Kurnazlık Ile Ilgili Atasözleri Ve Anlamları

H ile Başlayan Atasözleri ve Anlamları

Hak yerini bulur.

Hak ve adalet her zaman bir şekilde yerini bulur. Her zaman gerçekler ortaya çıkar. Genelde zor durumda olan ve haksızlığa uğrayan kişilerin bir şekilde hak ettiklerine kavuşmasını anlatan bir rüyadır.

Hatasız kul olmaz.

Hiçbir insan kusursuz. Değildir. İnsanları oldukları gibi kabul etmek gerekir. Çünkü herkesin farklı da olsa bir kusuru mutlaka vardır. Suç işleyebilir, yanlışa düşebilir ya da cahillik yapabilir.

Her yiğidin bir yoğurt yiyişi vardır.

Herkesin kendine göre bir çalışma şekli ve yaşam standardı vardır. Herkes bir işi farklı şekilde yapar ve başarı kazanır. Kişilerin karakteri, iş yapma becerisi birbirinden farklılık gösterir.

I-İ Harfi ile Başlayan Atasözleri ve Anlamları

Isıracak it dişini göstermez.

Bu atasözü bir kişi eğer kötülük yapacak ise bu durumu etrafına belli etmez. Sessiz bir şekilde hareket eder. Bu nedenle patırtı gürültü yapanları değil sizlere sinsice yaklaşan insanları dikkate almanız gerektiğini anlatır.

İki baş bir kazanda kaynamaz.

Fikir ve eğilimleri farklı olan kişilerin aynı ortamda olmayacakları üzerinde durulan bir atasözüdür. Görüş ayrılıkları nedeniyle bu kişiler bir iş yapamazlar.

İki cambaz bir ipte oynamaz.

Kurnazlık bakımından eşit olan kişilerin bir iş üzerinde kesinlikle çalışamamalarını anlatır. Birbirlerini atlatmak konusunda birbirleri ile yarışırlar.

Dürüstlük, toplum içinde her ne vasıfta olursa olsun, her insandan kayıtsız şartsız beklenen bir harekettir ve kişinin doğruluğu kalitesini belirler. Instagram, Facebook ve Whatsapp gibi sosyal medya platformlarında da kısa ve uzun dürüstlük, mertlik, doğruluk ve adamlık sözleri bu duruma vurgu yapmak için sık sık kullanılıyor. Siz de en beğenilen dürüstlük ile ilgili sözleri istediğiniz mecrada kolaylıkla paylaşabilirsiniz.

DÜRÜSTLÜK İLE İLGİLİ SÖZLER!

• Dürüstlük; bütün yaratılmışlara şefkat ve merhametle yaklaşmaktır.
• Dünyada dürüst insanı kandırmaktan daha kolay bir şey yoktur.
• Büyük olma yolundaki ilk adım, dürüst olmaktır. (Samuel Johnson)
• Doğru söyleyeni dokuz köyden kovarlar.
• Dürüstlük; her ortamda tutarlı ve onurlu duruşunu muhafaza edebilmektir.
• Bir yalan bin doğruyu yok edebilir.
• Hesabı temiz olanın muhasebeden korkusu olmaz.

• Dostlarınızın sizinle olmasını istiyorsanız, siyasi hayatınızda daima doğruluktan yana olun.
• İnsana kalabilecek en değerli miras dürüstlüktür.
• Akıl bir ağaç, dürüstlük ise meyvesidir.
• Biri size “dürüst insan” diye bir şey yoktur derse, o kişinin bir düzenbaz olduğuna inanın. (George Berkelay)
• Dürüstlük; Allah'ın ve Rasûlü'nün çizdiği rotadan ayrılmamaktır.
• Dürüstlük dünyaya bedeldir.
• Ya olduğun gibi görün ya da göründüğün gibi ol.

• Dürüstlük, her derdin devasıdır.
• Dürüstlük; gerçeği eğip bükmeden, çarpıtmadan, kıvırtmadan söylemektir.
• Ey dürüstlük, bana doğru yolu göster.
• Dürüstlük; zorlukları görünce yalpalamamaktır.
• Dürüstlük; konulan bütün kurallara uymak ve fakat keyfî davranışları terk etmektir.
• Doğruluk en büyük fazilettir, her zaman doğruluk peşinde olanın içi rahattır.
• Dürüstlüğü elde etmek zor gibi görünse de aslında kolaydır.

• İnsanın araması gereken ilk şey dürüstlüktür.
• Aç gözlülerden dürüstlük, soysuzlardan vefa bekleme.
• Doğruluğu elde etmek kolay ama onu sürdürmek zordur.
• Tarafsız bile olsam, yine doğruyu söylerim.
• Dürüstlük; haksızlık yapana yanlış yaptığını uygun bir şekilde söyleyebilmektir.
• Dürüstlük; başkalarının haklarına saygı göstermektir.
• Dürüstlük taslayan insanlar, kusurlarını başkalarından ve kendilerinden gizleyenlerdir, gerçek dürüst insanlarsa bu kusurlarını iyi bilen ve itiraf edenlerdir. (François de La Rochefaucauld)

• Akıllı, bilgin, zengin olmak zorunda değiliz ama dürüst olmak zorundayız.
• “Mü"minler, birlikleri görünce, “İşte bu, Allah"ın ve Resûlünün bize vaad ettiği şeydir. Allah ve Resûlü daima dürüst olmuşlardır (doğruyu söylemişlerdir)” dediler. Bu, onların ancak imanlarını ve teslimiyetlerini artırmıştır.” (Ahzab suresi, 22)
• Dürüstlük pahalı bir mülktür, her insanda bulunmaz. (Hz. Ömer)
• Doğruluk tüm erdemlerin temelidir, insanlar doğruluktan şaşmazlarsa etraflarına güneş misali ışık saçarlar.
• Hayat, acılarla doludur, bunu kabullenmek gerekir; hayatta tek dileğim akıllı ve dürüst olmaktır, bu özelliklere sahip olamamaktan korkuyorum.
• Dürüstlük; hayatın bütün alanlarında en güzel tutum ve davranışları sergilemektir.
• Diğerlerine karşı dürüst olmadan, kendine karşı dürüst ol. (William Shakespeare)

• Doğruluğun ne olduğunu bilmeden onun hakkında konuşamayız.
• Dürüstlük; karşılaştığı hâdiseleri abartmadan gördüğü ve duyduğu şekliyle anlatmaktır.
• Yalan geçici, doğru ise sürekli olarak kurtarıcıdır.
• Bu dünyada her şey mümkündür, hatta doğrunun yalanı yenmesi bile!
• Konuşmalarında, davranışlarında, yaptığın işlerde daima dürüst ol.
• Sıkıntılarımızın yarısı, cesaret gösterip doğruyu söylemememizden kaynaklanır.
• Dürüstlük; hiçbir zaman adaletten ayrılmamaktır.

• Arzuların seni yanlış yollara yöneltebilir, ona karşı koymayı becerebilirsen mutlu bir hayatın olur.
• Bilimi süsleyen doğruluktur.
• “De ki: “Allah, daima dürüst olmuştur (doğru söylemiştir). Öyle ise hakka yönelen İbrahim"in dinine uyun. O, Allah"a ortak koşanlardan değildi.” 3Al-i İmran suresi, 95 (Al-i İmran suresi, )
• Güçsüzler dürüst olamazlar.
• Dürüstlük; Allah"ın emrettiği şekilde temiz kalpli olmak ve içindeki iyi sese kulak vermektir.
• Dürüst olmak cesaretini gösteren kimse, hiçbir zaman yalan söylemek ihtiyacını duymaz. (George Herbert)
• Dürüstlük; birilerinin acıları üzerine mutluluk kurmaya kalkışmamak ve hiçbir kimseye zulmetmemektir.

