Antidepresan Etkileri Ne Zaman Başlar

Psikiyatrist Dr.Öğr. Üyesi Rıdvan Üney, bu antidepresan ilaçların şeker ve tansiyon ilaçlarından bir farkı olmadığını ifade ederek, "Bugün pek çok psikiyatrik bozuklukta bu ilaçlar kullanılmaktadır. Depresyon, kaygı bozukluğu, takıntı hastalığı, panik bozukluk, sosyal fobi, uyku sorunları ve bunlar gibi birçok psikiyatrik durumda psikiyatri hekimlerince hastalara önerilmektedir. Esasen bu ilaçlar, tansiyon ilaçları ve şeker ilaçlarından pek de farklı değillerdir. Bu ilaçlarla ilgili en önemli bilgi, arkadaş önerisiyle kullanılmaması gerekliliğidir. Bazı kişiler arada sırada bir tane içerek iyileştiklerini düşünmektedirler. Bu tamamen yanılgıdır" dedi.

Antidepresan ilaçların oldukça yaygın kullanılmakta olduğunu belirten Dr. Üney “Bu, günümüzde pek çok ülkede benzer şekildedir. Antidepresan ilaçlar diğer ilaçlar gibi yan etki yapabilmektedir. Yan etki oluştuğunda kişiler, kendilerine ilaç yazan hekime başvurarak ondan yardım istemelidirler. Psikiyatrik tedavilerin en önemli kısmı işbirliğidir. Dolayısıyla sorun olduğunda hekimle iş birliği yapmak gerekir.

Antidepresan ilaç kullananlar belki diğerlerine göre biraz daha hassas olduklarından ilaç prospektüsünü okumaktadırlar. Buradaki bir sürü olası yan etkiyi görüp kullanmaktan vazgeçebilirler. Böyle kaygı yaşayanlar, bu konuda bilgilenmek için mutlaka hekimleriyle görüşmelidirler.

Bu korkuyla ilaç kullanmamak, kişinin sağlığını olumsuz yönde etkileyebilir. Antidepresan ilaçların olası en sık yan etkileri; kilo alımı, iştahsızlık, mide bulantısı, uyku hali, sersemlik, cinsel isteksizlik, kabızlık ve ishaldir. Bunun yanı sıra aşırı bir neşe hali olmuşsa yine hekiminizle görüşün. Bu gibi durumlarda hekime başvurarak ilaç değişimi sağlanabilir" diye konuştu.

Dr.Öğr. Üyesi Rıdvan Üney, antidepresanlarla ilgili şu uyarılarda bulundu:

- Antidepresan ilaçları ancak hekim yazdığında kullanmak gerekir.

- Antidepresanlar ilk kullanımda etki etmez; çoğu zaman en erken 2-3 hafta sonra etkisi başlar.

- Antidepresanlar çoğu zaman tedavilerde en az altı ay kullanılmak durumundadır.

- İlaca başladıktan sonra mutlaka belirli aralıklarla psikiyatri kontrolüne gidilmelidir.

- İlaca başlarken de ilacı bırakırken de psikiyatriste danışarak hareket etmek gerekir.

- Diğer ilaçlarla birlikte kullanıldığında öncesinde mutlaka hekime sorulmalıdır.

- Uykusuzluk durumlarında yakınlarımızın önerileriyle antidepresan kullanmak işe yaramaz.

- Çoğu antidepresan sabah tok karnına alınır.

- Her psikiyatrik soruna her antidepresan iyi gelmez.

- Antidepresan ilaçların çok az bir kısmının bağımlılık yapma riski vardır. Bağımlılık yapan psikiyatri ilaçları ancak özel yeşil reçeteyle satılabilir.

- Antidepresan ilaçların çok az bir kısmı uyku yapar.

- Antidepresan ilaçlar “kafa yapma hapları” değildirler.

- Antidepresan ilaçlar psikiyatrik bir sağlık sorunu olanlarda dünyanın her yerinde kullanılmaktadır.

- Antidepresan ilaçlar insanların kişiliklerini değiştirmez.

