı için mescidde gecelemeye karar verdi. Mescide gelip bir köşeye büzüldü. Yatsı namazından sonra, müezzin kapıyı kilitleyeceği zaman Şems&#;i gördü, sert bir dille çıkıştı:

— Hey, kimsin sen? Çık buradan, git başka bir yerde pinekle.. Şems:

— Beni bu gecelik mazur gör. Garip bir yolcuyum. Yatacak yerim yok, sizden hiçbir şey istemem. Müsaade et de şuracıkta geceyi geçireyim, dedi.

Müezzin büsbütün kızdı. Bağırıp çağırmaya, acı sözler söylemeye başladı. Şems incinmişti, dayanamadı:

— İnşallah dilin şişer! diyerek uzaklaştı. O anda müezzinin dili şişmeye, boğazını tıkamaya başlamıştı. Hırıltılara, imam yetişti:

— Ne var, ne oluyor? diye sordu. Müezzin, eliyle uzaklaşmakta olan Şems&#;i göstererek güçlükle:

— Beni bu hale getiren O.. Koş O&#;ndan af dile. İmam koştu. Şems&#;i yolda yakalayarak:

— Aman efendim, o miskin müezzin, sizin kim olduğunuzu bilememiş, kusuruna bakmayın, onu kurtarın&#; diye yalvarmaya başladı.

— İş işten geçti artık. Hüküm Allah&#;ındır, ben birşey yapamam. Yalnız, onun imânla ölmesi, âhiret azabını görmemesi için dua ederim..

Ve yoluna devam etti. İmam geri döndüğü zaman müezzin çoktan ölmüştü.

Şems Konya&#;ya doğru gidiyordu.

O&#;nun Konya&#;ya gelişi sebepsiz değildi. Her gittiği yerde kendisine Mevlâna&#;dan bahsedilmiş, onun Konya&#;ya yerleştiği söylenmişti. Bir defasında:

— Allah&#;ım beni dostlarımla buluştur, görüştür, diye sabahlaradek niyazda bulunmuş, bu hal ile uyuyakalmıştı. Rüyasında bu arzusunun yerine getirildiği, ancak Anadolu illerine gitmesi gerektiği bildirilmiş, buna karşılık kendisinin ne bağışlayabileceği sorulmuştu. Şems:

— Başımı!..

diye cevap vermiş, uyanınca, hemen yola düşmüştü. Anadolu&#;yu gezdikçe, Mevlâna&#;nın adını, şöhretini duyuyordu. Kararını verdi. Konya&#;ya gidecekti. Eğer aradığını bulursa mesele tamamdı. Bu niyetle yola düştü.

Şems yılının Kasım ayında Konya&#;ya gelmişti. O, Konya minarelerini tâ uzaklardan gördüğü zaman heyecanlanmıştı. Ne ulu, ne büyük şehirdi Konya.. Etrafını kalın bir sur kuşatıyor, altın yaldızlı kulelerden çeşit çeşit heykeller, arslanlar sarkıyordu. Kal&#;anın etrafına derin hendekler açılmış, oniki kapısından hendekler üzerine asma köprüler kurulmuştu. Büyük bir kapıdan şehre girdi. Akşam yaklaşıyordu. Bir han sordu. Şekerciler Hanı&#;nı tarif ettiler. Hanın bir odasına yerleşti. İstirahat etti.

Ertesi gün Kasım ayının 25&#;ci günüydü.

Şems, o gün han kapısı önünde taşlığa oturmuş, gelip geçenleri seyre dalmıştı. İkindiye doğru, ana cadde üzerinde müderris olduğu halinden belli birisinin, sağında solunda talebeler olduğu halde, bir katırla geçtiğini görmüştü. Herkes:

— Mevlâna Celâleddin geliyor?

diye ayağa kalkıyor, hürmetle selâmlıyorlardı. Demek yıllardır adını işittiği, bir defasında da Şam&#;da gördüğü Mevlâna buydu. Şu katır üzerindeki kısa siyah sakallı, yanık buğday benizli, mütebessim insan.. Hoşuna gitti hali, tavrı..

Yerinden kalktı, kalabalığı yara yara ilerledi. Tam karşılaştıkları zaman katırın dizginlerini sımsıkı tuttu. Biraz sert ve kısa, daha önce bahsettiğimiz, soruları sordu. Aldığı cevaplarla o kadar heyecana düşmüştü ki, dayanamadı, düşüp bayıldı.

Şemsle Mevlâna&#;nın ilk defa buluşup görüştükleri bu yere mevlevîler sonradan Kur&#;an-ı Kerîm Rahman sûresinin 19 âyetinden alınan ve &#;iki denizin karıştığı yer&#; anlamına gelen (Merac&#;el Bahreyn) adını vermişler ve bir çevrikle işaretlemişlerdi. Selçuklular devrinde, Şekerfuruş Hanının önüne isabet eden bu yer, evvelce bir parmaklıkla çevrilmiş ve ziyaretgâh haline getirilmişti.

Mevlâna. Şems&#;le bu şekilde karşılaştıktan sonra, onu yerden kaldırmış, yıllardan beri birbirlerini tanıyan, birbirini arayan iki dost gibi, hasret ve heyecanla kucaklaşmışlar, birlikte Mevlâna&#;nın Medresesi&#;ne gitmişlerdi. Gidiş o gidiş olmuş, Mevlâna ve Şems, artık mânâ âleminin sırlanmış hücresinde, aylarca sürecek sohbetlere başlamışlardı.

