Irritabl Kolon Nedir

irritabl kolon nedir

Huzursuz bağırsak sendromu genel olarak kalın bağırsakları etki altına alan ve sindirim işlevlerini olumsuz etkileyen bir problemdir. Halk arasında hassas bağırsak sendromu veya spastik kolon ismi ile de bilinir. En önemlisi de toplumun %15’ini etki altına alan bir hastalıktır.

Huzursuz Bağırsak Sendromu Neden Olur?

Huzursuz bağırsak sendromu hastalığının tam olarak neden olduğu bilinmemektedir. Bağırsak kaslarında yaşanan anormal kasılmalar, sinir sistemi anormallikleri, bağırsaklarda iltihaplanma, ağır enfeksiyonlar veya bağırsaklarda faydalı bakteri oranında yaşanan azalmalar bu hastalığın en önemli sebepleridir.

Huzursuz Bağırsak Sendromu Belirtileri Nelerdir?

İrritabl bağırsak sendromu belirtileri genellikle günlük hayatı olumsuz etkile ve yaşam kalitesini düşürür. Eğer hastalık için erkenden tedbir alınmaz ise o zaman durum çok ciddi boyutlara ulaşabilir. En çok rastlanan irritabl bağırsak sendromu belirtileri şunlardır;

Dışkılamadan sonra yaşanan karın ağrısı, kramp ve şişkinlik
Aşırı gaz
İshal veya kabızlık
Dışkıda mukus

Huzursuz Bağırsak Sendromu Nasıl Başlar?

Huzursuz bağırsak sendromu belirtileri ilk olarak uzun süreli ishal veya kabızlık ile ortaya çıkar. Özellikle daha önce bu rahatsızlıkları yaşamayan kişilerde bu durum mutlaka dikkat çeker. Özellikle bağırsaklarda yer alan bakteri dengesinin bozulmasından dolayı ortaya çıkan bu hastalık ile vücudun rutinleşen dengesi ciddi anlamda bozulur.

Huzursuz Bağırsak Sendromunu Tetikleyen Faktörler Nelerdir?

İrritabl bağırsak sendromu hastalığını tetikleyen bazı unsurlar vardır. Bu konuda dikkatli olunmadığı takdirde hastalık kısa zamanda ilerleyebilir. İrritabl bağırsak sendromunu tetikleyen en önemli unsurlar şunlardır;

Enfeksiyon
Gıda intoleransı
Lif içeren besinlerin yeteri kadar tüketilmemesi
Stres
Antibiyotik, antiasit ve ağrı kesici kullanımı
Alkol ve sigara kullanmak

Huzursuz Bağırsak Sendromu Tedavi Yöntemleri?

Huzursuz bağırsak sendromu tedavisi için farklı yöntemler kullanılabilir. Bunun için özellikle antispazmodik ilaçlar kullanmak akıllara gelen ilk seçenektir. Bu sayede bağırsak krampları ve ağrıları azaltılabilir. Bunun yanında müshil ilaçları kullanmak dışkılamayı kolaylaştırabildiği gibi aynı zamanda bağırsak kaslarının kasılmalarını engelleyecek ilaçlar da kullanılabilir.

Huzursuz Bağırsak Sendromuna Ne İyi Gelir?

Huzursuz bağırsak sendromuna sahip olan kişiler şu adımları uyguladıkları takdirde çektikleri sıkıntıların azalmasını sağlayabilirler;

Kepekli, lifli ve sıvı yiyecekler tüketmek
Azar azar ve sık yemek yemek
Yiyecekleri yavaş yavaş ve uzun süre çiğnemek

Huzursuz Bağırsak Sendromu Nasıl Geçer?

Huzursuz bağırsak sendromundan kurtulmak veya sebep olduğu sıkıntıları azaltmak isteyen kişiler öncelikle düzenli bir beslenme programı uygulamalıdırlar. Aynı zamanda bazı probiyotikler kullanarak yaşadıkları karın ağrısı veya gaz sorunlarına da çözüm bulabilirler. Tüm bunların yanında bitkisel çaylar veya nane yağı gibi ürünler kullanarak sindirim sisteminin daha rahat ve sıkıntısız bir şekilde çalışması sağlanabilir. Bu şekilde hareket edildiği takdirde huzursuz bağırsak sendromu tedavisi konusunda daha kısa zamanda yol alınabilir.

