Gitar Cızırdaması

Öncelikle gitarınızı doğru akort ettiğinize emin olmalısınız. Bundan eminseniz 2 olasılık bulunmakta. Birincisi çalan kişi doğru yerlere basmıyor olabilir, fretlerin üstüne basıyor olabilir (Harmoni çalışmalarında bu yapılır fakat konumuz bu değil.) veya çalan kişi tellere yeterince güçlü basamıyor olabilir. Tellere doğru basmak istiyorsanız klasik ve akustik gitarda tellere parmaklarınız dik ve perdeye yakın basmanız gerekiyor. Elektro gitar çalıyorsanız tellere parmaklarınızla yatay (diğer tellerin sesinin devam edip gürültü kirliliği oluşturmaması açısından böyle olmalı) ve fretlere yakın basmalı. Gitara yeni başlayan öğrencilerde genellikle cızırtı durumu görülür. Çünkü yeni oldukları için doğru çalamamaktadırlar. Şimdi ikinci sebebe gelelim. İkinci sebebimiz gitar kaynaklı olabilir. Gitarınızı doğru akort ettiyseniz ve gitardaki cızırtının sizden kaynaklı olmadığını düşünüyorsanız cızırtının diğer sebeplerini şu şekilde sıralayabiliriz:
 

1. Eşiğin alçak olması veya eşiğin zarar görmesi sonucu oluşan hasarlar
    
2. Köprünün alçak olması
    
3. Sap yamukluğu (sap atması)
    
4. Perdelerin (fretlerin) ayarsızlığı veya perdelerin eskimesi sonucu oluşan perdelerdeki hasarlar ile fretlerde oluşan dengesizlik
    
5. Dengesiz tel yükseklikleri
    
6. Eskiyen teller
    
7. Mevsim geçişleri sonucu oluşan hava değişimleri (geçicidir sürekli o cızırtı olmaz)
    

Gitar derslerine ihtiyacın varsa linkten konumuna en yakın öğretmen araştırması yapabilirsin.

Haydi şimdi bu konuları daha detaylı konuşalım. Eşik alçak kaldığı için teller fretlere çarpıyor olabilir. Bunu çözmek için eşik seviyesinin düşürülmesi gerek yani gitar eşiğinizin değiştirilmesi gerek. Farklı boyutta bir eşik takılabilir. Köprü alçak ise bir tornavida yardımı ile vidaları sıkarak ya da gevşeterek telleri olması gereken seviyeye getirebilirsiniz. Çok uzun suredir kullanılan bir gitara sahipseniz sap yamukluğu olabilir bunun olma ihtimali az tabi. (Elektro gitarlar hariç onlarda daha sık oluyor.) Truss rod yani bir diğer adıyla sap mili ,herkesin anlayacağı dilde söylersek gitar klavyesinin içinde bulunan çelik, mekanizmasına sahip bir gitar kullanıyorsanız bunu uygun alyanı kullanarak sap yamukluğunu düzeltmeniz mümkün. Alyan girişi akustik ve klasiklerde genelde ses deliği kısmında bulunur. Elektro gitarlarda ise burgu kısmına yakındır. Klasik gitarların birçoğunda bu mekanizma yoktur. (Bazı pahalı gitarlarda olabiliyor.) Bu mekanizma gitarınızda yoksa ve gitarınızda sap atması olduysa maalesef yapılacak bir şey yok. Perdelerin (fretlerin) ayarsızlığı veya perdelerin eskimesi sonucu oluşan perdelerdeki hasarlar ile fretlerde oluşan dengesizlik de sebeplerimiz arasında yer alıyor demiştik. Tesviye işlemi ile (Düzensiz eriyen fretlerin hizalanması veya fretlerin aynı seviyeye getirilmesi demek.) fretler aynı seviyeye getirilebilir ya da fretler sökülüp yerine yeni fretler takılabilir. Tel yüksekliklerinden de bu cızırtı oluyor olabilir. Elektro gitarda bu cızırtıyı yaşıyorsanız tellerin yüksekliğini köprü kısmındaki vidaları sıkıp gevşeterek ayarlarsınız. Klasiklerde durum farklıdır. Klasik gitarlarda eşiğin yüksekliği değiştirilir. Telleriniz eskiyse gerilimi bozulacağından cızırtı yapabilir. Bunu çözmek için yeni tel alıp onu takmanız gerek. Tel alırken kaliteli tel almaya ve aldığınız telleri de sık sık değiştirmeye özen göstermelisiniz. Bazen mevsim geçişlerinde de cızırtı olabiliyor demiştik. Teller havaya göre genleşip büzülebileceği için teller olması gerektiğinden farklı gerilim uyguluyor olabilir. Merak etmeyin bu geçicidir. Akordunuzu yaparsınız ve hava sıcaklığı sabit bir değerde kalmaya başlayınca da teller de o hava şartına uyum sağlar. Cızırtı kendiliğinden geçer.

Online gitar dersleri almak istiyorsan linkten en iyi öğretmenleri inceleyebilirsin.

Birçok sebep olduğundan dolayı sebebini doğru tespit edememiş olabilirsiniz haklısınız da. Bu sebepleri tespit edebilmek için gitar konusunda oldukça iyi olmanız gerek. Bazen milimetrelik farklar bile sorun oluşturur. Sebebinden emin olmak için milimetrik cetvellerle de ölçümler yapılır. Bu yüzden İyi bir luthier (Luthier sözcüğünü telli çalgı ustası veya gitar ustası olarak da düşünebilirsiniz.) bulup ondan da bilgi almanız tavsiyemdir. O bu çözümlerden birini yapacaktır. Ayrıca fret değisimi ya da tevsiye gerekiyorsa bunu yapmanız çok zor. Hem bu işin aletlerine ihtiyaç duyarsınız hem de gitara zarar verebilirsiniz. Tesviye ve fret değişimi işlemlerini yapmak oldukça zordur. O yüzden gitarınızı bu işte profesyonel birine göstermenizde fayda var.  İyi gitar çalmak için nelerde dikkat edilmeli başlıklı makalemizi linkten incelemizi tavsiye ederiz. 

Konuyu Platon'un şu sözüyle kapatmak istiyorum: ''İnce bir müzik hassasiyeti, en medenileştirici eğitim aracı olabilir.''