Komiser Yardımcılığına Nasıl Hazırlanılır

POLİS MEMURLARININ KOMİSER YARDIMCILIĞI RÜTBESİNE YÜKSELME SINAVI VE KURSUNA DAİR YÖNERGE

Onay Tarihi :17.

Onay Makamı :Bakan Onaylı

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam, Dayanak, Tanımlar

Amaç

Madde 1- Bu Yönergenin amacı, Emniyet Hizmetleri Sınıfı personelinden, polis memurlarının komiser yardımcılığı rütbesine yükselmesinde uygulanacak esas ve usuller ile sınav ve eğitimleri ile ilgili hususları düzenlemektir.

Kapsam

Madde 2- Bu Yönerge, Emniyet Hizmetleri Sınıfında polis memurluğundan komiser yardımcılığı rütbesine yükselecek personeli kapsar.

Dayanak

Madde 3- Bu Yönerge, sayılı Emniyet Teşkilatı Kanununun sayılı Kanunla değişik 13 üncü maddesi ve sayılı Kanunla değişik 55 inci maddelerinin on birinci fıkrası ile 10/8/ tarihli ve sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Emniyet Hizmetleri Sınıfı Personeli Rütbe Terfileri ve Değerlendirme Kurullarının Çalışmalarına İlişkin Yönetmeliğin 43 üncü maddesinin beşinci fıkrasına dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar

Madde 4- Bu Yönergede geçen deyimlerden;

Genel Müdür : Emniyet Genel Müdürünü,

Genel Müdürlük : Emniyet Genel Müdürlüğünü,

Kurs : Komiser Yardımcılığı Kursunu,

Kursiyer : Komiser Yardımcılığı Kursuna katılan Polis Memurlarını,

Eğitim Birimi : Komiser Yardımcılığı Kursunun açılmış olduğu eğitim kurumunu,

Eğitim Birimi Müdürü : Komiser Yardımcılığı Kursunun açılmış olduğu eğitim kurumunun müdürünü,

Eğitim Görevlisi : Eğitim biriminde ders okutan kadrolu veya kadrosuz eğitici ile ücretli ders görevlilerini,

Kurs Dönemi : Ekim ayının ilk haftası ile Haziran ayının son haftasını kapsayan uygulamalı eğitimi de içine alan 9 aylık eğitim öğretim süresini

ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

Kursun Açılma Zamanı ve Adaylarda Aranılacak Şartlar

Komiser Yardımcılığı Kursu

Madde 5- Genel Müdürlükçe yapılan kısa ve uzun vadeli kadro planlaması doğrultusunda, polis amirine ihtiyaç duyulması halinde, boş kadro sayısına göre ve o yıl Polis Akademisinden mezun olan öğrenci sayısından fazla olmamak şartı ile polis memurları için komiser yardımcılığı kursu açılır.

Komiser Yardımcılığı Rütbesine Yükselme

Madde 6-(Değişik: Bakan Onaylı)Başvuru niteliklerini taşıyan polis memurlarının komiser yardımcılığı rütbesine yükselebilmeleri için yapılacak yazılı test ve mülakat sınavını kazanarak, açılacak kursu ve kurs süresi içerisinde kadroda uygulamalı eğitimlerini başarı ile tamamlamaları şarttır.

Başvuruda Aranacak Nitelikler

Madde 7- Kursa katılmak isteyen adaylarda;

a) (Değişik: Bakan Onaylı) En az ön lisans seviyesinde bir yükseköğretim programından mezun olmak,

b) Mesleğe girdikten sonra yapılan askerlik hizmeti süresi de dahil olmak üzere, son başvuru tarihi itibariyle fiilen en az 6 yıl polis memurluğu yapmış olmak,

c) Son 3 yıl sicilinin olumlu olması,

d) Son 3 yıl içerisinde kıdeme müessir ceza almamış olmak,

e) Haklarında meslekten veya memuriyetten çıkarma cezasını gerektirecek suçlardan dolayı devam eden adli veya idari soruşturması bulunmamak,

f) 18 yaşından sonra yapılan yaş tashihleri dikkate alınmamak üzere, son başvuru tarihi itibariyle 37 yaşından gün almamış olmak,

g) (Değişik: Bakan Onaylı) Yapılacak yazılı ve mülakat sınavlarında başarılı olmak

şartları aranır.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Başvuru ve Yazılı Sınavı

Duyuru

Madde 8- 10/8/ tarihli ve sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan ?Emniyet Hizmetleri Sınıfı Personeli Rütbe Terfileri ve Değerlendirme Kurullarının Çalışmalarına İlişkin Yönetmeliğin? 41 inci maddesinin birinci fıkrası çerçevesinde, Personel Dairesi Başkanlığı tarafından alınacak onay ile kursa katılacak personel kontenjanı belirlenir. Başvuru şartları ve diğer hususlar teşkilata bir genelge ile duyurulur.

Başvuru (Değişik: Bakan Onaylı)

Madde 9- Aranılan nitelikleri taşıyan ve istekli personel, belirlenen başvuru tarihleri içerisinde, bağlı bulundukları birim amirliklerine dilekçe ile başvururlar. Askerlik görevini yapmakta olan, ücretsiz izinli olan ve geçici görevli bulanan personel, başvurularını asli kadrolarının bulunduğu birim amirliklerine yaparlar.

Başvurular, İllerde sekreterya hizmetleri Eğitim Şube Müdürlüklerinin uhdesinde olmak üzere; başvuruda bulunan personelin aranılan şartları taşıyıp taşımadıkları, şahsi dosyalarındaki bilgi ve belgeler ile karşılaştırılması Personel Şube Müdürlükleri ile koordineli olarak, Merkezde ise Personel işlerinden sorumlu birimler aracılığıyla müracaatları kabul edilerek işlemler yürütülecektir. Personelin müracaat şartlarını taşıdığına ilişkin belgelerin yer aldığı dosya, istendiğinde Eğitim Daire Başkanlığı'na gönderilmek üzere Eğitim birimlerinde muhafaza edilecektir.

