Norway Hangi Ülke

kaynağı değiştir]

Norveç halkının genel özelliği iklimden ve ekonomik rahatlıktan kaynaklanan rahatlıkları ve sakinlikleridir. Bireysel yaşam ön plandadır ve Norveç'te hemcins çiftler evlenme hakkına sahiptirler. Ülkede İngilizce anadil kadar etkilidir.

Norveçlilerin çoğunluğunu oluşturanlar Cermen kökenli bir halktır. Yakın ülkelerdeki halklardan pek ayırt edilemezler. Genelde açık renk tenli, uzun boylu, kalın yapılı olurlar. Saç rengi sarı, kırmızı ve siyah olarak her üç çeşidi vardır. Bu renkliliğin yörenin bir özelliği olarak çok eskiden beri var olduğu 'lü yıllarda yazıya dökülmüş Rigstula şiirinden bilinmektedir; "işçiler siyah, çiftlik sahipleri kırmızı, asilzadeler sarı saçlı" der şiir. Norveç'e ilk yerleşenler taş devrinde gelen avcılar -ki bugünün Lapon halkının bu gruptan kalma olma ihtimali yüksektir-, daha sonra buzul çağı ertesi tarımı getiren Keltler ve peşinden 4. yüzyılda gelmeye başlayan Gotlardır. Bunlar temeli oluştururlar. Orta Çağ ve Hansa Birliği zamanında Norveç'e göçler olmuştur. Ayrıca eski göçmen Romanlar ve Fince konuşan Kven ve skogfinn halkları vardır.

İkinci dünya savaşı öncesindeki yıl süresinde Norveç'in nüfusunun önemli bir kısmı denizaşırı ülkelere özellikle ABD'ye göç etmiştir. Öyle ki günümüzde Norveç dışında Norveçli olduğunu söyleyen çok yüksek sayıda insan yaşar.

İkinci dünya savaşı sonrası Norveç bir refah toplumu hâline gelmiş ve yeni yeni göçmen grupları gelmeye başlamıştır. Özellikle seksenli yıllar sonrası petrol gelirlerinin de etkisiyle Norveç iltica ve refah arayan göçmenler için çekici bir ülke hâline gelmiştir. Son 50 yılda Norveç Orta Doğu,Avrupa,Asya'dan göç almıştır. Bu insanlar hepsi farklı dil konuşan ve farklı dinlere inanan insanlardır.

sonrası Norveç'in Schengen Bölgesine katılmasıyla ve özellikle ekonomik kriz sebebiyle değişik Avrupa Birliği ülkelerinden Norveç'e göçler artmıştır. Son birkaç yıldır nüfus artışının yarısından fazlası göç sayesindedir. Göçmenler (hem annesi ham babası Norveç dışında doğmuş olanlar, ki kral V. Harald da bunlara dahil) de nüfusun %12 gibi ( kişi) ve sürekli artan bir bölümünü oluşturmaktadırlar.

yılında yapılan resmi çalışmalar, toplam nüfusun %86'sının Norveç'te doğmuş ve en az bir ailesi olduğu belirlemiştir. 'den fazla göçmenin ve onların atalarının, 'inin çocukları Norveç'te doğmuştur. Göçmenlerin geldikleri ülkelerin şu dağılımı gözlemlenmiştir:^[27]

Norveç hükûmeti yılında yaptığı araştırmada nüfusun %14'ünün göçmen olduğu veya göçmen aileden doğduğunu belirlemiştir. Göçmenlerin %6'sı Kuzey Amerika ve Avustralya'dan, %8,1'i Asya, Afrika ve Latin Amerika'dandır.^[28]

• Nüfus: (Şubat tahmini)
• Nüfus artış oranı: % ( verileri)
• Mülteci oranı: mülteci/1, nüfus ( tahmini)
• Bebek ölüm oranı: ölüm/1, doğan bebek ( tahmini)
• Ortalama hayat süresi:
  • Toplam nüfus: yıl,
  • erkeklerde: yıl,
  • kadınlarda: yıl ( verileri)
• Ortalama çocuk sayısı: çocuk/1 kadın ( tahmini)
• HIV/AIDS - hastalıklarına yakalanan yetişkin sayısı: den az ( verileri)
  • HIV/AIDS - hastalığı olan insan sayısı: 1, ( verileri)
  • HIV/AIDS - hastalıklarından ölenlerin sayısı: 8 ()
• Ulus: Norveçli
• Nüfusun etnik dağılımı: Norveçliler, Sami 20,
• Din: Evanjelik Lutherciler %86, diğer Protestanlar ve Roma Katolikleri %3, diğer %1, bilinmeyen %10 ()
• Diller: Bokmål ve nynorsk diye adlandırılan iki yazı dilinden oluşan Norveççe, ayrıca Lule Sami, Kuzey Lapça, Güney Lapça (Sami dilleri on dokuz ilden kuzeydeki dokuzunda resmi dil statüsündedir.)
• Okur yazar oranı: 15 yaş ve üzeri için verilerde toplam nüfusta: %

Göç[değiştir kaynağı değiştir]

• İdari bölümler (Fylke): 11 bölge:

^[29]

