Cepheus Takımyıldızı

Gecelerimizi süsleyen ve en belirgin takımyıldızlarından olan Cassiopeia (Kraliçe takımyıldızı, Koltuk takımyıldızı ya da basitçe W), modern 88 takımyıldızdan biridir. Ayrıca, Batlamyus'un listelediği 48 takımyıldızdan biri. En güzel Kasım gecelerinde gözlemlenir.

Parlak yıldızlarının isimleri de şunlardır (soldan itibaren): Caph, Schader, Gamma Cassiopeia Ruchbah ve Segin.

Mitolojik olarak çeşitli efsanelere sahip bir takımyıldızdır

Mitolojik hikayesi

En çok bilinen efsaneye göre adını, Etiyopya Kralı Cepheus'un eşi Cassiopeia'dan alır. Cassiopeia, deniz perilerinden daha güzel olduğunu söyleyecek kadar kibirlidir. Bunun üzerine deniz perileri bu durumu Poseidon'a şikayet eder. Çünkü onurları kırılmıştır. Poseidon duyduklarından sonra Etiyopya'yı sular altında bırakmak için bir deniz canavarı gönderir. Panikleyen Cepheus bir kahine danışır ve kızı Andromeda'yı kurban etmesi koşuluyla şehrinin kurtulacağını söyler. Kral ikna olmasa da halkın da baskısıyla kızını kurban etmeyi kabul eder ve kıyıya zincirler. Kız canavarı beklerken şehrin üstünden geçen Perseus ona aşık olur ve onu kurtarır. Bu olayla birlikte Andromeda da Cassiopeia Takımyıldızının komşusu haline gelir.

Cassiopeia’yı gökyüzünde nasıl bulabiliriz?

İnsanların oldukça ilgisini çeken Cassiopeia, Kuzey Yarım Küre'de yıl boyunca tüm güzelliği ile görülebilmektedir. Ancak yine de gözlemleyebilmek için ışık kirliliğinden uzaklaşmak gerekmektedir. Bildiğimiz gibi ışık, en parlak yıldızlarının dahi parlaklığını bastırabilmektedir. Gökyüzünde “W” şeklinde gözüken ve oldukça kolay bulunan bir takımyıldızdır.

Telefon, tablet ve bilgisayarlara yükleyebileceğiniz aplikasyonlarla veya gök atlasından gökyüzündeki yerlerini kolaylıkla bulabilirsiniz.

Günümüzde Cassiopea

Günümüze kadar gelen tüm efsaneler kitaplarda, filmlerde ve resimlerde yansımasını bulmuştur. Hatta bunlardan bazılarını çoğumuz izlemiş veya duymuşuzdur. "Yeşil Yol", "Evrendeki Gençler" ve "Langolier" Cassiopea Takımyıldızına ve efsanesine yer veren bazı filmlerdir. Okuyucu ve izleyiciler; filmler, kitaplar ve resimlerle birlikte daha görkemli hale gelen takımyıldızını hem çok sevmiş hem de bilgi sahibi olmuştur.

Tüm gökyüzü geçmişten günümüze efsanelerle örtülmüştür, bu da yıldızları insanlığa daha yakın ve daha değerli kılar.

Kaynak:

seafoodplus.info(tak%C4%B1my%C4%B1ld%C4%B1z)

https://donschoolru/tr/leksika/seafoodplus.info

Gökyüzüne Merhaba - Bölüm seafoodplus.info

Bu bölüm Kasım başlarında ( 3 kasım - 7 kasım) saat arasında yapılan gözlemlere göre anlatılmaktadır. Daha önceki saatlerde yıldızlar daha doğuda, daha sonraki saatlerde ise daha batıda olacaktır. (Farklı günlerde yapılacak gözlemlerde, önceki günler için gün başına dört dakika sonrası, sonraki günler için gün başına dört dakika öncesi uygun olacaktır.)

