boyundan omuza vuran ağrı / Boyun Ağrıları Ciddi Hastalıklara İşaret Edebilir | Hizmet Hastanesi

Boyundan Omuza Vuran Ağrı

boyundan omuza vuran ağrı

Boyun Ağrıları

Boyun ağrılarına giriş

Boyun genellikle ihmal edilen bölgelerin başında gelir. Gerçekte boyun bir çok organ için bağlantı noktasıdır. Baş, omuzlar, kollar için bir kavşak görevi görür. Boyun başın vücudun diğer kısımları ile bağlantısını sağlar. Omurilik, sinirler ve kan damarlarını taşır. Bunun ötesinde boyun baş için bir destek işlevi görür. Büyük hareket kabiliyeti olması aynı zamanda darbelere ve zedelenmelere karşı açık olmasına yol açar. Bu yüzden ağrı nedeni olarak omurga içerisinde belden sonra ikinci sırayı alır. Bir çok omuz, kol ve baş ağrısının altında boyundaki kas ve diğer yapılardaki bozukluklar yatar. Bu yüzden boyna gereken önemin verilmesi gerekir. Bu bölümün amacı bireylerin boyunlarına gereken önemi vermelerini sağlamak, boyundan kaynaklanan ağrılarda kendi başına alınması gereken önlemler konusunda yol göstermek, bir hasar meydana geldiğinde hekimin tavsiyesi ile birlikte yapılabilecek uygulamalar konusunda eğitmektir.

Boynun Anatomisi ve İşlevleri

Omurganın boyun bölümü 7 vertebra (omur) dan oluşur. Omurilikten çıkan 8 sinir, hareket ve duyu ile ilgili iletileri (ağrı dahil) baş ile omuz, göğüs kafesi ve kollar arasında getirip götürür. Kalp ile baş arasında kan taşıyan 4 ana atardamar da boyundan geçer.

  • Servikal omurgayı (boyun) oluşturan boyun omurları yukarıdan aşağıya doğru C1-C7 olarak numaralandırılır. Bütün omurlarda enseden hissedilebilen çıkıntılar vardır; omurları birleştiren kas ve bağlar buraya yapışırlar.
  • Nazik bir yapıya sahip olan omurilik omurların   oluşturduğu kanalın içinden geçer ve onlar tarafından korunur. Servikal sinirler çam ağacının dalları gibidir ve omurların  arasındaki küçük deliklerden çıkarlar.

Omurların  arasında onlara yapışık olan “disk” denilen kıkırdak benzeri yapılar vardır, bunlar şok etkileri emerek, omurlara ulaşmalarını engelleyen yastıkçıklar olarak işlev görürler.

 

Tıpkı bel omurlarının arasındaki diskler gibi, boyun omurlarının arasında yer alan disklerin de sert bir bağ dokusundan oluşmuş kapsül ile çevrelenen jelatinöz bir merkezi vardır. Yine bel omurlarında olduğu gibi boyun omurları da arka bölgelerindeki sağlı sollu faset eklemlerle birbiri üzerine oturur.

Boyun, omurganın herhangi başka bir yerinden çok daha fazla hareket eder. Daima başı dik tutan ve sayısız kombinasyonlarla üç temel yolda hareket ettirilebilen güçlü ve eğilebilir bir kas ve bağlar sistemidir.

Baş yukarı-aşağı (90 derecelik açılarla) sallandığında, boyun omurlarının arasındaki disklerin içindeki sıvı hafifçe sıkışır. Başın öne eğilmesine fleksiyon, arkaya eğilmesine ise ekstansiyon denir.


Baş iki yana sallandığında (yaklaşık 180 derece) boyun omurları birbiri üzerinde rotasyon yapar.




Baş omuzlara eğildiğinde (yaklaşık 120 derece) kaslar bir tarafta kasılırken, diğer tarafta gerilir. Ortada yer alan C4, C5 ve C6 omurları bu eğme hareketinde daha çok yer alır. Başın eğildiği taraftaki foramina sıkışır.

Boyun, omurilik, sinirler ve kan damarları gibi değerli yapıları korur. Boyundan kaynaklanan ağrı, kafatası, yüz, kulaklar, omuzlar, kollar, eller, parmaklar ve bazen de göğüs kafesi gibi bölgelerde hissedilebilir. Buna yansıyan ağrı denir.

BOYUN AĞRISI

Boyun Ağrısı ve Nedenleri

BOYUN  AĞRISI

Boyun ağrısı son yılların en sık gözlenen sağlık problemlerinden biri haline     gelmiştir. Çevremizdeki her 3 kişiden biri hayatı boyunca en az bir kez boyun ağrısı çeker.

Ofis  çalışanlarında, masa tezgah başında  çalışanlarda, stresli  iş temposu  olanlarda  ve  bayanlarda  sık gözlenir.

Boyun ağrılarının bir özelliği boyundan çıkıp dağılan sinirler nedeniyle, yalnızca boyun çevresi ve arkasına sınırlı kalmayıp omuza, kollara ve baş bölgesine hatta parmak uçlarına kadar vurabilmesidir. Bu nedenle boyun ağrısıyla birlikte sırt-omuz ağrısı, kola yayılan  ağrı, ellerde uyuşma, baş dönmesi, dengesizlik ve baş ağrısı görülebilir.


NEDENLERİ;

Omurga  ve yumuşak dokularda kaynaklanan ağrılar ;

Duruş  bozukluğu gibi  zorlanmalar  sonucu gelişen ağrılar. Temel problem  ofis çalışanlarında  ve tezgah- masa başı  çalışanlarında olduğu  gibi  boynun  uygun olmayan pozisyonda uzun  süre kalmasıdır.

Fıtıklara  bağlı gelişen ağrılar, boyun omurları  arasındaki disklerin kanal içindeki  siniri sıkıştırması  sonucu gelişir.Boyunda ağrı  sırta  ve kola  yayılabilir.Ağrı ile birlikte uyuşukluk,  güç kaybı ve kaslarda incelme olarak bilinen kas atrofileri  görülebilir.

Kireçlenme özellikle 45  yaş sonrasında ortaya çıkan  bir nedendir. 50 yaş grubu popülasyonda  %25 oranında gözlenir.


BOYUN BÖLGESİNE YANSIYAN AĞRILAR;

Nedeni boyunda  olmadığı halde ağrının  hissedildiği yer boyundur.

Strese  bağlı  gelişen boyun ağrıları ;  mide, barsak  ve boyun-sırt  başta olmak üzere tüm kasların etkilendiği yoğun çalışan günümüz  insanının  alışık olduğu bir kavramdır.

