Ateşi Düşen Çocuğun Üstü Örtülür Mü

Bebeklerde Ateş

Bebeklerde yüksek ateş ebeveynlerin korkulu rüyasıdır. Hem bebeğin kendini ifade edememesi hem de anne babanın bu konudaki tecrübesizliği işleri daha da zorlaştırabiliyor. Önemli olan soğukkanlılıkla bu işin üstesinden gelmektir. Zira bebeklerde ateş her zaman zarar vermez, aksine enfeksiyonları öldürmek için vücudun kendini savunma şeklidir. Burada önemli nokta ateşin neden çıktığını saptamaktır. Eğer uzun süreli devam eden yüksek ateş varsa mutlaka doktora başvurulması gerekir. Fakat çok yükselmeden evde müdahale yapılabilecek seviyede bir ateş varsa endişe edilmemesi gerekir. Bunun için bebek sıkı takip edilmelidir.

Ateş Neden Yükselir ve Nasıl Ölçülür?

Enfeksiyon (üst solunum yolu gibi), virüs, bakteri, menenjit, zatürre, romatizmalı hastalıklar, sıcak çarpması, bebeğin kat kat giydirilmesi, ortam ısısının çok yüksek olması ateşin yükselmesine sebep olur. 38ºC&#;nin üstüne çıkan vücut ısısına ateş denir. Fakat dikkat edilmesi gereken nokta ateşin nasıl ölçüldüğüdür. Vücut ısısı koltuk altından ºC, kulaktan 38ºC, makattan 38ºC, ağızdan ºC üstü ateş kabul edilebilir. Bebeklerin çok hareketli olmalarından dolayı bebeklerde ateşi daha kısa sürede ölçmenin en iyi yolu kulaktan ya da son zamanlarda yaygın olarak kullanılan alından ölçen aletler olacaktır.

Bebeklerde Ateş Ölçümü Yöntemleri

Evdeki ecza dolabınızda mutlaka bulunması gereken araçlardan biri ateş ölçerdir (derece). Çünkü çocuğunuzun vücut ısısını elinizi alnına koyarak anlamanız mümkün değil. Elbette ateş ölçer seçimi ve ölçüm biçimi de çok önemli. Peki doğru ölçüm nasıl yapılmalı? Ağızdan mı, koltukaltından mı, makat veya kulaktan mı? Araştırmalar, çocukların en çok kulaktan yapılan ölçümden hoşlandıklarını gösteriyor. Uzmanlar ise makat yolunu tercih ediyor. Çünkü en kesin sonuçları bu yolla elde edebiliyorlar. Sizin hangi yöntemi kullanacağınız kendi tercihinize kalmış. Fakat bebek ve çocukları asla ateş ölçerle tek başına bırakmamanız gerektiğini unutmayın.

Bebeklerde Makattan Ateş Ölçümü

En emin yol. Ateş ölçerin ucuna bir miktar yağ sürün. Çocuğu yan yatırıp dizlerini hafifçe bükün. Dijital bir ateş ölçerle 30 saniye boyunca vücut ısısını ölçün. Ölçüm esnasında çocuğu oyalayın. Elde edeceğiniz sonuç koltukaltında alınandan yarım derece daha yüksek olacaktır.

Bebeklerde Ağızdan Ateş Ölçümü

Yaşça daha büyük çocuklar için uygundur. Ateş ölçer 2 &#; 3 dakika dilin altında veya yanak boşluklarında tutulmalı. Değerler makattan alınanlara göre yarım derece daha düşük olacaktır. Kırılma riskini önlemek için normal termometre ile ölçüm yapmayın. Dijital ateş ölçerler daha pratiktir.
Dikkat: Ölçümden 10 dakika önce alınan soğuk veya sıcak yiyecek, içecek yanıltıcı etki yaratabilir.

Bebeklerde Koltukaltından Ateş Ölçümü

Çok yaygın bir yöntem olmasına rağmen güvenirlik oranı düşüktür. Ayrıca çok hareketli çocuklar için de uygun olmayan bir metot, çünkü ölçüm en az 3 dakika sürüyor. Buradan yapılan ölçümün sonucu makattan yapılanla karşılaştırıldığında yaklaşık olarak 1 derece daha düşüktür. Büyük çocuklarda yöntemi denemek istiyorsanız, ölçerin ucunu koltukaltına yerleştirin ve çocuğun ölçeri kolu ile sıkıştırmasını sağlayın. Koltukaltı ve ateşölçerin kuru olmasına dikkat edin.

Bebeklerde Kulaktan Ateş Ölçümü

Minikler için en ideal yöntem kulak için özel termometreler. Üstelik hızlı sonuç vermesi nedeniyle sevilen bir ölçüm biçimi. Önemli olan doğru pozisyonu bulmak. Kulağın üst kısmını biraz yukarı çekerek ateşölçerin kulak zarına yaklaşmasını sağlamalısınız. Çıkan sonuç makattan alınan değerin yarım derece altındadır. Bebek ölçüm öncesinde sıcak bir yastığın üzerinde yatmış ise çıkan sonuç doğru olmayabilir. Böyle bir durumda yarım saat kadar beklemekte yarar var.

