Kuranı Neden Arapça Okumalıyız

Bilindiği gibi Kur’an’ın orijinal dili, Arapçadır. Şayet Kur’an başka bir dilde indirilmiş olsaydı bu soru aynı şekilde “Kur’an neden falanca dilde indirilmiştir?” şeklinde sorulacaktı. Ya da “Neden bu kadar çok dil var ve insanlar neden tek bir dil konuşmamaktadır?” türünden de sorular sorulabilir. Kur’an bir dilde indirilecekti ve Allah, Kur’an’ı Arap dilinde indirmeyi diledi. Şüphesiz bu dilin seçilmesinin kendi içinde hikmetleri vardır. Kur’an’daki ifadesiyle insanlık için kurulan ilk ev, Mekke’deki Kâbe’dir. Kâbe, İslam inanç sisteminin en önde gelen temsilcilerinden biri olan ve kendisinden sonra gelen Hz. Musa, Hz. İsa ve Hz. Muhammed’in ortak atası olan Hz. İbrahim ve oğlu tarafından inşa edilmiştir. Zaman içinde Kâbe’de, İslam inancının en temel mesajı olan tevhid ilkesi çiğnenmiş ve insanlar Allah ile birlikte başka ilahlar edinmişlerdir. Peygamberimizin elçi olarak seçildiği dönemde Kâbe’nin yönetim ve tasarrufunu elinde tutan toplum, ana dili Arapça olan bir toplumdur. Peygamberimiz bu toplum içinden seçilmiştir. İnsanlık için kurulan ilk ev olan Kâbe, bu sapkınlık ve zulümden kurtarılmıştır. İnsanlığa yapılan son çağrının ilk sesleri Mekke’den yükselmiş ve Arapça olarak ilan edilmiştir.

Arapça, kutsal bir dil değildir. Hiçbir dil, kutsal değildir. Kutsal olan Allah’ın sözleridir. Kur’an’ın dili Arapçadır ancak anlamı ilahi mesajları içermesi sebebiyle tüm insanlara hitapta ve davette bulunan ortak bir dildedir. İçeriği açısından daha zengin ya da daha sınırlı kabul edilebilecek diller olsa da dillerin birbirlerine üstünlükleri yoktur. Farklı dillerin olması Allah’ın ayetlerindendir. Allah, daha önceki kutsal kitapları da vahyin indirildiği toplumun dili ile göndermiştir. Tevrat ve Zebur’un İbranice olarak vahyedildiği bilinmektedir. İncil’in ise İbranice ya da Aramice olarak vahyedildiği tahmin edilmektedir.

Burada önemli olan vahyin, gönderildiği ve ilk olarak muhatap alındığı toplumun dilinde olmasıdır. Çünkü Allah’tan gelen mesajın öncelikle insanlar tarafından anlaşılması gerekir. Bu yüzden Allah’ın emirlerinin iletilebilmesi ve en doğru biçimde anlaşılabilmesi için her resul kendi toplumunun dili ile gönderilmiştir.

Öncelikle ifade etmek gerekir ki inanan bir insanın her ne şekilde olursa olsun Allah’ın kelamı ile meşgul olması güzel bir şeydir. Burada asıl önemli olan, bu ilişkinin Kur’an’ın ortaya koyduğu şekilde nasıl olması gerektiğidir. “Kur’an’ı hiç anlamadan sadece Arapçasından okuyup seslendirmekle sevap kazanmak mümkün değildir.” şeklinde iddialarda bulunmak da doğru değildir. Bunu Allah bilir. Kur’an’dan hareketle söylenmesi gereken şey Kur’an’ın anlaşılmak ve doğru bir şekilde hayata yansıtılmak üzere gönderilmiş bir kitap olduğu gerçeği ve ancak bu şekilde Kur’an ile gönderiliş amacına uygun doğru bir ilişki kurulabileceğidir.

Allah katında hiçbir dilin bir başka dile üstünlüğü yoktur. Kur’an gibi muhteşem bir kitabı anlamını bilmeden okumak, bir anlamda Allah’ın sözlerini merak etmemek ya da dikkate almamak demektir. Şüphesiz Kur’an’ı sadece Arapçasından okuyan çoğu kişinin böyle bir amacı yoktur. Asıl sorun bu insanların, Kur’an’ın herkes tarafından anlaşılmayacak ve seslendirilmesinden sevap umulacak bir kitap olduğuna inandırılmış olmalarındadır.

