Portakal Ve Limon Kabuğundan Neler Yapılır

Portakal ve limon kabuklarını sakın atmayın!

C vitamini deposu olan portakal ve limon, içi kadar dışıyla da oldukça kıymetli! Limon ve portakalın kabuklarını atmayarak onlardan farklı şekillerde yararlanabilirsiniz. İşte limon ve portakal kabuğunu değerlendirebileceğiniz yerler:

1. AROMALI BUZ KÜPLERİ

Su ve maden suyu gibi içeceklerinize hafif bir aroma katması için portakal ve limon kabuklarından buz küpleri hazırlayabilirsiniz. Ufak parçalar halinde doğradığınız kabukları buz kalıplarına tek tek yerleştirin ve üzerlerine su ekleyerek dondurun. Bu harika fikri mutlaka denemelisiniz.

2. BEMBEYAZ DİŞLER

Portakal kabuğunun diş beyazlatmada etkili olduğunu biliyor muydunuz? Portakalı yedikten sonra portakal kabuğunun beyaz kısmını dişlerinize ve diş etlerinize sürtün ve su ile durulayın. Günde 2 kere bu işlemi yaptığınızda dişlerinizin beyazladığını ve lekelerin azalmaya başladığını göreceksiniz.

3. AYAKKABILARDAKİ KÖTÜ KOKULARA SON!

Zamanla ayakkabılarda oluşan kötü kokular için yapmanız gereken tek şey ayakkabının içerisine yarım portakal kabuğu koymak! Portakal kabuğunun emme özelliği ayakkabılarınızdaki kötü kokular uçup giderecek. Portakal kabuklarını sık sık değiştirmeyi unutmayın.

4. DONDURULMUŞ LİMON KABUKLARI

Çöpe atmadığınız limon kabuklarını rendenin ince tarafıyla rendeleyin ve kabukları buzdolabı poşetine doldurarak dondurun. Dondurulmuş limon kabuklarını ister salatalarda, ister kahvaltıda isterseniz de yoğurdunuza katarak kullanabilirsiniz. Mutlaka deneyin!

5. LEZZETLİ KURABİYELER VE KEKLER

C vitamini deposu limon ve portakal ile keklerde veya kurabiyelerde hem güzel bir koku hem de lezzetli bir tat elde edebilirsiniz. Rendelediğiniz kabukları keklerin ve kurabiyelerin hamurlarına ekleyerek kullanabilirsiniz.

6. MİS GİBİ EV KOKUSU

Limon ve portakal ile evinizde Akdeniz kokusu yaratabilirsiniz. 2 adet limon ve portakal kabuğunu 1 çubuk tarçın ile birlikte 1 litre suda kaynatın. Kokusu çıkmaya başladığında ocağı kapatın ve karışımın soğumasını bekleyin. Suyu süzerek bir sprey şişesine doldurun ve oda spreyiniz hazır. Evinizin mis gibi kokmasını istediğiniz her an birkaç fısfıs ile ortamı şenlendirebilirsiniz. Ayrıca bu sprey sivrisinekleri de kaçırmanıza yardımcı olacak.

7. DOĞAL EL KREMİ

Limon kabuklarıyla hazırlayabileceğiniz bu basit tarif ile ellerinizin yumuşacık olmasını sağlayabilirsiniz. Tarif için ihtiyacınız olan tek şey limon ve zeytinyağı. Küçük küçük doğradığınız limon kabuklarına zeytinyağı ekleyerek rondodan geçirin. İşte bu kadar basit bir şekilde kendi kreminizi hazırlamış olacaksınız.

8. VİTAMİNİ KABUĞUNDA

Boğazınız ağrıdığında veya öksürdüğünüz zamanlarda hazırlayacağınız narenciye kabukları ile direncinizi arttırabilir, boğazınızdaki tahribatı rahatlatabilirsiniz. Cezvede kaynattığınız 1 su bardağı suyun içerisine kabukları atın. Demlik ile üzerini kapatın ve 20 dakika kaynatın. Ocağı kapattıktan sonra 5 dakika demlendirip süzdükten sonra 1 yemek kaşığı bal ekleyip karıştırın. Soğumadan sıcak için.

