Bebeklerde Boğazda Kızarıklık Neden Olur

bebeklerde boğazda kızarıklık neden olur

En sık belirtisi boğazda yanma, batma ve ağrı olmakla birlikte hastalığın belirtileri etkene göre değişmektedir. Virüslere bağlı farenjitlerde; burun tıkanıklığı, akıntı, boğaz ağrısı, öksürük halsizlik, kırgınlık gibi belirtiler olurken bakterilere bağlı farenjitlerde; boğazdaki ağrı, ateş, halsizlik daha şiddetlidir. Burun tıkanıklığı, hapşırma, burun akıntısı yoktur.

Farenjit nedir? Çocuklarda en sık farenjit yapan nedenler nelerdir?

Farenks, boğazın arka duvarının Latince ismidir. Boğazın mikroplarla ya da tahrişe bağlı iltihabi durumuna “farenjit” denir. Farenjit, bademcik enfeksiyonuyla birlikte en sık boğaz ağrısı nedenidir ve boğazın arka duvarında kızarıklık-şişlik belirgindir. Özellikle yutkunmayla ağrı ve rahatsızlık artar.

Çocukluk dönemi farenjitleri sıklıkla virüs enfeksiyonlarından kaynaklanır. En sık karşılaştığımız virüsler; soğuk algınlığı virüsleri, enfeksiyöz mononukleoz ( öpücük hastalığı) , adenovirüs (birlikte ishalde yapabilir) gibi mikrobik yapılardır. İkinci sırada bakterilere bağlı mikrobik farenjitler görülmektedir. Halk arasında Beta mikrobu olarak bilinen A grubu beta hemalitik streptokoklar en sık görülenidir. Bu bakteri çocuklarda nadiren de olsa, romatizmal ateş veya böbrek rahatsızlığı gibi önemli komplikasyonlara neden olabileceğinden önemlidir.

Farenjitte, mikrobik yapılar haricinde tahrişin de önemli yeri vardır. Ağızdan nefes alıp verme, burun tıkanıklığı, boğazda kuruma yaparak farenjite neden olabilir. Bununla birlikte sinüzit veya alerjik rahatsızlıklar sürekli boğaz arkasından akıntı ile boğazı tahriş edebilir.

Farenjit belirti ve bulguları nelerdir?

Farenjitin en sık belirtisi boğazda yanma, batma ve ağrıdır. Hastalığın belirtileri etkene göre değişmektedir. Virüslere bağlı farenjitlerde; burun tıkanıklığı-akıntı, boğaz ağrısı, öksürük halsizlik, kırgınlık gibi belirtiler olurken bakterilere bağlı farenjitlerde boğazdaki ağrı daha şiddetlidir. Ateş, halsizlik hasta hali daha belirgindir. Burun tıkanıklığı, hapşırma, burun akıntısı yoktur.

Viral farenjitte boğazda kızarıklık, kaldırım taşı gibi boğaz arkasında bölgesel şişlikler vardır. Bakteriyel farenjitte ise boğaz arkası kızarık veya bademcikler üzerinde beyaz plaklar görülebilir. Boyunda lenf bezlerinde şişlik, hassasiyet, ağrı görülebir.

Viral- bakteriyel farenjit ayrımı nasıl yapılır?

Farenjit etkenin tespiti, tedavinin doğru planlanması için gereklidir. Beta mikrobuna bağlı oluşan enfeksiyonlarda sıklıkla muayene bulguları ve belirtiler etkeni bulmakta çok fayda sağlamaz. Viral farenjitte de bakteriyel farenjitte de belirtiler benzerdir. Bu noktada hekimin deneyimi ve yardımcı bazı tanı testleri fayda sağlar.

Bakteriyel- viral farenjit ayrımında kandaki mikrobik durumu gösteren c-reaktif protein ve tam kan sayımı yapılabilir. Tam kan sayımında beyaz kürenin yüksekliği ve c-reaktif protein artışı bakteriyel hastalığı gösterir.

