15 Yaşındaki Erkek Çocuğun Boyu Kaç Olmalı

Hafta hafta çocuk gelişimi yaş arasında diğer yaşlara oranla çok daha hızlı bir şekilde gerçekleşmektedir. 1 yaşına gelen bebeğiniz artık çocuk mertebesine ulaşır. İstekleri, ihtiyaçları, kendini ifade etme ve sosyal ilişkiler kurma şeklinde büyük değişimlerin yaşanacağı bir döneme girer. Gelin bu dönemlerin özelliklerini birlikte inceleyelim.

1 Yaş Çocuk Gelişimi

1 yaş çocuk artık yürümeye başlar. 

Konuşmaları netleşir. 

Kız çocukları ortalama 9,5 kg, erkek çocukları ise 10 kg olur. Bebeğinizin doğum kilosu ilk yılın sonunda neredeyse 3’e katlanabilir. Unutulmamalıdır ki, her bebek farklı bir gelişim gösterir ve kg farklı olabilir. 

Bebeğinizin boyu bu dönemde 71 cm ile 81 cm arasında değişiklik gösterecektir. 

12 aylık bir bebeğin gelişiminde baş çevresi yaklaşık 10 cm kadar artarak toplam 45,5 cm’ye ulaşmaktadır. 

Bebeğiniz dikkatli dinler ve okuma seansları onun için keyifli bir hal alır. Eğer bebeğinizin az duyduğunu düşünüyorsanız bu durumda doktor muayenesi gerekebilir. 

Bebeğiniz ilk yaşında farklı dokulara karşı meraklı olur. İnsanlarla temas etmek ister. Kendisine sarılan kişilere karşılık vermeye başlar. Ona bol bol sarılmayı ihmal etmeyin. 

Bebeğinize tek aşamalı komut verdiğiniz zaman bu dönemde komutları yerine getirmeye başlayacaktır. 

İlk konuşma belirtilerini göstereceğinden anne ve baba gibi kolay kelimeleri söyleyebilir.

2 Yaş Çocuk Gelişimi

2 yaş çocuk bağımsızlığa emin adımlarla ilerler. Bebeğinizde bu dönemde zaman zaman öfke nöbetleri meydana gelebilir. Ağlama krizleri de söz konusu olabilir. Bunların nedeni 2 yaş sendromudur. Bebeğiniz eğer kızsa ortalama 11,5 kg, erkekse de 12,2 kg olacaktır. Bebeğinizin motor gelişimine bağlı olarak aşağıdakileri yapması mümkündür:

Zıplayabilir.

Topu eline alarak fırlatabilir. Topu tekme ile hedefe yönelik atabilir.

Kıyafetinin bir parçasını çıkarabilir.

Kalem kullanabilir. Dik bir çizgi çizebilir.

Oyuncaklardan kule yapabilir.

Resim tanıyıp resme isim söyleyebilir.

cümleden konuşmalar yapabilir.

Söylenilenlerin yarısını anlar.

Farklı duyguları yansıtmak konusunda oldukça başarılıdır.

Bazı şeyleri kendi başına yapmak ister.

Girişken davranışlarda bulunur.

Oyunlarda yaratıcı olur. Yaratıcı hamur şekilleri yapabilir.

İtiraz etme eğiliminde olabilir.

Uydurma hikayeler anlatmaktan hoşlanır. Tırmanmaktan hoşlanır.

Kapı kulpunu açabilir. Sabırsızdır ,öfke nöbetleri olur,paylaşmayı bilmez,

3 Yaş Çocuk Gelişimi

3 yaş çocuk boyu kızlar için ortalama 95 cm ve erkekler için 95,2 cm olarak ölçülmüştür. 3 yaşına gelen çocuğunuz ortalama 13 kg ile 14 kg arasında olur. Bebek baş çevresi ise 48 cm ile 49 cm arasında gider gelir. Bu dönemde çocuğunuz şunları yapabilir:

Daha da yükseklere zıplayabilir. Tek ayak üsütnde durabilir.

