Ebelikten Hemşireliğe Geçiş Var Mı

Bu yazımızda uygulamada adına kurumlar arası geçiş denilen nakil işlemi üzerinde duracağız. Öncelikle kurumlar arası yatay geçişin tanımı ve geçici görevlendirme müessesesinden farkı ortaya konulacak, ardından nakil sürecinin safhaları açıklanmaya çalışılacaktır.

Uygulamada genellik gösteren temel yapının yanı sıra bilhassa Milli Eğitim Bakanlığı ve Sağlık Bakanlığı örnekleri üzerinde durularak ilgili Bakanlıkların konuya ilişkin özel mevzuat hükümlerine de değinilecektir.

Ayrıca bu yazı içerisinde kurumlar arası nakil talebine ilişkin bir dilekçe örneğine de yer verilerek, uygulamada bu yönde talebi olan devlet memurlarına yardımcı olmaya çalışılacaktır. 

İlginizi Çekebilir: Polis Mülakat İptal Davası

Kurumlar Arası Geçiş Nedir? 

Kurumlar arası yatay geçiş ifadesi, güncel hayatta yerleşik olsa da hukuk sistemimizde terimsel olarak böyle bir ifade bulunmamaktadır. Devlet memurlarının bir kurumdan bir başka kuruma geçmesi işlemine “nakil” adı verilir ve genel olarak sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 74’üncü maddesinde “Memurların bir kurumdan diğerine nakilleri” başlığı altında düzenlenmiştir. 

Burada üzerinde önemle durulması gereken konulardan birisi de kurumlar arası nakil işleminin, “kurumlar arası geçici görevlendirme” ile karıştırılmaması lüzumudur. Kurumlar arası geçici görevlendirme, adından da anlaşılacağı gibi “geçici”, yani süreli olup sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin Ek 25 inci maddesine göre yapılır. 

Memurun bir kurumdan diğer bir kuruma nakledilmesi ise, memurun tüm özlük haklarını etkileyen, kısacası statüsel pozisyonunda kalıcı değişiklik yaratan bir idari işlemdir.

Kurumlar Arası Geçiş Nasıl Yapılır?

Kurumlar arası geçiş, her ne kadar sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 74 üncü maddesinde düzenlenmiş ise de, bu düzenlemenin tek başına tüm kurumlar için geçerli bir ortak uygulama modeli teşkil ettiği söylenemez.

Bu hâl esasında mümkün de değildir, çünkü her kurumun ihtiyacı, kadro gereklilikleri ve nakil için aradığı hukukî prosedürler yapısal farklılık gösterebilir. Bu sebeple, kurumlar arası nakil işlemine sayılı Kanun’un cevaz verdiği söylenebilse de, uygulamada ilgili kurumların yönetmeliklerine ve bilhassa varsa Teşkilat Kanunlarına bakmak gerekecektir. 

Kurumlar arası geçiş, memurların özlük hakları ile yakından ilişkili bir konudur. Bu sebeple ayrıntılarına bir alt başlıkta değinecek olmakla birlikte, burada kısaca ifade edebiliriz ki, bir memur çalıştığı kurumdaki derecesine eş bir derecede başka bir kuruma naklen geçebileceği gibi, şartları varsa daha üst derecede bir pozisyona da geçebilir.

Kurumlar arası geçiş sürecinde daha alt dereceki bir memuriyete geçmesi de mümkün olduğu hâlde bu hususta memurun muvafakati gerektiği gibi, en fazla üç derece altına geçiş yapılabilmesi mümkün olmaktadır.

Kurumlar Arası Geçiş Şartları

Bir memurun çalışmakta olduğu kurumdan bir başka kuruma nakline ilişkin işlem belli bir süreç izlenerek yerine getirilir. Kurumlar arası geçiş süreci genel hatları ile aşağıda açıklanacaktır:

• 1. Geçiş yapmak isteyen memurun dilekçe vermek suretiyle talepte bulunması gerekmektedir.
• 2. Memurun nakil talebinde bulunduğu kurumun memurun halihazında çalıştığı kurumdan muvafakat alması gerekmektedir. 
• 3. Memurun geçiş yapmak istediği kurumun kendi kazanılmış hakkının kapsamında olması gerekmektedir.
• 4. Memurun aseletinin tasdik olması gerekmektedir.