Bu yanlış kabul ve hatayı fark etmek ve Müslümanlar olarak Kur’an ile doğru bir ilişki kurmak zorundayız. Kur’an’ın Arapça okunmasını kutsallaştırmak ya da sadece Arapça okunması gerektiğini düşünerek manasından uzak olmak bir insanın kendisine yapabileceği en büyük kötülüklerden biridir. Kur’an doğru şekilde tercüme edilerek mümkün olan her dilde insanların anlayarak okumalarına sunulmalıdır. Vahiy bir dilde gelecekti ve Kur’an Arap dilinde gelmiştir. Vahyedildiği toplumun anlaması için Arapça olarak inmiştir. Dili Arapça ama kendisi tüm insanlığa hitap eden bir mesaj olması sebebiyle evrenseldir. Bu ilahi ve evrensel mesajın tüm insanlığa ulaştırılması ve herkesin anladığı dilde bu mesaj ile buluşması gerekir.

Emre Dorman

Yüce Allah, insanların arasından seçerek gönderdiği elçilerin halkın anlaması için onların konuştuğu dille göndermiştir. Bunu kendilerine açıklaması için

Biz her peygamberi ancak halkının dili ile gönderdik.

BİZ her peygamberi yalnızca kendi kavminin diliyle gönderdik ki mesajı onlara açık ve net olarak iletsin. Bundan sonradır ki Allah isteyenin sapmasını dileyecek isteyeni ise doğru yola yöneltecektir. Zira her işinde mükemmel olan hükmünde tam isabet kaydeden o’dur. ( İbrahim/ 4.)

ARAPÇA DİLİ VE ARAPLAR HAKKINDAKİ GÖRÜŞ

Bu ayette açıkça belirtmiştir. Onun için her Peygamber hem kendi halkının içinden seçilmekte, hem de onların dilini konuşmaktadır. Böylece karşılıklı tanıma, anlaşma ve iletişim olur.

Arapların ve Arapçanın üstünlüğü ve kutsallığı yolundaki iddiaya Kuran akıl ve insanlık dışı der. Kuran herhangi bir ırkın üstünlüğünü ileri sürmeye asla izin vermez. Söz konusu ırktan bir peygamber gelmiş olması da bu ölçüyü değiştirmenin gerekçesi sayılmaz ve yapılamaz.

Kuran’ın beyanlarına göre içinde peygamber gelmemiş hiç bir ırk yoktur. Kuran’ın ölçüleri peygamberlerin, şu veya bir ırka mal etmeye olanak tanımaz. Çünkü peygamberler bütün insan’lık adına rehber olmak için gelmiştir.

Peygamberlik kazanılarak elde edinilen bir kurum değildir. Peygamberlik Allah’ın verdiği bir imkândır. Ve bir unvandır. Arapları sevmeyi bir din emri haline getirmek Kuran’dan bir emir değildir.

Arapları sevmeyi,  hadis diye uydurulmuş, işte şu meşhur hadis gibi insan’lara yutturulmuş.

Ümmetimden ilk şefaat edeceklerim, beni görüp bana iman ederek beni destekleyen Araplardır. Onların ardından Araplara beni görmeden bana iman edip beni görmek arzusu taşıyanlara şefaat edeceğim.

Biz Kuran’ı Allah’a karşı gelmekten sakınanları müjdelemen ve inat eden milleti uyarman için senin dilinden indirerek kolaylaştırdık.( Meryem/97.

Biz öğüt alırlar diye, Kuran’ı senin dilinde indirerek kolayca anlaşılmasını sağladık(Duhan/



And olsun ki Onu elbette bir insan öğretiyor dediklerini biliyoruz. Kastettikleri kimsenin dili yabancıdır, Kuran ise fasih ( açık) Arapçadır. ( Nahl/

Biz düşünüp anlayasınız anlamanız için onu Arapça bir Kuran kitap yaptık. O katımızda bulunan ana kitaptır. Şanı yücedir. Hikmetle doludur.(42/Şura/ )

Apaçık Arapça bir dille onun zikri yahut manası evvelkilerin kitaplarında vardır. (Şura/5.)

Biz onu Arapça bir Kitap Kuran olarak indirdik ki anlayasınız. (Yunus/2.)