Daire çizebilir.

Giysilerini kendi giyebilir.

Öne takla atabilir.

Makasla kesme yapabilir.

Hamurdan toplar yuvarlayabilir.

Merdivenden ayak değiştirerek çıkabilir.

Delikli tahta üzerine çubuklar çakabilir.

Dişlerini fırçalayabilir.

Nesneleri açık ve kapalı olarak tanımlamaya başlar.

Nesneleri sınıflandırarak tanımlayabilir.

3 tekerlekli bisiklet sürebilir.

4 Yaş Çocuk Gelişimi

4 yaş çocuk şunları yapabilir:

Geri geri yürüyebilir.

Çift ayak zıplayabilir.

Düz bir çizgide yürüyebilir.

Kendini durdurabilir.

Oturduğu yerin adresini söyleyebilir.

Dikkatini daha uzun süre yaptığı aktiviteye verebilir.

5 Yaş Çocuk Gelişimi

5 yaş çocuk vücudunda genellikle yağ kütlesi artar. Kas kütlesinde de çoğalma meydana gelir. 

5 yaş çocuğu kontrol duygusuna sahip olur. Bu dönemde yardımlaşmak hoşuna gider. 

Bir şey yapmadan önce çocuğunuz sizden izin isteyebilir. 

Erken çocukluk dönemini yaşar. Kendilerini neredeyse yetişkinler kadar iyi bir şekilde ifade edebilirler. 

Evde ve anaokulunda kuralları anlarlar ve bu kurallar çerçevesinde hareket ederken zorlanmazlar. 

Anne ve babalarını mutlu ve memnun etmek için çabalarlar.

6 Yaş Çocuk Gelişimi

6 yaş çocuk kilosu değişmekle birlikte ortalama 19 kg ile 20 kg arasında olur. 

Bu dönemde çocuğunuz makas gibi aletleri kullanmak konusunda daha becerikli olur. 

Ayakkabılarını kendileri bağlayabilirler. 

Koşma, atlama, zıplama konusunda yeteneklidirler. 

Çocuğun çok fazla enerjisi olur. Çocuk fiziksel aktivitelerde bulunmaktan bu nedenle çok hoşlanır. 

Bu dönemdeki çocuklarda siyah beyaz düşüncesi hakimdir. Birisi kötü bir davranış yaparsa o kişi kötüdür gibi düşünebilirler. 

Süt dişleri dökülmeye başlar.

7 Yaş Çocuk Gelişimi

7 yaş çocuk genellikle birinci sınıf öğrencisi olur. Bu dönemde çocuk hem akademik hem de sosyal yönden gelişme göstermeye başlar. Akranları ve öğretmenleri çocuğun hayatında önemli bir yer kaplar. Bu dönemde kız çocukları ortalama cm boyunda ve 22 kg olurlar. Erkekler de cm boyunca ve 23 kg gelirler. 

7 yaşındaki çocuklar:

Ahlak, adalet ve empati duygularına sahip olurlar.

Doğru ve yanlış arasındaki farkı bilirler.

Başka insanların düşüncelerini önemserler.

Kabul görmek isterler.

Utanç ve suçluluk duyguları oldukça gelişmiştir.

Kendini yargılama eğiliminde olurlar.

Endişeli halleri olabilir.

Bu dönemde çocuğun başarılı kabul etmek, onu teşvik etmek çok önemlidir. Öğretmenler ve anne babalar çocuklarına özenli bir şekilde davranmalıdır. Onları iyi için teşvik etmek ve iyi davranışları için takdir etmek gerekecektir.

8 Yaş Çocuk Gelişimi

8 yaş çocuk 2. Sınıf öğrencisi olur. 

Çocukların bu dönemde el kol becerileri oldukça gelişmiş olur. Fiziksel gelişimlerinin yanı sıra bilişsel, duyusal ve sosyal becerilerinde de desteklenmesi gerekir. 

Bu yaşta çocuk gelişimi diğer yaşlara göre yavaş olmaktadır. 