• “Allah dedi ki: “Bu, dürüst insanlara, dürüst olmalarının yarar sağladığı gündür. Onlar için, içinde ebedi kalacakları, altından ırmaklar akan cennetler vardır. Allah onlardan razı oldu, onlar da O"ndan razı olmuşlardır. İşte büyük "kurtuluş ve mutluluk" budur.” (Maide suresi, )
• Dürüstlük doğruluğu içerir ama ondan da öte bir şeydir. Doğruluk, gerçeği söylemek; yani sözlerimizi gerçeğe uydurmaktır, dürüstlük ise gerçeği sözlerimize uydurmak; yani sözümüze bağlı kalmak ve beklentileri gerçekleştirmektir. (Stephen R. Covey)
• Dürüstlük; her yerde, her zaman ve her konuda, kendi aleyhimize de sevdiklerimizin aleyhine de olsa, sadece doğruların ve dürüstlerin yanında, yanlışların ve yanlış yapanların karşısında yer almaktır. (Nisa/)
• Dürüstlük kişinin bildiğini söylemekle İşine geleni söylemek, arasında yaptığı seçime dayanan bir ahlak sorunudur.
• Dürüst olmaktan korkma Kaybedeceğin en fazla yanlış insanlar olur.
• Düşünmeden öğrenmek faydasız. Öğrenmeden düşünmek tehlikelidir
• En tehlikeli yalanlar hakikatlerin ılımlı bir biçimde çarpıtılmış halidir.

• Dürüst olmak hayatınızdan yanlış olanları temizler.
• Bir insanın sevdiği insana verebileceği en güzel hediye dürüstlüğüdür.
• Herkes dürüst bir insan istiyor ama hiç kimse dürüst insanı sevmiyor.
• Samimiyetin belirtisi gözler, dürüstlüğün ifadesi de tutulan sözlerdir.
• Güçlü olmanın türlü yolları vardır. Dürüst olmanın bir tek.
• İyi, dürüst ve doğru olanlar kaybetmez. Kaybedilir!
• Dürüstlük bedenindeki ruha verilen hükümdarlıktır. Taviz verirsen kendi hükümdarlığında köle olursun.

• Bir insan parmağını başkasına uzatınca, üç parmağın da kendisine uzatıldığını unutmamalıdır.
• Dürüst insan, incindiği zaman uzaklaşır ve hiçbir şey söylemez.
• Bence bir ilişkide en önemli şey dürüstlüktür.
• Hiçbir miras doğruluk kadar zengin değildir.
• Doğru ırmak, eğri yataklar içinden akar.
• Dostlarını tanımak mı istiyorsun "HATA" yap!
• Yalandan kim ölmüş demeyin; güven ölür, sevgi ölür ve dostluk ölür.

• Ne mutlu onlara, ilk hatalarında tuzağa düşerler.
• Dürüstlük pahalı bir mülktür, ucuz insanlarda bulunmaz.
• İnsanın yalnızca gerçeğin ne olduğunu bilmesi yeterli değildir; doğruyu istemesi ve yapması da gerekir.
• Doğruluk, sonsuzluğun güneşidir; nasıl olsa doğar.
• Dürüst insan, incindiği zaman uzaklaşır ve hiçbir şey söylemez.
• Doğru yolda yürüyen bir topal, yoldan çıkan bir koşucuyu geçer.
• Dürüst olmakla, dürüstü oynamak aynı şey değildir.

• Doğruluk, prensiplerin, karakterin ve bağımsızlığın ruhunu oluşturur.
• Yalan zeka işidir, dürüstlük ise cesaret. Eğer zekan yetmiyorsa yalan söylemeye, cesaretini kullan da dürüst olmayı dene. (Victor Hugo)
• Dürüst bir kadının güzelliği ateşe benzer; yaklaşmayana hiçbir zararı dokunmaz. (Cervantes)
• Eski dost düşman olmaz, olsa da dürüst olmaz.
• Dürüst insan kendine hakim olabilmek için sürekli kendi kendisiyle mücadele halindedir.
• Dürüstlük; tek başına kalsa bile kartallar gibi yalnız uçmak, ama dosdoğru yoluna azim ve kararlılıkla devam etmektir.
• Aralarında ufak tefek dargınlıklar olsa bile eski dostlar birbirlerine düşman olmazlar, yeni kazanılan dostlarla arada henüz sıkı bir bağ oluşmadığı için bu durum söz konusu değildir.

• Dürüstlüğün, kurala ihtiyacı yoktur.
• Benim sloganım, konsantrasyondur. Fakat ondan önce, dürüstlük ve üretim gelir.
• Doğruları korumaktan korkmayınız.
• Eğer dürüst yaşamışsak, nasıl öleceğimizi düşünmemize hiç gerek kalmaz. (Robert Burns)
• Beni kandırabilirsin ama, aslında kendini kandırıyorsun.
• Dürüstlük elmas gibidir, aydınlıkta daha çok parlar ve değeri daha çok belli olur.

KISA VE UZUN DÜRÜSTLÜK, MERTLİK, DOĞRULUK VE ADAMLIK SÖZLERİ

• Bilgili ve akıllı dürüstlük, en iyi siyasettir. Kurnazlık politikası ise, cehaletin ve samimiyetsizliğin müşterek malıdır.
• Dürüstlük; başkalarına söz verdiği zaman sözünde durmaktır.
• Dürüst insan her zaman gerçeği söyler, akıllı insan ise yalnız zamanında. (Bernard Shaw)
• Dürüst insanın hem bedeni hem ruhu rahattır.
• İnsanların hem içi hem de dışı temiz olmalıdır.
• Dürüstlük; bütün iyiliklerin ve güzelliklerin temelidir.
• Göründüğün gibi ol, olduğun gibi görün.

• Dünyada lekesiz bir alından, daha güzel bir şey var mı? (Hz. Ali)
• Doğru insan, söyledikleri ile yaptıkları birbirini tutmamasından utanç duyar.
• Doğruluk dışındaki hiçbir düşünceyi ne kafanızda ne de yüreğinizde yaşatın.
• Dürüstlük bir hazineye benzer, ortaya çıktığında taraftarları çoğalır; yalan ise gizli ateşe benzer, yanmaya başlayınca kötülükler ortaya çıkar.
• Dürüstlük, en iyi siyasettir. (Japon Atasözü)
• Dürüstlüğü kanıtlamanın en önemli yollarından biri, o sırada yanınızda olmayan kişilere sadakat göstermektir. (Stephen R. Covey)
• Dürüstlük; insanın kendisine verdiği sözü tutmasıdır.
• Abartma, dürüst insanların yalanıdır. (seafoodplus.info Maistre)

• Eğer dürüstsen zarar görmezsin.
• İyi ama dürüst olmayandan uzak dur.
• Dürüstlük; bütün kötülüklerin anası olan yalanı terk etmektir.
• Düz yol varken, eğri yola sapmak akıl karı değildir.
• Dürüstlükle namus, beraber bulundukları tüm hisleri süslerler. (seafoodplus.infoau)
• Yalan bir yıl koşar, doğru onu bir anda geçer.
• Dürüstlük; emanete riâyet etmek ve emâneti hak edene vermektir.
• Doğruluk, değeri her yerde aynı olan altın gibidir.
• Daima dürüst insanların gözü önünde bulunmak istemek, gerçekten dürüst olmak demektir. (La Rochefoucauld)
• Düşünceleriniz yenilse bile, dürüstlüğünüz zafer çığlığı atmalıdır. (seafoodplus.infoche)