Boğaz kültürü yada strep-swap testi olarak bilinen hızlı strep mikrobunu, boğaz sürüntüsünde tespit eden testler yapılabilir. Boğaz kültüründe üreme olması, hastalığa neden olan mikrobun ve hassas olduğu antibiyotiğin belirlenmesini sağlar. Özelikle tedaviye rağmen hastalığın . gününde cevapsız vakalarda boğaz kültürü planlanmalıdır.

Beta mikrobu nedir? Neden önemlidir?

Beta mikrobu (beta hemolitik streptokok) yalnız bademciği, farenksi ya da her ikisini birden tutabilir. Sıklıkla yaş arasındaki çocuklarda hastalık yapar. Hasta kişilerin solunum yollarından çıkan damlacıklar yolu ile bulaşır.

Bazen beta mikrobu kızıl denilen döküntülü hastalığa da neden olabilir. Boğazda hastalık yapan beta mikrobu tedavi edilmezse ya da yetersiz tedavi edilirse, diğer mikroplardan farklı olarak; kalpte, böbreklerde, eklemlerde kalıcı romatizmal hastalık yapabilir. Bu komplikasyonları nadir görünse de kalıcı kalp-böbrek hastalığı yaptığı için beta mikrobunu önemli kılar.

Beta mikrobundan nasıl korunabiliriz?

Beta mikrobundan korunmanın en temel yolu, eğer hastalıklı kişi varsa çok yakın temasta bulunmamak, hastalıklı kişilerin kullandığı çatal- bıçak gibi eşyaları kullanmamaktır.

Bununla birlikte okul çağındaki çocukların %’inde taşıyıcılık görülebilir. Beta taşıyıcılarında, hastalık bulgusu-belirtileri olmadan boğaz kültürlerinde ve beta mikrobuna yönelik strep testinde mikrop tespit edilir. Bu çocuklarda herhangi bir tedaviye gerek yoktur.

Farenjitte tedavi nasıldır?

Farenjitte tedavi nedene yöneliktir. Virüs kaynaklı farenjitler kendi kendini sınırlar. Bu nedenle, bol sıvı alımı, ateş düşürücüler ve istirahat yeterlidir. Farenjitte en önemli belirti boğaz ağrısıdır. Boğaz ağrısı nedeniyle yemek yemekte zorlanan çocuğa yumuşak gıdalar verilmelidir. Bol sıvı alımı özellikle boğaz enfeksiyonunda önemlidir. Yetersiz sıvı alımında boğaz ağrısı artar, vücut su oranı azalması ise (dehisratasyon) hastalığın iyileşmesini geciktirir. Meyve suyu, süt, ıhlamur, yeşil çaylar boğazı rahatlatmak için tercih edilebilir. Asitli, sıcak, çok soğuk içecekler verilmemelidir

Bakteriyel farenjitte antibiyotik tedavisi planlanmalıdır. Özelikle beta mikrobunun tespiti ve uygun antibiyotik tedavisinin uygun sürede kullanılması kalp, böbrek, eklemlerde oluşabilecek romatizmayı önler.

KBB Uzmanı Op. Dr. Çağatay Ruhi

Çocuklarda Boğaz Ağrısı Neden Olur ve Nasıl Geçer?

Solunum yollarında meydana gelen pek çok farklı rahatsızlık, çocuklarda boğaz ağrısına neden olur. Boğazın arka kısmında acı, ağrı ve akıntıya yol açan bu enfeksiyonlar, özellikle kış ve ilkbahar mevsimlerde görülür. Sıklıkla farenjit ve bademcik iltihabının neden olduğu boğaz ağrısına, boğaz bölgesinde acı, yanma, yutkunma zorluğu, ateş, halsizlik, baş ve kulak ağrısı gibi belirtiler eşlik edebilir. Belirtiler, mevcut enfeksiyona göre göre farklılık gösterebilir. Ayrıca bu hastalıkların bir kısmı kişiden kişiye bulaşabilir ve pek çok farklı komplikasyona da neden olabilir. Çocuklarda boğaz ağrısını giderme konusuna geçmeden önce boğaz ağrısına yol açan hastalıklara göz atmak faydalı olabilir.