Usulüne uygun alınmayan başvurulardan Birim Amirliği sorumludur. Yanlış beyanda bulunarak idareyi yanıltan personel hakkında, Birim Amirliğince idari işlem yapılır.?

Sınavlara Çağırma (Değişik: Bakan Onaylı)

Madde Sınavlara ne zaman, nerede girileceği ile personelin isimleri ve sınavlarla ilgili diğer hususlar, Eğitim Dairesi Başkanlığı tarafından personelin kendilerine tebliğ edilmek üzere kadrolarına bildirilir.

Yazılı Sınav Esasları (Değişik: Bakan Onaylı)

Madde Yazılı sınav, çoktan seçmeli ve yazılı test sınavı şeklindedir.

Yazılı sınav, Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi, Milli Eğitim Bakanlığı veya Eğitim Dairesi Başkanının teklifi ve Genel Müdürün onayı ile oluşturulan komisyonlara yaptırılır.

Kurs sınavı Ankara'da, başvuruda bulunan personel sayısının fazla olması halinde Genel Müdürlükçe tespit edilecek bölge merkezlerinde yapılır.

Sınava, sınavın yapılacağı il dışından katılacak personel, sınavdan önceki bir gün, sınav günü ve sınavdan sonraki bir gün geçici görevli; sınava aynı ilden katılacak personel ise sınavdan bir gün önce, sınav günü izinli sayılırlar.

Yazılı Sınavın Değerlendirilmesine İlişkin Hususlar (Değişik: Bakan Onaylı)

Madde Çoktan seçmeli test cevap kağıtları, bilgisayarda optik okuyucuda değerlendirilir. Değerlendirme, yüz tam puan üzerinden en yüksek puan alanlardan başlamak suretiyle yapılır. Değerlendirme sonucunda, Genel Müdürlükçe belirlenen sayının 3 katı kadar personel mülakat sınavına girmeye hak kazanmış olur.

Puan sıralamasında kontenjanın sonunda eşitlik olması durumunda sırasıyla;

a) Polisi İlgilendiren Mevzuat ile ilgili sorularda puanı fazla olan,

b) Eşitliği halinde Ceza ve Ceza Muhakemeleri Usulü Hukuku ile ilgili sorularda puanı fazla olan,

c) Eşitliği halinde sicil numarası önce olan,

tercih edilir.

Yazılı sınav başarı listesi, sınav sonuçlarına yapılabilecek itirazların sonuçlandırılmasının ardından kesinleşir.

Yazılı sınav sonuçları, o dönem açılan Komiser Yardımcılığı Sınavı kursu için geçerlidir. Sınavı kazanan adaylar, bu yönergenin 17 nci maddesi birinci fıkrasına göre o dönem için açılan kursa katılmazlarsa daha sonra hiçbir hak iddia edemezler.

Yazılı sınav evrakına ?ÇOK GİZLİ? gizlilik dereceli evraka yapılan işlem uygulanır. Cevap kağıtları ile sınava ait her türlü evrak, tutanak ve diğer belgeler, Eğitim Daire Başkanlığında beş yıl süre ile saklanır.

Yazılı Sınav Sonuçlarına İtiraz (Değişik: Bakan Onaylı)

Madde Yazılı sınav sonuçlarına, maddi hata bulunduğu iddiasıyla, sonuçların ilanından itibaren 24 saat içinde Eğitim Dairesi Başkanlığına yazılı olarak itiraz edilebilir. Süresi içerisinde itirazda bulunmayan adayların itirazları dikkate alınmaz.

İtirazlar, sınavı Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi'nin veya Milli Eğitim Bakanlığı'nın yapması durumunda bu birimler tarafından, Emniyet Genel Müdürlüğü'nün yapması durumunda sınav sonuçlarının değerlendirilmesi amacıyla oluşturulan komisyon tarafından, cevap kağıtları bilgisayarda optik okuyucuda tekrar okutulmak suretiyle 24 saat içerisinde sonuçlandırılır. İtiraz sonuçları Eğitim Daire Başkanlığında duyurulur ve ayrıca sınava katılan adaylara yazılı olarak bildirilir.

Sınavı Geçersiz Sayılacaklar

Madde Sınav komisyonlarınca, sınavlarda;

a) Kopya çekenler ile kopya girişiminde bulunanların,

b) Yerine bir başka kişinin sınava girdiği tespit edilenlerin,

c) Sınav düzenine aykırı davranışta bulunanların

sınavları geçersiz sayılır ve bu kişiler hakkında disiplin işlemi uygulanır.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Eğitim Öğretim ile İlgili Hususlar

Eğitim Programları ve Süresi

Madde Yazılı sınavı kazanarak kursa katılmaya hak kazanan personelin listesi Personel Dairesi Başkanlığına gönderilir. Personel Dairesi Başkanlığınca sınavı kazanan adaylar geçici görevle kursun açılacağı Eğitim Birimi emrine atanırlar.

sayılı Harcırah Kanununun 37 nci maddesine göre, Eğitim Birimi emrine atanan kursiyerlerin Eğitim Birimine geliş ve kurs sonrasında kadrolarına dönüş yollukları ile kursiyerlerin tedavi giderleri kursiyerlerin kadrolarınca, Eğitim Birimindeki ikamet yevmiyeleri ise Eğitim Birimince tahakkuk ettirilerek kursiyerlere ödenir.

Kursun eğitim programı ve derslere ilişkin müfredat, Eğitim Dairesi Başkanlığınca kursiyer adaylarının rütbe, görev ve sorumluluklarına uygun olarak hazırlanır ve Genel Müdürün onayı ile yürürlüğe konulur.

Kursun tam başlama ve bitiş tarihi, uygulamalı eğitim zamanı, sınav ve tatil günleri Eğitim Dairesi Başkanlığınca hazırlanan çalışma takvimi ile belirlenir.

