Kartonpiyer Kalıbı Nasıl Yapılır

ALÇI KARTONPİYER ŞABLONU HAZIRLAMA

İstenen kartonpiyer modeline göre hazırlanan ve alçı ters kalıp yapmak için kullanılan araçlara kartonpiyer şablonu denir. Piyasada standart olarak hazırlanmış kartonpiyer ters kalıplar(kalıp) vardır. Ancak müşterinin istediği model ve desende olmayabilir. Müşterinin istediği modelde kartonpiyer yapmak için istenilen modeli çizmek, şablonu hazırlamak ve ters kalıbını yapmak gerekir.

Kartonpiyer Şablonu Hazırlamada Kullanılan Araç ve Gereçler : Ahşap tokmak, kerpeten, tornavida, iskarpela, törpü, çekiç, gönye, metre, tenekeci makası, keser, iş tezgâhı, tel fırça, testere, üstübü, süpürge, vida, metal sac, zımpara kâğıdı, keten(kendir) lifi, cam elyaf, arap sabunu, gaz yağı veya mazot, çivi, tahta, çıta, kâğıt, karbon kâğıdı, kurşun kalem, iş gözlüğü, iş kıyafeti, eldiven, çizme, baret, emniyet kemeri, toz maskesi.

Kartonpiyer şablonu hazırlama kuralları :

1. Alçı kartonpiyer şablonu yapmak için gerekli araç ve gereçler hazırlanmalıdır.

2. Uygulamada kullanılan aletler temiz olmalıdır.

3. İş resmi, mümkün olduğu kadar kurşun kalemle çizilmelidir.

4. Yapılacak alçı kartonpiyere ait iş resmi hazırlanmalıdır.

5. Yapılacak alçı kartonpiyere ait iş resmi müşterinin onayına sunulmalıdır.

6. Yapılacak alçı kartonpiyere ait iş resmi, 1/1 ölçeğinde cetvel yardımıyla kâğıt üzerine çizilmelidir.

7. 1/1 ölçeğinde kâğıt üzerine çizilen iş resmi, karbon kâğıdı yardımıyla tahta üzerine kopya edilmelidir.

8. Karbon kâğıdı yıpranmış ve eski olmamalı, iş resmi tahtaya geçirecek nitelikte olmalıdır.

9. Üzerinde iş resmi bulunan tahta, iş resmine göre itinayla kesilmelidir.

10. Tahtayı kesmek için uygun testere seçilmeli, testere çaprazı verilmiş ve keskin olmalıdır.

11. 1/1 ölçeğinde kâğıt üzerine çizilen iş resmi, karbon kâğıdı yardımıyla bu defa metal sac(çinko) üzerine kopya edilmelidir.

12. Üzerinde iş resmi bulunan metal sac (çinko), iş resmine göre itinayla kesilmelidir.

13. Metal sac (çinko), tahta üzerine vida veya çivi ile monte edilmelidir.

14. Seçilen vida veya çivi uygun büyüklükte olmalı tahtayı çatlatmamalıdır.

15. Tahta, çinko siper ederek törpü ile pahlanmalıdır.

16. Pahlama gerekli ise yapılmalıdır.

17. Pahlama esnasında saca zarar verilmemelidir.

18. Kızak ve destek görevi yapacak çıta ve parçalar, şablona vida veya çivi ile monte edilmelidir.

19. Çıta ve parçalar çatlak ve budaklı olmamalı, düzgün olmalıdır.

20. Seçilen vidalar veya çiviler uygun büyüklükte olmalı, çıta ve parçaları çatlatmamalıdır.

21. İş bitiminde araç ve gereçler toplanıp temizlenmelidir.

22. İşin yapıldığı yer temizlenmelidir.

ALÇI KARTONPİYER TERS KALIP(KALIP) HARCI HAZIRLAMA

Su ve kartonpiyer alçısının belirli oranlarda karıştırılarak istenilen kıvama getirilmesi ile elde edilen alçı harcına alçı kartonpiyer ters kalıp harcı denir. Alçı harcının yoğunluk durumuna kıvam denir. Alçı kartonpiyer yapımında kullanılan harç (seri üretim için ters kalıba dökülen harç) akıcı kıvamda olmalıdır. Alçı kartonpiyer ters kalıp(kalıp) yapımında kullanılan harç ise macun kıvamında olmalıdır ve harçların tümü mutlaka homojen karıştırılmalıdır.

Alçı Kartonpiyer Ters Kalıp(Kalıp) Harcı Yapımında Kullanılan Araç ve Gereçler : Harç teknesi, mala, mekanik karıştırıcı ve uçları, çırpaç(el ile çırpma aracı), el arabası, su kovası ve su ölçeği, üstübü, süpürge, su hortumu, su fıçısı, kartonpiyer alçısı, su, iş gözlüğü, iş kıyafeti, eldiven, çizme, baret, emniyet kemeri, toz maskesi.