Bebeklerde Ateş Yükseldiğinde Yapılması Gerekenler

• Öncelikle ateşin ne seyirde gittiğini takip etmek gerekir. Çok fazla yükselme eğilimi göstermeyen, sınırların biraz altında olan ateşte hemen ilaca davranmamak gerekir. Çünkü ateş ile birlikte vücut enfeksiyonlarla savaşır. Bebeği sıkı takipte tutmak bu noktada önemlidir. Gündüz bebek göz önünde tutulurken, gece mutlaka alarm ile birkaç saatte bir uyanıp ateşini kontrol etmek gerekir. Her bebekte ateş farklı gözlemlenir. Bazı bebeklerde yavaşça yükselirken, bazılarında aniden ve tehlikeli derecelere yükselebilir.
• Yenidoğan bebeklerde ateş çok risklidir ve bu yüzden ay bebeklerde ateş seviyesi 38ºC&#;nin üstünde ise mutlaka bir sağlık kuruluşuna başvurulması gerekir.
• Öncelikle ateşi yukarıda bahsettiğimiz derecelerin üstüne çıkan bebeği soymak gerekir. Titreyen bebeği üşüyor deyip kat kat giydirmek çok tehlikelidir, ateşi daha da yükselebilir. Üstünde ince bir atlet kalması yeterlidir.
• Daha sonra ya ılık bir duşa sokulur ya da eklem yerlerine, alnına ve kasıklarına koyacağınız ıslak bir havlu, muslin bezi ya da tülbent ile kompres yapılabilir. Burada önemli nokta suyun kesinlikle soğuk olmaması ve sirke, limon, alkol gibi maddelerin kullanılmaması. Genelde ateş daha kısa sürede düşsün diye bu suyun içine buz koyan ebeveynler oluyor fakat bu hem bebeği gereksiz yere ürkütür hem de düşen ateş hızla yeniden ve hatta eskisinden daha da çok yükselecektir.
• Ortam sıcaklığı ºC civarında olmalıdır. Eğer daha sıcak bir hava varsa bebeği sadece bezi veya külotu ile bırakmanız yeterli olacaktır. Oda termometresi ile bu ısıyı belirleyebilirsiniz.
• Bebeklerde ateş ile birlikte sıvı kaybı başlar ve bu yüzden sıvı tüketimi artırılmalıdır. Eğer bebek emiyorsa mutlaka sık sık emzirilmelidir. Ek gıda alan bebeklere ise ayrıca su, meyve suyu, çorba verilebilir. Ateşi çok yüksek olan bebeği kucakta çok fazla tutmadan emzirmek önemlidir. Yatarak emzirme bebeğin de ferah kalmasını sağlayacaktır.

Bebeklere Ateş Düşürücü Ne Zaman Verilmelidir?

Genellikle ºC&#;nin altında olan ateşlerde ilaç kullanımı önerilmemektedir. İlaç vermeden önce mutlaka yukarıda bahsettiğimiz maddeleri uygulayın. Eğer ateş hala yükselme seyrinde ilerliyorsa doktorunuza danışarak ilaç kullanabilir ya da bir sağlık kuruluşuna giderek yerinde tedavi uygulatabilirsiniz. Ayrıca ateş düşürücü ilaçlar çok sık aralıklarla kullanılmamalıdır. Doktorunuzun tavsiye ettiği saat aralıklarında kullanmaya özen gösterin. Aksi halde ilaç zehirlenmesi yaşanabilir.

Ne Zaman Doktor İle İletişime Geçilmeli?

• Her türlü önlem alınmasına ve de ateş düşürücü ilaç verilmesine rağmen hala yükselen bir ateş söz konusuysa,
• ay bebeklerde 38ºC, ay bebeklerde ºC, 6 ay ve üstü bebeklerde 40ºC&#;nin üstünde ateş ölçülüyorsa,
• Bebekte baygınlık, huysuzluk, önlenemeyen ağlama krizi söz konusuysa,
• Ense sertliği, ciltte mor lekelenmeler, bıngıldakta çöküklük dokunulduğunda canı acıyormuşçasına ağlama ve ağladığı halde gözyaşı olmaması gibi vücutta susuzluk belirtileri varsa,
• Havale geçmişi varsa veya o an havale geçiriyorsa mutlaka bebeğin doktor kontrolüne götürülmesi gerekir.

Bebeklerde Diş Çıkarırken Ateş Yükselmesi

Genel bir kanıya göre diş çıkardığı zaman bebeklerde ateşin yükseldiği söylenir. Bu her zaman doğru değildir. Bebek diş çıkardığı için ateşi yükselmez. Eğer vücudunda enfeksiyon, virüs ya da mikrop var ise bu dönemlerde bağışıklığı düşük olduğu için ateş de yükselebilir. Yine burada bebeği yakından gözlemlemek gerekir. Eğer 3 günden fazla sürmüyor, ºC&#;nin üstüne çıkmıyor ve de bebek ateşten dolayı huysuzlanmıyorsa endişelenecek bir durum yok demektir.

Aşı Yüksek Ateş Yapar mı?

Aynı diş çıkarma döneminde olduğu gibi aşı da ateş yapacak diye bir durum söz konusu değildir. Genellikle doktorlar hangi aşıların ateşe sebebiyet vereceğini muayene sırasında söylerler. Böyle zamanlarda olası bir olumsuzluğu önlemek amacıyla gündüz ve özellikle gece mutlaka bebeğin ateşi kontrol edilmelidir.