Uygulamalı Eğitim ile ilgili Hususlar

Madde Kursiyerler, Eğitim Biriminin bulunduğu ilin kadrosunda, Eğitim Dairesi Başkanlığınca hazırlanacak Uygulamalı Eğitim Programı doğrultusunda Uygulamalı Eğitimlerini tamamlarlar.

Uygulamalı eğitimler, en az 4 hafta olarak planlanmak üzere, yarıyıl tatilinden hemen sonra yaptırılır.

Uygulamalı Eğitim Programının sağlıklı bir şekilde işleyebilmesi amacıyla Eğitim Dairesi Başkanlığınca Uygulamalı Eğitim Talimatı hazırlanır.

Uygulamalı Eğitim Talimatına göre kursiyerler, uygulamalı eğitim sonunda değerlendirilerek başarı durumları puanlandırılır.

Kursiyerler, uygulamalı eğitim sırasında, yükselecekleri rütbeye ve görevlendirildikleri birimin çalışma saatlerine uygun olarak çalıştırılırlar.

Kursa Devam Mecburiyeti

Madde İdarece kabul edilebilir mazeretleri sebebiyle kursun başlama tarihinden en çok 5 ders günü sonra kursa iştirak edenlerin devam etmedikleri süre devamsızlıktan sayılmaz. Herhangi bir nedenle 5 ders günü içinde kursa katılmayanlar kursa kabul edilmezler.

Kursun başlama tarihinden itibaren 5 ders günü içerisinde kursa katılmayan veya bu süre içerisinde kurstan ayrılan personelin yerine, puan sıralamasına göre personel çağrılabilir. Çağırma işlemi, yeni kursiyerlerin kursun başlama tarihinden itibaren en geç 10 ders günü içerisinde kursa başlayabileceği şekilde tamamlanır. Kursa sonradan dahil edilen kursiyerlerin kursun başlangıç tarihinden itibaren kursa 10 güne kadar geç başlamadan kaynaklanan devamsızlıkları, toplam devamsızlık sürelerinin hesaplanmasında dikkate alınmaz.

Kursiyerlere kurs müddetinin 1/10 ders günü oranında izin verilebilir. Kurs müddeti; kursun uygulamalı eğitim zamanı da dahil olmak üzere, toplam kurs süresinden, resmi tatil günleri ve yarı yıl izni çıkarıldıktan sonra geriye kalan toplam ders günüdür.

Kurs müddeti içerisinde; izinli, raporlu veya izinsiz olarak kurs müddetinin 1/10 ders gününden fazla devamsızlığı olan personelin kursla ilişiği kesilir.

Kurs Sırasında Yapılacak Sınavlar

Madde 18- Sınavlar, ara sınavları, kurs bitirme sınavları, bütünleme sınavları ve engel sınavlarından oluşur.

Ara sınavlar; Kurs döneminin ilk yarısı sonunda yapılan sınavlardır.

Kurs bitirme sınavları; Kurs dönemi sonunda mezuniyete esas teşkil eden sınavlardır.

Bütünleme sınavları; Kurs bitirme sınavında 60 puanın altında not alan veya ders başarı notu 60 puanın altına düşen kursiyerler için açılan sınavlardır.

Engel sınavları; İdarece kabul edilebilir geçerli bir mazereti sebebiyle, ara, kurs bitirme veya bütünleme sınavına giremeyen kursiyerler için mazeretinin ortadan kalkmasını takip eden 10 gün içerisinde açılan sınavlardır.

Uygulamalı Eğitim Puanı; Uygulamalı eğitim sonunda kursiyerlere verilen başarı puanıdır. Mezuniyet başarı derecesi hesaplanırken dikkate alınır. Uygulamalı eğitim, kurs müfredatı içerisindeki derslerden biri gibi değerlendirilir.

Ders başarı notu; Ara sınav notu ile kurs bitirme veya bütünleme sınav notunun aritmetik ortalamasıdır. Bir dersten başarılı olmak için, ders başarı notunun en az 60 puan olması gerekir. Ancak aritmetik ortalaması 60 puanın üzerinde de olsa kursiyerlerin o dersten başarılı olabilmesi için katılmış olduğu kurs bitirme sınavlarından tam not üzerinden en az 60 puan alması şarttır. Ders başarı notu, 60 puanın altına düşmüş olsa da bütünleme sınavından alınan 60 puan almak o dersten geçmek için yeterlidir.

Sınavlara İlişkin Esaslar

Madde Sınavlara ilişkin esaslar aşağıda belirtilmiştir:

a) Eğitim Birimi Müdürlüğü, sınavların düzenli bir şekilde yapılması için yeteri kadar personeli gözlemci olarak görevlendirir ve gerekli tedbirleri alır.

b) Sınavlarda kopya çekenler, kopyaya teşebbüs edenler, kopya çekilmesine yardım edenler, yahut sınav kağıdının incelenmesinde kopya çektiği veya kopyaya yardım ettiği eğitim görevlileri tarafından anlaşılanlar, o sınavdan sıfır almış sayılırlar. Bunlar hakkında ayrıca disiplin soruşturması açılır.

c) Sınavlar, tam puan üzerinden dersi okutan eğitim görevlisi tarafından değerlendirilir. Zorunlu hallerde Eğitim Birimi Müdürünün onayı ile aynı dersi okutan bir başka eğitim görevlisi tarafından da değerlendirme yapılabilir.

d) Sınavlarda not ortalama hesabında buçuklar üst tam nota tamamlanır. Diğer kesirli notlar ise en yakın nota düşülür.

e) Sınav sonuçları, sınavın yapılmasından en çok 3 gün içerisinde Eğitim Şube Müdürlüğüne teslim edilir ve notlar sınav sonuçları alındıktan sonra toplu olarak ilan edilir.

f) Sınavlar yazılı, sözlü veya dersin özelliğine göre uygulamalı olarak yapılır. Sözlü ve uygulamalı sınav sonuçlarına itiraz edilemez. Yazılı sınav sonuçları için, notların ilanını takip eden 24 saat içinde Eğitim Birimine yazılı olarak itiraz edilebilir. İtirazlar, o dersi okutan eğitim görevlisinin de içerisinde bulunduğu aynı dersi okutan en az iki eğitim görevlisine inceletilir. İnceleme sonucu verilen not kesindir.

