4 Aylık Bebekte Balgamlı Öksürük

Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Burak Emre Demir, çocuklarda ateş, halsizlik, göğüs ağrısı ve solunum sıkıntısının eşlik ettiği öksürük şikayetlerinde mutlaka bir doktora başvurulması konusunda uyardı.

Kış aylarının gelmesiyle birlikte enfeksiyon hastalıkları da arttı. Ateş, boğaz ağrısı, öksürük ve halsizlik en sık şikayetler arasında. Öksürük bu şikayetlerin başında geliyor ve çocuklardaki öksürük aileleri endişelendiriyor.

Kepez Belediyesi Sağlık Merkezi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Burak Emre Demir, çocuklarda görülen öksürük şikayetlerinin nedenlerini ve tedavi için nasıl bir yöntem izlenmesi gerektiğini anlattı. Dr. Demir, kış mevsimi ile beraber kendini gösteren öksürüğün nedenlerini sıraladı:

"Öksürük, aslında bir hastalık değil, solunum yollarına gelen yabancı cisim, balgam, iltihap ve akıntı gibi tehditlere vücudu korumaya yönelik bir tepkidir. Öksürüğü durdurmak değil, öksürüğe neden olan durumları ortadan kaldırmak uygun tedavi yöntemidir."

Dr. Demir, “Çocuklarda nezle, burun tıkanıklığı gibi hafif durumlardan grip, kulak enfeksiyonu, krup, bronşit, zatürre, astım gibi daha ağır solunum yolu hastalıkları öksürüğe neden olabilir. Bunların dışında yabancı cisim, alerji, sigara, reflü, kistik fibrozis, tümör gibi faktörler de öksürüğe yol açabilir. Öksürüğün özellikleri teşhiste yol gösterici olur. Öksürük havlama tarzındaysa krup için, iç çeker gibiyse boğmaca için, hırıltı eşlik ediyorsa astım/bronşit için şüphelendirir. Ani başlayan öksürüğe morarma da eşlik ediyorsa yabancı cismi solunum yollarına kaçırma akla gelir. Üst solunum yolu enfeksiyonlarına bağlı öksürükler geniz akıntısına bağlı olarak gece artış gösterebilir. Öksürük öğürme ve kusmaya da neden olabilir” diye konuştu.

Dr. Demir, “Teşhiste öksürüğün zamanı, şekli (balgamlı, kuru, havlama), nasıl başladığı (ani, beslenme ve efor sonrası, toz ve alerjenlere karşı), çocukta hangi şikayetlerin eşlik ettiği (ateş, hırıltılı solunum, nefes darlığı, burun tıkanıklığı, kusma, kilo kaybı, gece terlemesi) gibi durumlar mutlaka sorgulanmalıdır." diyor ve çocuğun hangi durumda doktora götürülmesi gerektiğini açıklıyor.

"Öksürük 2 haftayı geçmişse, hırıltı ile birlikte görülüyorsa, çocuğun ateşi olmadığı halde devam ediyorsa, tekrarlıyorsa, hapşırık, burun tıkanıklığı ve kaşıntı da varsa öksürük nedeni alerjik olabilir. Kreşe giden çocuklarda üst üste gelen soğuk algınlığı, öksürüğün haftalarca sürmesine neden olabilir. Çocuğun öksürüğü üç günü geçiyorsa, giderek artıyorsa, ateş, nefes darlığı ve morarma eşlik ediyorsa, ani başlamış ve havlar tarzı öksürüyorsa mutlaka doktor muayenesi gereklidir” 

NASIL GEÇER?

Öksürüğün nasıl geçeceğini de anlatan Uzman Dr. Burak Emre Demir, aileler için önlemleri ve yapılması gerekenleri sıralıyor.

Genel durumu iyi, ateşi, solunum sıkıntısı olmayan çocuklar evde izlenebilir. Bu gibi durumlarda en iyi öksürük şurubu ılık sudur.  Bol su ve sıvı alımı, çocuğun boğazını yumuşatarak rahatlama sağlar.
Burun tıkanıklığı varsa, serum fizyolojik ile açılabilir.
Hava kuruluğu da öksürük sebebi olabileceğinden uygun nemi sağlamak için su buharından faydalanabilirsiniz.
Evinizde nem ortamını yüzde 50 seviyelerinde tutmak çocuk ve bebeklerinizin öksürük sorununu azaltacaktır. Evi nemlendirmek için soğuk buhar makinesi kullanıyorsanız bu cihazların bakımını ve temizliğini düzenli olarak yapmalısınız.

