Bebeklerde Idrar Rengi Neden Koyulaşır

Türkiye üriner sistem taşı ve böbrek hastalıklarının sık görüldüğü ülkelerin başında
geliyor. Bu nedenle hem çocukların hem de örnek aldıkları anne-babalarının sıvı tüketimlerine dikkat etmeleri gerekiyor. Pediatri Birliği Derneği ile bir su firmasının birlikte gerçekleştirdiği ‘Çocuklarda Sıvı Tüketimi Araştırması’na göre, çocuklar yeterince su tüketmiyor. Araştırmayı yapan ekipten Pediatri Birliği Derneği Yönetim Kurulu Üyesi ve Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Cengizhan Elmas, “Çocukların su içmeyi unutmalarının çeşitli nedenleri var. Bunlardan biri küçük çocuklarda susama mekanizmasının yeterli olgunluğa erişmemiş olması, bir diğeri ise çocukların suya erişkinler gibi istedikleri kolaylıkla ulaşamamaları. Oyun ve çeşitli aktivitelerin verdiği heyecanın su içme isteğini erteletmesi ve bu konuda rol model olarak gördükleri büyüklerinden yeterli görsel ve sözel uyarı almamaları da çocukların su içmeyi unutma nedenleri arasında bulunuyor” diyor.

TUVALET KONTROLÜ ŞART

Dr. Elmas’a göre, bir çocuğun yeterince su içip içmediğini anlayabilmek için idrara çıkma sıklığını mutlaka takip etmek gerekiyor. Anne-babalara çocuklarının idrarının rengini kontrol etmelerini öneren Elmas, “Yetersiz sıvı alımında idrarın rengi koyulaşır” diyor. Sıvı tüketimini takip etme bilincinin kazanılması böbrek hastalıklarının erken teşhisine yardımcı oluyor. Oysa, ‘Çocuklarda Sıvı Tüketimi Araştırması’, annelerin sadece yüzde 28’inin çocuklarının tuvalete gitme sıklığını kontrol ettiğini gözler önüne seriyor. Söz konusu araştırma, çocukların tuvalete gitme ortalamasının günde 5 kez olduğunu gösteriyor. Çocukların yüzde 8’i ise günde 1–2 kez tuvalete gidiyor.

SU,OBEZİTEYLE SAVAŞIYOR

Yeterli sıvı tüketiminin obezite ile mücadelede ve kabızlığı engellemede de etkili bir yol
olarak değerlendirildiğini dile getiren Dr. Elmas, bu konuda şunları söylüyor: “Yemeklerden hemen önce ve yemek arasında içilen sıvı iştahı baskılıyor ve kilo kontrolüne yardımcı olup, bağırsakların daha etkili bir biçimde çalışmasını sağlıyor. Suyun metabolizmayı hızlandıran ve toksik maddelerin vücuttan atılmasını kolaylaştıran
özellikleri de, kilo kontrolü açısından büyük önem taşıyor. Yeterli sıklıkta idrara çıkmayan çocuklarda yeteri kadar sıvı alınmaması durumunda, üriner sistem taşı, böbrek yetmezliği, idrar yolları hastalığı ya da kullanılan ilaçların yan etkisi gibi ciddi sorunlar ortaya çıkabiliyor. Ailelerin, çocukların zaman zaman istemli olarak da idrar tutabileceğini unutmamaları gerekiyor.”

CEYDA ERENOĞLU- GAZETE HABERTURK

İdrar ve dışkı rengi sağlığınız hakkında önemli ipuçları veriyor. Tüm yapmanız gereken tuvalet ihtiyacınızı giderdikten sonra sifonu çekmeden bir göz atmak.

Araştırmacılara göre normal bir idrar saman renginde olmalıdır. Ancak pancar gibi yiyecekler doğal boyalardır ve idrar renginizi aniden kırmızıya çevirebilirler.

Pancar dışında bazı ilaçlar ve vitamin takviyeleri de idrar renginizi değiştirebilir. Bunları hariç tutarsak hangi durumlarda doktora görüneceğinizi bilmeniz sağlığınız açısından erken teşhis niteliği taşıyacaktır.

Pancarüri

Pancarüri, pancar yedikten sonra gelen kırmızı idrara verilen isimdir. İdrara kırmızı rengi veren ‘betalain’ adlı pigment bazı çiçeklerde, meyvelerde, yapraklarda ve köklerde bulunur. Konsantre pancar kökü özütü, pancar kırmızısı veya gıda etiketlerindeki numara , dondurma gibi gıdalara pembe rengini verir.

Her ne kadar betalain tipine, yenilen miktara, hazırlanma biçimine bağlı olarak idrarınızı kırmızı renge boyasa da sıcaklık, asit ve ışıkla yok edilebilir. Sindirim sisteminize ne kadar betalain gireceği, mide asidine ve mide boşalma hızına bağlıdır (mide asidini düşürücü ilaç kullanan insanlar pancarüriye yatkındır). Kana giren betalain pigmentleri 2 ile 8 saat arasında böbrekler vasıtasıyla dışarıya atılır.

Kalıcı kırmızı idrar ise kan kaybı, enfeksiyon, prostat büyümesi, kanser, kist, böbrek taşı ve uzun süreli koşma sonrası görülebilir. Eğer kırmızıyı gördüyseniz ve pancar yememişseniz, doktorunuza görünseniz iyi olur.

İdrarınız nasıl görünüyor?