Fibromiyalji ve miyofasial ağrı sendromu;

Boyun ağrılarının en sık nedenlerinden biridir.  Süregen ağrı, tutukluk, yorgunluk, vücudun bazı noktalarında derin hassasiyet ile tanımlanan bir hastalık grubudur. Hastalarda en önemli belirtiler yoğun boyun ve sırt ağrılarıdır. Özellikle stres boyun kaslarında kasılmaya neden olur ve boyun ağrısı ve gerilim baş ağrısı ortaya çıkar. Hastalar sabahları dinlenmeden uyandıklarını ifade ederler. Soğuk ve nemli hava ile yorgunluk, psikolojik gerginlik ve hareketsizlik ile şikayetler artar.


BOYUN  AĞRISI BAŞ AĞRISI YAPAR MI ?

Sanılanın aksine baş ağrıları her zaman beyinden ya da baştaki diğer yapıların rahatsızlıklarından kaynaklanmaz. Baş ağrısının boyundan da kaynaklanabileceği  saptanmış ve 1983 yılında Uluslararası Baş Ağrısı Derneği tarafından “Boyun kaynaklı baş ağrısı” tanımı yapılmıştır. Bu ağrı tipinde, boyunda yer alan çeşitli yapılardaki bozukluklar baş ağrısına neden olurlar.


BOYUN  PROBLEMLERİ  VERTİGO ( BAŞ DÖNMESİ) YAPAR MI ?

Baş dönmelerinin yarısından fazlası boyun omurga veya adalesi kaynaklıdır.Boyun kemiklerinde  yıpranma bu kemiklerin içinden geçen ve beyin sapı ile beyinciği besleyen damarlardaki kan akımını azaltarak vertigoya neden olabilir.


BOYUNDA  DÜZLEŞME NEDİR ?

Boyun  ağrısından  dolayı    gelişen kas  spazmı,  boynun  normal eğriliği olan lordozun  bozulması  ve  düzleşmesine  neden olur. Çoğunlukla  boyun probleminden çok  problemin  başlangıcıdır.


BOYUN  AĞRISI   VE  FİZİK TEDAVİ

Günümüzde giderek önemi artan boyun  rahatsızlıklarının  tedavisinde en büyük rol  fizik tedavi kliniklerindedir. Fizik  tedavi hastaların  ağrısını ve yakınmalarını tedavi etmek yanında  yaşam boyunca devam eden yıpranma  sürecinden daha az etkilenmelerini sağlar.

Öncelikle hastaların bilmesi gereken yapılan işlemin ağrılı bir işlem olmadığıdır.Tedavide  amaç; hasarlı  dokunun  iyileşme  sürecini  hızlandırarak  ağrının  kaynağı  sinir basısı  ise basının fizik tedavi modaliteleri ile  kaldırılıp, uygun egzersiz programı ile kasların güçlendirilerek yeniden dengelerin  sağlanmasıdır. Ağrının kaynağı kaslar ise kasların gevşetilerek öncelikle  rahatlamanın  sağlanması  ve  sonrada  güçlendirme ile  tekrar problem yaşanmasının  engellenmesidir.

Boyun Fıtığı Nedir?

Boyunda   7  adet  omur  cismi  bulunur.  Yapıları    itibariyle   bel omurlarından  tek  farkları,  daha  küçük olmalarıdır. Her  omurga arasında  yastıkçık  dediğimiz  kıkırdaklar  mevcuttur. Bu kıkırdak yapının yırtılarak, omurga içinde seyreden omurilik veya kola dağılan sinirlere baskı yapması  donucu  oluşan  hastalığa boyun fıtığı denir. Hastada şiddetli bir boyun ağrısıyla birlikte kola yayılan ağrı, uyuşma mevcuttur. Zamanla yırtılan kıkırdak sinirlere  baskı  yaparsa  kolda kuvvetsizlik olur.

BOYUN  OMURLARININ  YAPISI  NASILDIR ?

Kafa tabanından itibaren 7 adet omur cismi  vardır. Her omur cisminin ortasında ,  beynin  devamı olan  omurilik  bulunur. Vücudun çeşitli yerlerinden beyine dönen duyular  veya  beyinden  vücuda  dağılan emirler omurilik içinde seyreder. Boyun bölgesinde her omur cismi hizasından  çıkan  sinirlerde  kola  ve sırta  yayılarak,  bu  bölgelerin duyu ve hareketini sağlar.

Omurgalar arası yastıkçık dediğimiz disk dokusunun dış kısmı (anulus fibrosus) ve iç kısmı (nucleus pulposus ) bulunur. Jelatin kıvamındaki iç kısmın , daha kuvvetli bir bağ dokusundan oluşan dış kısmı yırtarak omurilik ve sinirlere bası yapması sonucu boyun fıtığı ortaya çıkar. Burada dikkat edilmesi gereken ve bel fıtığından başlıca fark, sadece sinirlere değil omuriliğin kendisinede baskı olması sonucu vücudun tamamında kısmi veya tam kuvvetsizlik oluşmasıdır.

BOYUN  FITIĞINDA  RİSK FAKTÖRLERİ NELERDİR ?

* Boyun omurları arasındaki kıkırdağın  boynun kötü  kullanımı  nedeniyle  erken  dejenerasyon dediğimiz yıpranması

* Ani ve güçlü boyun hareketleri. Ağır kaldırmak, ani ters dönüşler.

* Baş öne eğik olarak uzun süreli çalışma: Masa başı işleri.

* Özellikle emniyet kemeri takmadan araba kullananlarda ani fren yapılması veya trafik kazası.

* Geçirilmiş boyun travması, spor yaralanmaları.

BOYUN FITIĞI İLE KARIŞAN HASTALIKLAR NELERDİR ?

* Fibromiyalji: Sık tekrarlayan boyun ve bel adelelerinin spazmıdır. Halk arasında adele romatizması olarak bilinir.

* Omuz Eklemnin  Hastalıkları: Omuz ekleminin sertleşmesi ve kola yayılan çok şiddetli ağrıyla seyreder. Hastalık özellikle geceleri daha şiddetli ağrı yapar.

* Sinir Tuzaklanmaları: Omurilikten çıkarak dağılan sinirlerin kolda belli noktalarda sıkışmasıdır. En iyi bilineni El-Bilek Kanalı Hastalığı (karpal tünel sendromu) olup, orta yaş ı geçmiş  özellikle  kadınlarda veya bilek kuvveti gerektiren  herkeste  geceleri  kolun  tamamına yayılan ağrı ve uyuşmalardır. Boyun fıtığı ile birlikte olursa çift tuzaklanma denir ve her ikisininde aynı anda tedavisi gerekir.