Dr. Demir, "6 aydan küçük bebeklerde ise öksürük çok dikkatle izlenmelidir." diyor. Aksi takdirde öksürüğe neden olan altta yatan hastalık daha ciddi sorunlara neden olabiliyor.

"Basit bir öksürük gibi görünse de bebeklerde görülen öksürük ihmal edilmesi halinde bronşit ya da zatürreye dönebilir. Bu nedenle küçük bebeği olan aileler öksürük halinde çocuklarını doktora götürmelidir."

DOĞAL YÖNTEMLER

Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Demir, öksürük için doğal yöntemleri de açıkladı.

“Bol ve ılık sıvılar tüketmek, bitki çayları boğazı yumuşatarak öksürüğü rahatlatır.
Çocuğunuz 1 yaşından büyükse bal çok faydalı olur. Bal sade olarak verilebileceği gibi zencefil, zerdeçal ile karıştırılarak verilebilir. Ilık su ya da süt ile bal şerbeti yaparak da verebilirsiniz.
Benzer şekilde pekmez de verilebilir.
Dut kurusu çayı da faydalı olmaktadır. Ancak bu yöntemler asla doktor muayenesi ile önerilen tedavilerin önüne geçmemelidir"

Uzman Dr. Burak Emre Demir, doktora gidilmesi gereken halleri de sıraladı:

"Çocuğunuzun ateşi yüksekse, halsiz ve yorgun görünüyorsa, göğsünün ağrıdığını söylüyorsa, çocuğunuz sık sık hızlı bir şekilde nefes alıp veriyorsa, nefes alıp verirken hırıltı sesi geliyorsa, yüzünde, dudaklarında maviye yakın bir renk değişimi varsa, güçlükle nefes alıp verebiliyorsa, göğsünde ve kaburgalarında çekilme oluyorsa, ayrıca inlemeli solunum oluyorsa ve öksürürken kan geliyorsa mutlaka bir çocuk doktoruna muayene ettirmelisiniz"

Minik yavrunuzun dünyaya ilk geldiği andan itibaren üzerine titrersiniz ve başına bir şey gelmemesi için elinizden geleni yaparsınız. Ancak ne kadar dikkat etseniz ve korumaya çalışsanız da bebeğiniz mikrop kapabilir, üşütebilir ya da farklı hastalıklara yakalanabilir. Bu oldukça normaldir. Yavrunuzu ne kadar sakınırsanız sakının, her zaman mikroplara karşı siper olmanız mümkün olmaz.

Grip, sinüzit, bazı alerjik durumlar gibi rahatsızlıklar; balgam oluşumunu tetikleyebilir. Bebekler, yetişkinlerde olduğu gibi balgamı kolaylıkla vücuttan dışarı atamazlar. O nedenle bebeklerde balgamdan kurtulmanın yolları yetişkinlerden daha farklıdır ve bu yolları bilmek bebeğinizi rahatlatabilmek için oldukça önemlidir. Bu yazımızda sizler için balgamın neden oluştuğuna ve yavrunuzun balgamı kolayca atabilmesi için neler yapabileceğinize yer verdik. Bu önerilerimizi merak ediyorsanız yazımızı okuyabilirsiniz. Keyifli okumalar dileriz!

Balgam Nedir, Neden Oluşur?

Balgam; insan vücudunda bulunan, hava yollarını ve akciğerleri koruyan, savunma mekanizması olarak görev yapan jel yapıda bir maddedir. Vücuda giren istenmeyen maddeler yapışkan formda bulunan bu maddeye tutunur ve yer çekiminin tersine doğru taşınarak vücuttan atılır. Balgam, normal zamanlarda vücut için bir tehlike durumu oluşturmaz, ancak hastalık sürecinde fazla salgılandığı zaman solunum yolunu tıkayabilir. Yeni doğan bebeklerin akciğerlerinin gelişimi tamamlanmadığı için mikrop, yabancı madde ve tozlara maruz kaldığında daha kolay zarar görür. Mikroplar, burnun tıkanması ve geniz kısmında mukus birikmesi nedeniyle balgamlı öksürüğe neden olur.  

