Hakim Ile Savcı Arasındaki Fark

kaynağı değiştir]

Roma hukukunda[değiştir

Hakim mi üstün savcı mı daha üstün, hangisi daha yetkili?

Hakim mi üstün savcı mı daha üstün, hangisi daha yetkili veya daha etkilidir? Protokolde hangisi daha önde veya ön sırada yer alır? İşte Hakim mi savcı mı sorusunun cevabını merak edenler için birkaç bilgi: 

Öncelikle hakim ve savcının ne olduğuna bakalım: 

HAKİM Mİ ÜSTÜN SAVCI MI?

Avukatlık, kamu hizmeti ve serbest bir meslektir.

Hakim. İki çeşit hakim vardır. Biri adli bir ide idari hakimliktir.

Adli Hakim: Mahkeme başkan ve üyeleri, hâkimler, Yargıtay tetkik hâkimleri ile Adalet Bakanlığı merkez, bağlı ve ilgili kuruluşlarında idari görevlerde çalışan hâkimlerdir.

İdari Hakim: Mahkeme başkan ve üyeleri, hâkimler, Danıştay tetkik hâkimleri ile Adalet Bakanlığı merkez, bağlı ve ilgili kuruluşlarında idari görevlerde çalışan hâkimlerdir.

 

Hâkimler mahkemelerin bağımsızlığı ve hâkimlik teminatı esaslarına göre görev yaparlar. Hiçbir organ, makam, merci veya kişi, yargı yetkisinin kullanılmasında mahkemelere ve hâkimlere emir ve talimat veremez, genelge gönderemez, tavsiye ve telkinde bulunamaz. Hâkimler, görevlerinde bağımsızdırlar; Anayasaya, kanuna ve hukuka uygun olarak vicdani kanaatlerine göre hüküm verirler. Devlet ile fert arasındaki veya fertlerin kendi aralarındaki veya devletin iki idari birimi arasındaki anlaşmazlıklar ile kamu düzenini bozan suçlara ilişkin konular hakkında Anayasaya kanunlara ve hukuk ilkelerine uygun olarak inceleme yapar; vicdani kanaatine göre ve bağımsız olarak karar verir. Kendisine gelen dava konusu dosyayı inceler. Davacı ve davalı taraflar ile onların avukatlarını tanıkları ve bilirkişileri dinler. Sunulan bilgi ve belgeleri alır; dava dosyalarına ekler ve bunları değerlendirir. Kanıtlar ve verilen ifadeler ile yürürlükteki kanunlar ışığında dava hakkında hüküm verir.

Yargıtay, bütün adalet mahkemeleri üzerinde, Danıştay, bütün idari mahkemeler üzerinde yargı denetimi ve gözetimi; Mahkeme başkanlarının, yargılamanın düzenli bir şekilde yürütülmesine ilişkin olarak görevli oldukları mahkeme dairelerindeki hâkimler üzerinde gözetim hakkı vardır.

SAVCI GÖREV YETKİLERİ

Savcılar adli ve idari olmak üzere iki kısma ayrılır.

Adli savcı: İl ve ilçe Cumhuriyet başsavcıları, Cumhuriyet başsavcı vekilleri, Cumhuriyet savcıları, Yargıtay Cumhuriyet savcıları ile Adalet Bakanlığı merkez, bağlı ve ilgili kuruluşlarında idari görevlerde çalışan kişilerdir

İdari Savcı: Danıştay savcıları ile Adalet Bakanlığı merkez, bağlı ve ilgili kuruluşlarında idari görevlerde çalışan kişilerdir.

Herhangi bir şekilde haberdar olduğu suçlara bizzat veya emniyet kuvvetleri yardımıyla el koyup, lehte veya aleyhte tüm delilleri toplayarak olay hakkında kamu davası açıp açmamaya karar verir. Açılan kamu davalarında iddia makamını temsil eder. Kanunlarda kamu davası açılması gerektiği belirtilen konularda; şikâyetçi olsun veya olmasın hazırlık soruşturmasını yapar; kamu davasını açar. Bu görevlerini yaparken şüphelinin lehine olanlarda dâhil olmak üzere kanıt toplar; şüpheli ve /veya şüphelileri sorguya çeker. Ölüm olaylarında cesetlerin adli muayenesini yaptırır. İddianame hazırlar veya kovuşturmaya yer olmadığına karar verir. Yargı (mahkeme) kararlarını yerine getirir. Suçtan zarar gören kişilerin ve toplumun haklarını savunur. Medeni hukuku ilgilendiren, kanundan doğan bazı davaları (derneğin veya vakfın hukuken ortadan kaldırılması, evlenmeye itiraz gibi) açar.

Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı, Yargıtay Cumhuriyet savcılarıüzerinde, Danıştay Başsavcısı, Danıştay savcıları üzerinde, ağır ceza Cumhuriyet başsavcıları, merkezdeki Cumhuriyet savcıları ile bağlı ilçe Cumhuriyet başsavcıları ve Cumhuriyet savcıları üzerinde, gözetim ve denetim hakkına sahiptir.

HANGİSİ ÜSTÜN HAKİM Mİ SAVCI MI?

Savcı temel olarak devleti hukuksal anlamda temsil eden ve kamu yararını gözeten kişilerdir. Hakim ise davaları karara bağlayan kimselerdir. Bu bakımdan savcılar davaları karara bağlamamaktadır. Mahkemede görülen davalar ancak hakim tarafından karara bağlanmaktadır ve duruma göre hakimin kararı savcılığın talep ettiği karardan farklı olabilir. Bu yüzden protokol açısından hakim, savcıdan daha üstündür.

Savcı kamu yararı kapsamında devletin kanunlarını yerine getirmek için davaları takip etmektedir. Devleti hukuk alanında temsil eden savcılar ancak devlet ve kamu yararı durumuna davalara taraf olabilmektedir. Hakimler ise yargıç olarak mahkemede bulunur ve davaların karara bağlanması için işlerini yürütür.

Hakimlik makamı davaların karara bağlanması için görev tanımına sahip olduğundan savcılıktan daha büyük bir konumdadır. Bu durum hem yetki hem de protokol kapsamında kendisini göstermektedir.

Savcı ve hakim olabilmek için hukuk fakültesi mezunu olmak gerekmektedir. Mezun olan adaylar daha sonra açılan savcılık ya da hakimlik sınavlarına girerek gerekli olan puanı almalıdır. Hakimler, tarafsız şekilde görev yaparken savcılar devlet ve kamu yararına olacak şekilde görevlerini sürdürmektedir. Savcılar, devlet ve kamu yararı olmayan davalarda bulunmayacakları gibi; örneğin boşanma ya da basit usul anlaşmazlıklar, hakimler her türden davaya bakabilir. Savcılar durumu mevcut olay içerisinde değerlendirirken hakimler kanunlara uygun şekilde karar vermek durumundadır. Bu nokta da savcıların taleplerinin kabul edilmesi için hakimin kabulünü gerektirmektedir.

 

hakim mi savcı mı

kaynağı değiştir]