* Tenosinovit: Koldaki adelelerin kılıfının zorlama veya romatizmal sebeplerle şişmesi sonucu ortaya çıkar. Bölgesel ağrılarla seyreder.

TANIDA  KULLANILAN YÖNTEMLER  NELERDİR ?

Klinik muayene, Servikal MR, Servikal BT, EMG. Klinik muayene ve Servikal MR mutlaka yapılmalıdır. EMG sinir tuzaklanmalarını ayırmada gerekirse kullanılır.

BOYUN FITIĞININ EVRELEMESİ VE TEDAVİSİ NASILDIR ?

Boyun fıtığı tanısı alan hasta aşağıdaki klinik durumdan herhangi birinde olabilir.

1-Boyun bölgesinde  hafif  ağrı.

2-Orta düzeyde sık tekrarlayan ağrılar  ve hareket  kısıtlılığı.

3- Şiddetli boyun ağrısı ve veya kola vuran ağrıla birlikte kolda kuvvetsizlik veya uyuşma gibi sinir hasarı bulguları.

4-Ağrıyla birlikte kollarda  belirgin kuvvet kaybı veya  kaybın giderek artması. 

EVREYE YÖNELİK TEDAVİ PRENSİPLERİ  NELERDİR?

Evre 1-2-3 de öncelikle ilaç tedavisi, boyunluk kullanımı, fizik tedavi ve nöral terapi  uygulanmalıdır. Bu dönemde hastalığın iyileşmesi, bu tedavilerle yırtılan disk dokusunun ve  çevre dokudaki bası ve inflamasyonun   azaltırmasına   yöneliktir.  Bu  süre  1 ay  içinde gerçekleşmelidir.

Çeşitli tip boyunlukların hepsinin amacı: Başın boyun omurlarına olan basıncını azaltmak ve boynu hareketsiz tutarak istirahat ve iyileşmeyi sağlamaktır.

Evre 4 de  uygulanan  tedavilere  rağmen  ağrı  azalmıyor  ve  kuvvet  kaybı  artıyorsa  cerrahi  tedaviler  gündeme gelmelidir. Uluslararası  çalışmalarda  bu tür  durumlarda spinal  cerrahi  % 2-3 tür. Yani  her  yüz  boyun veya  bel  problemi olan hastanın 2 veya 3’ü cerrahiye  gider.

Miyofasial Ağrı Sendromu

Bir veya birkaç kas grubunda görülen ağrı, hassasiyet ve tutuklukla karakterize bir hastalıktır. Halk  arasında  kulunç, kas romatizması ve yel vurması gibi isimlerle adlandırılır. Fibromiyalji sendromu ile çoğunlukla karıştırılır. Halbuki fibromiyalji sendromunda ağrı daha yaygındır, myofasial ağrı sendromu ise daha az kas grubunu ilgilendirir. Fibromiyalji daha çok kadınlarda, miyofasial ağrı ise her iki cinste eşit sıklıkta görülür. Fibromiyalji de ağrı tutukluk ve hassasiyet vücudun her tarafında yaygındır, miyofasial ağrıda ise bir veya birkaç bölgededir. Myofasial ağrıda yorgunluk ve uykusuzluk yoktur ya da daha hafiftir. Myofasial ağrının tedavisi fibromiyaljiye göre daha kolaydır.

Miyofasial ağrıların sebepleri nelerdir ?

Genetik faktörler, aşırı yorgunluk, tekrarlayan hareketler, iş kazaları, boyun ve bel fıtıkları, mesleki ve ailevi tatminsizlikler, kötü çalışma koşulları miyofasial ağrıların en önemli sebepleridir.

Kötü  pöstür, uzun  süre  hareketsiz  kalma, uzun  süren  yatak istirahatları, B vitamini eksiklikleri, potasyum, kalsiyum,  demir, magnezyum ve selenyum gibi mineral eksiklikleri, hipoglisemi, hipotiroidi, östrojen eksikliği, viral enfeksiyonlar, psikolojik ve sosyal problemler miyofasial ağrıların diğer sebepleridir.

Miyofasial ağrılarda hastanın şikayetleri nelerdir ?

Miyofasial ağrı sendromlu hastalarda kaslarda ağrı, tutukluk ve hassasiyetin yanında, sıkışma ve yanma hissi vardır. Eklem hareket açıklığında hafif bir kısıtlanma ve yorgunluk vardır. Çoğu zaman hastalar kas tutukluğundan değil baş ağrısı, sırt ağrısı, boyun ağrısı, göğüs ağrısı, bel ağrısı, siyatik ve omuz ağrısı gibi değişik ağrılardan yakınırlar. Ağrılar hafif veya bazen çok şiddetli olabilir. Ağrı hayatı tehdit etmemekle birlikte hayat kalitesini oldukça düşürür. Ağrılar, ilgili kas ve tetik noktalar ile ilgili olmayan yerlere yayılım gösterirler.

Miyofasial ağrı sendromları nasıl teşhis edilir ?

Miyofasial ağrı sendromlarında öykü ve fizik muayene tanı koydurucudur. Sebepleri ortaya koymak ve ayırıcı teşhis için laboratuvar ve radyolojik tetkikler gerekebilir.

Miyofasial ağrı sendromları nasıl tedavi edilir ?

Germe egzersizleri miyofasial ağrılardaki tetik noktaları kısmen inaktive edebilir. Etilklorür spreyleri ile spreyleme ve germe egzersizlerinin birlikte uygulanması daha iyi sonuç verir.

Tetik nokta enjeksiyonları en etkili tedavidir. Özellikle  nöralterapi, miyofasial  ağrı  sendromundaki  en  iyi tedavi yöntemlerinden birisidir. Riski  çok  azdır  ve uygulama  yöntemi  kolay,  etkisi  kısa  sürede  ortaya  çıkan  bir  tedavidir. Amaç  dokunun  kanlanmasını  arttırarak  tekrar  normal çalışabilmesini  sağlamaktır.

Ayrıca masaj, aktif ve pasif hareketler, analjezikler, kas gevşeticiler, antidepresanlar kullanılabilir.

TENS ve diğer fizik tedavi uygulamaları oldukça faydalıdır. Tedavide en önemli nokta, gerilmiş olan  kasın  gevşetilmesi  ve  sonrasında gerekli  egzersiz programları ile güçlendirilmesidir.

Boynun Genel Koruma Prensipleri

OTURURKEN

Çenenizi  hafif  bükük  gözleriniz karşıya  bakar pozisyonda ve boynunuzu arkaya çekik tutun. İyi bir boyun sağlığı iyi bir duruşla mümkündür. Boynunuzun  normal  eğriliğini  koruyun. Kol destekleri olan beli  ve  sırtı  destekleyen  koltuklar kullanın. Gevşemeyin; bütün omurganız sandalye arkalığına dayanacak şekilde dik veya dike yakın  olsun. Sandalye kollarını kollarınıza destek olarak kullanırsanız, ileri eğilme sebebiyle boynunuzda olacak lüzumsuz zorlanmayı önlemeye yardımcı olur. Çenenizi ileri doğru uzatarak çok dikkatlice bir yere bakmayın.

