Yaz Mevsiminde Tükettiğimiz Yiyecekler

Yaz sıcaklarının iyiden iyiye kendini hissettirdiği şu günlerde kavun, karpuz ya da şeftali gibi sulu meyvelere rağbet doruk noktasına ulaşıyor. Ancak kavurucu sıcaklarda özellikle de spor yapıyorsanız tükettiğiniz gıda yelpazesini genişletmekte fayda var. Kan akışını hızlandırmak ve kas ağrılarını azaltmak için hiç aklınıza gelmeyecek meyve ve sebzeleri tüketerek rutin beslenme alışkanlığınızı değiştirebilirsiniz.

Vişne-kiraz

Vişne ile kiraz adları çokça karıştırılan aynı türden iki meyve. Aradaki tek farksa vişnenin daha ekşimsi ve kalorisinin düşük olması. Türkiye'de daha çok 'Napolyon Kirazı' olarak bilinen sulu ve dolgun yapılı cins tüketilmekte. Bu meyvenin yararları günümüzde daha da bilinir hale geldikten sonra tüketim alanı daha da genişledi. Kiraz özellikle kalp rahatsızlıkları, kanser ve şeker hastalığına iyi gelen bir meyve türü.

Bunun yanında vişne suyu ve sofralarda tükettiğimiz kirazın antrenman sonrası zayıflayan kas ağrılarını giderdiği ve oksitlenmeye dayalı güç antrenmanları sebebiyle kaslarda oluşan hasarı azalttığı tespit edildi. Ancak kiraz ülkenizde yetişmiyor ve mevsiminde tüketemiyorsanız kurutulmuş ve donmuş olarak raflarda bulmanız çok daha kolay. Antrenman önceki kahvaltı ya da yediğiniz yulaf ezmesi tarzı tahıllara kurutulmuş kiraz ekleyebilirsiniz.

Karpuz

Karpuz içerisinde yüzde 92 oranında su bulunduruyor. Bu sebeple yaz aylarının vazgeçilmez meyvelerinden. Eğer dışarıda antrenman yapıyorsanız sıvı ihtiyacınızı karpuzla giderebilir, egzersiz öncesi ve sonrası tüketebilirsiniz. Ayrıca bolca potasyum içeren karpuz terle kaybedilen bu maddenin geri kazanımına yardımcı oluyor.  Karpuzda ayrıca sitrülin adında bir amino asit yer alıyor. Bu da, ağır antrenmanlar sonrası kas ağrılarını dindirmeye yardımcı oluyor. 

Dolmalık biber

Çok bilinmese de dolmalık biberler yüksek derecede C vitamini içeriyor. Uzman Angie Asche, kırmızı dolmalık biberin bir portakaldan iki kat daha fazla C vitamini içerdiğini belirtiyor. C vitamini vücudu temizleyici etkisinin yanı sıra, vücudumuzda en çok bulunan protein olan kolajenin üretimi için de hayati öneme sahip. Yakın bir araştırmaya göre kolajen, özellikle atletlerin eklem ağrılarını gidermeye yardımcı oluyor. Kısaca biber dolması artık sadece anneannelerimizin yaptığı lezzetli bir yemek değil, aynı zamanda spor hayatımızın vazgeçilmezleri arasına girebilecek bir öğün.

Kivi

C vitamini deposu olan kivinin faydaları saymakla bitmez. Ancak bu tropikal meyvenin içeriğinde iki önemli elektrolit bulunuyor. Bunlar; potasyum ve magnezyum. Antioksidan etkisinin yanı sıra kivi vücuttaki yanmayı azaltıyor, aknidin oluşmasını önlüyor ve protein hazmına yardımcı oluyor. Kiviyi dilimleyerek tüketebilir ya da ince kabuğunu kaşıkla soyarak bütün halde de yiyebilirsiniz.

