Mesnevi Yazarları Ve Eserleri

Şeyhi

Şeyhi Kimdir Hayatı Biyografisi Eserleri Kişiliği On beşinci yüzyılda oluşumunu tamamlayan divan şiiri, kuralları, kalıpları ve mazmunlarıyla gelişimini sürdürmeye devam etmiştir. Bu yüzyılın tanınmış büyük şairlerinden olan Şeyhi’nin asıl gerçek adı Yusuf Sinaneddin’dir. Asıl mesleği tabiplik olduğundan dolayı Hekim Sinan olarak şöhret kazanmış, Hacı Bayram-ı Veli’ye bağlı olması sebebiyle de Şeyhi mahlasını kullanmıştır. Şeyhi, Anadolu’da divan edebiyatını ana hatlarıyla ortaya koyan ilk divan şairlerindendir. Kütahya'nın o dönemdeki Germiyanoğulları Beyliği sınırları içinde, yaklaşık olarak yılları arasında doğduğu tahmin edilen Hekim Sinan, aslen

Babür Şah

Babür Şah Kimdir Hayatı Eserleri Hakkında Kısaca Özet bilgi (O) Şâir, yazar. Fergana'da doğdu. Timur'un torunlarından Ömer Şeyh Mirza'nın oğludur. Annesi Cengiz Han'ın oğlu Çağatay Han'ın torunlarından Yunus Han'ın kızı Kutluğ Nigar Hanım'dır. Fergana emîri olan babasının ölümünden sonra tahta geçmiş (), uzun mücâdelelerden sonra Ku­zey Hindistan'da bir Türk devleti kurmayı başarmıştır. Ka­bil, Semerkand ve Buhara'yt zaptetti. funduszeue.infoını da ye­nerek sınırlarını Bengal'e kadar genişletti. Ölümünden son­ra yerine oğlu Hümâyûn tahta geçti. Kabil'de öldü. Babur Şah, hayatının son dönemlerinde yaşlanmış olsa da sık

Mevlana Celaleddin-i Rumi

Mevlana'nın Hayatı, Edebi Kişiliği ve Eserleri       Mevlana'nın soyu bugün Afganistan ve Özbekistan sınırlarının kesiştiği alanlarda bulunan Belh şehrine dayanmaktadır. Kendisi de bu şehirde dünyaya gelmiştir. Belh şehri, Horasan'ın önemli yerlerinden biridir. Merv, Nişabur, Herat ve Belh şehirlerinden oluşmaktadır Horasan. Bu bölge İslam dininin kabulüne kadar Türklerin hakimiyetinde bulunmuş ve asrın başlangıcından Moğol istilasının yaşandığı dönemde; Türk, Arap ve Fars kültürlerinin etkileşiminde olmuştur Horasan.       yıl önce bir güneş gibi - başka bir alemi aydınlatmak üzere

Enderunlu Fazıl

() Dîvan ve mesnevi şâiri. yüzyıl divan şairlerinden biridir. Enderun mektebinde yetiştiği için bu lakabı alan sanatçı, Osmanlı Dönemi’nde toplatılan ilk kitap olan Zenanname (Kadınlar kitabı) adlı eseri yazmıştır. Tüm düşüncelerini açıkça dile getirmekten çekinmemiş, kadınlardan zevk almadığını sürekli tekrarlayarak tüm eserlerinde bu konuyu ele almıştır. Akkâ civarında Safd'da doğdu. Asıl adı Hüseyin'dir. Babası Ali Tâhir'in öldürülmesi üzeri­ne İstanbul'a getirilmiş, Enderun'a alınmış, orada eğitilip öğretilmiştir (). Bir aşk macerası sebebiyle Ende­run'dan uzaklaştırılınca uzun yıllar ( sene) sefil bir ha­yat yaşamıştır. Halep

Nabi

Nabi kimdir hayatı eserleri şiirleri kişiliği hakkında bilgi Dîvan ve mesnevi şairlerindendir. Urfa'da doğdu. Asıl adı Yûsuf. Memleketinde medrese öğrenimi gördü. yılında İstan­bul'a gelip Musahip Mustafa Pasa'nın dîvan kâtipliğini yap­tı. Bir ara hac görevini yerine getirmek için Hicaz'a gitti ve döndü (). Mustafa Paşa yılında ölünce Nâbî Ha­leb'e gidip yerleşti, evlendi. Baltacı Mehmed Pasa'nın dave­ti üzerine 'da tekrar İstanbul'a geldi. Darphane emîri ve başmukabeleci oldu. İstanbul'da öldü. Karacaahmet Mezarlığı'nda Miskinler Tekkesi yakınına gömüldü. Divan edebiyatında ekol sahibi olan nâdir şairlerdendir.