Ateşli Havale Nedir? Her Havale Çocukta Kalıcı Hasar Bırakır mı?

Havale, temelde nörolojik bir rahatsızlıktır. Ateşin aniden yükselmesi ile beyin bir anda şoka girer ve bilinç kaybı yaşanır. Kaslarda kasılma, titreme ve solunum düzensizliği gözlemlenir. Genelde 5 ay-5 yaş arası çocuklarda görülür. Eğer ailede havale yatkınlığı varsa bebeğin havale geçirme olasılığı daha yüksektir. Bu aşamada ebeveynler soğukkanlı bir şekilde bebeği güvenli bir konuma almaları gerekir.

1. Öncelikle bebeği sert bir zemine yan veya sırt üstü yatırıp, kafasını geriye doğru yatırmak kaydıyla solunum yolu açık tutulmalıdır.
2. Eğer ateşi çok yüksek ise üstünü soymalı, ortamı havalandırmalı ve hiç vakit kaybetmeden en yakın sağlık kuruluşuna götürmelidir.
3. Havale geçiren bebek asla duş aldırılmamalıdır.
4. Havalenin sebebi menenjit gibi ciddi bir hastalık değilse bebeğe kalıcı zarar vermez. Fakat her halükârda tıbbi yardım alınmalıdır.

Her Ateş Yükselmesi İçin Antibiyotik Kullanmak Gerekir mi?

Ateşin yükselme sebebini bilmeden ve doktor kontrolü olmadan bebeğe kendi inisiyatifinizle antibiyotik vermemelisiniz. Her yüksek ateşte vücutta enfeksiyon vardır diyemeyiz. Eğer ateş düşürücülere rağmen önlenemiyorsa mutlaka doktora başvurulmalı. Sağlık kuruluşunun yapacağı tetkikler sonucu antibiyotiğe gerek olup olmadığını doktorunuz söyleyecektir.

Bebeklerde ateşin düşürülmesi, temelinde ateşin yükselmesine sebep olan hastalığın tedavi edildiği anlamına gelmez. Amaç bebeği o an daha tehlikeli bir durumdan korumaktır. Sürekli devam eden, önlenemeyen ateşin altında mutlaka farklı bir sebep yatıyordur. Bu yüzden ebeveynler sakin kalarak ilk acil müdahaleyi yapmalıdırlar.

Çocuklarının yüksek ateş nedeniyle havale nöbeti geçirmesi ve bunun sonucunda beyninde kalıcı bir hasar oluşmasından endişelenen ebeveynler bu telaşla birçok hatalı uygulama yapıyor. Peki doğrusu ne? Dr. Özlem Altay Yücel cevapladı

Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Özlem Altay Yücel ateş yükseldiğinde hemen paniğe kapılmamak gerektiğine dikkat çekerek, “Ateş vücudun bağışıklık sistemine bir yanıtıdır, bir başka deyişle vücudumuz zararlı mikroorganizmalarla savaşmak için ateşi yükseltiyor. Yüksek ateşin ve/veya eşlik eden havalenin beyne kalıcı zarar vermesi için altta menenjit veya ensefalit gibi ağır bir tablo olması gerekiyor. Üst solunum yolu enfeksiyonlarına bağlı ateşli havalelerde ise kalıcı bir hasar olmuyor” diyor.

Ancak çocukların ateşi yükseldiğinde ebeveynlerin yine de doğru müdahalede bulunmaları çok önemli, çünkü hatalı davranışlar sonucunda hipotermi, havale ve ilaç zehirlenmesi gibi tablolar gelişebiliyor. Acıbadem Bakırköy Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr.  Özlem Altay Yücel çocuklar ateşlendiğinde ebeveynlerin kaçınmaları gereken 8 hatayı anlattı, önemli öneriler ve uyarılarda bulundu.

Hata: Soğuk suyun altında tutmak
Doğrusu: Ateşi yükseldiğinde çocuğu soğuk veya buzlu suyun altında tutmak çok tehlikeli. Soğuk suda ısı vücut içinde kalıyor ve bunun sonucunda ateş daha da yükseliyor. Ayrıca grip veya zatürre gibi enfeksiyonlara yakalanma riski artıyor. Dolayısıyla su ne sıcak, ne de soğuk olmalı.

Hata: Ateşi hızla düşürmek
Doğrusu: Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Özlem Altay Yücel yüksek ateşi hızla düşürmenin de doğru olmadığını belirterek, “Çünkü ateşi hızlı düşüren ilaçlar hipotermiye, bir başka deyişle vücut ısısının aniden düşmesine yol açabiliyor. Ayrıca fazla ilaç tüketimi ilaç zehirlenmelerini tetikleyebiliyor” diyor.

