1990 Yılında Sigorta Girişi Olan Ne Zaman Emekli Olur

Hürriyet Gazetesi yazarı Şükrü Kızılot, yıl yıl, yaş yaş kimin ne zaman emekli olacağına dair ayrıntılı tabloyu köşesine taşıdı.

 

 

yılında kadınlar 38 erkekler de 43 yaşında emekli olabiliyordu. Yeni yasal düzenleme ile kademeli olarak yükseltilen yaşı 1 Ocak 'de 65 olacak.

İşte Hürriyet yazarı Şükrü Kızılot'un 'Kim, ne zaman ve nasıl emekli olabilecek' başlıklı o satırları.

Emeklilik konusu, neredeyse herkesi yakından ilgilendiriyor.

Sosyal güvenlikle ilgili açıkların artması gerekçe gösterilerek, emeklilik koşulları sürekli ağırlaştırıldı.

8 Eylül tarihine kadar, kadınlar 38 erkekler ise 43 yaşında emekli olabiliyorlardı. O tarihten sonra emeklilik koşulları ağırlaştırıldıkça, emekli olabilme yaşı ve prim ödeme gün sayısı yükseltildi.

Kademeli olarak yükseltilen emeklilik yaşı, 1 Ocak tarihi itibariyle 65 olarak uygulanacak.

Bu yazı dizisinde, sosyal güvenlik sistemine ilişkin temel konuları ve 4/a (SSK), 4/b (Bağ-Kur) ve 4/c (Emekli Sandığı) statüsünde emeklilik koşullarını mümkün olduğunca basit bir dille ve örneklerle siz okurlarımıza aktarmayı amaçladık.

Yazı dizisi içerisinde ilk ele alacağımız konu eski ismiyle SSK, yeni yasada belirtilen şekliyle 4/a'ya tabi olanların emeklilik durumları olacak.

SSK'da (4/A) kim ne zaman nasıl emekli olabiliyor?

SİGORTA BAŞLANGIÇ TARİHİNİN ÖNEMİ
Eski adıyla SSK, yeni adıyla 4/a statüsünden emeklilik için üç ayrı tarihe göre emeklilik koşulu aranıyor.

Bu nedenle, emeklilik yaşınız ve prim gün sayınızın hesaplanabilmesi için, sigortalı çalışmaya başladığınız tarih ve yasal değişikliklerin yapıldığı andaki sigortalılık süreniz önemli.

Buna göre üç farklı tarih karşımıza çıkmakta;

1) 8 Eylül öncesinde sigortalı olanların durumu,

2) 8 Eylül ile 30 Nisan arasında sigortalı olanların durumu,

3) 30 Nisan sonrasında sigortalı olanların durumu.

YUKARIDAKİ ŞEÇENEKLERDEN SİZE UYGUN OLANA GÖRE EMEKLİLİK DURUMUNUZU KENDİNİZ HESAPLAYABİLİRSİNİZ.

80'li ve 90'lı yıllar



ÖRNEK: 15 Nisan 'da sigortalı çalışmaya başlayan bir kadın, tabloya göre; - 20 yıl sigortalılık süresini, - prim gün sayısını ve - 46 yaşını doldurduğunda emekli olabilecek.

Söz konusu koşullardan tamamı birlikte sağlanmalı. Örneğimizdeki kişi, bugün itibariyle 20 yıllık sigortalılık süresini doldurmuş. Ancak prim gün sayısını da doldurmuş olsa bile, 46 yaşından küçükse emeklilik için yaşını doldurmayı bekleyecek.

YAŞ HADDİNDEN EMEKLİLİK
23 Mayıs tarihinde 15 yıldan beri sigortalı olup kadın ise 50, erkek ise 55 yaşını dolduran ve sigortalılık süresince en az gün prim ödemiş bulunan sigortalılar diledikleri tarihte yaştan emekli olabiliyorlar.

23 Mayıs tarihinde yaş haddinden emeklilik koşullarını sağlayama-yanlar için 15 yıllık sigortalılık süresi ve prim günü ile kadın için 50, erkek için 55 yaş koşullarınıı sağladıkları tarihe göre kademeli geçiş öngörülmüş olup, kademeli geçiş koşulları tabloda verilmiştir.

8 Eylül 'dan önce sigortalı olanlar



8 Eylül 'dan önce sigortalı olanların emeklilikleri, kendi içinde, sigortalılık süresine göre iki gruba ayrılıyor.

8 Eylül itibariyle 18 yıl ve daha fazla sigortalılık süresi olan kadın ile bu tarih itibariyle 23 yıl ve daha fazla sigortalılık süresi olan erkek sigortalılar eski hükümlere tabi.

KADINLARIN DURUMU
8 Eylül tarihi itibariyle 18 yıl ve daha fazla süre sigortalı olan, başka bir ifadeyle sigorta başlangıcı 8 Eylül ve daha eski bir tarih olan kadın sigortalılar "mezarda emeklilik" yasasına tabi değil. Yani eski yasa koşullarıyla emekli olacaklar. Eski Yasaya göre 20 yıl sigortalılık süresi ve gün prim koşulunu birlikte sağladığı tarihte yaş koşulu aranmaksızın emekli olacaklar.

15 yıllık sigortalılık süresi, gün prim ödeme ve 50 yaş koşullarını sağlayan kadın sigortalı da kısmi yaşlılık aylığı ile emekli olabilecek.

