Saniye Anne Yemekleri Ekşi

Atlas Dergisi arşivinden () Penguenlerin ilginç yaşamını derledik… Penguenler hakkında az bilinenler, nasıl yaşıyorlar, soğuğa ve açlığa nasıl dayanıyorlar? Nasıl çoğalıyorlar?

Antarktika’da yaşayan imparator penguenler, hava sıcaklığının kışın eksi 50 dereceye düştüğü, rüzgârınsa saatte kilometre hıza ulaştığı dünyanın bu en soğuk bölgesinde, pek az canlının dayanabileceği şartlar altında yaşıyorlar.

Yazı: Selcen Pirge

Güney Kutbu’nda sonbahar ayları olan mart ve nisan boyunca,imparator penguenler (Aptenodytes forsteri) okyanusu bırakıp gruplar halinde kilometreyi aşabilen uzun bir yolculuğa koyuluyor ve bazen yürüyerek, bazen de yüzükoyun kayarak üreme alanlarına varıyorlar. Denizin üstündeki kalın buz tabakasının yaza kadar erimediği bu bölgelerde, tüyleri onları sıcak tutsa da soğuk sulara girmelerine henüz imkân vermeyen yavru penguenler güvende oluyor.

YUMURTA BUZA TEMAS ETSE YAVRU ÖLEBİLİR

Üreme alanındaki dişi penguenler, yaklaşık yarım kilo ağırlığındaki yumurtalarını buzun üzerine düşürmeden dikkatlice eşlerinin ayaklarının üstüne geçiriyor. Ardından, beslenmek ve yumurtadan çıkacak yavrularına yiyecek toplamak için tekrar açık denize dönüyorlar. Görevi eşinden devralan erkek penguenler ise, ortalama 64 gün boyunca yumurtaları ayaklarının üstünde, üzerlerini battaniye gibi örten özel vücut bölgesinin içinde taşıyor. Yumurta buza kısa bir süre dahi temas etse, içindeki yavru ölebilir.

MEKSİKA DALGALARININ NEDENİ

Babalar bu dönemi işbirliği içinde, adeta egolarından sıyrılmış vaziyette geçiriyorlar. Çok soğuk ve fırtınalı günlerde birbirlerine iyice sokulup yanaşarak büyük gruplar oluşturuyorlar. Öyle ki, bir metrekarelik alana penguen sıkışabiliyor. Birkaç yıl önce, Almanya’daki Alfred Wegener Kutup ve Deniz Araştırmaları Enstitüsü’nden Dr. Daniel Zitterbart ve ekibi erkek penguenleri görüntüleyerek hareketlerini analiz etti. Zitterbart ve meslektaşları, gruptaki penguenlerin belirli aralıklarla, koordineli şekilde hareket ettiklerini keşfettiler. Penguenlerin saniyede bir, sıkışık grubun içinde “Meksika dalgası” gibi hareketlenmeye neden olan küçük adımlar attığını tespit ettiler. Böylece yavaş yavaş grubun düzeni değişiyor, dış kısımlarda kalan hayvanlar daha sıcak iç kısımlara kayıyordu.

ERKEK PENGUENLER 3 AY NÖBET BEKLİYOR

Erkek penguenler, üreme alanlarına varmalarının ardından geçen üç ayı aşkın süre içinde ağızlarına tek lokma koymadan “nöbet bekliyor”. İngiltere’deki Open University’nin yayımladığı Animals at the Extremes: Polar Biology (Uçlardaki Hayvanlar: Kutup Biyolojisi) adlı kitapta penguen ve daha başka birçok büyük kutup hayvanının aktif haldeyken ve vücut sıcaklıkları da normale yakın durumdayken uzun süreler aç kaldıkları belirtiliyor. Üreme mevsiminden önce yağlanan ve sonrasında haftalarca aç kalan imparator penguenlerin vücutlarındaki protein kaybının çok az olduğu, oysa şayet insan uzun süre aç kalacak olsa yağ depolarının tükenmesinden çok önce, vücudunda önemli miktarda protein kaybı olacağı ifade ediliyor. Protein kaybının kasların zayıflayıp güçsüzleşmesi, bağışıklık sisteminin enfeksiyonlara karşı direncinin azalması gibi etkileri oluyor.