Kaygusuz Abdal

Kaygusuz Abdal Kimdir Hayatı Eserleri Kişiliği Şiirleri (?- ) Zamanının bütün ilimlerini öğrenen Kaygusuz Abdal, genç yaşında Elmalı’daki Abdal Musa’ya bağlanarak Kaygusuz adını almış ve uzun süre Abdal Musa’nın hizmetinde bulunmuştur. yıllarında Mısır’a giderek orada bir tekke kurmuş, Mısır’da tarikatını yerleştirdikten sonra hacca gitmiş; Hicaz, Suriye ve Irak’ı dolaşarak Anadolu’ya dönmüştür. Güney ve Batı Anadolu’da bir süre dolaşmıştır. tarihleri arasında Rumeli’ye geçmiş; Edirne, Yanbolu, Filibe ve Manastır’da bulunmuştur. Bundan sonra tekrar Anadolu’ya (belki de Mısır’a) dönen Kaygusuz, tahminen

Aşık Paşa

Aşık Paşa kimdir hayatı eserleri şiirleri kişiliği Mutasavvıf bir şairdir. Yapıtlarında sade bir dil kullanmış ve Türkçenin Anadolu’da bir edebiyat dili olarak yerleşmesinde önemli katkılarda bulunmuştur. Asıl adı Ali olan sanatçının mahlası Âşık’tır. Türkiye Türkçesini ilk kullanan tasavvuf şairlerinden biridir. Halka tasavvufu öğretmek amacıyla hem aruz hem heceyle şiirler yazan sanatçı, özellikle didaktik tarzda eserler ortaya koymuştur. Aşık Paşanın Eserleri Garipnâme: Anadolu Türklerine tasavvufu öğretmek amacıyla yazılan bu eser, beyitten oluşan, mantık ve düşünceye dayanan sanatsal yönü zayıf öğretici bir mesnevidir. Fakrnâme:

Ahmedi

Ahmedi kimdir Hayatı Eserleri Kişiliği Şiirleri yüzyılın en büyük divan şairlerinden biridir. Sanatçı; eserlerinin tamamında aşk, eğlence, tarih, tabiat temalı din dışı şiirler yazmıştır. Hayatının çoğunu Bursa’da saray çevresinde rahat bir hayat sürerek geçiren sanatçının; şairliği yanında ansiklopedik bir bilgin yönü, doktorluğu ve hattatlığı vardır. Türk şiirinde kurulan milli söyleyiş geleneğinin temelini atan Ahmedi, kendinden önceki sanatçılara göre ağır bir dil kullanmıştır. Ahmedi'nin Eserleri Türkçe Divan İskendername: Nizâmî-i Gencevî İskendernamesi’ne yazılan ilk naziredir. Sanatçı, bu eserinde Büyük İskender’in yaşamını ve savaşlarını ele almıştır.

Nesimi

yüzyılın mutasavvıf şairidir. Düzgün ve ahenkli bir dili olan Nesimi’nin oldukça coşkun ve pervasız bir üslubu vardır. Lirik şiirleriyle tanınmıştır. Hurufilik tarikatının bir üyesi olan Nesimi, şiir ve düşüncelerinin şeriata aykırı olması sebebiyle Halep’te derisi yüzdürülerek öldürülmüştür. (Hurufilik: Evrenin ve insanın oluşunu maddeye dayandıran, her varlığı 12 harfle açıklamaya çalışan, harflere esrarengiz anlamlar yükleyen düşüncedir.) Farsça ve Türkçe iki divanı vardır. Dîvan şâiri. Azerî sahasında yetişen Türk şâiridir. Asıl adının Imâdeddîn olduğu, Bağdat civarında Nesîm kasaba­sında doğduğu söylenir. Hayâtı hakkında