Memurun Nakil Talebinde Bulunması

sayılı Devlet Memurları Kanunu, kurumlar arası geçiş işlemi için “kurumlar arası muvafakat” şartını aramaktadır. Bu muvafakatin sağlanması için öncelikle memurun naklen geçmek istediği kuruma yazılı bir dilekçe ile başvurarak naklini talep etmesi gerekmektedir. İlgili kurum memurun bu isteğini değerlendirecek yerinde görürse kabul edecek, yerinde görmezse reddedebilecektir. Ancak burada önemle belirtilmesi gereken bir husus vardır ki, belli kadrolar için açılmış bulunan sınavlarda başarı göstermiş bulunan kişilerin durumu farklılık arz etmektedir. 

Kurumlar Arası Yazışma

Memurun yazılı nakil talebini yerinde bulan kurum, memurun hâlen görevli bulunduğu kuruma resmi bir yazı göndererek nakil işlemine muvafakat gösterilmesini talep eder. Muvafakat hususunda yetkili makam atamaya yetkili amir’dir. Amir, nakil talep eden kurumun yazısına olumlu ya da olumsuz cevap vermek hususunda takdir yetkisine sahiptir. Ancak bu takdir yetkisi, keyfî ve mutlak bir yetki olmayıp kamu yararı ve hizmet gerekleri ile koşullandırılmış durumdadır. Bir başka anlatımla eğer atamaya yetkili amir, nakil talebini reddedecek ise bu kararının temelinde kamu yararı ve hizmet gereklerinin bulunduğunu gerekçelendirebilmelidir.

Nakil İşlemi

Eğer kurumlar arası muvafakat süreci tamamlanırsa memur;

1. Kazanılmış hak dereceleri üzerinden eş derecede bir göreve nakledilebilir.
2. sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 68’nci maddesinde yer alan şartlar gözetilerek derece yükseltilmesi suretiyle nakledilebilir.
3. Memurun rızası olmak şartıyla en fazla üç derece altındaki bir göreve nakledilebilir. 

Bu nakil işlemi kural olarak kurumlar arasında, fakat aynı sınıf içerisinde (örneğin teknik hizmetler sınıfı) gerçekleşir. İstisnâi olarak memurun eğitim durumuna uygun başka bir sınıfa geçirilmesi de mümkün olabilmektedir. Ancak bunun ek bir kısım şartları bulunmaktadır. Bu hususta Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmelik hükümleri incelenmelidir. 

Naklen Atama Nedir ? Kurumlar Arası Naklen Atama

Kurumlararası naklen atama, devlet memurlarının görev yapmakta olduğu bir kurumdan başka bir kuruma kurumların muvafakati ile geçişinin sağlanmasını ifade etmektedir. Kurumlararası naklen atamayı sayılı Devlet Memurları Kanununun maddesi düzenlemektedir. Hükme göre, “Memurların bu Kanuna tabi kurumlar arasında, kurumların muvafakatı ile kazanılmış hak dereceleri üzerinden veya 68 inci maddedeki esaslar çerçevesinde derece yükselmesi suretiyle, bulundukları sınıftan veya öğrenim durumları itibariyle girebilecekleri sınıftan, bir kadroya nakilleri mümkündür.Kazanılmış hak derecelerinin altındaki derecelere atanabilmeleri için ise atanacakları kadro derecesi ile kazanılmış hak dereceleri arasındaki farkın 3 dereceden çok olmaması ve memurların isteği de şarttır.” Buna göre kurumlararası naklen atamanın gerçekleşebilmesi için birkaç şartın bulunması gerekmektedir. Bunlar, her iki kurumun da sayılı Kanuna tabi olması, memurun talebi, kurumların atama konusundaki muvafakati, memurun nakledileceği kurumda aynı hizmet sınıfı için yeterli şartları taşıyor olması ve diğer yasal şartların bulunması gerekmektedir. Ayrıca, memurun kazanılmış hak derecesi altındaki bir kadroya atamasının yapılabilmesi için derece farkının 3 dereceden fazla olmaması ve memurun bu atama konusundaki onayı gereklidir. Aksi halde yapılan atama hukuka aykırı olur ve idari işlemin iptali gerekir.

Naklen atama konusunda izlenecek ilk usul olarak memurun yazılı bir dilekçe ile görev yapmak istediği kuruma başvurması gerekmektedir. Memurun görev yapmak istediği kurum, bu talebi değerlendirir ve memurun görev yaptığı kuruma bir yazı göndererek nakil işlemi için muvafakat gösterilmesini talep eder. Kurumlar arasında yürütülen bu yazışma neticesinde memurun görev yaptığı kurum amiri, idari takdir yetkisini kullanarak nakle muvafakat ettiğini veya etmediğini diğer kuruma bildirir. Kurum amirinin kullandığı takdir yetkisi, mutlak ve sınırsız bir yetki değildir. Bu yetkinin kamu yararı ve gerekleri gözetilerek memurun özlük haklarına halel getirmeyecek şekilde kullanılması gerekmektedir. Yetkinin kullanılması yargı denetimine tabi olup idari yargıda iptal davasına konu olabilmektedir.  

