Arşiv Bağlantısı
Bazal metabolizma, vücudun yalnızca yaşamsal fonksiyonları (vücudu sıcak tutma, nefes alma vb.) idame ettirmek için enerji kullanan metabolik sisteme verilen addır. Bazal metabolizma hızı kişilerin aktivite seviyelerine, yaşına ve cinsiyetine göre farklılık gösterir.
İnsan vücudu yalnızca hareket halinde değil, dinlenme halinde de enerji, yani kalori harcar. Bunun sebebi, vücudun dinlenme halinde de temel yaşamsal işlevleri devam ettirmesidir. Bunlar nefes alıp verme, kan dolaşımı, sindirim, beyin ve sinir sistemi fonksiyonları ve hücre üretimidir. Bazal metabolizma, söz konusu temel işlevlerin devamı için enerji sağlayan metabolizmadır.
Bazal metabolizma hızı, kişinin vücudunun temel yaşamsal fonksiyonları yerine getirmek için ihtiyaç duyduğu minimum kalori miktarına karşılık gelir ve kişiden kişiye farklılık gösterir. Bazal metabolizma ve dinlenme metabolizması sıklıkla karıştırılmaktadır. Dinlenme metabolizma hızı hesaplanırken vücudun yaşamsal fonksiyonlar dışında dinlenme halindeyken harcadığı kalorilerin de hesaba katılması gerekmektedir. Ancak her iki durumda da vücudun başka herhangi bir aktivite yapmıyor iken harcadığı enerji/kalori miktarı söz konusudur.
Bazal metabolizma hızı genellikle yaşla birlikte vücuttaki yağsız vücut kütlesinin azalması sebebiyle düşer. Ortalama olarak kişilerin günlük kalori ihtiyacının %’ini bazal metabolizma oluşturur. 20’li yaşlardan itibaren bazal metabolizma hızı her on yılda bir % oranında azalır. Ancak kişilerin genetik yapısı, aktivite miktarı ve beslenme biçimlerine göre bazal metabolizma hızında farklılıklar görülebilir.
Özellikle kilo alma ve kilo verme döngülerinde, spor aktivitelerinde harcanan kalorinin belirlenmesinde, diyet ve beslenme rutinine karar verilmeden önce bazal metabolizma hızı hesaplanır. Bazal metabolizma hızını hesaplamanın birkaç yolu vardır, ancak en çok kullanılan yöntem Harris-Benedict yöntemidir. Aşağıda Harris-Benedict formülünün orijinali yer almaktadır. BMH kadınlar ve erkekler için farklı sabitler kullanılarak hesaplanır.
Kadınlar için BMH;
,1 + (9,56 x kilo) + (1,85 x boy) – (4,68 x yaş)
Erkekler için BMH;
66,5 + (13,75 x kilo) + (5,03 x boy) – (6,75 x yaş) formülleri kullanılarak hesaplanır.
Bu formüle ek olarak Mifflin-St. Jeor ve Katch-McArdle formülleri de bulunur. Katch-McArdle formülü dinlenme metabolizma hızını hesaplamak için kullanılır. Mevcut hesaplama yöntemleri tam ve doğru değerleri yansıtmaz, gerçek BMH değeri ancak laboratuvar ortamında tespit edilebilir.
Bazal metabolizma hızı kişiler arasında büyük farklılıklar gösterir. Ortalama olarak ile kalori arasında değişebilir. Bazal metabolizma hızını belirleyen en önemli etmen, kişinin yağsız vücut kütlesidir. Yağsız vücut kütlesi vücut kompozisyonun bir parçasıdır. Vücut dokularının depoladığı yağ dışında kalan hücre içi ve hücre dışı sıvılarını, kas dokusunu ve mineralleri içerir. Vücuttaki yağ kütlesinin toplam vücut ağırlığından çıkarılması yoluyla hesaplanır. Yağsız vücut kütlesinin hesaplanması için de kadın ve erkek için farklı formüller kullanılır.