Mevlâna Şems İle Başbaşa

Mevlâna daha ilk gün:

— Ey Şemseddin Tebrizî, ey mânâ âleminin incisi, gerçi evim sana lâyık değil ama, sadık bir bendenim şimdi. Kulun nesi varsa efendisinindir. Bundan böyle bu ev senin; çocuklarım, oğulların ve kızlarındır, demiş, hizmetine koşmuştu.
Şems, Mevlâna&#;yı bir kere daha denemek istiyordu. Bir zamanlar Evhadüddin-i Kirmâni&#;ye yaptığı gibi Mevlâna&#;ya da şarap getirmesini söylemiş, Mevlâna herkesin hayret ve dehşet nazarları arasında Şems&#;in bu arzusuna boyun eğmiş. O zaman Şems:

— Biz seni tecrübe ettik, sen bizim tahminimizin de üstünde bir ermişsin. Meğer sen hiçbir ferdin taşıyamayacağı yükü. kılın titremeden omuzlayabilecek kâmil insanmışsın. Şende bu kudret ve tahammül varken, sana bu dünyada kimse denk olamaz. diyerek şarabı döktürmüş, Mevlâna&#;ya sarılmıştı. Mevlâna ise birkaç günlük bir sohbetten sonra. Şems&#;in eşi bulunmaz bir mürşid olduğuna kanaat getirmiş, onda mutlak kemâlin varlığını, cemâlinde Allah nurlarını görmüştü.

Mevlâna&#;nın ev olarak kullandığı küçücük medresesi sırlanmış, aşk ve mânâ ile dolmuştu.

O güne dek, talebelerine ders veren bir müderris, camilerde vaazlariyle sevilen bir hatip, fetvalariyle şer&#;i müşkülleri halleden bir halk müftüsü olan Mevlâna Celâleddin, şimdi herkesten, herşeyden uzak, Şems&#;in sohbetiyle donanan aşk sofrasına bağdaş kurmuş, kana kana içiyordu.

— Doğu olsam, batı olsam, göklere çıksam, senden bir nişane bulmadıkça, dirilikten bir nişane bile yok bana. Ülkenin zahidiydim, minbere sahiptim, kürsüm vardı. Şimdi ise gönül kazası, sana karşı ellerini çırpan bir âşık haline getirdi beni!.. diyordu.

Şems, önce Mevlâna&#;yı mütalâadan, kitaplarından sıyırmıştı. Derler ki, bir gün medresedeki havuzun başına oturmuş, Mevlâna&#;nın kitaplarını birer birer suya atmaya başlamıştı. Bu sırada Mevlâna içeri girivermişti. Baktı ki. yıllarca göz nuru döktüğü kitapları birer birer havuza atılmış, havuz mürekkep deryası haline gelmişti. Bu kitapların arasında Belh&#;ten göçtükleri sırada. Nişapur&#;da Feriddün-i Attar&#;ın hediye ettiği &#;Esrarnâme&#; adlı eseri de vardı. Şöyle ki: Sulan&#;ül Ulema Bahaedin Veled, beraberinde henüz çocuk yaşında olan oğlu Mevlâna Celâleddin ve ailesi olduğu halde, Belh&#;ten göçerlerken Nişapur&#;da konaklamışlar,burada devrin büyük mutasavvıflarından Feridüddin-i Attar&#;la görüşmüşlerdi. Feriddüddin-i Attar. küçük Mevlâna&#;nın zekâ ve bilgisine hayran olmuş. &#;Esrarnâme&#; adlı eserinden bir nüsha hediye etmişti. Mevlâna. bu eseri defalarca okumuştu. Şems&#;in onu da havuzdaki suya atmasına gönlü razı olmadı. Şems bunu hisseder hissetmez, elini havuza daldırmış:

— Al istediğin kitap bu kitap değil mi? diye Mevlâna&#;ya uzatmıştı.

Hayret. Esrarnâme tozuyla duruyordu. Sanki bir havuz dolusu su içinden değil de, kütüphane rafından alınmıştı. Şems:

— Aşk ilmi medresede öğrenilmez, diyor, Mevlâna&#;yı okumaktan menediyordu. Hattâ babası Baha Veled&#;in &#;Maârifini bile okumasına müsaade etmiyordu.

Hele Mevlâna&#;nın çok sevdiği Mütenebbi Divânı&#;na kızıyordu.

— Mütenebbî de kim oluyor? O, senin atına seyislik bile edemez! diyordu.

Mevlâna. Şems ne derse onu yapıyor, her hareketinde Şemse uyuyordu. Oğlu Sultan Veled, onun bu halini şöyle tarif eder:

— &#;Ansızın Şemseddin çıkageldi. O&#;na ulaştı. Mevlâna&#;nın gölgesi O&#;nun ışığında yok oldu. Aşk âleminin ötesinden defsiz, sessiz bir sedadır erişti. Şems ona, maşuk halinden bahsetti. Mevlâna bilgisiyle nihayete ulaşmıştı. Şimdi ise yeni baştan başladı. Evvelce Mevlâna&#;ya uyulurdu. Bu sefer O, Şems&#;e uydu. Şems maşuk erenlerindendi.&#;

O&#;nu da o âlemde mâşukluk cihanına davet etmiş, bu cihanda her ikisi de yanıp kavrulmuştu. Onsuz huzur bulamayan, neşesi kaçan Mevlâna, can gözüyle âlemi görmeye başlamış, aylarca başbaşa sohbet etmişlerdi.

