Tekerleğin Icadı Kısaca

Okunma Sayısı

Tekerlek, bugünkü ulaşım araçlarının yapı taşıdır. Günümüzde bir yerden bir yere ulaşmamızda bize hizmet eden arabalarda, otobüslerde, kamyonlarda ; uçakların piste indiği sırada pistte hareket edebilmesi için dahi kullanılmakta olan bir araçtır. Ayrıca savaş sırasında da önemli bir araç olarak günümüze kadar gelmiştir. Peki tekerleğin icadı nasıl gerçekleşti, tekerleğin icadından sonra arabalara nasıl gelinmiş? Biraz da bunlardan bahsedelim…

Tekerleğin Kısa Tarihi

Tekerlek, Amerikalı arkeolog Speiser tarafından Gawra bölgesinde arkeolojik kazı sırasında bulunmuştur. İngiliz arkeolog Wooley ise Ur’da M.Ö yılında bir mezar altından tekerleği çıkarmıştır. Frugier’ in varsayımına göre insanlar, Yontma Taş Devri’nden bu yana sürekli bir taşıyıcıya gereksinim duymuşlardır ve kestikleri ağacın yuvarlanabildiğini fark ederek bu kütüklerin üzerine yüklerini koyarak taşımacılık yapılabileceğini düşünmüşlerdir.

Maccurdy’e göre ise tekerleğin aslı, silindir şeklinde hazırlanmış kağıt ve deri malzemelerdir. Kazı çalışmalarında da Sümerlere ait arabalar bulunmuştur. Tekerleğin icadı sonrasında ise günümüzde kullanılan ulaşım araçları icat edilmeye başlanmıştır.

Tekerleğin İcadı İle Adım Adım Arabalara Geçiş

Tekerleğin keşfedilmesinden sonra at arabaları yapılmıştır. Taş devri filminden de bildiğimiz gibi taştan yapılmış arabalar yapılmıştır. Sürekli şartlar değiştikçe, bir devrin bitip bir devrin başlamasının getirdiği yeniliklerle birlikte günümüze kadar sürekli keşif yapılmıştır. Otomobillere  buhar kazanının ve motorun eklenmesinden tutun ilk benzinli otomobilin yapılmasına, dizel otomobillerden tutun elektrikle çalışan otomobillere kadar ihtiyaç ve teknoloji ile birleşerek otomobiller yapılmıştır. Sonra otonom sisteme geçerken günümüz teknoloji çağı artık otomobillerle birleşmeye başlamıştır ve otonom sistemle çalışan arabalar yapılmaya başlanmıştır.

Ayrıca Google, Ford, GM, Tesla  otonom sistemle çalışan otomobillerini üretmişlerdir. Tabii ki bir başka otonom sistemiyle çalışan araba olan ve hepimizin bildiği “Kara Şimşek” i de unutmamak lazım. Peki otomobil nasıl icat edildi  biraz da bundan konuşalım…

Otomobilin İcadı

Otomobil artık günümüzde ihtiyaç haline gelmiştir. Gün geçtikçe yollarda daha fazla araba olmaya başlamıştır. Özellikle ülkemiz açısından bakacak olursak, her hanede aşağı yukarı kişi başı araba vardır.

Otomobil, yüzyılda buhar enerjisinden  içten yanmalı motorlarda petrolün kullanılmasına kadar gelen bir süreçte ortaya çıkmıştır. Fransız Cugnot, yılında insan gücüyle hareket eden otomobil  yerine hareket enerjisiyle çalışmasını istediği bir otomobil yapmak istemiştir. Bunun için gerekli çalışmalara başladıktan sonra buhar kazanıyla çalışan, saatte 4,5 km yol alabilen ve her 20 dakikada bir buhar kazanının doldurulması gereken üç tekerlekli bir otomobil üretmiştir. Sanayi devriminin olduğu sırada ise Amerikalı araştırmacı Oliver Evans ise dört tekerlekli,  arka tarafta tekerleklerinde pedalları olan, hem karada hem de suda hareket edebilen bir otomobil üretmiştir ve bu aracın ağırlığı yaklaşık 21 tondur. Bunların akabinde birçok araştırmalar yapılmış ve yılında otomobilin gelişimi için içten yanmalı motor ya da hava ile dolu tekerlek icat edilmiştir.