Bu bölümde işlenen Takımyıldızlar:
Kanatlı At (Pegasusu), Zincirli Prenses (Andromeda), Balıklar (Pisces)

Kanatlı At (Pegasus) Takımyıldızı:

Yılın bu zamanında hemen hemen başınızın tam üzerinde bulunan Kanatlı At (Pegasus) Takımyıldızı, çok parlak yıldızlardan oluşmamakla birlikte, Takımyıldızın bir bölümünü oluşturan Büyük Kare kolaylıkla bulunur. (Aslen kareye yakın bir dikdörtgen olan) Büyük karenin uzun kenarları 20şer derece, kısa kenarları 15er derece boyutlarındadır. Büyük Kareyi Bulmak için aşağıdaki şekilden yararlanabilirsiniz.

Şeklin küçüklüğüne aldanmayın. Büyük Kare gökyüzünde büyük bir alan kaplar. Büyük Kare'nin en parlak yıldızı Sirrah (Alpheratz da denir), Hem Kanatlı At hem de Andromeda TakImyıldızı tarafından paylaşılır (bu nedenle paylaşım yıldızı olarak da tanınır). Sirrah, karenin Cassiopea tarafındaki kenarının Altair'den uzak olan köşesidir. Kanatlı At'ın (Pegasus) alphası Sirrah'la birlikte Büyük Kare'nin Köşegenini oluşturan Markab'dır. Büyük kare'nin bir diğer köşesini, (Cassiopea tarafındaki kenarının Altair'e yakın olan köşesi) Scheat adlı değişken bir yıldız oluşturur. Güneyde kalan köşeyi ise diğerlerine göre nisbeten daha sönük olan Algenib oluşturur. Şekilde kanatlı at başaşağı durmaktadır. Büyük Kare atın gövdesini, Merkab'dan Homam ile uzanan çizgi, boynunu ,bir sonraki yıldız ve Enif, başını temsil eder. Scheat'dan Matar ve Sad Albani ile Yunusa doğru uzanan çizgiler ise, atın ileri doğru atılmış ön bacaklarını temsil ederler.

Büyük Kare de bazı yıldız ve takımyıldızları bulmakta bize yardımcı olur. Bölgedeki M15 Küresel Yıldız kümesi, 6. kadirden ve en parlak kümelerden biridir. Dürbün ya da küçük teleskoplarla kolayca incelenebilir. ( M15'in aşağıdaki Küçültülmüş resmine tıklayarak teleskopla alınmış bir resmimi görebilirsiniz.)

Zincirli Prenses (Andromeda) Takımyıldızı:

Kanatlı At Takımyıldızını anlatırken, Büyük Kare'nin bir köşesini oluşturan Sirrah'ın paylaşım yıldızı olduğundan ve Kanatlı At ve Andromeda arasında paylaşıldığından bahsetmiştik. Sirrah aynı zamanda Zincirli Prenses'in (Andromeda) alpha'sıdır. Andromeda, Sirrah'dan Kraliçe'ye (Cassiopea) doğru uzanan bölgede yerleşmişseafoodplus.info, zincire vurulmuş prensesin başını temsil eden seafoodplus.infoen bir yıldızdır. Eğer gece yeterince karanlıksa, Andromeda'nın diğer yıldızlarını da farkedebilirsiniz. Sirrah, Miraç ve Almaç, Büyük Karenin Köşesinden Cassiopea'nın güneyine doğru uzanan bir çizgi üzerinde sıralanmışlardır. Bu çizgi, Büyük Kare ile birlikte dev bir kepçe oluşturur.