Yaban mersini

Uzman Angie Asche'ye göre bir avuç yaban mersini etkili bir antioksidan reçete. "Yaban mersini tüketen atletlerin vücudunda uzun antrenmanlar sonucunda daha az yanma hissi ve stres oluşuyor. Ayrıca antrenmanlardan önce ve sonra yaban mersini suyu içmek, kas tahribatını azaltmaya ve kişinin kaybettiği gücünü toplamasına yardımcı oluyor. Yaban mersini kas ağrılarını da gidermekte birebir. Kahvaltıda yulaf ezmesine katılabilecek çok etkili bir meyve türü."

Pancar

Sporcuların hayatını kolaylaştıran bir diğer mor renkli besin pancarTriatlon hocası Chrissy Carroll pancarın uzun süren yetişme döneminden sonra yaz ve sonbahar aylarında toplanabildiğini belirterek, "Pancar her atletin tüketmesi gereken muhteşem bir sebze. İçerisindeki nitrat sayesinde kaslara pompalanan oksijen ve kan oranı artıyor. Pancarın faydası saymakla bitmez." ifadelerini kullanıyor. Yaz aylarınca pancar salatalarda çiğ olarak tüketilebiliyor. Türkiye'de yaygın olmasa da, bazı ülkelerde pancar suyu ve limonata karışımı içecekler revaçta.

Salatalık

Diyet uzmanları çok üzerinde durmasa da antrenörler vücuttaki su dengesinin sporda çok önemli olduğunu belirtiyor. Chrissy Carroll bu konuyu şöyle özetliyor: "Su içmek çok önemli. Ancak suyu diğer yiyeceklerden almak vücudun su dengesi açısından farklı bir önem arz ediyor. Salatalık karpuzdan bile daha fazla su içeriyor. içerisindeki su oranı yüzde 96'lara varıyor. Atıştırmalık olarak ara öğünlerde yenecek humus ve cacık yaz diyetlerinin vazgeçilmezi olabilir.

Şeftali

Şeftalideki potasyum oranı oldukça yüksek ve bu meyvenin içerisindeki mineraller vücudun su dengesini dengelemeye oldukça yardımcı. Özellikle bir saatten fazla antrenman yapanların terlemeyle birlikte vücudundaki potasyum oranı azalıyor. Egzersizlerden yarım saat önce şeftali yemek, bu sorun için hızlı bir reçete.

Bu haberlerimiz de ilginizi çekebilir:

İngiltere'yi ile geçen Belçika dünya üçüncüsü oldu

Bir finalden fazlası: Fransa - Hırvatistan

İnternet hızında hangi ülkeler önde? Türkiye kaçıncı sırada?

İnsan vücudu değişen koşullara göre ihtiyacı olan besinlerle desteklenmediği zaman bağışıklık sistemi zayıflar. Sağlığımız için meyve ve sebze tüketmek çok önemli, dengeli ve sağlıklı beslenmek, sağlıklı ve kaliteli bir hayat sürmenin kilit taşları arasında. En iyi seçim mevsim meyveleri ve mevsim sebzeleri, çünkü mevsiminde tüketilen meyve ve sebzeler hem daha sağlıklı hem de daha lezzetliler. 

Mevsiminde olan sebze ve meyveler yapay üretim takviyeleri içermediğinden hem lezzetli hem de insan sağlığı yönünden çok daha sağlıklıdır. Ayrıca mevsimi dışında yer alan gıdalarda, kullanılan ilaç ve hormon gibi maddeler kanser gibi birçok hastalık için risk oluşturabiliyor. Yani kış meyveleri kışın, yaz sebzeleri yazın yenmeli. Peki vücudumuzun ihtiyacı olan vitamin ve minerallerle besleyebilmek için nasıl beslenmeliyiz?