Boynu ve beli destekleyen koltuk çalışırken oldukça  önemlidir.

AYAKTA  DURURKEN

Oturur  pozisyondaki gibi çenenizi  hafif  bükük  gözleriniz karşıya  bakar pozisyonda ve boynunuzu arkaya çekik tutun. Keza belinizin ve sırtınızın  düz durmasına çalışın. Dizlerinizi bükmeden öne doğru eğilmeyin. Sabit durmak  ve  öne  eğilmek disklerdeki  basıncı arttıracağı için  uzun süre  aynı yerde  sabit durmayın.

YATARKEN

Boyun ağrılarında  yatış  şekli önemlidir. Kişi  sabah kalktığında boynunda  ağrı hissediyorsa   yatış şekli ve   yastığı   gözden geçirilmelidir. Yüzüstü yatmayın. Yan yatarak uyumanız daha iyidir. Baş ve boynunuza yastığın yardımıyla normal bir duruş sağlayın, ve kollarınızı aşağıda tutun. Eğer  kişi  yatarken  yastık ince ise boynu  gereye ve yana  düşer böylece  kanalda  sinir  sıkışır. Yastık  normalden  kalın ise  boyun askıda  kalarak  boyun çevre  dokusu  gerilir  ve  ağrıya  neden olur.  Eğer sırt üstü yatmak istiyorsanız yastığınızı baş ve boynunuzun altına gelecek şekilde koyun. Yastık baş ve boynunuzu nötür bir durumda desteklemelidir. Boynunuzun gergin durmasından kaçının.

Oturduğunuz yerde uyumak boyun için oldukça zararlıdır.Yatarken televizyon seyretmek ve kitap okumak boyun kaslarınızı zorlar. Yatarken kollarınızı başınızın altına koymak yada kollarınızı baş hizasında tutmak zararlıdır.

ARABA KULLANIRKEN

Arabada yüksek oturun. Koltuğunuz ( tercihen sert) direksiyonun üzerinden bakmak için gerilme ve eğilmenizi gerektirmeyecek şekilde ne çok alçak ne de çok geride olmalıdır. Destek için poliüretan bir sırt yastığı faydalı olabilir; yastık 1-2cm kalınlığında, sırtınız genişliğinde ve omuzlarınızın hizasına kadar olmalıdır. Aynaları iyi ayarlayın. Boyun ağrısı olanlar geri giderken boyunlarıyla değil belleriyle dönmelidir. Gereksiz yere camları açmayın, alacağınız rüzgar boyun tutulmasına yol açabilir.

Uzun yolculuklarda boyunluk kullanılması oldukça yararlıdır. Uzun yolculuklarda 3-4 saatte bir ara vererek boyun, sırt ve bel kaslarınızı esnetin.

BİR CİSMİ  KALDIRIRKEN

Bir  cismin uygun  olarak kaldırılması  boyun  ve  bel  sağlığı  için çok  önemlidir. Dizlerinizi bükün ve kaldırma için bacak kaslarınızı kullanın. Ani hareketlerden kaçının. Ağırlığı gövdenize yakın tutun ve hiçbir şeyi baş hizasından yukarı kaldırmaya çalışmayın. Nefes  tutarak  ağırlık  kaldırmayın  çünkü   omurganıza  zarar  verirsiniz.Başınız hizasından yüksekçe bir rafa uzanmanız gerekliyse bir iskemleye çıkın. Uzun süre uzanma veya yukarı bakmaktan kaçının.

ÇALIŞIRKEN

Günümüz  insanının  en  fazla  zaman geçirdiği an  çalışma  anıdır. Artık  günde 4  saatten fazla  oturarak  çalışan insanların  ergonomi  kurallarına uyması  zorunlu  olarak  kabul edilmiştir. Boynun  uzun süre aynı pozisyonda uygun olmayan şekilde    kalması dokuları  zedelemek-tedir. Nötral  pozisyon dediğimiz gövde üzerinde başın  orta hatta olması, doğal  eğriliğinin korunması  riskleri  azaltır. Yapılan  işe sık sık ara verilip boynun normal  şekline getirilmesi önemlidir.

Çalışma  sırasında gövdenin  pozisyonu önemlidir. Monitör  gövdenin tam karşısında  olmalıdır.Gövde  rotasyonundan kaçınılmalıdır.

Koltuk beli ve sırtı desteklemeli ve koltuk dik ve yaklaşık 10-15º eğiklikte olmalıdır.Sandalye yüksekliği ve arkalık yüksekliği ayarlanabilir olmalıdır.

Monitörün üst sınırı  dik duran bir kişinin  göz hizasında olmalı, uzaklığı  ise bir kol boyu uzaklıkta olmalıdır .Böylece ekrana bakılırken  boynun gereksiz  hareketi  azaltılmış olur.

Klavye dirsek 90° iken kullanılabilir yükseklikte ve gövdeye yakın olmalıdır.

Mouse  klavye yanında olmalı, kişi hem klavye hem de mouse kullanırken el bileğinde  gereksiz bükülme olmamalı.Böylece bilekte tendon ve sinir zedelenmesi oluşmaz.

Telefon hiçbir  zaman  boyun ve kulak arasına  sıkıştırılmamalıdır.

DİKKAT EDİLECEK  DİĞER  NOKTALAR

* Dişleri sıkarak yatmak ( diş gıcırdatması) boyun kaslarında spazma yol açar, sonuçta boyun ağrıları ve çiğneme kaslarında ağrı olur.

* Telefonla konuşurken telefonun boyunla omuz arasına sıkıştırılması boyun kaslarına zarar verebilir.

* Bel ağrıları ve boyun ağrıları birbirlerini oldukça etkileyen hastalıklardır. Bu nedenle boynu ağrıyanlar aynı zamanda bellerine, beli ağrıyanlarda boyunlarına dikkat etmelidirler.

* Işıklandırması iyi ayarlanmamış ortamlarda çalışmak boyun ve sırt kaslarınızı zorlayabilir.

* Çok uzak yada yakın mesafeden televizyon seyretmeyin.

* Özellikle saçları uzun olanlar iyice kurutmadan dışarı çıkarlarsa boyun kaslarında spazm olur. Bu nedenle saçlar yıkandıktan sonra mutlaka kurutulmalıdır.