- Antidepresan ilaçlar insanları robotlaştırmaz. Birçok kişinin antidepresan kullandığını fark edemezsiniz.

- Antidepresan kullanan kişiler tehlikeli değillerdir.

- Antidepresan ilaçlar tedavi edici ilaçlardır. Sorunları geçiştiren ilaçlar değildir.

- Antidepresan ilaçlar plasebo değillerdir. Yani işe yaramayan ilaç değillerdir.

Tüm ilaçlar gibi antidepresanların da çeşitli yan etkileri olabilir.  Her bir bireyde farklı bir reaksiyon gerçekleşir ve her ilacın yan etkileri eşit düzeyde değildir.

Antidepresanların iyileştirici etkisi, antidepresan kullanımını izleyen  2-6 haftada ortaya çıkarken yan etkiler kullanımdan hemen sonra ortaya çıkmaya başlar. Yan etkiler korkutucu olsa bile sabırlı davranarak antidepresanın olumlu etkisini görmek için beklemek gerekir. Birçok yan etki gün geçtikçe azalmaya başlamaktadır.

Alınan ilaçların birden bire bırakılmaması önemlidir. İlaç tedavisinin aniden bırakılması sindirim sistemi problemlerine (mide bulantısı, ishal) , uyku bozukluklarına (kabus, uyuyamama), baş ağrısı ve baş dönmesine neden olabilmektedir.

Yan etkilerinden dolayı ilaç alımını bırakmayı düşünüyorsanız, doktorunuza danışmanız gerekmektedir. İlacın dozunun düşürülüp düşürülmeyeceğine ya da değiştirilip değiştirilmeyeceğine doktorunuzla birlikte karar verebilirsiniz. Aşamalı olarak ilacı değiştirmek yukarıda sözü geçen semptomların görülmesini engelleyecektir.

Genellikle etkili ve az yan etkiye sahip bir antidepresan bulunabilir. Aksi bir durumda olası yan etkiler çeşitli yöntemlerle azaltılabilir.

• Antidepresanlar en çok reçete edilen ilaçlar arasındadır, ancak insanlar genellikle nasıl çalıştıkları hakkında sınırlı bilgiye sahiptir.
• Antidepresanların etkisini göstermesi zaman alır ve semptomlar düzelir düzelmez kesilmemelidir.
• Çalışmalar, antidepresanların psikoterapi ile kombinasyonunun depresyon için en iyi tedavi sonuçlarına yol açtığını göstermektedir.

41 yaşında bir mali müşavir olan Zehra hanım depresif semptomları konusunda yardım almak için beni görmeye başladı. Yeni bir şirketteki iş stresi ile annesinin sağlık sorunlarıyla ilgili endişenin birleşimi, ilk olarak 20'li yaşlarındayken ortaya çıkan depresyonun tekrarlamasına katkıda bulundu.

O sırada bir antidepresan verilmiş, ancak erken dönemde belirgin mide bulantısı yaşamış ve kesmiş. "Antidepresanların benim için işe yaradığını düşünmüyorum" dedi.

Ancak bu sefer, depresyon o kadar şiddetliydi ki, önemli iş teslim tarihlerini kaçırmaya başladı. Genel işlev bozukluğu göz önüne alındığında, terapi çalışmalarımıza antidepresanlar eklememizi tavsiye ettim. Ancak endişeleri vardı: "Bana daha önce yardımcı olmadılar ve bu sefer de benim için pek bir şey yapmayacaklarından endişeleniyorum."

Ülke araştırmalarına göre, antidepresanlar 18 ila 44 yaşları arasında en yaygın kullanılan ilaçlar olup tüm yetişkinler için en yaygın üçüncü ilaçtır. Yine de sıklıkla, hastalar nasıl çalıştıklarına dair tam bir bilgiye sahip değildir.

