Kitapçızade

Erzurum türkülerinin ilk kaynak kişisi olarak bilinen, derlediği onlarca türküyle hem yöre halkının hem de tüm Anadolu’nun kültür hafızası olan ve 22 Kasım yılında hayatını kaybeden Faruk Kaleli, ölüm yıldönümünde Şehir ve Kültür Araştırmaları Derneği tarafından anıldı.
ŞEHİRDER yönetim kurulu üyesi Oğuzhan Bingöl, yapılan program kapsamında merhum Faruk Kaleli’nin hayatını, musiki çalışmalarını ve çeşitli yönleriyle sanatını anlattı. Programda Erzurum’un yetiştirdiği mahalli sanatçılardan Yakup Aktaş ise Faruk Kaleli’nin türkülerini seslendirdi.
Oğuzhan Bingöl, yaptığı açıklamalarda şunlara yer verdi:
“Erzurum türkülerini tanımıyorsanız, Erzurum’u tanımıyorsunuzdur. Bu türküler yüce dağ başlarını, derin vadileri, engin yaylaları, coşkun akan ırmakları, caddeleri ve sokaklarıyla Erzurum’un ruhudur. Bu ruh tarihiyle, destanıyla, inancıyla, isyanıyla kendi türkülerinde yaşar. Türküleri bir mektebidir Erzurum’un. Bu mektebin türkülerini bizlere ulaştıran kişilerden biri de merhum Hafız Faruk Kaleli’dir. Kendisini bir kez daha rahmetle yâd ediyor ve Allah’tan (c.c) rahmet diliyorum.
Faruk Kaleli yılında Erzurum’un Hasankale ilçesinde doğmuş ve daha 19 yaşında iken Çanakkale savaşına katılmıştır. Daha sonraki yıllarda ağabeyi Ali Rıza Bey ile Erzurum’da ikamet etmişlerdir. Dönemin Lâlâpaşa Cami imamı bestekâr Kitapçızâde Hafız Hamid Efendi ile konaklarda, divan odalarında güzel sesli hafızları toplayarak tekke-tasavvuf musikisi icra etmişlerdir.
Hafız Faruk Kaleli, Sıtkı Dursunoğlu’nun da bir yazısında belirttiği gibi Erzurum için ayrı bir kıymet merhum Kitapçızâde Hâmit Efendi’nin teveccüh ve iltifatına mazhar olduktan sonra, bilhassa İbrahimiye, Tatyan, Şikest, Maya, Urfa Ağzı, Hoyrat gibi mahalli klâsik türkülerde ses ve nağme terbiyesini elde etmiş, bunu müteakip yıllarda halk ağzından derlediği türküleriyle iştigal ederek bu vadide cidden üstad olmuştur.”
Sözlerine şu şekilde devam eden Bingöl, “şehirlerin manevi değerleri itibariyle geniş bir mana ifade ettiklerine hepimizin inancı tamdır. Bu sebeple; birçok sanatkârı olan Erzurum’un eşsiz kıymetlerinden Hafız Faruk Kaleli’nin, ilerleyen yıllarda daha etkin bir şekilde tanıtılması ve adına tertip edilecek programlar için hem kamu kurumlarının hem de diğer sivil toplum kuruluşlarının rol üstlenmesi gerekir. Bugün Diyarbakır’da Celal Güzelses, Malatya’da Fahri Kayahan gibi değerlerin ismi ne kadar çok yaşatılıyorsa, Hafız Faruk Kaleli isminin de hem Erzurum’da hem de ülke genelinde tanıtılması gerektiğini” ifade etti.
“Değerlerimizi kaybedersek yahut onları unutursak hiç şüphesiz gün gelir ruhumuzu da kaybederiz” diyen Bingöl, “Bugün Erzurum radyosunun bağlama sanatçılarından vefat ettiğini haber aldığımız Gündüz Gözümoğlu’na ŞEHİRDER olarak Allah’tan (c.c) rahmet, sevenlerine başsağlığı diliyoruz.” dedi.

Erzurum Kongresi Delege Listesi (Erzurum Havuzbaşı Şehir Meydanı)