PaylaşTweetPinReddit

İrritable Barsak Sendromu

IRRITABLE BARSAK SENDROMU (IBS)

Irritable Barsak Sendromunun Tanımı (IBS)
Fonksiyonel bir barsak hastalığı olup, müphem bir karın ağrısı, karında şişkinlik, dışkılama sıklığında ve dışkı kıvamında değişikliklerle seyreden kronik bir hastalıktır. Spastik kolon, spastik barsak, mukozal kolit ve spastik kolit gibi isimleri de bulunmaktadır. Barsaklarda yapısal problem yoktur, tanı klinik bulgular ve diğer hastalıkların olmadığı tespit edildikten sonra konur. Barsaklarla ilgili yukarıda tariflenen yakınmalar diğer birçok barsak hastalığında bulunurken, irritable barsak sendromunda dışkılama ile hafifleyen karın ağrısı çok tipiktir.

Irritable Barsak Sendromu Kimlerde Daha Çok Görülür?
Genellikle 40 yaşından sonra başlayan kronik bir hastalıktır. Genel popülasyonun %30’ undan fazlası hayatının belirli bir zaman diliminde bu hastalıktan etkilenmektedir. Kadınlarda kat daha fazla gözlenmektedir. IBS olan kişilerde depresyon ve anksiyete gibi psikiyatrik rahatsızlıklara 2 kat daha fazla rastlanmaktadır.

Bir Kişide Neden Irritable Barsak Sendromu Olur?
IBS’u nedenlerini tam olarak ortaya koymak mümkün değildir. Ancak yapılan araştırmalarda, IBS olan kişilerde kalın barsak hareketlerinde anormallik ve barsak duvarındaki kaslar ile sinirler arasındaki iletimde bozukluk olduğu tespit edilmiştir. Bunun sonucunda barsak dışkıyı atabilmek için birbiri ile uyumsuz hareketler yapmakta ve kişide karın ağrısı, şişkinlik ve dışkı kıvamı ve miktarı ile ilgili sorunlar meydana gelmektedir. Ayrıca bazı kişilerde kalın barsak duvarının gerilmeye çok duyarlı olduğu normal bir insanda rahatsızlık yaratmayacak miktardaki dışkının bu kişilerde barsak duvarının duyarlılığına bağlı olarak gerilme ve şiddetli ağrıya neden olduğu da tespit edilmiştir. IBS olan bazı kişilerde ise ince barsaklarında aşırı miktarda bakteri olduğu yapılan bir takım özel testlerle tespit edilmiş ve buna bağlı olarak şikâyetleri olduğu görülmüştür. Kişinin vücut direncindeki sorunlar normalde kalın barsakta bulunması gereken bakterilerde değişiklik olmasına ve kalın barsak duvarında hafif inflamasyona neden olur, bu durumda IBS bulgularının otaya çıkmasına neden olabilmektedir. Piskiyatrik rahatsızlıklar ve IBS arasındaki ilişki tam olarak ortaya konamamıştır. Ancak panik bozukluk, major depresyon ve hipokondriyaklarda (Halk arasında hastalık hastası da denilmektedir.) IBS şikâyetlerine çok sık rastlanmaktadır.

Irritable Barsak Sendromunda Semptomlar
IBS için en tipik bulgu, “dışkılama ile hafifleyen karın ağrısı” dır. Dışkı kıvamı ve dışkılama sıklığında değişikliklere çok sık rastlanmaktadır. Kabızlık, diyare veya ara ara kabız ve ishal atakları şaklinde dışkılama olabilir. Ayrıca çok sert kıvamlı dışkılama ve buna bağlı ağrı görülebilir. Bunların haricinde acil tuvalete gitme ihtiyacı, gaz ağrıları, dışarıdan gözle görülecek kadar şişmiş karın (sıklıkla kemer gevşetmek zorunda kalındığı ifade edilir), yetersiz dışkılama hissi, dışkıyı tam boşaltamama görülür. Stres şikâyetlerinin daha da artmasına neden olabilmektedir. Ancak aşağıdaki semptomlar IBS için tipik değildir. Bu durumda acil olarak doktora gidilmesi önerilir.