g) Kursiyerlere, sınavlar süresince zorunlu haller dışında mazeret izni verilmez. Sınavlara mazeretsiz katılmama veya mazeretin idarece kabul edilmemesi durumunda engel sınavı yapılmaz. Bu durumda öğrenciler sıfır not almış sayılır.

h) Dini ve Milli bayramlar dışında Cumartesi ve Pazar günleri sınav yapılabilir. Ancak, bir kursiyer bir günde en çok iki dersin sınavına alınabilir.

i) Kurs bitirme sınavları ile bütünleme sınavları arasında en az iki gün ara verilir.

j) Bütünleme veya bütünlemenin engel sınavlarında başarısız olan kursiyerlerin kursla ilişiği kesilir.

k) Sınav soru ve cevap kağıtları ile cevap anahtarları, bir yıl müddetle Eğitim Biriminde muhafaza edilir.

Mezuniyet

Madde Kursiyerlerin ders başarı notları toplamının toplam ders sayısına bölünmesi ile mezuniyet derecesi hesaplanır. Genel başarı sırası, mezuniyet derecesine göre tespit edilir. Mezuniyet derecesinin eşitliği halinde sırasıyla; hukuk dersleri not ortalaması ve mesleki derslerin not ortalaması esas alınır. Bunların eşitliği halinde ise, sicil numarası küçük olan genel başarı sıralamasında önce yer alır.

Kursu başarı ile bitirenler kadro, hizmet, asayiş gerekleri ve hizmet branşındaki ihtiyaca göre atanırlar ve genel başarı sıralamasına göre ilk üçe giren personel ihtiyaç bulunan kadrolardan seçme yaparak istedikleri kadrolara atanırlar.

Kursiyerlerin, mezuniyet başarı derecesine göre tanzim olunan çizelge Eğitim Dairesi Başkanlığına ayrıca terfi ve atamaya esas teşkil etmek üzere Personel Dairesi Başkanlığına gönderilir.

Kursiyerlerin aldıkları ödüllerin bir sureti Personel Dairesi Başkanlığına bir sureti de kursiyerlerin kurs sonucu atandıkları kadrolarına gönderilir.

Kursu başarı ile bitirenlere mezuniyet töreni ile sertifikaları verilir.

BEŞİNCİ BÖLÜM

Disiplin Esasları ve İzinler

Disiplin Esasları

Madde Kursiyerler, Emniyet Teşkilatı Personeli için ilgili mevzuatlarda belirlenen genel davranış kuralları ile kursun işleyişine ilişkin olarak, Eğitim Dairesi Başkanlığınca kursun o dönemi için belirlenen davranış kurallarına ve Eğitim Birimince konulan kurallara uymak zorundadırlar.

Kursiyerlerin işlemiş oldukları suçlardan dolayı, Emniyet Teşkilatı personeline uygulanan mevzuat hükümleri doğrultusunda disiplin soruşturması açılır, yürütülür ve sonuçlandırılır.

Disiplin Cezalarının Kesinleşmesi ve İlişik Kesme

Madde Kursiyerlerin kurs süresi içerisinde işlemiş oldukları eylem, işlem, tutum ve davranışlarından dolayı kıdeme müessir bir ceza alması durumunda kursiyerin doğrudan kursla ilişiği kesilir.

Bu Yönergenin 22 nci maddesinin birinci fıkrası, 17 nci maddesinin dördüncü fıkrası ve 19 uncu maddesinin (j) bendinde belirtilen nedenlerden ötürü uygulanacak olan kurstan ilişik kesme işlemi, Eğitim Dairesi Başkanının teklifi Genel Müdürün onayı ile kesinleşir.

Bu işlemler, Emniyet Teşkilatı Kanununun tarihli ve sayılı Kanunla değişik ek 7 nci maddesi hükümlerine göre sonuçlandırılır. Kurstan ilişiği kesilen kursiyerle ilgili işlemler Personel Daire Başkanlığı ve Eğitim Birimince yürütülür.

Bu Yönergenin 17 nci maddesinin 4 inci fıkrasına göre mazeretsiz olarak devamsızlık sebebiyle kurstan ilişiği kesilenler hakkında Emniyet Örgütü Disiplin Tüzüğünün ilgili hükümleri uygulanır. Bu durumdaki kursiyerler, bir daha aynı mahiyetteki bir kursa iştirak ettirilmezler.

Disiplin Kurulunun kararları, onaydan sonra kursiyere tebliğ edilir ve bu tarihten itibaren uygulanır.

İzinler

Madde Kursiyerlere, yarı yıl izni, resmi tatil izni, evci izni, mazeret izni, günü birlik izin, gece yatısı izni olmak üzere 6 tür izin verilebilir.

a) Yarı Yıl İzni; Eğitim-öğretim yılı içinde iki dönem arasında kalan iki haftalık izindir. Kursiyerler izinde bulunacakları adreslerini Eğitim Birimine bildirmek zorundadırlar.

b) Resmi Tatil İzni; Cumartesi, Pazar gündüz ve diğer resmi tatillerde gündüz-gece verilen izindir. Görevli veya cezalı olanlar hariç bu tatilde bütün kursiyerler izinli sayılır. Evci olmayan kursiyerler akşam belirlenen saatte Eğitim Birimine dönerler.

c) Evci İzni; Ana-baba, evli kardeşler, eş, eşin ana-babası veya evli kardeşlerinden herhangi birisinin; Eğitim Biriminin bulunduğu yerde ikamet ettiği belirlenen kursiyere eğitim ve öğretim yılı boyunca Cuma akşamı ders bitiminden, Pazar günü akşam yoklamasına kadar, diğer resmi tatil günlerinde tatil günü sabahı başlayıp tatilin son günü akşam yoklamasına kadar Eğitim Biriminin bulunduğu ilin belediye sınırları içerisinde, gece yatısına kalmak üzere verilen izindir. Evci çıkarılan kursiyerler, resmi tatil gününe rastlayan günlerdeki nöbet hizmetlerini yerine getirirler.