Günümüzde yiyecek ve yemlerin işlenmesinde kullanılmak üzere narenciye kabuğundan bazı fonksiyonel bileşenler çıkarılabiliyor olsa da gecikmeli işleme teknolojisi ve işleme ekipmanının yanı sıra plansız çalışma düzenlemeleri nedeniyle büyük miktarda narenciye kabuğu israf edilmektedir. Hükümetlerin kullanılabilir gıda atıklarına karşı israfa gösterdiği özenin artması, toplumun bilinçlenmesini ve gıda sektörünün bu duruma kayıtsız kalmamasını sağlamıştır. Sonuç olarak narenciye kabuğunun kapsamlı bir şekilde işlenebilmesi ve kullanılmasına ilişkin yapılan çalışmalarda artış meydana gelmiş, yeni işleme teknolojileri ve yeni ekipmanlar kullanılmaya başlanmış, daha yenilikçi ve titiz çalışmalar yürürlüğe konmuştur. Özellikle biyoteknolojinin gelişmesiyle birlikte bu çalışmalara daha iyi sonuçlar veren çeşitli mühendislik ürünü bakterilerin kullanımı da eklenmiştir[1]. 

Dünyanın en büyük meyve ve sebze üreticilerinden biri olan Hindistan’da yenilebilir kısım tüketildikten sonra, meyve kabukları ayrılır ve belediye çöplüklerine boşaltılır. Sonuç olarak ortaya ciddi kirlilik ve bertaraf sorunları çıkar. Dolayısıyla mühendislik uygulamaları için meyve kabukları kullanımı iki amaca hizmet etmelidir: atıktan zenginlik elde etmek ve katı atık miktarını verimli olarak azaltmak. 

Yapılan bir çalışmada; muz, portakal, narenciye ve limon kabuklarının fizikokimyasal* ve yüzey aşınma özellikleri değerlendirilmiştir. Bu meyveleri karakterize etmek için gravimetrik*, titrimetrik*, potansiyometrik* ve enstrümantel yöntemler kullanılmıştır. Standart yöntemler uygulanarak morfolojik ve termal analiz yapılmıştır. Sonuçlar, meyve kabuklarının kullanımları hakkında yeni fikirler vermiş ve denenebilecek yeni prosesler için altyapı sağlamıştır. Uzun vadede düşünüldüğünde, narenciye kabuğunun dönüşümü için biyoteknolojinin uygulanması, turunçgil kabuğunun posasının verimli bir şekilde kullanılması için temel bir yöntemdir[2].

Türkiye’de gıda endüstrisi kaynaklı atıklar üzerinde biyokütle* ve biyoyakıt elde etmek için çalışmalar yapılmıştır. Meyve suyu sanayisinin işlediği başlıca 7 meyveden biri portakaldır. Narenciye meyvelerinin meyve suyuna işlenmesinden sonra ayrılan posanın büyük bir kısmını kabuk oluşturur. Selülozca zengin olan kabuk, ön işlemler yardımıyla biyoproseslerde kullanılabilir hale gelir. Portakal için verilen literatür verilerine göre 29,6 bin ton portakal posasından 31,3 kg/ton biyoetanol verimliliği sağlanır[3, 4]. 

Yapılan bir başka araştırmada ise yılı turunç üretiminin ton olduğu bununla birlikte kabuk-meyve oranının %15 olduğu görülmüştür. Bu veriye göre 1 yılda yaş turunç kabuğunun tonu kabuktur ve meyve suyu fabrikalarında üretim artığı olarak çöpe gider[5]. Bununla birlikte araştırma sonucunda bitkisel atıkların diğer evsel atıklara oranla çok yüksek meblağlarda ekonomik değerinin olduğunu ve bu doğrultuda en yüksek katma değeri elde edecek şekilde geri dönüştürülerek ekonomiye kazandırılabileceği görülmüştür. Bitkisel atıkların, özellikle tarıma dayalı sanayiye bir hammadde olması temel amaç olmalıdır[4, 5].

Narenciye Kabuklarının Özellikleri ve İçeriği
Narenciye ya da turunçgiller olarak bildiğimiz, citrus cinsi meyve ağacı türlerini de kapsayan bitki topluluğu, dünyada en büyük üretim miktarına sahip meyvelerdir. İşleme prosesleri sırasında, toplam narenciye ağırlığının yaklaşık %'i kadar atık meyve kabuğu oluşur. Narenciye kabuğu sadece glikoz, fruktoz, sükroz ve amino asitler açısından zengin olmakla kalmayıp; aynı zamanda belirli miktarda tiamin, riboflavin*, vitaminler, bioflavonoidler*, karotenoidler, uçucu yağ ve diğer fizyolojik olarak aktif maddeler içerdiğinden içecek üretiminde hammadde olarak kullanılır. Narenciye kabuğunun işlevselliğinin avantaja çevrilmesi, günümüzde narenciye işleme endüstrisinin önemli bir parçası haline gelmiştir[2, 6, 7].