İşte biz sana hem şehirlerin anasını ve onun çevresinde kilerini uyarman hem de kendisinde asla kuşku bulunmayan Toplama günü ne karşı insanlığı ikaz etmen için Arapça bir Kuran vahdettik. Sonuçta bir kısmı cennete girecek bir kısmı da ateşe. ( Şura/7.)

Eğer biz bu vahyi yabancı dille okunan bir kitap kılsaydık, kesinlikle neden onun ayetleri açık ve anlaşılır değil ne yani bir Arap’a dili yabancı bir hitap mı derlerdi de ki bu vahyi iman edenler için bir yol gösterici ve bir şifa kaynağıdır. İman etmeyenlere gelince onların kulaklarında bir çeşit kurşun vardır, dahası o vahyin ışığından dolayı bir tür körlük arız Olmuştur. Şimdi onlar çok uzak bir yerden seslenilen kişi gibidirler. ( Fussulet/

Bunlar Hz. Muhammed’in halkın dili ile konuştuğunu ve diğer insanlar gibi bir insan olduğunu gösterir. Halkın konuştuğu dilden başka bir dil konuşup onlara hitap etseydi, onlardan farklı olurdu ve halk kendine yabancı olarak bakar, kendisiyle anlaşmada sıkıntılar yaşardı. Hz. Peygamberin anadili Arapçadan başka bir dil bilmediği de gerçektir.

Halktan biri olarak Hz. Peygamber’e vahyin mesajını halkının diliyle indirilmiş olması, o vahyin mesajın ulusal milli olup başka halklara hitap etmediği ve onları ilgilendirmediği anlamına gelmez. Aynı şekilde bir dili konuşan Peygamber’in peygamberliğinin yalnız kendi halkı ile sınırlı olduğu ve başkalarına hidayet rehberi olmadığı anlamına da gelmez.

Yukarıdaki ayetlerde belirtildiği gibi Allah, Hz. Muhammet’in bütün insanlara peygamber olarak gönderdiğini bildirmiştir. Hz. Muhammet’in dili Arapça olduğuna ve Kuran’ın Arapça indirildiğine bakarak İslam risaletinin başka milletleri kapsamadığı anlamına da gelmemelidir.

Çünkü Kuran’ın kendisi Arapça da olsa her dile çevirisi yapılabilmekte ve okunarak anlaşılabilmekte, Aynı zamanda öğrenmek isteyen her milleten bireyleri Arapçayı öğrenmek Kuran’ı kendi dilinden okumakta anlamakta ve anlatılmaktadır. Arapça olmayan milletler de Kuran’ı kendi dillerine tercüme ederek anlayacaklardır. Kuran’ın her dilde yapılan çevirileri, Kuran’ın kendisi değil, sadece çevirisidir.

Konunun öncesinde birkaç alıntının hazmedilerek okunması konunun anlaşılması için hayati önem arz etmektedir.

BİRİNCİ ŞUA: Derece-i i'cazda belâgat-ı Kur'aniyedir. O belâgat ise, nazmın cezaletinden ve hüsn-ü metanetinden ve üslûblarının bedaatinden, garib ve müstahsenliğinden ve beyanının beraatinden, faik ve safvetinden ve maânîsinin kuvvet ve hakkaniyetinden ve lafzının fesahatinden, selasetinden tevellüd eden bir belâgat-ı hârikulâdedir” (Risale-i Nur)

“KUR’AN’IN YEDİ KÜLLİ VECH-İ İ’CÂZI: 1. Lâfzındaki fesahat-i harikası. 2. Nazmındaki cezalet-i harikası. 3. Câmiiyet-i harikulâdesi Derece-i i’cazda belâğat-i Kur’âniye 5. Üslûp ve îcâzındaki câmiiyeti. 6. İhbârât-ı gaybiyesi. 7. Fezlekesi ve meseleleri özetlemesi.”(Risale-i Nur)

Kur’an “öyle bir maide-i semaviyedir ki (semavi sofra) binler muhtelif tabakada olan efkâr ve ukul ve kulub ve ervah, o sofradan gıdasını buluyorlar, müştehiyatını alıyorlar; arzuları yerlerine gelir.” (Risale-i Nur)