Şems, Mevlâna&#;ya &#;semâ&#;nın zevkini tattırmış, O&#;nu bu yolda irşada başlamıştı. Semâ varlıktan sıyrılıp kendinden geçerek, mutlak fânilik içinde beka zevki almaktı. Semâ, âşığın gıdasıydı. Zira semâda sevgiliye kavuşmanın tatlı hayâli vardı. Bu vuslatın zevkini alan âşık. artık zaman ve mekân kayıtlarından kurtulmaktadır. Mesnevi&#;de &#;zamandan, zaman kaybından kurtuldun mu, keyfiyet kalmaz. Keyfiyetsiz Allah&#;a mahrem olursun&#; deniliyordu.

Şems, Mevlâna&#;yı, semâ etmesi için teşvik ediyor ve diyor ki:

— Semâ ediniz, Hakkı isteyen ve O&#;na âşık olanlar, semâ ettikleri zaman aşkları ve mânevi halleri çoğalır..

Çok eskiden beri, filozofların, mutasavvıfların, hattâ peygamber ve velilerin semâ ettikleri, semâ&#;da Hak&#;kı zikrettikleri biliniyordu.

— Semâ ediniz. Hakk&#;ı isteyen ve O&#;na âşık olanlar, semâ ettikleri zaman aşkları da yoktu. Âşık ve maşuk vardı. Yol eri, kendisine yol gösterene temiz bir itimatla bağlanır, onun izini izlerdi .Bu yolda bazan, âşıkla, maşukun hangisi olduğu dahi ayırt edilemez, ilâhî irşad karşılıklı olur, bu aşk remizlerle ifade edilirdi. İşte bu ilâhi aşk ve cezbe. Allah sevgisi, Mevlâna&#;yı da. Şems&#;i de kendilerinden geçirmişti. Bu cezbeyle semâ ediyorlardı. Feleklerin onlarla beraber her zerrenin güneş etrafında ilâhi bir cezbeyle döndüğü gibi. kendilerinden geçerek semâ ediyor, yalnız Allah&#;ı zikrediyorlardı. Şems:

— Allah&#;ın tecellisi. Allah erlerine semâda daha çok vakî olur. Onlar kendi varlık âleminden çıkmışlardır. Semâ onları maddî âlemden sıyırır. Hakk&#;ın likasına ulaştırır,
diyordu.

Semâ esnasında her hareketin bir ilâhî mânâ ve ifadesi vardı. Semâ&#;da çark atmak, ani dönmek. Allah&#;ı her yönde görmeyi ve her yönden feyz almayı, ifade eder. Ayak vurmak, nefsini ayaklar altında ezmek ve ona galebe çalmak demekti. Kollan yana açmak, kemâle yöneliştir. Semâda secde, kulluğun ta kendisidir.

Düne kadar, ardına dek açık olan Mevlâna&#;nın evi. bugün iki can dostun üstüne kapanmış duruyor, arasıra &#;Hakk&#; nidaları, &#;dost!&#; haykırışları, rebâp ve ney sesleri duyuluyordu.

Şems geleli üç-dört gün olmuştu. Bu üç-dört gün içinde odalarına yalnız Sultan Veled girmiş, yalnız o hizmetlerini görmüştü. İki dost. tek sözle Hak&#;kın kapısında. Hak&#;ka yönelmiş sohbet ediyor, bu soh bete kulak misafiri olan Sultan Veled, bazen kendini tutamayarak ağlıyor, inliyordu.

Medresenin küçük odası sanki bir arş evi idi. Bu arş evinin mânâ yükü ağırdı. Kimse bu sohbete dayanamaz, bu mânâyı kavrayamazdı. Bu bir âşk potası idi. yanan, yakılan bir pota&#;

Bu potada Mevlâna, Şems&#;Ie birlikte yanıyorlardı.

Şems irşadlarına devam ediyordu.

— Arif o kişidir ki, dostun zikrinden geri kalmaz, onun dostluğuna doymaz. Rıza sofrasında, yakin ağzına giren zikirden daha tatlı bir yemek yoktur.

Şems, mânevi ilimler bahsinde şunları söylüyordu:

— Mânevi ilim, üç şeyle elde edilir. Zikreden dil, şükreden kalb. sabreden ten. İlimsiz bir vücud. susuz bir şehre benzer. Nihayet kuru bir kalıptır. Vücudu, perhizle , ahlâkla, cehid ve gayretle sulandırmalı ve bezemelidir

Mânevi cömertlik için de diyor ki:

— Zahidlere mahsus olan mal cömertliği, cihad edenlere mahsus olan ten cömertliği, gazilere mahsus olan da can cömertliğidir. Ariflere mahsus olan cömertlik ise gönül cömertliğidir. Gönül alçaklığından daha iyi bir şey görmedim. Elinizde bulunanla kanaat ediniz, başkalarının elinde bulunan şeyden de ümidinizi kesiniz.

Peygamberlerin izzeti peygamberlikte, bilginlerin izzeti tevazuda, velilerin izzeti ilimde, fakirlerin izzeti kanaatte, zenginlerin izzeti cömertlikte, ibadet edenlerin izzeti de halvettedir. Dini iki şeyle koruyun: Cömertlik ve iyi huylulukla.
Dostluk için de şöyle buyuruyordu:

— Hakiki dost Allah gibi mahrem olmalıdır. Dostun çirkinliklerine, hoşa gitmeyen hallerine tahammül etmeli, hatasından incinmemelidir. Dosttan yüz çevirmemelidir, dosta itiraz etmemelidir. Nitekim rahmeti bol olan Allah kullarının ayıplarından, günahlarından, noksanlarından dolayı onlardan yüz çevirmez. Tam bir inayet ve şefkatle, onlara rızkını verir. İşte garazsız, ivazsız dostluk budur.