Bebeklerde Balgamdan Kurtulmanın Yolları Nelerdir?

Hastalıklarla birlikte artışı gözlenen balgam, basit gibi görünse de insan hayatını olumsuz etkiler. Normalde zararsız olsa da bazı tehlikeli hastalıkların habercisi de olabilir. O nedenle bebeğinizde balgam oluşumunu fark ettiğinizde öncelikle doktorunuza danışmalısınız. Hastalığın durumuna göre doktorunuzun verdiği ilaçları düzenli olarak bebeğinize vermeyi ihmal etmemelisiniz. Bebekler, çoğu zaman balgamı yetişkinler gibi dışarı atamazlar. Hatta öksürerek vücut dışına atamadıkları balgamı çıkarabilmek için kusabilirler. Tek başlarına bu durumdan kurtulamadıkları için balgama sebep olan hastalıklar bebekler için yetişkinlere göre daha zordur.

Bu nedenle bebekler daha fazla yardıma ihtiyaç duyarlar. Balgam tedavisi için en etkili çözüm doktorunuza danışmak olsa da evde uygulayabileceğiniz doğal yöntemleri kullanarak bebeğinizin balgam şikayetine çözüm bulabilirsiniz. Bu önerileri uygularken bebeğinizin alerjik durumunun olmamasına ve içinde gıdaların bulunduğu önerileri uygulamadan önce bebeğinizin içinde bulunduğu aya uygun olup olmadığına dikkat etmelisiniz. Bebeklerde sıklıkla görülen balgamdan kurtulmanın yollarını sizler için derledik.

Bebeğinizin yeterli miktarda sıvı tükettiğinden emin olun. Vücudumuzun her noktasına ayrı yararı olan su, bebeğinizin genzinde oluşan balgamı yumuşatarak vücut dışına atmasına da yardımcı olur. Bu nedenle balgam şikayeti olan bebeğinizin öncelikle bol su tüketimine, daha sonra ise diğer sıvıları almasına normalden çok daha fazla dikkat etmelisiniz.

Soğuk algınlığı ya da grip gibi hastalıklara yakalandığımızda çoğumuzun aklına ilk olarak ıhlamur gelir. Annelerimizin balgamlı öksürük şikayetimiz olduğunda ilk sırada yardım aldığı bitki olan ıhlamuru sizler de bebeğiniz için kullanabilirsiniz. Çünkü oldukça etkili, faydalı ve doğal bir bitkidir. Aktarlardan organiğini edinerek kendi demlediğiniz ıhlamur çayı minik yavrunuz için oldukça faydalıdır. Ihlamur çayı bebeğinizin boğazını yumuşatarak balgamdan kurtulmasına yardımcı olur. 

Bebeğinizin yaşadığı odanın hava kalitesi onun sağlığı için çok önemlidir. Odanın havasının temiz, ideal nem ve sıcaklık düzeyinde olması gerekir. Bebeğinizde balgam şikayetinin olduğu hastalık durumları varsa havanın nemi daha önemli hale gelir. Nemsiz hava akciğerlerde bulunan balgamın katı hale gelmesine neden olduğu için balgam şikayetini olumsuz etkiler. Bu nedenle imkanınız varsa bir oda nemlendiricisi edinerek havayı daha sağlıklı hale getirebilirsiniz. Oda nemlendiricisinin yanı sıra kışın kalorifer peteklerinin üst kısmına içinde su olan bir kap yerleştirmeniz havanın kuruluğunu azaltmanıza yardımcı olur. 

Limon ve su ikilisi bebeğinizin balgamdan kurtulmasını sağlamak için en etkili yollardan biridir. İçme suyunu biraz ısıtarak ılık hale gelmesini sağlayın. Bu suyun içine limon sıkarak bebeğinize içirin. C vitamini bakımından zengin olduğu bilinen limonun balgam söktürücü özelliği de göz ardı edilemez. Limonu bu balgam söktürücü özelliği sebebiyle minik yavrunuzun genzinde bulunan balgam vücut dışına atılır.