Evet bir kelâm, “Kimden gelmiş? Ve kime gelmiş? Ve ne için denilmiş?” olması cihetiyle, kıymeti ve ulviyeti ve belâgati tezâhür etmesi noktasından, Kur’ân’ın misli olamaz. Ve ona yetişilemez. Çünki Kur’ân, bütün âlemlerin Rabbi ve Hâlik’ının hitâbı ve konuşması; ve hiçbir cihette taklîdi ve tasannuu ihsâs edecek bir emâre bulunmayan bir mükâlemesi; ve bütün insanların nâmına, belki bütün mahlûkātın nâmına meb‘ûs; ve nev‘-i beşerin en meşhur ve nâmdâr muhâtabı bulunan; ve o muhâtabın kuvvet ve vüs‘at-i îmânı, koca İslâmiyet’i tereşşuh edip, sâhibini Kāb-ı Kavseyn makamına çıkararak muhâtabât-ı Samedâniyeye mazhariyetle nüzûl eden; ve saa­det-i dâreyne dâir ve hilkat-i kâinâtın neticelerine ve ondaki Rabbânî maksadlara âit mesâili ve o muhâtabın bütün hakāik-i İslâmiyeyi taşıyan en yüksek ve en geniş olan îmânını beyân ve îzâh eden; ve koca kâinâtın bir harita, bir saat, bir hâne gibi her tarafını gösterip çevirip onları yapan san‘atkârları tavrıyla ifade ve ta‘lîm eden Kur’ân-ı Mu‘cizü’l-Beyân’ın, elbette mislini getirmek mümkün değildir ve derece-i i‘câzına yetişilmez.

“Kur’an, bil-müşahede ve bil-bedahe, ebedi ve daimi bir mu’cizedir. Her vakit i’cazını gösterir. Sair mu’cizat gibi sönmez, vakti bitmez; ebedidir.” ”(Risale-i Nur)

“Kur'ân'ın üslubları hem garibdir, hem bedi'dir, hem acibdir, hem mukni'dir. Hiçbir şeyi hiçbir kimseyi taklid etmemiş. Hiç kimse de onu taklid edemiyor. Nasıl gelmiş, öyle o üsluplar tarave¬tini, gençliğini, garabetini daima muhafaza etmiş ve ediyor.” ”(Risale-i Nur)

“Hem, Kur’an’ın içinde öyle bir göz var ki, bütün kâinatı görür, ihata eder ve bir kitabın sahifeleri gibi kâinatı göz önünde tutar, tabakatını ve âlemlerini beyan eder.” ”(Risale-i Nur)

“Arapça harflerindeki güzellik ve sağlamlık, kelimelerindeki uyum ve ahenk, anlamlarındaki genişlik, iştikaklarındaki asalet ve çeşitlilik, kinayelerindeki müenneslik ve müzekkerlik ve daha başka özellikleri ile icaz içinde vuzuha hizmet eden ince ayrıntıları, edatlarındaki insicam kabiliyeti, pek çok faydalı bağlantıları ve bilhassa terkip ve irabındaki incelik ve parıltılı yönleri bakımından ifade-i meram etmeye yarayan diller içinde en kuvvetli ve sağlam bir beyan aracı olarak dikkat çeker.”( Hak Dini Kur’an Dili)

Yukarıdaki paragraflar iyice hazmedildiyse şimdi asıl sorunuza geçebiliriz.

Kur’an her peygamberi kendi kavminin dili ile gönderdiğini ifade eder “Biz resulleri kendi kavimlerinin dili ile indirdik”. Bu ayet diğer peygamberlerin sadece belli bir kavme ve topluluğa indirildiğini göster. Fakat Kur’an’ın tebliği ise alemlere rahmet olan sevgili peygamberimizle birlikte tüm insanlık için umumidir. Dilleri lisanları lehçeleri farklı olan bu kadar insana tek bir dil ile hitap etmenin ebetteki bir hikmeti bir gayesi vardır. Sırf hicaz bölgesinde indiği için Arapça inmiştir demek doğru değildir. Bu iş haşa tesadüfiliğe ve rastgeleliğe yer bırakmayacak kadar büyük bir önem arz eder. Evet her peygambere önceki kavimlerin kitapları peygamberleri kendi dili ve lisanı ile inmiştir. Bunlar hususi ve belli bir bölge toplumuna hitap ettiği içindir. Çünkü tebliğ kısmidir.  