Şems, bir taraftan irşadlarına devam ediyor, diğer taraftan günlerce devam eden riyazatlarla Mevlâna&#;yı pişiriyordu. Zaten bu gelişmeye hazır olan Mevlâna, Şems&#;le tanıştıktan sonra Şems&#;i bile geçmişti. Şems bunun farkındaydı. Mevlâna bir gazelinde şöyle diyordu:

— Seher çağı. gökyüzünde bir ay göründü, gökten indi de gözünü bize dikti, bakmaya başladı. Ay zamanında bir kuş vurmuş doğan gibi. Ay, beni kaptı, gökyüzüne uçuverdi.. Kendime baktım göremedim. Çünkü o ayın lütfuyla bedenim can kesildi. Can âlemine gittim. Orada da o aydan başka bir şey göremedim. Hasılı ezelî tecelli sırları, tamamiyle anlaşıldı.

Yine bir gazelinde Mevlâna, bu değişikliği şu beyitlerle terennüm eder:

— Âşkın sarhoş etti beni, ellerimi çırpmaya koyuldum sarhoşum, kendimden geçmişim, ne bilirim ne yaptığımı. Koruktum, üzüm oldum şimdi. Artık kendimi ekşi yüzlü gösteremem ki. Halk, &#;Böyle olmamak gerek&#; diyor. Böyle değilim ben de, beni, o böyle yaptı. Ve yine:

— Çöp atlayamazdım. zahittim, dağ gibi ayağımı diremiştim. Fakat, hangi dağ var ki, senin anısın, onu saman çöpü gibi kapıp gitmesin. Seni övmek gerçekten de adamın kendisini övmesidir. Çünkü, güneşi öven kendini övüyor demektir&#;

Bir gün Mevlâna, hane halkına Şems&#;in büyüklüğünden, onun Allah&#;a olan yakınlığından ve sayısız kerametlerinden uzun uzadıya bahsetmiş, hürmette kusur etmemelerini, arasıra gidip gönlünü almalarını tenbih eylemişti. Bu sözler üzerine oğlu Sultan Veled, Şems&#;in hücresine giderek elini öpmüş, hizmetinde bulunmuştu. Şems ansızın yapılan bu ziyarete bir mânâ veremeyerek:

— Veled ne oldu sana böyle? Fazla lûtufta bulunuyor, gönlümü almak için sevgiler gösteriyorsun&#; demişti.

Sultan Veled:

— Efendim, babam büyüklüğünüz hakkında o kadar söz söyledi ki hepimiz deli olduk. Eğer bin sene ömrüm olsa ve başımın üzerinde döne döne size kulluk etsem ve hizmetlerin hepsi de kabul edilse, yine bu muhlis kulunuzun kalbinde lâyıkıyla hizmet edememekten dolayı bir ukde kalır.

— Mevlâna teveccüh buyurmuşlar. Yüzbinlerce benim gibi Şems-i Terbizî, onun büyüklük burcunda bir zerreden başka bir şey değildir. Ben mükâşefelere nail olduğum, sülük padişahlarını seyrettiğim, ilahî nurlara yakınlaştığım, birçok Hak erleriyle düşüp kalktığım, gayb âlemlerini gördüğüm halde, Mevlâna&#;ya ulaşamadım. Artık, O&#;nun hakikatına kim erişebilir?..

Şems ve Mevlâna her ikiside büyüklük burcunda birbirlerine hayran, birbirlerini seyrediyorlar, karşılıklı irşad günlerce devam ediyordu.

Onlar böyle bir hücrede, bir âlemi aydınlatır, susuz gönüllere pınarlar akıtırken, öte yandan, ruhsuz bir dünya için için kaynıyordu.

Konya halkı tarafından çok sevilen, vaazı, dersi dinlenen Mevlâna&#;nın böyle birden bire ortadan kayboluşu, medreseyi, talebelerini terkedisi, müridlerine yüz çevirişi, önce herkesi şaşırtmıştı. Mevlâna&#;yı bir müddet kendi haline bırakmışlar, fakat aradan birkaç ay geçince, dedikodular başlamıştı. Mutaassıp zümre, bunca yıldır hembezm oldukları Mevlâna&#;nın, Şems gibi ne olduğu henüz lâyıkıyla bilinmeyen bir dervişe uyarak, her şeyden elini eteğini çekişine bir mânâ veremiyorlardı. Mevlâna&#;ya karşı duydukları aşırı sevgi, onları kıskançlığa sevketmişti:

— Bu ne haldir? Mevlâna&#;yı bütün eski dostlarından, yüce durağından çekip alan, kendisi ile meşgul eden bu adam kimdi? Nereden geldi, ne yapmak istiyor? diyor, hattâ bazen çok ileri gidiyorlardı:

Şems denen bu derviş geldi. Mevlâna&#;mızı bizden alıp başka âleme sürükledi. Bu Şems dedikleri adam kimdir ki, Mevlâna&#;yı bunca yıllık müridlerinden soğutsun, onu mütalaadan, kitaplardan ayırsın. Olacak şey mi bu? Büyücü mü bu adam, sihir mi yaptı da bizden ayırdı. Halkı vaazından, talebeyi medresesinden mahrum etti.