* Görme bozuklukları, objelerin görülmesi için çok daha fazla dikkat göstermenizi gerektirir. Bu durum boyun kaslarını yorarak boyun ve omuz ağrılarına zemin hazırlar. Bu nedenle görme bozuklukları zamanında tedavi edilmelidir.

* Ellerinizi omuz hizasından yüksek yada çok alçak seviyelerde kullanmanız boyun bölgesini zorlar. Bu nedenle öğretmenlerde, duvar ve tavan işçilerinde boyun ağrısı sık görülür.

* Eğer öğretmenseniz tahtaya kazı yazarken omuz hizasından üst seviyeye ve çok aşağı seviyelere yazı yazmayın.

* Perde takmak gibi çok nadir yapılan uygun olmayan aktivitelerde bile boyun fıtığına ve diğer boyun ağrılarına yakalanabilirsiniz. Üzerine çıktığınız platformu yükselterek bu riski en aza indirin yada boyun probleminiz varsa en iyisi hiç yapmayın, daha uygun birilerinden yardım isteyin.

* Uykusuzluk, çok çalışma, sinirsel gerginlik, işinden memnun olmama, takdir edilmeme gibi durumlar boyun kaslarında gerginlik yaparak disklerin beslenmesini bozabilir.

Boyun Ağrısının Tedavisi ve Fizik Tedavi

OTURURKEN

Çenenizi  hafif  bükük  gözleriniz karşıya  bakar pozisyonda ve boynunuzu arkaya çekik tutun. İyi bir boyun sağlığı iyi bir duruşla mümkündür. Boynunuzun  normal  eğriliğini  koruyun. Kol destekleri olan beli  ve  sırtı  destekleyen  koltuklar kullanın. Gevşemeyin; bütün omurganız sandalye arkalığına dayanacak şekilde dik veya dike yakın  olsun. Sandalye kollarını kollarınıza destek olarak kullanırsanız, ileri eğilme sebebiyle boynunuzda olacak lüzumsuz zorlanmayı önlemeye yardımcı olur. Çenenizi ileri doğru uzatarak çok dikkatlice bir yere bakmayın.

Boynu ve beli destekleyen koltuk çalışırken oldukça önemlidir.

AYAKTA  DURURKEN

Oturur  pozisyondaki gibi çenenizi  hafif  bükük  gözleriniz karşıya  bakar pozisyonda ve boynunuzu arkaya çekik tutun. Keza belinizin ve sırtınızın  düz durmasına çalışın. Dizlerinizi bükmeden öne doğru eğilmeyin. Sabit durmak  ve  öne  eğilmek disklerdeki  basıncı arttıracağı için  uzun süre  aynı yerde  sabit durmayın.

YATARKEN

Boyun ağrılarında  yatış  şekli önemlidir. Kişi  sabah kalktığında boynunda  ağrı hissediyorsa   yatış şekli ve   yastığı   gözden geçirilmelidir. Yüzüstü yatmayın. Yan yatarak uyumanız daha iyidir. Baş ve boynunuza yastığın yardımıyla normal bir duruş sağlayın, ve kollarınızı aşağıda tutun. Eğer  kişi  yatarken  yastık ince ise boynu  gereye ve yana  düşer böylece  kanalda  sinir  sıkışır. Yastık  normalden  kalın ise  boyun askıda  kalarak  boyun çevre  dokusu  gerilir  ve  ağrıya  neden olur.  Eğer sırt üstü yatmak istiyorsanız yastığınızı baş ve boynunuzun altına gelecek şekilde koyun. Yastık baş ve boynunuzu nötür bir durumda desteklemelidir. Boynunuzun gergin durmasından kaçının.

Oturduğunuz yerde uyumak boyun için oldukça zararlıdır.Yatarken televizyon seyretmek ve kitap okumak boyun kaslarınızı zorlar. Yatarken kollarınızı başınızın altına koymak yada kollarınızı baş hizasında tutmak zararlıdır.

ARABA KULLANIRKEN

Arabada yüksek oturun. Koltuğunuz ( tercihen sert) direksiyonun üzerinden bakmak için gerilme ve eğilmenizi gerektirmeyecek şekilde ne çok alçak ne de çok geride olmalıdır. Destek için poliüretan bir sırt yastığı faydalı olabilir; yastık 1-2cm kalınlığında, sırtınız genişliğinde ve omuzlarınızın hizasına kadar olmalıdır. Aynaları iyi ayarlayın. Boyun ağrısı olanlar geri giderken boyunlarıyla değil belleriyle dönmelidir. Gereksiz yere camları açmayın, alacağınız rüzgar boyun tutulmasına yol açabilir.

Uzun yolculuklarda boyunluk kullanılması oldukça yararlıdır. Uzun yolculuklarda 3-4 saatte bir ara vererek boyun, sırt ve bel kaslarınızı esnetin.

BİR CİSMİ  KALDIRIRKEN

Bir  cismin uygun  olarak kaldırılması  boyun  ve  bel  sağlığı  için çok  önemlidir. Dizlerinizi bükün ve kaldırma için bacak kaslarınızı kullanın. Ani hareketlerden kaçının. Ağırlığı gövdenize yakın tutun ve hiçbir şeyi baş hizasından yukarı kaldırmaya çalışmayın. Nefes  tutarak  ağırlık  kaldırmayın  çünkü   omurganıza  zarar  verirsiniz.Başınız hizasından yüksekçe bir rafa uzanmanız gerekliyse bir iskemleye çıkın. Uzun süre uzanma veya yukarı bakmaktan kaçının.

ÇALIŞIRKEN

Günümüz  insanının  en  fazla  zaman geçirdiği an  çalışma  anıdır. Artık  günde 4  saatten fazla  oturarak  çalışan insanların  ergonomi  kurallarına uyması  zorunlu  olarak  kabul edilmiştir. Boynun  uzun süre aynı pozisyonda uygun olmayan şekilde    kalması dokuları  zedelemek-tedir. Nötral  pozisyon dediğimiz gövde üzerinde başın  orta hatta olması, doğal  eğriliğinin korunması  riskleri  azaltır. Yapılan  işe sık sık ara verilip boynun normal  şekline getirilmesi önemlidir.

Çalışma  sırasında gövdenin  pozisyonu önemlidir. Monitör  gövdenin tam karşısında  olmalıdır.Gövde  rotasyonundan kaçınılmalıdır.

Koltuk beli ve sırtı desteklemeli ve koltuk dik ve yaklaşık 10-15º eğiklikte olmalıdır.Sandalye yüksekliği ve arkalık yüksekliği ayarlanabilir olmalıdır.