Buharla çalışan otomobillerin etkisini kaybetmesinden sonra yılında Gottlieb Daimler tarafından benzinle çalışan ilk otomobil üretilmiştir. Ayrıca Rudolf Diesel ise buhar makinesinden 2 kat hızlı çalışan dizel motoru üretip piyasaya sürmüştür.

Yüzyıldan Sonra Otomobiller

yüzyıldan günümüze kadar otomobillerin üretiminde motorlar, sürücünün oturduğu kısmın altına yerleştirilmiştir. Otomobillerin sert ve dayanıklı olması için yüksek mukavemetli çelikler kullanılmıştır. 

Benzinli ve dizel araçların üretiminden sonra günümüzde elektrikli araçlar yer almaya başlamış ve dizel otomobillerin üretimi artık azalmaya başlamıştır. Dizel otomobil her ne kadar yakıt açısından tasarruf sağlasa da atmosfere olan zararlı etkisinden dolayı firmalar, dizel otomobil üretimine son vermeye başlamışlardır. Dizel otomobillerin yerine hybrid teknolojisiyle çalışan arabalar yavaş yavaş piyasaya sürülmüştür ve gelecekte de otonom (sürücüsüz) arabalar yollarda olacaktır.

Benim için ulaşım aracının ötesinde bir hobi ve tutku olan otomobillerin, tekerleğin icadı ile başlayan hikayesi kısaca böyleydi. Artık günümüze dönelim ve bugünün otomobilleri ile yaptığım testlerde edindiğim deneyimleri, otomobiller hakkında teknik bilgileri ve sürüş bilgilerini Otomobil kategorimizde her hafta birlikte inceleyelim.

Batı’da bulunan kalıntılardaki tekerlekler, oyuncakların alt kısımlarını destekleyen taştan bir mekanizma şeklinde dizayn edilmiştir. Batı’da büyük baş hayvandan ziyade, küçükbaş hayvanların evcilleştirilmiş olması tekerleğin daha geç dönemlerde kullanılmasına neden ,olmuş ve Batı’nın gelişmesinin  önündeki en büyük engel olmuştur.  

Sümerlerin kullandığı araba tekerlekleri, zaman geçtikçe dört tekerlek formunu almış ve arabanın kayışlar yardımıyla atlara bağlanması şeklinde kullanılmıştır. Mısır’da ise ilk olarak eşek ve öküzler yardımıyla çekilen arabalar kullanılmıştır. Bu arabalar  özellikle savaş zamanlarında kullanılmaya başlanmıştır. Mısırlılara ait belgelerde Firavun, savaş arabasının üstünde savaşa gider pozisyonda resmedilmiştir. Tekerleğin zaman içerisinde yük ve insan taşımaktan başka alanlarda kullanıldığını bilmekteyiz. Yapılan kazılarda bulunan MÖ ’lü yıllara ait çömlekçi çarkı ve su çarkı bunun ispatıdır.

yüzyıla gelindiğinde Güney Afrika, Etiyopya ve Somali dışında her yerde kullanılan tekerlek,  buralarda da Avrupalıların gelişi ile birlikte  kullanılmaya başlamıştır.

Eski zamanlarda ağaç  kütüklerinin yuvarlanması sonucu keşfedilen tekerlek, günümüzde gelişip, farklı fonksiyonları ile modern formunu almıştır. Kullanım alanı itibariyle öncelikle yük taşımak maksadını taşımış,  ilerleyen yıllarda ise, teknolojinin gelişmesiyle savaş-araç gereçlerinin taşınması ve bir yerden bir yere kolayca gidebilme vazifelerini görmüştür.