Balık Zehirlenmesi Nasıl Geçer

Hepimizin bildiği gibi, balık zehirlenmesi genellikle bayat balık yemekten olur. Ayrıca balığın saklanma ve pişirme koşullarında izlenen yanlış yol da zehirlenmeye sebep olabilmektedir. Balık yediniz ve zehirlendiğinizi hissettiniz. Ne yapmalısınız? İlk etapta bol su tüketmeli ve hemen bir doktora görünmelisiniz.

Balık Zehirlenmesi Belirtileri

Balık zehirlenmesi durumunda kişiler bazen bir bazen birden çok belirti gözleyebilir, belirtilerin hangilerinin görüleceği zehirlenmeye neden olan şey belirler aslında. Birlikte göz atalım:

1. Bazı sindirim sistemi sorunları; kusma, mide kasılmaları, ishal gibi.
2. Baş ağrısı, yorgunluk hissi
3. Baygınlık geçirme, nadir de olsa bayılma
4. Kas ve eklem ağrıları
5. Ağız çevresinde veya parmaklarda karıncalanma hissi
6. Ciltte döküntü ve belirgin derecede kaşıntı
7. Soğuk su ile temas ettiğinde ciltte hissedilen yanma veya ağrı
8. Ağızda kuruluk
9. Vücudun dil ve boğaz kısmında kızarıklıklar veya şişlikler oluşması
10. Nefes alıp vermede güçlük
11. Tansiyon düşüklüğü
12. Şiddetli baş dönmesi
13. Hatta ağır durumlarda hasta komaya girer
14. Yüksek ateş
15. Titreme
16. Mideye kramp girmesi

Balık Zehirlenmesi Nedenleri

Yanlış Saklama Koşulları

Yılın her mevsiminde taleplere karşılık verebilmek için balıklar dondurularak stoklanmaktadır. Sadece özel restoranlar değil, ilaç firmaları ve kozmetik firmaları vb gibi kuruluşlar tarafından da oldukça rağbet görmektedir bu stoklar. Balık mevsimi dışında da bu dondurulan balıklar kullanılır. Ancak eğer balıklar doğru saklanmaz veya dondurulmaz ise zehirlenmeye neden olur. Balık zehirlenmelerinde en sık rastlanan neden de budur zaten. Özellikle uskumru, sardalya ve ton balığında karşılaşılan zehirlenmelerde sebep, balığın içinde bulunan histidin adındaki özel bir aminoasittir. Balık yanlış bir şekilde saklanır ve dondurulur ise histidin, histamine dönüşür. Ve bu balıklar tüketildiğinde toksik etki yaparak zehirlenme meydana getirir.

Çiğ Olarak Tüketilen Balıklar Ve Mikroplar

Diğer etlerde olduğu gibi balık da çiğ iken parazit ve mikroplar barınabilmektedir. Bunun için hijyenik olarak temizlenmeyen ve bakterilerden arındırılmayan bir balık az pişirilmiş olarak ya da çiğ olarak tüketildiğinde zehirlenmeye neden seafoodplus.info balık iyi pişirilmiş ve mikroplardan arındırılmış ise, bu tehlike de ortadan kalkar.

Balık Zehirlenmesi Ne Kadar Sürede Belli Olur ?

1 saatlik bir zaman dilimi içerisinde balık zehirlenmesinin belirtileri ortaya çıkacaktır. Bazen 1 saatin sonunda meydana gelir.

Balık Zehirlenmesi İçin Hangi Doktora/Bölüme Gidilir?

Böyle bir durumda ‘ Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji ’ bölümüne gidilir.

Balık Zehirlenmesi Nasıl Tedavi Edilir?

Yukarıda da bahsetmiştik, zehirlendiğinizi hissettiğinizde derhal yakın bir hastanenin aciline başvurmalısınız. Veya ilgili bölüme giderek uzman bir hekim tarafından kontrol altında tutulmanız gerekir.