Şimdi dikkatinizi bu dev kepçenin sapına verin. Sirrahtan Cassiopea yönünde uzanan bu hat üzerine Sirrah, Miraç ve Almaç hemen hemen eşit aralıklarda sıralanmışlardır. Ortadaki Miraç'dan ayrılan kısa bir silik kol, Cassiopea'ya doğru yönelir. Gözünüzün kenarıyla baktığınızda, (görüş şartları yeterince iyi ise) Miraç'ın Cassiopea tarafında eğik kısa bir çizgi üzerindeki iki yıldızı görebileceksiniz. Miraç'dan birinci yıldıza kadar olan çizgiyi bir okadar daha uzatın. Geleceğiniz nokta ikinci yıldızın çok az ilerisinde ve sağındaki bir nokta olacaktır. İşte tam bu noktada M31 Andromeda Gökadası (Andromeda Galaksisi) bulunur. Direkt olarak o noktaya bakmayıp gözünüzün kenarıyla görmeye çalışırsanız, küçük bir ışık lekesi olarak belli belirsiz farkedebilirsiniz. M31, bizim gökadamız Samanyoluna çok benzeyen, ve kuzey yarıkürede bize en yakın olan gökadadır. Bize olan uzaklığı 2 milyon bin ışık yılı kadardır. Çıplak gözle görülebilen en uzak gökcismidir. Andromeda Galaksisi, bizim Samanyolu'muzun da içinde bulunduğu 10 kadar Galaksiden oluşan Yerel Gökadalar grubundaki en büyük Gökadadır. Bu grupta bizm Gökadamız ikinci sıradadır. ( İlerleyen bölümlerde Galaksiler hakkında daha geniş bilgiler verilecekdir.) Parselin en ilginç Gökcismi M31 Andromeda Galaksisinin etrafında dönen iki küçük uydu galaksi daha vardır. Bunlar da şekilde M32 ve M olarak gösterilmiştir. Aşağıdaki küçültülmüş değişik iki resmine tıklayarak, M31 Andromeda Galaksisinin ve M32, M Uydu Galaksilerinin teleskopla alınmış resimlerini görebilirsiniz.

Balıklar (Pisces) Takımyıldızı:

Büyük Kareden ayrılmadan, onun yardımıyla bulabileceğimiz Takımyıldızlar'dan biri de Balıklar'dır (Pisces). Kanatlı At Büyük Karesi'nin hemen altında, güneyinde ve doğusunda kalan yıldızlar Balıklar'a aitttir. Zodiak Takımyıldızları'ndan biri olan Balıklar, doğal olarak Ekliptik üzerinde bulunurlar. Doğusunda koç Batısında ise Kova burcu bulunur. Balıklar (Pisces) Burcunu oluşturan yıldızların tümü sönük 4.,5. ve seafoodplus.infoen yıldızlardır. Seçmekte zorlanabilirsiniz.

Balıklar (Pisces) Burcu, Büyük Karenin Güney Kenarı altında, Kareye yaklaşık 10 derece mesafede bir halkacık oluştururlar. Bu halkacıktan güneydoğuya doğru yıldızın oluşturduğu 30 derece uzunluğunda bir çizgi uzanır. Çizginin sonundan keskin bir dirsekle yıldızdan oluşan bir çizgi, Büyük Karenin diğer kenarı doğrultusunda ilerleyerek yumuşak bir yayla sonlanır. Bir uçtaki Halkacık ile, diğer uçtaki yay balıkları ve onları keskin bir dirsekle birbirine bağlayan iki çizgi de oltayı temsil eder. Oltanın keskin dirseğindeki yıldız, Alrisha olarak isimlendirilir, Balıklar'ın alpha'sıdır.Güneş 21 Martta bu burçtadır, gece ve gündüz (Terazi Burcunda olduğu gibi) eşitlenir. (Diğer bir deyişle; Gök Ekvatoru ile Ekliptik bu burçta kesişir).

Bir sonraki bölümde işleyeceğimiz diğer Takımyıldızlar'la devam etmeden önce, daha önceki bölümlerde gördüğümüz bazı Takımyıldızları, konumlarını gözden geçirerek hatırlayalım;
Tekrar Büyük Kare ve Andromeda'ya dönelim. Zincirli Prenses (Andromeda) Takımyıldızının kuzeyine doğru olan (daha önceki bölümlerden bildiğimiz) Takımyıldızlar sırasıyla Kraliçe(Cassiopea), Kral(Cepheus) ve Küçükayı(Ursa Minor) dır. Konumları aşağıdaki şekilde görülmektedir. Bahsi geçen Takımyıldızları, şeklin de yardımıyla bulmaya çalışın.

Bu bölümde işlenen Takımyıldızlar:
Kanatlı At (Pegasusu), Zincirli Prenses (Andromeda), Balıklar (Pisces)