Berkay Akıncı, 'Biliyor Musun' köşesi için sordu, Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü'nden araştırma görevlisi Ekrem Murat Esmer, yıldızlar ve gezegenlerle ilgili yanıtladı.
Neden uzayda yaşam için su arıyoruz?
Canlılığın yaşamı için başka bir sıvıya ihtiyaç olan canlı olabilir mi belki var ama büyük soru işareti. Elimizde başka bir örnek yok. Materyal bilgimizde Suyun canlılığın için mantıklı olduğunu gösteriyor. Suyun peşinden gitmek bu anlamda mantıklı
Doğal uydular neden gezegen olarak sayılmıyor?
Gezegenin tanımı hala tartışma konusu. Bir cisim yıldız olmayan bir cismin etrafında dolandığına veriliyor. Uydumuzun Dünya'nın etrafında dolandığını biliyoruz ama Güneş'in etrafında dolanmıyor. Yörüngesel özellikleri dolasıyla Dünya'dan farklı. Kaçak gezegenler var. Hiçbir yıldızın etrafında dolanmadan Evren'de dolaşıyor. Çekirdeği ve küresel şekli olan her şey gezegen değildir.
Ay'ın arka yüzünü neden görmüyoruz?
Ay aslında çok büyük. Jüpiter'in, Satürn'ün uyduları çok küçükler. Ay, diğer uydulara bakıldığında büyük kalıyor. Ay ilk oluştuğu zaman Dünya'ya daha yakın konumda, döneme dolanma kitlenme dediğimiz olay henüz yaşanmamış. Gelgit etkileşimleri nedeniyle dolanması durmuştur. Ay, Dünya'yı yavaşlatarak etkiliyor.
Ay nasıl oluştu?
Dünya'nın ilk oluşum zamanları Mars büyüklüğünde bir cismin çarpması dağılan materyalin iç içe geçip şimdiki Dünya'yı oluşturması ama uzaya kaçan materyalin Dünya'nın etrafında halka oluşturması… İşte ardından da bu halkadaki materyal Ay'ı oluşturmuştur.
Dünya'nın dönüşünü biz neden hissetmiyoruz?
Şöyle düşünelim, lunaparkta roller coster'a bindik. Roller costerdaki gibi hissetseydik, çoktan fırlattırılmıştık olurduk. Biz de Dünya ile birlikte bu hareketi yapıyoruz. Bu hareketle birlikte tersi bir hareket yapıyoruz. Dünya'da kütle çekimi var. Merkezçil ivmenin zamanı çok fazla değişmiyor. Roller costerdaki bir tur atmamızın saniyeler sürmediği için iç organlarımızda etkilenmiyor.
Uzayda zaman Dünya'dan farklı mı?
Genel görelilik gereği kütle çekiminin farklı olduğu zamanlarda zaman farklı akıyor. İkizler paradoksunda hızlı hareket eden ikiz daha az yaşlanıyor. Bunda özel görelilik oluyor. Bunun ispatında yörüngedeki yapay uydularından ispat ediyoruz. Yapay uydular o kadar hızlı hareket etmiyorlar ama oradaki saatlerle Dünya'daki saatler arasındaki zaman farklı gözlemlenebiliyor.
Evren genişleniyor mu?
Evrenin genişlemesi yaklaşık yıldır biliniyor. Hubble'nın gözlemlerinden bize göre hareketlerinden gözlemleniyor. Birbirine kütle çekim kuvveti olmayan tüm cisimler birbirinden uzaklaşıyor.
Kaynak: Space Mag Türkiye / Teknoloji
Ankara ÜniversitesiFen FakültesiBerkay ŞahinAstronomiTeknolojiHaberler
kaynağı değiştir]
Dış bağlantılar[değiştir
Uzay İle D&#;nya Arasındaki Farkı Biraz Daha Anlayacağınız İlgin&#; Detaylar
*uzayda bir yıla yakın kalan scott kelly* uzaydan yerçekimsiz ortam yüzünden 5 santim uzayarak, ikiz kardeşinden milisaniye daha az yaşlanarak ve çok daha popüler olarak dönmüş.
*dünya'da kilo iseniz diğer gezegen ve uydularda daha fitsiniz. kilo problemi olanlar için özel plüton seferleri düzenlenebilir. yatırım tavsiyesidir.
*dünya'dan 40 ışık yılı uzakta yengeç takımyıldızı'nda 55 cancri e adında dünya'nın iki katı büyüklükte ve üçte biri elmastan oluşan şöyle bi' arkadaş var. elmas ama bir tarafı sürekli karanlık diğer tarafı derece lavlarla kaplı. yine zengin olamıyoruz arkadaşlar.
*13 eylül 'te güneş sistemi'nden tam anlamıyla ayrılıp yıldızlararası uzaya ulaşan voyager1 ve voyager 2'nin anbean nerede olduğunu şuradan takip edebilirsiniz.
*voyager kardeşler yılına kadar veri göndermeye devam edecek, sonrasında yakıtları bitecek ve sonsuz uzay boşluğunda yapayalnız kalacak.
*dünya her gün biraz daha tembelleşiyor ve daha yavaş dönüyor. bundan milyon yıl önce bir gün 21,9 saatti, bir yılsa gün. milyon yıl önce, dünya'ya hüküm süren dinozorların da bir günü 24 saatten daha kısaydı. keşke günler 30 saat olsa diyen arkadaşlarınıza gönül rahatlığıyla olacak diyebilirsiniz.
*şimdiye kadar gördüğünüz hiçbir samanyolu fotoğrafı gerçek olmadığı* gibi hiçbir kara delik fotoğrafı da gerçek değil. ilk gerçek kara delik fotoğrafı eht* isimli dev teleskop bittiğinde, yani 'de çekilecek.
