Facebook Göktürkçe Yazma

Tarihte Türk adını ilk kullanan devlet olmasından dolayı Göktürkler’in Türk tarihinde önemli bir yeri var.

Milattan sonra altıncı yüzyıl ile sekizinci yüzyılın ortalarına kadar siyaset sahnesinde yer alan ve bu süreçte iki kez devletleşen Göktürkler, hakimiyet alanlarını neredeyse tüm Orta Asya’ya yaymışlar ve Çin’e rakip olmuşlardı. 

Merkezleri bugünkü Moğolistan olan Göktürkler’den kalan Orhun Yazıtları, bilinen ilk yazılı Türkçe metinleri içeriyor.

Göktürk alfabesi, Türkler’in Müslüman olduğu milattan sonra 10'uncu yüzyıla kadar kullanıldı. 

Ancak 19'uncu yüzyıldan itibaren ulus bilincinin artması ve bunun cumhuriyetin kuruluşu ile daha da ivme kazanmasıyla Göktürkler yeniden hatırlandı. 

Göktürkçe harflere ilgi arttı

Son yıllarda Göktürklere yönelik ilgide yeni bir canlanma var.

Göktürk harfleriyle yazılan “Türk” kelimesi, kimi araçların camlarında görülüyor . Göktürkçe kelimeler dövme olarak vücutlara kazınıyor. Dizilerde Göktürkçe harflere yer veriliyor.

Sivil hayattaki bu merakın kimi güvenlik güçlerince de benimsendiği, kasklarına, silahlarına ya da başka malzemelerine Göktürkçe kelimeler yazdırdıkları görülüyor. Mavi renkli Göktürk bayrağı farklı ortamları süslüyor.

Kolaj: Independent Türkçe

İlgi sadece bununla kalmıyor. Sosyal medyada özellikle YouTube ortamında Göktürkçe öğretmeye çalışan programlar yayınlanıyor, günlük hayatta kurslar açılıyor.

Göktürkçe’yi okullarda da seminerlerde anlatıyorlar

Bu ilginin artışında bazı kişi ve derneklerin özel çabasının da etkisi var. Türk Dili Derneği de bunların başında geliyor.

Göktürkçe’nin bilinirliğini artırmak, derneğin hedefleri arasında.

Derneğin başkanı Gökbey Uluç da genç bir edebiyatçı. Independent Türkçe'ye konuşan Uluç, derneğin çalışmaları hakkında bilgi verdi.

’te kurulan dernek, Milli Eğitim Bakanlığı’yla yaptığı protokol kapsamında kimi okullarda, derneklerde Göktürkçe harflerin anlatıldığı seminerler düzenliyor. Uluç, bu seminerlerde ciddi ilgi gördüklerini öne sürdü. 

Dernek, Göktürkçe harflerin tanıtıldığı kitaplar yayınlayarak, Facebook ve YouTube ortamında eğitici programlar da yapıyor.

Türk Dili Derneği Başkanı Gökbey Uluç'un YouTube'da yayınlanan Göktürkçe dersinden bir kesit

Her görüşten meraklısı da var, moda sanıp yazdıranı da 

Uluç'un açıklamasına göre Göktürkçe’ye ilgi, sadece belli bir siyasi görüşte toplanmıyor. 

“Bunu genelde milliyetçiliğe bağlıyorlar ama AK Parti mitinginde başı kapalı bir hanımefendi de kıyafetine Göktürkçe damgalar yani harfler yazmıştı" diyen Uluç, "Bakıyorsunuz farklı yaşam biçimlerinden insanlar arabalarına Göktürkçe kelimeler yazdırıyor" açıklamasını yapıyor ve ekliyor:

Bunların çoğu Göktürkçe’ye ve tarihimize meraktan, ilgiden olsa bile arada moda olarak görüp de yazdıran insanların da olabileceği gerçeğini gözardı etmiyoruz.

Ancak sonuç olarak siyasi olarak algılanmaması bizim istediğimiz bir şeydi. Bir partiye mâl olmaktan ziyade topluma mâl oldu.

30 bine yakın kişi Göktürkçe’yi anlar halde

Yapılan çalışmaların etkisiyle Türkiye’de ortalama 30 bine yakın kişinin Göktürkçe’yi anlar hale geldiğini söyleyen Uluç, “Aslında buna Göktürkçe dememek lazım. Bu eski Türkçe. Sonuçta bugün konuştuğumuz Türkçe o gün konuşulan dilin devamı. Yani ortada yok olmuş bir dilden bahsetmiyoruz” diye konuştu.

Sosyal medyanın yaygınlaşması Göktürkçe’ye yaradı

Göktürkçe’nin yeniden dirilişinde teknolojinin de büyük bir etkisi var. 

Sosyal medya kullanımının artmasıylai bu platformlarda Göktürk harflerinin birçok insan tarafından görülmesi duyulan ilgiyi de artırmış. 

Uluç da Göktürkçe’ye duyulan ilgideki artışın nedenleri arasında teknoloji ve sosyal medya kullanımının yaygınlaşması olduğunu kabul ediyor. 

Özellikle gençler arasında ilginin daha yaygın olmasının nedenlerinden biri de bu.

En çok sorulan soru: İsmimi Göktürkçe nasıl yazarım?

Uluç, sosyal medya kanalıyla birçok kişiden soru aldığını, en çok sorulan sorunun da “İsmimi Göktürkçe nasıl yazarım?” olduğunu kaydederek, bu kişileri Göktürkçe öğrenmeye teşvik ettiğini kaydetti.

Yıldız Teknik Üniversitesi'nde verilen Göktürkçe semineri

Birkaç saatlik çalışma ile anlaşılabilir

Youtube ve Facebook’ta yayınladıkları eğitici bir program sayesinde Göktürkçe’yi birkaç saatlik bir çalışma ile anlar hale getirdiklerini öne süren Uluç şunları söyledi:

Göktürkçe, ana bir gövde olması nedeniyle günümüzde Türkiye Türkçesi dahil bütün Türk lehçelerine yakın.

Ses değişimleri ve şive farklılıkları olsa dahi genel olarak hepsine eşit uzaklıkta.

Herkes az bir emekle atalarımızın kullandığı harfleri kolaylıkla öğrenebilir.

Göktürk Alfabesi Nedir?

funduszeue.info adlı siye Göktürk alfabesini şu şekilde açıklıyor: 

38 harflidir. Dört ünlü ve 34 ünsüz harften oluşur. Sağdan sola doğru yazılır.

Göktürkler çağında yaygınlaşan bu ilk Türk alfabesi, yazıtlar dışında yazma eserlerde de kullanılmıştır.

Doğu Türkistan Yazmaları diye adlandırılan eserler bunu kanıtlamaktadır. Bu alfabenin Göktürkler`den sonra gelen Uygurlar döneminde de bir süre kullanıldığı görülmektedir.

yıllarında dikilen Şine-Usu yazıtı ile son yıllarda bulunan Taryat Yazıtı bunu göstermektedir.

Bunun dışında Göktürk alfabesi, bazı değişikliklerle Bulgarlar, Hazarlar, Peçenekler ve Sekeller tarafından da kullanılmış ve böylece Orta Asya’dan Avrupa içlerine kadar yayılmıştır.