Çinko, protein ve nükleik asit sentezinde özellikle DNA yapımında ve den fazla enzim işlevinde kofaktör olarak rol alan bir elementtir. Bu nedenle tüm hücre ve doku fonksiyonları için gereklidir.
Demirden sonra organizmada en çok bulunan element olan çinko, hücre gelişimi ve çoğalmasını sağlar.
Çinko;
Çinko, antioksidan özelliği sayesinde;
Ayrıca, merkezi sinir sistemindeki hücre gelişimine, özellikle de retina koruyuculuğu etkisiyle görme duyusu olmak üzere koku ve tat alma fonksiyonları için de önemlidir.
İnsan vücudunda ortalama gram çinko mevcuttur.
Neredeyse tüm hücrelerde bulunan çinkonun yüzde 80’i;
Vücuttaki çinkonun yüzde 20’si ise plazmada bulunur.
Beslenme ile günlük 15 mg çinko alımı, bu önemli elementin fonksiyonları için yeterlidir. Ancak çocukların, gebelerin ve geriatrik hastaların (yaşlılık nedeniyle sağlık sorunları olan) çinko ihtiyacı daha yüksektir.
Ayrıca, çinko eksikliği nedeniyle cinsel fonksiyonlarda bozulma ve kısırlık da ortaya çıkabilir.
Çocuklarda çinko eksikliğinde ise;
Çinkonun depolanması söz konusu değildir. Bu nedenle doğru beslenme alışkanlığı çok önemlidir. Yeterli özellikle de hayvansal kaynaklı beslenmeye dikkat edilmelidir.
Fitik asit bakımından zengin olan tahıllar, yüksek kalsiyum ve kepek çinko emiliminde yetersizliğe neden olur.
Ayrıca,
Parenteral beslenmenin söz konusu olduğu durumlarda çinko gereksinimi artmaktadır. Diyetlerinin tahıl ağırlıklı olması ve emilimin azalması nedeniyle veganlarda çinko eksikliğine daha sık rastlanmaktadır.
Çinko eksikliği belirtilerinin olduğu durumlarda hastanın çinko serum düzeyi ölçülerek çinko eksikliği tanısı konulur.
Çinko eksikliği tedavisinde, beslenme alışkanlığının doğru planlanması ve hayvansal gıdaların yeterince alınması en önemli kuraldır. Veganların, çinko alımı yönünden dikkatli olmaları gerekir. Mayalı ekmekler çinko emiliminde etkili olduğu için tercih edilmelidir.
Tedavide en kolay ve etkili yöntem, çinko takviyelerinin hekim kontrolünde ve eksikliğin düzeyine göre yeterince alınmasıdır. Ayrıca ihtiyacın arttığı çocukluk, gebelik, lohusalık ve geriatrik dönemlerde de doktor kontrolünde çinko desteğine başvurulmalıdır.
Toplum sağlığı açısından da gıda zenginleştirme teknolojileriyle tüm mineraller gibi çinko açısından zenginleştirilmiş tahıl üretimine geçilmesi, gelecek kuşaklar için alınması gereken önlemlerdir.
Ayrıca süt ve yumurtada da çok fazla olmasa da çinko bulunmaktadır. Ancak hayvansal besinlerde bitkisel kaynaklı olanlara göre çinko emilimi daha yüksektir.
Hormon ve enzimleri yöneten çinko sağlık için önemli bir mineral. Günlük çinko ihtiyacı yaklaşık mg. Çinkonun en iyi kaynağı ise et, yumurta, deniz ürünleri ve tahıllar.
Sağlığın korunması ve gelişmesi için her gün doğal yiyeceklerle yeterli miktarda çinko almak gerekiyor.
Peki, çinko eksikliğinde vücudumuzda neler olur?
İŞTE ÇİNKO EKSİKLİĞİNİN BELİRTİLERİ
• Saçlarınız cansız ve soluk olur, çok dökülür ve yeterince uzamaz.
• Cildiniz parlak ve pürüzsüz olmaz. Teninizin renginde hissedilir bir solukluk olur. Dermatit gibi bir takım cilt problemleri görülebilir.
• Tırnaklarınız yavaş ve zor uzadığı gibi çok kolay kırılır.
• Karaciğeriniz, böbrekleriniz zor çalışır, sürekli bir yorgunluk ve ödem problemi yaşarsınız.
• Pankreasınız düzgün çalışmadığı için şeker metabolizmanız bozuk olur, anlamsız ve sık sık tatlı ve şeker krizleri yaşarsınız.
• Yaralarınız geç ve zor iyileşir.
• Bağışıklık sistemi alt üst durumdadır, anlamsız şekilde sürekli hastalanırsınız.