International Journal of Languages’ Education and Teaching Volume 6, Issue 3, September , p. Received Reviewed Published Doi Number /ijlet Meaning Attributes of Numbers in Proverbs and Idioms Mustafa ULUTAŞ 1 & Zekerya BATUR 2 ABSTRACT Proverbs and idioms; are the most precious elements that reflect the cultural infrastructure, vocabulary and richness of a nation. It is important to examine and analyze the social life style of a nation, their preferences and experience of using languages with different points of view. It is known that Turkish proverbs and idioms are examined from different perspectives by researchers. It is noteworthy that has been uncovered of a wide variety of things of this precious asset of the element of speech. Turkish proverbs and idioms, when examined, reveal different gates and is a cultural palace that reaches new knowledge and ideas about culture and language. From this point on in this study, it is aimed to determine the frequencies of the proverbs and idioms in which the numbers take place and meanings numbers attribute these. The Dictionary of Proverbs and Idioms prepared by the Turkish Language Association in the general network environment is scanned in terms of numbers used in proverbs and idioms. The frequencies of the proverbs and idioms detected in the scanning were determined. It has been attempted to determine the meanings these numbers attribute. These proverbs and idioms that are coded in meaning by researchers and field experts grouped under “communication, actions, human relations, behaviors, personality characteristics and situations" themes. Based on the codes and themes set out, a number of evaluations have been made about the meanings which numbers attribute the proverbs and idioms. Key Words: Proverb, idiom, number, frequency level, meaning. Sayıların Atasözü ve Deyimlere Yükledikleri Anlamlar ÖZET Atasözleri ve deyimler; bir milletin kültürel alt yapısını, söz varlığını ve zenginliğini yansıtan en kıymetli unsurlardandır. Bir milletin toplumsal yaşam biçimi, dili kullanma tercihi ve tecrübelerini ortaya çıkarmada bu söz unsurlarının farklı bakış açılarıyla incelenip ele alınması önemli görülmektedir. Geçmişten günümüze Türk atasözü ve deyimlerinin araştırmacılar tarafından farklı yönlerden irdelendiği bilinmektedir. Söz varlığı unsurunun bu değerli hazinesinin, bünyesinde barındırdığı çok çeşitli konunun gün yüzüne çıkarıldığı dikkat çekmektedir. Türk atasözü ve deyimleri, her incelendiğinde bambaşka kapıların aralandığı, kültür ve dile ilişkin yeni bilgi ve fikirlere ulaşılan bir kültür sarayıdır. Bu noktadan hareketle bu çalışmada, sayıların yer aldığı atasözü ve deyimlerin sıklıklarını ve sayıların sözlere yüklediği anlamları belirlemek amaçlanmıştır. Türk Dil Kurumu tarafından genel ağ ortamında hazırlanmış olan Atasözleri ve Deyimler Sözlüğü, sayıların kullanıldığı atasözü ve deyimler açısından taranmıştır. Yapılan tarama sonucunda belirlenen atasözü ve deyimlerin kullanılan sayılara göre sıklıkları belirlenmiş ve bunların sözlere yükledikleri anlamlar tespit edilmeye çalışılmıştır. Araştırmacılar ve alan uzmanları tarafından anlam bakımından kodlanan bu atasözü ve deyimler “iletişim, eylemler, insan ilişkileri, davranışlar, kişilik özelliği ve durumlar” temaları altında toplanmıştır. Belirlenen kodlar ve temalardan hareketle, sayıların atasözü ve deyimlere kattıkları anlamlarla ilgili birtakım değerlendirmelerde bulunulmuştur. Anahtar Kelimeler: Atasözü, deyim, sayı, sıklık düzeyi, anlam 1 Arş. Gör. Dr., Uşak Üniversitesi, [email protected] 2 Doç. Dr., Uşak Üniversitesi, [email protected]  IJLET , Volume 6, Issue 3 1. Giriş Atasözü kavramı Türk Dil Kurumunun hazırladığı Türkçe Sözlük’te “Uzun deneme ve gözlemlere dayanılarak söylenmiş ve halka mal olmuş, öğüt verici nitelikte söz, deme, mesel, sav, darbımesel” şeklinde ifade edilmekteyken; deyim “Genellikle gerçek anlamından az çok ayrı, ilgi çekici bir anlam taşıyan kalıplaşmış söz öbeği, tabir” (Türk Dil Kurumu, ) olarak açıklanmaktadır. Ulusal varlıklardan olan atasözleri; öğüt özelliği taşırlar, ders ve ibret vericidirler, yol göstericidirler. Atasözleriyle desteklenen davranışlar kabul görür. Atasözleri inandırıcı ve etkileyici özelliğe sahiptirler. Deyimler ise yol gösterme amacı gütmezler; bir kavramı çekici, hoş bir anlatımla ifade ederler. Atasözleri gibi genel kural niteliğindeki sözler değillerdir. Bununla birlikte bazı deyimler, biçim benzerliğinden dolayı atasözleriyle karıştırılırlar (örn. Atı alan Üsküdar’ı geçti; Armut piş, ağzıma düş; Bu perhiz ne, bu lahana turşusu ne?) (Aksoy, ). Eski, adsız, kutsallaşmış millî değerlerimiz olan atasözleri, edebî eserler gibi sadece belli bir sınıfın, zümrenin anladığı ürünler değildir. Kültürel mirasımızın en önemli kaynaklarından olan bu sözler halkın tamamının zevk duyduğu, hayran olduğu, saygı gösterdiği ve geçmişten günümüze en kuvvetli toplumsal tanıklar olarak ileri sürdüğü kılavuzlardandır (Aksoy, ). Atasözlerinin sahip olduğu eskilik özelliği, bir maksadı özel şekilde anlatma vasıtası olan deyimlerde atasözlerinde olduğu kadar önemli değildir. Deyimlerin de çoğunun eski zamanlardan kaldığı bilinmektedir. Bunun yanında dilimiz yeni birçok deyim kazanmakta ve bu deyimler atasözleri kadar eskimeden dilimizdeki yerini almaktadır (Aksoy, ). Atasözleri ve deyimlerin benzer ve farklı yanlarını irdeleyen Hatiboğlu’na göre ( ) atasözlerinin hepsi deyim kuvvetindedir ve deyim gibi kullanılabilir. Ancak deyimlerin hiçbiri atasözü kuvvetinde değildir. “Çünkü deyimler, hazır şekil, tekniktir, anlatım gücüdür, anlatım kalıbıdır. Atasözleri ise, uygun bir kalıp içinde önemli bir anlam, bir yol gösterici, hazır bir akıldır.” Atasözleri ve deyimlerin; milletlerin kültürel birikimini geleceğe taşıyan dillerini yansıtması, dilin yapı taşı olan kelime ve kelime gruplarını yaşatması bakımından, küreselleşmenin büyük bir hızla tüm toplumlara yayıldığı günümüz dünyasında, millî benliğin korunmasında oldukça işlevsel olduğu düşünülmektedir (İçel, ). “Bir milletin dilinde oluşan deyimler ve atasözleri tarihî enginlik, estetik güzellik ve bir milletin anlayışının her yönüyle derinliğini yansıtan en değerli hazinelerdir.” (Cemşidov, 3’ten aktaran Altaylı, ). Geleneksel halk kültürü unsurlarından olan atasözleri ve deyimler, geçmişten günümüze sözlü gelenekte yaşayarak Türklerin kendi varlıklarını korumalarında önemli bir yere sahip olmuştur (Yardımcı, ). Atasözleri ve deyimleri inceleyerek kültür tarihi açısından bizlere ışık tutacak pek çok bilgiye ulaşmak mümkün görünmektedir (Sağlam, 45). Toplumun gelenek görenekleri ile sosyal yaşam, dinî yaşam, ekonomi, eğitim, millî değerler ve daha birçok kültürel unsurun geçmişten günümüze aktarılmasında önemli bir vasıta olan atasözlerinin araştırmacılar tarafından çeşitli sınıflandırmalara tâbi tutulduğu bilinmektedir (Çobanoğlu, ; Oy, ; Soykut, , Yurtbaşı, a). Yine benzer şekilde deyimlerin de kavram özellikleri, şekil ve söz dizimi özellikleri ile işlevlerine göre sınıflandırıldığı görülmektedir (Sinan, ; Yurtbaşı, b). Geçmişten günümüze atasözleri ve deyimler çeşitli açılardan incelenmiş ve değerlendirilmiştir. Atasözleri