Kit Hangi Kurumlar
İşte taşerondan yararlanamayan işletmeler
Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek, katıldığı bir canlı yayında taşerona kadroda KİT'lerde dahil edilecek mi sorusu için "KİT'lerin taşerona kadroya dahil edilmesi son derece yanlış olur" dedi. Yaklaşık bin taşeron işçinin kadro konusu böylece daha da belirginleşmeye başladı. Peki KİT nedir ve ne işe yarar işte bu sorunun yanıtı
KİT, yani Kamu İktisadi Teşebbüsü olarak adlandırılabilir. KİT'ler, devletin bir girişimci olarak iktisadi faaliyetlerde bulunmak üzere kurmuş olduğu işletmelerdir. Kamu işletmeciliği, gelir sağlama gibi mali amacın yanında, gelir dağılımına müdahale, ekonomide istikrar sağlama ve öncülük etme, geri kalmış yöreleri kalkındırma gibi ekonomik veya sosyal amaçların gerçekleştirilmesine de yönelik olabilir.
KİT'İN SERMAYESİ KİME AİT?
KİT'İN SERMAYESİ KİME AİT?
Önceleri sermayelerinin tamamı devlete ait olurken, daha sonraları yapılan yasal bir değişiklikle özel kesimle ortaklık şeklinde kurulmalarına izin verilmiş ve bundan sonra sayıları hızla artmıştır. Önceleri özel sermaye birikiminin ve müteşebbis sınıfının oluşmasına yardımcı olmak amacıyla kurulan KİT’ler, sonraları süreklilik kazanmış ve Türk ekonomisi içinde ağırlıklı bir yer tutmaya başlamıştır.
ÖZELLEŞTİRİLEN KİT'LER VAR
ÖZELLEŞTİRİLEN KİT'LER VAR
'lerin ikinci yarısından sonra KİT’lerin Özelleştirilmesi konusunda çalışmalar başlatılmıştır. KİT’ler daha sonra tarih ve sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile düzenlenmişlerdir. Yasada Kamu İktisadi Teşebbüsü terimi bir üst kavram olarak kabul edilmiş ve KİT’lerin İktisadi Devlet Teşekkülleri (İDT) ile Kamu İktisadi Kuruluşları (KİK)'ndan oluştukları belirtilmiştir. Her ikisinin de sermayesi devlete aittir. Bir de sermayesi başka bir KİT’e ait olan kamu girişimleri vardır. Bunlar arasında Kamu Müesseseler ile Bağlı Ortaklıklar yer almaktadır.
KİT'LER NEDEN TAŞERON İŞÇİ UYGULAMASINA GİRMİYOR?
KİT'LER NEDEN TAŞERON İŞÇİ UYGULAMASINA GİRMİYOR?
TCDD, Elektrik Üretim A.Ş., Türkiye Kömür İşletmeleri,
Makina ve Kimya Endüstrisi Kurumu (MKE), DHMİ, gibi kurumlar KİT'lere örnektir. KİT'lerde sözleşmeli memur olarak çalışılabilir, yani KİT'lerde çalışanlar 'li bir memur gibi haklara sahiptir. Bu nedenle taşeron işçi kapsamına girmiyorlar.
KİT’e Kadroda Hangi Kurumlar, Neden Kapsam Dışı Tutuldu?
KİT ve bağlı kuruluşlarda çalışan taşeron işçilerin belirli şartları taşımaları kaydıyla kadroya alınmasıyla ilgili karar, 30 Haziran tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Ancak çok sayıda soru işareti de söz konusu. Kadro düzenlemesi hangi kurumları kapsıyor? Hangileri KİT ve bağlı kuruluş olarak kabul edilecek? Kapsam dışı tutulan kuruluşlar hangileri? PTT, Türkiye Şeker Fabrikaları ve kamu bankaları neden kapsam dışı tutuldu?
KİT taşeron işçilerine kadronun hangi kurum çalışanlarını kapsadığı, hangi kurumların kapsam dışı kaldığı ve bunun yasal dayanağının ne olduğuna ilişkin bilgi vermeye çalışacağız.
30 Haziran tarihli Resim Gazete’de yayınlanan 21 /6/ TARİHLİ VE / SAYILI KARARNAMENİN EKİ KARARI’NIN birinci maddesi şu şekildedir;
MADDE 1- Kamu iktisadi teşebbüsleri ve bağlı ortaklıklarının yılına ait Genel Yatırım ve Finansman Programının tespitine ilişkin 11/10/ tarihli ve / sayılı Kararnamenin eki Kararın 7 nci maddesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki madde eklenmiştir.