• Tat duygunuzda azalma, ağzınızda tatsızlık, doyumsuzluk olur.
• Üreme hormonlarının çalışmasında aksamalar olur.
• Çinko yetersizliği stres seviyenizi yükselttiği gibi, aşırı stres sırasında iskelet kaslarının yıkımı ile idrarda çinko atımı artar.
YETERİ KADAR ÇİNKO ALMAK İÇİN NELERE DİKKAT EDİLMELİ?
• Haftada 2 gün kırmızı et yenmeli.
• Haftada gün balık tüketilmeli.
• Eğer alerjiniz yoksa her sabah 1 adet yumurta yemek mükemmel bir besin desteği olarak düşünülebilir. Yumurta çinko için önemli bir kaynaktır. Yumurta ayrıca kaliteli bir protein ve demir kaynağı olması, folik asit içermesi, doymamış yağ oranının yüksek olması sayesinde kilo vermek ve sağlıklı beslenmek konusunda da çok önemli yapı taşıdır.
• Tam buğday, tam tahıl, tam çavdar ekmeği çinko alımını tamamlar. Sağlıklı bir insan her gün en az 5 dilim tam tahıl ekmeği yemelidir. Beyaz ekmek, light ekmek ve kepekli ekmekte çinko miktarı yetersizdir. Öğünlerde ekmek yerine bulgur pilavı ve makarna tüketilebilir.
• Abartı her zaman her yerde her durumda faydadan çok zarar getirir. Aşırı lif almak, kontrolsüz bir şekilde çok miktarda karışık bitki çayları kullanmak, aşırı ve kontrolsüz kalsiyum hapı kullanmak çinkonun vücuda alımını engeller ve çinko yetersizliği oluşturur.
• Hap olarak aşırı ve kontrolsüz şekilde çinko almak da faydadan çok zarar getirir. Uzun süre hap şeklinde çinko desteği almak bakır yetersizliğine, anemiye, lökositlerin azalmasına sebep olur. Ayrıca kötü kolesterolün artmasına, iyi kolesterolün azalmasına yol açar. Bununla birlikte serum ferritin (depo demir) ve hematokrit düzeylerinin düşmesine de sebep olur.
ARŞİV: BESLENMENİN UNUTKANLIKLA BİR İLGİSİ VAR MI?
çamaşır makinesi ses çıkarması topuz modelleri kapalı huawei hoparlör cızırtı hususi otomobil fiat doblo kurbağalıdere parkı ecele sitem melih gokcek jelibon 9 sınıf 2 dönem 2 yazılı almanca 150 rakı fiyatı 2020 parkour 2d en iyi uçlu kalem markası hangisi doğduğun gün ayın görüntüsü hey ram vasundhara das istanbul anadolu 20 icra dairesi iletişim silifke anamur otobüs grinin 50 tonu türkçe altyazılı bir peri masalı 6. bölüm izle sarayönü imsakiye hamile birinin ruyada bebek emzirdigini gormek eşkiya dünyaya hükümdar olmaz 29 bölüm atv emirgan sahili bordo bereli vs sat akbulut inşaat pendik satılık daire atlas park avm mağazalar bursa erenler hava durumu galleria avm kuaför bandırma edirne arası kaç km prof dr ali akyüz kimdir venom zehirli öfke türkçe dublaj izle 2018 indir a101 cafex kahve beyazlatıcı rize 3 asliye hukuk mahkemesi münazara hakkında bilgi 120 milyon doz diyanet mahrem açıklaması honda cr v modifiye aksesuarları ören örtur evleri iyi akşamlar elle abiye ayakkabı ekmek paparası nasıl yapılır tekirdağ çerkezköy 3 zırhlı tugay dört elle sarılmak anlamı sarayhan çiftehan otel bolu ocakbaşı iletişim kumaş ne ile yapışır başak kar maydonoz destesiyem mp3 indir eklips 3 in 1 fırça seti prof cüneyt özek istanbul kütahya yol güzergahı aski memnu soundtrack selçuk psikoloji taban puanları senfonilerle ilahiler adana mut otobüs gülben ergen hürrem rüyada sakız görmek diyanet pupui petek dinçöz mat ruj tenvin harfleri istanbul kocaeli haritası kolay starbucks kurabiyesi 10 sınıf polinom test pdf arçelik tezgah üstü su arıtma cihazı fiyatları şafi mezhebi cuma namazı nasıl kılınır ruhsal bozukluk için dua pvc iç kapı fiyatları işcep kartsız para çekme vga scart çevirici duyarsızlık sözleri samsung whatsapp konuşarak yazma palio şanzıman arızası