Akdeniz Bölgesi Yılan Türleri

Yağışların artmasıyla birlikte sıkça gelen yılan ihbarları, Denizlililer üzerinde korku yarattı. Denizlipost olarak, Denizli’de karşınıza çıkabilecek yılan türlerini araştırdık.

Türkiye’de yaklaşık 52 adet yılan türü bulunuyor ve yalnızca 15 civarı yılan türü zehirli. Coğrafi olarak, kentimizde yaşayan yılan türlerinden sadece 2 tanesi zehirli. Çukurbaş Yılanı ve Kedi Gözlü Yılan. Bu yılanlar literatürde az zehirli yılan olarak geçiyor. Yani zehri sadece kemirgenler üzerinde etkili. İnsanı soksa dahi zehri öldürmeye yatmiyor. Ancak kentimizde “engerek yılanı görüldü” söylentileri ise, şayet doğruysa risk teşkil ediyor. Coğrafi olarak Ege Bölgesi’nde yaşamayan engerekler, insan eliyle getirilmiş ve doğaya salınmış olabilir.

BU YILANI GÖRÜRSENİZ SAKIN YAKLAŞMAYIN

Engerek yılanları, kendisine zarar verilmediği sürece saldırmıyor. Ancak ısırırsa yetişkin bir insanı yere yıkacak kadar güçlü zehirleri bulunuyor. Engerek yılanının boyu 2 metreye kadar uzayabiliyor. Çalı ve çakıl ortamlarda yaşayan bu yılanın en belirgin özelliği ise kısa kuyruğu, geniş ve yassı kafası.

Kentimizde yaşayan diğer yılan türlerinden Çukurbaş Yılanı ve Kedi Gözlü Yılan dışındakiler neredeyse zehirsiz. İşte Denizli’de yaşayan yılan türleri;

Çukurbaş Yılanı

Kayalık, taşlık yerlerde yaşarlar, bu yüzden hemen her yerde görülebilirler. 200 cm’e kadar uzayabilirler. Zehirleri insana çok etki göstermek fakat tarla zararlılarını öldürmeye yetecek kadardır. Bu yüzden de çiftçilerimiz bu yılanı sever.

Kedi Gözlü Yılan

Ege, Akdeniz ve bazı doğu bölgelerinde görülürler. Kedi gözlü demelerinin sebebi ışk altında göz bebekleri resimde gördüğünüz gibi dikey haldedir. Akşam ve sabah vakitlerinde yuvalarından çıkıp avlanırlar. En önemli özelliklerinden biri dikey olarak çıkabilme ihtimalleridir. Çukurbaş yılan gibi yalnızca küçük hayvanlar için etkili olan bir zehiri vardır.

Hazer Yılanı, Bozyörük

Baş ince bir boyunla gövdeye bağlanır. Preocularia genellikle 2, bunlardan üstteki daha büyüktür. Postocularia genellikle 2, supralabialia genellike 8, nadiren 7 veya 9 olabilir. Göz bebekleri yuvarlaktır. Vücut etrafındaki pullar düz, gövde ortasında sayıları 19, nadiren 17 sıralıdır. Her pulun arka ucunda iki apikal delik bulunur. Ventralia 190-215, subcaudalia 90-113 arasında değişir.

Sırt taraf gri kahverengi olup, üzerinde esmer lekeler bulunmaktadır. Sırt lekeleri genç bireylerde bariz olmakla birlikte erginlerde pek fark edilmezler. Sırt pullarının orta kısımları kenarlarından daha açık renklidir. Ventral bölge sarımsı beyaz, bazen kuyruk altında ince siyah noktalar bulunur.

Taş altı ve kemirici yuvalarında gizlenirler. Oldukça çabuk ısıran bir yılandır. Ancak zehirsiz olmasından dolayı tehlikeli değildir. Bir dişi bir defada 7-11 kadar yumurta bırakabilir. Tarım zararlılarının düşmanıdır.