Hata: Antibiyotik kullanmak
Doğrusu: “Her ateşli durumda antibiyotik kullanılması doğru değil” uyarısında bulunan Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Özlem Altay Yücel bunun nedenini şöyle açıklıyor: “Çünkü ateş diş çıkarma, aşı sonrası veya sıcak ortamda kalmaya bağlı da gelişebiliyor. Ayrıca enfeksiyonların büyük bir kısmı antibiyotik tedavisinin etkili olamadığı viral enfeksiyondan kaynaklanıyor. Bu tür durumlarda antibiyotik tedavisi fayda etmeyeceği gibi, vücutta antibiyotik direncinin gelişmesine ve çocuğun bağırsak florasının bozulmasına neden olabiliyor. Bağırsak florası bozulursa hastalıklara karşı direnç azalıyor, ileri yaşlarda otoimmün (romatizmal hastalıklar, ülseratif kolit, multipl skleroz vs) hastalıklara yakalanma riski artıyor”

Hata: Vücudu susuz bırakmak
Doğrusu: Dr. Özlem Altay Yücel vücudu susuz bırakmanın da ateşin düşmesini önlediğini hatırlatarak, “Su tüketimi veya sıvı kaybı varken damar yolundan sıvı vermek, zararlı mikroorganizmaların azalmasına, bağışıklığın artmasına ve damarların genişleyerek ateşin düşmesine katkı sağlıyor. Bu nedenle ateşli durumlarda çocuklarda su tüketimi mutlaka artırılmalı” diyor.

Hata: Kalın giydirmek
Doğrusu: Sıcak ateşi daha da yükselterek havaleyi tetiklediği için çocuğunuzu kalın giydirmeyin ve vücudunu sıcak tutmayın. Ateşin derecesine göre üstünü inceltin. Örneğin üzerinde ince bir atlet-bez kalabilir. Ateş yükselip 40 dereceye ulaşırsa tamamen soyun ve ılık duş aldırın. Ateş hafifken çocuğun titremeye başlaması ateşin aniden yükseleceğinin habercisi oluyor. Bu durumda oda ısısını yükseltmeyin, çünkü vücut ısısının yükselmesi nedeniyle ateşli havale riski artıyor. Oda ısısını derece arasında tutmaya dikkat edin.

Hata: Alkol içeren suyla kompres yapmak
Doğrusu: “Yüksek ateş olduğunda eklem yerlerine alkollü su veya aspirin eritilmiş suyla kompres yapılmasını da önermiyoruz” diyen Dr. Özlem Altay Yücel sözlerine şöyle devam ediyor: “Çünkü bu maddeler ciltten emilerek, özellikle küçük bebeklerde zehirlenmelere yol açabiliyor. Ayrıca sirkeli suyun da yüksek ateşte iyi geldiğine dair bir kanıt yok. Eklem yerlerine ılık suya batırılmış bezlerle kompres yapabilirsiniz”

Hata: Hatalı ilaç kullanmak
Doğrusu: Ateş düşürücü olarak aspirin kullanmak da ebeveynlerin kaçınmaları gereken bir başka önemli hatayı oluşturuyor. Bunun nedeni ise aspirinin bazı ateşli hastalıklar sırasında Reye sendromu denilen ve karaciğer yetmezliğine (karaciğer enzimlerinde yükseklik ve şuur kaybı) kadar gidebilen bir tabloya yol açabilmesi. Bunun yanı sıra ibufen içeren ilaçlar da 6 ay altındaki bebeklerde açık olan bazı kalp damarlarında kapanma yapabildiği için kullanılmamalı. Bu ilaçlara ancak doktora danışılarak ve acil durumlarda, yani hemen doktora gidilemeyecekse veya ateşe eşlik eden ciddi bir durum yoksa-evde saatlik takip sırasında başvurulabilir.

Hata: Zor sindirilen gıdalarla beslemek
Doğrusu: Yüksek ateşte yapılan bir başka önemli hata ise çocuğu yağlı ve zor sindirilen gıdalarla beslemek oluyor. Vücut mikroplarla savaşırken zor sindirilen besinleri parçalamakta güçlük çekiyor ve bu işlevini yerine getirirken metabolizmanın hızlanması nedeniyle ateşi düşürmek zorlaşıyor. Çocuklar ateş sırasında genelde iştahsızlık oldukları için her zaman tükettiği besinlerde ısrar etmeyin; devam sütü, yoğurt, ayran ve çorba gibi sıvı gıdalarla besleyin.

YÜKSEK ATEŞ NE ZAMAN TEHLİKELİ?

Yüksek ateşte ebeveynlerin en çok merak ettikleri konu, “ Ne zaman doktora başvurmalıyız?” oluyor. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Özlem Altay Yücel bu soruyu şöyle yanıtlıyor: “ yaş arasındaki bebeklerde fazla beklemeden mutlaka doktora başvurmak gerekiyor. Bir yaşından sonra ise çocuğun ateşi 39 dereceyi buluyorsa veya ateşe eşlik eden aşırı halsizlik-iştahsızlık, öksürük, ishal ve kusma gibi sıvı kaybettiren bir durum varsa hiç beklemeden hastaneye başvurulması çok önemli”

AltayBakırköyÇocukGripuygulamayoğurt

Ateş nedir?

Vücut ısısının normalin üzerine çıkması ateş olarak tanımlanır. Genel olarak makattan ölçülen ısının 38 0C ( 0F) olması ateş olarak kabul edilir.

Vücut ısısı nerelerden ölçülebilir?

Vücut ısısı makattan, ağızdan, kulaktan, koltuk altı ya da alından ölçülebilir. Ağızdan ve makattan yapılan ölçümler gerçek vücut ısısını daha iyi yansıtır. Ancak riskler nedeniyle her iki yöntem de pratikte sıklıkla tercih edilmez.

