Günlük Sünnetlerimiz Nelerdir

Sünnet kelime olarak izlenen yol, yöntem, örnek alınan uygulama, örf ve gelenek anlamlarını taşır. Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed'in hayatı boyunca yerine getirdiği örnek davranışlar, söylediği sözlerdir. Kısacası Hz. Peygamber'in tüm fiillerine verilen ortak isimdir. Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed'in sünnetleri öneminin yanı sıra en çok araştırılan konulardan da bir tanesidir. Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed'in sünnetleri için ayrıntıları inceleyiniz.

PEYGAMBER EFENDİMİZ HZ. MUHAMMED'İN SÜNNETLERİ

Suyu oturarak içer ve 3 yudumda bitirirdi.

Suyu içmeye besmeleyle başlar bitirince hamd ederdi.

Bıyıklarını en çok kaşları kadar uzatırdı, dudakların altına sarkıtmazdı.

Mezarlıktan geçerken selam verirdi.

Ölüye definden sonra telkin verirdi.

Tırnaklarını cuma günleri keserdi.

Bütün şartlarına ve edeplerine riayet ederek abdest aldıktan sonra kelime-i şehadet getirilmesi sünnettir.

Yatarken sağ tarafının üzerine yatardı.

Teheccüd namazı kılardı.

Yemek sofrasında sirke bulundururdu.

Ayakkabısını giymeden önce mutlaka ters çevirir giyerdi. (içerisinde akrep vb. zehirli hayvan olabilir)

Fakirlere 'uşur' verirdi.

Duş aldıktan sonra çıkarken ayaklarını yıkardı.

Abdest aldıktan sonra kıbleye döner ve su içerdi.

Gömleğin düğmelerini aşağıdan yukarı doğru ilikler, çözerken yukarıdan aşağı doğru çözerdi.

Hapşırınca "Elhanmdülillah" duyarsa "Yerhamükellah" derdi.

Cenaze evine yemek gönderirdi.

Kabir üzerine su dökerdi.

Yemekte güzel şeylerden bahsederdi.

Biri seslendiğinde seslenene doğru bütün vücudu ile dönerdi.

Sabah ve ikindi namazından sonra istiğfar okurdu.

Diş temizliği için misvak kullanırdı.

İstişare ederdi.

Mübah olan yerlere sağ ayakla girer sağ ayakla çıkardı.(Oda dükkan vs.)

Cenaze namazından sonra ayakta dua ederdi.

Namazda ruküya giderken sırtı dümdüz olurdu.

Güzel koku sürünürdü.

Sabahleyin erkenden işe başlardı.

Günde en az yüz defa, hatta daha fazla tevbe ve istiğfar ederdi.

Yemekten sonra tabağı bir ekmek parçasıyla iyice sıyırır, israf etmezdi.

Efendimiz'e su veya süt gibi bir şey ikram edildiği zaman, hepsini içmez bir miktar bırakır, onu da sağ tarafında bulunana ikram ederlerdi.

Esneme anında el ile ağzını kapatırdı.

Cihaddan veya yolculuktan dönen orduyu ve misafirleri karşılardı.

Dua ederken ellerini kaldırırdı.

Yola çıkarken dua eder ve zorluklarından Allah'a sığınırdı.

Geceleyin uyumadan önce Âyetü'l-kürsî okurdu.

Faziletli yerleri ziyâret ederdi.

Konuşmanın veya susmanın hangisi hayırlı ise onu yapardı.

Günlük hayatımızdaki en önemli sünnetler deyince, halk arasında,  genellikle nafile ya da adet nevinden olan sünnetler anlaşılmaktadır. Hâlbuki Peygamberimiz (sav)’in sünnetleri; başta farzları, vâcipleri, nafileleri ve günlük âdetleriyle bir bütündür ve hepsini kapsamaktadır.

Sünnet deyince sadece nafile ibadetleri ve günlük âdetleri anlamak doğru değildir. Çünkü o takdirde, sünnete uymanın önemine dair konuşmalar veya yazılarla karşılaşıldığında, sadece nafileler ve âdetlerde sünnete uymak hatıra gelmektedir. Hâlbuki sünnetin en önemlileri farzlardır ve haramlardan sakınmaktır. Üstad Bediüzzaman da Sünnet-i Seniye Risalesi’nde bu sıralamaya şu cümlesiyle işaret etmiştir:

“Sünnet-i Seniyenin herbir nev'ine tamamen bilfiil (fiilen) ittiba etmek (uymak), ehass-ı havassa (en seçkinlere) dahi ancak müyesser (nasib) olur. Ona bilfiil olmasa da, binniyet (niyetle), bilkasd (kasden) tarafdarane ve iltizamkârane (sahiplenerek) talib olmak (istemek), herkesin elinden gelir. Farz ve vâcib kısımlara zâten ittibaa (uymaya) mecburiyet var. Ve ubudiyetteki (ibadetlerdeki) müstehab olan Sünnet-i Seniyenin terkinde günah olmasa dahi, büyük sevabın zayiatı (kaybı) var. Tağyirinde (değiştirmekte) ise, büyük hata vardır. Âdât (adetler) ve muamelâttaki (günlük işlerdeki) Sünnet-i Seniye ise, ittiba ettikçe (uydukça), o âdât, ibadet olur. Etmese itab (azarlama) yok. Fakat Habibullah'ın (Allah’ın en sevgili kulu olan Peygamberimizin) âdâb-ı hayatiyesinin (hayata dair edeblerinin) nurundan istifadesi azalır.” (11. Lem’a)

Bu noktadan bakarak günlük sünnetlerin en önemlilerinden bir kısmını şöyle sıralayabiliriz:

1- Beş vakit namazı tadili-i erkân ile ve cemaatle kılmak.

2- Her türlü günahlardan sakınmak.

3- Peygamber (sav)’in güzel ahlakını yaşamaya çalışmak.

4- İslam’a hizmet etmek.

5- İyiliği emredip kötülükten sakındırmak.

6- Haram lokmadan sakınmak. Helal kazanç için çalışmak.

7- Teheccüd namazı, kuşluk namazı, evvabin namazı gibi nafile namazları kılmak.

8- Her hayırlı işe besmele ile başlamak.

9- Sürekli abdestli olmak.

10- Karşılaştığı kimselere selam vermek.

11- Resûl-ü Ekrem (asm)’ın yatarken, kalkarken ve günlük her işin başında yaptığı duaları öğrenerek okumak.

12- Yemek içmek, yatmak, insanlarla görüşmek, alış veriş gibi günlük muamelelerde âdâb tabir edilen sünnetleri uygulamak.

İkinci sualinizin cevabı ise aynı yerdeki şu cümlede saklı: "Sünnet-i Seniyenin o vaziyete temas eden mes'elelerine ittiba ettikçe, benim bütün ağırlıklarımı alıyor gibi bir hıffet buluyordum."

Yani Üstad Bediüzzaman'ın o zamanki ruh halinde tereddüdde kaldığı meselelerde, o meseleyle alakalı muhakkak bir sünnet bulunduğunu ve o sünnetleri yaşamakla o tereddüdlerden kurtulduğunu anlatıyor. Fakat hangi meseleler olduğunu açıkça söylemiyor. Bunlar muhtemelen hayatın bazı karmaşık meslelerine dair ince problemlerdir ki, bir anda çözümü zordur. Sünnetin hangi meselelerinin o probleme ışık tutacağı bir anda belli olmaz. Ancak çok ciddî bir hadis bilgisiyle ve inceden inceye araştırma gerektirebilir. Üstad sünnette olan çareleri buldukça rahatladığını ve meselenin aydınlandığını bahsediyor.