İnce Yılan, Ok Yılanı

Vücut önde gri kahve, arkada sarımsı kahverengidir. Boyun yanlarında kenarları beyaz, içi siyah olan leke sıraları bulunur. Arkaya doğru küçülen lekeler gövde ortasına doğru kaybolur. Gözlerin ön ve arka kenarları sarımsı/beyaz şerit ile çevrilidir. Bazı durumlarda ensedeki ilk leke çifti tıpkı benzer yılan türü olan Toros Yılanı (Platyceps collaris) de olduğu gibi birleşerek ensede kolye benzeri tek bir leke halinde olabilir. Bu durumlarda iki türü ayırt etmek için gözlerin önündeki ve arkasındaki açık renkli şeritler dikkate alınmalıdır. Toros yılanında bu şeritler yoktur. Çok hızlı hareket eder ve çabuk ısırır.

Kara Yılan

C. jugularis, yılanlar içinde Türkiye’de ki en büyük türdür. Gençlerde sırt taraf gri-kahverengi ve üzeri koyu lekelidir. Erginlerde sırt homojen parlak siyah renklidir. Boyun altı beyazımsı olup kırmızı lekelidir. İyice ergin örneklerde üreme zamanı ventral taraf koyu kırmızı bir hal alır, ovipardır. Ses çıkararak insanı ürkütür, ısırgan bir türdür.

Sarı Yılan

Dorsali sarımsı veya sarımsı esmer, üzeri siyah lekelidir. Gençleri daha bariz lekelidir. Yaşla birlikte lekeler birleşerek belirginliği kaybolur. Ventrali sarımsı beyaz ve üzeri koyu lekelidir. Gözün önünde 2 Praeoculare plak bulunur (diğer türlerde bu plak tektir). Gözün arkasından başlayıp, üst çenenin en gerideki labial plağına doğru uzanan temporal band barizdir. Maksil kemiği üzerinde bulunan dişler aynı boyda ve kesintisiz bir sıra halindedir. Baş boyun kısmına nazaran daha geniş ve dorsal pulları düz veya hafif karinalıdır. Seyrek ormanlık bölgelerde, taşlık biyotoplarda yaşar, kuş ve yumurta yemek için ağaçlara tırmanır. Cinsel olgunluğa 4-5 yılda erişirler, bir dişi 6 ila 16 yumurta bırakır.

Sıradaki haber:

Büyükşehir’den 3. Ulusal Fotoğraf Yarışması

Türkiye, pek çok canlı türüne ev sahipliği yapıyor. Özellikle sürüngen hayvanların nüfusu bir hayli fazla. Sürüngen ailesinden olan yılanlar da Türkiye’de çok fazla türü bulunan canlılar arasında. Türkiye toplam 57 adet yılan türüne ev sahipliği yapıyor. Bu yılan türlerinden çoğunluğu ise tamamen zehirsiz, bazıları ise yarı zehirli. Tabii ki uzman olmayan biri ilk bakışta yılanların zehirli mi yoksa zehirsiz mi olduğunu anlayamıyor, bu da kişilerin panik yaşamsına neden oluyor. Yaşanan panik nedeniyle kimi zaman kişiler yılanların saldırısına uğruyor, kimi zaman da yılanları öldürüyor. Ancak burada önemli olan ve herkesin bilmesi gereken noktalardan biri; insanlar taciz etmedikçe çoğu zaman yılanların saldırmayacağı. Ancak tabii ki zehirli yılan türlerini bilmek de önem taşıyor. İşte Türkiye’de bulunan zehirli yılan türleri…

1. Boynuzlu Engerek

Boynuzlu engerek, engerekgiller familyasından bir yılan türü olmakla birlikte sırt bölgesinin rengi genel olarak gri, sarı ve kahverengidir. Boynuzlu engereklerin baş kısımlarında boynuza benzer küçük bir çıkıntı bulunur. Eylül-Ekim’den Mart-Nisan’a kadar kış uykusuna yatarlar. Boyları genel olarak 50-60 cm (erkekler en fazla 90 cm) kadar olur. Üst çenelerinin ön tarafında ise zehir dişleri bulunur. Zehirli olan bu yılan türü Türkiye’de genellikle kumlu yerlerde yaşar. Çalılık ve taşlık bölgelerde de görülebilirler.

Yaşam alanları: Türkiye’de kumlu yerlerden daha çok küçük boylu bitkilerin altlarında, orman açıklıklarında, çalılık ve taşlık yerlerde yaşarlar. Yüksekliği 2000 metreye kadar olan yerlerde bulunabilirler. Genellikle; Trakya, Batı, Kuzeydoğu, Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde habitatın uygun olduğu alanlarda dağılım gösterirler.