ve deyimlere yönelik çalışmalar incelendiğinde, içerisinde sayıların geçtiği atasözleri ve deyimlerin sıklık durumları, bu atasözü ve deyimlerin taşıdıkları anlamlar ya da sayıların bu sözlere ne gibi anlamlar kazandırdığına yönelik çalışmaların eksikliği dikkat çekmektedir. Sayıların Türk kültüründe önemli bir yere sahip olduğunu söylemek yanlış olmayacaktır. Gündelik hayatımızda sık sık kullandığımız sayıların, kullanıldığı birtakım bağlamlara göre dinî inançlardan izler taşıdığını söylemek mümkündür (Küçük, ). Yine sayıların Türk halk inanışlarında ve Türk kültüründe mitolojik birtakım özellikleri yansıttığı da görülmektedir (Durbilmez, , Durbilmez, ). Coşar ( ), sayıların dildeki diğer sözcükler gibi gündelik hayatın yanında onu aşan bir boyutta başka işlevlerle de kullanıldığını, bu kullanım biçimlerini belirleyen unsurların da kültürel ilişkide bulunulan diğer toplumlardan da izler taşıyan kültür ve sosyal yaşantı olduğunu belirtmekte ve sayıların işlevi ile ilgili olarak şu ifadeleri kullanmaktadır: Sayılar, sayma, ölçme, tartma vb. işlere bağlı olarak birimleri ifade etmede kullanılan sözcüklerdir. Akrabalık ve organ adları yanında zamirlerle beraber dillerin temel kelimeleri arasında gösterilirler. Ait oldukları toplumun kültürünü belirttikleri gibi yüklendikleri anlamlarla ilişkili olarak kültürün taşıyıcısı özelliği de gösterirler. Bu yüzden sayılar, dillerin karakteristik özelliklerini yansıtan sözcükler arasındadır. International Journal of Languages’ Education and Teaching Volume 6, Issue 3, September  IJLET , Volume 6, Issue 3 Türk kültüründe, kullanıldığı bağlamlara göre çok farklı anlamlar ifade eden ve oldukça işlevsel özellikler taşıyan sayıların söz varlığı unsurlarımızdan atasözleri ve deyimlerdeki kullanım sıklıkları ve sözlere kattığı anlamların incelenmesinin alana katkı yapacağı düşünülmektedir. Konuyla ilgili olarak Hirik ()’in yaptığı çalışmayı örnek göstermek mümkündür. Araştırmacı yaptığı çalışmada, Türk dünyası atasözlerindeki sayılar ve bunların anlam alanlarını farklı lehçelerden karşılaştırmalı olarak ele almıştır. Çalışmada, lehçelerde ortak olarak yer alan atasözlerinden birkaçı örneklendirilmiş ve bunların anlamları üzerinde durulmuştur. Yine Sinan () da “Türkçenin Deyim Varlığı” adlı eserinde deyimlerde sayılar konusunu ele almış ve hangi sayının kaç deyimde geçtiği ile ilgili tespitlerde bulunmuştur. Ayrıca bu deyimlere birkaç örnek de eklemiştir. Yapılan çalışmalara bakıldığında içerisinde sayıların geçtiği atasözlerinin tematik olarak incelenmediği, atasözü ve deyimlerin sıklık ve anlam bakımından bütünüyle ele alınmadığı görülmektedir. Bu çalışma, alandaki bu eksikliği giderebilmek adına atasözleri ve deyimlerde kullanılan sayılara odaklanmaktadır. Sayıların atasözleri ve deyimlerde kullanım sıklıklarını tespit etmek, bu sözlerin taşıdıkları anlamları tematik olarak sınıflandırmak amaçlanmaktadır. 2. Yöntem Bu çalışmada nitel araştırma desenlerinden etnografik araştırma yöntemi kullanılmıştır. Etnografik çalışmanın amacı, insanların kültür-yaşam ilişkilerinin incelenmesidir (Lehtonen, ). Bu yaklaşımda incelenen kültür veya grubun mümkün olduğu kadar yeniden yapılandırılmasını sağlamak önemli görülmektedir (LeCompte ve Preissle’den akt. Cohen, Manion ve Morrison, ). Etnografik araştırma, sürekli olarak yazmayı ve yeniden yazmayı içeren bir süreçtir. Araştırmacı, yaptığı çalışma boyunca bilgi ve düşünceleri kaydeder. Veri toplama aşamasında, toplanan bilgileri analiz etmek ve birtakım değerlendirmelerde bulunmak kaçınılmazdır. Bu analiz ve değerlendirme, sürecin önemli bir bileşenidir ve ele alınması gereken eksik parçaların görülmesini sağlar. Ayrıca, henüz odaklanılmayan düşünce ve soruların açığa çıkarılmasına da hizmet eder (Murchison, 20). Verilerin Toplanması Çalışmada yer alan atasözleri ve deyimler, Türk Dil Kurumu tarafından hazırlanan genel ağ (çevrimiçi) ortamında, Atasözler ve Deyimler Sözlüğü’ndeki sayılar taranarak elde edilmiştir. Verilerin İncelenmesi Türk Dil Kurumunun Deyim ve Atasözleri Sözlüğü’nde içinde sayı geçen sözler taranarak belirlenmiştir. Alfabetik olarak sıralanan sözler, araştırmacılar tarafından incelenmiştir. Bu incelemeler sırasında kodlar belirlenmiştir. Sayıları içeren sözler belirlenen kodlara göre incelenerek yeniden sınıflandırılmıştır. Araştırmacılar tarafından yapılan kodlamalar, Türkçe Eğitimi alanındaki dört uzmana gönderilmiştir. Çalışma, uzmanların görüşleri doğrultusunda tekrar gözden geçirilerek içerik analizine tâbi tutulmuştur. Yapılan içerik analizine göre kodlanan sözler temalara ayrılmıştır. International Journal of Languages’ Education and Teaching Volume 6, Issue 3, September  Mustafa ULUTAŞ & Zekerya BATUR 3. Çalışmanın Sınırlılıkları 1. Sadece “bir” sayısının geçtiği atasözü ve deyimler bu çalışmaya dâhil edilmemiştir. 2. Aynı atasözü ve deyimde geçen sayılar, kodlama ve temalandırmada bir kez dikkate alınmıştır ancak toplam sayılar verilirken bu atasözleri ve deyimler her iki sayıya da dâhil edilmiştir. Örneğin “Altı olur, yedi olur, hep Allah’ın dediği olur.” atasözü “altı” başlığında ele alınmış ancak içerisinde “yedi” sayısı da geçtiği için toplam sayılarda “yedi” sayısıyla ilgili atasözleri içerisinde de sayılmıştır. 4. Atasözü ve Deyimlere İlişkin Bulgular ve Yorumlar Bu bölümde sayıların yer aldığı atasözü ve deyimlerin sıklıkları; sayıların atasözü ve deyimlere kattığı anlamların kodları, temalar ve sözler yer almaktadır. Atasözü ve deyimlerde sayılara yüklenen anlamlar nicelik açısından değerlendirildiğinde dikkat çekici sonuçlar ortaya çıkmaktadır. Sayılar ardışık olarak sıralandığında, kullanım sıkları tablodaki gibi ortaya çıkmaktadır: Tablo 1. Tabloda da görüldüğü gibi hem atasözü hem de deyimlerde en fazla International Journal of Languages’ Education and Teaching Volume 6, Issue 3, September  IJLET , Volume 6, Issue 3 kullanılan sayının 2; sırasıyla , 40, 9, 10 ve 7 atasözlerinde; , 4, 40, 10 ve 9 sayılarının ise deyimlerde en fazla kullanılan ilk beş sayı olduğu belirlenmiştir. Yapılan incelemelerde atasözü ve deyimler iletişim, eylemler, insan ilişkileri, davranışlar, kişilik özellikleri ve durumlar temaları altında toplanmıştır. Tema ve kodlara ilişkin sözler aşağıda verilmiştir: İletişim Tablo 2. İki sayısının hem atasözü hem de deyimlerin içinde dikkatli dinlemeye ya da konuşmaya işaret ettiği görülmektedir. İki sayısıyla kurulan atasözleri ve deyimler incelendiğinde “iletişim” temasının altında sayıların şu kodları oluşturduğu görülmektedir: anlaşamama, anlaşma sağlama, az konuşma, dikkatli dinleme, dikkatli konuşma, konuşma becerisi ve sohbet. İletişim teması incelendiğinde “iki” sayısının en çok kullanılan sayı olduğu görülmektedir. Eylemler Tablo 3. Dolayısıyla eylemler sözlü ifadelerin pekiştirilmesi ve eylemlerin uzun süre akılda kalmasına yardımcı olan unsurlardır. Eylemler teması incelendiğinde, akıllı davranmaktan üretkenliğe kadar sayıların sözlere farklı anlamlar kattığı görülmektedir. Bu bağlamda sayılar, eylemelerin etki etme derecelerini artırmıştır. Ayrıca sayıların sözlerde, vazgeçmeme, mücadele etme ve fazlasını elde etme gibi anlamları da güçlendirdiği belirlenmiştir. İnsan