Monitörün üst sınırı  dik duran bir kişinin  göz hizasında olmalı, uzaklığı  ise bir kol boyu uzaklıkta olmalıdır .Böylece ekrana bakılırken  boynun gereksiz  hareketi  azaltılmış olur.

Klavye dirsek 90° iken kullanılabilir yükseklikte ve gövdeye yakın olmalıdır.

Mouse  klavye yanında olmalı, kişi hem klavye hem de mouse kullanırken el bileğinde  gereksiz bükülme olmamalı.Böylece bilekte tendon ve sinir zedelenmesi oluşmaz.

Telefon hiçbir  zaman  boyun ve kulak arasına  sıkıştırılmamalıdır.

DİKKAT EDİLECEK  DİĞER  NOKTALAR

* Dişleri sıkarak yatmak ( diş gıcırdatması) boyun kaslarında spazma yol açar, sonuçta boyun ağrıları ve çiğneme kaslarında ağrı olur.

* Telefonla konuşurken telefonun boyunla omuz arasına sıkıştırılması boyun kaslarına zarar verebilir.

* Bel ağrıları ve boyun ağrıları birbirlerini oldukça etkileyen hastalıklardır. Bu nedenle boynu ağrıyanlar aynı zamanda bellerine, beli ağrıyanlarda boyunlarına dikkat etmelidirler.

* Işıklandırması iyi ayarlanmamış ortamlarda çalışmak boyun ve sırt kaslarınızı zorlayabilir.

* Çok uzak yada yakın mesafeden televizyon seyretmeyin.

* Özellikle saçları uzun olanlar iyice kurutmadan dışarı çıkarlarsa boyun kaslarında spazm olur. Bu nedenle saçlar yıkandıktan sonra mutlaka kurutulmalıdır.

* Görme bozuklukları, objelerin görülmesi için çok daha fazla dikkat göstermenizi gerektirir. Bu durum boyun kaslarını yorarak boyun ve omuz ağrılarına zemin hazırlar. Bu nedenle görme bozuklukları zamanında tedavi edilmelidir.

* Ellerinizi omuz hizasından yüksek yada çok alçak seviyelerde kullanmanız boyun bölgesini zorlar. Bu nedenle öğretmenlerde, duvar ve tavan işçilerinde boyun ağrısı sık görülür.

* Eğer öğretmenseniz tahtaya kazı yazarken omuz hizasından üst seviyeye ve çok aşağı seviyelere yazı yazmayın.

* Perde takmak gibi çok nadir yapılan uygun olmayan aktivitelerde bile boyun fıtığına ve diğer boyun ağrılarına yakalanabilirsiniz. Üzerine çıktığınız platformu yükselterek bu riski en aza indirin yada boyun probleminiz varsa en iyisi hiç yapmayın, daha uygun birilerinden yardım isteyin.

* Uykusuzluk, çok çalışma, sinirsel gerginlik, işinden memnun olmama, takdir edilmeme gibi durumlar boyun kaslarında gerginlik yaparak disklerin beslenmesini bozabilir.

Omuz Ağrısı Ciddi Hastalıkların Habercisi Olabilir!

omuz ağrısı

Omuz eklem ağrısı

Omuz eklemi de diz eklemi gibi vücuttaki en büyük ve karmaşık eklemlerden biridir. Omuz eklemi, üst kol kemiğinin kürek kemiğiyle birleştiği yerde oluşur. Tıpkı bir topun yuvaya oturmasına benzeyen eklem yapısı olmasına karşın, yuva bölümü yeterince derin değil sığdır. Omuz ekleminde oluşan bir hasar özgürce hareket etme yeteneğinizi engelleyerek, ağrı ve rahatsızlığa neden olabilir. Omuz ağrısı, erişkinlerde sık rastlanan bir problemdir. Bununla birlikte, kişilerin yaşadığı ağrı türü ve şiddeti her zaman aynı olmamaktadır. Farklı omuz yaralanmaları, farklı ağrılı durumlara neden olur. Bir kas, bağ veya tendonların aşırı gerilmesi sonucu birden gelişen ağrı yani ani-akut omuz ağrısı oluşabilir. Akut ağrı tedavi edilemez veya uzun süre devam ederse süregen-kronik ağrıya dönüşür. Omuz sorunlarında omuzda oluşan ağrı ile birlikte; kol, dirsek, boyun ve sırt gibi diğer bölgelerde de ağrı hissedilebilir.

Omuz hastalıklarındaki yakınmalar nelerdir?

Omuz ağrısının farklı türleri ve şiddeti olabilir. Bu durum, omuz ağrısına neden olan duruma da bağlıdır. Omuz ağrısı, boyuna ve kolla kadar yayılabilir. Yayılan ağrı genellikle kollar hareket ettirilirken veya dinlenme halindeyken hissedilir. İltihaplı romatizmal hastalığı olan kişiler, özellikle ağır egzersiz yaptıklarında veya kollarını aşırı kullandıklarında genellikle sırtlarında rahatsızlık hissi veren bir ağrı yaşarlar. Ayrıca eklem bölgesindeki şişlik, kaslarda gerginliğe veya spazmlara neden olabilir.

Düşme, omuza darbe veya spor yaralanmaları sancılı omuz ağrısına neden olabilir. Sancılı omuz ağrısı genellikle; kas, tendon veya yumuşak dokulardaki zedelenmeler nedeniyle oluşur. Bu zedelenmeler omuza alınan darbeler, yapılan ters hareketler veya omuzu aşırı zorlayan hareketler nedeniyle meydana gelebilir. Tüm kronik omuz ağrılarında olduğu gibi, doktorunuzun belirtileri doğru bir şekilde teşhis edip tedavi edebilmesi için tıbbi yardım istemek önemlidir.

Omuz ağrısı nedenleri nelerdir?

tt

Omuz ağrısı, sık görülen eklem ağrılarındandır. Özellikle kollarını yoğun kullanarak çalışan kişilerde ve omuzu zorlayan sporlar ile uğraşan kişilerde daha da sık görülür. Omuz ağrısı ve beraberindeki hareket kısıtlılığı kişilerin yaşam kalitesini olumsuz etkiler. Omuz ağrısına pek çok durum neden olabilir. Omuz ağrısı, omuz eklemine ait sorunlardan kaynaklanabileceği gibi diğer pek çok rahatsızlığın bir belirtisi olarak da meydana gelebilir.