DONDURUCU SOĞUKTA VÜCUT SICAKLIĞI 37 DERECE

Harvard Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden yardımcı doçent Jessica Meir, yılında The Journal of Experimental Biology adlı akademik dergide yayımlanan makalesinde, dondurucu ortamda bulundukları halde imparator penguenlerin vücut sıcaklığının yaklaşık otuz yedi derecede sabit kaldığını belirtiyor. Penguenlerin dışta bulunan tüyleri yağla kaplı ve su geçirmezken, bunların altında yumuşak tüyler bulunuyor. Tıp doktoru ve deniz biyoloğu olan Kaliforniya Üniversitesi’nden Dr. Paul Ponganis, hava sıcaklığı eksi 20, hatta eksi 30 dereceyken penguenlerin tüylerinin altındaki ısının derece olabileceğini dile getiriyor.

PENGUENLER SOĞUĞA NASIL DAYANIYOR?

İskoçya’daki Glasgow Üniversitesi’nden Dr. Dominic McCafferty ve ekibi de yılında Journal of Biology Letters’ta yayımlanan makalelerinde, penguen tüylerinin ısı yalıtımının yüzde 80’inden fazlasını sağladığını ve rüzgâra karşı da çok dirençli olduğunu ifade ediyorlar. Buna göre, vücutlarındaki “karşı akım ısı değişim sistemleri” penguenlerin ısı kaybını en aza indiriyor. Penguenlerin burun boşlukları da solunum sırasında ısı kaybetmelerini önleyecek şekilde tasarlanmış.

PENGUEN YAVRULARININ BESLENMESİ

Dişilerin geri dönüşü, tam da yavruların yumurtadan çıkma vaktine denk geliyor. Eğer dişinin varışı gecikecek olursa, yavru babasının yemek borusundan salınan, protein ve yağ içeriği bakımından memelilerin sütüne benzeyen bir sıvıyla besleniyor. Eşler bir araya geldiğinde, tıpkı yumurtayı yaptıkları gibi küçük yavruyu da birinin ayaklarından diğerine geçiriyor. Açık denize dönen erkekler daha sonra yavruyu beslemek için tekrar geri geliyorlar. Dişi ve erkek bireyler, havaların ısınması ve buzların erimeye başlamasıyla kısalan deniz yolunu gidip gelerek yavruya besin taşımaya devam ediyor. Yazın buzların tamamen erimesiyle artık su geçirmez tüyleri de çıkan yavrular okyanusa giriyor. Onlar da çok geçmeden anne babaları gibi yine okyanusu terk edip üreme alanlarına doğru uzun bir yolculuğa koyulacaklar…

Fotoğraf: İmparator penguenlerin hayatları, müthiş bir merhametin yansıması. Erkek penguenler, beslenmeden ortalama 64 gün boyunca yumurtalarını ayaklarının üstünde taşıyor. Dişi gecikecek olursa, yavru babasının yemek borusundan gelen, memelilerin sütüne benzeyen bir sıvıyla besleniyor. (Dr. Paul PonganIs, Amerika Ulusal Bilim Vakfı (NSF))

Atlas Mayıs / Sayı

Dünya’nın Kutupları

Mısır’ın gizemli tarafına keşif: Ak Çöl ve Kara Çöl

Ormanın sesini dinle: Düzce Güzeldere Şelalesi

İzmir’in iki yakası: Göztepe – Karşıyaka

Takip ettiğiniz, yemekleri efsane yapan bir youtuber var mı?
suat durmuş diye bir adam var denk geliyorum arada, hiç denemedim yaptığı tarifleri fakat görüntüde güzel yapıyor. ama ekşide gömmüşler. "benim için yerle yeksan oldu", "yazık yazık", "bitmiştir" tadında yorumlar yapmışlar.

bunları okuyunca merak ettim, var mı şahane yemek tarifi veren birileri?

 

abi o değişken bir şey ya. mesela idil yazar ve saniye anne var, ikisi de çok övülüyor ama bana kalırsa ikisi de birbirinden kötü. vasat. pek youtuber sayılmaz ama Arda'nın mutfağı haftada 2 tarif veriyor youtube kanalında, o güzel. Jamie Oliver'ın var youtube kanalında güzel şeyler. yakışıklı yemekler diye bir kanal var, o da fena değil.

giovanne

çakal lezzetler.

brakgn

tasty i beğenerek takip ediyorum. şipşak tarifler, öyle uzun uzadıya merhaba arkadaşlar kanalıma hoşgeldiniz, bugün şunu bunu yapıcaz. 1 bardak unum, 3 kaşık şekerim, pazardan çok ucuza aldığım 5 tane dolma biberim diye başlayıp, şimdi de yağımı teflon tavamda kızdırıyorum ve soğanlarımı ekliyorum tarzı değil.

Mesela,
funduszeue.info

7 tarif 4 dakikada

senolll

almazankitchen.

caletti

refika birgül

sanquis