• Bağımlı toprakları: Bouvet Adası, Jan Mayen, Svalbard
• Bağımsızlık günü: 7 Haziran
• Millî bayram: Anayasa Günü, 17 Mayıs
• Anayasa: 17 Mayıs , yılında değiştirilmiştir.
• Üye olduğu uluslararası örgüt ve kuruluşlardan bazıları: CBSS (Baltık Ülkeleri Konseyi), CCC (Gümrük İşbirliği Konseyi), CE (Avrupa Konseyi), CERN (Avrupa Nükleer Araştırma Teşkilatı), EAPC (Avrupa - Atlantik Ortaklık Konseyi), EBRD (Avrupa Yatırım ve Kalkınma Bankası), EFTA (Avrupa Serbest Ticaret Bölgesi), ESA (Avrupa Uzay Ajansı), IAEA (Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı), NATO (Kuzey Atlantik Asemblesi), WTO (Dünya Ticaret Örgütü).

Ekonomi[değiştir kaynağı değiştir]

Ana madde: Norveç tarihi

yüzyıl arasında Norveç'te Vikingler olarak bilinen bir kavim hüküm sürmüştür. Savaşçı bir ulus olarak tanınan Vikingler batıda Büyük Britanya, İzlanda, Grönland ve hatta Kuzey Amerika'ya kadar ulaşarak sömürgeler kurdular. yılı civarında Hristiyan misyonerler Norveç'te Hristiyanlığı yaymaya başladılar. Norveç kralı I. Haakon Hristiyanlığı kabul etti. yılında I. Olaf Norveç'teki ilk Hristiyan kilisesini kurup Kiliseyi devletin eğitimli çalışanları olan ve yörelerde örgütlü bir kolu hâline getirdi. yılında Danimarkalılar Norveç'i ellerine geçirdiler. Norveç Danimarka kralı Knud'un kurduğu Kuzey Denizi İmparatorluğu'nun bir parçası hâline geldi.

yılında Norveç kralı VI. Håkon Danimarka kralı IV. Valdemar'ın kızı I. Margrete'le evlenerek iki ülkeyi bir bayrak altında birleştirdi. Ayrıca Håkon İsveç kraliyet ailesiyle de akrabaydı. Çiftin evliliğinden doğan Olaf'ın yılında erken yaşta ölmesi üzerine I. Margrete tahta çıktı (). Margrete'in yönetimi altında yılında İsveç, Norveç, Danimarka ve sömürgeleri (Faroe Adaları, İzlanda, Grönland ve Finlandiya) birleşerek Kalmar Birliği adı altında büyük bir İskandinav İmparatorluğu hâline geldiler.

yılında İsveç Kalmar Birliği'nden ayrıldı. Bu arada İskandinav ülkeleri Martin Luther tarafından Almanya'da başlatılan Protestan Reformu ile sarsıldı. Danimarka ve Norveç yılına kadar Danimarka-Norveç adı altında birlikte hareket etmeye devam ettiler. Kralları tekti ama yasaları, devlet kurumları ve orduları ayrı ayrı gelişmeye devam etti. yüzyılın başlarında Norveç Napolyon Savaşları'yla temelinden sarsıldı. Fransa savaşı kaybedince Danimarka yılında imzaladığı Kiel Antlaşması uyarınca savaşı kazanan tarafın üyesi olan İsveç'e Norveç'i bırakmak zorunda kaldı. Norveçliler İsveç yönetimini istemediler. Bir temsilciler meclisi 'te Norveç anayasasını kabul etti ve İsveç'e direndi ama bir kral iki meclis prensibini kabul etmek zorunda kaldı. Norveç bayrağı adeta bu geçişi anlatır gibi Norveç'te kullanılagelen kırmızı beyaz Danimarka bayrağının ortasına İsveç'i temsil eden mavi renkte bir haç ekleyerek kabul edildi. Nihayet 'te İsveç, Norveç'in bağımsızlığını tanıdı. 12 Kasım 'te referandum sonucuna göre %79'la monarşi yanlıları galip çıktı ve Danimarka Kralı VIII. Frederik'in oğlu Karl, VII. Haakon adıyla Norveç kralı ilan edildi.^[12] Bu gün Birliğin Dağılması Günü adıyla kutlanmaktadır.

Norveç I. Dünya Savaşı'nda tarafsız kaldı. II. Dünya Savaşı'nda da tarafsız kalma niyetinde olmasına rağmen 9 Nisan tarihinde Nazi Almanyası tarafından işgal edildi. 8 Mayıs tarihinde Almanya'nın teslim olmasına kadar Norveç işgal altında kaldı. yılında Norveç NATO'ya üye oldu. 'ların sonlarında Norveç sularında keşfedilen petrol ve doğalgaz Norveç'e büyük bir refah kazandırdı. ve 'te yapılan referandumlarda Norveç halkı Avrupa Birliği'ne üyeliği reddetti. Norveç Avrupa Birliği ile olan ilişkilerini üyesi bulunduğu EFTA kurumu aracılığıyla sürdürmektedir. Günümüzde Norveç Birleşmiş Milletler raporlarına göre yaşam standartları bakımından dünyanın en ileri ülkelerinden biridir.

Coğrafya[değiştir

nest...

87475 87476 87477 87478 87479