Soğuk ya da sıcak gıda yenmiş olması ve solunum hızı ağızdan yapılan ölçümü etkileyebilir. Ayrıca özellikle uyum sağlayamayan çocuklarda ağızdan ölçüm travma riski taşır. Makattan ölçümler ağızdan ölçüme benzer şekilde travma ve barsak yaralanması riski taşır. Özel durumlar dışında çocuklarda makattan vücut ısısı ölçülmesi önerilmez. 

Günlük pratikte çocuklarda en sık vücut ısısı ölçüm bölgeleri kulak, alın ve koltuk altıdır. 

Normal vücut ısısı ne kadar olmalıdır?

Vücut ısısı çocuğun yaşı, ölçüm yapılan vücut bölgesi ve ölçümün günün hangi saatinde yapıldığına göre değişkenlik gösterir. Bu nedenle tüm çocuklar için geçerli standart değerler vermek zordur. Genel olarak:

• Hayatın ilk iki yaşı başta olmak üzere çocuklarda vücut ısısı erişkinlerden daha yüksektir. Yaş arttıkça vücut ısısı erişkin düzeylere doğru düşüş gösterir.

• Vücut ısısı gün içinde dalgalı bir seyir gösterir. Normal şartlarda en yüksek vücut ısı değerleri saatleri arasında en düşük vücut ısı değerleri saatleri arasında ölçülür. Gün içi en yüksek ve düşük vücut ısıları arasındaki fark 0C kadar olabilir. 

• Genel olarak makattan ölçülen (rektal) ısı  ağızdan ölçülen (oral) ısıdan yaklaşık 0C, o da koltuk altından (aksiler)ölçülen  ısıdan yaklaşık 0C daha yüksektir. 

• Çocukluk çağında değişik vücut bölgelerinden yapılan ölçümlerde ateş olarak kabul edilen değerler tabloda gösterilmiştir.

Vücut ısısı neden yükselir?

Normal şartlarda beynimizde bulunan ısı kontrol merkezi vücut iç ısısını C’de sabit tutacak şekilde programlanmıştır. Vücudumuza giren bakteri ve virüsler gibi mikroorganizmalar, kimyasal, metabolok ve toksik maddeler vücudumuzda endojenpirojen (ateş oluşturucu) olarak adlandırılan maddelerin salınımını uyarırlar. Bu maddeler beyinde hipotalamus adı verilen bölgeye etki ederek önceden ayarlanmış vücut ısı termostat düzeyini yükseltirler. Bu da vücut ısısında artışla sonuçlanır. 

Sıkı giyinme, çevre ısısı, güneş çarpması, ilaç ve toksinler gibi faktörlere bağlı vücut ısı ayarı değişmeden de vücut ısısı artabilir. Hipertermi olarak adlandırılan bu durumda tanı ve tedavi yaklaşımları ateşli çocuktan farklıdır. 

Ateş her zaman zararlı mıdır? 

Vücut ısısı çoğunlukla yararlı bir savunma mekanizması olarak yükselir. Vücut ısı ayarını değiştiren maddelere endojen pirojen adı verilir. Bu maddeler bir yandan ateşin yükselmesine neden olurken diğer yandan bağışıklık hücrelerini mikroorganizmalara karşı uyarıcı etki yaparlar. Ayrıca mikroorganizmalar doğal vücut sıcaklığı olan – 0C derecede en kolay çoğalırlar. Yüksek vücut ısısı zararlı mikroorganizmanın çoğalmalarını ve zararlı etkilerini sınırlar. Bu yönüyle belirli düzeye kadar olan vücut ısı artışının enfeksiyonların kontrol altına alınmasında pozitif etki gösterir. Ateş çocuğun aktivitesini ve iştahını azaltıp, konforunu bozmadığı sürece zararsız olarak kabul edilebilir. Ancak beslenme ve aktiviteyi olumsuz etkileyen, çocuğun konforunu etkileyen ateş müdahale gerektirir. 

Ateşin düzeyi hastalığın şiddetinin göstergesi midir?

Ateşin şiddeti her zaman hastalığın ciddiyetinin göstergesi olmayabilir. Genel olarak dirençli ve yüksek ateşin ciddi bir enfeksiyon ile ilişkili olma ihtimali daha yüksektir. Ancak bu bir kural değildir. Çocukluk çağında ciddi seyirli olmayan bazı viral enfeksiyonlarda çok yüksek ateş olabilirken, daha ciddi enfeksiyonlar daha hafif ateşle seyredebilir. 

Vücut ısısının yükselme ve düşme dönemlerinde hangi değişiklikler görülür?

Vücut ısısının yükselmesi sırasında üşüme, titreme, yüzeysel damarlarda geçici daralmaya bağlı parmak uçları ve dudakların soğukluk, solukluk ve morarma görülebilir. Vücut ısısı ve metabolizma hızındaki artışa bağlı olarak kalp hızı, solunum hızı, sıvı ve kalori ihtiyacı artar. Ateşin derecesine göre huzursuzluk, halsizlik, iştahsızlık, sayıklama ve halüsinasyonlar görülebilir. Özellikle 6 ay – 6 yaş arası çocuklarda ateşli havaleler ortaya çıkabilir. 

Vücut ısısı en yüksek düzeye ulaştığında cilt genellikle pembe veya kızarık olarak görülür. Terleme ise vücut ısısının düştüğünün bir göstergesidir. 

Hangi durumlarda ateş normal olarak kabul edilmelidir? Hangi ateşli çocuklar evde izlenebilir?