Kaba ve ince motor becerileri gelişmeye devam eder. 

Çocukların ana dişleri çıkmaya başlar. 

8 yaşındaki çocuk bir iki senedir akademik gelişim içindedir. 

Somut işlemler dönemine girdiklerinden bilişsel becerilerinde önemli bir artış yaşanır. 

Nesnelerin konumu ve fiziksel özellikleri hakkında doğru kanılara sahip olurlar. 

Bu yaştaki çocuklar belli bir gruba kendilerini ait hissetmek isterler. Arkadaşları ile olmak onlar için keyiflidir. Bu durum onların arkadaşlarına göre şekillenmelerine neden olabilir. 

8 yaş çocuk duyguları hızlıca değişebilir. Mutluyken birden sinirli olabilirler.

9 Yaş Çocuk Gelişimi

9 yaş çocuk hareket etme isteğinde olduğundan bu isteğin karşılanması gerekir. 

Bu yaştaki çocukların bazıları ergenliğine adımını atar. Bu nedenle ergenlik dönemi belirtileri görülmeye başlayabilir. 

Çocuk grupla birlikte verilen görevi yerine getirebilir. 

Dikkat süresi diğer dönemlere göre daha uzar. 

İlgi alanlarının genişlediği görülür. 

Arkadaşları ile yakın ilişkiler kurmayı severler. 

Aynı cinsten insanlar ile kurdukları ilişkilerin onlar için büyük önemi vardır. 

Bu zamanda anne ve babaların çocuklarına koşulsuz destek ve sevgi vermeleri gerekir. 

9 yaşındaki çocuklar kendi kararlarını kendileri vermek isterler. 

Karar alınacağı zaman kendilerinin de fikirlerinin alınmasını önemserler.

10 Yaş Çocuk Gelişimi

10 yaş çocuk için zihin gelişimi ve beden gelişimi çok hızlı bir şekilde gerçekleşir. Bu hızın nedeni çocukların yavaş yavaş ergenlik dönemine adım atmalarından kaynaklanmaktadır. Bu dönem çocukların kendilerini stresli hissetmelerine neden olabilir. 

Kızlar ve erkekler bu dönemde ortalama 32 kg olurlar. Bu yaştaki çocukların psikolojisini çok açıdan incelemek faydalıdır. 

Bireysel farkındalıkları artmış olur. 

Üzüntü, sinir, kaygı, mutluluk gibi duyguların daha iyi farkına varırlar. 

Bilinçlik seviyelerindeki artış duygularının daha kolay kontrol edilebilmesini sağlar. 

Bu yaştaki çocuklarda farklı kaygılar ve korkular olabilir. TV’de görülen savaş, suikast vb. olayların onların etkilenmesine neden olabilir. Ailelerin yapacakları bazı davranışlar ve konuşmalar sayesinde bu kaygı ev korkuların azaltılması mümkündür.

Çocuğu erişkinden ayıran en önemli özellik büyümesidir. Büyüme terimi, boy uzaması ve ağırlık artışı gibi vücudun boyutlarında; gelişme terimi ise yürüme ve konuşmaya başlamak gibi fonksiyonlarındaki ilerlemeyi anlatır. Çocuğun vücudu büyür, zihni gelişir. Büyüme ve gelişme geriliği bazen birlikte görülebilir. Ancak bu iki durum birbirinden ayrılmalıdır. Liv Hospital'da büyüme geriliği ile çocuk hastalıkları uzmanları ve özellikle çocuk endokrin uzmanları; gelişme geriliği olan çocuklar ile çocuk gelişimi ve nörolojisi uzmanları ilgilenir.

Büyüme geriliği var mı?