Yağsız vücut kütlesi dışında kişilerin yaşı, günlük aktivite miktarı ve aktivite biçimi; vücuda alınan besinler, cinsiyet, hormonal durumlar, genetik yapı ve kadınlar için menopoz bazal metabolizma hızını belirleyici diğer faktörlerdir. Ayrıca çeşitli metabolik hastalıklar, stres, uzun süren düşük kalorili diyetler de bazal metabolizma hızını etkiler.
Bazal metabolizma hızı sabit bir değer değildir. Kişilerin yağsız vücut kütlesini artıracak egzersizler yapması, hormonal bozuklukların giderilmesi, doğru beslenme, düzenli uyku gibi desteklerle bazal metabolizma hızı artırılabilir. Günlük sıvı tüketimine dikkat edilmesi ve beden kitle endeksine göre kişinin alması gereken su miktarının altına düşmemesi de bazal metabolizmanın yavaşlamaması için önemlidir.
Bazal metabolizma hızı değeri; kişilerin kilo alma, kilo verme ya da mevcut kilolarını koruma gibi durumlarda günlük ortalama ne kadar kalori almaları gerektiğini hesaplamak için kullanılır. Her ne kadar kilo alıp verme süreçlerinde belirleyici tek faktör alınan kalori miktarı olmasa da BMH hesapları kişilere ortalama değerler hakkında fikir verir.
Günlük alınması gereken kalori miktarı kişiden kişiye farklılık gösterir ve birden fazla etmene göre belirlenir. Bazal metabolizma hızı bu etmenlerden yalnızca biridir. Buna cinsiyet ve günlük aktivite miktarı da eklenerek kişilerin ortalama günlük kalori ihtiyacı belirlenir. Aktivite seviyeleri genel olarak sedanter (hareketsiz), hafif aktivite, orta seviye aktivite, yüksek aktivite, çok yüksek aktivite olarak sınıflandırılır. Bu aktivite sınıflandırmalarına göre BMH hesaplarında kullanılan değişkenler de farklılık gösterir.
çamaşır makinesi ses çıkarması topuz modelleri kapalı huawei hoparlör cızırtı hususi otomobil fiat doblo kurbağalıdere parkı ecele sitem melih gokcek jelibon 9 sınıf 2 dönem 2 yazılı almanca 150 rakı fiyatı 2020 parkour 2d en iyi uçlu kalem markası hangisi doğduğun gün ayın görüntüsü hey ram vasundhara das istanbul anadolu 20 icra dairesi iletişim silifke anamur otobüs grinin 50 tonu türkçe altyazılı bir peri masalı 6. bölüm izle sarayönü imsakiye hamile birinin ruyada bebek emzirdigini gormek eşkiya dünyaya hükümdar olmaz 29 bölüm atv emirgan sahili bordo bereli vs sat akbulut inşaat pendik satılık daire atlas park avm mağazalar bursa erenler hava durumu galleria avm kuaför bandırma edirne arası kaç km prof dr ali akyüz kimdir venom zehirli öfke türkçe dublaj izle 2018 indir a101 cafex kahve beyazlatıcı rize 3 asliye hukuk mahkemesi münazara hakkında bilgi 120 milyon doz diyanet mahrem açıklaması honda cr v modifiye aksesuarları ören örtur evleri iyi akşamlar elle abiye ayakkabı ekmek paparası nasıl yapılır tekirdağ çerkezköy 3 zırhlı tugay dört elle sarılmak anlamı sarayhan çiftehan otel bolu ocakbaşı iletişim kumaş ne ile yapışır başak kar maydonoz destesiyem mp3 indir eklips 3 in 1 fırça seti prof cüneyt özek istanbul kütahya yol güzergahı aski memnu soundtrack selçuk psikoloji taban puanları senfonilerle ilahiler adana mut otobüs gülben ergen hürrem rüyada sakız görmek diyanet pupui petek dinçöz mat ruj tenvin harfleri istanbul kocaeli haritası kolay starbucks kurabiyesi 10 sınıf polinom test pdf arçelik tezgah üstü su arıtma cihazı fiyatları şafi mezhebi cuma namazı nasıl kılınır ruhsal bozukluk için dua pvc iç kapı fiyatları işcep kartsız para çekme vga scart çevirici duyarsızlık sözleri samsung whatsapp konuşarak yazma palio şanzıman arızası