Çevre ısısı yüksek olduğunda veya çocuk ortam ısısı ile uyumlu olmayacak şekilde sıkı giydirildiğinde vücut ısısı artabilir. Bu durumda çevre ısısın veya çocuğun kıyafetlerinin düzenlenmesi, vücut ısısının normale gelmesi için yeterlidir. 

Aşırı hareket, ağlama, korku, heyecan gibi durumlarda vücut ısısında geçici yükseklikler olabilir. 

Diş çıkarma dönemlerinde vücut ısısında hafif düzeyde ve geçici yükseklikler olabilir. 

Çok yüksek dereceye çıkmayan, ortam düzenlemesi veya ateş düşürücüler ile normale dönen, çocuğun aktivitesinde ve beslenmesinde bozulmaya neden olmayan, kısa süreli, ishal, kusma, döküntü, öksürük ve nefes darlığı gibi başka bulguların eşlik etmediği ateşli çocuklar evde izlenebilirler.  

Vücut ısısını düşürmek için evde neler yapılabilir?

Ateş vücudun bir savunma mekanizmasıdır. Çocuğun aktivitesi, beslenme ve konforunda belirgin bozulmaya neden olmadığı sürece 0C’ye kadar olan ateşe müdahale edilmeyebilir. 

Ateşin kesin tedavisi vücut ısısında artışa neden olan durumun ortadan kaldırılmasıdır. Bu gerçekleştirilinceye kadar vücut ısısını kontrol etmeye yönelik çeşitli uygulamalar yapılabilir. Bunlar ortam ısısı ve kıyafetlerin düzenlenmesi, ılık duş aldırılması, soğuk uygulama ve ateş düşürücü ilaç kullanımıdır. Bu uygulamalar sırasında hiçbir zaman amaç vücut ısısının normal düzeye döndürülmesi olmamalıdır. Ateşe bağlı halsizlik, huzursuzluk, beslenme bozukluğu gibi durumların ortadan kaldırılması, çocuğun konforunun artırılması temel hedef olmalıdır. 

Hafif ateşte çocuğun kalın giysilerinin çıkarılması, aktivitelerinin azaltılması (dinlendirilmesi), sıvı alımının artırılması ve ortam ısısının düşürülmesi genellikle yeterlidir. Küçük çocukların üzerlerinde atlet ve külot/bez kalacak şekilde giysileri çıkarılır. Üzerlerine ince bir örtü örtülebilir. Daha büyük çocuklara boy giysiler giydirilebilir. Ortam ısısı 18 0C’ye kadar düşürülebilir.  

Ateşli çocukta terleme veya sık solumaya bağlı akciğerden buharlaşma nedeniyle vücuttan sıvı kaybı artar. Aynı zamanda ateş kusmaya eğilimi de artırır. Bu nedenle ateşli çocuklara sıvı gıdalar sık aralıklarla ve azar azar verilmelidir. Anne sütü alan bebekler sık aralıklarla emzirilmelidir. 

Yüksek vücut ısılarında ateş düşürücü ilaçlar kullanılabilir. Çocuk önemli bir sağlık sorununa işaret eden bulgular yönünden izlenmelidir. 

Ilık uygulama ne zaman yapılmalı ve nelere dikkat edilmelidir? 

Ateş düşürücü ilaç verilmesine rağmen 30 dakika içerisinde ateşi düşmeyen 3 aylıktan büyük çocuklara ılık uygulama yapılabilir. Vücut ağırlıklarına göre vücut yüzey alanları geniş olduğundan özellikle küçük çocuklarda vücut ısısını düşürmek için etkili bir yöntemdir. Bu amaçla C arasında ılık su ile ıslatılmış bez veya pamuklar boyun, göbek, koltuk altı ve kasıklar gibi büyük damarların vücut yüzeyine daha yakın seyrettiği bölgelere yerleştirilir. Islak bez ve pamuklar sık aralıklarla değiştirilmelidir. İşleme vücut ısısı 1 0C düşene kadar devam edilebilir. Bu uygulama ılık duş şeklinde de yapılabilir. Günümüzde hem çocuk hem de erişkinlerde fiziksel soğutma için geliştirilmiş pedler de bulunmaktadır. 

Ilık uygulamada dikkat edilmesi gereken noktalar:

• Ilık uygulama ısı kontrol merkezindeki termostat ayarında bir değişikliğe neden funduszeue.infoş düşürücü verilmeden ılık uygulama yapıldığında cilt ısısı düşse bile kısa süre içerisinde tekrar yükselecektir. Bu nedenle ılık uygulama ateş düşürücü ilaca rağmen 30 dakika içinde ateşi düşmeyen çocuklarda düşünülmelidir. 

• Çevre ısısının çok yüksek olması, güneş çarpması, ilaç zehirlenmeleri gibi dış etkenlere bağlı vücut ısısında aşırı yükselmelerde ve ateşli nöbet durumunda ılık uygulamaya daha erken başlanabilir. 

• Ateş yüksekliği kadar vücut ısısında ani ve hızlı düşüşler de olumsuz sonuçlara neden olabilir. Bu nedenle ateş düşürücü ilaç ile ılık uygulama aynı anda yapılmamalıdır. 

• Soğuk uygulama hasta çocuğun konforunu bozar, huzursuzluğunu artırır ve vücut ısısında ani düşmelere neden olur. Bu nedenle uygulamada soğuk su ve buz kullanılmamalı, su içerisine sirke katılmamalıdır. 