AZMİ-ZADE HALETİ

() Divan şairi. İstanbul'da doğdu. Bilginlerden Rr Mehmed Azmî'nın oğludur. Medresede okuyup genç yaşta müderris oldu. Şam (), Kahire (), Bursa () ve İstanbul () kadılıklarında bulundu. Anadolu ()ve Rumeli Ka­zaskeri (), Mısır'da vali kaymakamı oldu. İstanbul'da öl­dü. Çeşitli il ve ilçelerde kadılık görevinde bulunan Haleti, alimliği yanında şairliği ile de tanınır. Gazel ve kasidelerinden çok rubaileri önemlidir. Şair, tasavvufi konuları rubailerinde oldukça başarılı şekilde ele almıştır. Hâletî, rubaileri İle tanınır. Şiirlerinin temasını aşk teşkil eder. İslâm hukukuna dair eserleri, mensur

Nevi

Dîvan şâiri. Malkara'da doğdu. Asıl adı Yahya'dır. Pîr Ali'­nin oğludur. İstanbul'da Davutpaşa Medresesi'nde öğrenim gördü. Gelibolu ve İstanbul medreselerinde müderrislik ve II. Murad'ın oğlu Mustafa ile başka şehzadelere hocalık yaptı, istanbul'da öldü. Vefa Camiî bahçesinde gömülüdür. Gazel şairi olmasına rağmen kasideleriyle Önlenmiştir. Şiirlerinden süsten uzak, kolay anlaşılır ve akıcı bir dil kullanmıştır. Nataicu’l Fünun, Hasb-ı Hal, Neva-yı Uşşak önemli eserleridir. Arapça, Farsça ve Türkçe ile eser veren âlim divan edebiyatı şairlerinden­dir. Edebiyatımızda sâde dilli ve samimî duygular bulunduran gazelleri ile tanınmıştır. Âşıkane

Nahifi

Divan edebiyatışairlerindendir, istanbul'da doğdu. Asıl adı Süley­man. Abdurrahman Efendi'nin oğludur. Önce Yeniçeri Kalemi'nde çalışmış, 'de memur olarak Mısır'a gitmiştir Iran elçisi Mehmed Paşa'nın yanında İran'a, Avusturya Elçi­si İbrahim Pasa'nın yanında da Avusturya'ya elçi katipliği görevi ile gitmiş, Şıkk-ı Sânî defterdarı iken İstanbul'da öl­müştür. Mezarı Topkapı dışında, Maltepe Caddesi üzerinde­ki mezarlıktadır. Nahifi, Mevlananın Mesnevisini nazmen Türkçe'ye çe­virmesinden sonra tanınmıştır. Biri Hz. Peygamber'e yazdı­ğı naatler, gazeller ve rubailerden meydana gelen, diğeri ga­zellerden oluşan iki dîvânı vardır. Âşıkane gazellerinden in­ce hayalli, güzel ve sade

Mesihi

Divan şairlerindendir. Priştine'de doğdu. Asıl adı İsa. Genç yaşta İs­tanbul'a gelip Medrese öğrenimi görmüş, Hadım Ali Paşa'nın divân kâtipliğini yapmıştır. Paşa'nın ölümünden sonra Bosna'da ufak bir tımar elde etmiş ve aynı şehirde ölmüş­tür. XV'inci asrın en başarılı şairlerindendir. Divan şiirinin ku­rucularındandır. Şiirlerinde halk arasında yaygın olarak kulla­nılan deyimler ve atasözleri görülür. Bahariye'si Fransızca, Al­manca, Latince ve İngilizce'ye tercüme edilmiştir. Sehrengiz türünün mûcitidir. Eserleri: 1. Divân (el yazması halinde), 2. Sehrengîz (Edir­ne'nin güzellerinden ve güzelliklerinden bahseder, mahalli hayat, gelenek ve görenekler hakkında bilgi