d) Mazeret İzni; Kursiyerlere idarece kabul edilebilir mazeretlerinden dolayı verilen izindir. Doktorlarca verilen istirahatlerin Eğitim Birimi dışında geçirilmesi için Eğitim Birimi Müdürünün onayı şarttır.

e) Günü birlik İzin; Kursiyerlere herhangi bir mazeretinden dolayı bütün veya yarım gün olarak verilen izindir.

f) (Değişik: Bakan Onaylı) Gece Yatısı İzni; Kursiyerlere mazeretlerinden dolayı Eğitim Birimlerince uygun görülen hallerde, hafta içi veya sonunda gece dışarıda yatması için ders bitiminden sabah yoklamasına kadar verilen izindir. İkameti kurs merkezinde bulunanlara da bu tür devamlı izin verilebilir.

Kursiyerlere verilen evci izni ve gece yatısı izni devamsızlıktan sayılmaz, mazeret izni ve günü birlik izinleri devamsızlıktan sayılır.

Öğrencilerin İaşe-İbateleri

Madde Kursa katılan kursiyerlere, ücreti mukabilinde Eğitim Birimince tabldot çıkarılır ve barındırılmaları Eğitim Birimince sağlanır.

ALTINCI BÖLÜM

Çeşitli ve Son Hükümler

Yürürlükten Kaldırılan Hükümler

Madde 8/2/ tarihli Bakan Onayı ile yürürlüğe giren Emniyet Hizmetleri Sınıfı Personelinden Polis Memurlarının Komiser Yardımcılığına Yükselme Esaslarına Dair Yönerge yürürlükten kaldırılmıştır.

(Ek: Bakan Onaylı)

Ek Madde 1- Mülakat Sınavı ve Başarı Değerlendirmesi

Mülakat sınavı, Eğitim Dairesi Başkanının teklifi ve Genel Müdürün onayı ile oluşturulan komisyonlara yaptırılır. Mülakat sınavına, yazılı sınavı başarı sıralamasına göre en yüksek puan alandan başlanarak kontenjan miktarının 3 katı personel çağırılır. Mülakat sınavı değerlendirmesi tam puan üzerinden değerlendirilir.

Mülakat sınavında adayların her birinden; (EK-1)'de yer alan konuların yazılı olduğu kartlardan birini rastgele çekmeleri ve çektikleri konu ile ilgili konuşma yapmaları istenir. Her bir adaya konu hakkında düşünmesi ve sunum yapması için eşit süre verilir. Mülakat sınavında adayın; konu hakkında bilgi düzeyi, kendisinden istenileni kavrama, kendine güven duyma, sözlü ifade ve beden dilini kullanma becerisi olmak üzere 5 ayrı kritere göre değerlendirmesi yapılır.

Değerlendirme, her bir kriter için en yüksek 20 puan olmak üzere (EK-2)'de bulunan mülakat değerlendirme formuna işlenerek yapılır. Adayın mülakat puanı; komisyon üyelerinin vermiş oldukları puanların toplamı ile elde edilir.

Yazılı ve mülakat sınavı puanlarının toplamına göre en yüksek puandan başlanarak tekrar başarı sıralaması yapılır. Sıralama sonucu eşitlik olması halinde önce yazılı puanı fazla olan, onun da eşit olması halinde sicili önce olan tercih edilir. Sıralama sonucuna göre, o yıl belirlenen kontenjan miktarı kadar personel asıl, bu miktarın yarısı kadar personel yedek olarak belirlenir

Yürürlük

Madde Bu Yönerge onaylandığı tarihte yürürlüğe girer.

Yürütme

Madde Bu Yönerge hükümlerini İçişleri Bakanı yürütür.

O L U R

17/09/

Abdülkadir AKSU

İçişleri Bakanı

EK-1

MÜLAKAT SINAVI KONULARI

(EK-2)

MÜLAKAT DEĞERLENDİRME FORMU

Enver KAŞLI

Özet

Polislik; hukuk, mühendislik, antropoloji, sosyoloji, eğitim, davranış bilimleri, fen bilimleri, kamu yönetimi, maliye, tarih, havacılık gibi farklı bilim dalları ile olan ilişkisini giderek artırmaktadır. Buna bağlı olarak her geçen gün polisliğe ait yeni terimler ortaya çıkmasına rağmen kısaltmalar dizinine ve kılavuzuna bakıldığında askeri terimler, bilgisayar, müzik, dilbilgisi, reklam terimleri, işaretler, gıda katkı maddeleri, uluslararası ölçü birimleri, para birimleri, kimyasal elementler, ülke adları gibi kısaltmalarla karşılaşmak mümkün iken polisliğe ait terimler neredeyse bulunmamaktadır. Polis terimlerinin yazım kılavuzunda belirlenmemiş olması mesleki yazışmalar hazırlanırken fikir ayrılıklarına sebep olmakta ve birçok önemli işin yanında bir yazının çıkmasını geciktirebildiği için çalışanlar üzerinde olumsuz etkilere neden olabilmektedir. Bu çalışma ile polisliğe ait terimler belirlenmeye çalışılmış ve önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler: Polis Terimleri, Yazım Kılavuzu, Türkçe.

Giriş

Bir gece, nöbetçi polis memuru olarak görev yaptığınızı hayal edin. O gece, sıralı amirlere arz etmeniz gereken evraklarda nöbetçi kelimesini kısaltmak istediğinizde nasıl bir kısaltma yapardınız? “Nöb.”, “Nb.” veya “Nö.” kısaltmalarından hangisi nöbetçi kelimesini daha iyi ifade etmektedir? Başka bir örnek ise komiser yardımcısı kelimesi olsun. Komiser yardımcısı rütbesi “Kom. Yrd.”, “Kom. Yar.” ya da “Kom. Yard.” kısaltmalarından hangisi ile doğru olarak ifade edilebilir? Bu soruların cevabı, genellikle soru sorulan kişiye göre değişmektedir. Hiyerarşik yapı içindeki farklı kademelerdeki kişiler, kendilerine yakın gelen kısaltmanın daha doğru olacağını düşünerek başkalarına kendi kısaltma tercihlerini dayatabilmektedir.