• Orta yaş üzeri ve daha yaşlı kişilerde
• Semptomların giderek şiddetlenmesi (Giderek artan karında şişkinlik şikâyeti gibi…)
• İştahsızlık
• Kilo kaybı
• Ateş
• Dışkıda kan

Irritable Barsak Sendromu Tanısı Nasıl Konur?
IBS’da tanı, kalın barsakta aynı şikâyetlerle seyreden başka hastalıkların (tümör, iltihabi barsak hastalığı vb.) olmadığı tespit edildikten sonra konur. Bunun içinde öncelikli olarak ayrıntılı hikâye alınması ve fizik muayene yapılması gerekir. Kan tetkikleri, dışkıda gizli kan, fleksible sigmoidoskopi ya da kolonoskopi ile barsak içinin tam olarak görülmesi ve görüntüleme yöntemleri (barsak filmleri gibi) gibi testlerin yapılması gerekebilir.

Irritable Barsak Sendromunun Tedavisi Nedir?
IBS kanser veya hayatı tehdit eden bir hastalık değildir. Kansere, kanamaya, iltihabi barsak hastalığına (Ülseratif kolit, Crohn hastalığı) neden olmaz. Tedavi de en önemli yaklaşım IBS’na neden olan ve şiddetlendirebilen stresten uzak durulmasıdır. Bazı kişilerde stresin azaltılması, davranış tedavisi, biofeedback, gevşeme egzersizleri IBS bulgularının hafifletilmesine yardımcı olmaktadır.

Hafif ve orta derecede şikâyetleri olanlarda diyet alışkanlıklarında değişiklik önerilmektedir. Günlük diyette zor öğütülebilen ve barsak pasajını hızlandıran yiyeceklerin yenilmesi bulguların azalmasını sağlayabilir. Dışkı yumuşatıcı yiyecekler, psyllium tohumu (karnıyarık otu) gibi besin maddelerinin diyete eklenmesi karın kramplarının azalmasına, yumuşak dışkı oluşmasına, ishal oluşumunun engellenmesine yardımcı olabilir. Bol su tüketilmesi dışkının yumuşamasına ve kabızlığın azalmasına katkıda bulunabilir. Kepekli yiyecekler, meyveler, salata ve sebzeler (kabak, brokoli, fasulye) gibi yiyecekler barsak pasajını hızlandırırlar. Yüksek proteinli yiyecekler ve düşük yağlı yiyecekler tavuk, hindi, balık, yağsız et, süt, düşük yağlı peynir sağlık için çok faydalıdır. Lifli yiyecekler (işlenmemiş lifli gıdalar çok çeşitlidir, besin değeri yüksek ve çok ucuzdur), meyveler (üzüm, portakal, erik…), salatalar (ıspanak en iyisidir) ve sebzeler (brokoli, yeşil fasulye vb) hem sağlıklı hem de barsağın dostu yiyeceklerdir. Hastalara yumuşak kıvamlı dışkı çıkartacak şekilde beslenme önerilmelidir. Sodyum ve şekerden düşük, her çay kaşığına 6 gram fiber (posa-lif) olmalıdır.

Şiddetli şikâyetleri olan bireylerde, ilaç kullanmak gerekebilir. İlaçlar bulguların kontrol altına alınmasına katkıda bulunmakta, ancak mevcut hastalığı iyileştirmemektedir. Bunlar doğrudan barsak kaslarına etki ederek kasılmaların normale dönmesini sağlamaktadır. Düşük doz antidepresan kullanımının IBS’lu bireyleri rahatlattığı gözlenmiştir.

Irritable Barsak Sendromuna Probiyotikli Yoğurtların Etkisi Nedir?
Ağız yoluyla alınan, bağırsaklara yerleşerek mikrobiyal dengeyi olumlu yönde arttırıcı etkide bulunan insan sağlığına faydalı organizmalara “probiyotik” denir. En yaygın probiyotik bakteri “laktobasilli” olup “yoğurtta” fazlaca bulunmaktadır. Barsaklarımızda sindirime yardımcı olan ve barsakların sağlıklı kalmasını sağlayan yararlı bakterilerin yanı sıra zararlı bakteriler de vardır. Normalde yararlı bakteri sayısı çok daha fazladır. Antibiyotikler, uzun süreli doğum kontrol hapı kullanımı, aşırı stres, şeker ve rafine karbonhidratların (beyaz ekmek, beyaz pirinç, beyaz makarna gibi) ağırlıkta olduğu beslenme biçimleriyle bu denge bozulabilmekte ve zararlı bakterilerin sayısı artabilmektedir. Probiyotikli yoğurtlar kalın barsak direncini düzenleyerek mevcut inflmasyonu baskılayabilir ve yararlı bakteri sayısını arttırıp dengeyi sağlayarak şikâyetlerin hafiflemesine neden olabilirler. Bu nedenle İBS’u olan bireylerin her gün bir kâse probiyotik yoğurt yemeleri önerilebilir.

