Dağlar Kıyıya Paralel

Türkiye’nin yeryüzü şekillerinin Özellikleri

• Türkiye ortalama yükseltisi fazla olan bir ülkedir. (m)
• Dağlık ve engebelidir. Dağlar doğu batı doğrusunda uzanır. (Kıyıya paraleldir.) Bu nedenle iç bölgelerde ulaşım( Kuzey -Güney) zordur
• Ortalama yükseltisi en düşük bölgesi Marmara Bölgesi’dir.
•     Ülkemizin üç tarafı denizlerle çevrilidir.
•     Ege bölgesinde kıyıların derinliği azdır.
• Akdeniz ve Karadeniz de dağlar denize paralel uzanır. O yüzden boyuna kıyı görülür. Bu yüzden falez oluşumu fazladır.
• Ege bölgesinde dağlar denize dik uzanır. Bu yüzden kıyı uzunluğu fazladır. Enine kıyı görülüfunduszeue.info alanı geniştir. Delta oluşumu daha kolaydır.
• Ülkemiz alp Himalaya Kıvrım dağı Kuşağı içerisinde yer alır.
• İç bölgelerde tektonik oluşumlu çok sayıda plato vardır.
• Ülkemizde iç ve doğu Anadolu’da volkanik dağlar bulunur.
• Ülkemizde akarsularının boyları da kısadır. Nedeni; yarım ada ülkesi olmamız.
• Egede ki dağlar kırık dağlardır.
• Akdeniz ve Karadeniz’deki dağlar ise kıvrım dağlardır.
• İstanbul ve Çanakkale Boğazları Ria tipi kıyıya örnektir.  Dördüncü jeolojik zamanda oluşmuştur.
• Ülkemiz son şeklini üçüncü jeolojik zamanın sonu, dördüncü jeolojik zamanın başında almıştır.

 Ülkemizdeki Kırık Dağlar(Host Groben)   

• Kaz Dağları
• Kazak dağları
• Madra Dağları
• Yurt dağları
• Aydın dağları
• Boz dağları
• Menteşe dağları

 Ülkemizdeki Volkanik Dağlar

• Karadağ
• Karacadağ
• Hasan dağ
• Melendiz dağı
• Erciyes dağı

Doğu Anadolu’daki Volkanik Dağlar

• Nemrut dağı
• Süphan dağı
• Tendürek dağı
• Ağrı dağı

Güney Doğu Anadolu’daki Volkanik Dağlar

Eğe Bölgesinde ise Kula volkanları varıdır:

ÜLKEMİZDEKİ KIVRIM DAĞLAR

KARADENİZ

• Yıldızlı(Marmara)
• Samanlı dağları
• Giresun dağları
• Köroğlu dağları
• Ilgız dağları
• Canik dağları
• Mescit dağları

İÇ ANADOLU

• Sündiken dağlar
• Sivrihisar dağları
• Sultan dağları
• Karakuş dağları
• Köroğlu dağları
• Geyik dağları
• Dedegül dağları

AKDENİZ

• Balkar Dağları
• Tahtalı dağları
• Aladağ dağları
• Binboğa dağları

DOĞU ANADOLU

• Hakkari dağları
• Karacadağ
• Mardin dağları
• Şerafettin dağları
• Süphan dağları
• Nemrut dağları
• Van dağları
• Muş-Bingöl dağları

ÜLKEMİZİN OVALARI

Delta

Sığ sularda, bol malzeme taşıyan akarsuların denizden yer kazanmasıyla oluşmuş ovalara denir. Gelgit’in olduğu yerlerde ve derin kıyılarda daha zor oluşur.

Ülkemizdeki Delta Ovaları

• Kızılırmak-Bafra
• Yeşilırmak-Çarşamba
• Göksu-Silifke (Göksu Deltası)
• Seyhan-Ceyhan-Çukurova
• Asi Nehri-Amik Ovası
• Sakarya Deltası(Düzce ovası)
• Bakırçay-Bergama (Bakırçay Deltası)
• Gediz-Menemen- Kemal Paşa ovası
• Küçük Menderes(Selçuk Ovası)
• Büyük Menderes(Balat Ovası)

ÜLKEMİZDEKİ KARSTİK OVALAR

Karstik Ova

Kalkerli arazilerin artmasıyla oluşmuş geniş düzlüklere denir.