Çörek otu, balgam söktürme konusunda etkili bir doğal ilaç olarak bilinir. Çörek otunu suyun içine koyarak kaynatın. Kaynadıktan sonra çörek otu tanelerini ayırmak için dikkatlice süzün. Biraz soğumasını bekledikten sonra ılık hale gelen bu çörek otlu karışımı bebeğinize içirebilirsiniz. 

Okaliptüs yağı eski zamanlardan beri çeşitli hastalıkların şifası için kullanılan bir yağdır. Bu yağ üst solunum yolları hastalıklarının tedavisinde de etkilidir. Okaliptüs yağı ile bebeğinize masaj yapmak balgam şikayetinin azalmasını sağlar. Yağı yavrunuzun göğüs ve sırt bölgesine masaj yaparak iyice yedirin. Ancak yağın organik olmasına ve miktarına çok dikkat edin. Fazla miktarda kullanılması her maddede olduğu gibi yarardan çok zarara sebep olabilir. O nedenle birkaç damla okaliptüs yağı bebeğinizin balgam şikayetini hafifletmek için yeterlidir. 

• Armut ve Elmanın Kabukları 

Armut ve elmayı güzelce yıkayın ve kabuklarını soyun. Bu önerimizde bize meyvelerin kendisi değil kabukları gerekli. Soyduğunuz kabukları bir cezvenin içine alın ve suyun içine atarak kaynatın. Kaynamadan önce cezveye zencefil ya da tarçın ekleyebilirsiniz. Bu karışım bebeğinizin boğazındaki balgamın yumuşamasını sağlar. 

Bebeğiniz rahatlaması için ılık bir banyo yaptırabilirsiniz. Su buharı yavrunuzun boğazınızı yumuşatır ve balgamın dışarı atılmasına yardımcı olur. Banyo suyuna balgama iyi gelen uçucu yağlardan ekleyebilirsiniz. Banyo süresini normalden biraz daha uzatarak bebeğinizin su buharını daha fazla solumasını sağlayabilirsiniz.

Antibakteriyel özelliği olan bal aynı zamanda iyi bir balgam söktürücüdür. Balı tek başına bebeğinize verebilirsiniz aynı zamanda ıhlamur ya da elma armut kabuklarının kaynatılmasıyla oluşturulan karışımlar gibi balgama iyi gelen çayların içine katarak da verebilirsiniz. Balı, ılık sütün içine katarak oluşturduğunuz ballı süt bebeğinizin boğazını yumuşatır ve balgama iyi gelir. 1 yaşından önce bebeğinize bal verilmemesi gerektiğini unutmadınız değil mi?

Balgam, üst solunum yolları hastalıklarından sonra vücutta artışı gözlenen ve solunum ile ilgili organların savunma mekanizması olarak görev yapan yapışkan bir maddedir. Yetişkinler balgamı öksürük ile atabilse de bebekler öksürükle balgamdan kurtulamazlar. Dışarıdan sizin verdiğiniz desteğe ihtiyaç duyarlar. Öncelikle balgam şikayeti olan bebeğinizi doktora götürmelisiniz. Balgamın altında yatan nedenin basit rahatsızlıklar mı yoksa daha ciddi hastalıklar mı olduğunu bilmeniz oldukça önemlidir

Eğer bebeğinizin grip, soğuk algınlığı gibi tedavisi daha kolay rahatsızlıklardan kaynaklanan balgam şikayeti varsa doktorunuzdan onay olarak ve bebeğinizin içinde bulunduğu ayı göz önünde bulundurarak sizlerle paylaştığımız önerileri uygulayabilirsiniz ancak yiyeceklerin yer aldığı önerileri uygulamadan önce mutlaka bebeğinizin yiyebileceği besinleri içerip içermediğine bakmalısınız. Örneğin, ilk 6 ayda bebeğinizin yalnızca anne sütü ya da bebek mamalarıyla beslenmesi önerilir. Bu zaman diliminde yer alan bebekler için bol su tüketin önerimizi uygulamanız doğru olmaz.