Irritable Barsak Sendromunda Hangi Besin ve Alışkanlıklardan Kaçınılmalıdır? Çok yağlı ve kızartmalı gıdalardan uzak durulmalıdır. Kahve ve alkol kramplara ve ishale neden olabilir. Sıklıkla tatlandırıcılarda bulunan sorbitol ve doğal balda, bazı meyvelerde bulunan fruktoz barsaklardan iyi emilemeyebilir, kramplara ve ishale yol açabilir. Doktorunuz gerekli görürse sizden kafein, kahve, çay, çikolata, kolalı-alkollü içecekleri kesmenizi tavsiye edebilir. Aynı şekilde sigaranın İBS semptomlarını arttırıcı etkisi vardır.

Irritable Barsak Sendromunda Tedaviye Ne Kadar Devam Edilmelidir? IBS’nun semptomların gerilemesi tedaviye rağmen uzun sürebilir. Altı ay veya daha uzun sürede semptomlarda belirgin azalma olur. Hastanın sabırlı olması, hemen iyileşme beklememesi problemin çözülmesinde çok önemlidir. Stresin barsaklar üzerindeki etkisi her zaman olacaktır. İyi bir diyet, dışkıyı yumuşatıcı yiyeceklerin arttırılması, barsak hareketini arttırıcı ilaçların kullanılması ile IBS semptomları büyük oranda azalır.

İrritabl (Huzursuz) Bağırsak Sendromu: Nedir, Nedenleri, Belirtileri ve Tedavisi

İrritabl Bağırsak Sendromu Nedir?

İrritabl bağırsak sendromu, özellikle karın bağırsağı olmak üzere sindirim sistemini etkiler. Mükoz kolit, spastik kolon, huzursuz bağırsak sendromu gibi isimlerle de tanımlanan bu rahatsızlık kronik bir seyir izler.

İrritabl bağırsak sendromunun 4 farklı çeşidi vardır. Bunlar:

Kabızlığın baskın olduğu İBS
İshalin baskın olduğu İBS
Kabızlık ve ishalin eş baskın olduğu karışık tip İBS
Bu üç türe uymayan hastalarda olan İBS olarak sıralanabilir.

İsimlerinden de anlaşılacağı üzere bu sınıflandırma, hastalıkta oluşan kabızlık veya ishal belirtilerinden hangisinin daha yoğun görüldüğüne bakılarak yapılır.

İrritabl Bağırsak Sendromu Belirtileri Nelerdir?

İrritabl bağırsak hastalığında görülen belirtilerin sayısı, şiddeti ve süresi kişiden kişiye değişiklik gösterir. Bazı kişilerde belirtiler, alevlenme döneminde artar ve sonrasında azalır. Bazı kişilerde ise belirtiler kesintiye uğramadan devamlı bir şekilde görülür. İBS hastalarında görülen belirtiler:

Bağırsak hareketlerinde ve alışkanlıklarında değişiklik
Karın ağrısı, kramp
Kabızlık
İshal
Şişkinlik ve gaz sancısı olarak sıralanabilir.

Kadınlarda görülen belirtiler, menstruasyon yani adet döneminde daha şiddetli bir şekilde görülebilir. Menopoza giren kadınlarda, girmeyenlere göre İBS semptomlarının daha hafif görüldüğü belirlenmiştir. Bazı kadın hastalarda da İBS belirtilerinin gebelik döneminde arttığı gözlenmiştir.

Erkeklerde görülen İBS belirtileri kadınlardaki ile aynıdır. Ancak erkeklerde İBS semptomlarıyla doktora başvurma ve tedavi olma oranı daha düşüktür.

İrritabl Bağırsak Sendromu Neden Olur?