2. Şeritli Engerek

Engerekgiller ailesinden olan bu yılan türünün sırt bölgesi genellikle kül rengindedir. Ancak grimsi kahverengi olanları da bulunur. Bu yılan türü, sırtından başlayıp kuyruğuna kadar uzanan siyah ya da koyu kahverengi benekleri sayesinde fark edilebilir. Bu benekler bazen birleşip baklava desenli, dalgalı ya da zikzaklı bir şerit oluşturur. Boyları ortalama 70-80 cm kadardır.

Yaşam alanları: Şeritli engerekler, genellikle ormansız ve taşlık alanlarda yaşarlar. Yüksekliği 2 bin metreye kadar olan yerlerde bulunabilirler. Genellikle kemirgenlerle ve kuşlarla beslenen şeritli engereklerin yavru olanları bile yetişkin bir insanı etkileyecek kadar zehir taşır. Genellikle tehlikede olmadıklarında insanlara saldırmazlar. Ancak yine de dikkatli olunması gerekir.

3. Koca Engerek

Koca engereklerin sırt bölgesi genellikle grimsi kahverengi tonlarında olur. Genel olarak fare gibi küçük kemiriciler, kertenkeleler, kuşlar, yılanlar ve çeşitli omurgasız hayvanlarla beslenirler ve yemeden önce avlarını zehirleyerek öldürürler.

Yaşam alanları: Bu tür Türkiye’de Doğu ve Güneydoğu Anadolu’da, Doğu Akdeniz bölgesinde yayılım gösterir. Ovalarda, bahçelerde, tarlalarda yaşarlar. Koca engerek, Türkiye’nin zehri en ölümcül yılanlarından biridir.

4. Kedi Gözlü Yılan

Kedi gözlü yılan ise yarı zehirli yılan türlerinden biri. Genellikle Alanya’da görülen bu yılan türüne antik kentlerde rastlanıyor. 80 santimetreye kadar ulaşan boyları kedi gözlü yılanların zehirli dişleri, üst çenelerinin arka tarafında yer alır ve küçüktür. Bu nedenle zehirleri genellikle yakaladığı avlarına etki eder.

5. Çukurbaşlı Yılan

Boyu 2 metreye kadar ulaşabilen bu yılan türü, pullu sürüngenler (Squamata) familyasında yer alıyor. Doğu Karadeniz dışında Türkiye’nin hemen hemen her bölgesinde rastlanabilen bu yılan türü, bitkisi az olan taşlık yerlerde yaşar. Zehirli yılan türleri arasında yer alan çukurbaşlı yılanların vücudunu kaplayan pullar hafif çıkıntılı yapıdadır.

6. Çöl Kobrası

Çöl kobrası Türkiye’de yaşayan tek kobra türüdür. Genellikle Doğu illerinde özellikle Şanlıurfa’da görülür. Bu bölgedeki kurak alanlarda yaşayan çöl kobrasının vücut boyu 120 santimetreye kadar uzayabilir. Gözleri diğer yılan türlerine göre iridir. Vücüdu tek renkli parlak siyah ya da siyahımsı koyu bir kahverengidir. En zehirli türlerden biri olan çöl kobrası genellikle karayılan ile karıştırılabilir.

Yaşam alanları: Çöl kobrası, Şanlıurfa il merkezinin batısındaki dağlık kısımda, kayalık yamaçlarda yaşayabilir.

7. Çoruh Engereği

Çoruh engereği sadece Artvin’de, Çoruh nehrinin yakınlarında yaşar. Türkiye’de nesli tükenmekte olan bu türden yalnızca 50 çift kaldığı düşünülüyor. Zehirli yılanlardan olan çoruh engereğinin vücudundaki pullar bariz çıkıntılı yapıdadır. Göz şekli ise dikeydir. Uzunlukları ise ortalama 40-50 cm civarındadır.

8. Kafkas Engereği (Hopa engereği)

Kafkas engereğinin sırtı genellikle siyah, gri, sarı ve kırmızı renklidir. Genel olarak küçük kemiriciler, kertenkeleler ve çeşitli omurgasızlarla beslenirler. Boyları ise 50-60 santimetreye kadar uzayabilir. Ancak daha büyük olanlarına da rastlanır.