Çocuklarda Boğaz Ağrısı Nedenleri

Çocuklarda boğaz ağrısı, bakteri ve virüs gibi patojenlerin yol açtığı rahatsızlıklardan biridir. Boğazın arka kısmında, yutak bölgesinde ağrı ve acı ile karakterizedir. Soğuk algınlığı, grip, akciğer enfeksiyonları, tonsilit ve boğaza kaçan yabancı cisimlerden oluşabilen boğaz ağrısı şikayetlerinin en yaygın sebepleri arasında farenjit ve bademcik iltihabı olarak bilinen tonsillit yer alır.

Çocuklarda Farenjit

Boğazın arka duvarı, tıp dilinde farenks olarak adlandırılır. Bademciklere komşu olan bu dokuya bağlı enfeksiyonlar genellikle hem bademcikleri hem de farenksi etkiler. Farenjit ise farenks bölgesinde oluşan tahriş ya da iltihaba bağlı olarak oluşan rahatsızlık olarak tanımlanabilir. Farenjit sıklıkla virüslere bağlı olarak gelişse de kişide bakteri kaynaklı olarak da farenjit görülebilir. Bakteri bazı vakalar, romatizmal ateş ya da böbrek hastalıklarına yol açabilir. Tüm bunların yanı sıra çocuklarda boğaz enfeksiyonu türlerinden biri olan farenjit, ağız yoluyla solunuma, burun tıkanıklığına ya da boğaz kuruluğuna bağlı olarak da oluşabilir.

Çocuklarda Farenjit Belirtileri Nelerdir?

Farenjit varlığında boğaz ağrısı en yaygın görülen belirtidir. Bunun yanı sıra şu belirtiler de ortaya çıkabilir:

Boğazın arka kısmında kızarıklık,
Boğazda yanma,
Yutkunma güçlüğü,
Boğaz akıntısı,
Burun tıkanıklığı,
Halsizlik,
Öksürük,
Hapşırık,
Boyunda yer alan lenf bezlerinde şişlik ve / veya ağrı.

Çocuklarda Bademcik İltihabı

Ağız yoluyla vücuda girmeye çalışan bakteri ve virüslere karşı ilk savunmayı gerçekleştiren bademcikler, zaman zaman iltihaplanabilir. Boğaz ağrısının yaygın nedenlerinden biri olan bu durum, bademciklerde patojenlerin çoğalmasına bağlı olarak oluşur. Boğazın arka kısmında, her iki tarafta bulunan bademciklerin iltihaplanması, bu yapıların üzerinde beyaz oluşumlar şeklinde ortaya çıkar. Yutkunmanın zorlaşmasına yol açan bu bademcik iltihabı, zaman zaman solunumun da güçlenmesine neden olacak kadar şiddetli olabilir. Bademcik iltihabına yol açan bakteri ve virüsler bulaşıcıdır. Hapşırık ve öksürük yoluyla enfekte kişiden sağlıklı bireye bulaşabilir.

Çocuklarda Boğaz Ağrısı Nasıl Giderilir?

Çocuklarda boğaz ağrısı pek çok farklı hastalığa bağlı olarak gelişebileceği gibi soğuk algınlıklarından da kaynaklanabilir. Bu nedenle hastalığın etkeninin saptanması için hekime görünmek son derece önemlidir. Boğaz ağrısına neden olan patojenin ve hastalığın tanısının koyulmasının ardından kişiye özel olarak tedavi düzenlenir.

Sıklıkla sorulan “Çocuklarda boğaz ağrısı nasıl giderilir?” sorusuna verilebilecek bir diğer yanıt da evde uygulanabilen basit tedavi yöntemleridir. Bol sıvı tüketmek, sağlıklı beslenmek, boğaz bölgesini sıcak tutmak ve ortamı havalandırmak gibi yöntemler boğaz ağrısının daha hızlı iyileşmesini sağlayabilir.