​Bu husus Devlet Memurları Kanunu’nun Maddesinde düzenlenmiştir. “Memurların bu Kanuna tabi kurumlar arasında, kurumların muvafakatı ile kazanılmış hak dereceleri üzerinden veya 68 inci maddedeki esaslar çerçevesinde derece yükselmesi suretiyle, bulundukları sınıftan veya öğrenim durumları itibariyle girebilecekleri sınıftan, bir kadroya nakilleri mümkündür. Kazanılmış hak derecelerinin altındaki derecelere atanabilmeleri için ise atanacakları kadro derecesi ile kazanılmış hak dereceleri arasındaki farkın 3 dereceden çok olmaması ve memurların isteği de şarttır.” Bu kanun hükmüne göre naklen atamanın yapılabilmesi için bazı şartların varlığı gerekmektedir. Buna göre naklen atama yapılmak istenen kurumun da halihazırda çalışılan kurumunda DMK’ya tabi olması gerekmektedir. Ayrıca memurun kazanılmış hak derecesinin altındaki bir kadroya geçiş yapabilmesi içinse derece farkının 3 dereceden fazla olmaması ve memurun bir atama konusunda onayı gerekmektedir.

Kurumlar Arası Geçiş Dilekçe Örneği

Yukarıdaki başlıkta kurmlar arası nakil işleminin ilk basamağı olarak memurun naklen geçiş yapmak istediği kuruma hitaben yazılı bir talep dilekçesi ile başvurması gerekliliğinden söz etmiştik. İşte başka bir kuruma naklen geçiş yapmayı isteyen bir memur, ilgili kuruma hitaben yazılmış bir dilekçe ile bu talebini iletecek ve bu dilekçede ilgili kuruma naklen geçiş talebini kabul edilebilir kılan (eğitim durumu, mesleki çalışma, kitap vs.) özelliklerini anlatacaktıfunduszeue.info başka anlatımla bu dilekçe, ilgili kurumu söz konusu memuru kadrosuna dahil etme konusunda ikna edici olmalıdır. Bu sebeple herkes için geçerli tek bir dilekçe örneğinden söz etme olanağı yoktur. Bununla birlikte yine de ana hatları ile şöyle bir dilekçe örneği sunabiliriz:

………… GENEL MÜDÜRLÜĞÜNE

…………… MÜSTEŞARLIĞINA

………………BAŞKANLIĞINA

(İlgili makam yazılmalıdır)

…….. Bakanlığı ……….. Genel Müdürlüğü ………. İl müdürlüğünde …… sicil sayılı….. olarak görev yapmaktayım. Devlet memurluğu görevine ….. tarihinde ………’de ……. olarak başladım. Sırası ile …………… görevlerinde bulundum.

Görevim esnasında……. eğitimleri aldım. 

……. Tarihinde …… Üniversitesi…. Fakültesi…… Bölümünden…… mezun oldum. (Varsa yüksek lisans ve doktora bilgileri de yazılmalıdır.)

(Varsa)………. konularında yayınlanmış makalelerim, kitaplarım bulunmaktadır.  

Genel Müdürlüğünüz/Müsteşarlığınız/Başkanlığınız bünyesinde boş bulunan ……. Kadrosunda hizmet etmeyi talep ediyorum. Bu sebeple öncelikle ……. kadrosuna, bunun mümkün olmaması durumunda ise durumuma uygun unvanda bir göreve naklen atamamın yapılması hususunda gereğini arz ederim…./…/……

İsim-unvan-imza

Sağlık Bakanlığı Kurumlar Arası Geçiş

Sağlık Bakanlığı bünyesinde çalışan devlet memurları da esasen sayılı Devlet Memurları Kanunu’na tâbi olmaları sebebiyle, daha önce ilgili başlık altında nakil işlemleri sürecine dair yapmış olduğumuz açıklamalar onlar hakkında da aynen geçerlidir. 

