Nazım Hikmet Ayasofya Şiiri

Aydın, Meclis Genel Kurulu’nda önceki akşam süresi bir yıl uzatılan Irak ve Suriye tezkeresinin görüşmelerinde, Ayasofya’nın ibadete açılması tartışmalarına ilişkin şöyle dedi:

“Yunanistan’la iyi geçinelim. Tamam, ama nasıl iyi geçinelim? Ayasofya için ahkâm kesen Yunanistan’a diyorum ki: Benim İstanbul’umda gayrimüslimler için küsur tane ibadethane varken Atina’da bir tane cami yok yahu. Ya, şimdi bir şiir okuyacağım, Nâzım Hikmet burada o kadar güzel söylüyor ki Ayasofya’yla, İstanbul’un fethiyle ilgili, ne olur bir bakın ya. ‘Sekiz Yüz Elli Yedi’ diye bir şiiri var. Nâzım kadar olalım ya! Bizim şairimiz ya. ”

Hürriyet'ten Turan Yılmaz'ın haberine göre Aydın, Nâzım Hikmet’in şu dizelerini okudu: “İslam’ın beklediği en şerefli gündür bu/Rum Konstantiniyesi oldu Türk İstanbul’u/Cihana karşı koyan bir ordunun sahibi/Hak yerine getirdi en büyük niyazını/Kıldı Ayasofya’da ikindi namazını/İşte, o günden beri Türk’ün malı İstanbul/Başkasının olursa yıkılmalı İstanbul.” Aydın’ın konuşması MHP’lilerin yanı sıra AK Partililerden de büyük alkış aldı.

Tezkere görüşmelerinde AKP'liler ile HDP’liler arasında tartışmalar da yaşandı. AKP Grup Başkanvekili Mehmet Muş’un, “Türkiye Cumhuriyeti’nin vatandaşı mısınız, başka tarafın mı?” sözlerine karşılık HDP Diyarbakır Milletvekili Hişyar Özsoy, “Türkiye Cumhuriyeti vatandaşıyım; iyidir, kafidir, çok şey değil” dedi.

 İşte Nazım Hikmet'in ilk kez okuyanları şaşırtacak "Sekiz Yüz Elli Yedi" şiiri ve şiirdeki "Belde-i Tayyibe"in anlamı. 

Türk şiirinin ustalarından Nazım Hikmet'in Ocak 'de İstanbul'un fethine ilişkin bir şiir yazdığını birçok kişi bilmez. 

Günümüzde çok bilinmeyen Belde-i Tayyiben ifadesinin geçtiği şiirin özellikle son iki dizesi "Zulüm 'te başladı" diyenlere de cevap niteliğinde.

İşte Nazım Hikmet'in okurken çok şaşırmanıza neden olacak ilk eserlerinden "Sekiz Yüz Elli Yedi" adlı şiiri

SEKİZ YÜZ ELLİ YEDİ

"İslam'ın beklediği en şerefli gündür bu
Rum Konstantiniyye'si oldu Türk İstanbul'u

Cihana karşı koyan bir ordunun sahibi
Türk'ün genç padişahı, bir gök yarılır gibi

Girdi Eğrikapı'dan kır atının üstünde
Fethetti İstanbul'u sekiz hafta üç günde

O ne mutlu, mübarek bir kuluymuş Allah’ın!
Belde-i Tayyibe’yi fetheden padişahın,

Hak yerine getirdi en büyük niyazını
Kıldı Ayasofya’da ikindi namazını!

İşte o günden beri Türkün malı İstanbul,
Başkasının olursa, yıkılmalı İstanbul!

BELDE-İ TAYYİBE NEDİR?

Şiirde geçen Belde-i tayyibe ifadesi özellikle  yılında ilan edilen Tanzimat Fermanı sonrası edebi eserlerde 'İstanbul' yerine kullanılıyordu. 

NE ANLAMA GELİYOR?

“Belde-i tayyibe” ifadesinin ebced hesapla karşılığı olan ise hicrî tarihle İstanbul'un fethinin olduğu zamanı işaret etmektedir. 

Azerbaycan&#;ın büyük şairi Resul Rıza&#;nın oğlu -kendisi de bir yazar olan- Anar Resuloğlu şöyle demişti: &#;Türkiye&#;de Nazım daha çok komünizmin, solculuğun simgesi gibi algılanır. Azerbaycan&#;da ise Türkçülüğün simgesi gibi&#;&#;

Nazım&#;ın Türk demesi onu Azerbaycan Türklerinin gözünde Türkçü görmeye yetiyordu. Komünist rejim böylesine baskıcıydı.

Fakat Nazım ilk gençlik yıllarında hakiki bir Türkçü gibi şiirler de yazıyordu. Onlardan birisini dikkatlerinize sunuyorum.

Nazım Hikmet&#;in 19 yaşındayken yazdığı ve İstanbul&#;un Fethi&#;ni anlatan bu şiirin başlığı &#;Sekiz Yüz Elli Yedi&#;. 14&#;lü hece ölçüsüyle yazılmış.

Başlıkta geçen , hicrî takvimde İstanbul&#;un fethedildiği tarihe karşılık gelmektedir.

Nazım Hikmet&#;in ölüm yıldönümünde, pek bilinmeyen bu şiirini hep beraber okuyalım:

Sekiz Yüz Elli Yedi

İslam&#;ın beklediği en şerefli gündür bu
Rum Konstantiniyye&#;si oldu Türk İstanbul&#;u

Cihana karşı koyan bir ordunun sahibi
Türk&#;ün genç padişahı, bir gök yarılır gibi

Girdi Eğrikapı&#;dan kır atının üstünde
Fethetti İstanbul&#;u sekiz hafta üç günde

O ne mutlu, mübarek bir kuluymuş Allah’ın!
Belde-i Tayyibe’yi fetheden padişahın,

Hak yerine getirdi en büyük niyazını
Kıldı Ayasofya’da ikindi namazını!

İşte o günden beri Türkün malı İstanbul,
Başkasının olursa, yıkılmalı İstanbul!

Ocak