Fütüvvet Ne Demektir

Türk İslam devlet yönetimleri içerisinde teşkilatı bulunan fütüvvet anlayışı nedir sorusunu soran tarih meraklıları, fütüvvet teşkilatı ne iş yapar sorusunu da sıklıkla soruyor. Peki, tarihi kaynaklara göre fütüvvet teşkilatını kim kurdu? İşte tüm detaylar

Fütüvvet Ne Demek?

Fütüvvet; ''fetâ'' kelimesinden gelmekte olan bir anlam bütünüdür. Tüm arzulara hâkim olabilme hakkında yiğitlik göstermekte olan ya da fütüvvet teşkilâtının üyesi olan kimse manasına gelen fetâ; yiğit demektir, fütüvvet ise yiğitlik manasına gelmektedir. Fütüvvet, yiğitlik manasına mesleki bir planlama ve kuruluş ve bir mesleki teşkilat olarak gelir. Fütüvvet, tasavvufî tarafı da olan bir meslek teşkilatı olarak ifade edilmektedir. Kısacası anlam bakımından fütüvvet; mesleki birlik ve dini birlik olarak karşmıza çıkmaktadır.

Selçuklularda ve Osmanlıda Fütüvvet Teşkilatı Nedir, Ne İş Yapar ve Kim Kurdu?

Kuruluşu Abbasi Halifeliği zamanına tarihlenmekte olan fütüvvet teşkilatı; siyasi kuvvetinin azalmasından hemen sonra dini kuvvetini de kaybetmiş olan Abbasi Halifeliği içerisinde yükselmekte olan bir teşkilat idi. En-Nasır Lidinillâh Ebû'l-Abbas Ahmed'in halifeliği döneminde, fütüvvet teşkilatı yoluyla yeni bir hamle yapma şansı ortaya çıkmıştır. Zamanında, lideri, Abbasi Halifesi olan Fütüvvet teşkilatı içerisinde, Sultan I. Alaeddin Keykubad ve Ebû Hafs Ömer es-Sühreverdî de bulunmaktaydı. Türk İslam tarihinde, ahilik de fütüvvet teşkilatının içerisinde örgütlenmiş fakat daha sonra başka bir şekilde yapılanmıştır.

Fütüvvet teşkilatı son bulduktan sonra da, ahilik Anadolu'da varlığını uzun bir zaman sürdürmeyi başarmıştır. Fütüvvet teşkilatı; Anadolu'ya, Horasan bölgesinden Orta Doğu bölümüne, Bağdat'a, Selçuklular ile Anadolu'ya ve sonra Osmanlı'ya gelmiş ve de çok canlı bir şekilde yaşamıştır. Kırşehir kentinde fütüvvet anlayışının piri olan kişi Ahi Evran olarak biliniyor. Kentte, yılda bir defa Ahî Evran anmaları düzenlenmektedir. Zamanında, bir insan ahî ise; itibarlı, zengin, varlıklı ve yüksek mertebede olduğu düşünülmektedir. Fütüvvet teşkilatı İslâm'ın ilk asırlarında doğan ve özellikle genç nesilleri farklı yönleri ile yetiştirmeyi amaçlayan bir teşkilat idi. Bu teşkilat, çok uzun süre boyunca Müslüman Türk gençliğine yön olmuştur. Bu gençliğin farklı meslekler içerisinde gelişebilmeleri amacıyla faaliyet yürütmüş olan fütüvvet teşkilatı, Müslüman Türk gençliğinin, yiğit, mert, atılgan, becerikli ve de cömert kişiler olmalarına vesile olmuştur.