Fakat Kur’an’ın tüm insanlığa Arapça indirilmesi çok önemli bir farklılık gösterir. Allah (c.c) “anlayabilesiniz diye biz onu Arapça bir Kur’an olarak indirdik” buyurmuştur. Kur’an Arapça nazil olduğu ve bunu herkes gördüğü ve bildiği halde neden ayet bir kez daha malumu ilan ediyor? Zaten Arapça olarak nazil olan ayetler görüldüğü bilindiği öyle de okunduğu halde neden “ARAPÇA İNDİRDİK” ifadesine vurgu yapılmıştır? Üstelik Araplara “anlayasınız diye Arapça indirdik” demek malumu ilan olduğu gibi “Arap olmayanlar için de” bir mana ifade etmemektedir. Bu mana Kur’an’ın camiiyyetine ve evrenselliğine haşa gölge düşürür. Hatta bazıları (zaten diyorlar) Kur’an Araplara inmiştir (haşa) bize inmemiştir deyip İslam’ın tüm insanlığa olan tebliğini kısmileştiriyorlar. Çünkü Allah sadece Arapların anlaması için “Kur’an’ı Arapça indirdik” demiştir diye safsata yapıyorlar maalesef. Bu da bazı modernist kafalı ilahiyatçı geçinen, ünvanlı kişilerin sergiledikleri tavırdan kaynaklanıyor. Çünkü onlar Kur’an’ın ısrarla tesadüfi ve rastgele olarak Arapça indiğini ifade ediyorlar. Yani “Araplar Arap olduğu için Kur’an da Arapça inmiştir” diye yanlışa düşüyorlar. Onlar “Allah Arapçayı hususen seçmemiş Allah bakmış ki onların dili Arapça biz de Arapça indirelim demiş” diyorlar. Maalesef buradaki hikmetin, sırrın, gayenin ve de meselenin özünü idrak edememişler.

“Biz anlayasınız diye Kur’an’ı Arapça indirdik” ayeti sadece Araplara değil tüm insanlığa hitap ediyor. Tüm insanlığa hitap eden Kur’an’ın bu ayeti ile de aslında tüm zamanlara ve tüm dünya insanlarına hitap etmektedir. Çünkü Arapçadaki üstün hususiyet, teknik ve gramatik mükemmelikler bu dilin tüm zamanlara ve tüm insanlığa hitap edecek derecede cami olması ve ilahi olan manaların asırlarca kaybolmadan taşınabilmesi için Arapça indirdik denmektedir. Kur’an’ın Arapçası nice Arap edip ve şairleri aciz bırakmış, onları adeta dilsiz bırakmıştır. Onlar Arapçayı çok iyi bildikleri halde bu dilin bu kadar eşsiz sırlarına vakıf olamamışlardı. Bu yüzden kelamla mücadeleyi bırakıp silaha sarıldılar. Halbuki Kur’an’ı söz ve ifadeler ile çürütmek daha basit bir yöntemdi. Ayetler nazil olduğunda nice üst düzey şairler ondaki söz dizimindeki harflere varıncaya kadar mucizeliği karşısında hayranlıklarından secde etmişlerdir. Kendilerine “Müslüman mı oldun” diye sorulduğunda “hayır sözdeki mucizeliğe secde ettim” demişlerdir

Evet Allah Kur’an’ı Araplar’a değil tüm dünyaya Arapça olarak indirdi. Aslında yüce rabbimiz kâinatın en ve en yüksek maksat ve gayesini İslam ile insanlığa Arapça olarak indirmesini haşa sadece coğrafi ve sosyolojik boyutlara hamletmek, Allah’ın bir kasıt ve iradesini görmezden gelmek doğru olmasa gerek. Bu gaye maksat bu dilin tarihi süreç içinde rastgele ve tesadüfi gelişmelerden uzak olduğunu gösteriyor. Biz bu dilin bizzat Allah tarafından tarihi süreç içinde insanların dimağlarında hafızlarında ve dillerinde kemal noktaya ulaştırılarak Kur’an’ın en derin ve çok geniş ve farklı manalarını taşıyacak bir seviyeye çıkartıldığına inanıyoruz. Bu dil aslında Arapların dili değil Allah tarafından tüm Müslümanların dili olmuştur. Bura da evrensellik ilkesi gözetilerek tüm Müslümanları cami ve birbirine raptettiren bir lisan etrafında toplama amaçlanmıştır. Burada herkes ana dilini değiştirip Arapça konuşsun demiyoruz. Sadece ahiret ve dünya dengesini Kuran etrafında düzenlemek, tanzim etmek muhafaza etmek ve şekillendirmek için herkesin merkezi bir lisan etrafında toplanması, ondan ilham alması ve de aynı olan değişmeyen ve değişmeyecek olan bir lisandan beslenmesi akli ve zaruridir. İşte Arapça böyle bir vazifeyi görecek nitelikte olan bir dildir.