Bilgi olmak her zaman daha iyidir. İşte insanların bir tedavi sürecini düşünürken bilmesi gereken yedi önemli nokta:

   1. Antidepresan ilaçların çalışması zaman alır. Bazı insanların bir veya iki hafta içinde bile bir fark fark etmeye başladığı doğru olsa da, psikiyatristlerin olumlu bir yanıt olup olmadığını görmek için dört ila altı hafta ve tam remisyona ulaşmak için 12 haftaya kadar beklemeleri yaygın bir durumdur. Bunun hızlı bir düzeltme olmadığını bilmek ve iyileştirme için yeterli zaman tanımak önemlidir.

   2. Yan etkiler olur. İlaca bağlı olarak hastaların yüzde 10 ila 40'ında gastrointestinal rahatsızlık, baş ağrısı ve sedasyon gibi çok çeşitli yan etkiler ortaya çıkar ve sıklıkla ilaçlara başladıktan sonraki ilk birkaç hafta içinde ortaya çıkar. Birçok insan için yan etkiler hafiftir ve zamanla kaybolur. Ancak diğerleri için önemli ve kalıcı yan etkiler, ilaç tedavisini veya başka bir antidepresanla denemeyi gerektirebilir. Farklı bir ilaçla tamamen farklı bir yan etki deneyimi yaşamak mümkündür.

   3. Antidepresanlar kusursuz değildir. Tüm antidepresanlar için tipik yanıt oranı yaklaşık yüzde 70'tir. Bu, bu ilaçların tamamen etkili olmadığı önemli bir insan yüzdesini geride bırakır ve psikoterapinin depresyon tedavisindeki rolünün altını çizer.

   4. Birden fazla atış gerekebilir. Bir tür antidepresanla yapılan bir deneme ruh hali ve işlevsellikte önemli bir değişikliğe yol açmazsa, doktorunuz başka bir antidepresana geçiş yapılmasını veya başka bir psikofarmakolojik ajan eklenmesini önerebilir. Çalışmalar, iki veya daha fazla benzersiz etkisiz antidepresan denemesi olarak tanımlanan tedaviye dirençli depresyonun hastaların yaklaşık yüzde 30'unda meydana geldiğini göstermektedir.

   5. Zaman çok önemlidir. İnsanlar genellikle kendilerini iyi hissettiklerinde antidepresanları bırakmak isterler. İyileştikten sonra ilaç almayı bırakmak sezgisel görünüyor. Ancak araştırmalar, sürekli ilaç tedavisi olmadan, ilk depresif ataktan sonraki nüks oranının sonraki bir ila iki yıl içinde yaklaşık yüzde 40 ila 50 olduğunu gösteriyor. Sonuç olarak, psikiyatristler genellikle ilk epizoddan sonra altı ila 12 ay tedavi edeceklerdir. İki depresyon atağından sonra, beş yıl içinde ilaçsız nüks oranı yüzde 75'tir. Üç veya daha fazla depresyon döneminden sonra, idame tedavisi olarak ilaca devam etmek yaygın bir uygulamadır.

   6. Antidepresanları bırakmak vakti geldiğinde, aniden kullanmayı bırakan kişilerde yüzde 40'a varan bırakma etkileri olabilir. Bunlar arasında beyin çakması hissi, mide bulantısı, baş dönmesi ve grip benzeri semptomlar yer alır. Hayatı tehdit edici olmasa da, etkiler rahatsızlık yaratabilir. Antidepresanlar genellikle tıbbi gözetim altında yavaşça azaltılmalıdır.

   7. İlaç tedavisi önemini koruyor. Çalışmalar, terapi ile ilaç kombinasyonunun, her ikisinden de tek başına daha etkili göründüğünü göstermiştir. Bunun nedeni, artık iyileştirme için birbirini tamamlayan iki yol olması olabilir. Örneğin, öğrenilmiş terapi becerileri ve içgörüleri devam ederken, ilaç durdurulduktan sonra ilaç etkisi sona erebilir. Benzer şekilde, depresyonun etkisi terapiye girmeyi zorlaştıracak kadar şiddetli olduğunda, antidepresanların eklenmesi, kişinin terapiden daha iyi yararlanmasını sağlamak için gereken iyileşmeyi yaratabilir.