Türkiye’nin karşı karşıya olduğu iç ve dış güvenlik sorunları ile kıyaslandığında hangi kısaltmanın doğru olup hangilerinin yanlış olacağı elbette küçük bir mesele olarak görülebilir. Nitekim resmi yazışmalarda, gerçek hayatta çoğu zaman bu türlü küçük şeyler gözden kaçar. Eğer yönetici bu konularda aşırı titizlik gösteriyorsa, evrak hazırlayanlar tarafından bu yönüyle pek sevilmez. Oysaki kısaltmalar, özellikle yazı dili birliğinin sağlanmasında gerekli olduğu için önemlidir. Çünkü dil; bir milletin kültürel değerlerinin başında gelir, duygu ve düşüncenin aktarılmasını sağladığı için insanı bir yığın veya kitle olmaktan kurtarıp “duygu ve düşünce birliği” olan millet haline getirir(Kaplan, ).

Bu açıdan bakıldığında bu çalışmanın iki temel amacı bulunmaktadır. İlk olarak, bu çalışma ile Emniyet Teşkilatı içinde kullanılan terimlerin kısalt(ılama)ması sorununa dikkat çekilerek teşkilat mensuplarına bu konuda bir farkındalık kazandırılması amaçlanmaktadır. İkinci olarak polisliğe ait terimlerin kısmen olsa bile bir liste yapılarak kısaltma önerilerinde bulunarak polisliğe ait terimlerin kısaltmaların belirlenmesine ve Türkçenin korunmasına kurumsal olarak katkı sağlanması için küçük bir adım atılması amaçlanmaktadır.

Kısaltma Kavramı

Kısaltmalar, özellikle yazılı anlatımda kolaylık sağlamak amacıyla bir ya da birden fazla kelimenin daha kısa olarak karşı tarafa iletilmesini sağlayan ifadelerdir ve bunların önemli bir kısmı kurumsal ifadeler için kullanılmaktadır. Kurum adları, meslekler, kurumsal yapıdaki makamlar ve unvanları ifade etmek için çoğu zaman kısaltmalar kullanılmaktadır. Bazı sivil polis birimlerinin operasyonlar esnasında giydikleri kıyafetlerde TEM, KOM gibi kısaltmaların yer aldığı medyada kolaylıkla görülebilmektedir. Bununla beraber kısaltma ifadesi, bazı durumlarda bir olay veya konunun anlatıldığı ya da alıntılanan uzun metinlerden bazı bölümlerin çıkartılarak kısaltılması için de kullanılabilmektedir(Fidan, ).

Türkçede kullanımı her geçen gün artan kısaltmalar, yazılı ve sözlü iletişimin doğru sağlanmasında daha önemli bir hale gelmektedir. Kısaltmalar; akronemi, alfabetik ve kesme olmak üzere kendi içinde üç farklı gruba ayrılmaktadır(Fidan, ). İlk grubu oluşturan akronemiler; kısaltılacak olan sözcüğün baş harflerinden oluşur ve bu baş harfler bir bütün olarak okunur(Oxford, a). Mesela Olay Yeri İnceleme ismi kısaltılırken baş harfler olan O, Y ve İ harfleri kullanılmakta, telaffuz edilirken “oyi” olarak okunmaktadır. İkinci grubu oluşturan alfabetik grubunda ise kısaltılacak olan sözcüğün baş harflerinden oluşur ve bu baş harfler ayrı olarak okunur(Oxford, b). Mesela Emniyet Genel Müdürlüğü ismi kısaltılırken E, G ve M harfleri kullanılmakta, telaffuz edilirken harfler “e-ge-me” olarak okunmaktadır. Üçüncü grubu oluşturan kesme türünde ise ismi oluşturan kelime veya kelimelerin tamamından ya da bazılarından birden fazla harf ya da hece alınarak oluşturulmaktadır. Mesela Kaçakçılık ve Organize Suçlarla Mücadele ismi kısaltılırken sadece K, O ve M harfleri kullanılmakta S harfi kısaltmada geçmemektedir.

Kısaltmaların genellikle kalıplaşmış ve değişmez biçimler olarak kullanıldığını belirtilmektedir(Komisyon, ; Püsküllüoğlu, ). Bu haklı değerlendirmenin yanı sıra bazı durumlarda kısaltmaların, orijinal kelime grubunu adeta unutturarak yerine geçtiğinin de altı çizilmelidir. Mesela INTERPOL kısaltmasının kullanımı o kadar yaygındır ki bu kısaltmanın Uluslararası Adli Polis Komisyonu kelimesini ifade ettiğini bilenlerin sayısı nispeten azdır. Bununla beraber kısaltmalar, dilde yerleşik bir yapısı yoksa giriş kısmındaki örneklerde görüldüğü gibi dili kullanan kişi tarafından kendine has bir şekilde yazılabildiği için aynı kelimenin kısaltması yapılırken yazım birliği sağlanamaması oldukça yaygın görülebilir. Kısaltmaların yazımında ve söylenişinde birliğin sağlanabilmesi için kısaltmalar dizini hazırlanmaktadır.