Bu önerimizin 6 ay sonrasını kapsadığını unutmayın ve diğer önerilerimizi de bu doğrultuda okuyun. Bebeklerde balgamdan kurtulmanın yolları nelerdir sorusunun cevabını sizlerle paylaştık. Bu yollar evde uygulayabileceğiniz pratik ve doğal yollardır. Minik yavrunuza iyi gelmesi ve balgam şikayetinden kurtulmanız dileğiyle!

Bebek Sağlığı konulu makalelerimiz için tıklayın!

https://www.bebek.com/bebek-sagligi/

Çocuklarda Öksürük Neden Olur?

Çocuklarda nezle, burun tıkanıklığı, boğaz enfeksiyonu gibi basit etkenler ve grip, kulak enfeksiyonu, krup, bronşit, zatürre, astım gibi daha ciddi solunum yolları hastalıkları öksürüğe neden olabiliyor.

Nezle, boğaz enfeksiyonu gibi hastalıklarda pek çok şikayet yaşarız. Ateş, boğazda batma hissi, halsizlik gibi şikayetler bu tür hastalıkların belirgin semptomlarıdır. Öksürük de bu şikayetlerin başında gelir. Özellikle aileler, çocuklarındaki öksürüğü fark edip endişelenirler. Öksürük, aslında bir hastalık değil, bir tepkidir. Solunum yollarına gelen yabancı cisim, balgam, iltihap ve akıntı gibi tehditlere karşı öksürük, solunum yollarını korumaya yönelik verdiğimiz bir tepkidir. Öksürük refleksini durdurmak değil, öksürüğe neden olan durumları ortadan kaldırmak doğrudur.

Öksürük Nedenleri

Çocuklarda nezle, burun tıkanıklığı, boğaz enfeksiyonu gibi basit etkenlerden grip, kulak enfeksiyonu, krup, bronşit, zatürre, astım gibi daha ciddi solunum yolları hastalıkları öksürüğe neden olabiliyor. Ayrıca yabancı cisim, alerji, sigara, reflü, kistik fibrozis, kitle, tümör gibi faktörler de öksürüğe yol açıyor. Her öksürük bizi farklı bir sağlık sorununa götürüyor. Örneğin; havlama tarzında öksürük krupta, iç çeker gibi öksürük boğmacada, göğüste hırıltıyla birlikte gelen öksürük ise astımda görülüyor. Ani başlayan ve morarmanın eşlik ettiği öksürük, yabancı cisim yutmada (aspirasyonu) ortaya çıkıyor. Çocuğunuzun öksürükle birlikte kusması varsa, gece öksürükleri artıyorsa; öksürük nedeni reflü olabiliyor. Özellikle üst solunum yolu enfeksiyonuna bağlı öksürükler de gece gözleniyor. Öksürük öğürme refleksini uyararak kusmaya neden olabiliyor. Kusmanın devam etmemesi bir sorun olmadığına işaret ediyor.

Öksürük Balgamlı İse…

Rahatsızlık tespit edilirken; öksürüğün zamanı, şekli (balgamlı, kuru, havlama), nasıl başladığı (ani, beslenme ve efor sonrası, toz ve alerjenlere karşı), çocukta hangi şikayetlerin eşlik ettiği (ateş, hırıltılı solunum, nefes darlığı, burun tıkanıklığı, kusma, kilo kaybı, gece terlemesi) gibi durumlar mutlaka göz önünde bulundurulmalı. Öksürük 2-3 haftayı geçmişse, hırıltı ile birlikte görülüyorsa, çocuğun ateşi olmadığı halde devam ediyorsa, tekrarlıyorsa, hapşırık, burun tıkanıklığı ve kaşıntı da varsa, öksürük nedeninin alerjik olma olasılığı çok yüksektir. Yine kreşe giden çocuklarda üst üste gelen soğuk algınlığı, öksürüğün haftalarca sürmesine neden olabiliyor. Sonuç olarak çocuğun öksürüğü üç günü geçiyorsa, öksürük giderek artıyorsa, öksürüğe ateş, nefes darlığı ve morarma eşlik ediyorsa, ani başlamış ve havlar tarzı öksürüyorsa mutlaka bir doktora götürüp muayene ettirmeli.