Şeffaf: Çok su içmişsiniz.
Açık saman rengi: Sağlıklısınız, yeterli miktarda su tüketiminiz var.
Şeffaf sarı: Normal
Koyu sarı: Sağlıklısınız ama su içmelisiniz.
Bal rengi: Susuz kalmışsınız, su için.
Kahverengi: Karaciğer rahatsızlığı veya aşırı susuz kalma. Devam ederse doktora görünün.
Pembe-Kırmızı: Yaban mersini veya pancar yediniz mi? Eğer yemediyseniz idrarınızda kan var. Bu hiçbir şey olmayabilir. Fakat böbrek hastalığı, tümör, idrar yolu enfeksiyonu, prostat sorunu hatta kurşun ve civa zehirlenmesi de olabilir. Doktorunuza danışın.

Şurup rengi idrar, tıbbi müdahale gerektirir. Bu durum ciddi susuzluk belirtisi olabileceği gibi bilirubin yapıtaşlarının kana salıverildiği hepatitit veya siroz gibi karaciğer hastalığı belirtisi de olabilir. Bilirubin, kırmızı kan hücrelerinin yıkım ürünleridir ve dışkıya doğal rengini verir.

İlginç idrar renkleri gıdalardaki ilaçlardan veya hastalıktan olabilir

Ayrıca idrar beta-karoten veya B vitamini alınca da (özellikle riboflavin, Vitamin B2 fazlası) açık turuncu ve sarı rengini alabilir. Bu takviyeler suda çözünür ve fazlası böbrekler aracılığıyla uzaklaştırılır.

İdrar yolu enfeksiyonunda kullanılan fenazopiridin, tüberküloz ve Lejyoner hastalığı tedavisinde kullanılan rifampin, kan inceltici varfarin ve bazı müshiller de idrar rengini değiştirebilir.

Mavi veya yeşil idrar ise çoğunlukla gıda renklendiricileri veya tanı amaçlı kullanılan metilen mavisi yüzünden oluşur. Ancak antihistaminikler, antiinflamatuvarlar, antibakteriyaller, antidepresanlar gibi ilaçlar da idrar rengini değiştirebilir.

Hartnup sendromu ve mavi bebek bezi hastalığı gibi nadir kalıtımsal hastalıklar da mavi-yeşil idrara sebep olabilir. Eğer yeni doğan bebeğinizde bu tip belirtiler varsa doktorunuza danışın.

Siz asla mor idrar görmezsiniz ancak bu durum hastane personeli için geçerli değildir. Sonda enfeksiyonu yaşayan hastalar mor idrar torbası sendromuna yakalanırlar. Sonda veya idrar torbası, idrarın yıkım ürünleri ve plastiğin tepkimeye girmesiyle mora boyanırlar.

Sıklıkla idrarı köpüklü görebilirsiniz. Bu durum yüksek seviyede protein alımı sonrası idrarın hızlıca çıkmasıyla oluşur. Protein fazlası vücutta depo edilemez ve köpüğün oluşmasından sorumlu azot bileşenleri üre olarak atılır.

Eğer köpüklü idrarınız devam ediyorsa, böbrekleriniz protein sızdırıyor olabilir, böbrek hastalığı açısından doktorunuza görünseniz iyi edersiniz.

Gökkuşağının dışkı renkleri

Normal dışkı rengi açık sarıdan siyaha kadar geniş bir yelpazeye sahiptir. Bu renk cümbüşü kırmızı kan hücrelerinin yıkım ürünü olan sarı bilirubinin, safra kesesi içinde başlayan yeşil yolculuğunun farklı oranlarda karışımıyla oluşur.

Eğer mavi veya yeşil renklendiricili gıda tüketilmişse veya gıdaların yolculuğu hızlı gerçekleşmişse, ki dışkıda bir miktar safra bulunabilir, dışkı rengi yeşile dönebilir.

Eğer dışkı sarı, yağlı ve çok kötü kokuluysa bu durum kötü emilim adına sinyal olabilir. Bu renge bir de yetişkinlerde kilo kaybı, çocuklarda gelişim geriliği eşlik ediyorsa giardia enfeksiyonu veya çölyak hastalığı gibi hastalıkları elemek için doktorunuza başvurun.

Çok soluk renkli veya kil rengi dışkı ise bazı ishal önleyici ilaçlarla veya karaciğer, bağırsak, pankreas veya safra kesesini etkileyen hastalıklarla ilişkilendirilir.

Dışkının bu renkli dünyasından siyah renge gelecek olursak, bu durum mide veya üst sindirim sisteminde kanamaya yol açan ciddi bir tıbbi durumdur. Ya da sadece demir takviyelerinin fazla alınmasıyla veya bol miktarda meyan kökü yenmesiyle de oluşabilir.

Kırmızı dışkı da alt sindirim sistemini etkileyen ciddi bir kanamayı veya hemoroide ait olabileceği gibi aşırı tüketilen kırmızı gıda renklendiricilerine ait olabilir.

Eğer idrarınızın veya dışkınızın rengini bilmiyorsanız, bir kez de olsa bakın. Eğer her zamankinin dışında, alışılmadık bir renk gördüyseniz ve farklı bir yiyecek tüketmediyseniz fotoğrafını çekin ve aile hekiminize gösterin.

Kaynak: funduszeue.info?utm_source=listrak&utm_medium=email&utm_campaign=ls-test