Yaşam alanları: Yağmur ormanılarının taşlık bölgelerinde yaşarlar. Türkiye’de ise sadece Hopa Artvin civarında yaşarlar. Bölgede yaşayanlar tarafından Hopa engereği olarak adlandırılan bu türün de ne yazık ki nesli tükenmek üzere.

9. Baran Engereği

Türkiye’deki nadir görülen türlerden biri olan baran engereğinin kuyruk ucu sarıdır. Boyları genellikle 55 santimetreye kadar ulaşan bu tür, kısa boylu bitkilerin altında, taşlık yerlerde yaşar. Tür, ismini Türkiye’nin önde gelen herpetologlarından Prof. Dr. İbrahim Baran’dan alır.

Yaşam alanları: Sakarya’da, Torosların Silifke civarındaki yerlerde habitatın uygun olduğu alanlarda dağılım gösterirler, zehirli bir türdür.

10. Küçük engerek

Türkiye’de genellikle Kuzeydoğu Anadolu Bölgesi’nde Kars ve Ardahan ile Güneybatı Anadolu Bölgesi’nde görülen bu türün boyu 50 santimetreye kadar uzar. Gözbebeği dikeydir. Türkiye’deki en küçük engerek türüdür. Genellikle böcekler ve kertenkelelerle beslenen bu yılan türü, avını önce zehirler sonra yutar.

11. Ağrı engereği

Türkiye’nin en zehirli engerek türlerinden biri olan Ağrı engereği, sırtında baş bölgesinden kuyruğa kadar uzanan sarı ya da kiremit rengindeki lekelerle kolayca fark edilebilir. Başının üzerinde de küçük siyah benekler bulunur. Genel olarak küçük kemiriciler, diğer yılanlar, kertenkeleler ve kuşlarla beslenirler.

Yaşam alanları: Genellikle gece avlanan Ağrı engereği, Doğu Anadolu’da Kars, Ağrı, Iğdır, Hakkari ve Van civarında taşlık alanlarda yaşar.

12. Wagner Engereği

Nesli tükenmekte olan zehirli yılan türleri arasında yer alan Wagner engereği; dağlarda, ormansız ve taşlık olan, az bitkili yerlerde yaşar. Yüksekliği bin 200 ile 2 bin metre arasında olan yerlerde bulunabilir. Bu tür Türkiye’de genelde Kars’ta habitatın uygun olduğu alanlarda dağılım gösterir.

13. Bolkar Engereği

Türkiye’nin güneyindeki dağlara özgü zehirli bir engerek türü olan Bolkar engereğinin başı üçgen şeklinde ve nispeten büyük, boynu incedir. Doğada çok sık rastlanan bir tür olmamakla birlikte son derece zehirlidir.

14. Beyazbantlı Dağ Engereği

Toplam vücut uzunluğu 60 ile 130 cm arasında değişen bu tür, endemik bir türdür ve Sivas (Kulmaç Dağları) ie Kahramanmaraş civarında yaşayabilir. Başın üstünde koyu renkte iki oblik bant deseni bulunur. Doğada nadir rastlanan türlerden biridir.

15. Darevski Engereği

Vücut uzunluğu 25 ile 42 cm arasında değişen bu tür, genellikle taşlık ve kayalık alanlarda yaşar. Sırt deseni, sarımsı gri zemin rengi üzerinde kahverengi zikzak şerit deseni şeklindedir. Tür Türkiye’de yalnızca Kars ve Artvin’de görülmüştür.

Kaynak: 12

Tunceli’nin Çemişgezek ilçesine bağlı Kinelli mezrasında ağaçlar arasında yaklaşık 3 metre uzunluğundaki yılan vatandaşın cep telefonuna yansıdı.

Sıcak havaların artmasıyla ortaya çıkan dev yılanlar tüm vatandaşların kabusu oldu. Son olarak Elazığ, Hakkari Yüksekova ve Tunceli'nin Çemişgezek ilçesinde görülen dev yılanlar vatandaşların telefonlar tarafından görüntülendi. Tek ısırığının bile bir insanı öldürmek için yeterli olduğu koca engerek yılanının da görülmesi sonrası uzmanlardan uyarı geldi. Uzmanlar, sıcak artışları ile birlikte bu tür sürüngen hayvanların daha fazla ortaya çıktığını belirterek yılan sokmalarına karşı vatandaşları uyardı.