Narenciye kabuğu, farklı özelliklere sahip iki tür doğal pigment içerir; yağda çözünen karotenoidler ve suda çözünür sarı pigmentler. Narenciye kabuğundan elde edilen pigment, önemli bir doğal pigmenttir. Ana bileşeni, gıda boyalarında sentetik pigmentlerin yerini alabilen bir karotenoid karışımıdır. Karotenoid içerikleri ve bileşimleri turunçgil kabuğunun renginin belirleyicileridir[6].

Narenciye kabukları işlendikten sonra karbonhidratlar, yağlar, vitaminler, amino asitler ve mineraller gibi bol besinler açısından zengin hale gelir. Brezilya ve Amerika Birleşik Devletleri'nde kurutulmuş narenciye kabuğunun %40'ı her yıl pelet yem olarak işlenmektedir[7]. Bununla birlikte, turunçgil posası çok acı olmakla birlikte düşük protein içeriğine sahiptir, hayvanlar tarafından çok az emilir. Ancak kimyasal ve mikrobiyolojik yöntemler uygulanarak, yemleme etkisinin arttırılabilirliği düşünülmüş, mikrobiyolojik fermantasyon yöntemi denenmiştir[8].

Portakal, kış aylarının en sevilen ve en şifalı meyvelerinden biridir. Öyle ki, 'vitamini kabuğunda' sözünün tam karşılığıdır da diyebiliriz. Portakal kabuklarını çöpe atmak yerine kek, kurabiye gibi tariflerde kullanmak veya farklı şekillerde değerlendirmek isteyenleri böyle alalım. İşte, portakal kabuğunun hiç bilinmeyen kullanım alanları:

Portakal Kabuğuyla Ne Yapılır?

1. Öksürük Şurubu

Portakal kabuklarının içinde bolca vitamin bulunur. Ayrıca antioksidan özelliğe de sahiptir. Bu yüzden 1 adet portakalın kabuklarını ufak ufak doğrayın ve küçük bir tencereye alın. Üzerine 1 bardak su ekleyip kaynatın. Kaynadıktan sonra ocaktan alın ve kabuklarını süzün. Oda sıcaklığında ılımasını bekleyin. Daha sonra içerisine yemek kaşığı bal ilave ederek içebilirsiniz.

1. Oda Kokusu

Evinizdeki havayı temizlemek için, portakal kabuklarından yardım alabilirsiniz. Bunun için portakalı yatay bir şekilde kesin ve kaşık yardımıyla portakalın içini çıkartın. Kabuğun bütün olarak kalmasına dikkat edin. Daha sonra kabukların içerisine bolca kaya tuzu ilave edin ve çay tabağına yerleştirin. Hazırladığınız kabukları, evinize yerleştirin. hafta boyunca kullanabilirsiniz.

1. Şekerleme

Portakal kabuklarını güzelce yıkayın ve uzun ince şeritler halinde kesin. Daha sonra tencereye koyun ve üzerine su ekleyip kaynamaya bırakın. 10 dakika sonra süzün ve suyunu akıtın. Tencereye yeniden temiz soğuk su ekleyerek kabukları kaynatın. Bu işlemi 3 kez tekrar ederek kabukların acımsı tadını atmalarını sağlayın. Daha sonra son kez kaynatıp sudan çıkartın. Tencereye kabukları, 1 su bardağı suyu ve 1 su bardağı şekeri ekleyerek şeffaflaşana kadar pişirin. Dilerseniz, bu aşamada tarçın veya karanfil de ekleyebilirsiniz. Pişen kabukları süzdükten sonra portakal kabuğu çubuklarını çikolataya bulayarak tüketebilirsiniz. Detaylı bilgi için, portakal kabuğu şekerlemesi tarifimize göz atın.