Bununla birlikte sayılı Sağlık Hizmetleri Temel Kanunu, Ek 6 ncı maddesinde:

“Devlet memuru veya sözleşmeli sağlık personeli olarak Devlet hizmeti yükümlülüğünü tamamlayanlar, talepleri halinde sürelerle ilgili sınırlamalara tâbi olmaksızın ilgili mevzuata göre kurum içi veya kurumlar arası naklen veya açıktan atamaya hak kazanırlar.” Hükmü yer almaktadır.

sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 74 üncü maddesinin uygulanmasına ilişkin olarak Sağlık Bakanlığı personeli özelinde ayrıca Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşları Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği’nin “Kurumlar Arası Naklen Atama” başlıklı Maddesinde düzenlenen şartlar göz önünde bulundurulmalıdır.  

Aile hekimliği özelinde ise, sayılı Aile Hekimliği Kanunu’nun 3 üncü maddesi, Sağlık Bakanlığını, diğer kurumlarda uzman tabip, tabip ve aile sağlığı çalışanı olarak çalıştırılacak sağlık personelini, kendilerinin talebi ve kurumlarının veya Bakanlığın muvafakatı üzerine, sayılı Devlet Memurları Kanunu ile diğer kanunların sözleşmeli personel çalıştırılması hakkındaki hükümlerine bağlı olmaksızın, sözleşmeli olarak çalıştırmaya veya bu nitelikteki Bakanlık personelini aile hekimliği uygulamaları için görevlendirmeye veya aile hekimliği uzmanlık eğitimi veren kurumlarla sözleşme yapmaya yetkili kılınmıştır. 

Ayrıca bu konuda yapılacak işlemler için /1 sayılı “Sağlık Bakanlığı tarafından Aile Hekimliğine Geçişte Muvafakat İşlemleri Başlıklı Genelge” hükümleri göz önünde bulundurulmaktadır.

Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) Kurumlar Arası Geçiş

Milli Eğitim bakanlığı özelinde yapılacak nakil değerlendirmesi hususunda ikili bir ayrım gözetilmelidir. Öğretmenler ve diğer memurlar.

Öğretmenler

Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı her derece ve türdeki örgün ve yaygın eğitim kurumları ile kurs ve seminerlerde eğitim-öğretim hizmetlerini yürütmek üzere ilgili mevzuatı çerçevesinde öğretmen kadrosuna atanan kişiler hakkında “Millî Eğitim Bakanlığı Öğretmen Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği” hükümleri uygulanır. Bu yönetmelik hükümlerine göre “kurumlar arası yeniden atama” suretiyle öğretmen olunabilmesi için;

  “MADDE 8 – (1) Devlet memurluğundan ayrılmış olanlar, daha önce eğitim ve öğretim hizmetleri sınıfına dâhil öğretmen unvanlı kadroda adaylıklarının kaldırılmış olması şartıyla, öğretmen olarak atanmak üzere yeniden atama kapsamında başvurabilir.

(2) Devlet üniversitelerinde en az iki yıl öğretim üyesi, öğretim görevlisi, okutman, araştırma görevlisi ve uzman olarak görev yaptıktan sonra bu görevlerden ayrılanlar, mezun oldukları alanların Bakanlığın öğretmenliğe atanacakların tespitine ilişkin kararına göre atama yapılacak alana uygun olması şartıyla, öğretmen olarak atanmak üzere yeniden atama kapsamında başvurabilir.

(3) Kamu kurum ve kuruluşlarında hâlen görev yapmakta olanlar, daha önce eğitim ve öğretim hizmetleri sınıfına dâhil öğretmen unvanlı kadroda adaylıklarının kaldırılmış olması şartıyla, öğretmen olarak atanmak üzere kurumlar arası yeniden atama kapsamında başvurabilir.

(4) Devlet üniversitelerinde hâlen görev yapmakta olanlardan en az iki yıl öğretim üyesi, öğretim görevlisi, okutman, araştırma görevlisi ve uzman olarak görev yapmış olanlar, mezun oldukları alanların Bakanlığın öğretmenliğe atanacakların tespitine ilişkin kararına göre atama yapılacak alana uygun olması şartıyla, öğretmen olarak atanmak üzere kurumlar arası yeniden atama kapsamında başvurabilir.”

• “Kurumlar arası yeniden atama” suretiyle öğretmen ataması usulü, aynı yönetmeliğin Maddesinde belirginleştirilmiştir. 
• Milli Sporcuların Beden Eğitimi Öğretmenliği kadrolarına atanması 9. Maddede, Engellilerin atanması ise Maddede düzenlenmiştir. 
• Atama izni verilen öğretmen kadrolarının en fazla %1’i yeniden atama ve kurumlar arası yeniden atamada kullanılır (md. 11/1).