İrritabl bağırsak hastalığının sebebi tam olarak aydınlatılamamış olsa da çeşitli faktörlerin bu hastalığın gelişiminde rol oynadığı düşünülmektedir. Bu faktörler:

Bağırsaktaki Kas Kasılmaları: Bağırsak duvarında kasılarak besinlerin sindirim sistemi boyunca hareket etmesini sağlayan bir kas tabakası yer alır. Bu kas tabakasındaki kasılmaların süresi veya şiddeti arttıkça kişide gaz, şişkinlik ve ishal gibi durumlar ortaya çıkar. Kas kasılmalarındaki güçsüzlük de sindirim hareketlerinin yavaşlamasına ve kabızlık gibi problemlerin oluşmasına yol açar. Kas kasılmasında meydana gelen bu değişikler İBS gelişiminde rol oynayabilir.
Sinir Sistemi: Sindirim sistemi içerisindeki sinir sisteminde oluşan anormallikler, kişinin gaz veya şişkinlik gibi durumlarda normalden daha fazla rahatsızlık hissetmesine yol açar. Bağırsak ve beyin arasındaki sinyal iletiminde meydana gelen düzensizlikler; sindirim sisteminde doğal olarak gerçekleşen olaylar karşısında vücudun aşırı tepki vermesine neden olur. Sağlıklı insanlarda gaz oluşumu, bağırsak hareketleri gibi olaylar hafif bir rahatsızlık hissine sebep olurken, sinyal iletim bozukluğu olan hastalarda bu olaylar ağrı, kabızlık, ishal gibi durumları ortaya çıkarır.
Enfeksiyon: İBS, bağırsakta virüs veya bakteri ile oluşan bir enfeksiyon (gastroenterit) sonucu oluşabilir. Normalde bağırsakta bulunan bakteriler de bazı durumlarda sayısal olarak aşırı artarak İBS oluşumunda rol oynayabilir.
Yaşamın Erken Döneminde Strese Maruz Kalma: Yaşamın ilk yıllarında yani çocukluk döneminde çeşitli nedenlerle stres altında yaşayan kişilerde İBS görülme sıklığı artmıştır. Bu durum da erken yaşlarda maruz kalınan stresin İBS oluşumuna neden olabileceğini düşündürür.
Bağırsak Florasında Değişiklik: Normal şartlarda bağırsakta ’den fazla farklı türde bakteri yaşar. Sayıları oldukça fazla olan bu bakteriler, insan vücudu ile karşılıklı yarar ilişkisi içerisindedir ve kişinin sağlığı için oldukça kritik roller üstlenir. Bağırsak florası olarak adlandırılan bu grupta meydana gelebilecek değişikler İBS gelişimi açısından önemlidir.

Bazı faktörler İBS semptomlarının oluşmasını tetikleyebilir. Bu faktörler:

Besinler: Besin alerjileri nadir de olsa İBS semptomlarını artırabilir. Tahıllar, süt ve süt ürünleri, narenciye türü meyveler, baklagiller, lahana ve gazlı içecekler İBS belirtilerinin şiddetlenmesine yol açabilir.
Stres: Stres, İBS hastalarında semptomların daha şiddetli veya daha sık görülmesine neden olabilir.

İrritabl Bağırsak Sendromu Teşhisi Nasıl Konulur?

İrritabl bağırsak sendromu için tek bir tanısal test mevcut değildir. Doktor hastanın şikayetlerini, hikayesini ve fizik muayene bulgularını bir arada değerlendirerek tanı koyar. İBS belirtileri, diğer pek çok bağırsak hastalıklarında görülen belirtiler ile benzerlik gösterdiğinden tanı koymak zorlaşabilir. Tanı koyarken diğer sebeplerin ekarte edilmesi (dışlanması) gerekir.

Hastadaki belirtilere yol açabilecek olası tanılar dışlandıktan sonra, İBS tanısı koymak için Roma kriterleri kullanılabilir. Bu kriterlerde İBS tanısı için en az 3 aydır devam eden ve haftada en az bir gün görülen karın ağrısı olması gerekir. Ayrıca tanı için hastada; dışkılama ile ilgili ağrı veya rahatsızlık hissi, dışkılama sıklığında değişim veya gaita (dışkı) kıvamında değişim olarak belirlenen üç maddeden ikisinin var olması gerekir.

Hastada hangi İBS tipinin var olduğunun belirlenmesi de tedavi planı açısından önemlidir. Bu nedenle hastanın öyküsü sorgulanırken belirtilerde ishalin mi kabızlığın mı baskın olduğunu belirlemek gerekir.

Hasta İBS için yapılan başlangıç tedavisine yanıt vermiyorsa ve hastada

Belirtilerin 50 yaşından sonra görülmeye başlaması
Rektal kanama
Açıklanamayan, istemsiz kilo kaybı
Ateş
Bulantı, kusma
Geceleri görülen karın ağrısı
Kansızlık
Uykudan uyandıran ishal gibi durumlar mevcutsa hastanın değerlendirilmesinde ileri tetkikler gerekebilir.