Mevlâna&#;nın Cezbe Devresi

Zaman geçtikçe, dedikodu ve kıskançlık artıyordu. Bu acı sözler Mevlâna&#;ya ulaştırılınca, dudaklarında acı bir tebessüm belirdi, gözleri dolu dolu olmuştu. Şöyle dedi:

— Sizin, Şems hakkındaki hükümleriniz, onu sevmemenizdendir. Eğer onu, siz de benim gibi sevmiş olsaydınız, onda tamah edilecek bir şey ve söylediklerinizin hiç birisinin olmadığını, hoşa gitmeyecek bir hali bulunmadığını görürdünüz.

Şems. Konya&#;ya geleli aylar olmuş, bu müddet içinde Mevlâna, bir gün olsun medresesine uğramamış, müridlerine görünmemişti. Üstelik Şems, Mevlâna&#;yı hiç kimse ile temas ettirmemeye başlamıştı:

— Allah&#;ın dostları, Allah&#;ın velileridir. Mevlâna da gerçek bir Allah velisidir. Hiç şüphe yok ki, onun yüzü Mevlâna&#;ya karşıdır. Çünkü Mevlâna&#;nın yüzü ona karşı&#; diyor, yüzünü Mevlâna&#;nın yüzünden ayırmıyordu. Biliyor ki, Mevlâna, gelişiyle hayat seyrini değiştirmişti. Ne var ki, onu bir gün hicran potası içinde de pişirmek, tam olgunluğa ulaştırmak istiyordu. Bunun için hayatını bile verebilirdi,

Şems&#;in Mevlâna üzerindeki tasarrufu, türlü kıskançlıklara, hasedlere yol açmıştı. Birgün Şems, Mevlâna&#;nın kapısı önünde oturmuş, bekliyordu. Bu sırada mödreseye gelen bir talebe. Mevlâna&#;yı görmek istediğini söyledi. Şems:

— Ne getirdin, şükrane olarak ne vereceksin ki, onu sana göstereyim? demişti. Bunu işiten talebe kızmış, şöyle demişti:

— Sen ne getirdin ki, bizden istiyorsun? Şems:

— Ben kendimi getirdim, başımı onun yoluna feda ettim, az mı? cevabını vermişti. Bu sözler, talebeleri büsbütün kışkırtmış. Şems aleyhine şiddetli bir cereyan başlamıştı. Artık, açıktan açığa, hem de Şems&#;in yüzüne karşı konuşuyorlar, Şems&#;i gördükçe kılıçlarına el atıyorlardı. Şems, Konya&#;ya geleli onaltı ay olmuştu. Onun hiçbir tarafta bu kadar uzun süre kaldığı görülmemişti.

Hele bir gün vezir Nusratüddin&#;in hanıkâhımda bir tören yapılmıştı da Mevlâna ile Şems, birlikte gitmiş bir köşeye oturmuşlardı. Salonu dolduran bilginler, sûfîler herbiri bir geçmiş bilginin sözünü nakletmeye veya bir evliyanın kerametini sayıp dökmeye başlamıştı. Bütün bunları sessiz sedasız dinleyen Şems, birara dayanamamış, yerinden fırlayarak haykırmıştı:

— Ne zamana dek, şunun bunun sözüyle vakit geçirip duracaksınız? Ne zaman kalbim Rabbimden rivayet etti diyeceksiniz? Neden başkalarının asasıyla yürüyorsunuz? Hani sizin sözleriniz, hani sizin eserleriniz?

Herkes başını önüne eğmiş, tek lâf edememişti ama. Şems&#;e karşı duyulan kin ve hasedi de körüklemişlerdi.

İşin çığrından çıktığı, olayların tehlikeli bir şekilde kendi aleyhine döndüğü bir sırada, yılının Mart ayı başlarında Şems, ansızın Konya&#;dan kayboluvermişti.

Onun Konya&#;ya geldiğini kimse görmemişti, gittiğini de gören olmadı.

Mevlâna, Şems&#;in boş kalan hücresine girdiği zaman içinin boşaldığını, yüreğinin tâ derinliklerinden birşeyin koptuğunu duydu. Bir süre, hiçbir şey söylemeden durakladı. Şems yoktu, kaybolmuştu. Kaybolacaktı. Bu kaderin ilâhi hükmüydü.

Şems&#;in kayboluşu Mevlâna&#;yı can evinden yaralamıştı. O&#;nun gitmeşine sebep olanlara kırgındı. Hücresine kapanmış, hicranının ateşinde yanıp yakılıyordu. İçindeki volkanın alevi ile &#;Gel. gel&#; diye inliyor, aşkla dolu en içli gazellerini yazıyordu. Bu mukadderdi, Mevlâna&#;nın Mevlâna olabilmesi için bu lâzımdı. Bu gaybubet onu coşturuyor, pişiriyor, verimli bir hale getiriyordu. Azgın sellerden sonra, köpürerek çağlayan ırmaklar, dereler gibiydi, şimdi Mevlâna. Birbiri ardına yazdığı gazeller, divânlar dolduruyor, okuyanları büyülüyor, elden ele dolaşıyordu. Bu gazellerin içinde: &#;Ey münâdi, nerede bir topluluk görürsen bağır, ey Müslümanlar, hiç kaçmış bir kul gördünüz mü diye? Ondan bir nişane bildirene, ondan bir nükte söyleyene, müjde olarak canımı vereceğim&#;&#; diye inliyor, yahut:

&#;Gel, gel ki, ayrılığınla ne akıl kaldı bende, ne din. Şu yoksul gönülden, karar da gitti, sabırda.. Yüzümün sararmasını, gönlümün derdini, canevimdeki yanışı sorma.