Omuz ağrısı nedenleri:

  • Omuz sıkışma sendromu
  • Omuzun tendon bozuklukları
  • Omuzun bursitleri
  • Donuk omuz sendromu
  • Tekrarlayan omuz çıkıkları
  • Omuz ekleminin kemik kırıkları
  • Omuz eklem kireçlenmesi
  • İltihaplı romatizmal hastalıklar
  • Boyundan omuza yayılan ağrılar
  • Diğer nedenler; nörit, tümör, enfeksiyon, iç organlardan yansıyan ağrılar

Omuz sıkışma sendromu

Omuz eklemi günlük yaşam sırasında aktif olarak yoğun şekilde kullanılır. Kolun öne, arkaya ve yana hareketlerini sağlayan kasların kemikler ve bağlar arasında sıkışması sonucu omuzsıkışma sendromu meydana gelir. En sık görülen omuz ağrısı nedeni sıkışma sendromudur. Ağrılar sıklıkla omuzun ve kolun sık kullanılması sonucu ortaya çıkar. Zamanla ağrı devamlı olmaya başlar. Özellikle geceleri hastayı uyutmayan omuz ağrıları meydana gelebilir.

Omuz tendon bozuklukları

omuz tendon bozuklukları

Tendinopati: Tendon-kiriş, güçlü halat gibi kasları kemiğe bağlayan yapılardır. Tendonlardaki bozukluklar genel olarak tendinopati olarak isimlendirilir.

Tendondaki sorun aniden-akut gelişebilir; iş veya spor sırasında aşırı top atma veya diğer baş üstü aktiviteler akut tendinite neden olabilir.

Tendondaki sorun süregen-kronik olabilir; kireçlenme gibi dejeneratif hastalıklar veya yaşa bağlı tekrarlayan yıpranma ve aşınma kronik tendinozise neden olabilir.

 

Omuzda en sık ağrılı duruma neden olan tendonlar; rotator manşet tendonu ve biseps tendonudur. Hastalar genellikle tendiniti ilk başta fark etmeyebilirler. Başlangıçta küçük bir ağrı ve adalelerde hafif bir güç kaybı ile kendini gösterir. İlerleyen zamanlarda, omuzda hareket kısıtlılığı meydana gelebilir.

Rotator manşet yırtığı: Omuz eklemini sabit tutmak ve hareket ettirmek için beraber çalışan kas ve tendon grubuna rotator manşet denir. Omuz ağrılarına birçok neden yol açabilir, ancak rotator manşeti oluşturan kas ve tendon grubundaki yaralanmalar akla ilk gelen nedenler arasındadır. Rotator manşet bozuklukları, 30 yaşın üzerindeki kişilerde omuz ağrısının en yaygın nedenidir. Rotator manşetten kaynaklanan ağrı genellikle zorlanmaya bağlı olarak gelişen tendinit ya da rotator manşet yırtığı nedeniyle görülür. Tendonların ayrılması ve yırtılması, ilerleyen yaş, uzun süreli aşırı kullanım ve yıpranma veya ani bir yaralanma nedeniyle akut yaralanma veya tendonlardaki dejeneratif değişikliklerden kaynaklanabilir. Bu yırtıklar kısmi olabilir veya tendonu kemiğe yapışmasından tamamen ayırabilir.

Omuzun bursitleri

Bursa kesesi, omuz da dahil olmak üzere vücuttaki eklemlerde bulunan küçük, sıvı dolu yapılardır. Kemikler ve yumuşak dokular arasında yastık görevi gören bu keseler kaslar ile kemik arasındaki sürtünmeyi azaltmaya yardımcı olur. Bazen omuzların aşırı kullanımı, rotator manşet ile kemik arasında bursa kesesinin iltihaplanmasına yol açar. Böylece kesenin içindeki sıvının artıp şişmesi sonucu bursit denilen durum ortaya çıkar. Omuzda meydana gelen bursitler, özellikle kol hareketleriyle şiddetlenen çok ağrılı bir tablo oluşmasına neden olurlar.

omuz çıkığı

Omuz eklemi, hareket kabiliyeti oldukça fazla olan bir eklemdir. Birçok yöne geniş açılarla hareket edebilmesi nedeniyle omuz eklemi çıkığı diğer eklemlere oranla daha kolay meydana gelebilir. Travma veya kaza sonrası omuz çıkıkları öne ve arkaya doğru olabilir. Tekrarlayan omuz çıkıkları ise genellikle öne doğru olmakla birlikte, çok yönlü de olabilir. Tekrarlayan omuz çıkığı önceleri omuzu zorlayan hareketler sonucunda meydana gelir. Ancak zamanla herhangi bir zorlanma olmadan kendiliğinden, gece yatakta yatarken bile omuz çıkığı olmaya başlayabilir. Tekrarlayan omuz çıkıklarında, omuz eklemini destekleyen çevredeki diğer yumuşak dokular, hatta omuz başındaki kıkırdak ve kemik de zarar görebilir.

Donuk omuz sendromu

Donuk omuz sendromu, omuz eklemini saran bir kılıf olan omuz kapsülünün daralması ve omuzdaki hareketlerin belirgin kısıtlanması ile oluşur. Donuk omuz sendromu, omuz ekleminde meydana gelen tutukluk, katılık ve ağrı ile kendini gösterir. Donuk omuz sendromu, özellikle erken dönemde oldukça ağrılı ve hareket kaybına neden olan bir problemdir. Donuk omuz sendromu daha çok tek omuzda görülse de bazen, her iki omuzda da ağrı ve hareket kısıtlılığı oluşabilir. Donuk omuz sendromu kadınlarda ve şeker hastalığı olanlarda daha sık rastlanılan bir sorundur. Donuk omuz kendiliğinden gelişen bir durum olabileceği gibi omuz kireçlenmesi, omuz sıkışma sendromu, rotator manşet yırtıkları gibi problemler nedeniyle oluşabilir. Bazı nörolojik hastalıklarda da donuk omuz gelişebilir.

İltihaplı romatizmal hastalıklar

Romatoid artrit: Eklemleri, tendon, bağ, kemik ve kasları etkileyen yangılı romatizmal hastalıklardır. En yaygını eklem ağrısı, şişlik ve tutukluk olmakla birlikte romatizmal hastalıkların birçok belirtisi vardır. Romatoid artrit, eklemlerin içindeki zarda veya diğer iç organlarda yangıya yol açar ve yorgunluk, halsizlik, ateş gibi belirtilerle birlikte eklemlerde ağrı, şişlik ve sertliğe neden olur. Romatoid artrit ağrısı, sıklıkla el ve ayak eklemlerini tutmakla birlikte diz, dirsek ve omuz gibi diğer eklemleri de etkileyen romatizmal bir hastalıktır.