Lamii Çelebi

Şâir, yazar. Bursa'da doğdu. Asıl adı Mahmud'dur. Defter­dar Osman Çelebi'nin oğludur. Muradiye Medresesi'nde okumuş, İslâmî ilimleri öğrenmiştir. Daha sonra Şeyh Seyid Ahmed Buharî'nin dervişi olmuştur. M. Bayezid, Yavuz Sul­tan Selim, Kanunî Sultan Süleyman ve II. Selim dönemlerin­de yaşamış, bu sultanlardan yardım görmüştür. Adı geçen sultanlara eserler ithaf etmiştir. Sultan Selim, şaire 35 akçe yevmiye bağlamış, Lâmiî de bununla yetinerek ömrünü ilim ve ibâdetle geçirmiştir. Bursa'da öldü. Nakkaş Ali Paşa Mescidinin avlusuna gömüldü.Lâmiî, manzum ve mensur 30'dan fazla esere sahiptir. Bunların

KEÇECİ-ZADE İZZET MOLLA

 () Divan ve mesnevi şairi. İstanbul'da doğdu. Kazasker Sa­lih Efendi'nf oğludur. Medrese öğrenimi görmüş, İmparator­luğun çeşitli vilâyetlerinde kadılık yapmıştır. Mert, dürüst tabiatlı ve açık sözlü bir kimse İdi. Siyâsî tercihleri sebebiy­le birkaç defa sürgün edilerek İstanbul'dan uzaklaştırılmış, son sürgününde, Sivas'ta ölmüştür. 'da kemikleri İs­tanbul'a nakledildi. İzzet Molla, divan şiirinin son us falarından dır. Şiirlerinde duygu ile nükteyi birleştirmiş, mahallî hayâtı aksettiren bil­giler vermiştir. Mevlâna ile Şeyh Gâlİb'İn tesiri altındadır. Eserleri: 1. Dîvan-Bahârn Efkâr ('de tertip edildi, gençlik şiirlerini topladığı kitap, 'de Bufak'da basıldı), 2.

HATİBOĞLU

 (XV'inci asır) Mesnevi şairi. Hayâtı hakkında fazla bilgi yoktur. Asıl adı Mehmed'dir. Honas kalesinde doğmuştur (Muhtemelen 'de). İznik medresesinde müderrislik yapmıştır. Mevle-vî'dir. yılları arasında öldüğü sanılıyor. Hatiboğlu çok sâde dil ile, sanat gayesi gütmeyen, dil ve kültür tarihi bakımından önemli olan eserler yazmıştır. Eserleri: 1. Bahrii'l-hakayık [Dinî, öğretici bir eserdir. Bâzı âyetler açıklanır. da yazıldı. "Mefâilün mefâilün feû-lün" vezni ile yazılmış beyitlik mesnevî. Hacı Bektâş-ı Velî'nin Arapça mensur Makalât'ının manzum tercümesidir, f. H. Ertaylan bu mesnevînin tıpkı basımını bir önsöz

HATAİ (Şah İsmail)

(V) Şair. Safevî hânedânı hükümdarlarındandır. Dedesi Uzun Hasan'ın ölümünden sonra İran ve Azerbaycan'da meydana gelen kargaşadan istifâde ederek 'de kendini şah ilan etti. Türkmen aşîretlerinin yardımı ile Azerbaycan, İran ve Irak'ı ele geçirdi. Özbek Hanı Şeybânî'yi yenerek sınırlarını genişletti. Yavuz Sultan Selİm'e yenilince (Çaldıran, ) Irak'ı kaybetti. Erdebil'de öldü, babası Şeyh Haydar'ın yanı­na gömüldü. Hatâ'î, hem Farsça, hem Türkçe ile dîvan ve halk şiiri tar­zında manzumeler, ilâhiler söylemiştir. Şiirlerinde hurûfîli-ğin ve Nesîmî'nin izleri görülür. Halk dili ve millî nazım şe­killeri ile söylenmiş

HAREZMİ

(XIV'üncü asır) Mesnevi şairi. Altın Ordu sahasında yaşamış, eserini Al­tın Ordu hükümdarı Canıbek Han'ın sarayında görevli olan Mehmed Hoca Big'e sunmuştur. Şâir Farsça da bilmekte­dir. Muhabbet-nâme isimli mesnevisi aruzun "mefâîlün me-lâilün mefâîlün feûlün" vezni ile yazılmış on mektuptan ve eserin arasına serpiştirilen gazellerden meydana gelmiştir. Harezmi, Kıpçak Türkçesi ile eser veren büyük bir şâirdir. Gazeller de yazmıştır. Şöhreti, asrının Türk dünyasına yayıl­mıştı. Muhabbetnâme'nin Britlsh Museum'da (Londra) ve İstanbul Millet Kütüphânesi'nde birer elyazması nüshası vardır. Gazelleri de bilinen tek nüshası Leiden Akademi Kü-tüphânesl'nde