“Bilindiği gibi Kur’ân-ı Kerîm, Arap dilinde yazılmış ilk kitaptır. Bu dil, dikkati çekecek şekilde asırlar boyu istikrarlı ve sağlam bir hâlde kalmıştır. On dört asırdan fazla bir zamandan beri, kelime haznesi, imlâ tarzı, telaffuz şekli ve hatta gramer yapısı, gerçekte hiçbir değişikliğe uğramamıştır. Allah’ın bir hikmeti ve takdiri olarak bu durum, modern olsun eski olsun bütün dünyada gelmiş geçmiş hiçbir dilde görülmeyen bir durumdur. Böylece diyebiliriz ki bu gibi mühim hususiyetlere sahip Arapça’dan başka hangi dil, kıyamete kadar değişmeden devam edecek ilâhî vahiylerin muhafaza edilip ileriki nesillere aktarılmasına daha elverişli ve daha uygundur? O hâlde, bu dilin sadelik ve açıklığını ortadan kaldırmaya yönelik bütün menfi gayret ve teşebbüslere karşı direniş göstermeleri dolayısıyla, Arapça konuşan milletleri tebrik etmemiz gerekir. Mevcut lehçe ve ağız farklılıklarına ve bu dilin konuşulduğu ülkelerin birbirinden farklı durumlarına rağmen Arapça’nın yazı dili değişmeden günümüze kadar aynen muhafaza edilmiştir. Hz. Muhammed (sav)’in konuştuğu Arapça, günümüz radyo ve televizyonlarında konuşulan yahut modern gazete ve dergilerde kullanılan Arapça’nın aynısıdır.” (Prof. Dr. M. Hamdullah, Kur’ân-ı Kerîm Tarihi)

“Şayet yeryüzündeki ağaçlar kalem, deniz de mürekkeb olsa ve bundan sonra da yedi deniz daha o denize katılsa yine Allah'ın sözleri (yazmakla) tükenmez. Şüphe yok ki Allah mutlak galip ve hikmet sahibidir."(Lokman, 31/27)

Kur’an’ın her kelimesi bir hazine kutusudur. İçindeki manalar sınırsızdır. Bu sınırsız manaların en yükseğinde Peygamber efendimiz (sav)sonrasında ise sahabe-i kiram ve onları takip eden müctehid ve müceddidler gelmektedir. Peygamberimiz risâleti ile ilgili tebliğini insanlığa eksiksiz olarak anlatmıştır. Allah’ın asıl kasıt ve muradı neyse bir resul olarak bize ifade etmiştir. Bu noktadan bir eksiklik ve haşa noksan bir nokta kalmamıştır. Fakat bu Kur’an’daki manaların sınırsız olmadığı manasına gelmez. Mesela kuranda açıkça olmasa da bazı bilimsel verilere işaretlerin olduğunu görüyoruz. Fakat bu mana yıl önce çok büyük bir önem arzetmiyor olabilirdi. Fakat bu bilgi o ayette duruyordu. Ehli olan geldi o kelimenin içinden o manayı çıkardı. Bu yüzden her meslek sahibi kurandan istediği manayı çıkarıp insanlığın faydasına kullanabilir. Bu husus başka hiçbir kitapta yoktur. Bu derin manaları taşıyacak kendine uygun değer ve kıymette bünyesinde tutacak tek dil de Arapçadır. Yani biz kuranı tek bir meal üzerinden okuduğumuzda aslında yüzlerce manadan sadece birini kastediyoruzdur. Fakat o kelimeyi ve ibareyi arpça okuduğumuzda tüm zamanlara ve çağlara bakan, derin manaları, remizleri, işaretleri ve küçük büyük tüm manaları kastetmiş oluruz. Yani biz Kur’an’ı bir meal ve tercüme ile okuduğumuzda o sınırsız kutudan sadece bir zümrüt ve bir tane inci çıkarmış oluruz. Halbuki padişah kendi huzurunda senden tüm hazine kutusu ile gelmeni arzu ediyor. Sen o sınırsız değerdeki hazine kutusu ile huzura vardığında “ey rabbim ben seni kendi dilimle kendi ifadelerimle hamd, tesbih ve takdis edemem, ben bundan acizim. Sen kendini nasıl takdis ettiysen ben de seni o şekilde takdis ediyorum, seni bu kutudaki sadece bir inci bir zümrüt ile değil elimdeki şu hazinenin içindeki manasını bildiğim ve bilmediğim gördüğüm ve görmediğim değerli taşlar adedince seni tesbih ediyorum” demektir. Yani biz Allah’ın huzuruna çıktığımızda onun indirdiği kelam ve kelimelerle kuran okuduğumuzda onun içindeki tüm manalarla onu tesbih ve hamd ediyoruz. Mesela sadece “bismillahirrahmanirrahim” ifadesi için ciltlerle kitaplar yazılabilir ve de yazılmış. Şimdi bu kadar geniş manaları ihtiva eden bir dilin yerine hangi tercüme ve mealle karşılık verilebilir.