• Ciddi zehirlenmelere neden olduğundan ateşi yüksek çocukların vücutlarına alkol veya kolonya sürülmemelidir. 

• Ilık uygulama sırasında aşırı titreme olursa su sıcaklığı bir miktar artırılabilir. 

Hangi durumda ateş önemli olabilir? İleri inceleme için sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır?

Aşağıdaki durumlardan en az birinin varlığında ateş önemli bir sağlık sorununun işareti olabilir.

• Genel olarak 3 aydan küçük çocuklarda 38 0C, daha büyük çocuklarda 39 0C üzeri ateş. 

• Bebeğin üç aydan küçük, özellikle yenidoğanveya prematüre olması,

• Kalp, akciğer, karaciğer ve böbrek hastalığı başta olmak üzere kronik hastalık varlığı,

• Tedaviye rağmen 72 saatten, özellikle 5 günden uzun süren ateş,

• Ateşe kanlı ve/veya mukuslu ishalin eşlik etmesi,

• Doğuştan veya sonradan bağışıklık sistemini baskılayacak bir hastalık varlığı veya bağışıklık sistemin baskılayıcı ilaç kullanımı,

• Ateşe döküntünün eşlik etmesi. 

• Alışılmadık şekilde zayıf, tiz veya sürekli ağlama, avutulamama. 

Hangi durumlarda ateş acil tanı ve tedavi gerektirir?

• Ateş düşürücülere dirençli >39 0C ateş,  

• Çocuğun genel durumunun kötü görünmesi

• Basmakla solmayan kırmızı-mor renkli döküntü,

• Şiddetli veya boğulur tarzda öksürük, normalden hızlı nefes alma ve/veya nefes darlığı, 

• Nefes alıp verme sırasında dışarıdan ses duyulması, hırıltılı ve horultu solunum

• Beslenme bozukluğu,

• Uykuya eğilim, uyandırılamama, uyarılara yanıtsızlık veya bilinç kaybı,

• Tekrarlayıcı veya koyu yeşil renkli, safralı kusma, 

• Şiddetli sıvı kaybı, idrar miktarında azalma veya uzun süreli kuru bez, 

• Bıngıldağın (fontanel) aşırı gergin veya çok çökük olması

• Ateşe şiddetli karın ağrısı, eklem şişliği, apse gibi bulguların eşlik etmesi,

• Cildin soğuk, soluk, alacalı görünmesi veya cilt ve dudaklarda morluk.

Çocuklara ateş düşürücü ilaçlarla birlikte grip ilaçları da kullanılabilir mi?

Anti-gribal olarak adlandırılan ilaçlar parasetamol ve ibuprofen başta olmak üzere ateş düşürücü ilaçların çeşitli ilaçlarla kombinasyonundan oluşur. Bu ilaçlar ateş düşürücü etki yanında burun tıkanıklığının giderilmesi, kırgınlık ve kas ağrılarının azaltılması gibi etiler de gösterirler. Kobine ilaçlar özellikle küçük çocuklarda önemli yan etkilere neden olabilir. Bu nedenle çocukluk çağında sadece hekim önerisi ile, kısa süreli ve uygun dozda kullanılmalıdır. Doz aşımı olmaması için gribal ilaç içerisindeki ateş düşürücü dozu da dikkate alınmalıdır. 

Birden fazla ateş düşürücü ilaç dönüşümlü olarak kullanılabilir mi?

Ateş düşürücü ilaç kullanımında hedef hiçbir zaman ateşin hızlı düşürülmesi veya vücut ısısının normal düzeye getirilmesi olmamalıdır. Ateşin hızlı yükselmesi kadar hızla düşürülmesinin de olumsuz sonuçlara yol açabileceği unutulmamalıdır. Ayrıca birden fazla ateş düşürücü ilacın dönüşümlü kullanılması ile ateşin daha iyi kontrol altında alındığının bilimsel kanıtı yoktur. Ateş düşürücü ilaçların birer kimyasal olduğu unutulmamalı, mümkün olduğunca tek ilacın uygun doz ve doz aralıklarında kullanılmasına özen gösterilmelidir. 

Ağızdan ateş düşürücü almayan çocuklarda makattan (fitil formunda) ateş düşürücü ilaç kullanılabilir mi?

Çocuklarda ateş düşürücü ilaçlar için ilk tercih her zaman ağızdan alım olmalıdır. Ancak ağızdan alımı reddeden, tekrarlayan kusmaları olan veya uykuya eğilim, uyku ya da bilinç değişikliği nedeniyle ağızdan beslenemeyen çocuklarda fitil formundaki ateş düşürücüler makattan uygulanabilir. 

Ateşli çocuklarda hangi sıklıkta ateş ölçümü yapılmalıdır? 

Yüksek ateşe ağrı, halsizlik veya huzursuzluk gibi bulgular sıklıkla eşlik eder. Vücut ısısının sık aralıklarla ölçümü çocuğun konforunu olumsuz etkileyebilir. Özellikle ateşi çok yüksek olmayan çocuklarda ateşin derecesinden çok çocuğun genel durumuna odaklanılması, ateş düşürücü uygulama veya ilacın etkisi ortaya çıkıncaya kadar çocuğun klinik olarak izlenmesi daha uygun bir yaklaşımdır. 