Çünkü, anlatmaya sığacak şey değil bunlar, gel de gözünle gör.

Senin sıcaklığınla pişmiş, bir somun gibi al oldu yüzüm. Simdi bayat ekmek gibi ufalanmış, yerlere saçılmışım, gel de yollardaki topraklardan topla beni,

Ayna gibi yüzünden hayaller toplardım. Şimdi ise, bak da gör yüzüm, nasıl sapsarı, nasıl bumburuşuk&#;&#; diye içli gözyaşları döküyordu. Yine bir gazeli O&#;nun bu halini şu içli beyitlerle süslüyor:

&#;Aşk padişahı, her zaman binlerce saltanat, binlerce ülke bağışlamada. Fakat, cemâlinden başka bir dileğim yok ondan, yüzünden başka bir şey istemiyorum.

Sevgisinin kemeri, aşkının külahı iki âlemde de yeter bana. Külahım düşerse ne çıkar, kemerim olmasa ne gam.

Sevgili bir seher çağı, hasta gönlümü öyle bir yere götürdü ki. geceden de geçtim, gündüzden de. Seherden de yok bir haberim artık&#;

Aşk delidir ama, biz delinin de delisiyiz. Nefis kötülükler emreder ama, biz onu çoktan buyruğumuz altına almışız. Ey Tebrizli Şems! Bu seferden dön, gel Allah&#;aşkına&#; Biz bir tek aşka, senin aşkına tutulmuşuz. O aşkla oyalanmadayız,.&#;

Mevlâna&#;nın coşkun devresi&#; Aşk ve cezbeyle yüklü olduğu devre. O&#;nu dalga dalga coşturmak için. Şems&#;in bir anlık olsun kaybolması yetrnis. Mevlâna aşkla birlik, aşkın ta kendisi olmuştu:

&#;Aşk geldi; adetâ damarımda derimde kan kesildi, beni kendimden aldı, sevgiliyle doldurdu. Bedenimin bütün cüz &#;lerini sevgili kapladı. Benden kalan bir ad. Ondan ötesi hep o&#;&#;diyordu.

O&#;nun iniltilerinden, oğlu sultan Veled de perişandı. Şems&#;in nereye gittiği bilinmiş olsaydı, herhalde oraya gider, yalvarır, yakarır, tekrar Konya&#;ya getirirdi. Oysa, nereye, nasıl gittiği öğrenilememişti.

Mevlâna&#;nın sınırsız üzüntüsü, evvelce. Şemse karşı olanları da açındırmış, birer birer gelerek Mevlâna&#;dan özür dilemişlerdi. Mevlâna, çoğu eski müridleri ve talebeleri olan bu kalabalığa, hiç bir dargınlık göstermeden affetmişti:

— Kadere rıza göstermek lâzım&#; Sizin gerçekten de suçunuz yok. Allah böyle istedi. O&#;nun dediği olur&#; demişti.

Tebrizli Şemseddin&#;in doğduğu ve büyüdüğü Tebriz şehrine gittiği söyleniyordu. Mevlâna bu habere de sevindi, haberciler gönderdi, en içli gazellerini yazdı.

&#;Bize Tebriz&#;den bir habercik salarsan,&#;

&#;Sana kalk bu yana gel, kalk gel derim&#;

&#;Kalk gel derim seni doğuran, büyüten toprağa&#; diyordu. Bir süre sonra, bu söylentilerin de doğru olmadığını anlıyor:

&#;Nerede hani o canım sözlerin şimdi?&#;

&#;Nerede hani o sırları çözen akıl?&#;

&#;Nerede hani o gül bahçesine giden ayak,&#;

&#;Elimizi tutan el nerede hani?&#; &#; diye inliyordu.

Şems&#;i aramak için birkaç kere Şam&#;a gitmişti. Bu aramalar bir teselliydi.. Bulamayacağını biliyor ve diyor du ki:

&#;Biz Şam&#;ın âşıkı ve delisiyiz. Biz, Şam&#;a canımızı vermiş, gönlümüzü bağlamışız. Üçüncü kez, Rûm&#;dan Şam&#;a koşuyoruz. Çünkü biz, Şam&#;ın gece gibi karanlık zülfünden kokular sürünmüşüz. Hak güneşi Tebrizli Şemseddin, eğer oralarda ise, biz Şam&#;ın efendisiyiz, hem de ne efendisi..&#;

Mevlâna Şam&#;da Şems&#;i görememiş, bulamamıştı ama, manen onu varlığını gönlünde görmüş, bulmuştu. İster O&#;nu gör, ister beni. Ey arayan kişi! Ben O&#;yum, O da ben..&#; diyordu.

Bir rubaisinde de:

&#;Olduğun yerlere uğrayamam korkumdan&#;

&#;Kıskanırlar sana âşıklık edenler birden&#;

&#;Gece gündüz yaşıyan gönlüm içinde sensin&#;

&#;Seni görmek diledikçe bakarım gönlüme ben&#; diye sesleniyordu.