Kur’an’daki bu sınırsız manalar bazen gizlenmiş ulaşılamamış fakat bazı dönemlerde kendini göstermiş ortaya çıkarılmıştır. İnsanların her dönemde ihtiyaç duydukları manalar ezeli ilim sahibi olan Allah tarafından o kelimelerin içine dercedilmiştir. Zaman ihtiyarladıkça Kur’an gençleşiyor bu hakikati ifade eder. Kuran sadece bizim zamanımızda bu kadar mana taşıyordu denilemez. Şimdiye kadar bin tefsiri yapılmış üzerinde en çok çalışma ve şerh,izah ve meal çalışması yapılan kitap olma özelliğini her geçen gün daha da yükseğe taşıyor. Çünkü o geçmişte olduğu gibi şimdi ve gelecek zamandaki insanlarında maddi ve manevi ihtiyaçlarına cevap verecek tarzda mucizevi bir kitaptır. Bu mucizelik onun lisanından ve manalarından kaynaklanmaktadır. Bu manalar da ancak Arapça gibi yüksek gramer özelliklerine sahip bir dil ile mümkün olmaktadır.

Arapça ifade ve kelimeler artık İslam’ın sembolleridir. Bir dilin ve kavmin dili değil her yer ve mekânda bir parola ve bir şifre gibi Müslümanların şiarı olmuştur. Dünyanın neresine giderseniz gidin “bismillah” kelimesinin Müslümanları birbirine bağlayan bir bağ olduğunu görürsünüz. Kimse de buna artık Arap dili demez İslam dili der.

Bir şiiri veya bir şarkıyı orijinal dilinde ezberleyip okuyan veya dünyevi bir iş için yüzlerce yabancı kelime ezberleyen bir Müslüman (eğer samimi ise)nasıl olur da ahireti için Allah’ın kelamını öğrenmekte tembellik gösterir. Basit bir romanı sırf orijinal dili ile okumak için yabancı dil öğrenen biri nasıl olurda Allah (c.c) ve Resulünün(sav) dilini merak etmez ve öğrenmeye çalışmaz. Burada Arapça dilini değil Kur’an’ okumayı ve onu öğrenmeyi anlatıyoruz. Zaten ayrıca Arapçayı da öğrenecekse nur ala nur olur.

Dindar bir Müslümana göre, kitabını koruyacağını defaatle bildiren Allah Teâlâ’nın nihâî vahiylerini insanlara ulaştırmak için bozulmaya müsait bir dil veya yazıyı asla tercih etmeyeceği tartışma götürmez bir husustur. Arapça, edebî kapasitesi, ifade gücü, şiirselliği, ortografisi ve paleoğrafisinde yeterince gelişmişti. Allah Teâlâ diğer diller arasında onu seçmek sûretiyle insanlığa büyük bir lütufta bulundu.” (A‘zami, Kur’an Tarihi, s. )

Kelimelerin farklı manaları ihtiva etmesi, az sözle çok geniş manaları ifade etmek gibi yüksek bir yapıya sahiptir