Ateşli çocuklarda yapılmaması gerekenler:

• Özel durumlar dışında ateş düşürücü ilaç ve ılık uygulama aynı anda yapılmamalıdır.

• Ilık uygulamada soğuk su ve buz kullanılmamalı, suya sirke katılmamalıdır. 

• Vücut ısısını düşürmek için cilde alkol veya kolonya sürülmemelidir.

• Ateşin yükselmesi sırasında titreyen çocuğun üstü örtülmemelidir.

• Dönüşümlü ateş düşürücü kullanımından kaçınılmalıdır.

• Çocukluk çağında ateş düşürücü olarak aspirin kullanılmamalıdır.

• İbuprofen içeren ateş düşürücüler 6 aydan daha küçük çocuklarda kullanılmamalıdır.

Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır, tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.

Ateşi olan bebek uyurken üstü örtülür mü?

Bebeklerde ve çocuklarda ateşi düşürmek için ateş yükseldiğinde çocuğun ya da bebeğin üzerinin kesinlikle örtülmemesi gerektiğini belirten Yalman, &#;Kalın kıyafetler giydirmeyin. Asla soğuk suyla banyo yaptırmayın. Alkol ve sirkeli suyla kompres uygulamayın. Sık aralıklarla ateş düşürücü ilaç kullanmayın.

Terleyen çocuğun ateşi çıkar mı?

Ateşin yükselmesini terleme, titreme, el ve ayakların soğuması, tüylerin dikenleşmesi, tiroid hormonunun tetiklenmesi gibi belirtilerle anlayabiliriz. Terleme vücudun kendini soğutma mekanizmalarından birisidir. Çocuğun ateşi yükseldiğinde ilk olarak üzerindeki kalın giysiler çıkarılmalıdır.

Bebeklerde ateş düşürmek için ıslak bez nerelere konur?

Bez ya da havluyu ıslatarak alın, koltuk altı ve kasık gibi dolaşımın çok olduğu bölgelere kompres yapın. Isınan bezleri yeniden tastaki ılık suda ıslatarak bu işlem tekrarlayın.

Ateşi olan bir insanın üstü örtülür mü?

Yüksek ateşi olan bir kişinin öncelikle üstündeki kalın kıyafetler çıkarılmalı. Yüksek ateş terlemeye neden olduğu için kalın kıyafetler yerine tişört ve şort gibi ince kıyafetler tercih edilmeli. Ayrıca yüksek ateşi olan kişi yorgan veya battaniye altına girmemeli.

Uyuyan bebeğin ateşi nasıl düşürülür?

Bebek ve çocuklarda ateş düşürmek için evde yapılabilecekler şöyledir.

1. 1- Ateşlenen çocuğa ince kıyafetler giydirin.
2. 2- Sıvı almasını sağlayın.
3. 3- Ilık su ve bez ile eklem yerleri, koltuk altları ve ensesini serinletin.
4. 4- Ateş düşürücü fitil veya şurup kullanılabilir.
5. 5- Ilık suyla duş aldırın.

Gece Ateşlenen bebeğe ne yapılır?

Ateşe Karşı Neler Yapılmalı?

1. Serin tutun: Çocuğunuzun ateşi çıktığında, onu sıcak bir ortamdan uzaklaştırmalı ve serin tutmalısınız.
2. Bol sıvı verin: Ateşle birlikte terleme olmaksızın doğrudan buharlaşma ile vücudun sıvı kaybı artar.

Çocuğum çok terliyor ne yapmalıyım?

Terlemeyi Önlemek Mümkün!

1. Aşırı terlemeye neden olabilen baharatlı gıdalar ve alerjik gıdaları yedirmeyin (çikolata, kahve, fıstık ezmesi).
2. Pamuklu giysiler giydirin. Yünlü giysiler, hava almayan uyku tulumları ve battaniye aşırı terlemeye neden olduğundan kullanmayın.
3. Ortam ısısına uygun giydirin.
4. Sık sık duş yaptırın.

Ateş düşürmek için soğuk uygulama nasıl yapılır?

38 DERECEYE YÜKSELİRSE DÜŞÜRMEK ŞART Soğuk uygulama, su ile ıslatılmış bezleri, koltuk altı, alın, kasık, göğsüne koyma şeklinde olmalıdır. Ateş düşmekle beraber yarım saat içinde çocuk kendine gelmeye başlamışsa endişelenecek bir durum yoktur.

Soğuk algınlığı yüksek ateş nasıl düşürülür?

Ateş düşürmede en etkili yöntemlerden biri sıvı yükleyip vücut ısısını düşürmek ve bu sıvının atımı sırasında da tekrar bir ısı kaybı sağlamaktır. Fakat bazen bu durum yeterli olmayabiliyor. Ateş derecenin üzerine çıkmaya başladığında aralıklarla üşütmeden ılık su ile duş aldırmakta fayda var.

Vikis ateşi düşürür mü?

Özelikle grip ve nezle gibi kış mevsiminde sık görülen hastalıklarda Vicks kremi hastanın sırtına sürülür. Havlu ile kapanan sırt gece boyu kremi emer. Ateşi düşüren ve terleten krem sayesinde birçok hasta bir sonraki gün çok dana enerjik başlar. Mentol, en doğal ağrı kesicilerden biridir.