1. Türk Kahvesi

Portakal kabuğunun en ilginç kullanımlarından biri, Türk kahvesi yapımında kullanmaktır. Bunun için portakalın üst kısmında yuvarlak bir delik açın. Kaşık yardımıyla portakalın içini boşaltın. Temizlediğiniz kabuğun içerisine 1 tatlı kaşığı Türk kahvesi, 1 fincan su ve isteğe göre şeker ekleyerek karıştırın. Daha sonra portakal kabuğunu ocağa alın ve elinize fırın eldiveni geçirerek kahvenizi pişirin. Kahveyi fincana aktardıktan sonra, portakal aromalı Türk kahvesinin tadına bakabilirsiniz.

1. Ev Temizleyicisi

portakal kabuklarını ufak ufak bölün ve cam kavanozlara doldurun. Üzerine ılık su, 4 yemek kaşığı karbonat ve 2 yemek kaşığı beyaz sirke ekleyerek kavanozların ağzını kapatın ve en az 1 gün bekletin. Daha sonra karışımı sprey şişesine aktarın. Portakal kabuklu temizleyici ile mutfak dolaplarını, mutfak tezgahını ve masaların üzerini kolayca temizleyebilirsiniz.

1. Dekoratif Mum

Portakalı ortadan ikiye bölün ve her portakalın içinde bulunan ince beyaz kısımlara zarar gelmeyecek şekilde sulu kısmı ayırın. Portakalın içine bolca zeytinyağı ekleyin ve kabuğu bir tabağa koyarak sabit durmasını sağlayın. Beyaz kısmı, mum fitili gibi çakmakla yakmanız yeterli. Ancak bu doğal mumun ömrü kısa olacaktır. Bu yüzden o yanarken gözünüz üstünde olsun.

1. Cilt Bakımı

2 yemek kaşığı rendelenmiş portakal kabuğunu, yarım tatlı kaşığı karbonatla karıştırın. Üzerine gül suyu ilave edin ve kıvam alana kadar karıştırın. Daha sonra bu karışımı cildinize uygulayıp yarım saat bekletin ve bol suyla durulayın.

Not: Alerjik ve hassas bir cilde sahipseniz, bu uygulamayı denemeden önce mutlaka doktorunuza danışın.

1. Diş Beyazlatma

Portakal kabuğunun iç kısmında bulunan beyaz kısımlar ile dişlerinizi bastırmadan 1 dakika ovalayın. Bu uygulamadan 15 dakika sonra dişlerinizi fırçalayın. Ancak asidik özelliğinden dolayı bu yöntemi sürekli uygulamayın.

1. Bitki Çayları

Portakal kabuklarını yıkayın, kurulayın ve rendeleyin. Geniş bir tepsiye yayın ve nemsiz, soğuk bir yerde hafifçe kurumasını bekleyin. Tamamen kuruduktan sonra cam kavanozlarda muhafaza edin. Bu karışımı kek ve kurabiyelere ek olarak, bitki çaylarının içinde de kullanabilirsiniz.

Şunlara da göz atın;

1. Domates kabukları nasıl değerlendirilir?
2. Muz kabuğunun kullanım alanları
3. Yumurta kabuğunun kullanım alanları
4. Patates kabukları nasıl değerlendirilir?
5. Elma kabuğu nasıl değerlendirilir?

seafoodplus.info

Limon dilimleri, suyun içine çok yakışır ve taze sıkılmış portakal suyuna ise kimse karşı koyamaz. Sulu ve tatlı bir portakalı yeme düşüncesi bile ağzınızı sulandırmak için yeterlidir.

Ama ya kabukları? Limon, greyfurt, portakal, mandalina veya diğer favori narenciye meyvelerinizin kabuklarını çöpe atmadan önce iki kere düşünün. Çünkü bu kabukları, hayatınıza biraz daha tat katmak için kullanmanın pek çok yolu var.

Narenciye kabukları, içindeki meyveden daha fazla besinsel fayda sağlayabilir. Örneğin; bir çorba kaşığı portakal kabuğu, meyveden 3 kat daha fazla C vitamini ve 4 kat daha fazla lif sağlar.

Bu kabuklar, şekerlenebilir, içeceklere dahil edilebilir, en sevdiğiniz yemeklerin tadına tat katabilir veya hatta bir yaz kampı ateşi yakmak için kullanılabilirler. İşte narenciye kabuklarını kullanmanın 12 harika yolu…

İÇECEKLERİ TATLANDIRIN

Limon, portakal, mandalina veya diğer narenciye kabuklarını, çay veya kışlık sıcak içeceklere ekstra lezzet katmak için kurutabilirsiniz.