• Bahar ayında uygulanacak en ideal beslenme şekli Akdeniz tarzı beslenmedir. Her öğünde mevsim sebzelerini salata ya da yemek olarak tüketmeye özen gösterin. Ara öğünlerde de yine mevsim meyvelerini tercih edin.
• Sofralarınızda yazın hafif ve serinletici meyve sebzelere yer verin.
• Sonbaharda tatlı patates, soğan, zencefil, cin biberi, hardal yaprağı gibi ısıtıcı özellikli sebzeler tüketmeye özen gösterin.
• Kışın da vücudu ısıtan ve daha uzun sürede yetişen sebze meyvelerini sofralarınızdan eksik etmeyin.

Her mevsim en uygun besinleri alabilmek için mevsimlere göre hazırladığımız sebze meyve takvimi size yol gösterici olacaktır.

Mevsime göre Sebze ve Meyve tüketimi neden önemlidir?

Geçmişte, meyve ve sebzeleri şimdiki gibi her an bulabilmek pek mümkün değildi. Her birinin bir mevsimi vardı. Artık hemen her meyve ve sebze, her mevsim tezgahlarda bulunabiliyor. 

Mevsiminde yetişen sebze ve meyveler hem daha lezzetli, hem daha sağlıklıdır. Doğal olarak yetiştirildiği ve doğal yolla olgunlaştıkları için vitamin ve mineral açısından zengindirler ve daha lezzetli olurlar. Ayrıca, fiyat olarak da daha ekonomiktirler. 

Mevsiminde yetişen sebze ve meyveler besin değerleri açısından daha zengindir ve besleyici özellikleri daha yüksektir. Örneğin; kışın toplanan ıspanakla yazın toplanan arasında C vitamini içeriği açısından üç kat fark saptanmıştır. Öte yandan, yerel ürünler uzaklardan gelenlerden hem daha taze hem daha diridirler. 

Unutulmamalı ki her mevsimde toprak, hava ve değişen iklim koşullarına göre bedenimizin farklı ihtiyaçları doğuyor, bu yüzden doğanın mükemmel uyumuna karşı çıkmamak gerekiyor. 

İpucu: Sebze ve meyveleri mevsiminde konserve yapabilir ya da derin dondurucuda saklayabilirsiniz. Bu sayede, mevsiminde yetişmiş sebze ve meyveleri istediğiniz zaman tüketebilirsiniz.    

Kış Meyve ve Sebzeleri 

ARALIK

• Sebzeler: Karalahana, Havuç, Karnabahar, Bal Kabağı, Ispanak, Yerelması, Brüksel Lahanası, Pazı, Kereviz, Pırasa, Brokoli
• Meyveler: Elma, Portakal, Mandalina, Ayva, Nar, Greyfurt, Muz, Trabzon Hurması, Kivi, Kestane  

OCAK

• Sebzeler: Lahana, Brüksel Lahanası, Pazı, Kereviz, Havuç, Karnabahar, Pırasa, Bal Kabağı, Pancar, Ispanak, Kara Turp, Kırmızı Turp, Brokoli
• Meyveler: Elma, Muz, Portakal, Mandalina, Ayva, Nar, Greyfurt, Kestane 

ŞUBAT


• Sebzeler: Hindibağ, Frenk Soğanı, Pırasa, Kırmızı Turp, Kereviz, Lahana, Brüksel Lahanası, Pazı, Havuç, Karnabahar, Bal Kabağı, Pancar, Ispanak, Turp, Brokoli
• Meyveler: Elma, Muz, Portakal, Mandalina, Ayva, Nar, Greyfurt, Kestane  

İlkbahar Meyve ve Sebzeleri 

MART

• Sebzeler: Pancar, Havuç, Kuşkonmaz, Turp, Ispanak, Brokoli, Marul, Roka, Biberiye, Nane, Maydanoz, Tere
• Meyveler: Muz, Elma, Limon, Mandalina 

NİSAN

• Sebzeler: Kuşkonmaz, Enginar, Bezelye, Bakla, Havuç, Roka, Taze Sarımsak, Biberiye, Nane, Maydanoz, Tere, Taze Kekik, Taze Soğan   
• Meyveler: Limon, Çağla 