Alçı Kartonpiyer Ters Kalıp(Kalıp) Harcı Hazırlama Kuralları :

1. Alçı kartonpiyer ters kalıp harcı yapmak için gerekli araç ve gereçler hazırlanmalıdır.

2. Uygulamada kullanılan aletler temiz olmalıdır.

3. Harcın hazırlandığı kap temiz olmalıdır.

4. Alçı teknesi harç karmak için temizlenip hazırlanmalıdır.

5. Harcın su sıcaklığına dikkat edilmeli ve temiz su kullanılmalıdır.

6. Su içilebilir nitelikte olmalıdır. Kullanılacak alçı miktarına göre su miktarı belirlenmeli gerekiyorsa ölçüsü bilinen kaplarla su ölçülerek teknenin içine boşaltılmalıdır.

7. Alçının torbası maket bıçağı veya falçata ile düzgün kesilerek açılmalıdır.

8. Su alçı oranına göre alçı miktarı daha önceden belirlenmelidir.

9. Su yüzeyini örtene kadar, kartonpiyer alçısı tekne içerisine sepelenmelidir. Bu teknik alçının su içerisinde topaklanmasını engeller.

10. İşlem bittikten sonra alçının suyu emmesi (demlenmesi) için yaklaşık 1–3 dakika beklenmelidir.

11. Karıştırma elle yapılacaksa mala veya çırpaç kullanılmalıdır.

12. Karıştırma mekanik karıştırıcı ile yapılacaksa düşük devirle yapılmalıdır. Yüksek devir, alçı tüketimini arttırır ve erken donma vb. sorunlara yol açabilir.

13. Tekne içerisindeki alçı harcı, her noktada macun kıvamına gelene kadar, içinde topaklar kalmayacak şekilde homojen karıştırılmalıdır.

14. Su / alçı oranı baştan iyi ayarlanmalı, karışım esnasında ve karışımdan sonra, alçının topaklanmaması için harca su veya alçı ilave edilmemelidir.

15. Harç bir kez karıştırılıp kıvamını bulduktan sonra ikinci kez karıştırılmamalıdır.

16. Farklı alçılar birbirine karıştırılarak harç yapılmamalıdır. Her alçı uygulaması için özel üretilmiş alçılar piyasada mevcuttur.

17. Karıştırma sonrası harç kullanıma hazırdır. Tekne içerisindeki harç yaklaşık 30 dakika içinde tüketilmelidir.

18. İş bitiminde araç ve gereçlerle kullanılan alan temizlenmelidir.

ALÇI KARTONPİYER TERS KALIP YAPMA

Kartonpiyer, göbek, vb. gibi dekoratif malzemelerin yapılması için kullanılan kalıplara ters kalıp veya kalıp denir. Ters kalıp, imalatın seri ve kolay yapılmasını sağlar. Bu nedenle bazı firmalar, çeşitli ürünlerden (alçı, fiber, metal, ahşap, silikon, vb.) ve farklı modellerde ters kalıplar(kalıp) üreterek piyasaya sunmuşlardır.

Alçı Kartonpiyer Ters Kalıp(Kalıp) Hazırlamada Kullanılan Araç ve Gereçler : Ispatula, plastik tokmak, kerpeten, tornavida, çekiç, harç tası(döküm kabı), gönye, metre, tenekeci makası, keser, iş tezgâhı, su kovası, tel fırça, boya fırçası, testere, üstübü, su fırçası, süpürge, alçı kartonpiyer harcı, vida, metal sac, su, keten (kendir) lifi, cam elyaf, arap sabunu, gaz yağı veya mazot, çivi, tahta, çıta, iş gözlüğü, iş kıyafeti, eldiven, çizme, baret, emniyet kemeri, toz maskesi.

Ters Kalıp Yapma Kuralları :

1. Alçı kartonpiyer ters kalıbı yapmak için gerekli araç ve gereçler hazırlanmalıdır.

2. Uygulamada kullanılan aletler temiz olmalıdır.

3. Tezgâhın üzeri temizlenmelidir ve üzerine; metal sac, mermer vb. su sızdırmaz düzgün malzeme konulmalıdır.

4. Tezgâh üzerine, şablonun sınırlı hareketini sağlayacak şablon yatağı çıtaları çakılmalıdır.

5. Hazırlanan şablon yatağının doğruluğu ve ölçülerine uygunluğu kontrol edilmelidir.

6. Alçı kartonpiyer ters kalıbın şablon yatağından düzgün çıkması için, Arap sabunu karışımı (Arap sabunu, gaz yağı veya mazot, su), şablon yatağının tamamına fırça ile sürülmelidir.