Kısaltmalar Dizini

Yeni Türk alfabesinin kabulünden sonraki dönemde yazım kuralları ve kelimelerin yazılış biçimlerini belirlemek üzere yılında Dil Encümeni tarafından “İmla Lügati” hazırlanmıştır(Komisyon, ). Daha sonraki dönemlerde Türk Dil Kurumu tarafından hazırlanan yazım kılavuzu, yaşayan Türkçenin yazım rehberi olmayı hedeflemiştir. Bu kılavuzlar sayesinde kelimelerin yazımında oluşan tereddütleri gidererek ulusal düzeyde dilin yazımı konusunda yeknesaklığı sağlamayı amaçlanmaktadır. Yazım kılavuzlarının içeriğine bakıldığında birleşik ve pekiştirmeli kelimelerin yazımı, eklerin yazımı, hece yapısı, ses bilgisi kuralları ve kısaltmalar dizini gibi unsurlardan oluştuğu görülmektedir.

Yazım kılavuzu içinde yer alan kısaltmalar dizini, o dilde kullanılan kısaltmaların alfabetik listesi olarak tarif edilebilir. Balcıoğlu()’nun araştırmasına göre yılında yayımlanan ilk eserde hiçbir kısaltma bulunmazken, yılında kısaltma, yılında 52 kısaltma, yılında kısaltma bulunurken kısaltma sayısı, yılında ’ya ulaşmıştır. TDK’nın internet sitesindeki listeye göre hali hazırda bu sayı ’dir(TDK, ).

Kısaltmalar dizini oluşturulurken kurum, unvan ya da meslek isimleri tek kelimeden oluşuyorsa kelimenin ilk harfi, birden fazla kelimeden oluşuyorsa ilk kelimenin ilk harfine göre alfabetik sıra oluşturulmaktadır. Kurum adları yazılırken, halk arasında bilinen isimler yerine kurumların resmiyetteki tam ismi esas alınmaktadır. Bununla beraber kısaltmaların nasıl oluşturulacağına ilişkin herkes tarafından uyulan kurulan belirli bir kuralın olmasa bile herkes tarafından anlaşılabilmek için kısaltma yapılırken bazı esasların var olduğu bilinmelidir(Hengirmen, ). Konumuzla ilgili olarak bilinmesinde fayda olan kuralların bazıları şöyledir. Birleşik sözcüklerde her birim kısaltmaya aktarılmaya çalışılır. İlk birimin tamamı, ikinci birimin ilk harfi alınır. Tür adları kısaltılırken genelde baştan üç harf kullanılır ve sonuna nokta konulur(Fidan, ; Püsküllüoğlu, ).

Hali hazırdaki yazım kılavuzlarında yer alan kısaltmalar dizini incelendiğinde polisliğe ait terimlerin neredeyse hiç yer almadığı görülmektedir. TDK’nın sitesinde yer alan terim incelendiğinde doğrudan polisliğe ait iki terim bulunmaktadır. İlk terim Emniyet Genel Müdürlüğü olup EGM olarak kısaltılmaktadır. İkincisi ise Uluslararası Cinayet Polisi Komisyonu (International Criminal Police Commission)[1] olup INTERPOL olarak kısaltılmaktadır. Bununla beraber kamu sektöründe genel olarak kullanılan şube müdürlüğü, uzman gibi kelimeler de kısaltma dizininde bulunmaktadır.

Polisliğe Ait Terimler ve Kısaltma Önerileri

Polis kavramı, vatandaş olmak ya da siyasi bir faaliyette bulunmak anlamına gelen Yunanca “politeuein” kelimesi ile ilgilidir ve “şehir, devlet” anlamına gelmektedir. Bu tanım polisliğin; bireyler, siyasi süreçler ve devlet ile olan ilişkisini vurgular(Roberg vd., ). Polis, ülke sınırları içinde kamu düzenini sağlamakla görevli silahlı ve üniformalı olarak icra edilen kamusal bir meslektir. Polisin görevi, suçun önlenmesi ve işlenmiş bir suçun aydınlatılması olarak iki kısma ayrılabilir. Meşru şiddet kullanma tekeline sahip olan polis; kamu düzenini korumak, bozulan kamu düzenini sağlamak, işlenmiş bir suçu aydınlatmak ya da suç işleyen kişileri adaletin karşısına çıkarma görevini ifa ederken gerektiğinde kanunda belirtilen şartlara uygun olarak zor kullanabilir. Bu açıdan bakıldığında polis ile diğer kurumlar arasındaki en önemli fark, polisin sahip olduğu zor kullanma yetkisidir.

Burada dikkat edilmesi gereken nokta polis kavramının her geçen gün anlamının genişlediğidir. Polislik denilince geçmiş dönemlerdeki “meslek” algısının ötesinde günümüzde bir kuruluş, bir faaliyet, polislik mesleğini icra eden memur ve bir bilim boyutu olmak üzere beş farklı boyutu olan bir olgu ile karşılaşılmaktadır. Polisliğe ait terimler, polisliğin bilim boyutunu daha yakından ilgilendirmektedir. Önceki dönemlerde ıstılah olarak bilinen terim, bir bilim veya meslek dalına ait özel bir kavramı ifade eden kelime olarak tanımlanabilir. Polislik; hukuk, mühendislik, antropoloji, sosyoloji, eğitim, davranış bilimleri, fen bilimleri, kamu yönetimi, maliye, tarih, havacılık gibi farklı bilim dalları ile olan ilişkisini giderek artırmaktadır. Buna bağlı olarak her geçen gün polisliğe ait yeni terimler ortaya çıkmasına rağmen kısaltmalar dizinine ve kılavuzuna bakıldığında askeri terimler, bilgisayar, müzik, dilbilgisi, reklam terimleri, işaretler, gıda katkı maddeleri, uluslararası ölçü birimleri, para birimleri, kimyasal elementler, ülke adları gibi kısaltmalarla karşılaşmak mümkün iken(Fidan, ; TDK, ) polisliğe ait terimler neredeyse bulunmamaktadır.