İlişkileri Tablo 4. Bu kurallar aracılığıyla insanların sağlıklı iletişim kurabilme becerileri gelişmektedir. Bu süreçte birçok faktör etkili olabilmektedir. Bunların başında birlik olma, değer verme, memnun etme, yardımlaşma, iyilik yapma, sevgi ve dostluk gelmektedir. İnsan ilişkileri teması altında da belirtilen faktörlerin vurgulandığı görülmektedir. İncelenen sözlerde sayıların aldatma, ilgilenme, dostluk, insan ilişkileri, kardeşlik, kurnazlık, liderlik, memnun olma/etme, tanıma, yardımlaşma, içini dökme, iyi niyet ve iyilik gibi anlamları kattığı belirlenmiştir. Bunun yanında sayıların, kullanılan kelimeler arasında güçlü bir anlam ilişkisi kurduğu ortaya çıkmaktadır. Davranışlar Tablo 5. Bu hareketlerin oluşumunda aile, arkadaş, okul ve kişinin kendi iç dünyası etkili olabilmektedir. Dolayısıyla davranışların yapılma nedenlerini sadece bir olay ya da olguya dayandırarak yorumlamak mümkün olmamaktadır. Davranışlar teması altında ele alınan sözlerde de görüleceği üzere sayılar, sözlere birçok farklı anlam katarak anlatımı güçlendirmiştir. Sayılar; abartı, bahane üretme, dedikodu, hırs, iftira, sorumluluk, vurdumduymazlık gibi çeşitli anlamları atasözü ve deyimlere katmışlardır. Kişilik Özellikleri Tablo 6. Bu süreçte özellikle çocukluk döneminde yaşanılan olumlu ya da olumsuz olaylar, bireyin gelecekteki kişiliğini şekillendirebilmektedir. Çocuk büyüdükçe çocuğun kime benzediği, hangi yönüyle aile ya da akrabalarının özelliğini taşıdığı, sürekli aile üyeleri ya da çevre tarafından dillendirilmektedir. Sözlerde de bu yaklaşım çok açık bir şekilde International Journal of Languages’ Education and Teaching Volume 6, Issue 3, September  IJLET , Volume 6, Issue 3 göze çarpmaktadır. Kişinin toplumda nasıl algılandığı, yaptığı işlerden dolayı kendisine yakıştırılan sıfatların ne olduğunun sayılarla da desteklendiği görülmektedir. Kişilik teması altında sayılar; bireyin becerikli olma, özgüvene sahip olma ve tez canlılık özelliklerini ön plana çıkarmıştır. Durumlar Tablo 7. ”(Türk Dil Kurumu, ) olarak tanımlanmaktadır. İnsanların davranış ve kişilik özellikleri yaşanılan koşullara ve çevreye göre şekillenmektedir. İnsanlar genel olarak içinde bulundukları koşullara göre davranış sergilemektedir. Bu şartlar içinde bireyin davranışla beraber olay ve olgulara bakış açısı da değişebilmektedir. Atasözü ve deyimler de genel olarak uzun bir zaman geçtikten sonra bir olayı ya da durumu tespit ederek oluşmuş; dilden dile geçerek sonraki nesillere aktarılarak gelmiştir. Bu bağlamda sözler durum tespiti yapan en önemli kültürel yapı taşlarının başında gelen hayat deneyimleridir. Durumlar teması altında incelenen sözlere bakıldığında uzun bir gözlem süreci olduğu kolayca anlaşılmaktadır. Gözlemlerin neye göre şekillendirildiği, durumların oluşumunda ne tür faktörlerin etkili olduğu sayılar aracılığıyla daha belirgin hâle getirilmiştir. Sayılar, sözlere hayal kurmadan zor durumda kalmaya kadar çeşitli anlamlar yüklemiştir. Bununla birlikte yaşanılan durumlar sayılarla ilişkilendirilerek betimlenmiştir. 5. Sonuç Atasözü ve deyimler, bir toplumun tarihine, kültürüne ve yaşam biçimine ışık tutan en önemli söz varlıklarının başında gelmektedir. Özellikle atasözleri toplumun olaylara bakış açısı, değerlendirme ve eğlenme biçimini de yansıtmaktadır. Toplumun değer verdiği unsurlar, dilin önemli malzemesi olan atasözü ve deyimlerde yerini almaktadır. Çalışmada da görüldüğü üzere kullanılan her bir sayı sözlere farklı anlamlar katmaktadır. Dolayısıyla sözlerdeki etki gücünü bazen renkler bazen de sayılar artırabilmektedir. Yapılan temalandırmada sayıların kullanıldığı atasözü ve deyimlerde “iletişim, eylemler, insan ilişkileri, davranışlar, kişilik özellikleri ve durumlar” gibi ana başlıklar ortaya çıkmıştır. Ortaya çıkan bu çeşitlilik sayıların sözlere kattığı farklı anlamlar açısından dikkat çekici bir sonuç olarak değerlendirilmektedir. Atasözü ve deyimlerde kullanılan sayılar Türk halk mitolojisinde de kullanılmıştır. Örneğin atasözü ve deyimlerde kullanılan üç sayısı âşıklar tarafından da şiirlerinde; dört, beş, yedi, dokuz, on iki ve kırk sayılarının da özellikle inançla ilgili değerleri dile getirmek için kullanıldığı görülmektedir (Durbilmez, ; Durbilmez, ; Küçük, ;). Bu durum sayıların toplumsal yaşamda önemli bir yeri kapsadığının göstergesidir. Sayılar incelediğinde kişiliği tartmada, adaleti sağlamada ya da beceriyi belirtmede bir ölçme aracı olarak yararlanıldığı dikkat çekmektedir. Bu bağlamda atasözü ve deyimlerde kullanılan sayıların adeta toplumun kodlarını oluşturduğu ve bunlar aracılığıyla sosyal yapının çözümlemesini sağlayan birer şifre olduğu söylenebilir. Sayılar sadece atasözü ve deyimlerde kullanılmamıştır. Bunun yanında Türk kültürüne ait destan, efsane, masal gibi edebi türlerde de yaygın bir şekilde kullanılmıştır (Gökbulut, ; Güvenç, ). Sayıların toplumu ilgilendiren ürünlerde yer almış olması hem dil hem de kültürel zenginlik açısından dikkat çekici noktalardır. Atasözü ve deyimler, kültürel motiflerin önemli bir parçasıdır. Dolayısıyla kültürel ürünlerin hemen hemen tamamında yer almaktadır. Bu çalışmada belirlenen sayılarla halk edebiyatı ürünlerinde yer alan sayıların örtüşmesi kültürel uyumun ve dilin taşıyıcı özelliğinin bir göstergesi olarak değerlendirilebilir. International Journal of Languages’ Education and Teaching Volume 6, Issue 3, September  IJLET , Volume 6, Issue 3 Kaynakça Aksoy, Ö. A. (). Atasözleri ve Deyimler Hakkında II. Türk Dili Dil ve Edebiyat Dergisi, 2(15), seafoodplus.info adresinden tarihinde erişilmiştir. Aksoy, Ö. A. (). Atasözleri ve Deyimler Hakkında IV. Türk Dili Dil ve Edebiyat Dergisi, 2(17), seafoodplus.info adresinden tarihinde erişilmiştir. Aksoy, Ö. A. (). Atasözleri ve Deyimler Sözlüğü 1/Atasözleri Sözlüğü. İstanbul: İnkılâp. Alkayış, M. F. (). Dini İçerikli Atasözleri Üzerine. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 8(27), Altaylı, S. (). Atasözü ve Deyimler Arasındaki Farklar. Karadeniz Araştırmaları, Bahar (25), Altun, M. (). Türk Atasözleri Üzerine Sentaktik Bir İnceleme. Akademik Araştırmalar Dergisi, (Journal of Academic Studies), 6(21), Avcı, C. (). Türk Atasözlerinde Borç ve Borçluluk. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(28), Baş, B. (). Türkçe Temel Dil Becerilerinin Öğretiminde Atasözlerinin Kullanımı. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(12), Bektaş, H. (). Çeşitli Ülkelerin Halk Edebiyatlarında Kadınla İlgili Atasözlerinin Bir Başka Yönü. Türk Dili Dil ve Edebiyat Dergisi, /II(), seafoodplus.info adresinden tarihinde erişilmiştir. Biray, N. (). Türk dünyasının ortak değeri olarak “akıl” konulu atasözleri. Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Velî Araştırma Dergisi, Bahar (81), Bulut, M. (). Türkçe eğitimi ve öğretiminde dil ve kültür aktarımı aracı olarak atasözleri ve deyimlerin önemi. Turkish Studies-International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8(13), Cohen, L., Manion, L. ve Morrison, K. (). Research Methods in Education (5th Edition). London: Routledge Falmer. Coşar, M. (). Alevi-Bektaşi Kültüründe Sayılara Yüklenen Terim Değeri. Türk Kültürü Ve Hacı Bektaş Velî Araştırma Dergisi, (60), Çinemre, S. (). Türk Atasözlerindeki Dinî ve Ahlakî Motiflerin Eğitim-Öğretim Ortamında Kullanılması. Değerler Eğitimi Dergisi, 12(27), Çobanoğlu, Ö. (). Karşılaştırmalı Atasözleri Bağlamında Türk Dünyası Atasözlerinde Sosyo- Kültürel Süreklilik ve Değişme Üzerine Tespitler. Türkbilig, (5), Çobanoğlu, Ö. (). Türk Dünyası Ortak Atasözleri Sözlüğü. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Yayınları. Çolak, F. (). Yerle İlgili Bazı Atasözleri Ve Deyimlerin Mitolojik Bağlantısı. TÜBAR-XXVIII-/ Güz, International Journal of Languages’ Education and Teaching Volume 6, Issue 3, September  Mustafa ULUTAŞ & Zekerya BATUR Dik, T. (). Atasözlerinde adil dünya inancı. Millî Folklor, 22(88), Duman, A. (). Sözlü Kültür Ürünlerimizde Giyim Motifi. Türk Kültürü ve Hacı Bektaşı Velî, (49), Duman, M. (). Türk Atasözlerinde “Ölüm”. Prof. Dr. Fikret Türkmen Armağanı. Ed. Alimcan İnayet-Zeki Kaymaz. ss. İzmir: Ege Üniversitesi Basımevi. Durbilmez, B. (). Kırım Türk Halk Anlatılarında Sayı Simgeciliği, Millî Folklor, 19(76), Durbilmez, B. (). Nahçıvan Türk Halk İnanışlarında Mitolojik Sayılar. Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 3(7), Durbilmez, B. (). Türk Kültüründe Ve Fütüvvet-Nâmelerde Dört Sayısı. Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Velî Araştırma Dergisi, 52, Durbilmez, B. (). Batı Trakya Türk Halk Kültüründe Mitolojik Sayılar. Zeitschrift für die Welt der Türken, Journal of World of Turks, 3(1), Duvarcı, A. (). Atasözü Ve Deyimlerde Yel ve Sel Kavramlarının Anlamlandırılması. Gazi Türkiyat, (8), Eminoğlu, H. (). Atasözü ve Deyimlerdeki Yer Adları. Turkish Studies International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 11(15), Ercan, R. (). Gündelik Yaşamda İşlevsel Olarak Kullanılan Türk Atasözlerinde Çocuk İmgeleri. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(27), Erdem, S. (). Atasözlerinde Metaforların İşleyişi. Millî Folklor, 22(88), Gökbulut, B. (). Kıbrıs Türk Halk Masallarında Yer Alan Sayılar ve Motifler Üzerine Bir İnceleme. I. Uluslararası Türk Dünyası Kültür Kurultayı, Nisan , İzmir. Gülüm, K. (). Türk Atasözlerinin Coğrafya Öğretiminde Kullanılması. Türk Dünyası Araştırmaları, (), Günindi-Ersöz, A. (). Türk Atasözleri ve Deyimlerinde Kadına Yönelik Toplumsal Cinsiyet Rolleri. Gazi Türkiyat, Bahar (6), Güvenç, A. Ö. (). Kırk Sayısının Halk Edebiyatı Ürünlerinde Kullanımı Üzerine Bir İnceleme. A.Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 41, Güzel, A. ve Karadağ, Ö. (). Kelime Sıklığı Açısından Türk Atasözleri Üzerine Bir Değerlendirme. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(1), Hamidov, H. (). Türkçede İnsan İlişkileriyle İlgili Deyimler. Türk Dili Dil ve Edebiyat Dergisi, /II(), seafoodplus.info adresinden tarihinde erişilmiştir. Hamidov, H. (). Türkçe Deyimlerin Anlam Özellikleri: Konuşma ile İlgili Deyimler. Türk Dünyası Dil ve Edebiyat Dergisi, (22), seafoodplus.info adresinden tarihinde erişilmiştir. Hatiboğlu, V. (). Atasözleri ve Deyimler. Türk Dili Dil ve Edebiyat Dergisi, 13(), International Journal of Languages’ Education and Teaching Volume 6, Issue 3, September  IJLET , Volume 6, Issue 3 seafoodplus.info adresinden tarihinde erişilmiştir. Hirik, E. (). Türk Dünyası Atasözlerinde Sayılar ve Anlam Alanları. International Journal of Languages’ Education and Teaching, 5(1), İçel, H. (). Türkçede Atasözü-Deyim İlişkisi. Türk Dili Dil ve Edebiyat Dergisi, 97(). seafoodplus.info adresinden tarihinde erişilmiştir. İlhan, N. (). Atasözleri ve Deyimlerimizde Beden Kelimeleri ve Kavram Alanları. Türk Dili Dil ve Edebiyat Dergisi, 94(), seafoodplus.info adresinden tarihinde erişilmiştir. Karadağ, Ö. (). Türkiye Türkçesi Atasözlerinde Çocuk ve Çocukluk. Millî Folklor, 25(98), Kuzay-Demir, G. (). Atasözleri ve Deyimlerde “Kan” Kavramı. Türk Dünyası, Bahar (41), Küçük, S. (). Türk Atasözü ve Deyimlerinde Halk ve Topluluk İsimleri. Bilig, Kış (28), Küçük, M. A. (). Türk Destanlarında “Sayı” Motifinin Dinî Yansımaları. Gazi Türkiyat, (13), Lehtonen, M. (). The Culturel Analysis of Texts. London: SAGE Publications. Murchison, J., M. (). Ethnography Essentials: Designing, Conducting and Presenting Your Research. USA: Jossey-Bass. Onan, B. (). Türk Atasözlerinde Dil Farkındalığı ve İşlevsel Dil Kullanımı. Millî Folklor, 23(91), Oy, A. (). Tarih Boyunca Türk Atasözleri. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları. Örge-Yaşar, F. (). Bilgi Toplumu Bağlamında Türk Atasözlerinde “Eğitim” Ve “Bilgi” Kavramları Üzerine Düşünceler. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 6(19), Özkan, B. ve Gündoğdu, A. E., (). Toplumsal Cinsiyet Bağlamında Türkçede Atasözleri ve Deyimler. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 6(3), Sağlam, M. Y. (). Atasözleri ve Deyimlerde İmgelem. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 18(1), Saraç, C. (). Kumuk ve Türk Atasözleri ve Deyimlerinde Sözlü İletişim. Türk Dünyası Dil ve Edebiyat Dergisi, (16), Sarıtaş, S. (). Türk Kültüründe Yüzle İlgili Deyim ve Atasözleri Üzerine Bir Çalışma. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (28), Sinan, A. T. (). Türkçenin Deyim Varlığı. İstanbul: Kesit Yayınları. Soykut, İ. H. (). Türk Atalar Sözü Hazinesi. İstanbul: Ülker Yayınları. Şahin, H. (). Türk Atasözlerinde Kadın. Akademik Araştırmalar Dergisi, (29), International Journal of Languages’ Education and Teaching Volume 6, Issue 3, September  Mustafa ULUTAŞ & Zekerya BATUR Şahin, H. (). Kaşgarlı’dan Günümüze Organ İsimleriyle Kurulmuş Deyimler. Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 4(3), Tekşan, K. (). Atasözlerinin Dil Bilgisi Öğretiminde Kullanılabilirliği. Türklük Bilimi Araştırmaları Dergisi, XXXI/ Bahar, Tergip, A. (). Türk Atasözleri ve Deyimlerinde Kötüleme İfadeleri. Folklor/Edebiyat, 20(80), Tokat, F. (). Türkiye Türkçesinde Tıp Terimleri İle Kurulmuş Deyimler. Avrasya Terim Dergisi, 2(2), Topçu, N. (). Fransızca ve Türkçe Renk İsimleri İçeren Deyimlerin Karşılaştırmalı İncelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (20), Türk Dil Kurumu. (). Türkçe Sözlük ( baskı). Ankara: Türk Dil Kurumu. Türkmen, S. (). Atasözü ve Deyimlerde Yaşayan Kişi Adları. Dil Araştırmaları Dergisi, Bahar (4), Üstüner, A. (). Olumsuz Yargılı Atasözleri. Türk Dili Dil ve Edebiyat Dergisi, /I(), seafoodplus.info adresinden tarihinde erişilmiştir. Yardımcı, M. (). Makedonya ve Diğer Türk Yurtlarında Söylenen Ortak Atasözleri ve Deyimler. Türk Dünyası Dil ve Edebiyat Dergisi, (6), Yaylagül, Ö. (). Divânu Lugât’it-Türk’te Yer Alan Atasözlerindeki Metaforlar. Millî Folklor, 22(85), Yenen-Avcı, Y. (). Atasözlerimizde Sıfat ve Sıfat-Fiillerin Kullanımı. Turkish Studies International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 10(4), Yiğitoğlu, M. ve Yalçınkaya Z. (). Türkçedeki Cinsiyetçi Atasözleri ve Deyimler Üzerine Bir İnceleme. İdil, 5(26), s Yurtbaşı, M. (a). Sınıflandırılmış Atasözleri Sözlüğü. İstanbul: Excellence Publishing. Yurtbaşı, M. (b). Sınıflandırılmış Deyimler Sözlüğü (3. baskı). İstanbul: Excellence Publishing. International Journal of Languages’ Education and Teaching Volume 6, Issue 3, September 