Sultan Velede göre Şam&#;a bir keklik gibi giden Mevlâna, Konya&#;ya alıcı bir doğan gibi dönmüştü. Eğer Mevlâna Şems&#;i bulmuş olsaydı, bu onun için bir kayıp olacak, coşkunluğundan eser kalmayacaktı. Ya şimdi?.. Şimdi, daha coşkun ve cezbeliydi. Sultan Veled, O&#;nun bu halini şöyle ifade ediyordu:

&#;Damlaydı, coşup deniz aldı. Yüceydi aşkla daha da yüceldi. Aradığı kendinde göründü. Naralar atıyor, feryatlar ederek coştukça coşuyor, aşk denizi köpürüp çağlıyordu. Ayrılık derdiyle karar kılmıyor, herkes de ona uyup, genç ihtiyar yıldızlar gibi o aşk güneşinin karşısında canla başka semâ ediyordu..&#;

Şam&#;da bulunduğu sıralarda Konya halkı endişeli günler geçirmişti.

Ya Mevlâna olup bitenlere gücenerek Konya&#;ya bir daha dönmez. Şam&#;da yerleşir kalırsa?.. O zaman, Mevlâna&#;sız tadı-tuzu olmazdı bu şehrin. Koca başkent. Onsuz pek yavan, pek sönük kalırdı. Bu endişelerini Konyalılar, saraya kadar duyurdular. Mektuplar yazıldı, ricalar edildi.

Mevlâna, Konya&#;ya dönmekte asla tereddüt göstermedi. Kısa bir süre sonra. Konya&#;ya gelerek gönül hücresine gömüldü.

Mevlâna Mektuplar Yazıyordu

Birkaç ay sonra, Şems&#;ten ilk haber alınmıştı. O&#;nu, Şam&#;da görenler vardı. Bu haber Mevlâna&#;yı çok sevindirmiş, hemen o gün manzum ilk mektubunu yazmıştı:

Ey gönlümün nuru, gel!
Ey dileğim, ey maksadım, gel!
Ey seven, ey sevilen
Bilirsin ki yaşamamız senin elinde&#;
Sıkıntı etmeden n&#;olurgel.
İnat etmeden gel..
Gel ey hüthütlere sahip Süleyman
Gel ey el-aman!
Lûtfeyle, bize gel&#;
Ey uefalar gösteren,
Ey seven, sevilen dost
Kerem eyle, gel..
Ayrılığın bitirdi bizi, Sözünde dur, lütuf sahibi, Kusuru ört, iyilik et&#; Gel! Araplar, &#;taal&#; der, farslar &#;biyâ&#; Gel demektir bunlar. İşte gel! Gelirsen, murada erer, açılır, gülerim, Gelmezsen perişanım, mahvolurum. Gel, ey candan, gönülden gel dediğim Gel artık, durma, gel.
Ey Tebrizli Şems
Gel, çabuk gel, n &#;olur
Dur! Hayır deme,
Sana evet-hayır demek yaraşmaz
Gelmek yaraşır.

Mektup özel bir ulakla gönderilmiş, fakat aylar geçtiği halde, hiçbir cevap alınamamıştı.

Şems&#;in de aradığı, istediği buydu zaten.. Mevlâna yalvaracak, o direnecekti. Böyle bir ayrılık, Mevlâna&#;yı çok daha pişirecek, kavuracaktı.. Cevap vermemişti ilk mektuba..

Bir süre sonra, Mevlâna ikinci mektubu yazdı: &#;Ey dünyanın zarifi, selâm sana.. Şüphe etme, sağlığım da, hastalığım da senin elinde.. Derde düşenin ilâcı nedir söyle?..&#; diye başlayan, gözyaşları ve yakarışlarla dolu bir mektup.. Taş olsa çatlar, dillenir, ses verirdi bu mektuba.. Cevap yok.. Yollar, haberciler gözlendiği halde cevap gelmiyordu. Mevlâna mum gibi erimiş, sararıp solmuştu.

Üçüncü mektup, kınk-dökük bir gönlün hıçkırıklarıyla bezendi: &#;O yüce efendinin ömrü uzun olsun.. Allah O&#;nun koruyucusu olsun..&#; diye niyazlarla başlıyor, onun ikbâl ve devletine dua ediliyordu.

Ohh.. Şükürler olsun Allah&#;a, hesapsız şükürler.. Şems&#;ten ilk haber gelmiş, mektubu alınmıştı. O da aynı coşkunluk, aynı özleyişle cevap veriyordu. Mevlâna sevinç içindeydi:

yürüyün ey erler, cananı getirin&#;

Bizden kaçan o müstesnayı getirin&#; diye gazeller yazıyor, divânlar dolduruyordu.

Mevlâna; Şems&#;in mektubunu alır almaz, oğlu Sultan Veled&#;i çağırarak:

— Durma Şam&#;a git, şeyhimizi al getir!

Emrini vermiş, dördüncü mektubunu yazmıştı. Bu mektubunda şöyle diyordu:

&#;Siz buradan ayrıldıktan sonra, mumun baldan ayrılması gibi, ben de lezzetten cüda kaldım. Bütün gece, mum gibi, muhabbetinizle yanıyorum. Ateşle enis, baldan tatlı sohbetinizden mahrumum. Cemalinizin ayrılığıyla cismimiz, viran. Canımız ise baykuş gibi viranede. Artık, dizgini; bu tarafa çeviriniz, neş&#;e ve zevk filinin hortumunu uzatınız.

Ah, sensiz huzurum olmadan semâ helâl değildir. Neş&#;e ve eğlence şeytan gibi taşlanıp sürüldü..&#;

Sultan Veled, para-pul, hediyeler ve yirmi kadar müridiyle Şam&#;a hareket etmişti. Babası kadar, Şems&#;i seven Veled bu zahmetli yolculuğa canla başla katılmış, durup dinlenmeden yol almışlardı. Biran evvel Şam&#;a varabilmek, Şems&#;i bulup Konya&#;ya getirebilmek için çırpınıyordu, yirmi kişi. Yollarda, hemen hemen hiç konaklanmamış, dağlar bayırlar gece gündüz demeden aşılmıştı.