Bebeklerde Öksürük

Bebeklerde öksürük sorunu bebek 6 aydan daha küçükse dikkatle izlenmelidir. Aksi takdirde öksürüğe neden olan altta yatan hastalık daha ciddi sorunlara neden olabilir. Basit bir öksürük gibi görünse de bebeklerde görülen öksürük ihmal edilmesi halinde bronşit ya da zatürreye dönebilir. Bu nedenle bebekleri üç aydan küçük olan aileler öksürmeleri halinde çocuklarını doktora götürmelidir.

Öksürüğe Bu Belirtiler Eşlik Ediyorsa…

Bebek ya da çocuğunuzda öksürük ile birlikte başka bazı belirtiler de görülüyorsa bekletmeden doktora gitmeniz gerekir. Bu belirtileri şöyle sıralayabiliriz;

• Çocuğunuzun ateşi yüksekse,
• Halsiz ve yorgun görünüyorsa,
• Göğsünün ağrıdığını söylüyorsa,
• Çocuğunuz sık sık, hızlı bir şekilde nefes alıp veriyorsa,
• Nefes alıp verirken hırıltı sesi geliyorsa,
• Yüzünde, dudaklarında maviye yakın bir renk değişimi varsa,
• Güçlükle nefes alıp verebiliyorsa,
• Öksürürken kan geliyorsa mutlaka bir çocuk doktoruna muayene ettirmelisiniz.

Çocuklarda Öksürüğe Ne İyi Gelir?

Ilık Su İçirin

Genel durumu iyi, ateşi, hırıltılı solunum gibi nefes alma problemi olmayan çocuklar evde izlenebilir. Bu gibi durumlarda en iyi öksürük şurubu; ılık sudur. Bol su ve sıvı alımı, çocuğunuzun boğazını yumuşatarak rahatlama sağlar. 

Burnunu Açın

Burun tıkanıklığı varsa, deniz suyu veya fizyolojik serumlar ile açabilirsiniz. Bu yolla rahatlama elde edemiyorsanız doktor tavsiyesi ile burun açıcı sprey ilaçlardan yarararlanabilirsiniz.

Havayı Nemlendirin

Hava kuruluğunda da öksürük olabileceğinden, alerji dışı öksürük nedenlerinde ve basit üst solunum yolu enfeksiyonlarında uygun nemi sağlamak için su buharından faydalanabilirsiniz. Evinizde gün içerisindeki nem ortamını yaklaşık yüzde 50 seviyelerinde tutmak çocuk ve bebeklerinizin öksürük sorununa iyi gelecektir. Evi nemlendirmek için soğuk buhar makinesi kullanıyorsanız bu cihazların bakımını ve temizliğini ihmal etmemelisiniz.  

Antihistaminik İlaçlar

Alerji sorunu varsa doktor önerisi ile antihistaminik ilaçlardan yararlanılabilir. Bu ilaçlar sayesinde çocuğunuzun öksürüğü azalacaktır.

Balgam Sökücü İlaçlar

Yine doktor önerisiyle çocuğunuzun öksürüğünü rahatlatmak için balgam sökücü ilaçlar verebilirsiniz. Çocuğun balgamı atmasıyla birlikte öksürüğü de azalacaktır.

Çocuğa gelişigüzel öksürük şurubu ve antibiyotik vermek yerine doktor kontrolünde bazı öksürük yumuşatıcı ilaçlar da tercih edilmelidir.

Ihlamur Çayı Verebilirsiniz

Öksürüğe karşı, yetişkinlerde olduğu gibi 6 aydan büyük çocuklarınızda da ılık vermek şartıyla doktor önerisiyle ıhlamur suyu kullanabilirsiniz.  Günde bir ya da iki kez çeyrek çay fincanı kadar içireceğiniz ıhlamur çayı çocuğunuzun boğazının rahatlamasına katkıda bulunacaktır. Ihlamurun içindeki bileşenlerden flavonoidler; iltihap giderici ve ağrı kesici etki gösterirken, musilajların; tahrişi önlediği ve boğazı yumuşattığı yönünde birçok veri mevcut. Tedaviye yönelik kullanılan ıhlamur çayına şeker ilave etmeyin. Şeker, çaydaki etkili bileşenlerle reaksiyona girebiliyor. Bal ilavesini ise 40 derecenin altındaki sıcaklıklarda yapmak gerekiyor.