Olay Palu ilçesine bağlı Güllüce köyünde yaşandı. Edinilen bilgiye göre, bir vatandaş Akdağ’da taşların arasında yaklaşık 2 metre uzunluğunda bir yılan gördü.

İlk anda panikleyen vatandaş daha sonra telefonunu çıkararak yılanı kaydetmeye başladı. Yaklaşık 2 metre uzunluğundaki yılan bir süre sonra gözden kayboldu.

Yüksekova ilçe merkezine 30 kilometre uzaklıkta bulunan Doski Vadisi’nde yer alan Köşkünü köyünde ikamet eden Erbil İşleyen isimli vatandaş, arazide gezdiği sırada önüne çıkan engerek yılanı nedeniyle büyük korku yaşadı.

Engerek yılanını cep telefonuyla görüntüleyen İşleyen, “Her gün olduğu gibi geziyordum. Gezdiğim sırada dereye yakın 2 metre boyunda yılan gördüm.

Hemen telefonumu çıkartarak kayda aldım. İnternette araştırdığımda engerek yılanı olduğunu öğrendim.
Havanın ısınmasıyla yılanlar çıkmaya başladı. Dikkatli olmak gerekir” dedi.

Tunceli’nin Çemişgezek ilçesine bağlı Kinelli mezrasında ağaçlar arasında yaklaşık 3 metre uzunluğundaki yılan vatandaşın cep telefonuna yansıdı.

Tunceli’nin Çemişgezek ilçesine bağlı Kinelli mezrasında ağaçların üzerinde siyah renkte dev yılan görüldü. O anları gören vatandaşlardan Dursun Biçici, hemen telefonuna sarıldı.

Ağacın dallarına uzanan yaklaşık 3 metre uzunluğundaki dev yılan, Biçici tarafından cep telefonu ile kaydedildi. Biçici, son günlerde bölgede yılanların sayısında artış yaşandığını kaydetti.

Uzmanlar, sıcak artışları ile birlikte bu tür sürüngen hayvanların daha fazla ortaya çıktığını belirterek yılan sokmalarına karşı vatandaşları uyardı.

Türkiye’nin en zehirli yılanı Tunceli’de görüntülendi

Öte yandan Tunceli’nin Çemişgezek ilçesinde, Türkiye’nin en ölümcül yılanı olarak bilinen ve nesli tükenmekte olan koca engerek yılanı görüntülendi. Tek ısırığının bile insanı öldürmeye yettiği bilinen koca engerek, Doğu ve Güneydoğu Anadolu’da, Doğu Akdeniz Bölgesinde habitatın uygun olduğu alanlarda yaşıyor. Nesli tükenmekte olan bu sürüngenler, yüksekliği bin 500 metreye kadar alanlarda barınabiliyor. Şimdiye kadar çok nadir görülen koca engerek, Çemişgezek’e bağlı Erkalkan köyünde görüldü. Ağacın üzerinde görülen yılan Tulgay Daşhan, tarafından cep telefonu ile kayıt altına alındı.

Zehirli bir tür olduğunu bildiği halde, yılana zarar vermeden sadece videosunu çekmek ve izlemekle yetinen Tulgay Daşhan, "Ben İstanbul’da yaşıyorum. Yaz aylarında fırsat buldukça köyüm olan Erkalkan’a tatil için geliyorum. Köyümüze her geldiğimde arkadaşlarımla doğa yürüyüşü yaparız. Doğada yürürken bir ağacın üzerinde hareketlilik fark ettim. Yaklaşınca nesli tükenme tehlikesi olan koca engerek yılanı olduğunu görünce bir müddet izledim ve kısa videosunu çektikten sonra uzaklaştım. Bu tür yılanlardan bu yıl bölgemizde çok gören var. Hayatın doğal dengesi. Zehirli de olsa zehirsiz de olsa zarar vermemek lazım" dedi.

#yılan

#dev yılan

#engerek yılanı

#sürüngen

#elazığ

#tunceli

#hakkari

#yılan sokması