NARENCİYE KABUĞU ŞEKERLEMESİ

Şekerlenmiş narenciye kabuğu yapmak, kabukları korumanın ve yeniden kullanmanın kolay bir yoludur.

EV YAPIMI TEMİZLİK ÜRÜNLERİNDE KULLANIMI

Narenciye kabuklarında bulunan doğal bir bileşik olan D-Limonene, çok etkili bir temizleyicidir. Sadece sirke, su ve limonla kendi basit yüzey temizleyicinizi yapabilirsiniz.

YEMEKLERE LEZZET KATIN

Narenciye kabuklarını, en sevdiğiniz yemekler için de kullanabilirsiniz. Önceden suyu alınmış narenciyelerin kabuklarını veya dilimlerini doğrudan tencereye veya tavaya ekleyin.

Taco dolgusuna veya pilava misket limonu, pırasa veya ıspanak gibi sebze yemeklerine portakal ve makarna yemeklerine limon eklemeyi deneyin.

Servis yapmadan önce kabukları tavadan çıkarın. Kabuklara hemen ihtiyacınız yoksa ileride kullanmak üzere dondurabilirsiniz.

DONDURUN VEYA KURUTUN

Her ihtiyacınız olduğunda bir bütün narenciye satın almak yerine, elinizin altında olması için önceden dondurun veya kurutun.

Örneğin, bir limonun suyunu sıkmadan önce kabuğunu bir tabağa alın. Bir kapta dondurarak daha sonra rahatlıkla kullanabilirsiniz. Doğrudan tavaya atılabilecek tek porsiyonlar çıkarabilirsiniz.

LİMON ŞEKERİ VE TUZ YAPIN

Basit limon şekeri veya tuzu yapmak için taze limon kabuğu rendesi kullanın.

Limon şekeri, çaya ve kek, çörek ve kurabiye gibi meyveli tatlı tariflerine lezzet katmak için kullanılabilir.

Her 1 yemek kaşığı limon kabuğu rendesi için 1 su bardağı şeker kullanın.

İki malzemeyi bir kasede karıştırın ve tamamen birleşene kadar ellerinizle masaj yapın. Islak kum benzeri bir doku oluştuğundan emin olun.

Limon tuzu yapmak için eşit miktarda doğal tuzla karıştırmadan önce kabuğun bir gece kurumasını bekleyin. Elde edilen narenciye tuzu; sebze, çorba, makarna, pirinç, risotto için tamamlayıcı bir katkı maddesi olacaktır.

BÖCEKLERLE SAVAŞIN

Tezgahtaki yağı temizlemeye yardımcı olan d-Limonene, ayrıca yaprak biti, etli böcek, sümüklü böcek ve mantar sivrisinekleri gibi yumuşak gövdeli böcekleri uzaklaştırmaya yardımcı olur.

Bunun yanı sıra doğrudan böcek üzerine püskürtüldüğünde karıncalar veya hamamböcekleri dahil olmak üzere sinir bozucu böcekleri de uzaklaştırır.

MARMELAT YAPIN

Portakal kabuğu marmelatı yapmak için suyu sıkılmış portakal dilimlerini veya kabuklarını kullanın.

KENDİN YAP KOZMETİK ÜRÜNLERİ İÇİN KULLANIN

Limon suyunun cilt, saç ve tırnak bakımı için çeşitli faydaları vardır. Ancak limon kabuklarının da birçok avantajı bulunur.

LİMON AROMALI ZEYTİNYAĞI

Limonun kabuklarını kullanarak limon aromalı zeytinyağı yapın.

KAHVE FİNCANI LEKE ÇIKARICISI

En sevdiğiniz kahve fincanınızın içerisindeki koyu kısma bakmaktan bıktınız mı?

Kahve lekesi olan kupanın içine limon kabuğu koyup üzerine biraz sıcak su ekleyin ve birkaç saat bekletin.

Karışımı boşaltıp kupayı fırçalayın. Kahve lekelerinin yok olduğunu göreceksiniz. Aynı yöntem çay lekeleri üzerinde de işe yarıyor.

EV YAPIMI TOZ C VİTAMİNİ

Evde üretilen C vitamini, canlı enzim içerdiği için piyasada satılan versiyonundan çok daha iyidir.