Bu hastalarda ileri tetkik olarak endoskopi, kolonoskopi, abdominal BT, gaita incelemesi, laktoz intolerans testi gibi yöntemler uygulanabilir.

İrritabl Bağırsak Sendromu ile Ortaya Çıkan Semptomlar Nelerdir?

İBS hastalarında bağırsak ile görülen belirtilere ek olarak;

Anksiyete
Depresyon
Baş ağrısı
Yorgunluk
Sık sık idrara çıkma
Mide ekşimesi gibi semptomlar görülebilir.

İrritabl Bağırsak Sendromu Tedavisi Nasıldır?

İrritabl bağırsak sendromunda asıl amaç hastada görülen belirtilerin hafifletilmesidir.

Hafif şiddetli İBS semptomları gösteren hastada bazı hayat tarzı değişiklikleri kişinin yaşam kalitesini artırmaya yardımcı olur. Bu değişikler:

Semptomları tetikleyen durumlardan uzak durmak
Lif oranı yüksek besinleri tüketmek
Bol sıvı içmek
Düzenli egzersiz yapmak
Stresle başa çıkma metotları geliştirmek olarak sıralanabilir.

Kişinin beslenme alışkanlıklarını düzenlemek için bir diyetisyene başvurması da faydalı olabilir.

İBS belirtilerinin hafifletilmesine yardımcı olmak için doktor tarafından hastaya;

Kabızlığı giderecek laksatifler
İshal önleyici ilaçlar
Bağırsak hareketlerini düzenlemeye yardımcı anti kolinerjikler
Ağrı kesici olarak veya varsa hastadaki depresyona yönelik trisiklik antidepresanlar
Pregabalin ve gabapentin içeren ağrı kesiciler reçete edilebilir.

Son yıllarda İBS ile ilgili bilgilerin artmasıyla hastalığın iyileşmesinde umut vadeden çeşitli ilaçlar çıkmıştır. Ancak bu ilaçlar genellikle uygulanan diğer İBS tedavilerine yanıtsız kalan hastalarda kullanılır. Alosetron, eluksadolin, rifaksimin, lubiproston bu ilaçlara örnek olarak verilebilir.

İrritabl bağırsak sendromu yaşam boyu devam eden bir sağlık sorunudur. Bu hastalığın yaşama olan etkilerini en aza indirmek için ilaç tedavisinin yanı sıra beslenme alışkanlıklarının düzenlenmesi de gerekir. Bu nedenle İBS şüphesi taşıyan kişilerin donanımlı bir merkeze başvurarak doktor ve diyetisyen iş birliği içerisinde tedavisini planlaması faydalı olacaktır.

İRRİTABL(HUZURSUZ) BAĞIRSAK SENDROMU ÖNLENEBİLİR Mİ? BELİRTİLER, TANI VE TEDAVİSİ

İrritabl Bağırsak Sendromu(IBS) Nedir?

IBS, sindirim sistemini etkileyen yaygın bir rahatsızlıktır. Genellikle mide krampları, şişkinlik, ishal ve kabızlık gibi belirtilerle kendini gösterir. Belirtiler bazen kısa süreli olsa da, bazen günler, haftalar veya aylarca sürebilir. Ömür boyu süren bir rahatsızlıktır ve günlük yaşam kalitenizi düşürücü etkileri olabilir. Tedavisi olmamakla beraber, diyet değişiklikleri ve ilaçlar ile belirtiler kontrol altına alınabilir. IBS uzun dönemde kronik bir hal alabilir ve çok az kişide belirtilerini net şekilde gösterir. Diyet ve yaşam tarzının etkili olmadığı ileri seviye hastalarında, ilaç ve danışmanlık hizmetleri ile hastalık kontrol altına alınabilir.

İrritabl bağırsak sendromu ayrıca spastik kolon, irritabl kolon, mukus kolit ve spastik kolit olarak da adlandırılır. İnflamatuar bağırsak hastalığından ayrı bir durumdur ve diğer bağırsak rahatsızlıklarından bağımsızdır. Belirtilerin şiddet ve süresi kişiden kişiye farklılık göstermektedir. Ancak ayda en az üç gün olmak üzere en az üç ay kadar etkileri devam eder. IBS, mide-bağırsak kanseri riskini arttırmaz, ancak yine de yaşamınızı etkileyecek boyuta ulaşabilir.

IBS Neden Oluşur?