Kurnazlık, keÅŸfedildiÄŸini görünce aldatma içinde büyür ve gerçeÄŸin kendisini aldatmaya çalışır. - Balthasar Gracian

Bazı insanları her zaman kandırabilirsiniz, ancak tüm insanları her zaman kandıramazsınız. - Abraham Lincoln

KiÅŸi bu dünyada kurnaz ve kötü olmalıdır. - Leo Tolstoy

Bir adam ne kadar kurnazsa, basit bir ÅŸeye yakalanacağından o kadar az ÅŸüphelenir. Bir adam ne kadar kurnazsa, tuzaÄŸa o kadar basit yakalanması gerekir. - Fyodor Dostoevsky

Gücü elde etmek ve elinde tutmak için gücü sevmek gerekir; ama güç sevgisi iyilikle deÄŸil, gurur, kurnazlık, zulüm gibi iyiliÄŸin zıddı olan niteliklerle baÄŸlantılıdır. - Leo Tolstoy

Korkmamız gereken evsizler, akıl hastaları veya aşırı kurnaz insanlar deÄŸildir. Birisi, kendisi için bir anlamı olan her ÅŸeyi kaybettiÄŸinde, insanların çok korkması gerekir. Kaybedecek hiçbir ÅŸeyi olmayan kiÅŸi, dünyadaki en korkutucu kiÅŸidir. - Shannon L. Alder

Dolayısıyla tuzakları tanımak için tilki, kurtları korkutmak için aslan olmalısınız. - Niccolò Machiavelli

TavÅŸanların haysiyete ve her ÅŸeyden önce kaderlerini kabul etme iradesine ihtiyaçları vardır. - Richard Adams

Kişi kazanan kartlara sahip olduğunda her zaman adil oynamalıdır. - Oscar Wilde

Esaret, kiÅŸiliÄŸin hayatıdır ve esaret için kiÅŸisel benlik, yorulmak bilmez beceriklilik ve en inatçı kurnazlıkla savaÅŸacaktır. - Aldous Huxley

YaÅŸlı bir adamın tedbirli ve genç bir adamın hırslı ve kurnazlıktan asla mahrum kalmadı. - George RR Martin

UÄŸursuz bir kiÅŸi düÅŸmanınız olmak istediÄŸinde, her zaman arkadaşınız olmaya çalışarak baÅŸlar. - William Blake

Bir durumda hiçbir ÅŸey, kurnaz insanların bilge olmasından daha fazla acı vermez. - Francis Bacon

Gerçek kötülüÄŸün bizden bir davet alması pek olası deÄŸildir, bu yüzden çekici görünmesi için yeterince doÄŸru giyinir ve sonra bizi soymak için görünür. - Craig D. Lounsbrough

Bir düÅŸmanla uÄŸraşırken cesur olun veya kurnaz olun. - Publilius Syrus

Kurnazlık, kendi kusurlarımızı gizleme ve diğer insanların zayıflıklarını keşfetme sanatıdır. - William Hazlitt

Nasıl doÄŸru düÅŸüneceÄŸinizi öÄŸrenin ve sonra kendi çobanınız olun, aksi takdirde her türden kurnaz çobanın ÅŸanssız koyunu olursunuz! - Mehmet Murat ildan

Masum çiçeÄŸe benzeyin, ama altındaki yılan olun. - William Shakespeare

Tavuklarınızın çoÄŸu eksikken neden bir tilkiye güvenesiniz? - Anthony seafoodplus.info

AÅŸağılık rolü yapın ve düÅŸmanınızın küstahlığını teÅŸvik edin. - Sun Tzu

Pek çok erkek akıllıca, daha kurnazca, ancak çok azı cömert bir ÅŸey yapma yeteneÄŸine sahiptir. - Alexander Pope

ile olmadan bugün yaÅŸamak imkansız olsa da, hile yapmayın. En büyük kurnazlığınız, kurnazlık gibi görünen ÅŸeyleri örtmek için yalan söylesin. - Baltasar Gracian

Küçük kuralları uygularsanız, büyük kuralları çiÄŸneyebilirsiniz. - George Orwell

Dikkatli, kafasında bir ses dedi. Kurnazlıkla ilerleyin. - Sarah J. Maas

Ä°nsan, her yönden doÄŸal olarak aldatıcıdır! - Aristophanes

Stratagem, kurnazlığın sağ koludur. - George William Curtis

Gerçek aÅŸkın karakteristik kurnazlığıyla geleceÄŸi zaten manipüle ediyordu. - Iris Murdoch