Bir çocuğun belli bir süredeki, örneğin 6 aylık veya 1 yıllık zaman dilimindeki uzama miktarı büyüme hızı olarak adlandırılıyor. Hayatın ilk yılındaki ortalama büyüme hızı 25 cm iken, ikinci yılda 12 cm, üçüncü yılda 8 cm, altı yaştan ergenliğe kadar olan dönemde ise yıllık cm kadardır. Büyüme geriliği ise bir zaman dilimindeki büyüme hızının yaşıtlara göre geri olmasıdır. Örneğin, altı yaş ile ergenlik arasındaki bir çocuğun yıllık büyümesi 4,5 cm’den az ise büyüme geriliği vardır. Büyüme hızını değerlendirirken büyüme eğrilerinden yararlanılır. Hayatın ilk iki yılında büyüme eğrisinde aşağı veya yukarı fizyolojik sapmalar gözlenebilir. İki yaşından büyük bir çocuğun büyüme eğrisinde aşağı kayma gözlenirse büyüme geriliği vardır. Çocuğun boyu normal olsa bile büyüme geriliği varsa hastalık araştırmak gerekiyor.

 

Güncel verilere göre Türkiye’de ortalama boy ölçüleri nedir?

Ortalama doğum boyu 50 cm’dir. Bir bebek ilk yıl 25 cm uzayarak doğum boyunun 1,5 katına ulaşır. Sonrasında büyüme hızı giderek yavaşlar; ikinci yıl ortalama 12 cm, üçüncü yıl 8 cm ve dördüncü yıl 7 cm olur. Dolayısıyla çocuklar 4 yaşta ortalama cm boy ile doğum boyunun 2 katına ulaşırlar. Sonraki yıllarda ergenliğe kadar yıllık büyüme hızları ortalama cm devam eder. Böylece 12 yaşta, erkekler ortalama cm ve kızlar cm ile doğum boyunun 3 katına ulaşır. Olcay Neyzi ve arkadaşlarının verilerine göre, ülkemizdeki nihai erişkin boy uzunluğu kızlarda ortalama cm ve erkeklerde cm’dir.

 

Çocuklarda büyümenin tamamlandığını nasıl anlarız?

Büyüme hızı yıllık 1 cm’nin altına düşmüşse büyüme tamamlanmak üzeredir. Ergenlik döneminin sonunda erişkin boyun yüzde 99’u tamamlanır. Uzun kemiklerin büyüme plakları kapandıktan sonra omur boylarının artması ve gövdenin bir miktar daha uzamasıyla nihai boya ulaşılır. Kızlar yaklaşık 16 yaşında ve erkekler 18 yaşında erişkin boya ulaşır. Aslında bu yaşlar kemik yaşıdır ve çoğunlukla kişilerin takvim ve kemik yaşları birbiri ile uyumludur. Ancak ergenliğin erken veya geç olması kemik yaşını etkiler ve büyümenin tamamlandığı takvim yaşı değişebilir. Ergenliğe erken girenlerde büyüme plakları daha erken kapanır ve büyüme daha erken tamamlanır. Bunu anlamak için çocukların el-bilek kemiklerinin radyolojik olarak değerlendirilmesi yani kemik yaşlarının belirlenmesi gerekir. Büyüme plaklarının hepsi kapanmışsa çocukta büyüme tamamlanmış demektir.

 

Ergenlik Döneminde Boy Ne Kadar Uzuyor?

Kızlarla erkeklerin büyümesi ergenlik döneminde farklılaşır. Bu farklılık erişkin boy ortalamalarının farklı olmasını sağlar. Kızların ergenlik büyümesi erkeklere göre 2 yıl önce başlar ve sonlanır. Kızların iki yıl daha az uzaması cm fark yaratır. Ergenlikte erkekler toplam cm uzarken, kızlar cm boy atarlar. Bu da cm civarında farka neden olur. Böylece erkeklerin ortalama erişkin boyu ( cm) kızlarınkinden ( cm) yaklaşık 13 cm uzun olur.

 

Erken ergenlik büyümeyi nasıl etkiliyor?