Kureyşin en beliğ şair ve hatiplerinden Velîd bin Muğîre, Nahl sûresinin âyetini işittiğinde; “Vallahi, az önce Muhammed’den öyle bir kelâm dinledim ki insan sözü desem değil, cin sözü desem değil! Öyle bir halâveti (tatlılığı), öyle bir halâveti (güzelliği) var ki sormayın! Öyle bir kelâm ki üstü meyveli, altı verimli ve bereketli! O muhakkak üstün gelir, ona üstün gelinemez” demekten kendini alamamıştır. (Hâkim, II, /)

Aşağıdaki yerleri dikkatle mütalaa ederseniz kuranın arpça inmesiyle alakalı ciddi bir bilgi elde edebilirsiniz. Ayrıca Sözü de okumanızı tavsiye ediyoruz.

Evet, Kur’ân ile muaraza ve mübarezeye çıkan insanların kuvveti Cenâb-ı Hak tarafından körleştirilerek, muarazayı yapabilecek kabiliyetten sukut ettirilmiştir. Fakat Abdülkahir-i Cürcânî, Zemahşerî, Sekkâkî gibi belâgat imamlarınca, beşerin kuvveti Kur’ân’ın yüksek üslûp ve nazmına yetişemediğinden, aczi tezahür etmiştir. Bir de, Sekkâkî demiştir ki: 'İ’câz, zevkîdir; târif ve tâbir edilemez.' مَنْ لَمْ يَذُقْ لَمْ يَدْرِ Yani, fikriyle i’câzı zevketmeyen, târifle vakıf olamaz; bal gibidir."

Meselâ,  وَلَئِنْ مَسَّتْهُمْ نَفْحَةٌ مِنْ عَذَابِ رَبِّكَ   [“And olsun, Rabbinin azâbından en küçük bir esinti onlara hafifçe dokunacak olsa” (Enbiyâ, 21/46)]  Bu cümlede, azâbı dehşetli göstermek için, en azının şiddetle tesirini göstermekle göstermek ister. Demek taklîli ifade edecek; cümlenin bütün heyetleri de bu taklîle bakıp ona kuvvet verecek. İşte, لَئِنْ lâfzı, teşkiktir. Şek kıllete bakar. مَسَّ lâfzı, azıcık dokunmaktır; yine kılleti ifade eder. نَفْحَةٌ lâfzı, maddesi bir kokucuk olup kılleti ifade ettiği gibi, sîgası bire delâlet eder. Masdar-ı merre tabir-i sarfiyesinde 'biricik' demektir, kılleti ifade eder. نَفْحَةٌ deki tenvin-i tenkirî, taklîli içindir ki, “O kadar küçük ki, bilinemiyor.” demektir. مِنْ lâfzı, teb’îz içindir, 'bir parça' demektir; kılleti ifade eder. عَذَابِ lâfzı, nekâl, ikab’a nisbeten hafif bir nevi cezadır ki, kıllete işaret eder. رَبِّكَ lâfzı, Kahhâr, Cebbar, Müntakîm’e bedel yine şefkati ihsas etmekle kılleti işaret ediyor. İşte, bu kadar kılletteki bir parça azap böyle tesirli ise, ikab-ı İlâhî ne kadar dehşetli olur, kıyas edebilirsiniz diye ifade eder. İşte şu cümlede küçük heyetler nasıl birbirine bakıp yardım eder. Maksad-ı küllîyi, herbiri kendi lisanıyla takviye eder. Şu misal bir derece lâfız ve maksada bakar."

"Daha sair kelimât-ı Kur'âniyeyi bunlara kıyas edebilirsin. Adeta basit, melûf birer kelime iken, lâtif mânâların definelerine birer anahtar vazifesini görüyor."

"İşte, ekseriyetle üslûb-u Kur’ân’ın geçen tarzlarda ulvî ve parlak olduğundandır ki, bazan bir bedevî Arap, bir tek kelâma meftun olur, Müslüman olmadan secdeye giderdi. Bir bedevî فَاصْدَعْ بِمَا تُؤْمَرُ  ["Emrolunduğun şeyi açıkla.” (Hicr, 15/94)] kelâmını işittiği anda secdeye gitti. Ona dediler: 'Müslüman mı oldun?' 'Yok,' dedi. 'Ben şu kelâmın belâğatine secde ediyorum.'”

Ayrıca bakınız.

/soru-cevap/farkli-dillerde-ibadet-yapmak