Bu madde dolayısıyla, KİT işçilerine kadro kapsamı için kararda atıf yapılan 11/10/ tarihli ve / sayılı kararnameye bakmak gerekmektedir. Bu kararnamede, KİT ve bağlı kuruluşlar olarak şu kuruluşlar sayılmaktadır;
KADRO KAPSAMINA ALINAN KURUMLAR
- Boru Hatları ile Petrol Taşıma A.Ş (BOTAŞ)
- Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğü (ÇAYKUR)
- Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü (DHMİ)
- Devlet Malzeme Ofisi Genel Müdürlüğü (DMO)
- Elektrik Üretim A.Ş (EÜAŞ)
- Et ve Süt Kurumu Genel Müdürlüğü (ESK)
- Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü (ETİ MADEN)
- Kıyı Emniyet Genel Müdürlüğü
- Makine ve Kimya Endüstri Kurumu (MKEK)
- Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü (TİGEM)
- Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO)
- Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları Genel Müdürlüğü (TCDD)
- Türkiye Elektrik İletim A.Ş (TEİAŞ)
- Türkiye Elektrik Ticaret ve Taahhüt A.Ş (TETAŞ)
- Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumu Genel Müdürlüğü (TKİ)
- Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO)
- Türkiye Taşkömürü Kurumu (TTK)
- Türkiye Elektrik Dağıtım A.Ş. (TEDAŞ)
- Türkiye Elektromekanik Sanayi A.Ş. (TEMSAN)
- Türkiye Demiryolu Makinaları Sanayii A.Ş
- Türkiye Lokomotif ve Motor Sanayii A.Ş
- Türkiye Vagon Sanayii A.Ş
- TCDD Taşımacılık A.Ş
Dolayısıyla kadro kapsamına alınan KİT ve bağlı kuruluşlar olarak bu 23 kuruluş esas alınmaktadır. Hazine Müsteşarlığı’nın raporlarına baktığımızda da KİT ve bağlı kuruluşlar olarak yine bu kuruluşların sayıldığı görmekteyiz.
Bunun dışındaki PTT, Kamu Bankaları, Türkiye Şeker Fabrikaları, AOÇ gibi kurumlar farklı başlıklar altında değerlendirildiği için kadro açısından kapsam dışı tutulmuştur. Kapsam dışı tutulan kurumlar, Hazine Müsteşarlığı’nın raporlarında şu başlıklar altında değerlendirilmiştir.
KAPSAM DIŞI TUTULAN KURULUŞLAR
ÖZELLEŞTİRME PORTFÖYÜ
- Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş.
- Sümer Holding A.Ş.
- Türkiye Denizcilik İşletmeleri A.Ş.
- Türkiye Elektrik Dağıtım A.Ş.
- Gayrimenkul A.Ş.
- Ankara Doğal Elektrik Üretim ve Ticaret A.Ş.
- Türkiye Elektromekanik Sanayi A.Ş. Genel Müdürlüğü
DİĞER KAMU İŞLETMELERİ VE FONLAR
- Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketi
- Türksat Uydu Haberleşme Kablo TV ve İşletme A.Ş.
- Türkiye Radyo Televizyon Kurumu
- Atatürk Orman Çiftliği Müdürlüğü
- Türk Hava Yolları A.O.
- Anadolu Ajansı
- Borsa İstanbul A.Ş
Sonuç olarak, Bakanlar Kurulu kararına konu olan Kararname ekinde yer almayan ve Hazine Müsteşarlığı tarafından da özelleştirme portföyü ve diğer kamu işletmeleri kapsamında kabul edilen kuruluşlardaki taşeron işçilerin KİT ve bağlı kuruluş personeli olarak kadroya geçirilmesi söz konusu olmayacaktır.
#kadro, kapsam dışı, KİT Kadro, PTT, Şeker, Taşeron İşçiler
Kamu İktisadi Teşebbüsü
Bu madde konu hakkında evrensel bir bakış açısı yansıtmamaktadır. Maddeyi geliştirerek ve sorunu tartışma sayfasında tartışarak maddenin evrenselleşmesini sağlayabilirsiniz.(Şubat ) |
Kamu İktisadi Teşebbüsü (KİT) kavramı devletten devlete değişmekle birlikte, genel olarak kamusal kaynakları kullanmak yoluyla ekonomik alanda faaliyet gösteren Devlet Kuruluşlarını ifade eder. Uluslararası literatürde "devlet şirketi" olarak geçen bu kavram, sahibi olan hükûmet adına ticari faaliyetlerini üstlenen bir tüzel kişiliği ifade eder. Şirketlerin hukuki durumu hükûmetin bir parçası olma veya devletin düzenli bir hissedarı olduğu şirketler arasında değişmektedir. Devlete ait şirketler, genellikle demiryolları ve telekomünikasyon, stratejik mal ve hizmetler (posta, silahlar), doğal kaynaklar ve enerji, politik olarak hassas iş, yayın, alkol ve tütün ürünleri ve sağlık ürünleri gibi doğal tekeller ve altyapı alanında yaygındır.