Ergenlik öncesinde yıllık cm uzayan çocuğun ergenlikle beraber büyümesi yeniden hızlanıyor. Ergenlikte artan cinsiyet hormonları, özellikle östrojen hormonu kemiklerin olgunlaşmasını ve dolayısıyla büyüme plaklarının kapanmasını hızlandırıyor. Ergenlik bir yandan büyümenin hızlandığı diğer yandan ise tamamlandığı bir dönemdir. Erken ergenlik çocuğun yaşıtlarına göre daha hızlı büyümesine yol açtığı için başlangıçta uzun boya neden oluyor. Ancak büyüme plakları daha erken kapandığı ve büyüme erken sonlandığı için nihai boy kısa kalıyor. Bu durum özellikle küçük yaşlarda başlayan ve hızlı seyir gösteren erken ergenlik için geçerlidir. Ergenliğin erkene kayması her zaman büyümeyi olumsuz etkilemiyor. Erken ergenlik şüphesi olan her çocuğun endokrin uzmanları tarafından özel olarak değerlendirilmesi gerekiyor.

 

Ergenlik gecikmesi de sorunlara yol açar mı?

Ergenlik gecikmesi olan çocuklarda büyüme atağı başlamadığı için yaşıtları ile boy farkı oluşabiliyor. Ayrıca ergenlik gecikmesine neden olabilen kronik hastalıkların kendisi de çocukta büyümeyi olumsuz etkileyebiliyor. Çocuklarda ergenlik gecikmesi en sık yapısal büyüme gecikmesinin bir parçası olarak görülür. Bu tür çocuklar genellikle yaş civarında boy kısalığı yakınması ile getirilirler. Yapısal gecikme olan çocuklarda kemik yaşı yıl kadar geriden gelir. Bu nedenle ergenliğe geç girerler; yaşıtlarından daha geç boy atarlar ve büyümenin tamamlanması yaşı bulabilir. Yani erken ergenliğin tersi bir durum söz konusudur: Başlangıçta boy yaşıtlara göre kısa iken büyüme plaklarının geç kapanmasıyla boy normal sınırlara ulaşır.
 

Orantısız vücut oranları olabilir

Ergenlik gecikmesi olan bazı çocukların kalıcı sorunları vardır; ergenlik ya hiç başlamaz ya da başlasa bile tamamlanmaz. Bu çocukların cinsiyet hormonları eksik olduğu için büyüme plaklarının kapanması gecikir ve bu nedenle boy uzaması devam eder. Bu dönemde daha çok kol ve bacak boyu uzadığı için vücudun oranı bozulur. Bacak boyu gövdeye göre orantısız uzun hale gelir; yine kulaç mesafesi boydan daha uzun hale gelir. Ergenlik gecikmesi olan çocuklarda uzun kol ve bacaklarla orantısız bir vücut yapısı oluşabilir.

 

Boy uzunluğu normal mi?

Çocuğun boy ölçüsü toplum için geliştirilmiş büyüme tabloları ve eğrileri üzerinde değerlendirilir. Eğer boy uzunluğu yaş grubuna göre yüzde 3’ün altında ise boy kısalığı vardır. Boy yüzde arasında ise normal sınırlar içindedir.

 

Çocukta boy uzamıyorsa?

Boyu yeterince uzamayan bir çocukta pek çok sorun olabilir. Diğer nedenler dışlandıktan sonra büyüme hormonu eksikliği olup olmadığı değerlendirilebilir. Büyüme geriliğinin en sık nedeni beslenme yetersizliğidir. Beslenme yetersizliği geri kalmış ülkelerde daha çok gıda alımında yetersizliğe bağlı iken, gelişmiş ülkelerde kronik hastalıklara bağlı gelişir. Büyüme geriliği, kronik hastalıkların ilk ve tek bulgusu olarak karşımıza çıkabilir. Kemik hastalıkları ve genetik hastalıklar da boy kısalığı yapabilir. Bu nedenle öncelikle beslenme yetersizliği, kronik hastalıklar ve iskelet ve genetik hastalılara yönelik araştırmalar yapılmalıdır. Büyüme duraklamasını açıklayacak bir neden bulunamıyorsa büyüme hormonu eksikliği açısından da testler uygulanır. Bunun için ilaç verilerek uyarı testleri yapılmaktadır