Omuz eklem kireçlenmesi

omuz eklemleri

Diz ve kalça eklemlerinden sonra kireçlenme görülebilen diğer bir büyük eklem omuz eklemidir. Omuz kireçlenmesi yaygın omuz ağrısı nedenlerinden biridir. Omuz kireçlenmesi, eklem yüzeyini kaplayan kıkırdağın aşınmasından kaynaklanan bir sorundur. Omuz kireçlenmesi ile birlikte aktivite ile artan şiddetli ağrılar meydana gelebilir. Omuz eklem kireçlenmesi ilerlediğinde sürekli ağrı ve hareket zorluğuna yol açar. Bu durumda omuz protez ameliyatı yapılması gerekir.

Omuz eklemini oluşturan kemiklerdeki kırıklar

Omuz kırıkları genellikle köprücük kemiği (klavikula), üst kol kemiği başı (humerus başı) ve kürek kemiğinde meydana gelir. Omuz kırıkları genellikle yüksekten düşme gibi bir yaralanmanın sonucu oluşur veya trafik kazası ve spor yaralanması gibi travmalardan kaynaklanabilir. Kırıklar şiddetli ağrıya, şişliğe ve omuz çevresinde morarmaya neden olur. Acil bir durum olan omuz kırıklarında, hastanın durumuna ve kırık tipine göre müdahale edilir.

Boyundan omuza yayılan ağrılar

Omzunuzda hissettiğiniz ağrının, vücudunuzun başka bir yerindeki sorundan kaynaklanması da mümkündür. Boynunuzdaki sorunlar kürek kemiğinizi veya üst kolunuzu ağrılı hale getirebilir. Elinizde veya kolunuzda bir karıncalanma hissinin yanı sıra omzunuzda bir ağrı hissediyorsanız, bunun nedeni boynunuzdaki bir sorundur. Boyun kireçlenmesi, ve boyun fıtıkları omuza ve kola giden sinirlerin kök bölümünü etkileyerek omuz ve kola ağrısına yol açabilirler.

Omuz ağrısına yol açan diğer nedenler nelerdir?

omuz ağrısına yol açan nedenler

Kalp krizi: Sol omuzda ani gelişen bir ağrı (eğer bir yaralanma veya zedelenme ile ilgili değilse) durumunda hemen acile başvurulması gerekir. Ani sol omuz ağrıları, kalp krizi belirtisi olabilir. Kalp krizinin bazı diğer belirtileri şunlardır: nefes almada zorluk, göğüste sıkışma hissi, boyun veya çenede ağrı, sol omuz-kol ağrısı, baş dönmesi, aşırı terleme.

Sol omuzda ani ağrı ile birlikte, nefes almakta güçlük çekiyorsanız ve göğsünüz sıkışıyorsa, kalp krizi riski nedeniyle acil bir tıbbi yardıma ihtiyacınız olabilir. Hiçbir ağrı hafife alınmamalıdır ve gerekli tedavi hemen yapılmalıdır.

Boyun  kireçlenmesi ve fıtıkları sonucu sinir köklerinin sıkışmasının yol açtığı omuz ağrıları dışında, bölgesel sinir uçlarını etkileyen nörit gibi çeşitli rahatsızlıklar da omuz ağrısına neden olabilir.

Bazen omuzda fiziksel olarak belli bir sorun olmadığı halde omuz ağrınız olabilir. Bu tip omuz ağrıları akciğerde, karaciğerde, safra kesesinde veya başka bir organdaki bir soruna işaret edebilir. Başta akciğer kanserleri olmak üzere bazı organ tümörlerinde omuz ağrısı ilk hissedilen yakınma olabilir. Hafif de olsa 3-5 günden fazla süren, geçmeyen omuz ağrılarında doktora başvurulması önemlidir.

Ne zaman bir doktora görünmeliyim?

Ciddi bir yaralanma yaşamadıysanız veya ani, sürekli bir ağrı hissetmiyorsanız, omuz ağrısı genellikle kısa süre içinde geçebilir. Ateş, omzunuzu hareket ettirememe, eklem çevresinde morarma, ısı ve hassasiyet veya birkaç haftalık evde tedaviden sonra devam eden omuz ağrısı hissederseniz, doktorunuzla iletişime geçmeyi ihmal etmeyin. Sağlıklı bir yaşam için, vücudunuzda fark ettiğiniz herhangi bir ağrı belirtisini doktorunuzla paylaşın.

Kemik kas eklem sorunlarınız ile ilgili daha fazla bilgi almak için bizimle iletişime geçebilir, kemik sağlığınızı korumada ilk adımı atabilirsiniz. İletişim için bize ulaşabilirsiniz.

nest...

çamaşır makinesi ses çıkarması topuz modelleri kapalı huawei hoparlör cızırtı hususi otomobil fiat doblo kurbağalıdere parkı ecele sitem melih gokcek jelibon 9 sınıf 2 dönem 2 yazılı almanca 150 rakı fiyatı 2020 parkour 2d en iyi uçlu kalem markası hangisi doğduğun gün ayın görüntüsü hey ram vasundhara das istanbul anadolu 20 icra dairesi iletişim silifke anamur otobüs grinin 50 tonu türkçe altyazılı bir peri masalı 6. bölüm izle sarayönü imsakiye hamile birinin ruyada bebek emzirdigini gormek eşkiya dünyaya hükümdar olmaz 29 bölüm atv emirgan sahili bordo bereli vs sat akbulut inşaat pendik satılık daire atlas park avm mağazalar bursa erenler hava durumu galleria avm kuaför bandırma edirne arası kaç km prof dr ali akyüz kimdir venom zehirli öfke türkçe dublaj izle 2018 indir a101 cafex kahve beyazlatıcı rize 3 asliye hukuk mahkemesi münazara hakkında bilgi 120 milyon doz diyanet mahrem açıklaması honda cr v modifiye aksesuarları ören örtur evleri iyi akşamlar elle abiye ayakkabı ekmek paparası nasıl yapılır tekirdağ çerkezköy 3 zırhlı tugay dört elle sarılmak anlamı sarayhan çiftehan otel bolu ocakbaşı iletişim kumaş ne ile yapışır başak kar maydonoz destesiyem mp3 indir eklips 3 in 1 fırça seti prof cüneyt özek istanbul kütahya yol güzergahı aski memnu soundtrack selçuk psikoloji taban puanları senfonilerle ilahiler adana mut otobüs gülben ergen hürrem rüyada sakız görmek diyanet pupui petek dinçöz mat ruj tenvin harfleri istanbul kocaeli haritası kolay starbucks kurabiyesi 10 sınıf polinom test pdf arçelik tezgah üstü su arıtma cihazı fiyatları şafi mezhebi cuma namazı nasıl kılınır ruhsal bozukluk için dua pvc iç kapı fiyatları işcep kartsız para çekme vga scart çevirici duyarsızlık sözleri samsung whatsapp konuşarak yazma palio şanzıman arızası