ERKEKLERİN DURUMU
8 Eylül tarihi itibariyle 23 yıldan fazla süre sigortalı olan, başka anlatımla sigorta başlangıç tarihi 8 Eylül ve daha eski bir tarih olan erkek sigortalılar; "mezarda emeklilik" yasasına tabi olmadan, eski yasa koşullarıyla emekli olacak.
Eski yasaya göre, 25 yıl sigortalılık süresi ve gün prim ödemesini tamamlayan erkek sigortalı yaş aranmadan emekli olacak. Ayrıca, 15 yıl sigortalılık süresi, gün prim ödeme ve 55 yaş koşullarını tamamlayan erkek sigortalı da kısmi yaşlılık aylığı ile emekli olabilecek.

KADEMELİ EMEKLİLİK KOŞULLARINA TABİ OLANLAR
8 Eylül öncesi işe başlamış olmakla birlikte 8 Eylül itibariyle sigortalılık süresi 18 yıldan az olan kadın sigortalılar ile sigortalılık süresi 23 yıldan az olan erkek sigortalılar; sigorta başlangıç tarihinizi aşağıdaki tablodan bulup, karşısında yazan sigortalılık süresi, yaş haddi ve prim gün sayısını doldurmanız halinde, emeklilik hakkını elde etmiş oluyorsunuz.

YAŞ HADDİNDEN EMEKLİLİK
8 Eylül ile 30 Mayıs arasında sigortalı çalışmaya başlayanlar, aşağıdaki koşulları sağlamaları halinde yaş haddinden emeklilik hakkını elde etmiş olacaklar;

- Kadınlarda 58, erkeklerde 60 yaşını dolduracak,

- 25 yıldan beri sigortalı bulunulacak,

- En az gün prim ödemesi yapılmış olacak.

1 Mayıs ve sonrası işe başlayanlar için emeklilik uzak bir hayal



'de yürürlüğe giren, yeni Sosyal Güvenlik Kanunu'na göre,1 Mayıs ve sonrasında iş hayatına adımını atanlar için emeklilik koşulları oldukça ağır.

1 Mayıs ve sonrasında ilk defa sigortalı olanlar, 31 Aralık tarihine kadar en az gün prim ödemiş olmak koşuluyla; kadın ise 58, erkek ise 60 yaşını doldurduğunda emekli olabilecek.

gün prim ödeme koşulunu 31 Aralık tarihinden sonra yerine getirenler ise prim ödeme koşulunu yerine getirdikleri tarih aralığına göre kademelendirilen yaşı doldurduklarında emekli olabilecekler. Tabloda da görüldüğü üzere, 31 Aralık tarihine kadar, prim günü koşullarını sağlayamayanlar için emeklilik koşulları her yıl ağırlaşıyor.

İlk defa 30 Nisan tarihinde sonra sigortalı olanlar, bu koşullar dışında, yaş hadlerine 3 yıl eklenmek ve en az gün prim ödemek koşuluyla da yaşlılık aylığına hak kazanabilecekler.

günlük prim ödeme süresi, 30 Nisan tarihi ile 31 Aralık tarihleri arasında sigortalı olanlar için gün olarak, 1 Ocak tarihinden itibaren sigortalı olanlar için ise her takvim yılı başında güne gün eklenmek suretiyle günü geçmemek üzere uygulanacak.

ÖRNEK
25 Mayıs 'da işe başlayan;

- Bir kadın, 58 yaşını doldurur ve 31 Aralık tarihine kadar gün prim öderse,

- Bir erkek, 60 yaşını doldurur ve 31 Aralık tarihine kadar gün prim öderse, emekli olabilecek.

Ancak gün prim ödemesini tamamlayanlar için yaş koşulu yükselecek. Prim ödemesini Ekim 'de tamamlayan kadın 61 yaşında, erkek ise 63 yaşında emekli olabilecek.

8 Eylül ile 30 Nisan arası işe başlayanlar için koşullar ağırlaşıyor



Sigortalı çalışmaya 8 Eylül ile 30 Nisan tarihleri arasında başlayan kadın ve erkekler için durum, önceki yıllardaki uygulamalara göre çok daha ağır.

Söz konusu tarih aralığında işe başlayan bir kadın 58 yaş ve gün prim öderse; erkek 60 yaşını doldurur ve gün prim öderlerse emekli olabilir.

ÖRNEK
5 Mart tarihinde ilk defa sigortalı olan kişi, en az gün prim ödemiş olmak koşuluyla;

- Kadın ise 58 yaşını,

- Erkek ise 60 yaşını,

doldurduğunda emekli olabilecek.

Kadın 58, erkek 60 yaşını doldurmuş olsa da gün prim ödemesi yoksa emekli olamayacak.

 

 

Kaynak Ağustos Şükrü Kızılot, Hürriyet Gazetesi

 

Son 10 Sosyal güvenlik

EV İŞÇİSİ KADINLARA YÖNELİK DÜZENLEME

TÜM ANNELERE ERKEN EMEKLİLİK

Yıllık İzin Hesabında Çalışılmış Sayılan Haller (II)

Devlet Baba Sağlık Hizmetinde Tamamen Duygusal

8 Eylül Sonrası İlk Defa SSK ve BAĞ-KUR’lu Olan Sigortalılar Uyudu

Ana-Babaya Aylık Hakkı da Sağlık Hakkı da Var

Yıllık İzinde Hangi Haller Çalışılmış Sayılır?

Sağlık’da Neydik Ne Olduk?

Emeklinin Maaşı Eriyor

Türkiye'de Yaşlı Olmak Zor