Milli Eğitim Bakanlığı bünyesinde öğretmen olarak çalışmakta olan kişilerin de genel hükümler çerçevesinde başka bir kuruma naklen atanmaları mümkündür. Ancak Bakanlığın merkez veya taşra teşkilatında yöneticilik görevleri hariç olmak üzere eğitim ve öğretim hizmetleri sınıfı dışındaki görevlere istekleri üzerine atananlar, bu görevlerde en az üç yıl çalışmadan yeniden öğretmenliğe atanamaz. Bunların atamaları üç yılın sonunda zamana bağlı olmaksızın yapılabilir (md. 58/2) .

Diğer Memurlar

Millî Eğitim Bakanlığının merkez ve taşra teşkilatı kadrolarında sayılı Devlet Memurları Kanununa tabi olarak görev yapan diğer memurlar “Millî Eğitim Bakanlığı Personelinin Görevde Yükselme, Unvan Değişikliği ve Yer Değiştirme Suretiyle Atanması Hakkında Yönetmelik” hükümlerine tâbidirler. 

Söz konusu yönetmeliği 24 üncü maddesi 

“Diğer kamu kurum ve kuruluşlarında görevli personelden bu Yönetmelikteki aynı unvana veya bu unvanın bulunduğu grupta ya da alt grupta yer alan diğer unvanlara, görevin gerektirdiği şartları taşımak kaydıyla genel hükümlere göre naklen atama yapılabilir.” hükmüne yer verilmek suretiyle genel hükümlere atıf yapılmakla yetinilmiştir. 

Kurumlar Arası Geçiş

Esasen daha önce yapmış olduğumuz açıklamalar, sayılı Devlet Memurları Kanunu’na tâbi personelin nakil işlemleri konusunda büyük ölçüde açıklayıcı olmalıdır. Bununla birlikte bu başlık altında önceki açıklamaların genel bir özetlemesini yaptıktan sonra, değinmediğimiz bazı hususlara da temas etmek istiyoruz.   

Öncelikle ifade etmek gerekir ki devlet memurlarının nakil işlemleri, sayılı DMK’nın 74’üncü maddesine uygun olmanın yanı sıra, naklen geçiş yapılmak istenen kurumun özel mevzuat hükümlerine de uygunluk içermelidir. Bunun yanı sıra, memur nakil suretiyle geçmek istediği kurumdaki her pozisyona geçmeyi talep edemez. Geçmeyi talep ettiği sınıfın hizmet sınıfı ile uygunluk göstermesi, ya da sınırlı bazı uygulama örnekliklerinde en azından eğitim durumuna uygun olması gerekir.

Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmeliğin Ek 1’nci maddesinde:

“Kurumlar aynı unvana veya bu unvanın bulunduğu aynı alt gruptaki diğer unvanlara veya daha alt unvanlara naklen atama yapabilir. Diğer personel kanunlarına tabi olanların sayılı Devlet Memurları Kanununa tabi görevlere atanmalarında ihraz ettikleri unvanlar, aynı unvanın olmaması halinde öğrenim durumu ve ihraz ettiği unvanla birlikte atanacağı unvan ve Devlet Personel Başkanlığının olumlu görüşü dikkate alınır. İlk defa açıktan atamalarda bu Yönetmelik hükümleri uygulanmaz.” hükmü yer almaktadır.

Buna göre diğer teşkilat kanunlarına tâbi olarak görev memurlardan, sayılı DMK kapsamındaki bir göreve naklen geçiş talebi söz konusu olmuş, fakat sayılı Kanuna tâbi kurumda böyle bir unvan mevcut değilse, memurun öğrenim durumu dikkate alınacaktır. Bununla birlikte konuya ilişkin olarak Devlet Personel Başkanlığının olumlu görüşüne ihtiyaç vardır. 

SONUÇ OLARAK;

Her ne kadar kurumlar arası nakil işlemi ilgili olarak, kurumların atamaya yetkili amirlerinin takdir yetkisi belirleyici bir işlev görmekte ise de, bu takdir yetkisinin mutlak olmadığı, ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde kamu yararı ve hizmet gerekleri doğrultusunda kullanılması gerektiği bilinmelidir. 

Bu sebeple gerek nakil isteminin reddine ilişkin idari işlem ve gerekse halen çalışılmakta olunan kurumun muvafakat vermemesine dair tesis edilen idari işleme karşı, memurun süresi içerisinde idari yargı mercilerinde iptal davası açmak hakkı vardır.   

kurumlar-arasi-gecis-emsal-karar-adalet-bakanligiİndir