• Elmalı ovası
• Burdur ovası
• Tefenni ovası
• Kestel ovası
• Muğla ovaları
• Acıpayam (Denizli)

ÜLKEMİZDEKİ TEKTONİK OVALAR

Levha hareketleri ile kıvırlma sonunu olusan seklinal alanlarda olusan ovalara denir genellikle fay hatları boyunca uzanan ovalardır.  Bazıları KAF Boyunca bazıları GAF veya DAF Boyunca uzanana ovalardır.

İÇANADOLU BÖLGESİ

•  Ergene Ovası
•  Konya Ovası
• Ereğili Ovası
• Aksaray Ovası

GÜNEYDOĞU BÖLGESİ

• Altın Başak Ovaları
• Ceyhan Pınar Ovaları
• Harran Ovası
• Suruç Ovası

DOĞU ANADOLU BÖLGESİ

• Sağlık ovası
• Elbistan -Afsin ovası
• Malatya ovası
• Bingöl Ovası
• Muş Ovası
• Pasinler Ovası
• Aşkale Ovası
• Malazgirt Ovası
• Tercan Ovası
• Malatya Ovası
• Erzincan Ovası
• Yüksekova

ÜLKEMİZİN PLATOLARI

Plato

Akarsu tarafından yarılmış çevresine göre yüksekte kalmış hafif engebeli geniş düzlüktür.

DOĞU ANADOLU VOLKANİK PLATOLAR·

• Erzurum Platosu
• Kars Platosu
• Ardahan Platosu

KARSTİK PLATOLAR

• Teke Platosu (Antalya-Kaş)
• Taşeli Platosu(Mersin-Gülnar)

MARMARA PLATOLARI

• Çatalca Platosu
• Kocaeli Platosu

TEKTONİK PLATOLAR

• Yazılıkaya (Eskişehir)
• Haymana Platosu
• Bozok Platosu(Tuz gölü civarı)
• Uzun Yayla Platosu(Sivas)
• Cihanbeyli Platosu
• Obruk Platosu

GÜNEYDOĞU ANADOLU PLATOLARI

• Urfa Platosu
• Antep Platosu

İçindekiler:

1. Karadeniz bölgesinde dağlar kıyıya nasıl uzanır?
2. Kıyıya paralel uzanan dağlar iklimi nasıl etkiler?
3. Bir bölgedeki iklimin bağlı olduğu faktörler nelerdir?
4. Ülkemizde dağların uzanış yönünün iklime olan etkisi nedir?
5. Ekvator neden çok yağış alır?

Karadeniz bölgesinde dağlar kıyıya nasıl uzanır?

dağlar karadeniz'e paralel ege denizine dik uzanır

• tamami; "daglar karadeniz'e paralel, ege denizi'ne dik uzanir, iste ondan dolayidir ki, ege denizi girintili cikintilidir.",
• ege denizinde iklim etkenlerinin iç kısımlara kadar süzülmesine ve fakat karadenizde sadece sahilde kalmasına sebep olan dünyanın türlü halinden sadece bir tanesi.

Kıyıya paralel uzanan dağlar iklimi nasıl etkiler?

Dağların denize doğru olan uzanışları tüm bölgelerin iklimlerini etkilemektedir. - Dağların denize göre uzanışı paralel ise denizlerden oluşan yağmur bulutlarının yükseltiden dolayı iç kesimlere geçememektedir. Bunun sonunda iki iklim tipi oluşmaktadır. - Kıyı kısımlar bol yağış alır ve sıcak havalar görülür.

Bir bölgedeki iklimin bağlı olduğu faktörler nelerdir?

İklim elemanlarını; oluşumlarını etkileyen faktörler ile şekillenirler. Bu faktörler; enlem etkisi, kara ve denizlerin etkisi, yükseklik etkisi, yer şekilleri etkisi, bitki örtüsü etkisi, deniz akıntıları etkileri 'den oluşmaktadır.

Ülkemizde dağların uzanış yönünün iklime olan etkisi nedir?

- Dağların uzantısından dolayı iç bölgeler yağışı az almasından dolayı soğuk ve kurak iklimler görülür. Karasal iklim ülkemizde İç Anadolu, Doğu Anadolu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesinde görülür. - Dağların denize dik uzanması ise yağışların iç bölgelere geçmesine müsaade eder.

Ekvator neden çok yağış alır?

Bunun nedeni güneş ışınlarının yıl boyu dik ve dike yakın açılarla gelmesidir. Ekvatoral bölge fazla ısındığı için havadaki nem sürekli olarak yükselir, termik alçak basınç alanı oluşur, ve yıl içinde sürekli olarak yağış görülür.