7. Kurallara uygun olarak hazırlanan kartonpiyer ters kalıp harcı, şablon yatağına ters kalıp yüksekliğinin tahminen yarısı kadar, gezdirerek dökülmelidir.

8. Harç hazırlandıktan sonra zaman kaybetmeden kullanılmalıdır. Priz başladıktan sonra harç kullanılmamalıdır.

9. Bağlayıcı görevi yapan keten (kendir) lifi veya cam elyaf yeteri kadar hazırlanmalıdır.

10. Keten (kendir) lifler veya cam elyaf, teknedeki alçı harcına tamamen bulanmalıdır.

11. Alçı harcına bulanan keten (kendir) lifler veya cam elyaf, şablon yatağındaki ilk kat harcın üzerine düzgün olarak serilmelidir.

12. İkinci kat alçı harcı keten (kendir) lifler veya cam elyaf üzerine dökülmelidir.

13. Şablon, ahşap kısmı gidiş yönünde olacak şekilde, şablon yatağının başına, dikkatlice yerleştirilmelidir.

14. Şablon, siperden ayırmadan, iyice bastırılarak, tek seferde, arada duraklamalar yapılmadan, dikkatlice çekilmelidir.

15. Kapanmayan, boşluk kalan kısımlara alçı harcı dökülmeli ve şablon tekrar çekilmelidir.

16. Yüzey, tamamen düzelene kadar, bu işlemlere devam edilmelidir.

17. Alçı harcı prizini alana kadar bir süre beklenmelidir. Bu süre yaklaşık 30 dakikadır.

18. Alçı kartonpiyer ters kalıp yapılan ortamda hava akımı olmamalıdır. Açıklıklar var ise kapatılmalı ve ortam en az +5 C’ye getirilmelidir. Gerektiği durumlarda ısıtıcı kullanılmalıdır.

19. Alçı kartonpiyer ters kalıp prizini aldıktan sonra, kenarlardaki alçı fazlalıkları sıpatula ile temizlenmelidir.

20. Ters kalıp, plastik tokmak yardımıyla hafif darbelerle oynatarak, yerinden çıkarılmalı ve havalandırılan bir ortamda kurutulmalıdır.

21. Kalıptan çıkartılan kartonpiyerler havalandırılan bir ortamda kurutulmalıdır.

22. İş bitiminde araç ve gereçlerle kullanılan alan temizlenmelidir.

Alçı Kartonpiyer Ters Kalıp(Kalıp) Yapımında İş Sırası ve Alçı Kartonpiyer Ters Kalıbın(Kalıp) Yapılması

1. Alçı kartonpiyer ters kalıbı yapmak için gerekli araç ve gereçleri hazırlayınız.

2. Tezgâhın üzerini temizleyiniz ve üzerine; metal sac, mermer vb. su sızdırmaz düzgün malzeme koyunuz.

3. Tezgâh üzerine, şablonun sınırlı hareketini sağlayacak şablon yatağı çıtalarını çakınız.

4. Şablon yatağının doğruluğunu ve ölçülerine uygunluğunu kontrol ediniz.

5. Arap sabunu karışımını (Arap sabunu, gaz yağı veya mazot, su) şablon yatağına fırça ile sürünüz.

6. Hazırladığınız kartonpiyer ters kalıp harcını şablon yatağına, ters kalıp yüksekliğinin tahminen yarısı kadar gezdirerek dökünüz.

7. Yeteri kadar keten (kendir) liflerini veya cam elyafları teknedeki alçı harcına bulayınız.

8. Alçı harcına bulanmış keten (kendir) liflerini veya cam elyafları, iki ucundan tutarak şablon yatağına serdiğiniz harcın üzerine koyunuz ve yerleştiriniz.

9. İkinci kat alçı harcını keten (kendir) liflerinin veya cam elyafların üzerine dökünüz.

10. Şablonu, ahşap kısmı gidiş yönünde olacak şekilde, şablon yatağının başına, dikkatlice yerleştiriniz ve şablonu bastırarak çekiniz.

11. Kapanmayan, boşluk kalan kısımlara alçı harcını tekrar dökünüz.

12. Şablonu tekrar aynı yönde bastırarak çekiniz.

13. Kapanmayan, boşluk kalan kısımlara, alçı harcını tekrar dökünüz ve şablonu tekrar aynı yönde bastırarak çekiniz. Yüzey tamamen düzelene kadar bu işlemlere devam ediniz.

14. Alçı harcı prizini alana kadar bekleyiniz ve tezgâhla birleştiği kenarlardaki alçı fazlalıklarını sıpatula ile temizleyiniz.

15. Ters kalıbı plastik tokmak yardımıyla hafif darbelerle, oynatarak, yerinden çıkarınız ve uygun yere koyunuz.