Balık zehirlenmelerinde izlenen yol şöyledir; Zehirlenme nedeniyle kaybedilen sıvı ve mineralleri olabildiğince çabuk bir şekilde yerine koymak ve zehirlenmeye sebep olan bakterileri ve oluşumlarının devamlılığını tamamen ortadan kaldırmak.

Doktor kontrolünde gerçekleşen tedavi şu şekildedir;

1. Bunun için hasta önce tamamen kusturulur.
2. Ve hastaya müshil verilip ishal olması sağlanır ki bağırsaklar iyice boşalsın,
3. Mide ve bağırsaklar boşaldıktan sonra ishali giderici ilaç verilir,
4. İlk 24 saatlik zaman dilimi içinde hastanın bol sıvı tüketmesi teşvik edilir ya da zehirlenme şiddetli ise serum da verilir. Bundan maksat, kusma ve ishal ile hastanın kaybettiği sıvının takviyesidir.
5. Sonraki günlerde doktor tarafından hastaya mideyi yormayacak türden ve genellikle sıvı gıdalar tüketmesi tavsiye edilir. Baharatlı, yağlı, ağır gıdalardan uzak durması sıkıca tembihlenir. Bu süreçte süt ve süt ürünlerinin tüketilmesi de uygun görülmemektedir. Daha çok haşlanmış patates, kızarmış ekmek ve muz gibi sade ve hafif gıdalar tüketmesi hastanın yararına olmaktadır.

Balık Zehirlenmesi Nasıl Önlenir?

1. Balığın taze olmasına özen göstermelidir ki balık zehirlenmelerinden korunulabilsin.
2. Bir balığın tazeliği genellikle balığın gözlerinden anlaşılır. Bunu genelde herkes bilir. Taze balığın göz beyazları sarı olmaz. Beyaz bölge oldukça beyazdır ve herhangi bir sarılık olmadığı gibi kanlı da değildir.
3. Bayat balığın derisi ve kuyruğu sarkık olur. Taze balıkta ise deri ile kuyruk gergindir ve pulları parlaktır.
4. Taze olan balığın kokusu olmaz.
5. Bu gibi bilgilere sahip olarak balık zehirlenmelerinin önüne geçmek çoğunlukla mümkün olur.

İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Cem Gönlüşen'in açıklamalarına göre stafilokok denilen bakteri grubunun oluşturduğu besin zehirlenmeleri; süt ve süt ürünleri, salata ve et gibi gıdalar nedeniyle oluşuyor. Genellikle 2 - 3 saat içinde ortaya çıkan ve 2 - 3 gün kadar sürebilen bu zehirlenmelere ishal çok eşlik etmemekle beraber nadiren de olsa ishal de görülebilir. En sık görülen belirtileri bulantı, kusma, karın ağrısı olan stafilokok kaynaklı besin zehirmeleri bazen 2 haftaya kadar da sürebiliyor.

Tuna, lüfer, mahi, sardalya ve uskumru yerken dikkat!

Ancak bunun yanı sıra histamin zehirlenmesi olarak da bilinen skombroid balık zehirlenmesi türünde bir zehirlenme de vardır. Acil Tıp Anabilim Dalı Araştırma Görevlisi Prof. Dr. Mehtap Bulut'un açıklamalarına göre bu zehirlenme kas dokularında, bol miktarda histidin içeren scombridae ve scomberosocidae familyalarına ait bazı kara etli balık türlerinden kaynaklanır. Tuna, lüfer, mahi mahi, sardalya, uskumru vb balıkların kas dokularında bol miktarda histidin bulunur. 

Uygunsuz koşullarda saklanan bu balıklarda bakteri ürer ve balığın kas dokusundaki histidin, bakteriyel enzim histidin dekarboksilaz tarafından, histamin ve diğer biyojenik aminlere çevrilir. Bu nedenle 20°C veya üstünde saklanan balıklarda, saat gibi kısa sürede toksik düzeyde histamin birikmesi oluşabilir. Bu nedenle özellikle tuna, lüfer, mahi mahi, sardalya ve uskumru gibi balıkların tazeyken hızlı bir şekilde tüketilmesi veya hemen uygun muhafaza şartlarında saklanması gerekir.