HAMDULLAH HAMDİ

() Divan ve mesnevi şairi. Göynük'de doğdu. Şeyh Ak Şemseddin'in küçük oğludur. Medrese tahsili görmüş, kuvvetli bir edebiyat kültürü elde etmiştir. Bir süre Bursa'da Çelebi Mehmet Medresesi'nde müderrislik yaptıktan sonra Göy-nük'e çekilmiştir. Burada babasının halîfesi İbrahim Tennûrî'ye derviş olmuş, eserlerini yazarak kanaatkarca bir hayat sürmüştür. Göynük'te öldü. Dîvanı ve hamsesi vardır. Türk edebiyatındaki en güzel Yusuf u Züleyhâ mesnevîsini Hamdi yazmıştır. Eserleri ile Türk dili ve edebiyatının gelişmesine hizmet etmiştir. Çağı­nın en verimli şairlerindendir. Eserleri: 1. Dîvan (Tevhid, münacat, nât, kaside ve gazel­lerden

HALİLİ

Mesnevi şairi. Hayâtı hakkında fazla bilgi yoktur. İstan­bul'a Diyarbakır veya İran'dan geldiği sanılıyor. İstanbul'da ölmüştür. Halîlî'nin dîvan tarzında şiirleri ve Firkat-nâme adlı bir mesnevisi bilinmektedir. Firkat-nâme, şâirin başından geç­miş gibi yazılan bir aşk hikayesidir (mesnevidir). Dîvan tar­zındaki şiirlerinde Nesimî tesiri görülür. Habibi üzerinde de Halîlî'nin tesiri vardır. [Halîlî hakkında F. A. Tansel'in İslâm Ansiklopedisi'ndeki Halîlî maddesinde ve Muharrem Ergin'in Câmiü'l-meânî'deki Türkçe Şiirler isimli makalesinde (Tük Dili ve Edebiyatı Dergisi, C. III, İst. ) geniş bilgi vardır.]

Divan edebiyatı içerisinde çok büyük bir yer eden mesnevi nedir? Mesneviler edebiyatçılar için çok büyük bir araştırma alanıdır. Divan edebiyatı nazım biçimlerinden mesnevi özellikleri ve örnekleri neler, ne demek? sorusuna yanıt vermek için de detaylıca bir araştırma gereklidir. Peki ya mesnevi nedir? Tarih ve dönem hakkında edebi bir şekilde büyük bilgiler veren Divan edebiyatı nazım biçimlerinden mesnevi özellikleri ve örnekleri neler, ne demek?

Mesnevi Ne Demek?

Mesnevi kelime anlamı olarak ikişer ya da ikişerli demektir. Divan edebiyatının nazım şekillerinden bir tanesidir. İki beyit biçiminde yazılmaktadır. Her beyit kendi arasında kafiyeli biçimde meydana getirilmiştir. Divan edebiyatı nazım şekillerinden biri olan bu ikili beyitler aa, bb, cc, dd şeklinde kafiyelerden oluşur. Beyitler birbirini tamamlamazlar. Beyitler arasında konu bütünlüğü olması asgari şartlardandır.

Mesnevi Nedir?

Mesnevi Divan edebiyatının içerisindeki bir nazım biçimidir. Mesnevide olay örgüsü bir masal anlatımı ile aktarılır. Anlatış ve tasvirler akıl ve mantık çizgisine sığmaz ve taşarlar. Yer ve zaman bildirilmez. Tasvirlerde aşırı düzeyde olan abartmalar göze çarpar.

Hikâye kahramanları olağandışı hareketlerde bulunurlar. Ağırlık noktası aşk olan mesnevilerde üç harfliler, peri, devler, cadı, ejderha gibi çeşitli masal motifleri sıklıkla geçer. Bazı zamanlar bu aşk ve imajlar, tasavvufi ya da alegorik-sembolik özellikler taşıyabilirler.