Sadece kurnazlık bahanelere ihtiyaç duyar. - Aristo

Kurnazlık, güçten mahrumdur - Ralph Waldo Emerson

Ä°nsanların yakın zamanda kalbinize girmek için tutumlarını deÄŸiÅŸtirmeleri komiktir, bu da sadece kapıyı kapatma tutkunuzu ateÅŸleyebilir. - Michael Bassey Johnson

Kadınlar, rusça icat etmekte çok iyidir. - Euripides

Hırsızlarda, hainlerde ve katillerde, acımasız ve kurnazda derin bir güzelliÄŸi, batık bir güzelliÄŸi tanıyorum. - Jean Genet

Kötü insanlar genellikle kahraman olurlar. - Michael Bassey Johnson

Adamın mutsuzluÄŸu, benim yorumladığım gibi, onun büyüklüÄŸünden gelir; çünkü içinde, tüm kurnazlığıyla Sonlu'nun altına tam olarak gömemeyeceÄŸi bir Sonsuz vardır. - Thomas Carlyle

Karışık bir aldatma kadar kurnaz bir ÅŸey yoktur. GerçeÄŸi aramak istiyorsanız, önce illüzyonu çevreleyen yalanları ortaya çıkarın. - Virginia Alison

Zeki olmaktansa basit fikirli görünmek daha iyidir. - Demostenes

Aldatma ve kurnazlık kullanma sanatı sürekli olarak zayıflar ve kullanıcı için daha az etkili olur. - John Tillotson

Her gülüÅŸün arkasında kurnaz bir yüz vardır. - R. Gayan Priyankara

Kurnazlık, ustalığa yol açar. Birinden diÄŸerine bir adımdır ve bu çok kaygandır. Sadece yalan söylemek fark yaratır; bunu kurnazlığa ekleyin ve bu yiÄŸitliktir. - Ovid

Tilki çok kurnazdır, ancak tilkiyi yakalayan daha kurnazdır. - Pedro Calderon de la Barca

Ne aptal olun, ne de kurnaz olun, bilge olun. - Benjamin Franklin

Zeki insanlar, kurnaz insanlar, sevginin ne olduÄŸunu bilmezler çünkü zihinleri çok keskin, çünkü çok zekidirler, çünkü çok yüzeyseldirler ki bu yüzeyde olmak anlamına gelir ve sevgi, yüzeyde var. - Jiddu Krishnamurti

Aldatmanın kesin yolu, kiÅŸinin kendini diÄŸerlerinden daha kurnazca düÅŸünmesidir. - Francois de La Rochefoucauld

Kurnazlık, açık günden alacakaranlık olarak bilgelikten farklıdır. - Samuel Johnson

Kurnazlık kısa bir battaniyedir, yüzünüze çekerseniz ayaklarınızı ortaya çıkarırsınız. - Austin O'Malley

Aslan tilki tarafından tavsiye edilmiş olsaydı, kurnaz olurdu. - William Blake

Aşk, fantezilerin ve masalların kurnaz bir dokumacısıdır. - Sappho

Kurnaz adam bir atı çalar, bilge adam onu ​​yalnız bırakır. - Benjamin Franklin

Sanat, tanrılarla yüzleÅŸmektense her ÅŸeyi yapmayı tercih eden insan ruhunun son kurnazlığıdır. - Iris Murdoch

Kurnazlık akıllılık değildir. Euripides

Bir sebeple severiz. Daha iyi bir sebeple sileriz. Sorun yok.

Tilkiden kurnazı yok ama pazar onun postuyla dolu.

Kedi nankör tilki kurnaz karga kindar yılan sinsi insan hepsi…

Ä°nsan iÅŸi ile büyümez belki iÅŸ insan ile büyür. Molla Cami

Uyanıklık sadece özgürlüÄŸün deÄŸil baÅŸarının gereÄŸidir. Beecher

Popülizm artı ampirizm eÅŸittir köylü kurnazlığı. Yalçın Küçük

Kötüler kendilerine tahammül edildikçe daha çok azarlar. Tolstoy

Aşırı kurnazlığın sonunda insan kendini de aldatmaya başlar.

Kurnazlıkların en incesi bize kurulan tuzaklara düÅŸer gibi görünmeyi iyi bilmektir.

Bazı insanlarla samimi olurken fazla acele etmişim gibi geliyor.

Annelerin kolları ÅŸefkaten yoÄŸrulmuÅŸtur çocuklar orada derin derin uyurlar V. Hugo

Kurnazlık her iÅŸe yarar ama hiçbir iÅŸ için yeterli deÄŸildir. Amiel

Kurnaz ol ama bana uygulamaya kalkma. Senin bildiklerin kadar benim sildiklerim var.

Akıl yaşta değil baştadır fakat onu başa yaş getirir. C. Şehabettin

Sayısız güzellik doÄŸar da her günde birini sevmek için bir ömür yetmez. F. N. Çamlıbel

Açıkgözlülük sırasında göz yummayı bilmektir. Cenap Şehabeddin

Dünyada baÅŸkalarının deliliklerinden çıkar saÄŸlamaktan daha kurnazca bir ÅŸey olamaz. Goethe

Korkutularak büyütülen çocuk sinsiliÄŸi ve kurnazca aldatmayı öÄŸrenir. DoÄŸan CüceloÄŸlu

Unutma insanların çıkarları deÄŸiÅŸtiÄŸinde zihniyetleri ve davranışları çabuk deÄŸiÅŸir. Schopenhauer

Kurnazlıklar ve ihanetler ancak beceriksizliÄŸin mahsulüdür. François de La Rochefaucauld

Beyni ÅŸeytanlaÅŸmış insanlara doÄŸruyu anlatmak suyun üstünde yürümek gibi bir ÅŸeydir. Ebu Umudani

Aldatılmanın en iyi yolu kendini herkesten kurnaz sanmaktır. François de La Rochefoucauld

Kurnaz insanlar okumayı küçümserler basit insanlar ona hayran olurlar akıllı insanlar ise ondan faydalanırlar. Francis Bacon

Sahip çıkamadığınız her deÄŸere baÅŸkası sahip çıktığında yalayın diye yaratıldı o avuç içleri. Küçük Ä°skender

Bazı insanları her zaman bütün insanları da bazen kandırabilirsiniz ama tüm insanları her zaman kandıramazsınız. Abraham Lincoln

Kendini bir halt sanma. Yaprak olsan yel alır. Toprak olsan sel alır. Kıymet bilmezsen bir gün elindekini el alır.

En becerikli insanlar bütün ömürlerince kurnazlığı kötülerler. Büyük bir fırsatta ve büyük bir menfaat uÄŸrunda onu kullanmak üzere. La Rochefoucauld

EÄŸer çok konuÅŸmak faydalı olsaydı Allah iki ağız bir kulak verirdi. Onun için çok dinleyip az konuÅŸmak gerek. Şems

Bence kurnazlık eÄŸri veya çarpık akıldır ÅŸüphesiz kurnaz bir adamla akıllı bir adam arasında yalnız dürüstlük bakımından deÄŸil kabiliyet bakımından da büyük bir ayrılık vardır. Francis Bacon

Ben dalgın insanları severim. Bu onların iyi olduklarını fikir adamı olduklarını gösterir. Zira kötüler ve boÅŸ kafalılar daima uyanıktırlar. Prens de Higne

Kurnazlıkların en incesi bize kurulmuÅŸ olan pusulara düÅŸer gibi görünmeyi iyi bilmektir ve insanın en kolay aldatıldığı zaman baÅŸkalarını aldatmaya çalıştığı sıralardır. François de La Rochefaucauld

Her zaman kurnazlığa baÅŸvurmak dar kafalıların harcıdır bir tarafını örtmek için onu kullananın baÅŸka bir yanını açıkta bıraktığı çok görülmüÅŸtür. François de La Rochefaucauld

Açık olanı söylerken asla kurnazlığı seçmeyin. Bağırmak daha iyi olur. - Cynthia Ozick