Nihayet Şam şehri görünmüştü. Şam&#;ın Cebel-i Salihiye denen bir semtindeki handa Şems&#;i biriyle sakin sakin santraç oynarken bulmuşlardı. Anadolu&#;nun ortasında yüzlerce fersah uzakta, bir yanardağ gibi için için kaynayan; lâvlanyla hem kendini, hem çevresindekilerini yakan Mevlâna&#;dan sanki haber yokmuş veya bu halden memnunmuş gibi, bir hali vardı. Sultan Veled&#;i görünce sadece tebessüm etmişti, o kadar. Veled Şems&#;in ellerine koynunda taşıdığı, babasının mektubunu uzatmıştı. Sonra da Konya&#;daki arkadaşların başkoyup tövbe ettiklerini, hadsiz hesapsız istiğfarda bulunduklarını, yaptıklarına çok pişman olduklarını ve bundan böyle saygısızlık yapmayacaklarını, kıskanmayacaklarını, hepsinin O&#;nun gelmesini beklediklerini söylemiş, beraberinde getirdiği hediyeleri ayaklarına sermişti. Şems:

— Bizi altın ve gümüş elde edemez.. Muhammed huylu Mevlâna&#;mızın daveti kâfidir. Onun kelâm ve emrinden harice çıkmak mümkün müdür? diyerek, varını &#; yoğunu fakirlere dağıtmış, sefer hazırlıklarına başlamıştı.

Birkaç gün sonra. Sultan Veled, atını binek taşına çekmiş ve Şems&#;i bindirmişti. Kendisi de özengisinin yanında yürüyordu. Şems, kendisinin de bir ata binmesi için ricalarda bulunmuşsa da Veled:

— Padişah atlı, kul atlı, bu hiç yakışmaz. Sen efendimsin. ben ise kul, sen cansın, ben seninle diriyim. Benim yaya gitmem, senin maiyetinde başımı ayak yapıp yürümem gerek. diye reddetmiş, yolculuk boyunca yaya yürümüştü.

Yaya yürümek de bir şey değil.. Şems&#;in üzerine titriyorlardı. Yollardayken, kervansaray ve medreselerde konaklıyorlardı. Başta Sultan Veled olmak üzere yirmi kişi Şems&#;in istirahatini temin hususunda, birbiriyle yarış etmişlerdi.

Kervan Konya civarındaki Zincirli Han&#;a gelmiş, konaklamıştı. Bu sırada Sultan Veled adamlarından birini, dörtnal Konya&#;ya göndermiş, Mevlâna&#;ya Şems&#;in gelmekte olduğu haberini tezce ulaştırmıştı.

Altun Tenlim, Gümüş Bedenlim, Dilim, Dilberim Geldi

yılı Mayıs ayının sekizinci günü, Konya&#;da baharın en güzel günleri.. Herkes şen-şatır, herkesin yüzü güleç. Ama asıl şenlik, asıl bahar Mevlâna&#;nın Medresesi&#;nde. Şems geliyor! Aylardır gözlenen, taa içten özlenen Tebrizli Şems bu!..

Mevlâna, üstünde başında ne varsa müjdeciye vermişti:

— Daha ne varsa verin! diyor ve en güzel gazellerinden biriyle şöyle sesleniyordu:

Yollara sular dökün.
Bahçelere müjdeler verin..
Bahar kokuları geliyor,
O geliyor, O!..
Ay parçamız, canımız, yârimiz geliyor.
Yol verin, açılın, savulun,
Beri durun, beri!
Yüzü apaydınlık, akpak
Bastığı yerleri aydınlatarak,
O geliyor, O!

Her ağızdan tek ses: &#;O geliyor!&#; Bu söz. sarı benizlerde pembe hareli akisler yapıyor. Tellâllar, caddelere dökülmüş bağırıyor: &#;Şems geliyor!,&#; Ve Şems geldi. Mevlâna kükremiş aslan gibi sesleniyor yine&#;
Geldi, dostlar,
Güneşim, Ay&#;ım geldi.
O gümüş bedenlim
Gözüm, kulağım, canım geldi,
Başım sarhoş
İçim bir hoş bugün..
Sabahlara dek öldüğüm,
Bir demet gül gibi yoluna döküldüğüm,
Servi hıramanım geldi.
Bak Allah&#;aşkına!
Bak şu baharın şevkine
Ey güneş, dökül &#; saçıl serapa
Sevgilim gibi cömert,
Bir tohum gibi fışkıracak,
Bedenimdeki kuvvet,
Kükremenin tam çağı,
Arslanırn geldi.
Dert dindi, acılar unutuldu, birer birer,
Şu er,
Şu güle benzeyen!.
Ni bileyim şekere, bala benzeyen,
Cananım geldi.
Ey Tebrizli Şems!.
Ey gözümdeki nur.
Beni benden aldılar bugün,
Kurulsun dernek &#; düğün,
Altun tenlim,

Gümüş bedenlim.

Dilim, dilberim geldi.

Güldür Güldür Torunumu Benden Sakladın Fikri

"14 yaşında anne oldum"

KÖKSAL TOPTAN

Hz. Mevlâna&#;nın Hayatı