İrritabl bağırsak sendromu gibi fonksiyonel mide-bağırsak bozuklukları, beyin- bağırsak etkileşimi ile alakalı problemlerdendir. Uzmanlar, beyin ve bağırsak etkileşimi ile ilgili sorunların vücudunuzun çalışma sistemini etkileyebileceğini ve IBS belirtilerine neden olabileceğini düşünmektedir. IBS’li kişilerde bazı problemler, yiyeceklerin sindirim sisteminde çok yavaş ya da çok hızlı hareket ederek bağırsak hareketlerinde değişikliklere sebebiyet verebilir. Bunun dışında normal miktarın üstünde gaz veya dışkı olduğunda ağrı hissedilebilir. Bunların dışında çeşitli problemlerin IBS’ye neden olduğu düşünülmektedir, bunlardan bazıları:

Fiziksel veya cinsel istismar gibi stresli veya zor tramvalar
Depresyon,anksiyete ve somatik semptom bozukluğu gibi belirli zihinsel bozukluklar
Sindirim sisteminizdeki bakteriyel enfeksiyonlar
İnce bağırsakta aşırı bakteri üremesi veya bakteri florasında değişiklik olması
Bazı gıdaların neden olduğu gıda reaksiyonu veya hassasiyetleri
Genetik Faktörler
Cinsiyet Faktörü (kadın olmak)
Yaşa bağlı etkenler

IBS Türleri

IBS türüne göre bağırsak problemleri tanısı ve tedavisi sınıflandırılır. Hangi türe ait belirtileri karşılıyorsanız ona göre ilaç tedavisi almanız beklenir. Bağırsak hareketleri stabil olarak her gün aynı şiddette kendini göstermez. Dolayısıyla sahip olduğunuz IBS türüne, yaşadığınız normal bağırsak hareketlerine göre karar verilir:

Kabızlı IBS(IBS-C): Dışkı çoğu zaman sert ve topaklıdır.
İshalli IBS (IBS-D): Dışkı çoğu zaman yumuşak ve suludur.
Karışık bağırsak alışkanlıkları olan IBS(IBS-M): Aynı gün içerisinde dışkının hem sert hem yumuşak olduğu durumlardır.
Hiçbir belirtiyi birebir içermeyen IBS türü olan(IBS-U): Dışkının yapısı ve belirtileri gösterme süresi bakımından yukarıdaki kriterlere uymayan durumlardır.

İrritabl Bağırsak Sendromu Belirtileri

IBS belirtileri tipik olarak şunları içerir:

Kramp
Karın ağrısı
Şişkinlik ve gaz
Kabızlık
İshal
Bağırsak hareketinin sıklığındaki değişimler

IBS'li kişilerin, karışık bağırsak alışkanlıkları olan IBS özelliğine sahip olması nadir değildir. Şişkinlik ve gaz gibi belirtiler tipik olarak bağırsak hareketi gerçekleştikten sonra kaybolur. Bazı insanlarda bu belirtiler kalıcı olabilir.

Kadınlarda IBS Belirtileri

Kadınlar regl döngüsündeyken belirtilere sahip olma eğiliminde olabilirler veya bu süre içinde daha fazla belirtilere sahip olabilirler. Menopozdaki kadınlar, hala regl olan kadınlara göre daha az belirti göstermektedir. Bazı kadınlar sadece hamilelik esnasında belirli belirtilere sahiptir veya olan belirtileri arttırdığını iletmiştir.

Erkeklerde IBS Belirtileri

Erkeklerin dönemsel etkilenme mekanizmaları olmasa da, kadınlarda görülen belirtilerle aynı belirtileri taşırlar. Bununla beraber erkekler kadınlara nazaran daha az IBS rahatsızlığına yakalanırlar ve çok daha az erkek belirtilerini bildirir.

İrritabl Bağırsak Sendromu(IBS) Tanı Yöntemleri

Sigmoidoskopi veya kolonoskopi: Bağırsaklarınızda tıkanıklık veya iltihap olup olmadığını anlamak için yapılır.

Endoskopi: Mide ekşimesi veya hazımsızlığınız varsa bu işlem uygulanabilir.

Röntgen

Kan testleri: Anemi, tiroid sorunları ve enfeksiyon belirtilerini saptamak için kullanılır.

Dışkı testleri: Kan veya enfeksiyonlar için kullanılır.

Diğer testler: Laktoz intoleransı, glüten alerjisi veya çölyak hastalığı testleri, bağırsak kaslarınızla ilgili sorunları saptamak için testler.