Mesnevi çeşitli bölümlerden oluşur. Bu bölümleri de üç başlıkta sınıflandırmak mümkündür.

A-) Giriş Bölümü: Bu bölümde yazar, yazmış olduğu eserin yazılış nedenini anlatır.

B-) Konunun İşlendiği Bölüm: Mesnevi eserde anlatılacak olayların dile getirildiği bölümdür. Bu bölüm eserin en uzun bölümüdür.

C-) Bitiş Bölümü: Eser ile sanatçı hakkında bilginin verildiği bölüm bu bölümdür. Yazar, eserin nerede, ne zaman ve ne şekilde yazıldığı gibi üretim süreci hakkında bilgiyi de bu bölümde verir.

Mesnevi Özellikleri

Mesnevi konusunu daha iyi anlayabilmek ve öğrenilenleri pekiştirebilmek adına özelliklerini liste halinde okumak son derece faydalı olacaktır.

• Mesnevi, kelime anlamı olarak ikili, ikişer anlamını taşır.
• Türk edebiyatının mesnevi ile tanışmasını sağlayan İran edebiyatıdır.
• Beyit sayısı olarak hiçbir sınırlama yoktur. Fakat 30 beyitten az olan mesneviler de mevcuttur.
• Mesnevilerde herhangi bir konu kısıtlaması olmaz. Genelde aşk, kahramanlı konuları işlenir fakat bu bir zorunluluk değildir. Manzum, dini, ahlaki ve tasavvufi eserler de mesnevi biçiminde yazılmıştır.
• Her beyitin kendi arasında kafiyeleri bulunur. Kafiye şeması mesnevilerde aa, bb, cc, dd, ee, ff biçimindedir.
• Aruzun kısa kalıpları ile yazılmaktadır.
• Divan şiirinin farklı türlerinin tam tersi olacak şekilde beyitler arasında konu bütünlüğü kesinlikle söz konusudur. Yani mesnevilerde olay anlatımı yapılıyorken beyitlerin arasında bir anlam bütünlüğü olması, bir kompozisyon oluşturulması şarttır.
• Mesnevilerin sınıflandırılması konularına göredir. Kahramanlık mesnevileri ve destansı mesneviler (İskendername), aşkı konu alan mesneviler (Hüsrev ü Şirin, Leyla ve Mecnun), din konulu mesneviler (Vesiletü'n – Necat, Hüsn ü Aşk) ahlaki konudaki mesneviler (Kutadgu Bilig) ve eleştirel mesneviler (Harname) gibi…
• Bir sanatçının yazmış olduğu beş mesneviye Hamse adı verilir. Beş mesnevi yazmış olan sanatçıya da hamse sahibi denmektedir. Türk edebiyatı içerisinde Ali Şir Nevai ve Taşlıcalı Yahya Bey, hamse sahibi şairler olarak bilinirler.
• Gazavatname, savaş konularını işleyen mesnevilere denir. Bir şehri konu alan ve şehrin güzelliklerini anlatan mesnevilere ise Şehrengiz adı verilir.

Mesnevi Örnekleri

Türk edebiyatında yazılmış olan ilk mesnevi Yüzyılda Yusuf Has Hacip tarafından yazılmış olan Kutadgu Bilig isimli eserdir. Yine Türk edebiyatında en meşhur mesnevilerin başında Yüzyılda Mevlâna tarafından kaleme alınan Mesnevi isimli eser vardır.

Türk edebiyatı içerisinde modern hikâye ile romanın ortaya çıkmasından daha önce bu türlerin yerini alan şey mesneviler olmuştur. Bu yüzden Türk edebiyatı Yüzyılda romanla ilk tanıştığında bu türü pek fazla yadırgamamış, kolayca uyum sağlamıştır.

Türk edebiyatında yazılmış olan en ünlü mesneviler de aşağıda sıralanmıştır:

• Ahmedi – İskendername
• Şeyhi – Harname, Hüsrev ü Şirin
• Şeyh Galip – Hüsn ü Aşk
• Aşık Paşa – Garipname
• Nabi – Hayrabat
• Süleyman Çelebi – Mevlid
• Fuzuli – Leyla ile Mecnun, Beng ü Bade