Aynı zamanda bir yazışma mesleği olan polislikte resmi yazışmaların Türkçe kurallarına uygun olarak yapılması mevzuat tarafından açıkça emredilmektedir. İlgili yönetmeliğe[2] göre resmi yazışmalarda hazırlanan “Belge, Türk Dil Kurumu tarafından hazırlanan Yazım Kılavuzu ve Türkçe Sözlük esas alınarak dil bilgisi kurallarına göre anlamlı ve özlü olarak yazılır…” (m. 14/8) denilerek kısaltmalar konusunda TDK tarafından hazırlanan yazım kılavuzuna atıfta bulunmaktadır. Bununla beraber başka bir düzenleme ise (m. 14/9) “Metin içinde kısaltma kullanılacak ise ifadenin ilk kullanıldığı yerde açık biçimi, sonra parantez içinde kısaltma yazılır” şeklindedir. Bu iki düzenleme beraber değerlendirildiğinde resmi yazışmalarda kısaltmalar yazılırken önce kısaltılacak ifade tam yazılmalı, bu ifadenin yanında kısaltması belirtilmeli, kısaltma yapılırken de öncelikle yazım kılavuzundaki kısaltma şekli esas alınmalıdır. Bu mevzuat hükümlerine uygun olarak gerek yaşayan Türkçe ile yapılan resmi yazışmalarda gerekse gündelik hayatta polisliğe ait terimlerin kısaltmalarının belirli bir kalıba kavuşturulmasının faydalı olacağı düşünülerek aşağıda bir tablo hazırlanmıştır.

Yöntem: Tabloda öncelikle polisi doğrudan ilgilendiren mevzuat hükümleri ardından konu ile ilgili yazılı ve görsel yayınlar taranarak bu metinlerde geçen terimler tespit edilmeye çalışılmıştır. Bir sonraki adımda ise yukarıda kısaca bahsedilen kısaltma kurallarına uygun olarak, tespit edilen terimler için kısaltma önerilerinde bulunulmuştur. Bu önerilerin bir kısmı teşkilat içinde kullanıldığı bilinmekteyse de bu kısaltmaların yazım kılavuzlarına dahil edilebilmesi için aşağıdaki tabloya yazılmasının faydalı olacağı düşünülmüştür. Ayrıca bazı terimlerin İngilizce tercümeleri ve kısaltma önerileri de aynı kutu içine eklenmiştir.

Tablo: Polisliğe Ait Bazı Terimler ve Kısaltma Önerileri.

Yukarıdaki tabloda yer alan kısaltmalar öneri niteliğinde olduğunun altı yeniden çizilmelidir. Dolayısıyla bu öneriler eleştiriye açıktır, eleştirilerek Türkçeye daha uygun kısaltmalara ulaşılacağı düşünülmektedir. Bununla beraber kurumsal kısaltmaların, zaman içerisinde sosyal gelişmelere uygun olarak değişebileceği de gözden kaçırılmamalıdır. Mesela Cumhurbaşkanı ve Cumhurbaşkanlığı, yılları arasında “Cmh. Bşk.” kısaltması ile ifade edilirken yılı ve sonrasında “Cum. Bşk.” kısaltması kullanılmaya başlanmıştır. Genelkurmay, yılları arasında “Gen. Kur.” kısaltması ile ifade edilirken yılı ve sonrasında “Gnkur.” kısaltması kullanılmaya başlanmıştır(Balyemez, ).

Sonuç

Sonuç olarak görüleceği üzere polisliğe ilişkin terimlerin sayısı git gide artmasına ve birçoğu ulusal düzeyde toplumun karşısına sıklıkla çıkmasına rağmen kısaltmalar dizininde bu terimlere yer verilmemektedir. Buna bağlı olarak birçok terim resmi yazışma hazırlamakla görevli memurların, gazetecilerin kendine has doğrularına göre şekillenmektedir ve yazışmalarda yazım birliğini sağlamak zorlaşmaktadır. Daha önce bahsedildiği gibi bir kısaltmanın yanlış yazımı, muhatabın bunu anlamasını imkansız kılmadığı sürece küçük bir mesele olarak görülmektedir. Oysaki resmi yazışmalardaki kalitenin artırılması ve kurumsal bir terminolojinin oluşmasını sağlamak çok uzak değildir. Bu çalışmada örnek olarak sunulduğu gibi, öncelikle mevzuat hükümleri olmak üzere bilimsel ve kurumsal yayınlar, haberler, araştırma raporları gibi metinler Türk Dil Kurumu temsilcilerinin de yer aldığı uzman bir ekip tarafından incelenerek Türkçe kısaltma kurallarına uygun olarak belirlenmelidir. Belirlenen bu terimler; Polis Akademisine bağlı eğitim kurumlarında resmi yazışma konusu ile ilgili ders müfredatlarına eklenmeli, ulusal düzeyde yaygın olan terimlerin ise TDK tarafından hazırlanan yazım kılavuzunda yer alması sağlanmalıdır.

Kaynakça

Balyemez, Sedat, (), “TDK İmlâ/Yazım Kılavuzlarının Kısaltmalar Bölümleri Üzerine Bir Değerlendirme”, Bartın Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(1), ss

Fidan, Bülent, (), Kısaltmalar Kılavuzu, Om Sözlük: İstanbul.

Hengirmen, Mehmet, (), Yazım Kılavuzu Noktalama İşaretleri, 2. Basım, Engin Yayınevi: Ankara.

Kaplan, Mehmet, (), Kültür ve Dil, Baskı, Dergah Yayınları: İstanbul.

Komisyon, (), Ana Yazım Kılavuzu, 9. Basım, ADAM Yayınları: İstanbul.

Oxford Dictionary, (a), Acronym, funduszeue.info (E.T. 1 Eylül ).

Oxford Dictionary, (b), Initialism, funduszeue.info(E.T. 1 Eylül ).

Püsküllüoğlu, Ali, (), Yazım Kılavuzu, Arkadaş Yayınevi: Ankara.

Roy, Roberg; Kenneth, NovakÜ; Cordner, Gary, (), Police & Society, 3rd Edition, Roxbury Publishing Company:California.

TDK, (), Kısaltmalar Dizini, funduszeue.info?option=com_content&view=article&id=Kisaltmalar-Dizini&catid=yazm-kurallar&Itemid=(E.T. 1 Eylül ).