MAYIS

• Sebzeler: Kuşkonmaz, Bezelye, Enginar, Bakla, Semizotu, Madımak, Ebegümeci, Arpacık Soğanı, Marul, Roka, Soğan, Sarımsak, Biberiye, Nane, Maydanoz, Tere
• Meyveler: Yeşil Erik, Çilek, Dut  

Yaz Meyve ve Sebzeleri 

HAZİRAN

• Sebzeler: Enginar, Bezelye, Bakla, Semizotu, Salatalık, Taze Patates, Taze Fasulye, Yeşil Biber, Patlıcan, Dolmalık Biber, Domates, Kabak, Rezene, Sivri Biber, Üzüm Yaprağı, Çalı Fasulyesi, Marul, Soğan, Sarımsak, Dereotu, Fesleğen, Biberiye, Nane, Maydanoz, Tere
• Meyveler: Yeşil Erik, Çilek, Kiraz, Kayısı, Şeftali, Dut, Vişne, Mürdüm Eriği 

TEMMUZ

• Sebzeler: Kabak, Semizotu, Salatalık, Patates, Taze Fasulye, Yeşil Biber, Patlıcan, Dolmalık Biber, Domates, Börülce, Bezelye, Sivri biber, Taze Sarımsak, Mısır, Soğan, Sarımsak, Dereotu, Fesleğen, Biberiye, Nane, Maydanoz, Tere
• Meyveler: Kiraz, Vişne, Şeftali, Karpuz, Kavun, Sarı Erik, Karpuz, Ahududu, Kayısı, Mürdüm Eriği 

AĞUSTOS

• Sebzeler: Kabak, Semizotu, Salatalık, Taze Fasulye, Yeşil Biber, Patlıcan, Dolmalık Biber, Domates, Börülce, Bamya, Kırmızı Biber, Mısır, İç Bakla, Soğan, Sarımsak, Dereotu, Fesleğen
• Meyveler: Vişne, Şeftali, Karpuz, Kavun, Mısır, Üzüm, Mürdüm Eriği, Dut, Böğürtlen, İncir, Kırmızı Erik 

Sonbahar Meyve ve Sebzeleri 

EYLÜL

• Sebzeler: Havuç, Salatalık, Taze Fasulye, Yeşil Biber, Patlıcan, Dolmalık Biber, Domates, Börülce, Bamya, Kırmızı Biber, Mantar, Mısır, Kabak, Soğan, Dereotu, Fesleğen, Biberiye, Nane, Maydanoz, Tere
• Meyveler: Şeftali, Karpuz, Kavun, Üzüm, Mürdüm Eriği, İncir, Kızılcık
• Kuruyemişler: Taze Ceviz, Fındık 

EKİM

• Sebzeler: Havuç, Salatalık, Yeşil Biber, Patlıcan, Domates, Kırmızı Biber, Mantar, Yerelması, Lahana, Pırasa, Karnabahar
• Meyveler: Nar, Üzüm, İncir, Kızılcık, Armut, Kestane
• Kuruyemişler: Fındık, Ceviz 

KASIM

• Sebzeler: Lahana, Kereviz, Havuç, Karnabahar, Pırasa, Ispanak, Balkabağı, Yerelması, Pazı, Marul, Roka, Soğan, Biberiye, Nane, Maydanoz, Tere
• Meyveler: Portakal, Ayva, Nar, Greyfurt, Armut, Trabzon Hurması, Muz, Kivi, Mandalina, Kestane

Eylül

Çember® Sağlıklı Yaşam Haber Portalımıza Hoşgeldiniz. Daha fazla bilgiye ulaşmak isterseniz, bize (0) ve (0) telefon numaralarından ulaşabilirsiniz.

---

Mutluluğu gölgenizde değil kendinizde bulmak için, sağlıklı beslenin !

---

Televizyon karşısında elinde kutuyla çikolata, katar vücuduna kiloları fazlasıyla !

---