Testlerin dışında doktorunuz hastalığınızı teşhis etmek için şu şekilde sorular sorabilir:

Son 3 ay içinde haftada en az bir kez belirtileriniz olduysa, bu belirtileriniz ilk olarak ne zaman başladı?

Herhangi bir gıda alerjisini ortadan kaldırmak için belirli bir diyet uyguladınız mı veya belirli gıda gruplarını bir süreliğine kestiniz mi?

Bağırsak hareketleriyle ilgili ağrınız var mı?

Bağırsak hareketinizin sıklığında bir değişiklik fark ettiniz mi?

Dışkınızın görünümünde bir değişiklik oldu mu?

Ne sıklıkla belirtileriniz sürüyor?

Hangi ilaçları alıyorsunuz?

Yakın zamanda hastalandınız mı veya hayatınızda stresli bir olay yaşadınız mı?.

İrritabl Bağırsak Sendromu(IBS) Tedavi Yöntemleri

Diyet değişiklikleri:

Diyetinizde lif miktarı yüksek meyve, sebze, tahıl ve fındık gibi gıdalar tüketmeye çalışın.

Diyetinize ek lif kaynakları ekleyin.

Günde sekiz-on bardak arası su için

Kafeinden kaçının (kahve, çikolata, çay ve gazlı içeceklerden).

Peynir ve sütü sınırlayın. Laktoz intoleransı, IBS'li kişilerde daha yaygındır.

Brokoli, ıspanak, somon veya takviyeler gibi diğer kaynaklardan yeterli miktarda kalsiyum aldığınızdan emin olun.

Yaşam tarzı değişiklikleri:

Düzenli egzersiz yapmaya çalışın.

Sigara içmeyin.

Gevşeme tekniklerini deneyin.

Daha küçük, daha sık öğünler hazırlayın.

Yediklerinizi kaydedin. Hangi yiyeceklerin IBS ataklarınızı getirdiğini anlayabilmek için faydalı bir yöntemdir. Genelde kırmızı biber, yeşil soğan, kırmızı şarap, buğday ve inek sütü hastalığınızı tetikliyor olabilir.

Tıbbi tedavi:

Antidepresan kullanımı: Doktorunuz, önemli karın ağrısı ile birlikte depresyon ve anksiyeteniz varsa, bu ilaçlar reçete edilebilir.

Diğer ilaçlar: İshal, kabızlık veya karın ağrısına yardımcı olabilir.

Probiyotikler: İyi bakterileri arttırmaya ve belirtileri iyileştirmeye yardımcı olabilir.

İlaçlar işe yaramazsa ne olur?

Durumun kaynağı risk gruplarına ait olmadığınız bir nedenden kaynaklanıyor olabilir. Zihinsel mi fiziksel mi bir sorun olduğu konusu çeşitli tanılarla doktorunuz tarafından saptanır ve zihinsel bir sorun ise terapilere yönlendirilebilirsiniz. Tıbbi tedavinin yanıt vermediği hastalarda doktorunuz sağlık terapistlerinde tedavi görmenizi isteyebilir. Bu alanlar şunlardır:

Bilişsel davranışçı terapi (CBT)

Hipnoterapi

Biyolojik geri bildirim

IBS Önlenebilir mi? Nasıl Önlenebilir?

IBS’nin bilinen bir nedeni olmadığından kesin bir çözüm yaratılamaz, ancak tetikleyici faktörlerden kaçınılabilir ve etkileri önlenebilir. Tedavi kişinin tanısına göre özel olarak belirlenmektedir. Genellikle, diyet ve egzersiz değişiklikleri zamanla belirtileri iyileştirmiştir. Tetikleyen unsurları belirtmek ve düzeltmek için adımlar atılmalıdır. Bir gelişme yaşandığında doktorunuzla paylaşmalı gerekliyse bir beslenme uzmanı/ diyetisten ile ortak çalışmalısınız.

Ne Zaman Doktora Görünmeliyim?

Şu durumları fark ettiğinizde doktorunuzla iletişim kurun:

Kilo kaybı
Geceleri ishal
Rektal kanama
Demir eksikliği anemisi
Açıklanamayan kusma
Yutma güçlüğü
Gaz çıkararak veya bağırsak hareketiyle geçmeyen kalıcı ağrı

İrritabl(Huzursuz) Bağırsak Sendromu Önlenebilir mi? Belirtiler, Tanı ve Tedavisi Hakkında Bizimle İletişime Geçin

nest...

14191 14192 14193 14194 14195